intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Nghiên cứu ảnh hưởng của việc bổ sung tảng khoáng liếm đến năng suất sữa và một số chỉ tiêu sinh sản bò sữa nuôi trong điều kiện trang trại

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

120
lượt xem
11
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bổ sung khoáng đa lượng, vi lượng vào khẩu phần (KP) của gia súc bằng tảng đá liếm để chúng liếm tự do, tự lựa chọn, tự cân đối khoáng trong lúc thiếu cũng như lúc thừa đã được nhiều nước trên thế giới áp dụng đem lại kết quả tốt và rất thuận tiện trong chăn nuôi gia súc nhai lại. Nghiên cứu ảnh hưởng của việc bổ sung tảng khoáng liếm đến năng suất sữa và một số chỉ tiêu sinh sản bò sữa nuôi trong điều kiện trang trại...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu ảnh hưởng của việc bổ sung tảng khoáng liếm đến năng suất sữa và một số chỉ tiêu sinh sản bò sữa nuôi trong điều kiện trang trại

  1. NguyÔn V¨n H¶i - Nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña viÖc bæ sung t¶ng kho¸ng liÕm. . . Nghiên c u nh hư ng c a vi c b sung t ng khoáng li m n năng su t s a và m t s ch tiêu sinh s n c a bò s a nuôi trong i u ki n trang tr i Nguy n Văn H i, Tr nh Vinh Hi n và Lê Th H ng Th o B môn Dinh Dư ng và Th c Ăn V t Nuôi Tác gi liên h : ThS. Nguy n Văn H i, B môn Dinh Dư ng và Th c Ăn V t Nuôi. T: 0241 790431 Abstract Effects of mineral block supplementation on milk yield and reproduction of dairy cows The 6-month experiment (2 months before calving and 4 months after calving) was undertaken in 36 dairy crossbred cows, which was rendomly divided in 4 group of 9 each. The design of experiment was: (a) Control group: Basal diet; (b) Treatment1: Basal diet plus mineral block1 (TL1); (c) Treatment2: Basal diet plus mineral block2 (TL2); (d) Treatment3: Basal diet plus mineral block3 (TL3). It was revealed that mineral block supplementation increased DM intake of cows, live weight of calves, milk yield/day (9.1- 18.2%) mineral block suplementation reduced retention time of placenta, body weight losses and production cost. Among four treatments, TL1 was the best. Key words: Mineral block, chelate, TL1, dairy cow tv n Khoáng ch t trong cây th c ăn (TA) thư ng d ng liên k t có c u trúc b n v ng: như liên k t khoáng v i axit phytic mà gia súc khó có th s d ng ư c (Bogdanov. G. A, 1990); theo m t s tác gi thì khoáng ch t trong cây TA ch h p thu ư c 5–20% (Kalimullin. I. 1990). Do ó áp ng nhu c u cao cho duy trì, nuôi thai và s n xu t s a c a bò s a ngư i ta thư ng b sung premix khoáng vào trong TA tinh c a bò s a; c bi t là vào v ông TA thô có ch t lư ng kém thì vi c b sung khoáng l i càng c n thi t (Vũ Duy Gi ng, 2001; Nguy n Xuân Tr ch, 2003). Tuy nhiên b sung premix theo m t t l nh t nh vào TA tinh cũng có m t s h n ch nh t nh ó là không áp ng ư c chính xác nhu c u dinh dư ng khoáng cho t ng cá th gia súc theo t ng giai o n mùa v khác nhau (Venhedictov. A. M,1988). Còn b sung khoáng a lư ng, vi lư ng vào kh u ph n (KP) c a gia súc b ng t ng á li m chúng li m t do, t l a ch n, t cân i khoáng trong lúc thi u cũng như lúc th a ã ư c nhi u nư c trên th gi i áp d ng em l i k t qu t t và r t thu n ti n trong chăn nuôi gia súc nhai l i. KP thi u các nguyên t khoáng s nh hư ng không t t n quá trình sinh s n. Dư i tác ng c a m t s nguyên t khoáng, nh t là Mg, ã giúp cho ho t ng c a enzym hexokinaza thúc y canxi hoá thành ph t phát canxi, ch ng ch ng co gi t, tránh b nh ketoxit, tăng cư ng s ch c ch n c a cơ trơn làm cho quá trình nhanh, nhau ra s m hơn (Geopgievski và cs, 1979). Theo Kalimulin (1984, 1990) và Abdulov (1971) các nguyên t khoáng vi lư ng d ng chelate óng vai trò ch ch t trong quá trình ng hoá di n ra trong cơ th s ng và tc c a ph n ng x y ra nhanh hơn hàng nghìn l n; trong cơ th gia súc có kh năng h p thu cao nhi u l n so v i khoáng vô cơ, làm tăng kh năng kháng c a cơ th , tăng cư ng quá trình trao i ch t và do ó làm tăng kh năng s n xu t c a v t nuôi.
