Nhiễm trùng huyết

Chia sẻ: Vo Canh Tung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

364
lượt xem 93
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nguyên nhân gây nhiễm trùng huyết: Vi khuẩn xâm nhập vào máu (bacteraemia) - Hội chứng hệ thống đáp ứng viêm (systemic inflammatory response syndrom: SIRS) - Nhiễm khuẩn huyết (sepsis) - Nhiễm khuẩn huyết nặng (severe sepsis) - Sốc nhiễm khuẩn (septic shock)

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nhiễm trùng huyết

QUY TRÌNH XEÙT NGHIEÄM VI SINH LAÂM SAØNG NHIEÃM TRUØNG HUYEÁT Phaïm Thaùi Bình Nguyeân nhaân gaây nhieãm truøng huyeát Hoäi chöùng heä thoáng ñaùp öùng Vi khuaån xaâm nhaäp vaøo maùu (bacteraemia) vieâm (systemic inflammatory response syndrom: SIRS) Soác nhieãm khuaån Nhieãm khuaån huyeát Nhieãm khuaån huyeát (septic shock) naëng (severe sepsis) (sepsis) 1
Nguoàn goác cuûa nhieãm truøng huyeát Vieâm maøng naõo OÁng thoâng Vieâm noäi tónh maïch taâm maïc Vi khuaån thöôøng truù vuøng haàu hoïng Vieâm phoåi Vieâm thaän, vieâm beå thaän AÙp-xe gan Hoaïi töû veát thöông Vieâm ruoät thöøa Vieâm teá baøo Staphylococcus Streptococci H. influenzae N. meningitidis L. monocytogenes Enterococcus S. pneumoniae Tröïc khuaån Gram (-) Vi khuaån kî khí Nguoàn goác cuûa nhieãm khuaån huyeát S. pneumoniae H. influenzae Salyers, Whitt, in Bacterial Pathogenesis, 1994 2
Caùc daïng nhieãm truøng huyeát Du khuaån huyeát (bacteraemia): ð Coù hieän dieän cuûa vi khuaån trong maùu. ð Khoâng coù trieäu chöùng nhieãm khuaån. Thôøi gian vi khuaån coù trong maùu ngaén (20-30 phuùt) Töø moät nguoàn nhieãm khuaån, vi khuaån phoùng thích vaøo maùu theo chu kyø Coù nguoàn goác nhieãm khuaån beân trong maïch maùu. Raát hieám khi coù nguoàn goác ngoaøi maïch maùu, ôû cô theå giaûm söùc ñeà khaùng. Caùc daïng nhieãm truøng huyeát Nhieãm khuaån huyeát (septicemia hoaëc sepsis): ð Coù hieän dieän cuûa vi khuaån trong maùu. ð Coù keøm theo trieäu chöùng. Nhieãm khuaån huyeát coù trieäu chöùng ña daïng, bieåu hieän toån thöông ôû nhieàu cô quan phuû taïng: - Soát cao thaønh côn, reùt run, ñau cô. - Maïch nhanh, thôû nhanh. - Huyeát aùp coù xu theá giaûm. - Roái loaïn tieâu hoùa (ôû moät soá beänh nhaân). - Roái loaïn chöùc naêng gan nheï, gan vaø laùch xöng to. - Nöôùc tieåu coù protein. - Baïch caàu cao ( >15.000/mm3), baïch caàu aùi toan giaûm. - ...v.v... Nhieãm khuaån huyeát naëng coù trieäu chöùng: - Nhieät ñoä haï, huyeát aùp tuït, thieáu maùu, hoàng caàu tuït, tieåu caàu giaûm, baïch caàu thaáp. - Xuaát huyeát ñöôøng tieâu hoùa - Haï ñöôøng huyeát, ure huyeát taêng, lactic acid trong maùu taêng. - Ban ngoaøi da. - Kích thích, vaät vaõ, hoân meâ. - ....v.v... 3
Caùc daïng nhieãm truøng huyeát Soác nhieãm khuaån (septic shock): ð Bieán chöùng cuûa nhieãm khuaån huyeát. ð Trieäu chöùng: suy tuaàn hoaøn caáp vôùi tuït huyeát aùp , keøm theo suy nhieàu phuû taïng (suy hoâ haáp, suy thaän caáp, suy tim caáp...). ð Coù theå khoâng coù hieän dieän cuûa vi khuaån trong maùu (50% tröôøng hôïp caáy maùu aâm tính1). ð Taùc nhaân : 2/3 laø do tröïc khuaån Gram (-), 1/3 do vi khuaån Gram (+) vaø naám Candida2. ð Nguyeân nhaân: do ñoäc toá vaø moät soá chaát khaùc vi khuaån phoùn g thích ra kích thích ñaùp öùng mieãn dòch cô theå. (1) J. Keith Struthers, 2003, Clinical Bacteriology, Manson publishing. (2) Buøi Ñaïi, 2005, Beänh hoïc