Nghiên cứu giải phẫu ứng dụng phức hợp dây chằng gót ghe

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> NGHIÊN CỨU GIẢI PHẪU ỨNG DỤNG PHỨC HỢP DÂY CHẰNG GÓT GHE<br /> Phạm Thanh Nhã*, Đỗ Phước Hùng**, Nguyễn Hoàng Phú*<br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Dây chằng gót ghe gan chân có chức năng quan trọng trong giữ vững vòm bàn chân. Sự hiểu<br /> biết về đặc điểm giải phẫu của dây chằng gót ghe gan chân sẽ bổ sung những kiến thức về bệnh học và điều<br /> trị các tổn thương liên quan đến dây chằng này.<br /> Mục tiệu nghiên cứu: Xác định các thành phần của dây chằng gót ghe gan chân và các thông số giải<br /> phẫu có thể ứng dụng trong việc sữa chữa hoặc tái tạo dây chằng sau này.<br /> Đối tượng và Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả hàng loạt ca. Phẫu tích được thực hiện ở 30<br /> bàn chân cắt cụt trên cổ chân tại Bệnh viện Chợ Rẫy.<br /> Kết quả: 100% có sự hiện diện của 3 thành phần dây chằng gồm: dây chằng gót ghe trên trong, dây chằng<br /> chéo gan chân trong và dây chằng dọc gan chân dưới. Tâm diện bám của dây chằng gót ghe trên trong trên<br /> xương gót cách bờ khớp sên và khuyết giữa hai diện khớp sên của mỏm chân đế sên lần lượt 4,24 ± 0,82 mm<br /> và 13,79 ± 1,05 mm; trên xương ghe cách bờ khớp sên của xương ghe và củ xương ghe lần lượt 5,55 ± 0,74<br /> mm và 16,46 ± 1,58 mm. Tâm diện bám của dây chằng chéo gan chân trong trên xương gót cách bờ khớp sên<br /> của mỏm chân đế sên 4,37 ± 0,58 mm và nằm ở khuyết giữa hai diện khớp sên của mỏm chân đế sên; trên<br /> xương ghe cách bờ khớp sên của xương ghe và củ xương ghe lần lượt 4,67 ± 0,72 mm và 13,59 ± 1,05<br /> mm.Tâm diện bám của dây chằng dọc dưới gan trên xương gót cách bờ khớp sên và khuyết giữa hai diện<br /> khớp sên của mỏm chân đế sên lần lượt 2,92 ± 0,33 mm và 5,34 ± 0,89 mm; trên xương ghe cách bờ khớp sên<br /> của xương ghe và củ xương ghe lần lượt 2,20 ± 0,32 mm và 26,53 ± 2,50 mm.<br /> Kết luận: Dây chằng gót ghe gan chân gồm ba thành phần riêng biệt: Dây chằng gót ghe trên trong, dây<br /> chằng chéo gan chân trong và dây chằng dọc gan chân dưới. Sự liên quan của các tâm diện bám của các dây<br /> chằng với các mốc giải phẫu giúp xác định chính xác vị trí tâm diện bám của các dây chằng.<br /> Từ khóa: dây chằng gót ghe gan chân, phức hợp dây chằng gót ghe<br /> ABSTRACT<br /> CLINICAL ANATOMICAL STUDY OF CALCANEONAVICULAR LIGAMENT COMPLEX<br /> Pham Thanh Nha, Do Phuoc Hung, Nguyen Hoang Phu<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 - No 2- 2019: 220-225<br /> Introduction: Plantar calcaneonavicular ligament plays an important role in the integrity of the medial<br /> longitudinal arch. It is hoped that the better anatomical understanding of this ligament will add to our<br /> understanding of pathology and treatment for its injury.<br /> Objectives: The aim of this study was to elucidate the components of the plantar calcaneonavicular ligament<br /> and provide morphometric dimensions to facilitate an anatomical reconstruction or repair.<br /> Methods and Materials: Serial cases study. Dissection was performed on 30 adult feet amputated above<br /> the ankle joint at Cho Ray hospital.