Ôn thi học sinh giỏi sinh lớp 9

Chia sẻ: Phạm Thị Lan Lan | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

145
lượt xem 18
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

PHẦN I: CẤU TẠO HÓA HỌC VÀ CƠ CHẾ TỰ NHÂN ĐÔI CỦA PHÂN TỬ AND

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ôn thi học sinh giỏi sinh lớp 9

PHA À N CAÁ U I: TAÏO O Ù A OÏC Ø H H VA CÔ CHEÁ TÖÏ H A Â N O ÂI Û A N Ñ CU PHA Â N TÖÛ AN D I/TOÙ M TAÉT KIEÁN Ö Ù C TH CÔ BAÛ N: 1 Caáu taïo hoaù hoïc cuûa D: AN - AND laø Axit Dezoxiribonucleâic ñöôïc caáu taïo theo nguyeân taéc ña phaân vôùi ñôn phaân laø nucleâoâtit. - Thaønh phaàn hoaù hoïc chuû yeáu cuûa AND goàm caùc nguyeân toá cô baûn : C, H, O, N, S, P. - Nucleâoâtit cuûa AND goàm 4 loaïi: Añeânin (A), Timin (T), Guanin (G), Xitozin (X). - Phaân töû AND goàm 2 maïch ñôn xeáp song song vaø xoaén ñeàu ñaën quanh 1truïc chung taïo thaønh 1 chuoãi xoaén keùp coù ñöôøng kinh 20 A0. - Trong chuoãi xoaén keùp AND, caùc nucleâoâtit ñoái dieän nhau treân 2 maïch ñôn taïo thaønh töøng caëp theo nguyeân taéc boå sung: A trao ñoåi vôùi T baèng 2 lieân keát hidroâ ( A = T ) G trao ñoåi vôùi X baèng 3 lieân keát hidroâ (G ≡ T ) - Kích thöôùc cuûa phaân töû AND : coù theå daøi tôùi 1mm. khoái löôïng phaân töû coù theå tôùi 106 ñvC. - Moãi loaïi phaân töû AND ñöôïc ñaëc tröng bôûi soá löôïng, thaønh phaàn vaø trình töï saép xeáp caùc nucleâoâtit, taïo neân tính ña daïng vaø ñaëc thuø cuûa AND. - Trong teá baøo sinh döôõng : AND taäp trung trong nhaân vaø coù haøm löôïng ñaëc tröng cho töøng loaøi - Trong teá baøo sinh duïc (giao töû): haøm löôïng AND giaûm ñi moät nöûa. Qua quaù trình thuï tinh seõ ñöôïc phuïc hoài trong hôïp töû. 2 Cô cheá töï nhaân ñoâi cuûa D: AN - Do taùc duïng cuûa moät loaïi men caét ñöùt caùc lieân keát hiñroâ noái giöõa caùc nucleâoâtit treân 2 maïch ñôn, laøm taùch rôøi daàn daàn 2 maïch ñôn AND theo nguyeân taéc boå sung. - Do taùc duïng cuûa moät loaïi men khaùc gaén caùc nucleâoâtit töï do trong moâi tröôøng noäi baøo vôùi caùc nucleâoâtit treân 2 maïch ñôn AND theo nguyeân taéc boå sung. - Keát quaû töø 1 phaân töû AND meï ban ñaàu, taïo ra 2 phaân töû AND con gioáng heät phaân töû AND meï. Trong moãi phaân töû AND con coù maïch laø cuûa AND meï ban ñaàu, coøn 1 maïch ñöôïc caáu taïo töø nucleâoâtit töï do cuûa moâi tröôøng. 3 Coâng thöùc baûn : cô - 1 nucleâoâtit coù chieàu daøi: 3,4 A0 vaø coù khoái löôïng phaân töû laø 300 ñvC. - Soá nucleâoâtit moãi loaïi trong phaân töû AND : A = T; G = X. - Soá nucleâoâtit treân töøng maïch ñôn AND: A1 = T2 ; T1 = A2  A1 + A2 = T1 + T2 = A1 + T1 = A2 + T2 G1 = X2 ; X1 = G2  G1 + G2 = X1 + X2 = G1 + X1 = G2 + X2 - Tæ leä % moãi loaïi nucleâoâtit trong AND: %A = %T; %G = %X; %A = %T = (%A1 + %A2)/2; %G = %X = (%G1 + %G2)/2 - Toång soá nucleâoâtit trong AND (N): N = A + T + G + X; N = 2A + 2G = 2T + 2X = 2T + 2G = 2A + 2X. N N - Toång soá nucleâoâtit treân 1 maïch ñôn AND: ( ) ; =A+G=T+X=T+G=A 2 2 +X N - Chieàu daøi phaân töû AND:( lADN ) lADN = . 3,4A0 2 - Khoái löôïng cuûa phaân töû AND ( MADN) : MADN = N . 300 ñvC - Toång soá lieân keát hiñroâ cuûa phaân töû AND (H): H = 2A + 3G = 2T + 3X = 2T + 3G = 2A + 3X - Soá phaân töû AND con ñöôïc taïo ra töø 1 phaân töû AND ban ñaàu: + Töï nhaân ñoâi 1 laàn: 21 ; Töï nhaân ñoâi n laàn: 2n - Toång soá nucleâoâtit caùc loaïi moâi tröôøng cung caáp cho 1 phaân töû AND ( Nmt) + Töï nhaân ñoâi 1 laàn: Nmt = NADN ; Töï nhaân ñoâi n laàn: Nmt = NADN (2n – 1)
