Nghị luận về câu nói: Thơ trước hết là cuộc đời, sau đó mới là nghệ thuật

Đề bài: Nghị luận về câu nói: Thơ trước hết là cuộc đời, sau đó mới là nghệ thuật<br /> <br /> Dàn ý chi tiết<br /> <br /> 1. Mở bài<br /> <br /> Dẫn dắt và trích dẫn câu nói cần nghị luận, nêu vấn đề nghị luận: Giá trị của thơ<br /> <br /> 2. Thân bài<br /> <br /> ­ Giải thích ý nghĩa câu nói: Vai trò của cuộc đời với thơ  ca, giá trị  của thơ  ca là cả  nội <br /> dung và hình thức nghệ thuật<br /> <br /> ­ Thơ trước hết là cuộc đời<br /> <br /> + Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của văn chương là gắn bó sâu sắc với cuộc <br /> sống và vì cuộc sống ­ giá trị nhân đạo<br /> <br /> + Thơ được kết tinh bởi những rung động và tâm hồn nhạy cảm của nhà thơ với thế giới  <br /> xung quanh nên chất liệu thơ chính là những chất liệu từ cuộc sống. Đó có thể  là những  <br /> sự vật hoặc từ chính cuộc đời nhà thơ<br /> <br /> + Lấy dẫn chứng phân tích: Sang thu, Tây Tiến... phân tích chất liệu cuộc đời được sử <br /> dụng để sáng tạo bài thơ<br /> <br /> + Đánh giá lại giá trị của thơ<br /> <br /> ­ Thơ là nghệ thuật<br /> <br /> + Nếu cuộc đời bước vào trong thơ mà không được trau chuốt sẽ thô sơ và không có tính <br /> nghệ thuật<br /> <br /> + Tất cả chất liệu cuộc sống được phát hiện và chọn lựa đều phải được mài giũa mới trở <br /> thành hình ảnh thơ<br /> <br /> + Nhà thơ thường sử dụng các biện pháp nghệ  thuật để  đưa cuộc sống bình thường vào <br /> những bài thơ dạt dào cảm xúc<br /> <br /> + Dẫn chứng: thơ Tố Hữu, Nguyễn Khoa Điềm, Huy Cận...<br /> <br /> ­ Đánh giá<br /> <br /> 3. Kết bài: Khẳng định lại ý nghĩa câu nói và rút ra bài học tiếp nhận văn học<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Giống như  nhiều tác phẩm nghệ  thuật khác, văn chương cũng có sứ  mệnh của riêng <br /> mình. Đánh giá về  sứ  mệnh văn chương chân chính, nhà thơ  Tố  Hữu từng khẳng định  <br /> "Văn chương sẽ không là gì cả nếu không vì cuộc đời mà có". Truyện hay thơ cũng như <br /> vậy, sứ mệnh của nó là nghệ thuật vị  nhân sinh. Chính vì thế, nhà phê bình văn học Nga  <br /> Bêlinxki đã viết "Thơ trước hết là cuộc đời, sau đó mới là nghệ thuật".<br /> <br /> Câu nói của Bêlinxki có ý nghĩa vô cùng sâu sắc. Thơ  là những tác phẩm văn học được  <br /> cấu trúc bởi thanh điệu, vần, các hình ảnh, cảm xúc của người sáng tác... Cuộc đời là tất  <br /> cả những gì chân thật nhất xảy ra đối với chúng ta mỗi ngày, bao gồm cả vật chất và tinh <br /> thần. Còn nghệ thuật thường dùng để miêu tả cái đẹp, đẹp hình thức và cả tâm hồn. Nói  <br /> "Thơ trước hết là cuộc đời, sau đó mới là nghệ thuật", Bêlinxki muốn khẳng định vai trò <br /> của cuộc đời với thơ  ca nói riêng, với văn chương nói chung. Từ  đó, khẳng định giá trị <br /> chân chính của thơ ca ­ "nghệ thuật vị nhân sinh" rồi mới "vị nghệ thuật". Thơ trước hết  <br /> phải vì con người, vì cuộc đời, vì hiện thực rồi mới là nghệ thuật.