<br /> Results: It was found that there are three definitive anatomic structures that are commonly called the<br /> <br /> *Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> **Bộ môn Chấn thương chỉnh hình & PHCN, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên lạc: BS. Phạm Thanh Nhã ĐT: 0353934796 Email: phamthanhnha1803@yahoo.com<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 220 Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> plantar calcaneonavicular ligament (100%). The attachment center of the superomedial calcaneonavicular<br /> ligament on the calcaneus is 4.24 ± 0.82 mm inferior to the anterior margin of the talar articular facets and 13.79<br /> ± 1.05 mm medial to the notch between the talar articular facets. On the navicular bone, it is 5,55 ± 0,74 mm from<br /> the articular margin and 16.46 ± 1.58 mm from the naviular tuberosity. The attachment center of the<br /> medioplantar oblique ligament on the calcaneus is located at the notch between the talar articular facets and 4.37 ±<br /> 0.58 mm inferior to the anterior margin of the talar articular facets. On the navicular bone, it is 4.67 ± 0.72 mm<br /> from the articular margin and 13.59 ± 1.05 mm from the naviular tuberosity. The attachment center of the<br /> inferoplantar longitudinal ligament on the calcaneus is 2.92 ± 0.33 mm inferior to the anterior margin of the talar<br /> articular facets and 5.34 ± 0.89 mm lateral to the notch between the talar articular facets. On the navicular bone,<br /> it is 5.34 ± 0.89 mm from the articular margin and 26.53 ± 2.50 mm from the naviular tuberosity.<br /> Conclusions: The three components of the plantar calcaneonavicular ligament are the superomedial<br /> calcaneonavicular ligament, the medioplantar oblique ligament and the inferoplantar longitudinal ligament. The<br /> center of three ligaments can be located accurately by the anatomial landmarks on the calcaneus and the<br /> navicular bone.<br /> Keywords: Plantar calcaneonavicular ligament, calcaneonavicular ligament complex<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ thống nhất nên khó có thể áp dụng được trên<br /> Dây chằng gót ghe gan chân hay còn được người Việt Nam. Vì thế chúng tôi tiến hành<br /> gọi là dây chằng lò xo bám từ mặt trước của nghiên cứu với đề tài “Nghiên cứu giải phẫu<br /> mỏm chân đế sên của xương gót đến xương ghe. dây chằng gót ghe gan chân”.<br /> Khi dây chằng gót ghe gan chân bị tổn thương, ĐỐITƯỢNG- PHƯƠNG PHÁPNGHIÊNCỨU<br /> sự nâng đỡ chỏm xương sên thất bại gây ra biến Thiết kế nghiên cứu<br /> dạng bàn chân bẹt. Biến dạng này làm thay đổi Nghiên cứu mô tả hàng loạt ca.<br /> sinh cơ học bàn chân tiếp tục tăng áp lực lên các<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> cấu trúc mô mềm bên trong như gân cơ chày sau<br /> và dây chằng bên trong cổ chân và làm tổn 30 bàn chân từ chi cắt cụt.<br /> thương thứ phát các cấu trúc này(3,8,15). Tiêu chí loại trừ<br /> Đa số các tổn thương dây chằng gót ghe gan Các bàn chân có những bất thường hoặc bị<br /> chân được cho là thứ phát do suy gân cơ chày tổn thương vùng phẫu tích như: biến dạng, có<br /> sau, một bệnh lí gặp ở 3,3% phụ nữ Anh trên 40 dấu hiệu chấn thương, có vết thương trước đó.<br /> tuổi(5). Gần đây, nhiều báo cáo cho thấy tổn Các bàn chân được phẫu tích nhằm xác định<br /> thương đơn độc dây chằng gót ghe gan chân với sự hiện diện, vị trí, hình dạng và kích thước của<br /> gân cơ chày sau bình thường có thể gây ra biến các thành phần của dây chằng gót ghe gan chân.