- Soá nucleâoâtit moãi loaïi moâi tröôøng cung caáp cho 1 phaân töû AND ( Amt, Tmt,, Gmt,, Xmt,) + Töï nhaân ñoâi 1 laàn: Amt = Tmt = AADN = TADN ; Gmt = Xmt = GADN = XADN + Töï nhaân ñoâi n laàn: Amt = Tmt = AADN(2n – 1) = TADN (2n – 1); Gmt = Xmt = GADN(2n – 1) = XADN (2n – 1) - Toång soá lieân keát hiñro bò caét ñöùt khi 1 phaân töû AND töï nhaân ñoâi (H) + Töï nhaân ñoâi 1 laàn: H = HADN ; Töï nhaân ñoâi n laàn: H = HADN (2n – 1) Ii/CAÙ C DAÏNG ØI BA TAÄP : Baøi Moät ñoaïn phaân töû AND coù trình töï caùc nucleâoâtic treân maïch ñôn thöù 1 laø: 1: A–G–G–T–X–G–A–T–G a. Vieát trình töï caùc nucleâoâtic treân maïch ñôn thöù 2 cuûa ñoaïn AND? b. Xaùc ñònh trình töï caùc nucleâoâtic treân maïch ñôn thöù 2 döïa vaøo nguyeân taéc naøo? Baøi 2:Moät ñoaïn phaân töû AND coù trình töï caùc nucleâoâtic treân 2 maïch ñôn nhö sau: Maïch 1:  A – T – G – X – T – A – X – G Maïch 2:  T – A – X – G – A – T – G – X Khi ñoaïn phaân töû AND treân töï nhaân ñoâi 1 laàn, haõy vieát trình töï caùc nucleâoâtic treân moãi maïch ñôn AND môùi trong moãi ñoaïn phaân töû AND con ñöôïc taïo ra. Baøi Moät phaân töû AND coù tæ leä % nucleâoâtic loaïi T = 20% toång soá nucleâoâtic 3: cuûa AND. a. Tính tæ leä % moãi loaïi nucleâoâtic coøn laïi. b. Neáu soá löôïng nucleâoâtic loaïi X = 300000 thì haõy tính soá löôïng moãi loaïi nucleâoâtic coøn laïi. Baøi Moät phaân töû AND coù soá nucleâoâtic moãi loaïi treân maïch 1 laø: 4: A1 = 8000 ; T1 = 6000 ; G1 = 4000 ; X1 = 2000. a. Tính soá löôïng nucleâoâtic moãi loaïi treân maïch 2 b. Tính soá nucleâoâtic moãi loaïi cuûa caû phaân töû AND. Baøi Moät gen coù toång 2 loaïi nucleâoâtic baèng 40% toång soá nucleâoâtic cuûa gen 5: vaø soá nucleâoâtic loaïi A = 600. a. Tính tæ leä % moãi loaïi nucleâoâtic cuûa gen? b. Tính soá löôïng moãi loaïi nucleâoâtic cuûa gen? A 2 Baøi Moät gen 6: = vaø soá nucleâoâtic treân 1 maïch gen laø 1200. Tính soá löôïng vaø G 3 tæ leä % töøng loaïi nucleâoâtic trong gen. Baøi Moät gen A – G = 25% toång soá nucleâoâtic trong gen vaø coù soá nucleâoâtic loaïi 7: A = 750. Tính % vaø soá löôïng nucleâoâtic moãi loaïi cuûa gen? Baøi Moät gen coù tích soá 2 loaïi nucleâoâtic boå sung cho nhau baèng 4% toång soá 8: nucleâoâtic trong gen. a. Tính tæ leä % töøng loaïi nucleâoâtic cuûa gen? b. Neáu soá nucleâoâtic loaïi T cuûa gen laø 630 thì haõy xaùc ñònh soá nucleâoâtic moãi loaïi cuûa gen? Baøi Moät ñoaïn AND coù A = 240 = 10% toång soá nucleâoâtic cuûa ñoaïn AND . 9: a. Tìm toång soá nucleâoâtic cuûa ñoaïn AND? b. Tính chieàu daøi cuûa ñoaïn AND? c. Ñoaïn AND treân coù khoái löôïng phaân töû laø bao nhieâu? Baøi : Treân 1 maïch cuûa gen coù A1 = 200; G1 = 400, coøn treân maïch 2 cuûa gen ñoù 10 coù T2 = 400, X2 = 500, a. Tìm toång soá nucleâoâtic cuûa gen? b. Tính chieàu daøi cuûa gen? c. Tính khoái löôïng phaân töû cuûa gen? Baøi : Moät gen coù soá lieân keát H laø 3800. Treân maïch 1 cuûa gen coù A1 = 100; T1 = 11 300 a. Tìm toång soá nucleâoâtic cuûa gen? b. Tính chieàu daøi cuûa gen?
