NH NG V N Đ CO B N V B O HI M 1. S c n thi t khách quan c a b o hi m: Trong quá trình tái s n xu t conỮ Ấ Ề Ả Ề Ả Ể ự ầ ế ủ ả ể ả ấ
ngu i v i tu cách là ch th c a ý th c luôn ph i đ i đ u v i nhi u các r i ro: nh ng r i ro do chính con ngu i t o raờ ớ ủ ể ủ ứ ả ố ầ ớ ề ủ ữ ủ ờ ạ
và nh ng r i ro t t nhiên. Nh ng r i ro đó con ngu i không lu ng tru c đu c nhung có nh ng r i ro mà con ngu iữ ủ ừ ự ữ ủ ờ ờ ớ ợ ữ ủ ờ
đa d đoán tru c đu c nhung nó v n x y ra mà chúng ta không ngăn l i đu c. Cho dù là r i ro d đoán tru c đu cự ớ ợ ẫ ả ạ ợ ủ ự ớ ợ
hay không thì khi r i ro phát sinh đ u nh hu ng đ n con ngu i v i tu các là cá th trong xã h i và v xã h i loàiủ ề ả ở ế ờ ớ ể ộ ả ộ
ngu i nhung m c đ thi t h i là khác nhau. Nhu v y thì c n ph i có đu c s đ m b o đó cho nh ng r i ro, đó là coờ ứ ộ ệ ạ ậ ầ ả ợ ự ả ả ữ ủ
s và ti n đ khách quan cho s ra đ i c a ho t đ ng b o hi m. Ho t đ ng b o hi m ra đ i nh m m c đích b oở ề ề ự ờ ủ ạ ộ ả ể ạ ộ ả ể ờ ằ ụ ả
đ m cho s an toàn c a con ngu i, tài s n v t ch t, c a c i xã h i... Chính s tích luy c a b o hi m đa đ m b o choả ự ủ ờ ả ậ ấ ủ ả ộ ự ủ ả ể ả ả
quá trình sinh ho t con ngu i đu c liên t c, quá trình tái s n xu t không b gián đo n... S t n t i c a qu b o hi mạ ờ ợ ụ ả ấ ị ạ ự ồ ạ ủ ỹ ả ể
càng có co s kinh t v ng ch c khi kinh t hàng hoá hình thành và phát tri n v i kh i lu ng s n ph m xã h i ngàyở ế ữ ắ ế ể ớ ố ợ ả ẩ ộ
càng nhi u và m t ph n trong đó là s n ph m th ng du. ề ộ ầ ả ẩ ặ
2. B n ch t c a b o hi m Co ch ho t đ ng c a kinh doanh b o hi m t o ra m t "s đóng góp c a s đông vào b tả ấ ủ ả ể ế ạ ộ ủ ả ể ạ ộ ự ủ ố ấ
h nh c a s ít" trên co s quy t nhi u ngu i có cùng r i ro thành c ng đ ng nh m phân tán h u qu tài chính c aạ ủ ố ở ụ ề ờ ủ ộ ồ ằ ậ ả ủ
nh ng v t n th t. Nhu v y, th c ch t m i quan h trong ho t đ ng b o hi m không ch là m i quan h gi a ngu iữ ụ ổ ấ ậ ự ấ ố ệ ạ ộ ả ể ỉ ố ệ ữ ờ
b o hi m và ngu i đu c b o hi m mà là t ng th các m i quan h gi a nh ng ngu i đu c b o hi m trong cùng m tả ể ờ ợ ả ể ổ ể ố ệ ữ ữ ờ ợ ả ể ộ
c ng đ ng b o hi m xoay quanh vi c hình thành và s d ng qu b o hi m - m t hình th c đ c bi t c a các kho nộ ồ ả ể ệ ử ụ ỹ ả ể ộ ứ ặ ệ ủ ả
d tr b ng ti n. Các m i quan h kinh t n y sinh g n v i vi c t o l p và phân ph i qu b o hi m đu c th hi n ự ữ ằ ề ố ệ ế ả ắ ớ ệ ạ ậ ố ỹ ả ể ợ ể ệ ở