<br /> dạng bàn chân bẹt(7,11,13). Sửa chữa hoặc tái tạo Sau đó xác định khoảng cách từ tâm của các dây<br /> dây chằng gót ghe gan chân ở các trường hợp chằng đến các mốc giải phẫu trên xương gót<br /> tổn thương dây chằng gót ghe gan chân đơn độc gồm bờ khớp và khuyết giữa hai diện khớp sên<br /> hoặc đi kèm trong bệnh lý biến dạng bàn chân và các mốc giải phẫu trên xương ghe gồm bờ<br /> bẹt mắc phải cho kết quả ban đầu tốt(1,12,14). khớp và củ xương ghe.<br /> Mặc dù dây chằng gót ghe gan chân có vai KẾT QUẢ<br /> trò quan trọng, những nghiên cứu về nó khá ít. Thành phần của dây chằng gót ghe gan chân<br /> Tại Việt Nam chưa có nghiên cứu nào về giải<br /> Dây chằng gót ghe gan chân có 3 thành<br /> phẫu dây chằng gót ghe gan chân. Trên thế<br /> phần, dây chằng gót ghe trên trong có hình tam<br /> giới, những nghiên cứu về giải phẫu dây<br /> giác khi nhìn từ trên xuống. Tuy nhiên khi cắt<br /> chằng gót ghe gan chân có kết quả không<br /> dây chằng ra khỏi chỗ bám thì dây chằng có<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa 221<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> hình tứ giác. Dây chằng chéo gan chân trong và Đặc điểm diện bám các thành phần của dây<br /> dây chằng dọc gan chân dưới có hình tứ giác. chằng gót ghe gan chân<br /> Dây chằng gót ghe trên trong bám từ gần Diện bám của các dây chằng đều có hình<br /> toàn bộ mặt trước của mỏm chân đế sên tương bầu dục.<br /> ứng với diện khớp sên giữa đến phần phía trong Trên xương ghe, tâm diện bám của dây<br /> mặt trên và một phần đầu trong của xương ghe. chằng gót ghe trên trong đa số vị trí 10 giờ (21<br /> Dây chằng dọc gan chân dưới bám từ mặt mẫu). Tâm diện bám của dây chằng chéo gan<br /> trước của mỏm chân đế sên tương ứng với diện chân trong đa số ở vị trí 8,5 giờ (18 mẫu). Tâm<br /> khớp sên trước đến mỏ xương ghe ở mặt dưới diện bám của dây chằng dọc gan chân dưới đa<br /> xương ghe. số ở vị trí 6 giờ (25 mẫu), tương ứng với mỏ<br /> Dây chằng chéo gan chân trong bám từ mặt xương ghe.<br /> trước của mỏm chân đế sên tương ứng khuyết Chiều dài và chiều rộng của diện bám dây<br /> giữa hai diện khớp sên đến rãnh giữa củ xương chằng gót ghe trên trong trên xương gót là 19,28<br /> ghe và thân của xương ghe. ± 2,11 mm và 5,52 ± 0,91 mm, trên xương ghe là<br /> 15,91 ± 1,54 mm và 5,39 ± 0,86 mm.<br /> Dây chằng gót ghe trên trong và dây chằng<br /> Chiều dài và chiều rộng của diện bám dây<br /> chéo gan chân trong được che phủ phía trên bởi<br /> chằng chéo gan chân trong trên xương gót là 5,10<br /> một lớp sụn.<br /> ± 0,97 mm và 2,65 ± 0,60 mm, trên xương ghe là<br /> 5,02 ± 0,83 mm và 2,44 ± 0,58 mm.<br /> Chiều dài và chiều rộng của diện bám dây<br /> chằng dọc gan chân dưới trên xương gót là 5,92<br /> ± 0,69 mm và 4,02 ± 0,60 mm, trên xương ghe là<br /> 5,20 ± 0,63 mm và 3,91 ± 0,38 mm.<br /> Mối liên quan của dây chằng gót ghe gan chân<br /> với các cấu trúc xung quanh<br /> Luôn có hai dải của gân cơ chày sau và một<br /> <br /> Hình 1: Các thành phần của dây chằng gót ghe gan dải của dây chằng bên trong cổ chân bám vào<br /> chân trước và sau bóc tách dây chằng gót ghe trên trong.