Baøi 12: Moät gen coù soá lieân keát H giöõa caùc caëp A vaø T laø 1900. Treân maïch 2 cuûa gen coù G2 = X2 = 150. a. Tìm toång soá nucleâoâtic cuûa gen? b. Tính chieàu daøi cuûa gen? c. Tính khoái löôïng phaân töû cuûa gen? Baøi 13: Moät ñoaïn AND coù T = 800 ; X = 700 . Khi ñoaïn AND töï nhaân ñoâi 3 laàn thì haõy xaùc ñònh: a. Soá ñoaïn AND con ñöôïc taïo ra? b. Soá nucleâoâtic moãi loaïi moâi tröôøng ñaõ cung caáp? Baøi 14: Moät gen coù A = 20% toång soá nucleâoâtic cuûa gen vaø G = 900. Khi gen töï nhaân ñoâi 1 soá laàn, moâi tröôøng noäi baøo ñaõ cung caáp 9000 nucleâoâtic loaïi A. a. Haõy xaùc ñònh soá laàn gen töï nhaân ñoâi? b. Soá gen con ñöôïc taïo theâm laø bao nhieâu? c. Tính soá nucleâoâtic moãi loaïi coøn laïi maø moâi tröôøng phaûi cung caáp? Baøi 15: Moät gen töï nhaân ñoâi moät soá laàn ngöôøi ta thaáy coù 14 maïch ñôn môùi ñöôïc taïo ra töø caùc nucleâoâtic töï do cuûa moâi tröôøng. Treân maïch ñôn thöù nhaát cuûa gen coù A1 = G1 = 550; T1 = X1 = 150. a. Haõy xaùc ñònh soá laàn gen töï nhaân ñoâi? c. Tính soá nucleâoâtic moãi loaïi moâi tröôøng phaûi cung caáp cho quaù trình nhaân ñoâi cuûa gen ban ñaàu? Baøi 16: Moät phaân töû AND coù khoái löôïng phaân töû laø 18.106 ñvc. Phaân töû naøy nhaân ñoâi moät soá laàn, ñöôïc moâi tröôøng noäi baøo cung caáp 420000 nucleâoâtic caùc loaïi, trong ñoù soá nucleâoâtic loaïi A laø 147000. a. Tính soá laàn phaân töû AND töï nhaân ñoâi? b. Tính soá nucleâoâtic moãi loaïi moâi tröôøng phaûi cung caáp rieâng cho laàn töï nhaân ñoâi cuoái cuøng? PHAÀN I I: CAÙC QUI LUAÄT D TRUYEÀN I A/ TOÙM TAÉT KI EÁN THÖÙC CÔ BAÛN : I / Caùc khaùi ni eäm cô baûn: 1- Tí nh traï ng: Laø caùc ñaëc ñieåm veà hình thaùi, caáu taïo, tính chaát cuûa cô theå sinh vaät maø döïa vaøo ñoù ta coù theå nhaän bieát ñöôïc noù vaø phaân bieät noù vôùi caùc sinh vaät khaùc. 2- Tí nh traï ng troäi – tí nh traï ng l aën: + Tính traïng troäi laø tính traïng voán coù cuûa P vaø ñöôïc bieåu hieän ñoàng loaït ôû theá heä thöù nhaát ( F1=) trong pheùp lai giöõa 2 caù theå khaùc nhau bôûi 1 caëp tính traïng töông öùng. + Tính traïng laën laø tính traïng voán coù cuûa P nhöng khoâng ñöôïc bieåu hieän ôû theá heä thöù nhaát ( F1=) trong pheùp lai giöõa 2 caù theå khaùc nhau bôûi 1 caëp tính traïng töông öùng. Ví duï: Lai ñaäu Haø Lan haït vaøng thuaàn chuûng vôùi ñaäu Haø Lan haït xanh thuaàn chuûng , F1 : 100% haït vaøng  tính traïng haït vaøng laø tính traïng troäi, tính traïng haït xanh laø tính traïng laën. 3- Caëp tí nh traï ng t öông ph ản: laø caëp tính traïng goàm hai traïng thaùi khaùc nhau cuûa cuøng moät tính traïng vaø do cuøng 1 gen qui ñònh. Ví duï: ÔÛ ñaäu Haø Lan tính traïng haït vaøng vôùi haït xanh laø tính traïng töông öùng. 4- Kieåu gen: laø toå hôïp toaøn boä caùc cuûa cô theå sinh vaät. Tuy nhieân, do löôïng gen trong cô theå sinh vaät raát lôùn neân khi noùi ñeán kieåu gen ngöôøi ta thöôøng chæ xeùt ñeán 1 