  2. ViÖn Ch¨n nu«i - T¹p chÝ Khoa häc C«ng nghÖ Ch¨n nu«i - Sè 3 n¨m 2006 Xu t phát t lý do trên chúng tôi ti n hành nghiên c u b sung khoáng vi lư ng d ng chelate trong t ng khoáng li m làm TA cho bò s a nh m ánh giá nh hư ng c a vi c có ho c không s d ng t ng khoáng li m trong KP c a bò s a n lư ng TA ăn vào, năng su t (NS) và m t s ch tiêu sinh s n. T ó tìm ra ư c công th c t ng khoáng li m có ch t lư ng t t nh t ph c v s n su t. V t li u và phương pháp nghiên c u: + a i m thí nghi m (TN): Trung tâm s a và gi ng bò Hà N i – Công ty gi ng gia súc Hà N i. + Th i gian TN: 180ngày, t 11/2004 n 5/2005. + S bò TN: 36 bò s a F2, F3 (trư c khi 2 tháng và sau khi 4 tháng) chia làm 4 lô theo phương pháp phân lô ng u nhiên, m b o ng u v các y u t trong TN. Sơ b trí TN như B ng 1. B ng 1: Sơ b trí thí nghi m Ch tiêu Lô C Lô I Lô II Lô III S bò TN (con) 9 9 9 9 T. gian nuôi chu n b (ngày) 15 15 15 15 T. gian TN (ngày) 180 180 180 180 a a a 10,9a±0,49 S lư ng s a TB l a trư c (kg) 11,14 ±0,51 11,12 ±0,71 11,17 ±0,63 L as a 2–4 2–4 2–4 2–4 a a 442,6 ±9,5 451,3a±14,2 a P u TN (kg) 445,1 ±10,8 450,1 ±12,3 KP ăn c a bò TN KPCS KPCS + TL1 KPCS + TL2 KPCS + TL3 Các s trung bình c a cùng m t hàng mang cùng ch cái thì không khác nhau có ý nghĩa th ng kê v i m c xác su t P > 0,05. Kh u ph n cơ s (KPCS) cho bò trư c khi 2 tháng và sau khi 4 tháng như B ng 2. Các lô TN ăn b sung các lo i TL1, TL2, TL3 (B ng 4). B ng 2: Kh u ph n cơ s cho bò thí nghi m (kg/con/ngày) Nguyên li u Trư c khi 2 tháng Sau khi 4 tháng + C Voi 20 21 + Rơm ăn t do ăn t do + Thân cây chu i 12,5 7 +R m t 0,5 1 + Bã s n 1 4 +Th c ăn tinh 1,5 0,4kg TĂ/kg s a (M c d ki n lư ng rơm trong KPCS kho ng 3.5 - 4kg/con/ngày) Nhu c u dinh dư ng c a bò TN d a trên tiêu chu n ăn c a Venhedictov (1988) cho bò s a nhi t i.