<br /> Kích thước các thành phần của dây chằng gót Mỏm chân đế sên của người Việt Nam đa số<br /> ghe gan chân thuộc típ 2 và không có sự khác biệt về đặc điểm<br /> Dây chằng gót ghe trên trong có các kích dây chằng gót ghe gan chân ở hai nhóm mỏm<br /> thước trung bình như sau: Chiều dài trên trong chân đế sên.<br /> 38,72 ± 2,09 mm, chiều dài dưới ngoài 29,71 ± Mối liên quan giữa tâm diện bám của các thành<br /> 2,16 mm, chiều rộng 9,59 ± 1,04 mm, bề dày phần của dây chằng gót ghe gan chân và các<br /> 3,96 ± 0,32 mm. mốc giải phẫu xung quanh<br /> Dây chằng chéo gan chân trong có các kích Hình 2 minh họa cho khoảng cách từ tâm<br /> thước trung bình như sau: Chiều dài trong 21,16<br /> diện bám của các dây chằng đến các mốc giải<br /> ± 2,12 mm, chiều dài ngoài 19,02 ± 1,68 mm,<br /> phẫu trên xương gót và xương ghe. Kết quả<br /> chiều rộng 5,79 ± 1,07 mm, bề dày 1,71± 0,45 mm.<br /> được trình bày như trong bảng 1. Chúng tôi so<br /> Dây chằng dọc gan chân dưới có các kích<br /> sánh các số đo khoảng cách giữa hai nhóm nam<br /> thước trung bình như sau: Chiều dài trong 5,02 ±<br /> 0,74 mm, chiều dài ngoài 3,20 ± 0,70 mm, chiều và nữ, sự khác biệt giữa hai nhóm là không có ý<br /> rộng 4,30 ± 0,72 mm, bề dày 2,80 ± 0,46 mm. nghĩa thống kê.<br /> <br /> <br /> <br /> 222 Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> Bảng 1: Khoảng cách từ tâm diện bám của các dây được phẫu tích, dây chằng chéo gan chân trong<br /> chằng đến các mốc giải phẫu. phân biệt rõ với dây chằng gót ghe trên trong và<br /> Xương gót Xương ghe luôn nằm dưới lớp sụn. Trong khi đó, Patil(9) và<br /> Lồi củ Bernard Mengiardi(6) cho rằng hai thành phần<br /> Bờ khớp<br /> Bờ khớp Khuyết xương<br /> sên này đa số khó phân biệt rõ. Kết quả nghiên cứu<br /> ghe<br /> Dây chằng của chúng tôi cho thấy dây chằng chéo gan chân<br /> 13,79 ± 16,46 ±<br /> gót ghe 4,24 ± 0,82 5,55 ± 0,74 trong luôn được bao phủ bởi một lớp sụn như<br /> 1,05 1,58<br /> trên trong<br /> Dây chằng<br /> nhận xét của Taniguchi, tuy nhiên, dây chằng<br /> 13,59 ±<br /> chéo gan 4,37 ± 0,58 0 4,67 ± 0,72 chéo gan chân trong chỉ phân biệt rõ với dây<br /> 1,05<br /> chân trong chằng gót ghe trên trong trong 6 trường hợp.<br /> Dây chằng<br /> 26,53 ± Đa số các tác giả đều mô tả dây chằng gót<br /> dọc gan 2,92 ± 0,33 5,34 ± 0,89 2,20 ± 0,32<br /> 2,50<br /> chân dưới ghe trên trong có hình tam giác và khi quan sát<br /> dây chằng gót ghe trên trong ngay sau khi tháo<br /> xương sên, chúng ta cũng nhận thấy dây chằng<br /> có hình tam giác. Tuy nhiên, thực tế dây chằng<br /> có hình tứ giác, kết quả là do sự xoắn của dây<br /> chằng, khi mà ở xương gót chiều dài diện bám<br /> nằm gần theo mặt phẳng ngang, còn ở xương<br /> ghe thì theo mặt phẳng chéo.<br /> Dây chằng gót ghe trên trong<br /> Taniguchi sử dụng thước thẳng để đo chỉ<br /> một chiều dài trên trong. Trong khi, dây chằng<br /> gót ghe trên trong có hành trình cong và xoắn,<br /> với chiều dài phía trong và ngoài khác nhau. Vì<br /> sự xoắn của dây chằng, những sợi dây chằng<br /> phía ngoài nhất không thể thấy được chỗ bám<br /> nếu như không tháo rời xương ghe. Vì dây<br /> Hình 2. Khoảng cách từ tâm diện bám của các dây chằng là một cấu trúc động, có độ đàn hồi và<br /> chằng đến các mốc giải phẫu trên xương gót và trương lực nên nếu cắt dây chằng gót ghe gan<br /> xương ghe. chân khỏi diện bám thì không còn phản ánh<br /> đúng đặc điểm