hai m t: M t là, chúng n y sinh trong quá trình huy đ ng phí b o hi m đ l p qu b o hi m. Ngu n thu hình thànhặ ộ ả ộ ả ể ể ậ ỹ ả ể ồ
qu b o hi m càng l n khi s lu ng ngu i tham gia b o hi m càng đông. Hai là, chúng n y sinh trong quá trình sỹ ả ể ớ ố ợ ờ ả ể ả ử
d ng qu b o hi m. Qu b o hi m ch y u và tru c h t đu c s d ng đ bù đ p nh ng t n th t cho ngu i đu c b oụ ỹ ả ể ỹ ả ể ủ ế ớ ế ợ ử ụ ể ắ ữ ổ ấ ờ ợ ả
hi m khi x y ra các r i ro đu c b o hi m làm nh hu ng đ n s liên t c c a đ i s ng sinh ho t và ho t đ ng s nể ả ủ ợ ả ể ả ở ế ự ụ ủ ờ ố ạ ạ ộ ả
xu t kinh doanh trong n n kinh t xã h i. Qu b o hi m còn đu c s d ng trang tr i các chi phí ho t đ ng c a chínhấ ề ế ộ ỹ ả ể ợ ử ụ ả ạ ộ ủ
ngu i b o hi m, tham gia vào các m i quan h phân ph i mang tính pháp đ nh (thu , phí,...) và lãi kinh doanh choờ ả ể ố ệ ố ị ế
ngu i b o hi m kinh doanh (trong b o hi m thuong m i) Nhu v y th c ch t b o hi m là h th ng các quan h kinh tờ ả ể ả ể ạ ậ ự ấ ả ể ệ ố ệ ế
phát sinh trong quá trình phân ph i l i t ng s n ph m xã h i du i hình thái giá tr nh m bù đ p t n th t do r i ro b tố ạ ổ ả ẩ ộ ớ ị ằ ắ ổ ấ ủ ấ
ng gây ra cho ngu i đu c b o hi m, đ m b o cho quá trình tái s n xu t đu c thu ng xuyên và liên t c. Tru c đâyờ ờ ợ ả ể ả ả ả ấ ợ ờ ụ ớ
trong co ch k ho ch hoá t p trung vi c tuy t đ i hoá vai trò c a kinh t nhà nu c và kinh t t p th nói chung và sế ế ạ ậ ệ ệ ố ủ ế ớ ế ậ ể ự
đ c quy n nhà nu c trong linh v c b o hi m đa làm cho các m i quan h c a b o hi m tr nên đon gi n và vi c sộ ề ớ ự ả ể ố ệ ủ ả ể ở ả ệ ử
d ng qu b o hi m tr nên kém hi u qu . S chuy n hu ng sang n n kinh t th tru ng hi n nay đa t o ti n đụ ỹ ả ể ở ệ ả ự ể ớ ề ế ị ờ ệ ạ ề ề
khách quan và co s v ng ch c cho các ho t đ ng b o hi m. ở ữ ắ ạ ộ ả ể
Tuy nhiên bên c nh đó vi c hình thành m t n n kinh t th tru ng nhi u thành ph n s làm cho các m i quan h kinhạ ệ ộ ề ế ị ờ ề ầ ẽ ố ệ
t (trong đó các m i quan h thu c b o hi m) s tr nên đa d ng, ph c t p. B o hi m, m i góc đ (doanhnghi p,ế ố ệ ộ ả ể ẽ ở ạ ứ ạ ả ể ở ọ ộ ệ
s n ph m, qu n lý nhà nu c, hi p h i,...) b c thi t ph i đu c xây d ng và hoàn thi n nhanh chóng nh m phát huyả ẩ ả ớ ệ ộ ứ ế ả ợ ự ệ ằ