  3. Môc lôc bµi ®¨ng - 2006 B ng 3: Nhu c u dinh dư ng c a bò thí nghi m (cho 1 bò/ngày) ChØ tiªu CK NLT§ Protein X¬ Ca P Lo¹i gia sóc (kg) (MJ) (g) (g) (g) (g) Bß chöa tr−íc ®Î 2 th¸ng (P= 400– 450kg, 9,8 85 1000 2800 50 30 SL s÷a 3000kg/chu kú) Bß khai th¸c s÷a (P= 400 – 450kg, N S s÷a 12,5 137 1400 3400 70 40 14 kg/ng y) + Y u t TN: t ng khoáng li m (TL) – do B môn Dinh dư ng và Th c ăn chăn nuôi – Vi n Chăn Nuôi s n su t. B ng 4: Thành ph n t ng khoáng li m cho bò s a Nguyên li u (kg) TL 1 TL 2 TL 3 NaCl 26,0 36,0 26,0 Bentonite - Ki m 21,2 21,2 21,6 Dicanxiphotphat 44,5 35,0 45,3 Methionine - Fe 1,0 1,0 0 Methionine - Zn 1,2 1,0 1,1 Methionine - Mn 2,0 2,0 2,3 Methionine - Cu 0,2 0,3 0,25 Methionine - Co 0,1 0,08 0,08 Lyzine - I 0,1 0,02 0,1 Na2SeO3 (Se = 2%) 0,7 0,3 0,1 H3PO4 - 10% 3,0 3,5 4,0 Nhũ tương 0,5 0,6 0,7 Mu 0,15 0,15 0,15 T ng s (kg) 100,65 101,15 101,68 * Các nguyên t vi lư ng: Fe, Cu, Zn, Mn, Co, I trong t ng khoáng li m d ng h u cơ. - Ch tiêu theo dõi thí nghi m: + T l sót nhau (sau 12h không ra nhau coi là sót nhau) + Th i gian ra nhau + T l b i li t trư c và sau khi + T l bò m c b nh s t s a + NS s a: hàng ngày cân và ghi chép SL s a c a t ng bò TN. + Kh i lư ng (KL) bò TN và KL bê sơ sinh: hàng tháng cân bò TN theo dõi s bi n i KL bò qua các tháng. + Lư ng TA ăn vào và tiêu t n TA s n su t s a: T ng li m ư c cân l i sau 15 ngày TN ( bi t ư c ăn vào). Cân lư ng TA cho vào và lư ng TA ăn th a. 15 ngày l y m u TA phân tích theo các ch tiêu: v t ch t khô, protein, m , xơ, khoáng t ng s , Ca, P (t i Phòng Phân tích TA Vi n Chăn Nuôi và trư ng i h c Nông nghi p I). D a vào thành ph n hoá h c tính NL trao i c a TA theo công th c trong “Thành ph n hoá h c và giá tr dinh dư ng TA gia súc – gia c m Vi t Nam” (Vi n Chăn Nuôi , 2001).
  4. ViÖn Ch¨n nu«i - T¹p chÝ Khoa häc C«ng nghÖ Ch¨n nu«i - Sè 3 n¨m 2006 Ch t khô (CK) ăn ư c = (TĂ ăn vào) x (% CK TĂ) - (TĂ ăn th a) x (% CK TĂ ăn th a). + Giá thành c a m t kg s a c a bò thí nghi m. S li u ư c x lý theo chương trình Excel và Minitab. K t qu và th o lu n B ng 5: Lư ng th c ăn thu nh n c a bò s a thí nghi m trư c khi 2 tháng Nguyên li u Lô C Lô I Lô II Lô III +CK ăn vào (kg/con/ng) 9,2 10,3 10,3 10,15 2,06a ±0,124 2,29b ± 0,091 2,33b±0,098 2,25b± 0,107 CK ăn vào (kg/100kgP/ng) CK ăn vào (g/kg0.75/ng) 94,9 105,4 106,7 103,6 + NLT (MJ/con/ng) 84,7 92,6 92,9 91,3 + Protein (g/con/ng) 950 1013 1020 988 + Xơ: kg/con/ngày 2,45 2,80 2,80 2,74 (% trong CK) 26,6 27,2 27,2 27,0 + Ca (g/con/ng) 43 57 55 57.4 + P (g/con/ng) 25 30 28,5 30 + T ng li m (g/con/ngày) 0 85 80 90 Các s trung bình c a cùng m t hàng mang ch cái a, b, c khác nhau thì khác nhau có ý nghĩa th ng kê v i m c xác su t P < 0,05. B ng 5 cho th y bò TN trư c 2 tháng ư c ăn b sung TL ã làm tăng lư ng thu nh n TA; lư ng CK ăn vào trên 100kg th tr ng, bò TN ã tăng 9,1–12,7% so v i lô C. B ng 6: Lư ng th c ăn thu nh n c a bò s a thí nghi m sau khi Nguyên li u Lô C Lô I Lô II Lô III Ch t khô ăn vào (kg/con/ng) 12,9 14,5 14 14,4 2,89a±0,082 3,15b± 0,08 b 3,15b±0,127 CK ăn