intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Một số giải pháp trong đào tạo nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế

Chia sẻ: Lệ Minh Vũ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

9
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong bài viết "Một số giải pháp trong đào tạo nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế" tác giả tập trung phân tích thực trạng và đề xuất một số giải pháp trong đào tạo kế toán nhằm cung cấp nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao có đủ năng lực cạnh tranh cũng như cơ hội việc làm trong bối cảnh hội nhập hiện nay. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Một số giải pháp trong đào tạo nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế

  1. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 MỘT SỐ GIẢI PHÁP TRONG ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC KẾ TOÁN CHẤT LƯỢNG CAO ĐÁP ỨNG NHU CẦU HỘI NHẬP QUỐC TẾ SOME SOLUTIONS IN TRAINING HIGH-QUALITY ACCOUNTING HUMAN RESOURCES TO MEET THE NEEDS OF INTERNATIONAL INTEGRATION TS. Trần Ngọc Trang Trường Đại học Thương mại Ngày nhận bài: 25/9/2021 Ngày nhận kết quả phản biện: 15/10/2021 Ngày chấp nhận đăng: 15/11/2021 TÓM TẮT Hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay đã dần thay đổi môi trường, điều kiện làm việc của ngành kế toán – kiểm toán, nó giúp cho người làm trong ngành có cơ hội tiếp cận được nhiều kiến thức mới một cách dễ dàng, không bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý... Cùng với xu thế đó, nguồn nhân lực kế toán, kiểm toán của Việt Nam tuy đã sẵn sàng hội nhập kinh tế, nhưng số lượng và chất lượng mang tầm quốc tế vẫn là vấn đề cần cải thiện. Chính vì vậy các trường đại học nói chung và các cơ sở đào tạo nghề kế toán nói riêng cần phải có những thay đổi trong đào tạo, đặc biệt là đào tạo theo định hướng ứng dụng nghề nghiệp để nâng cao chất lượng đào tạo kế toán. Trong bài viết tác giả tập trung phân tích thực trạng và đề xuất một số giải pháp trong đào tạo kế toán nhằm cung cấp nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao có đủ năng lực cạnh tranh cũng như cơ hội việc làm trong bối cảnh hội nhập hiện nay. Từ khóa: Hội nhập quốc tế, kế toán, chất lượng đào tạo, giải pháp, phương pháp giảng dạy ABSTRACT The current international economic integration has gradually changed the working environment and conditions of the accounting - auditing industry, it helps people in the industry have the opportunity to access new knowledge easily, without any problems. Along with that trend, Vietnam's accounting and auditing human resources are ready for economic integration, but the quantity and quality of international standards is still an issue. subject to improve. Therefore, universities in general and accounting vocational training institutions in particular need to make changes in training, especially in vocational application-oriented training to improve the quality of accounting training. maths. In the article, the author focuses on analyzing the current situation and proposing some solutions in accounting training in order to provide high-quality accounting human resources with competitive capacity, as well as job opportunities in the context of the current situation. current integration. Keywords: International integration, accounting, training quality, solutions, teaching methods 1. Đặt vấn đề Theo Số liệu chung về giáo dục đại học của Bộ Giáo dục và Đào tạo năm học 2019 - 2020 nước ta khoảng 300 trường đang đào tạo ngành kế toán - kiểm toán ở các bậc học khác nhau từ 884