của dây chằng. Do đó, chúng tôi<br /> BÀN LUẬN<br /> không cắt rời dây chằng ra để đo mà thực hiện<br /> Thành phần của dây chằng gót ghe gan chân phương pháp thu thập số liệu tương tự như<br /> Kể từ khi W. Hodges Davis(3) mô tả dây Patil. Kêt quả cho thấy, chiều dài dây chằng<br /> chằng gót ghe gan chân bao gồm hai thành phần trong nghiên cứu của chúng tôi là nhỏ hơn. Lý<br /> là dây chằng gót ghe trên trong và dây chằng giải điều này có thể do sự khác biệt đặc điểm<br /> dọc gan chân dưới, ý kiến này nhanh chóng đạt lâm sàng của mẫu nghiên cứu. Chúng tôi đo<br /> được sự đồng thuận giữa các nhà giải phẫu. Mãi chiều rộng tại vị trí củ xương ghe như trong<br /> đến năm 2003, khi Taniguchi(10) khám phá ra cấu nghiên cứu của Patil và bỏ qua vị trí tại điểm<br /> trúc thực sự bên dưới lớp sụn, sự hiện hiện bám ở xương gót, vì số đo này chúng tôi thu<br /> thành phần dây chằng thứ ba mới được chú ý. thập như là chiều dài của diện bám ở xương gót.<br /> Kết quả nghiên cứu của chúng tôi giống với Chiều rộng của dây chằng tại vị trí củ xương ghe<br /> Taniguchi về thành phần của dây chằng gót ghe trong nghiên cứu của chúng tôi là nhỏ hơn so<br /> gan chân. Taniguchi nhận xét trong tất cả các chi với nghiên cứu của Patil. So sánh với nghiên cứu<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa 223<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> của Patil và Taniguchi, bề dày của dây chằng khi diện bám của dây chằng chéo gan chân<br /> trong nghiên cứu của chúng tôi là tương tự với trong và dây chằng dọc gan chân dưới ở trên<br /> Patil và nhỏ hơn so với Taniguchi. xương gót và xương ghe là bằng nhau thì diện<br /> Dây chằng chéo gan chân trong: bám của dây chằng gót ghe trên trong trên<br /> Kết quả nghiên cứu về chiều dài của chúng xương gót lớn hơn trên xương ghe. Chúng tôi<br /> tôi lớn hơn so với nghiên cứu của Taniguchi và nghĩ rằng nguyên nhân là do sự xoắn của dây<br /> nhỏ hơn so với nghiên cứu của Patil. Trong khi, chằng, cùng với tính chất mô học ít tổ chức với<br /> Taniguchi và Patil đều đo bề rộng tại hai vị trí ở các sợi dây chằng bện vào nhau như mô tả của<br /> điểm bám xương gót và xương ghe, hai số liệu Davis. Đây là một thách thức đối với các nhà<br /> này tương ứng với số đo kích thước diện bám nghiên cứu giải phẫu và phẫu thuật viên để<br /> của chúng tôi. Chúng tôi đo bề rộng của dây tìm ra mảnh ghép thích hợp có thể tái tạo dây<br /> chằng ở vị trí trung tâm vuông góc với hướng đi chằng gót ghe trên trong.<br /> của dây chằng. Chúng tôi nghĩ rằng số đo này sẽ Mối liên quan của dây chằng gót ghe gan chân<br /> có ý nghĩa hơn trong việc đánh giá kích thước và với các cấu trúc xung quanh<br /> lựa chọn mảnh ghép thay thế phù hợp trong Sự tồn tại hằng định của hai dải bám tận<br /> trường hợp tái tạo dây chằng này. Bề rộng dây của gân cơ chày sau và một dải bám của dây<br /> chằng chúng tôi đo ở vị trí trung tâm của dây chằng bên trong cổ chân vào dây chằng gót<br /> chằng với số đo trung bình là 5,79 mm. Bề dày ghe trên trong cũng như tổn thương kết hợp<br /> dây chằng trong nghiên cứu của chúng tôi là nhỏ của các cấu trúc này trong bệnh lý bàn chân<br /> nhất so với nghiên cứu của Taniguchi, Patil. bẹt mắc phải ở người lớn đã được nhiều tác giả<br /> Dây chằng dọc gan chân dưới giải thích và kết luận về mối quan hệ hiệp<br /> Tương tự, vì dây chằng dọc gan chân dưới đồng giữa các cấu trúc này(3,4).