vaøi gen ñang ñöôïc nghieân cöùu. Ví duï: Kieåu gen cuûa ñaäu Haø Lan thuaàn chuûng haït vaøng laø AA, haït xanh laø aa. 5- Kieåu hình: laø toå hôïp toaøn boä caùc tính traïng cuûa cô theå sinh vaät. Cuùngx nhö kieåu gen treân thöïc teá khi noùi ñeán kieåu hình ngöôøi ta chæ xeùt ñeán 1 vaøi tính traïng ñang ñöôïc nghieân cöùu. Ví duï: Kieåu hình cuûa ñaäu Haø Lan laø haït vaøng, haït xanh 6- Caùc kí hieäu duøng trong pheùp lai: - Theá heä boá meï: P ; Theá heä con thöù nhaát: F1 ; Theá heä con thöù hai: F2;
- Giao töû: G (Gp,GF1…) - Daáu cuûa pheùp lai: X I I/ Caùc qui l uaät di truyeàn cuûa M enden: 1. Qui l uaät ñoàng tí nh: Thí nghieäm: Xeùt tính traïng maøu haït ôû ñaäu Haø Lan. P : Ñaäu Haït vaøng thuaàn chuûng x Ñaäu Haït xanh thuaàn chuûng F1 : 100% Ñaäu Haït vaøng. Noäi dung: khi lai hai cô theå boá meï thuaàn chuûng khaùc nhau bôûi 1 caëp tính traïng töông öùng thì caùc cô theå lai ôû theá heä lai thöù nhaát ñeàu ñoàng tính veà tính traïng cuûa boá hoaëc meï (goïi laø tính traïng troäi). Sô ñoà lai: P : (thuaàn chuûng) AA X aa Haït Vaøng Haït xanh GP: A a F1: 100%Aa (100% haït Vaøng) 2. Qui luaät phaân tính: Thí nghieäm: Xeùt tính traïng maøu haït ôû ñaäu Haø Lan. P : Ñaäu Haït vaøng thuaàn chuûng X Ñaäu Haït xanh thuaàn chuûng F1 : 100% Ñaäu Haït vaøng. F2: 75% Ñaäu Haït vaøng : 25% Ñaäu Haït xanh Noäi dung : khi lai hai cô theå boá meï thuaàn chuûng khaùc nhau bôûi 1 caëp tính traïng töông öùng thì caùc cô theå lai ôû theá heä lai thöù hai coù söï phaân tính veà kieåu hình theo tæ leä trung bình 3 troäi : 1 laën. Sô ñoà lai: P : (thuaàn chuûng) AA X aa Haït Vaøng Haït xanh GP: A a F1: 100%Aa (100% haït Vaøng) F1 X F1: Aa X Aa GF1 : A, a A, a F2: 1AA 2Aa 1aa Tæ leä kieåu gen F2 : 1AA : 2Aa : 1aa Tæ leä kieåu hình F2 : 75% haït vaøng : 25% haït xanh 3. Qui luaät phaân li ñoäc laäp: Thí nghieäm: Xeùt hai tính traïng maøu haït vaø hình daïng ôû ñaäu Haø Lan. P : Ñaäu Haït Vaøng – Trôn thuaàn chuûng X Ñaäu Haït Xanh - Nhaên thuaàn chuûng F1 : 100% Ñaäu Haït Vaøng – Trôn . F2: 9/16 Ñaäu Haït Vaøng – Trôn 3/16 Ñaäu Haït Vaøng – Nhaên 3/16 Ñaäu Haït Xanh – Trôn 1/16 Ñaäu Haït Xanh - Nhaên Noäi dung : khi lai hai cô theå boá meï thuaàn chuûng khaùc nhau veà 2 hay nhieàu caëp tính traïng töông öùng, thì söï di truyeàn cuûa caëp tính traïng naøy khoâng phuï thuoäc vaøo söï di truyeàn cuûa caëp tính traïng kia vaø ngöôïc laïi. Sô ñoà lai: P : (thuaàn chuûng) AABB X aabb Haït Vaøng Haït xanh GP: AB ab F1: 100% AaBb (100% haït Vaøng - Trôn) F1 X F1: AaBb X AaBb GF1 : AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab F2: AB Ab aB ab Tæ leä kieåu gen F2 : 1 AABB : 2 AABb : AB AABB AABb AaBB AaBb 1 Aabb Ab AABb AAbb AaBb Aabb 2 AaBB : 4 AaBb : 2 AaBb aB AaBB AaBb aaBB aaBb 1 aaBB : 2 aaBb : 1 aabb ab AaBb Aabb aaBb aabb Tæ leä kieåu hình F2 : 9 A–B– : haït Vaøng – Trôn 3 A–bb : haït Vaøng - Nhaên