  2. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 trung cấp, cao đẳng, đại học và sau đại học. Mỗi năm, có hàng chục nghìn sinh viên ngành KTKT tốt nghiệp ra trường nhưng vẫn thất nghiệp hoặc phải làm trái ngành nghề, nhân sự kế toán của doanh nghiệp vẫn thiếu hụt. Nguyên nhân của tình trạng này là do việc đào tạo kế toán không được quy hoạch tổng thể gắn với nhu cầu xã hội, chất lượng đào tạo không đảm bảo, không đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng của các cơ quan, doanh nghiệp. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, hoạt động đào tạo nhân lực kế toán tại các cơ sở đào tạo chịu áp lực lớn từ việc xây dựng, cập nhật nội dung chương trình cho đến đào tạo kỹ năng cho sinh viên để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Vì vậy, nghiên cứu này đã thu thập, xử lý, phân tích các thông tin từ đó chỉ ra thực trạng của hoạt động đào tạo nhân lực lĩnh vực kế toán. Trên cơ sở kết quả của nghiên cứu, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực kế toán chất lượng cao ở Việt Nam đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế. 2. Tổng quan nghiên cứu Hiện nay, mặc dù hệ thống đào tạo kế toán trên thế giới đã có những thay đổi lớn do ảnh hưởng của sự phát triển công nghệ thông tin, quá trình toàn cầu hóa và áp lực từ nhà đầu tư nhưng vẫn chưa theo kịp sự thay đổi của môi trường kinh doanh năng động, làm gia tăng khoảng cách giữa nhà trường và doanh nghiệp ngày càng lớn (Albercht và Sack, 2000). Nguyên nhân có thể do chương trình đào tạo còn nặng tính học thuật, tổ chức đào tạo chưa trang bị đầy đủ cho sinh viên các khả năng: phân tích, phê bình, tư duy tổng hợp; giải quyết vần đề, nghiên cứu những vấn đề khó sáng tạo; giao tiếp hiệu quả; xét đoán nghề nghiệp, cá nhân. Điều này đã dẫn đến việc sinh viên tốt nghiệp ngành Kế toán không đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động quốc tế, chưa có đầy đủ năng lực và các kỹ năng cần thiết để trở thành kế toán viên chuyên nghiệp cũng như khả năng học tập suốt đời (Gifford và cộng sự, 2011; Hopper, 2013). Theo Hiệp hội Kế toán viên Công chứng Hoa Kỳ, mục tiêu đào tạo kế toán phải hướng đến trang bị cho người học những nền tảng để học tập suốt đời để hoàn thiện và phát triển. Bên cạnh đó, việc đào tạo kế toán nên phát triển khả năng phân tích, kỹ năng giải quyết vấn đề, khả năng đánh giá nghề nghiệp và tính chính trực bên cạnh những nội dung liên quan đến chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp, giao tiếp và kinh tế (AICPA, 2012). Các nước phát triển có nền giáo dục hiện đại như Mỹ, Anh, Úc... đã nhanh chóng tiên phong trong việc đổi mới đào tạo kế toán với chương trình đào tạo có tính thực tiễn cao, phương pháp giảng dạy tích cực, nhiều bài tập tình huống thực tế được minh họa, thảo luận… Trong quá trình giảng dạy, giảng viên giao bài tập nhóm, sinh viên thu thập, phân tích dữ liệu, sau đó thuyết trình trên lớp. Bên cạnh đó, giảng viên thực hiện đánh giá liên tục, theo cả quá trình học tập các môn học kế toán trong chương trình đào tạo. Nhiều trường đại học ở Mỹ và châu Âu cũng chú trọng đến mối liên hệ giữa nghề nghiệp và chương trình đào tạo bằng cách mời chuyên gia trong lĩnh vực thuyết trình các tình huống cụ thể mà công ty gặp phải để sinh viên thảo luận, nâng cao kiến thức thực tế cho sinh viên bằng việc bổ sung tình huống, kỹ năng mềm và vấn đề đạo đức nghề nghiệp (Stoner và Milner, 2010). Việt Nam đang trong tiến hình hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu và lĩnh vực kế toán, kiểm toán không thể nằm ngoài xu thế đó. Hơn nữa, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đã và đang tác động làm thay đổi cách tiếp cận về khoa học và thực tiễn nghề nghiệp kế toán kiểm toán trên phạm vi toàn cầu và ngày càng rõ nét ở Việt Nam. CMCN 4.0 giúp những người hành nghề kế toán, kiểm toán có cơ hội tiếp cận được nhiều kiến thức mới, một cách dễ dàng và không bị giới hạn bởi khoảng cách địa lý. Các nhân viên kế toán, kiểm toán có năng lực chuyên môn có thể thực hiện công việc của mình ở bất kỳ đâu trên thế giới. Các doanh nghiệp xử lý được 885