<br /> <br /> Đó là ý kiến đúng đắn khi đánh giá về thơ. Vì sao lại nói như thế? Bởi lẽ thơ là thể  loại <br /> đặc trưng của văn học, mà một trong những đặc điểm nổi bật nhất của văn học là gắn bó <br /> sâu sắc với cuộc sống, với cuộc đời và vì cuộc đời. Từ  những chất liệu cấu thành tác  <br /> phẩm đến nội dung tư tưởng gửi gắm trong tác phẩm đều khởi nguồn từ hiện thực cuộc  <br /> sống, truyền tải bằng con đường tiếp nhận từ  tác giả  đến độc giả  và quay trở  lại với <br /> cuộc đời, góp phần kiến tạo những giá trị cuộc đời.<br /> <br /> Thơ ca thường được nhớ đến với cảm xúc, tình cảm được kết tinh bởi những rung động <br /> của người sáng tác. Nhưng, những rung động đó khởi nguồn từ đâu? Câu trả  lời là cuộc <br /> đời. Nhà thơ  hòa mình với cuộc sống, họ  đứng giữa muôn dòng chảy cuộc đời và khám <br /> phá bằng đôi mắt tinh tế  của mình, cảm nhận bằng tâm hồn nhạy cảm trước mọi biến <br /> động. Họ  vốn là những người dễ  rung cảm, trăn trở  và suy tư  về  cuộc đời, cảm nhận <br /> cuộc đời bằng tất cả  giác quan. Những chất liệu bình thường của cuộc sống xuyên qua  <br /> lăng kính tâm hồn nhà thơ, trở  thành nguồn cảm hứng sáng tác. Đó có thể  chỉ  là một sự <br /> vật nhỏ bé như chiếc lá, nhành hoa, cũng có thể là khoảnh khắc giao mùa trong năm. Nhà  <br /> thơ thả hồn mình giữa những bước đi của thời gian, tinh tế phát hiện ra vẻ đẹp thi vị của <br /> chúng:<br /> <br /> "Bỗng nhận ra hương ổi<br /> <br /> Phả vào trong gió se<br /> <br /> Sương chùng chình qua ngõ<br /> <br /> Như người dưng qua đường"<br /> <br /> (Trích "Sang thu" ­ Hữu Thỉnh)<br /> <br /> Chỉ là những đổi thay mờ nhạt của cảnh vật khoảnh khắc chớm thu, nhưng qua tâm hồn <br /> nhạy cảm của nhà thơ, những đổi thay ấy lại có thể khiến trái tim người động rung động.<br /> <br /> Cuộc đời trong thơ  cũng có khi là những hoài niệm đã qua vẫn còn ảnh hưởng đến thực  <br /> tại và góp phần xây đắp thực tại. Giống như nỗi nhớ của nhà thơ  Quang Dũng trong bài  <br /> thơ "Tây Tiến":<br /> <br /> "Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi<br /> <br /> Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi<br /> <br /> Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi<br /> <br /> Mường Lát hoa về trong đêm hơi"<br /> Những tháng năm chiến đấu gian khổ đã qua đi, nhưng bằng những vần thơ ấy, bằng tình <br /> cảm của nhà thơ, thế hệ bạn đọc mai sau đều phần nào cảm nhận được những gian lao <br /> và mất mát của lịch sử, biết ghi nhớ công ơn những người đã ngã xuống, biết trân trọng  <br /> cuộc sống hôm nay. "Nghệ thuật vị nhân sinh" là ở đó, thơ ca vì cuộc đời là ở đó.