3 aaB– : haït Xanh – Trôn 1 aabb : haït Xanh – Nhaên Löu yù: Caùc qui luaät di truyeàn cuûa Menden chæ nghieäm ñuùng trong ñieàu kieän: - P thuaàn chuûng - Mỗi gen qui ñònh 1 tính traïng. - Coù tính traïng troäi hoaøn toaøn. - Soá löôïng caù theå nghieân cöùu phaûi ñuû lôùn ( qui luaät phaân tính vaø qui luaät phaân li ñoäc laäp) - Moãi gen naèm treân 1 NST ( qui luaät phaân li ñoäc laäp) • Pheùp l ai nhi eàu caëp tí nh traï ng của M enden t höï c chaát l aø nhi eàu pheùp l ai 1 caëp tí nh traï ng ñöôï c ti eán haønh ñoàng t hôøi 1 cuøng l uùc. Do ñoù, keát quaû cuûa pheùp l ai nhi eàu caëp tí nh traï ng M enden l aø tí ch soá caùc keát quaû cuûa caùc pheùp l ai 1 caëp tí nh traï ng vôùi nhau. Ví duï: P : AaBb X AaBb  goàm 2 pheùp lai : - Aa X Aa  3 Haït Vaøng : 1 Haït Xanh - Bb X Bb  3 Haït Trôn : 1 Haït Nhaên  keát quaû chung cuûa pheùp lai P laø: ( 3 : 1) ( 3 : 1 ) = 9 haït Vaøng – trôn : 3 Haït Vaøng – Nhaên : 3 haït Xanh - Trôn : 1 Haït Xanh – Nhaên 4. Pheùp l ai phaân tí ch: laø pheùp lai giöõa caù theå mang kieåu hình troäi chöa bieát kieåu gen vôùi caù theå mang kieåu hình laën ( kieåu gen ñoàng hôïp töû laën) nhaèm muïc ñích phaân tích kieåu gen cuûa caù theå ñem phaân tích. - Neáu keát quaû lai ñoàng nhaát veà kieåu hình troäi thì kieåu gen cuûa caù theå ñem lai phaân tích laø ñoàng hôïp töû troäi ( thuaàn chuûng) Sô ñoà lai: P: AA X aa Haït Vaøng Haït xanh GP: A a F1: 100%Aa (100% haït Vaøng) - Neáu keát quaû lai coù söï phaân tính veà kieåu hình troäi thì kieåu gen cuûa caù theå ñem lai phaân tích laø dò hôïp töû (khoâng thuaàn chuûng) Sô ñoà lai: P: Aa X aa Haït Vaøng Haït xanh GP: A, a a F1: 50%Aa : 50% aa 50% haït Vaøng : 50% haït Xanh Ghi nhôù: + F1 coù tæ leä kieåu hình 3 : 1 , suy ra: Ñaây laø keát quaû cuûa pheùp lai phaân tính Menden: P : Aa X Aa  F1 : 3:1 + F1 coù tæ leä kieåu hình 1 : 1 , suy ra: Ñaây laø keát quaû cuûa pheùp lai phaân tính (xeùt vôùi 1 caëp gen): P : Aa X aa  F1 : 1:1 + F1 coù tæ leä kieåu hình 1 : 2 : 1 , suy ra: Ñaây laø keát quaû cuûa pheùp lai phaân tính vôùi ñieàu kieän coù tính traïng troäi khoâng hoaøn toaøn: P : Aa X Aa  F1 : 1: 2:1 + P thuaàn chuûng vaø khaùc nhau bôûi n caëp tính traïng töông öùng thì F2 ta coù : . Tröôøng hôïp 1: troäi hoaøn toaøn: - Tæ leä kieåu hình : ( 3 : 1 )n - Soá loaïi kieåu hình : 2n - Tæ leä kieåu gen : ( 1 : 2 : 1 )n - Soá loaïi kieåu gen : 3n
. Tr öôøng hôï p 2: troäi khoâng hoaøn toaøn: - Tæ leä kieåu hình : ( 1 : 2 : 1 )n - Soá loaïi kieåu hình : 3n - Tæ leä kieåu gen : ( 1 : 2 : 1 )n - Soá loaïi kieåu gen : 3n + Phöông phaùp xaùc ñònh tính traïng troäi , tính traïng laën: - Döïa vaøo qui luaät ñoàng tính cuûa Menden.  Tính traïng bieåu hieän ôû F1 laø tính traïng troäi( tính traïng töông öùng vôùi noù laø tính traïng laën) - Döïa vaøo qui luaät phaân tính cuûa Menden.  