  3. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 rất nhiều vấn đề có liên quan đến kế toán nhờ sự phát triển của công nghệ thông tin bao gồm cả trí tuệ nhân tạo. Hầu hết các doanh nghiệp đều sử dụng phần mềm kế toán, các phần mềm ngày càng hiện đại để tiết kiệm thời gian và sức lực của nhân viên kế toán. Nhân viên kế toán không lập, thu thập, xử lý, lưu trữ chứng từ bằng cách truyền thống mà thay vào đó là các chứng từ điện tử, hóa đơn điện tử,... Ở một số nước tiên tiến, những công việc này đều có thể được thực hiện và thay thế bởi các robot. Robot là trí tuệ nhân tạo và nó có thể làm cả những điều mà con người không thực hiện được. Tuy nhiên, trong ngành Kế toán – Kiểm toán những chú robot này chỉ có thể hỗ trợ công việc của kế toán viên, kiểm toán viên vì chúng chỉ thực hiện các giai đoạn: thu thập, xử lý,… theo lập trình sẵn có, chỉ có thể đưa ra các nhận định, tư vấn trong các trường hợp thông thường đã được lập trình trước đó. Chúng không thể đưa ra các nhận định, các giải thích… và cũng có thể đưa ra các nhận định sai khi gặp phải các trường hợp đặc biệt, các trường hợp mới phát sinh lần đầu hay các trường hợp chưa được lập trình sẵn… Và lúc này, kế toán lại phải là người hiểu về công nghệ, sử dụng công nghệ cho công việc của mình để đưa ra các nhận định và giải pháp phù hợp cho doanh nghiệp. Trong ngành Kế toán – Kiểm toán, việc cập nhật các chính sách kế toán và việc tuân thủ pháp luật về thuế diễn ra một cách thường xuyên, liên tục nên con người vẫn là nhân tố cần thiết để thực hiện công việc trong ngành Kế toán – Kiểm toán. Nguồn nhân lực kế toán, kiểm toán của Việt Nam tuy đã sẵn sàng hội nhập kinh tế, nhưng số lượng và chất lượng mang tầm quốc tế vẫn là vấn đề cần cải thiện. Thực tế cho thấy, đội ngũ người làm kế toán, kiểm toán Việt Nam không chỉ ít về số lượng, mà còn yếu về chất lượng. Rõ ràng, nâng cao chất lượng đào tạo kế toán, kiểm toán để tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập đang là một đòi hỏi cấp bách của nền kinh tế nước ta trong giai đoạn hiện nay. Để đáp ứng được yêu cầu hội nhập thì xu hướng đào tạo kế toán - kiểm toán cũng phải thay đổi để thích ứng và bắt kịp với xu hướng hội nhập hiện nay. 3. Phương pháp nghiên cứu Trong bài viết này, tác giả đã áp dụng phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp các tài liệu có liên quan đến chất lượng đào tạo nguồn nhân lực kế toán – kiểm toán tại Việt Nam hiện nay thông qua internet, tham khảo các bài báo khoa học, báo cáo, hội thảo… có chủ đề liên quan. Dựa trên các tài liệu thu thập tác giả tiến hành nghiên cứu định tính thông qua các phương pháp phân tích, tổng hợp lý thuyết, tổng kết kinh nghiệm… để làm rõ thực trạng đào tạo nguồn nhân lực kế toán – kiểm toán ở Việt nam. Trên quan điểm duy vật biện chứng: dùng phép diễn dịch để suy đoán hệ quả tất yếu, phép so sánh để đưa ra các nhận định, đánh giá, sử dụng phép quy nạp để đưa ra kết luận, tổng hợp lại để đưa ra một số giải pháp trong đào tạo và giảng dạy kế toán đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế hiện nay ở Việt Nam. 4. Thực trạng đào tạo kế toán hiện nay tại việt nam Hiện nay, chương trình đào tạo ngành kế toán kiểm toán tại các trường đại học nhìn chung đã có những đổi mới căn bản về nội dung và hình thức các môn học, áp dụng các phương pháp đổi mới trong giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tiếp cận với các yêu cầu thực tế của doanh nghiệp. Các hoạt động trao đổi, kết nối với doanh nghiệp, với các nhà tuyển dụng được các trường học quan tâm hơn. Nhiều trường đã tổ chức các hội thảo, các buổi chia sẻ kinh nghiệm, kỹ năng làm việc thực tế cho doanh nghiệp, thành lập các câu lạc bộ kế toán, kiểm toán, tổ chức cho sinh viên thực tế tại các doanh nghiệp… Nhiều cơ sở đào tạo đã tiến hành mời đại diện từ các doanh nghiệp, công ty kiểm toán về giảng dạy, trao đổi với sinh viên. Tổ chức phòng thực hành kế toán, kiểm toán mô phỏng thực tế cho sinh viên được làm quen và bổ trợ cho công việc trong tương lai. 886