vào(kg/100kgP/ng) 3,09 ±0,079 CK ăn vào (g/kg W0.75/ng) 133 146 143 146 NLT (MJ/con/ng) 137 150 147.5 148.8 Protein (g/con/ng) 1328 1484 1410 1458 Xơ: kg/con/ngày 2,50 3,05 3,01 3,05 (% trong CK) 19,4 21,0 21,5 21,2 Ca (g/con/ng) 71 92 88 90 P (g/con/ng) 37,6 50 48,8 49 T ng li m ăn vào (g/con/ng) 0 95 102 93 Các s trung bình c a cùng m t hàng mang ch cái a, b, c khác nhau thì khác nhau có ý nghĩa th ng kê v i m c xác su t P < 0,05. B ng 5, 6 cho th y àn bò TN ư c ăn TL ã làm tăng lư ng CK ăn vào các lô TN (P
  5. Môc lôc bµi ®¨ng - 2006 Co, I) vào TA tinh c a bò c LaiSind m l dò ã c i thi n môi trư ng d c theo hư ng thu n l i cho s phát tri n c a vi sinh v t d c cũng như làm tăng t c và hi u qu phân gi i v t ch t khô c a TA (v i c voi tăng 13–14%; rơm tăng 14–16%). Kalimulin (1984) cho bi t khi b sung ph c ch t chelate ã làm tăng t l tiêu hoá invivo CK c a rơm lúa mỳ tăng 8,2% so v i lô C. Như v y, vi c s d ng TL cũng như b sung khoáng vi lư ng h u cơ d ng chelate vào TA tinh trong KP ăn cho bò s a ã nh hư ng t t n môi trư ng d c và làm tăng kh năng thu nh n TA thô c a gia súc. B ng 7: Năng su t s a c a bò thí nghi m Ch tiêu Lô C Lô I Lô II Lô III a b c 13,8bc ± 0,96 NS s a (kg/con/ng) 12,1 ± 0,75 14,3 ± 1,08 13,2 ± 0,86 So sánh (%) 100 118,2 109,1 114 C¸c sè trung b×nh cña cïng mét h ng mang ch÷ c¸i a, b, c kh¸c nhau th× kh¸c nhau cã ý nghÜa thèng kª víi møc s¾c suÊt P < 0,05. K t qu b ng 7 cho th y: các lô bò TN ư c ăn b sung TL ã cho NS s a cao hơn lô C 9,1 – 18,2% (P
  6. ViÖn Ch¨n nu«i - T¹p chÝ Khoa häc C«ng nghÖ Ch¨n nu«i - Sè 3 n¨m 2006 Ch tiêu Lô C Lô I Lô II Lô III Ti n TĂ /1kg s a ( ) 2149 2008 2050 2037 So sánh (%) 100 93,4 95,4 94,8 Các s trung bình c a cùng m t hàng mang ch cái a, b, c khác nhau thì khác nhau có ý nghĩa th ng kê v i m c s c su t P < 0,05. D a vào k t qu B ng 6 v lư ng TA thu nh n hàng ngày và k t qu NS s a B ng 7, có th tính ư c tiêu t n TA cho s n xu t s a (B ng 8). B ng 8 cho th y, m c dù lư ng TA ăn vào cao hơn lô C, song do NS s a cao nên tiêu t n TA cho s n xu t s a c a các lô bò TN gi m 1 – 5,4% so v i C. Lô I tiêu t n TA s n xu t 1kg s a th p hơn LôII rõ r t (P
  7. Môc lôc bµi ®¨ng - 2006 Khi pH c a máu quá cao ho c quá th p u nh hư ng t i h p thu và tích lu Ca, P, Mg, quá trình này kéo dài d n n m t s b nh: b i li t trư c và sau , s t s a, sót nhau. Vi c s d ng TL trong KP (gia súc ư c li m t do, t l a ch n, t cân i khoáng trong lúc thi u cũng như lúc th a) c a các lô bò TN ã cung c p y và k p th i các nguyên t khoáng a lư ng, vi lư ng cho bò s a TN, nên chúng ã nh hư ng t t n quá trình sinh s n c a gia súc: tránh ư c các b nh s t s a, b i li t, sót nhau cũng như nh hư ng t t n s phát tri n c a bào thai. Các k t qu này cũng tương t như k t qu c a Tăng Xuân Lưu và cs (2003): b sung mu i – khoáng KL – 01 ã làm gi m t l sót nhau, th i gian ra nhau s m hơn, gi m t l b i li t, bò không b s t s a và tăng t l ng d c tr l i c a bò s a. B ng 10: Kh i lư ng bò trong quá trình khai thác s a Ch tiêu Lô C Lô I Lô II Lô III KL trung bình sau khi (kg) 447,3±12,26 460±7,13 453,0±8,31 456,5±6,92 KL trung bình cu i TN (kg) 417,3±13,18 446 ± 7,31 435,8±11,63 438,5±11,43 Tăng tr ng TB (kg/con/tháng) -7,5 a± 0,4 - 4,06b ± 0,36 - 4,3b ± 0,42 - 4,52 b±0,51 Các s trung bình c a cùng m t hàng mang ch cái a, b, c khác nhau thì khác nhau có ý nghĩa th ng kê v i m c xác su t P0,05). Nhưng các ch tiêu này các Lô I và Lô II có s sai khác mang ý nghĩa th ng kê (P