Tính traïng chieám tæ leä ¾ laø tính traïng troäi coøn tính traïng chieám tæ leä ¼ laø tính traïng laën) - Töø qui luaät tính traïng troäi – laën : aùp duïng vôùi tröôøng hôïp khoâng xaùc ñònh ñöôïc töông quan troäi – laën baèng qui luaät ñoàng tính vaø phaân tính Menden. Ví duï: Tæ leä kieåu hình 1 : 1 Tæ leä kieåu hình 1 : 2 : 1 I I/ BAØ TAÄP: I DAÏ NG 1: Giaû thieát cho bieát töông quan troäi – laën vaø cho bieát kieåu hình cuûa P. Xaùc ñònh keát quaû lai ôû theá heä F1 vaø F2 veà kieåu gen vaø kieåu hình. * Phöông phaùp giaûi: - Böôùc 1: Qui öôùc gen (Neáu baøi taäp ñaõ cho saün qui öôùc gen thì söû duïng qui öôùc gen ñaõ cho) - Böôùc 2: Xaùc ñònh kieåu gen cuûa P - Böôùc 3: Vieát sô ñoà lai Löu yù: Neáu baøi taäp chöa cho bieát töông quan troäi – laën thì phaûi xaùc ñònh töông quan troäi – laën tröôùc khi qui öôùc gen. Baøi 1: ÔÛ caø chua, tính traïng quaû ñoû laø troäi hoaøn toaøn so vôùi tính traïng quaû vaøng. Cho caây caø chua quaû ñoû thuaàn chuûng thuï phaán vôùi caây caø chua quaû vaøng. a. Xaùc ñònh keát quaû thu ñöôïc ôû F1, F2? b. Cho caø chua F1 lai vôùi caây caø chua quaû ñoû F2 thu ñöôïc keát quaû lai nhö theá naøo? Baøi 2: ÔÛ luùa tính traïng caây cao laø troäi hoaøn toaøn so vôùi tính traïng caây thaáp. Haõy xaùc ñònh keát quaû lai ôû F1 trong caùc pheùp lai sau: P1 : Caây cao X Caây cao P2: Caây cao X Caây thaáp P3: Caây thaáp X Caây thaáp Baøi 3: Cho Ruoài giaám thaân xaùm lai vôùi Ruoài giaám thaân ñen, F1 nhaän ñöôïc toaøn Ruoài giaám thaân xaùm. Xaùc ñònh keát quaû trong caùc pheùp lai sau: - TH1 : Ruoài giaám thaân xaùm F1 X Ruoài giaám thaân xaùm P - TH2 : Ruoài giaám thaân xaùm F1 X Ruoài giaám thaân ñen P - TH3 : Ruoài giaám thaân xaùm F1 lai vôùi nhau. Bieát raèng tính traïng maøu thaân do 1 caëp gen qui ñònh vaø coù hieän töôïng troäi hoaøn toaøn. DAÏNG 2: Giaû thieát cho bieát keát quaû lai ôû F1 vaø F2. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình cuûa P vaø vieát sô ñoà lai. * Phöông phaùp giaûi: - Böôùc 1: Xaùc ñònh töông quan troäi – laën. - Böôùc 2: Qui öôùc gen. - Böôùc 3: Phaân tích tæ leä phaân li kieåu hình ôû ñôøi con ñeå suy ra kieåu gen cuûa boá meï. - Böôùc 4: Vieát sô ñoà lai vaø nhaän xeùt keát quaû. Löu yù: Neáu baøi taäp cho bieát töông quan troäi – laën thì aùp duïng luoân töø böôùc 2. Baøi 1: Ngöôøi ta ñem lai caø chua quaû troøn vôùi caø chua quaû troøn, F1 thu ñöôïc: 315 caây caø chua quaû troøn 105 caây caø chua quaû baàu duïc
Bieát raèng tính traïng hình daïng quaû do 1 caëp gen qui ñònh. Haõy giaûi thích keát quaû vaø vieát sô ñoà lai. Baøi 2: ÔÛ boø tính traïng loâng ñen laø troäi hoaøn toaøn so vôùi tính traïng loâng vaøng. Cho lai boø loâng ñen vôùi boø loâng ñen ôû ñôøi con thaáy xuaát hieän boø loâng vaøng. Bieát raèng tính traïng maøu loâng ôû boø do 1 caëp gen qui ñònh. Haõy giaûi thích keát quaû vaø vieát sô ñoà lai. Baøi 3: ÔÛ lôïn tính traïng thaân daøi laø troäi hoaøn toaøn so vôùi tính traïng thaân ngaén. Cho lai 1 caëp lôïn boá meï chöa bieát kieåu gen vaø kieåu hình, ñôøi con F1 thu ñöôïc toaøn lôïn thaân