  4. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế trong đào tạo nguồn nhân lực kế toán, kiểm toán. Theo thông tin phản hồi từ các doanh nghiệp tuyển dụng nhân sự cho bộ phận kế toán, có đến 80% - 90% những sinh viên được tuyển dụng chưa có khả năng tiếp cận ngay được với công việc của một “kế toán”. Các nhà tuyển dụng kế toán cho rằng, sinh viên kế toán Việt Nam thiếu nhiều kỹ năng, chưa đáp ứng được yêu cầu, chưa có kiến thức thực tế trong công việc. Điều này chứng tỏ, thực trạng chất lượng đào tạo kế toán, mà cụ thể là nội dung chương trình đào tạo, phương pháp giảng dạy và chất lượng đội ngũ giảng viên chuyên ngành kế toán chưa đáp ứng được yêu cầu. Cụ thể: - Chương trình đào tạo của nhiều trường học chưa đáp ứng được hết các yêu cầu mà ngành nghề thực tế đặt ra. Phần lớn các môn học thiên về lý thuyết hàn lâm, hệ thống các môn học chuyên ngành đã không phù hợp với hệ thống chuẩn mực, thông lệ quốc tế, hạn chế về thực hành và tiếp cận thực tế. Hệ thống các giáo trình, tài liệu phục vụ học tập nghiên cứu tuy đã được thiết kế theo các Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính và bước đầu tiếp cận với Hệ thống chuẩn mực kế toán, chuẩn mực kiểm toán quốc tế song cũng chỉ là trên những nguyên tắc chung. Chương trình đào tạo chậm cải tiến đổi mới, thiếu tính cập nhật, lý thuyết chưa gắn với thực tiễn, hạn chế phần nào đến khả năng suy luận và phát triển kiến thức của sinh viên ngành Kế toán. Trong khi thực tế yêu cầu người làm kế toán, kiểm toán phải biết kết hợp nhiều kỹ năng cần thiết như khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong công việc. Với sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ hiện nay, các công việc kế toán, kiểm toán ngày càng đổi mới dựa trên những thành tựu của nhân loại. Khai báo thuế điện tử, sử dụng chữ ký số, sử dụng các phần mềm kế toán… đều đặt ra yêu cầu sinh viên cần phải có kỹ năng tin học, ngoại ngữ nhất định. Trong khi đó, các kỹ năng cần thiết cho công việc như khả năng ngoại ngữ, tin học, kỹ năng mềm… của sinh viên kế toán, kiểm toán hiện nay vẫn còn rất nhiều hạn chế. Chính vì thế, khả năng đáp ứng yêu cầu của công việc thực tế đối với các sinh viên ra trường không cao và cơ hội nghề nghiệp chưa được mở rộng. - Phương pháp giảng dạy các môn kế toán hiện nay tại các trường đại học còn mang tính thụ động, cách truyền thụ kiến thức một chiều dẫn đến cách học của sinh viên hoàn toàn phụ thuộc vào giảng viên, sinh viên chưa có thói quen tự học, tự nghiên cứu, không có tư duy sáng tạo. Mặc dù, các cơ sở đào tạo đã quan tâm nhiều hơn đến chất lượng và số lượng đội ngũ giảng viên, tuy nhiên, vẫn còn một bộ phận không nhỏ các giảng viên, người truyền đạt kiến thức còn thiếu kỹ năng sư phạm bộc lộ sự đơn điệu trong phương pháp giảng dạy. Giờ giảng chuyên ngành sâu cho sinh viên, học viên vẫn chủ yếu mang tính thuyết giảng, làm người học tiếp thu một cách thụ động, nội dung giảng dạy mang nặng lý thuyết, thiếu cập nhật thực tiễn dẫn tới xơ cứng, tính ứng dụng thấp. - Một số giảng viên đào tạo kế toán, kiểm toán tại các cơ sở đào tạo còn thiếu kinh nghiệm và hiểu biết thực tế nên chỉ tập trung giảng dạy thiên về mặt lý thuyết mà không giải đáp được chi tiết các vấn đề thường phát sinh trong các doanh nghiệp, công ty