Một số kinh nghiệm về tổ chức, chỉ đạo tổng điều tra cơ sở kinh tế, hành chính, sự nghiệp năm 2007

Mét sè kinh nghiÖm vÒ tæ chøc, chØ ®¹o<br /> tæng ®iÒu tra c¬ së kinh tÕ, hμnh chÝnh, sù nghiÖp n¨m 2007<br /> <br /> Trần Thị Hằng(*)<br /> <br /> uộc tổng điều tra cơ sở kinh tế hành 1. Công tác tổ chức<br /> C chính sự nghiệp (CSKTHCSN) năm<br /> 2007 đã được triển khai thực hiện theo Quyết<br /> Ở cấp trung ương: Các hoạt động cho<br /> việc tổ chức Tổng điều tra CSKTHCSN đã<br /> định số 187/2006/QĐ-TTg ngày 15/8/2006 được xây dựng và qui định trong kế hoạch<br /> của Thủ tướng Chính phủ vào thời điểm tổng thể. Trong đó bao gồm các hoạt động<br /> 1/7/2007. Tương tự như hai lần trước (vào cho từng giai đoạn, phân công rõ trách<br /> các năm 1995 và 2002), cuộc tổng điều tra nhiệm cho đơn vị chủ trì, đơn vị phối hợp<br /> lần thứ 3 này được tiến hành ở 64 tỉnh, liên quan và thời gian thực hiện cho mỗi giai<br /> thành phố. Do tính chất đặc thù trong quản đoạn. Trên cơ sở kế hoạch chung qui định<br /> lý, hai ngành Công an và Quốc phòng được trong phương án tổng điều tra, Ban chỉ đạo<br /> triển khai riêng theo ngành dọc. TW đã soạn thảo tài liệu hướng dẫn chi tiết<br /> Thực hiện Quyết định của Thủ tướng về các qui trình của Tổng điều tra như “Qui<br /> Chính phủ, với sự phối hợp tích cực của các trình tổ chức, chỉ đạo triển khai TĐT cho các<br /> Bộ, ngành, các địa phương, sự chỉ đạo chặt Ban chỉ đạo địa phương, Ban chỉ đạo Bộ<br /> chẽ của Ban Chỉ đạo Trung ương, kết quả Công an, Bộ Quốc phòng”, “Qui trình lập<br /> tổng hợp nhanh của Tổng điều tra đã được danh sách”, “Qui trình nghiệm thu, nhập tin”,<br /> Tổng cục Thống kê công bố vào ngày 31 “Qui trình tổng hợp nhanh”, để Ban Chỉ đạo<br /> tháng 12 năm 2007. Việc công bố đúng tiến các cấp, ngành làm căn cứ xây dựng kế<br /> độ kết quả của Tổng điều tra, đã góp phần hoạch chi tiết và thực hiện đảm bảo tính<br /> đáp ứng kịp thời yêu cầu thông tin cho các thống nhất của cuộc tổng điều tra trong toàn<br /> cấp, các ngành. Với phạm vi điều tra rộng, quốc. Kết hợp với kế hoạch về nghiệp vụ,<br /> đối tượng điều tra đa dạng và phức tạp, nội công tác xây dựng kế hoạch thi đua cũng<br /> dung chỉ tiêu cần thu thập phong phú, được thực hiện và thông báo cho các tỉnh<br /> nhưng với tinh thần quyết tâm, khắc phục theo tiến độ công việc cho từng năm 2007<br /> khó khăn và sự chỉ đạo sâu sát của Ban chỉ và 2008.<br /> đạo, Tổ thường trực các cấp, có thể khẳng Ở cấp địa phương nơi tổ chức thực<br /> định rằng cuộc tổng điều tra CSKTHCSN về hiện: Công tác Tổng điều tra được đặt dưới<br /> cơ bản đã được thực hiện theo yêu cầu qui sự lãnh đạo trực tiếp và toàn diện của các<br /> định trong Quyết định của Thủ tướng cả về cấp ủy Đảng, Chính quyền đặc biệt là ở các<br /> nội dung và tiến độ. Nhìn lại quá trình tổ cấp xã và cấp huyện. Đây là điều kiện tiên<br /> chức chỉ đạo triển khai tổng điều tra, chúng quyết, quan trọng góp phần thành công của<br /> ta có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm Tổng điều tra. Thực tế cho thấy những địa<br /> chủ yếu sau: phương nào, cấp nào tranh thủ được sự<br /> <br /> <br /> (*)<br /> Vụ trưởng Vụ TK TMDVGC, Tổ trưởng Tổ Thường trực Trung ương Tổng điều tra 2007.<br /> <br /> chuyªn san sè 2 tæng ®iÒu tra c¬ së kinh tÕ, hµnh chÝnh, sù nghiÖp n¨m 2007 13<br /> lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Chính quyền thì lượng cần thiết hoặc coi công tác tổ chức<br /> việc triển khai thực hiện các công việc Tổng Tổng điều tra là công việc của riêng phòng<br /> điều tra rất thuận lợi, nhất là việc tổ chức, thống kê thương mại (hoặc công thương).