<br /> có hình tứ giác với chiều dài trong và ngoài khác Tất cả các mẫu đều có ba thành phần và kích<br /> nhau nên chúng tôi tiến hành đo cả hai chiều dài thước các thành phần dây chằng giữa hai nhóm<br /> như nghiên cứu của Patil. Kết quả nghiên cứu mỏm chân đế sên khác biệt không có ý nghĩa<br /> của chúng tôi lớn hơn so với nghiên cứu của thống kê. Vì vậy, theo chúng tôi, không tồn tại<br /> Patil. Phương pháp đo chiều rộng của chúng tôi mối quan hệ giữa đặc điểm diện khớp sên của<br /> tương tự như Taniguchi, đó là vị trí trung tâm mỏm chân đế sên và đặc điểm hình thái của dây<br /> của dây chằng. Kết quả của chúng tôi lớn hơn chằng gót ghe gan chân, ngược với ý kiến của<br /> của Taniguchi. Bề dày trong nghiên cứu của Daniel Postan(16).<br /> chúng tôi lớn hơn Patil, nhỏ hơn Taniguchi. Mối liên quan giữa tâm diện bám của các thành<br /> Đặc điểm diện bám các thành phần của dây phần của dây chằng gót ghe gan chân à các mốc<br /> chằng gót ghe gan chân giải phẫu xung quanh.<br /> Vì các tác giả trước đó không cắt các dây Khi tìm được mối liên quan giữa tâm diện<br /> chằng ra khỏi xương để nhìn trực tiếp diện bám bám và các mốc giải phẫu lận cận, ta có thể<br /> nên mô tả giữa các tác giả là không thống nhất dựng hình lại được tâm diện bám các dây<br /> và độ chính xác không cao. Sau khi cắt các dây chằng khi không tìm thấy phần còn lại của dây<br /> chằng sát xương, chúng tôi mô tả lại vị trí bám chằng bị tổn thương.<br /> thực sự của dây chằng. Các điểm tham chiếu cho tâm các diện bám<br /> Chúng tôi ghi nhận các diện bám đều có trên xương gót là khuyết giữa hai diện khớp sên<br /> hình bầu dục. Trong đó, diện bám của dây và bờ khớp sên. Còn trên xương ghe, tâm của<br /> chằng gót ghe trên trong là dẹt nhất và của dây dây chằng gót ghe trên trong, dây chằng chéo<br /> chằng dọc gan chân dưới là ít dẹt nhất. Trong gan chân trong và dây chằng dọc gan chân dưới<br /> <br /> <br /> <br /> 224 Chuyên Đề Ngoại Khoa<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 2 * 2019<br /> <br /> lần lượt ở vị trí 10 giờ, 8,5 giờ và 6 giờ (mỏ 4. Hintermann B and Golanó P (2014). The anatomy and<br /> function of the deltoid ligament. Techniques in Foot & Ankle<br /> xương ghe), và các điểm tham chiếu khác là bờ Surgery, 13: 67-72.<br /> mặt khớp sên, củ xương ghe. 5. Kohls-Gatzoulis J, Woods B, Angel JC, Singh D (2009). The<br /> prevalence of symptomatic posterior tibialis tendon<br /> KẾT LUẬN dysfunction in women over the age of 40 in England. Foot<br /> Ankle Surg, 15: 75-81.<br /> Dây chằng gót ghe gan chân gồm ba thành 6. Mengiardi B, Zanetti M, Schöttle PB, Vienne P, et al. (2005).<br /> phần. Mối liên quan của dây chằng gót ghe gan Spring ligament complex: MR imaging–anatomic correlation<br /> chân với dây chằng bên trong cổ chân và gân cơ and findings in asymptomatic subjects. Radiology, 237: 242-<br /> 249.<br /> chày sau là hằng định. Các thông số về kích 7. Orr JD, Nunley JA (2013). Isolated spring ligament failure as a<br /> thước của dây chằng và diện bám như là một gợi cause of adult-acquired flatfoot deformity. Foot & ankle<br /> ý cho nhà giải phẫu và phẫu thuật viên lựa chọn international, 34: 818-823.