kiểm toán… Vì vậy, sinh viên thiếu nhìn nhận đa chiều và thực tế. Theo hình thức học hiện nay, mỗi lớp có thể bao gồm một số lượng lớn sinh viên mà chỉ có một giáo viên đảm nhiệm. Trong khi đó, kiến thức mỗi môn học lại khá nhiều và nặng về mặt lý thuyết. Giảng viên chủ yếu tập trung giảng dạy để đi hết chương trình học, thời gian để cho sinh viên thực hành và giải đáp các thắc mắc bị hạn chế. - Bên cạnh đó, nhiều sinh viên chưa tích cực, chủ động trong quá trình học tập và rèn luyện. Điều đó khiến cho họ thiếu cả kiến thức lẫn kỹ năng cần thiết để đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp. Nhiều sinh viên khi ngồi trên ghế nhà trường chưa chú trọng đến học tập, rèn luyện, trau dồi các kỹ năng cần thiết cho công việc vì vậy khi tốt nghiệp ra trường bỗng cảm thấy lo lắng, tự ti trước các cơ hội làm việc thực tế. 887
  5. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 5. Một số giải pháp trong đào tạo và giảng dạy kế toán đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế Nâng cao chất lượng đào tạo kế toán, kiểm toán để tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao đang là một đòi hỏi cấp bách trong bối cảnh hội nhập hiện nay, bởi đây luôn được coi là dịch vụ cao cấp, đóng góp tích cực tăng trưởng kinh tế, tạo ra môi trường doanh nghiệp cạnh tranh bình đẳng. Vì vậy, việc áp dụng đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lượng đào tạo kế toán, kiểm toán là rất cần thiết. 5.1. Đối với các cơ sở đào tạo ✓ Về chương trình đào tạo - Đẩy nhanh quá trình đổi mới nội dung, chương trình đào tạo chuyên ngành Kế toán, Kiểm toán phù hợp với xu thế phát triển thế giới. Các cơ sở đào tạo phải rà soát lại, đánh giá lại chương trình đào tạo chuyên ngành Kế toán, Kiểm toán; kịp thời bổ sung, sửa chữa những thiếu sót cho phù hợp với chương trình đào tạo của các hội nghề nghiệp; nhằm hướng đến sự thừa nhận lẫn nhau giữa các cơ sở đào tạo về chuyên môn và bằng cấp, chứng chỉ. Xây dựng nội dung đào tạo hiện đại, sát thực tế để giúp sinh viên sau khi ra trường thích ứng kịp thời với nghề nghiệp trong thời đại công nghệ số. - Hệ thống chương trình, tài liệu giảng dạy cũng cần được thiết kế lại phù hợp và có cập nhật thường xuyên các chuẩn mực kế toán ban hành. Chú trọng xây dựng, phát triển mối liên hệ giữa cơ sở đào tạo với doanh nghiệp để nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng được nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp. - Đổi mới chương trình đào tạo theo hướng tiệm cận với chuẩn mực kế toán quốc tế (ISA), chuẩn mực báo cáo tài chính quốc tế (IFRS). Mạnh dạn phối hợp và tăng cường hợp tác với tổ chức ACCA, CPA Úc, CIMA... để đổi mới giáo trình đào tạo kế toán. - Kỹ năng sử dụng tiếng Anh là nhân tố quan trọng để đảm bảo khả năng hội nhập và thích nghi của sinh viên trong cả môi trường làm việc và nghiên cứu. Chính vì vậy Song song với kiến thức chuyên ngành cần nâng cao được trình độ ngoại ngữ, nhất là tiếng Anh, để sau khi ra trường, đội ngũ này có thể sử dụng ngay ngoại ngữ vào quá trình thực hiện công việc một cách hiệu quả. Bên cạnh đó sự nâng cao về ngoại ngữ chuyên ngành còn giúp sinh viên có thể chuyển đổi sang bằng cấp quốc tế (ACCA, CPA Úc, CIMA...) dễ dàng hơn. - Xây dựng và phát triển chương trình Chất lượng cao, chương trình liên kết, chương trình đào tạo cử nhân quốc tế. Ví dụ: Hiện nay Khoa Kế toán – Kiểm toán Trường Đại học Thương Mại đã và đang đào tạo cử nhân chất lượng cao bằng tiếng Anh, trong đó dự kiến đưa 6 môn học trong chương trình CFAB của Viện kế toán công chứng Vương quốc Anh và xứ Wales (ICAEW) vào giảng dạy. Đây là một mô hình điển hình về đào tạo Chất lượng cao với mục tiêu mang đến cho sinh viên những lợi thế ưu việt nhất bởi nó là sự kết hợp những lợi thế