  8. ViÖn Ch¨n nu«i - T¹p chÝ Khoa häc C«ng nghÖ Ch¨n nu«i - Sè 3 n¨m 2006 K t lu n và ngh B sung TL h u cơ vào KP ăn c a bò s a ã làm: 1. Tăng lư ng TA ăn vào (9,1- 12,7% - giai o n trư c khi 2 tháng; 8,5 – 11,2% - giai o n sau khi ). 2. Tăng NS s a 9,1 – 18,2%. Ti n chi phí TA cho s n xu t 1 kg s a gi m 4,6 – 6,4% và tiêu t n TA gi m 5,4% so v i lô C. 3. Trong quá trình khai thác s a bò ăn b sung TL ít hao h t KL hơn lô bò không ăn b sung TL. Bò ăn b sung TL không th y bi u hi n c a b nh sót nhau sau khi và trong quá trình thì d dàng và thu n l i hơn. KL bê sơ sinh c a 3 lô bò TN tăng 10,8 – 13,2% so v i lô C. 4.Trong các lo i t ng li m s d ng trong thí nghi m thì TL1 cho k t qu và hi u qu kinh t cao nh t. ngh Cho s n xu t th công th c TL1 ph c v s n xu t. Tài li u tham kh o Abdulov. A. B., Batưr. D. G và cs. 1971 - “Các nghiên c u v hoá h c các h p chelate”. Kisinhep “Stinhisa”. Bùi Văn Chính, Lê Vi t Ly, Nguy n H u Tào, Ph m Văn Thìn, Tr n Qu c Tu n. 1994 - “Nghiên c u ch bi n và s d ng t ng ure – r m t làm th c ăn b sung cho gia súc nhai l i”. Công trình nghiên c u khoa h c k thu t chăn nuôi. NXBNN, Hà N i. Bogdanov. G. A.. 1990 - Dinh dư ng gia súc. NXBNN Matscơva, Geopgievski. V.I, Annencov. B. H, Kamoxin. B. T. 1979 - “Dinh dư ng khoáng c a gia súc”. NXBNN, Matxcơva. Kalimulin. I. N. 1984 - “Ph c ch t chelate kim lo i là ch t kích thích năng su t s n ph m c a trâu bò”. Trư ng HTY Kazanxki. Kalimulin. I. N. 1990 - “Ph c ch t chelate kim lo i là ch t kích thích sinh s n và s c kháng c a gia súc”. Trư ng HTY Kazanxki. Nguy n Tr ng Ti n, Nguy n Xuân Tr ch, Mai Th Thơm, Lê Văn Ban. 2001 - Giáo trình chăn nuôi trâu bò. NXB Nông nghi p, Hà N i. Nguy n Xuân Tr ch. 2003 - S d ng ph ph m nuôi gia súc nhai l i. NXB, Nông nghi p Hà N i. Tăng Xuân Lưu, Naotoshi Kurosaki. 2003 - “Nghiên c u s d ng h n h p mu i – khoáng kl – 01 n nh pH d c nh m phòng ch ng b nh sót nhau và b i li t bò s a”. Báo cáo khoa h c năm 2003 Ph n nghiên c u th c ăn và dinh dư ng, Vi n Chăn nuôi , Hà N i. Tr n Qu c Vi t, Tr nh Vinh Hi n, Lê Th H ng Th o và Nguy n Văn Huyên. 2003 - “Nghiên c u nh hư ng c a các m c b sung khoáng vi lư ng h u cơ d ng chelate n môi trư ng d c , kh năng phân gi i ch t khô trong môi trư ng d c , năng su t và ch t lư ng s a c a bò”. Báo cáo khoa h c 2003. Vi n Chăn Nuôi. Venhedictov. A. M, Victorov. P.I. 1988 - “Dinh dư ng và th c ăn gia súc”. NXBNN, Matxcơva. Vi n Chăn Nuôi. 2001 - “Thành ph n và giá tr dinh dư ng th c ăn gia súc gia c m Vi t Nam”, NXB Nông nghi p, Hà N i. Vũ Duy Gi ng. 2001 - “Giáo trình dinh dư ng và th c ăn gia súc”, NXB Nông nghi p, Hà N i./.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2