truyeàn nhieãm, NXB Y hoïc. Taùc nhaân gaây nhieãm truøng huyeát thöôøng gaëp Vi khuaån hieáu khi Gram (-) Vi khuaån hieáu khi Gram (+) Vi khuaån kî khí vaø vi naám E. coli S. aureus B. fragilis Klebsiella spp. S. epidermidis C. perfringens Enterobacter spp. Viridan streptococci Peptostreptococcus spp. Proteus spp. S. pneumoniae Candida albicans vaø Salmonella typhi vaø caùc E. faecalis caùc naám men khaùc Salmonella khaùc S. pyogenes P. aeruginosa S. agalactidae B. cepacia L. monocytogenes N. meningitidis H. influenzae Basic Laboratory Procedures in Clinical Bacteriology, 2003, 2nd edition, WHO 4
Laáy vaø chuyeân chôû beänh phaåm ð Laáy maùu tónh maïch baèng phöông phaùp voâ truøng. ð Laáy ñuû theå tích maùu ñeå caáy. ð Phaûi cho ngay vaøo moâi tröôøng caáy maùu. ð Neân caáy maùu hai laàn, moãi laàn caáy laáy maùu caùch nhau 30-60 phuùt taïi hai vò trí laáy maùu khaùc nhau. ð Neân caáy maùu treân hai loaïi moâi tröôøng: hieáu khí vaø kî khí. Moâi tröôøng duøng caáy maùu Khoâng neân söû duïng moâi tröôøng caáy maùu khoâng chuaån möïc Chai caáy maùu hai pha ñöôïc söû duïng ñeå caáy maùu thöôøng quy 5
Hệ thoáng caáy maùu töï ñoäng BacT/Alert 3D Bactec (BD) (bio-Merieux) Moâi tröôøng nuoâi caáy phaân laäp hoaëc Khoâng coù CAXV BA coù vaïch Nhuoäm Gram vi khuaån S. aureus töø pha loûng Tröïc khuaån MC Gram (-) Nhuoäm Gram töø pha loûng hoaëc Caàu khuaån Tröïc khuaån CAXV Gram (-) Gram (-), nhoû Nhuoäm Gram töø pha ñaëc Caàu khuaån Tröïc khuaån Gram (+) Gram (+) BA 6
Quy trình caáy maùu vôùi chai caáy maùu hai pha Theo doõi caáy Khoâng coù vi khuaån maùu Khoâng coù vi khuaån Caáy ziczac Coù vi khuaån 35oC/12-16h Nhuoäm Gram Khoâng coù 35oC/12-24h vi khuaån moïc Coù vi khuaån Thoâng baùo cho laâm saøng treân pha ñaëc Khaùng sinh ñoà tröïc tieáp töø pha loûng Caáy phaân laäp, ñònh danh vaø khaùng sinh ñoà Coù vi khuaån moïc treân pha ñaëc Quy trình caáy maùu vôùi chai caáy maùu hai pha Daáu hieäu vi khuaån moïc trong pha loûng: Theo doõi caáy maùu ð coù haït ñoùng treân maët hoàng caàu. ð ñuïc ñeàu hay coù maøng. ð tieâu huyeát. ð ñoâng huyeát töông. Ñeán ð coù gas. ngaøy ð coù haït traéng trong lôùp hoàng caàu hay maët lôùp hoàng caàu thöù 7 Keát quaû caáy maùu: Quan saùt haøng ngaøy: Khoâng coù aâm tính vi khuaån ð Neáu coù vi khuaån moïc treân pha ñaëc: ñònh danh vaø KSÑ. ð Neáu coù vi khuaån moïc trong pha loûn g: nhuoäm Coù vi khuaån Gram, KSÑ tröïc tieáp, caáy phaân laäp. ð Neáu khoâng coù vi khuaån moïc: traùng ñeàu pha loûng leân pha ñaëc vaø tieáp tuïc uû. Caáy phaân laäp, ñònh danh vaø khaùng sinh ñoà 7
Quy trình caáy maùu baèng heä thoáng caáy maùu töï ñoäng Neáu coù vi khuaån moïc, maùy baùo vò Laáy chai caáy maùu trí chai caáy maùu döông tính ra. Caáy maùu vaøo Cho vaøo maùy caáy döông tính chai caáy maùu maùu töï ñoäng Nhuoäm Gram Thoâng baùo cho laâm saøng Caáy phaân laäp, ñònh danh vaø khaùng sinh ñoà Vaán ñeà ngoaïi nhieãm trong caáy maùu Vi khuaån gaây ngoaïi nhieãm Töø da: ð S. epidermidis Töø moâi tröôøng xung quanh: ð P. acnes ð Clostridium spp ð Diphtheroides ð Acinetobacter spp ð Bacillus spp 8
Vaán ñeà ngoaïi nhieãm trong caáy maùu Caùch loaïi tröø ngoaïi nhieãm Cuøng phaân laäp töø Cuøng phaân laäp töø Vi khuaån moïc nhanh hai chai caáy maùu moät beänh phaåm (trong voøng 48 giôø) khaùc nhau treân cuøng khaùc treân cuøng moät moät beänh nhaân beänh nhaân 9