của chương trình đào tạo cử nhân chính quy của Đại học Thương Mại với nội dung của chương trình đào tạo chứng chỉ nghề nghiệp danh giá trên thế giới được nhiều quốc gia công nhận. Việc tích hợp nội dung một số môn học trong chương trình đào tạo giúp sinh viên có được nhiều lợi thế, như: nhận được bằng cử nhân đại học; có cơ hội hoàn thành 2/3 chương trình ACCA ngay khi học đại học hoặc Chứng chỉ quốc tế về Kế toán - Tài chính - Kinh doanh ICAEW CFAB,… ✓ Về phương pháp giảng dạy và đánh giá kết quả - Ứng dụng phương pháp dạy học tích cực với sự hỗ trợ của công nghệ thông tin, nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học, lấy người học làm trung tâm. Mặc dù, phương 888
  6. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 pháp giảng dạy tích cực được các trường áp dụng và triển khai trong nhiều năm qua nhưng vẫn còn mang tính hình thức, do vậy, công tác giảng dạy và đánh giá kết quả đối với các môn học kế toán thời gian tới cần đổi mới như sau: - Triển khai mô hình dạy học theo dự án. Theo mô hình này, khoa chuyên môn thiết kế các dự án cho từng môn học theo từng chủ đề. Ví dụ, đối với môn “Kế toán tài chính doanh nghiệp”, có thể đưa ra các nghiệp vụ kinh tế phát sinh trong 1 doanh nghiệp, sinh viên tự tìm hiểu về một DN thực tế để lập các chứng từ kế toán, định khoản, ghi sổ sách kế toán và lập báo cáo tài chính… Đây là mô hình lấy người học làm trung tâm và gắn liền với những vấn đề thực tiễn của DN. Mục tiêu của phương pháp học theo dự án là để sinh viên học nhiều hơn về một chủ đề. Sinh viên phải làm việc nhóm trong một khoảng thời gian nhất định để giải quyết vấn đề và trình bày công việc đã làm trước giảng viên và những sinh viên khác. - Áp dụng phương pháp nghiên cứu tình huống trong giảng dạy các học phần kế toán chuyên ngành. Rèn luyện phương pháp tự học cho sinh viên thông qua các bài tập nhóm, tìm hiểu các văn bản của Nhà nước về chế độ kế toán tài chính, quản lý thuế. - Tăng cường đào tạo cung cấp những kỹ năng mềm cần thiết để thích ứng với công việc và đạt hiệu quả tối đa. Ví dụ như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm và làm việc độc lập, kỹ năng làm việc trong môi trường áp lực cao, kỹ năng quản lý thời gian… Ngoài ra hiện nay cũng cần trang bị cho các em thêm một kỹ năng networking (tạo dựng mối quan hệ) – để sinh viên có thể tiếp cận những cơ hội về nghề nghiệp, gặp gỡ trao đổi kinh nghiệm và kết nối với các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực. - Bên cạnh đó, tăng cường các hoạt động ngoại khoá để phát triển nghề nghiệp cho sinh viên. Các trường cần tăng cường mời các chuyên gia kiểm toán từ cơ quan Kiểm toán Nhà nước, các doanh nghiệp kiểm toán đến nói chuyện chuyên đề với sinh viên; Giao lưu giữa Hội nghề nghiệp, các doanh nghiệp kiểm toán với sinh viên được tổ chức đều đặn hàng năm. Sự tiếp xúc với các chuyên gia kiểm toán giúp cho sinh viên có được định hướng tốt hơn về nghề nghiệp tương lai, có sự chuẩn bị sớm hơn và tốt hơn cho nghề nghiệp, tiếp cận tốt hơn với công việc kế toán, kiểm toán trong tương lai. ✓ Về một số yêu cầu đặt ra đối với đội ngũ giảng viên Đội ngũ giảng viên không chỉ là những người có phẩm chất đạo đức tốt mà còn phải là những người có kiến thức chuyên môn sâu rộng, không ngừng cập nhật để kiến thức luôn được đổi mới, có tính hiện đại, đồng thời phải có những am hiểu tình hình thực tiễn của hoạt động chuyên môn để bên cạnh tính hàn lâm còn phải có tính thực tiễn sâu sắc trong nội dung giảng dạy. - Bên cạnh đó, Việc thành thạo ngoại ngữ để tăng năng lực chuyên môn, năng lực nghiên cứu khoa học và năng lực giảng dạy. Đặc biệt, sớm có các nghiên cứu về các phương pháp giảng dạy IFRS, nguồn tài liệu giảng dạy, đánh giá sinh viên trong việc hiểu và vận