daøi. Bieát raèng tính traïng chieàu daøi thaân lôïn do 1 caëp gen qui ñònh. Haõy giaûi thích keát quaû thu ñöôïc vaø vieát sô ñoà lai. DAÏ NG 3: Giaû thieát cho bieát töông quan troäi – laën vaø cho bieát kieåu hình cuûa P. Xaùc ñònh keát quaû lai ôû theá heä F1 vaø F2 veà kieåu gen vaø kieåu hình. * Phöông phaùp giaûi: - Böôùc 1: Qui öôùc gen (Neáu baøi taäp ñaõ cho saün qui öôùc gen thì söû duïng qui öôùc gen ñaõ cho) - Böôùc 2: Xaùc ñònh kieåu gen cuûa P - Böôùc 3: Vieát sô ñoà lai Löu yù: Neáu baøi taäp chöa cho bieát töông quan troäi – laën thì phaûi xaùc ñònh töông quan troäi – laën tröôùc khi qui öôùc gen. Baøi 1: ÔÛ caây hoa phaán gen R qui ñònh hoa maøu ñoû, gen r qui ñònh hoa maøu traéng. Caëp gen Rr qui ñònh hoa maøu hoàng. a. Giaûi thích söï xuaát hieän cuûa kieåu hình hoa maøu hoàng? b. Cho lai giöõa caây hoa phaán maøu ñoû vôùi caây hoa maøu traéng ñöôïc F1. Cho F1 tieáp tuïc lai vôùi nhau ñöôïc F2. Bieän luaän vaø vieát sô ñoà lai töø P ñeán F2. Baøi 2: ÔÛ caây hoa daï höông, hoa maøu ñoû laø tính traïng troäi khoâng hoaøn toaøn so vôùi hoa maøu traéng, töø ñoù laøm xuaát hieän kieåu hình trung gian laø hoa maøu hoàng. Bieát raèng tính traïng maøu hoa do 1 caëp gen qui ñònh. Haõy xaùc ñònh keát quaû cuûa caùc pheùp lai sau: P1 : Hoa ñoû X Hoa ñoû P2: Hoa ñoû X Hoa traéng P3: Hoa ñoû X Hoa hoàng P4: Hoa hoàng X Hoa hoàng P5: Hoa hoàng X Hoa traéng P6: Hoa traéng X Hoa traéng DAÏNG 4: Giaû thieát cho bieát töông quan troäi – laën vaø keát quaû lai ôû F1 vaø F2. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình cuûa P vaø vieát sô ñoà lai. * Phöông phaùp giaûi: - Böôùc 1: Qui öôùc gen(Neáu baøi taäp ñaõ cho saün qui öôùc gen thì söû duïng qui öôùc gen ñaõ cho). - Böôùc 2: Phaân tích tæ leä phaân li kieåu hình ôû ñôøi con ñeå suy ra kieåu gen cuûa boá meï - Böôùc 3: Vieát sô ñoà lai vaø nhaän xeùt keát quaû. Baøi 1: ÔÛ caây daâu taây, tính traïng quaû ñoû laø troäi khoâng hoaøn toaøn so vôùi tính traïng quaû traéng. Cho lai giöa 2 caây daâu taây chöa roõ maøu quaû ñöôïc theá heä lai F1 ñoàng nhaát veà kieåu hình, cho F1 töï thuï phaán ñöôïc F2 goàm : 102 caây daâu quaû ñoû : 207 caây daâu quaû hoàng : 99 caây daâu quaû traéng. Giaûi thích keát quaû thu ñöôïc vaø vieát sô ñoà lai. Bieát raèng tính traïng maøu quaû do 1 caëp gen qui ñònh. Baøi 2: ÔÛ caây hoa moõm choù, tính traïng laù roäng do gen B qui ñònh, tính traïng laù heïp do gen b qui ñònh. Daïng laù trung bình do kieåu gen Bb qui ñònh. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình cuûa P trong caùc pheùp lai maø F1 thu ñöôïc keát quaû nhö sau: a. F1: 50% laù roäng : 50% laù trung bình b. F1: 50% laù trung bình : 50% laù heïp c. F1: 25% laù roäng : 50% laù trung bình : 25% laù heïp. BAØI TAÄP LUYEÄN TAÄP NAÂNG CAO: 1/ Ôû boø tính traïng khoâng söøng laø troäi hoaøn toaøn so vôùi tính traïngcoù söøng. Bieát raèng tính traïng noùi treân do 1 caëp gen qui ñònh.