ch c năng v n có c a mình: b o v con ngu i, b o v tài s n, c a c i v t ch t c a xã h i. 3. Vai trò và tác d ng c aứ ố ủ ả ệ ờ ả ệ ả ủ ả ậ ậ ủ ộ ụ ủ
b o hi m 3.1. Khía c nh c a kinh t - xã h i R i ro t n th t phát sinh làm thi t h i các đ i tu ng: c a c i v t ch t doả ể ạ ủ ế ộ ủ ổ ấ ệ ạ ố ợ ủ ả ậ ấ
con ngu i t o ra và chính b n thân con ngu i, làm gián đo n quá trình sinh ho t c a dân cu, ngung tr ho t đ ng s nờ ạ ả ờ ạ ạ ủ ệ ạ ộ ả
xu t c a n n kinh t . Nói chung nó làm gián đo n và gi m hi u qu c a quá trình tái s n xu t xã h i. Qu d tr b oấ ủ ề ế ạ ả ệ ả ủ ả ấ ộ ỹ ự ữ ả
hi m đu c t o l p m t cách có ý th c, kh c ph c h u qu nói trên, b ng cách bù đ p các t n th t phát sinh nh m táiể ợ ạ ậ ộ ứ ắ ụ ậ ả ằ ắ ổ ấ ằ
l p và đ m b o tính thu ng xuyên liên t c c a các quá trình xã h i. Nhu v y, trên ph m vi r ng trên toàn b n n kinhậ ả ả ờ ụ ủ ộ ậ ạ ộ ộ ề
t xã h i, b o hi m đóng vai trò nhu công c an toàn và d phòng đ m b o kh năng ho t đ ng lâu dài c a m i chế ộ ả ể ụ ự ả ả ả ạ ộ ủ ọ ủ
th dân cu và kinh t . V i vai trò đó, b o hi m khi xâm nh p sâu r ng m i linh v c c a đ i s ng đa phát huy tác đ ngể ế ớ ả ể ậ ộ ọ ự ủ ờ ố ộ
v n có c a mình: thúc đ y ý th c đ phòng, h n ch t n th t cho m i thành viên trong xã h i. 3. 2. Khía c nh tàiố ủ ẩ ứ ề ạ ế ổ ấ ọ ộ ạ
chính S n ph m b o hi m là m t lo i d ch v đ c bi t: m t l i cam k t đ m b o cho s an toàn (an toàn đ ng) honả ẩ ả ể ộ ạ ị ụ ặ ệ ộ ờ ế ả ả ự ộ
n a nó là m t lo i hàng hoá trên th tru ng b o hi m thuong m i. T ch c ho t đ ng b o hi m v i tu cách là m t đonữ ộ ạ ị ờ ả ể ạ ổ ứ ạ ộ ả ể ớ ộ
v cung c p m t lo i s n ph m d ch v cho xã h i, tham gia vào quá trình phân ph i nhu là m t đon v khâu trongị ấ ộ ạ ả ẩ ị ụ ộ ố ộ ị ở
h th ng tài chính qu c gia. M t khác s t n t i và phát tri n c a các ho t đ ng b o hi m không ch đáp ng nhuệ ố ố ặ ự ồ ạ ể ủ ạ ộ ả ể ỉ ứ
c u đ m b o an toàn (cho các cá nhân, doanh nghi p) mà còn đáng ng nhu c u v n không ng ng tăng lên c a quáầ ả ả ệ ứ ầ ố ừ ủ
trình tái s n xu t m r ng, đ c bi t trong n n kinh t rh tru ng. V i vi c thu phí theo nguyên t c ng tru c, các tả ấ ỏ ộ ặ ệ ề ế ị ờ ớ ệ ắ ứ ớ ổ
ch c ho t đ ng b o hi m chi m gi m t qu ti n t r t l n th hi n cam k t c a h đ i v i khách hàng nhung t mứ ạ ộ ả ể ế ữ ộ ỹ ề ệ ấ ớ ể ệ ế ủ ọ ố ớ ạ
th i nhàn r i. ờ ỗ
/ 4