<br /> động viên, huy động và tăng cường trách<br /> Do tính chất đặc thù nên sự chỉ đạo<br /> nhiệm của cộng đồng đối với công tác điều<br /> của BCĐTW đối với BCĐ Bộ Công an và Bộ<br /> tra. Những khó khăn hoặc vấn đề phát sinh<br /> Quốc phòng đã được thống nhất ngay từ<br /> thường được xử lý kịp thời. Từ đó, đảm bảo<br /> đầu và xác định trách nhiệm thực hiện rõ<br /> tiến độ thực hiện cũng như chất lượng số<br /> ràng; đồng thời sự hỗ trợ tích cực về mặt<br /> liệu điều tra. Một trong những nguyên nhân<br /> nghiệp vụ của BCĐ, Tổ Thường trực TĐT<br /> chủ yếu dẫn đến một số địa bàn triển khai<br /> TW đã giúp cho BCĐ của Bộ Công an và Bộ<br /> chậm hoặc chỉ đạo chưa nghiêm, hoặc chất<br /> Quốc phòng triển khai đúng và đảm bảo<br /> lượng số liệu thấp là do cấp uỷ, chính quyền<br /> theo phương án chung của BCĐTW.<br /> chưa thực sự quan tâm hoặc còn đứng<br /> ngoài cuộc. Việc tuyển chọn được đủ điều tra viên<br /> và đội trưởng đảm bảo yêu cầu là rất quan<br /> 2. Huy động và tổ chức lực lượng<br /> trọng, tác động trực tiếp đến chất lượng<br /> Tổng điều tra CSKTHCSN là cuộc tổng thông tin thu thập. Đối với điều tra viên<br /> điều tra có qui mô lớn, đa dạng và phức tạp không nên tập trung quá nhiều vào các cán<br /> về đối tượng, nội dung và nghiệp vụ điều bộ xã - là những người thường không thể<br /> tra. Vì vậy việc phối hợp giữa đơn vị chủ trì dành nhiều thời gian cho công tác điều tra,<br /> và các đơn vị liên quan khác trong Tổng cục nên chú ý huy động nhiều lực lượng trẻ tại<br /> Thống kê cũng như ở cấp Cục Thống kê là cơ sở - thường tiếp thu nhanh và nhiệt tình.<br /> rất quan trọng. Sự phối hợp này sẽ đạt hiệu Ngoài ra, do thực tế sử dụng điều tra viên là<br /> quả khi có sự chỉ đạo và phân công cụ thể những người ở tại địa bàn nên việc xác định<br /> trách nhiệm của các bên tham gia. Trong rõ số lượng điều tra viên cần huy động và<br /> cuộc Tổng điều tra CSKTHCSN này sự phân công nhiệm vụ theo từng địa bàn cũng<br /> tham gia của đại diện trong Tổ thường trực cần được hướng dẫn cụ thể hơn - đây là<br /> và các cán bộ của các đơn vị trong công tác vấn đề các địa phương thường gặp khó<br /> giám sát và nghiệm thu đã góp phần quan khăn, lúng túng trong Tổng điều tra<br /> trọng vào sự thành công của Tổng điều tra. CSKTHCSN năm 2007, nhất là ở những địa<br /> Qua đó giúp cho các cán bộ có điều kiện phương có các địa bàn có số lượng cơ sở ít.<br /> nghiên cứu, tìm hiểu, học tập để bổ sung<br /> 3. Về tài liệu hướng dẫn tổng điều tra<br /> thêm kiến thức về nghiệp vụ. Ở địa phương,<br /> để hoạt động có hiệu quả, tránh hình thức, Để đảm bảo đạt được mục tiêu của bất<br /> những người được huy động phải nắm chắc kỳ một cuộc điều tra hoặc tổng điều tra nào,<br /> nghiệp vụ, am hiểu thực tế địa bàn và có tài liệu hướng dẫn phải được biên soạn rõ<br /> tinh thần trách nhiệm cao. Lực lượng này rang, dễ hiểu là một trong các yếu tố quyết<br /> cần được bố trí, phân công hợp lý để hỗ trợ, định sự thành công của điều tra. Đối với một<br /> giúp đỡ lẫn nhau. Thực tế cho thấy, những cuộc tổng điều tra có qui mô lớn, đối tượng,<br /> nơi chất lượng số liệu các phiếu điều tra phạm vi, nội dung điều tra phức tạp như<br /> thấp, tiến độ thực hiện các công việc chậm TĐTCSKTHCSN thì khâu chuẩn bị phương<br /> một phần là do việc không huy động đủ lực án, biểu mẫu, các tài liệu hướng dẫn,… là<br /> <br /> 14 Th«ng tin Khoa häc Thèng kª<br /> nhiệm vụ quan trọng. Đồng thời Tổng điều nhất là đối với các địa bàn xa xôi, miền núi<br /> tra thường phải huy động lực