<br /> <br /> "Văn học là nhân học" (M.Gorki), nâng niu những giá trị  tốt đẹp  ở  đời bằng những tình  <br /> cảm, cảm xúc chân thực nhất. Bởi lẽ, cuộc đời không chỉ là cuộc sống của những người <br /> xung quanh mà còn là chính cuộc đời tác giả. Họ  đi qua những thăng trầm, vượt qua <br /> những biến động rồi sáng tác thành những bài thơ  viết về  chính thăng trầm cuộc đời <br /> mình. Ví dụ  như  Tố  Hữu trong "Việt Bắc" với những lưu luyến chia xa và ân tình thủy <br /> chung với mảnh đất, con người mà mình đã gắn bó suốt một thời gian dài. Hay Nguyễn  <br /> Khoa Điềm với bao yêu mến và tự hào về "Đất Nước của Nhân Dân" "Đất Nước của ca <br /> dao thần thoại" trong bài thơ  Đất Nước. Giá trị  đích thực của thơ  suy cho cùng chính là  <br /> những giá trị nhân văn cao quý đó.<br /> <br /> Thơ  trước hết là cuộc đời, rồi, sau đó thơ  là nghệ  thuật. Nếu thơ  chỉ là cuộc đời, nó sẽ <br /> mãi là những chất liệu thô sơ, bình thường, giống như viên ngọc chưa được mài giũa. Nhà  <br /> thơ là những người nghệ sĩ góp nhặt, chọn lựa những chất liệu có giá trị bằng những rung <br /> cảm của tâm hồn mình rồi sử dụng tài năng để  biến nó thành chất liệu nghệ  thuật. Với  <br /> những công cụ  như  biện pháp nghệ  thuật, những hình ảnh biểu tượng, nhịp điệu..., nhà <br /> thơ  sáng tạo nên những bài thơ  có vần có nhịp và dạt dào cảm xúc. Thơ  sẽ  không được <br /> gọi là thơ nếu không có nhịp điệu, không có cảm xúc hay thanh vần. Một cành củi khô sẽ <br /> không bao giờ mang chất thơ nếu như Huy Cận không thổi hồn cho nó:<br /> <br /> "Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp,<br /> <br /> Con thuyền xuôi mái nước song song.<br /> <br /> Thuyền về nước lại, sầu trăm ngả;<br /> <br /> Củi một cành khô lạc mấy dòng."<br /> <br /> (Trích "Tràng giang")<br /> Tố  Hữu đã sử  dụng thể  thơ  lục bát truyền thông, giọng điệu tâm tình để  viết lên khúc  <br /> tình ca "Việt Bắc". Nguyễn Khoa Điềm thì sử  dụng thể  thơ  tự  do, điệp từ  điệp ngữ  và  <br /> chất liệu dân gian để làm sáng tạo lên Đất Nước của nền thơ ca dân tộc. Nghệ thuật bởi  <br /> lẽ đó chính là cái đẹp của thi ca được nuôi dưỡng trên mảnh đất hiện thực.<br /> <br /> Câu nói của nhà phê bình văn học Nga Bêlinxki đã đem đến rất nhiều giá trị sâu sắc. Ông <br /> đã khẳng định giá trị  chân chính của thơ  ca và những yêu cầu của tác phẩm nghệ  thuật  <br /> thơ  rằng "Thơ  trước hết là cuộc đời, sau đó mới là nghệ  thuật". Từ  đó dường như  cũng <br /> muốn gửi lời nhắn đến những nhà thơ ­ những người nghệ sĩ có sứ mệnh sáng tạo những <br /> tác phẩm nghệ thuật thơ ca. Để tạo ra một bài thơ có giá trị chân chính, không thể xa rời  <br /> cuộc đời, cũng không thể  bỏ  qua những công đoạn mài giũa, sáng tạo. Vừa gắn bó với <br /> cuộc đời vừa thổi vào tác phẩm những giá trị nghệ thuật mới có thể tạo ra những bài thơ <br /> thực sự.<br /> <br /> Mỗi bài thơ đều là một kiệt tác nghệ thuật của một người nghệ sĩ chân chính. Nó không <br /> chỉ gửi gắm tấm lòng, truyền tải rung động mà còn ghi lại những dấu ấn riêng của người  <br /> nghệ  sĩ. Chính vì thế, khi tiếp nhận các tác phẩm văn học, độc giả  cần có thái độ  chân  <br /> thành và trân trọng những viên ngọc quý đã được mài giũa bằng tài và tâm của một con  <br /> người.<br />