dụng IFRS. - Các cơ sở đào tạo hiện tại cũng phải đối mặt với thách thức về sự chuyển dịch chất xám đội ngũ, áp lực đòi hỏi có sự điều chỉnh trong chính sách lương thưởng, thay đổi việc tiếp cận và duy trì mối quan hệ với các doanh nghiệp kiểm toán, các cơ quan quản lý nghề nghiệp trong quá trình đào tạo. Cần có chính sách ưu đãi để thu hút nguồn giảng viên giỏi, các chuyên gia trong và ngoài nước tham gia vào quá trình đào tạo để đáp ứng được nhu cầu nguồn nhân lực kế toán chất lượng cao. - Các Hiệp hội nghề nghiệp cần có sự hỗ trợ đối với các trường đại học trong việc nghiên cứu về IFRS và xây dựng lộ trình giảng dạy hướng về IFRS thông qua việc tổ chức các lớp đào tạo cho các giảng viên các trường đại học; tổ chức các cuộc hội thảo về IFRS. 889
  7. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 5.2. Đối với người học - Về kiến thức chuyên môn. Với sinh viên chuyên ngành Kế toán - Kiểm toán nói chung, để đáp ứng yêu cầu có cơ hội làm việc tại nước ngoài, để có mức thu nhập hấp dẫn, mỗi sinh viên phải luôn cố gắng để trở thành nhân viên kế toán chuyên nghiệp có trình độ chuyên môn cao thông qua việc chinh phục những chứng chỉ hành nghề kế toán do Nhà nước hay các cơ quan có thẩm quyền cấp như CPA, ACCA, ACA, CIMA, CIA,… Chứng chỉ hành nghề là một chứng cứ quan trọng để chứng minh khả năng nghề nghiệp và chuyên môn của một cá nhân trong ngành KTKT. Như vậy, sinh viên ngành KTKT cần không ngừng học tập nâng cao trình độ, cần học tập tốt các môn học trong chương trình đào tạo của trường, tích cực tham gia các khóa đào tạo và các chứng chỉ quốc tế. - Về phẩm chất cá nhân và đạo đức nghề nghiệp. Phẩm chất cá nhân là một trong yếu tố được dùng để đánh giá nhân sự trong một ngành nghề nhất định nào đó. Với ngành Kế toán Kiểm toán, sản phẩm cuối cùng để cung cấp những thông tin cho người sử dụng BCTC một cách trung thực và hợp lý, do đó nhân viên kế toán cần đảm bảo xử lý các nghiệp vụ kinh tế phát sinh một cách khách quan, thẳng thắn, trung thực và thận trọng nhất. Bởi nếu thông tin kế toán cung cấp không trung thực sẽ khiến cho người sử dụng thông tin đưa ra những quyết định sai lầm, ảnh hưởng đến tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, của thị trường vốn,... Đạo đức nghề nghiệp trong kế toán đóng một vai trò quan trọng trong điều kiện môi trường kinh doanh có nhiều biến đổi. Các tiêu chuẩn quản trị chất lượng sẽ được xây dựng và hoàn thiện hơn nữa trong thời gian tới. Các nhà tuyển dụng chuyên nghiệp sẽ tìm kiếm những kế toán viên, kiểm toán viên chuyên nghiệp có ý thức đạo đức nghề nghiệp cao và tôn trọng chất lượng nghề nghiệp. - Về các kiến thức và kỹ năng khác. Bên cạnh kiến thức chuyên ngành, sinh viên cần học tập nâng cao khả năng sử dụng công nghệ để ứng dụng vào công việc của mình, như ứng dụng các hàm tính exel, các phần mềm kế toán, phần mềm kê khai thuế,… Do đó, cần trang bị cho mình thật tốt các môn tin học văn phòng và môn thực hành kế toán máy. Nước ta đang trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, có rất nhiều doanh nghiệp nước ngoài hiện có chi nhánh tại Việt Nam. Kế toán - Kiểm toán là một trong 8 ngành được tự do di chuyển trong khu vực, nên sinh viên ngành này có nhiều cơ hội sang làm việc tại nước ngoài. Tuy nhiên, để làm được điều đó, sinh viên cần sử dụng tốt ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh. Sử dụng tốt ngôn ngữ quốc tế giúp chúng ta tự tin khi giao tiếp, đọc, hiểu được các tài liệu bằng tiếng Anh và lập được BCTC bằng tiếng Anh. Việc sử dụng tốt ngôn ngữ này còn mang lại rất nhiều lợi ích tăng thêm, giúp chủ động hơn, tự tin hơn, có nhiều cơ hội tìm kiếm công việc phù hợp hơn. Kết hợp kiến thức các ngành nghề khác. Khi công nghệ thông tin có thể hỗ trợ công việc của kế