<br /> 8. Pasapula C, Cutts S (2017). Modern Theory of the<br /> mảnh ghép và kĩ thuật phù hợp. Tuy nhiên, do Development of Adult Acquired Flat Foot and an Updated<br /> dây chằng gót ghe trên trong dẹt và xoắn, chúng Spring Ligament Classification System. Clin Res Foot Ankle, 5:<br /> 247.<br /> ta có thể tiên đoán được những khó khăn khi<br /> 9. Patil V, Ebraheim NA, Frogameni A, Liu J (2007).<br /> khôi phục dây chằng này. Trong những trường Morphometric dimensions of the calcaneonavicular (spring)<br /> hợp không tìm thấy phần còn lại của dây chằng ligament. Foot Ankle Int, 28: 927-932.<br /> 10. Taniguchi A, et al. (2003), Anatomy of the spring ligament. J<br /> trên chỗ bám, ta xác định tâm diện bám một cách Bone Joint Surg Am, 85: 2174-2178.<br /> tương đối thông qua mối liên quan giữa tâm 11. Tryfonidis M, Jackson W, Mansour R, Cooke PH, et al. (2008).<br /> diện bám và các mốc giải phẫu trên xương gót Acquired adult flat foot due to isolated plantar<br /> calcaneonavicular (spring) ligament insufficiency with a<br /> và xương ghe. Bên cạnh đó, sự xuất hiện của dây normal tibialis posterior tendon. Foot Ankle Surg, 14: 89-95.<br /> chằng chéo trong gan chân đòi hỏi cần có các 12. Vulcano E, Deland JT and Ellis SJ (2013). Approach and<br /> treatment of the adult acquired flatfoot deformity. Current<br /> nghiên cứu cơ sinh học để làm rõ vai trò của dây<br /> reviews in musculoskeletal medicine, 6: 294-303.<br /> chằng này, đồng thời cần có thêm các nghiên 13. Weerts B, Warmerdam PE and Faber FW (2012). Isolated<br /> cứu về mối liên quan giữa đặc điểm hình thái spring ligament rupture causing acute flatfoot deformity: case<br /> report. Foot & ankle international, 33: 148-150.<br /> của các thành phần dây chằng với các giá trị sinh 14. Williams BR, Ellis SJ, Deyer TW, Pavlov H, et al. (2010).<br /> trắc để tiên đoán chính xác hơn về kích thước và Reconstruction of the spring ligament using a peroneus<br /> diện bám đối với từng cá nhân. longus autograft tendon transfer. Foot & ankle international, 31:<br /> 567-577.<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO 15. Williams G, Widnall J, Evans P, Platt S (2014). Could failure of<br /> the spring ligament complex be the driving force behind the<br /> 1. Choi K, Lee S, Otis JC, Deland JT (2003). Anatomical<br /> development of the adult flatfoot deformity?. The Journal of<br /> reconstruction of the spring ligament using peroneus longus<br /> foot and ankle surgery, 53: 152-155.<br /> tendon graft. Foot & ankle international, 24: 430-436.<br /> 16. Postan D, Carabelli GS, Poitevin LA (2011). Spring Ligament<br /> 2. Davis WH, Sobel M, DiCarlo EF, Torzilli PA, et al. (1996).<br /> and Sustentaculum Tali Anatomical Variations: Anatomical<br /> Gross, histological, and microvascular anatomy and<br /> Research Oriented to Acquired Flat Foot Study. The Foot and<br /> biomechanical testing of the spring ligament complex. Foot<br /> Ankle Online Journal, 4: 01.<br /> Ankle Int, 17: 95-102.<br /> 3. Deland JT, Haddad SL (2014). Pes Planus. In: Coughlin MJ,<br /> Saltzman CL and Anderson RB, Mann’s surgery of the foot and Ngày nhận bài báo: 08/11/2018<br /> ankle, Vol. 1, 9th edition, pp. 1292-1348. Elsevier, China. Ngày phản biện nhận xét bài báo: 07/12/2018<br /> Ngày bài báo được đăng: 10/03/2019<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Ngoại Khoa 225<br />