lượng điều tra đi lại khó khăn sẽ giảm lãng phí về thời gian<br /> viên rất lớn và chủ yếu là tại các địa bàn từ và chi phí cho địa phương. Thực tế những<br /> xã, phường nên nghiệp vụ thống kê hạn chế vướng mắc, bất cập về kinh phí phát sinh<br /> và không đồng đều. Do vậy, việc thiết kế, trong cuộc tổng điều tra lần này cho thấy<br /> xây dựng các loại bảng hỏi phải thật đơn bên cạnh nguyên nhân khách quan do chế<br /> giản, dễ hiểu, nhất là đối với các loại phiếu độ chính sách nhà nước thay đổi, thì việc<br /> có số lượng lớn phải sử dụng lực lượng ước tính số lượng đơn vị điều tra chưa sát,<br /> điều tra viên tại cơ sở. Những thông tin hoặc một số khoản mục chi phí chưa được<br /> phức tạp, khó thu thập chỉ nên thiết kế trong đưa vào dự toán ban đầu cũng là yếu tố ảnh<br /> nội dung điều tra mẫu hoặc có số lượng đơn hưởng đến thiếu hụt kinh phí.<br /> vị điều tra ít có thể lựa chọn điều tra viên có<br /> 5. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh<br /> trình độ. Trong quá trình triển khai tổng điều<br /> tra toàn bộ các khâu công việc, trong đó đặc<br /> tra, việc hướng dẫn bổ sung về nghiệp vụ là<br /> biệt chú ý đến việc tập trung lực lượng kiểm<br /> cần thiết vì phát sinh những trường hợp đặc<br /> tra từ những ngày đầu triển khai thu thập số<br /> thù chưa lường hết được và chưa qui định<br /> liệu để kịp thời phát hiện và chấn chỉnh<br /> trong các tài liệu ban đầu. Tuy nhiên nên<br /> những sai sót hệ thống của các điều tra<br /> cân nhắc đến tính kịp thời, đồng bộ và khả<br /> thi ở địa bàn điều tra để thống nhất trong viên. Qua kiểm tra, thanh tra, cần sớm có<br /> thực hiện. các thông báo nghiệp vụ để chuyển tải kịp<br /> thời những vấn đề cần rút kinh nghiệm đến<br /> 4. Công tác hậu cần cho tổng điều tra toàn bộ các lực lượng tham gia Tổng điều<br /> Việc chuẩn bị kịp thời và đầy đủ các tra. Phối, kết hợp chặt chẽ giữa công tác<br /> điều kiện cho tất các các hoạt động của kiểm tra và thanh tra cả về nội dung, thời<br /> Tổng điều tra sẽ giúp cho các công đoạn gian, địa điểm để tăng hiệu quả của các<br /> của tổng điều tra được thực thuận lợi; nhất công tác này, tránh chồng chéo, gây phiền<br /> là kinh phí (gồm cả văn bản hướng dẫn sử hà cho cơ sở.<br /> dụng) và tài liệu phải được giao cho các địa<br /> Điều tra thống kê là một trong những<br /> phương trước khi các công việc chuyên<br /> nghiệp vụ phổ biến trong công tác thống kê.<br /> môn phát sinh - Đây chính là vấn đề mà<br /> Sau mỗi cuộc tổng điều tra hoặc các cuộc<br /> BCĐ địa phương và toàn bộ lực lượng tham<br /> gia quan tâm nhất khi triển khai các công điều tra lớn, việc tổng kết đánh giá đúng<br /> việc nghiệp vụ. Bên cạnh đó, cần chú ý đến mức những mặt tích cực, những điểm tồn tại<br /> tính hợp lý về định mức kinh phí giữa các trong công tác chỉ đạo, triển khai thực hiện<br /> vùng thậm chí trong từng vùng của tất cả là vấn đề cần thiết và hữu ích, nhằm phát<br /> các khâu công việc phát sinh trong Tổng huy những mặt đạt được, tìm biện pháp<br /> điều tra. Tính toán thời gian cần thiết cho khắc phục những hạn chế cho những cuộc<br /> việc tiến hành các thủ tục trước khi in đảm điều tra, tổng điều tra tiếp theo, góp phần<br /> bảo chuyển sớm tài liệu để các địa phương nâng cao chất lượng thông tin thống kê đáp<br /> có thể kết hợp phát ngay cho các huyện, ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của Đảng,<br /> các xã vào thời gian tập huấn nghiệp vụ, Nhà nước và các đối tượng dùng tin khác<br /> <br /> <br /> chuyªn san sè 2 tæng ®iÒu tra c¬ së kinh tÕ, hµnh chÝnh, sù nghiÖp n¨m 2007 15<br />