toán thì kế toán sẽ giảm dần các công việc mang tính kỹ thuật. Thay vào đó, kế toán cần phải đầu tư hơn vào các công việc đòi hỏi việc xét đoán của con người, như tư vấn cho nhà quản trị doanh nghiệp về các cách đánh giá rủi ro, quản trị rủi ro và ra quyết định. Kế toán ngày càng cần có sự kết hợp kiến thức với các ngành nghề khác để tạo ra những người hành nghề kế toán có kiến thức chuyên môn đa dạng phục vụ nhu cầu ngày càng cao và phức tạp của xã hội. Do đó, ngoài những kiến thức chuyên ngành, tiếng Anh, Tin học, cần chuẩn bị thêm cho mình nhiều nhất có thể các kiến thức khác, như: kiến thức về pháp luật, kiến thức về tài chính,… Ngoài ra sinh viên cần chuẩn bị cho mình những kỹ năng mềm cần thiết để thích ứng với 890
  8. Kỷ yếu Hội thảo Khoa học Quốc gia về Kế toán và Kiểm toán – VCAA 2021 công việc và đạt hiệu suất tối đa. Ví dụ như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm và làm việc độc lập, kỹ năng làm việc trong môi trường áp lực cao, kỹ năng quản lý thời gian… Hiện nay sinh viên cần trang bị thêm một kỹ năng nữa là kỹ năng networking (tạo dựng mối quan hệ). Trong thế giới mở như hiện nay, cơ hội công việc có thể đến từ rất nhiều nguồn khác nhau và việc giao tiếp với những cộng đồng khác nhau sẽ mang lại nhiều lợi ích bất ngờ. Chúng ta có thể tham gia nhiều diễn đàn, các trang liên kết hội viên, các buổi hội thảo, trao đổi kinh nghiệm,… Như vậy, chúng ta được gặp gỡ, kết nối với nhau và với những chuyên gia trong nhiều lĩnh vực. 6. Kết luận Các trường đại học, cao đẳng, trung cấp và các cơ sở đào tạo là nơi cung cấp nguồn nhân lực kế toán cho xã hội. Với sự thay đổi của công nghệ và toàn cầu hóa hiện nay đòi hỏi các cơ sở đào tạo kế toán cần phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp liên quan đến xây dựng mục tiêu đào tạo và chuẩn đầu ra thích hợp, thiết kế chương trình đào tạo có tính ứng dụng cao, phát triển đội ngũ giảng viên, thay đổi phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng đầu vào, cải thiện và phát triển cơ sở vật chất trong phục vụ dạy học. Bên cạnh đó với sự thay đổi trong quá trình đào tạo của các cơ sở đào tạo và sự hỗ trợ của các Hiệp hội nghề nghiệp, các doanh nghiệp cũng như chính sách quản lý phù hợp của Nhà nước sẽ góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ngành kế toán của Việt Nam, nâng cao giá trị gia tăng của kế toán đối với tổ chức, nâng cao tính cạnh tranh bền vững lâu dài của nhân lực ngành kế toán Việt Nam trong công cuộc hội nhập quốc tế hiện nay. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên ngành kế toán đáp ứng yêu cầu trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0 – Ths. Đỗ Thị Minh Tâm (2017). [2] Phạm Thị Thu Oanh, (2018), “Kế toán, Kiểm toán Việt Nam trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0”, Tạp chí Tài chính online. https://tapchitaichinh.vn/ke-toan-kiem-toan/phat- trien-nganh-ke-toan-kiem-toan-viet-nam-thoi-ky-cach-mang-cong-nghiep-40- 313036.html [3] Trần Thị Hằng (2018), Nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực kế toán Việt Nam trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 - Tạp chí Khoa học & Công nghệ (số 46.2018). [4] Nguyễn Thị Thu Trang (2019). “Phát triển lĩnh vực kế toán - kiểm toán trước cuộc cách mạng công nghiệp 4.0”, Tạp chí Tài chính online https://tapchitaichinh.vn/ke-toan-kiem- toan/phat-trien-ke-toan-kiem-toan-viet-nam-trong-boi-canh-cuoc-cach-mang-cong- nghiep-40-302786.html [5] Lương Thị Yến (2019), Nâng cao chất lượng đào tạo ngành kế toán, kiểm toán trong bối cảnh hội nhập quốc tế, Tạp chí Tài chính. [6] Một số trang website: https://mof.gov.vn, https://vacpa.org.vn, https://tapchigiaoduc.moet.gov.vn/ 891
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
7=>1