a. Ñôøi con F1 seõ thu ñöôïc keát quaû theá naøo neáu cho lai boø ñöïc coù söøng vôùi boø caùi khoâng söøng thuaàn chuûng. b. Cho boø F1 taïp giao vôùi nhau, F2 thu ñöôïc keát quaû nhö theá naøo? c. Nhöõng con boø naøo coù theå ñöôïc sinh ra töø vieäc lai boø ñöïc khoâng söøng F2 vôùi boø caùi F1. d. Neáu lai boø ñöïc vaø boø caùi coù söøng F2 vôùi nhau thì F3 thu ñöôïc keát quaû gì? 2/ ÔÛ caø chua, tính traïng quaû ñoû do gen D qui ñònh, tính traïng quaû vaøng do gen d qui ñònh. Xaùc ñònh keát quaû lai trong caùc tröôøng hôïp sau: P1 : Quaû ñoû X Quaû vaøng P2: Quaû ñoû X Quaû ñoû P3: Quaû vaøng X Quaû vaøng 3/ Cho lai giöõa chuoät ñuoâi cong thuaàn chuûng vôùi chuoät ñuoâi thaúng thuaàn chuûng, F1 thu ñöôïc toaøn chuoät ñuoâi cong. Bieát raèng tính traïng hình daïng ñuoâi chuoät do 1 caëp gen qui ñònh. a. xaùc ñònh tính traïng troäi, tính traïng laën. b. cho chuoät F1 lai vôùi chuoät ñuoâi thaúng ñöôïc theù heä lai nhö theá naøo? c. Neáu keát quaû 1 pheùp lai giöõa 2 gioáng chuoät noùi treân cho tæ leä kieåu hình ôû ñôøi con laø 3 chuoät ñuoâi cong : 1 chuoät ñuoâi thaúng thì kieåu gen vaø kieåu hình cuûa nhöõng con chuoät boá meï ñem lai nhö theá naøo? 4/ ÔÛ ngöôøi , tính traïng maét naâu do gen N qui ñònh, tính traïng maét xanh do gen n qui ñònh. Xaùc ñònh kieåu gen cuûa boá meï vaø con trong caùc tröôøng hôïp sau: - TH1: Boá Meï maét naâu sinh ra con maét xanh - TH2: Boá maét naâu, Meï maét xanh sinh ra con maét xanh - TH3: Boá maét xanh, Meï chöa bieát maøu maét, sinh ra con maét naâu 5/ ÔÛ baép, haït maøu vaøng laø troäi so vôùi haït maøu traéng. Tính traïng maøu haït do 1 gen qui ñònh. a. Cho lai baép haït vaøng khoâng thuaàn chuûng vôùi nhau, F1 thu ñöôïc 4000 haït baép caùc loaïi. Tính soá löôïng moãi loaïi haït baép thu ñöôïc ôû F1. b. Laøm theá naøo ñeå xaùc ñònh ñöôïc baép haït vaøng thuaàn chuûng? 6/ ÔÛ gioáng caù kieám, tính traïng maét ñen do gen D qui ñònh, tính traïng maét ñoû do gen d qui ñònh. a.Trong 1 pheùp lai giöõa moat caëp caù boá meï ngöôøi ta thu ñöôïc 1498 caù con maét ñen vaø 496 caù con maét ñoû. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình cuûa caëp caù boá meï ñem lai? b.Neáu khoâng bieát kieåu gen cuûa caù boá meï thì choïn caëp caù boá meï ñem lai coù kieåu hình nhö theá naøo ñôøi con ñoàng nhaát veà moät loaïi kieåu hình? 7/ ÔÛ caø chua, tính traïng cuûa hình daïng laù coù hai loaïi : laù cheû vaø laù nguyeân ; trong ñoù tính traïng laù cheû laø troäi hoaøn toaøn so vôí tính traïng laù nguyeân . Bieát raèng tính traïng hình daïng laù do moät caëp gen quy ñònh . a.Neáu muoán ngay theá heä F1 thu ñöôïc tyû leä phaân tính kieåu hình 3:1 thì phaûi choïn caây boá meï ñem lai coù kieåu gen vaø kieåu hình nhö theá naøo ? b.Neáu muoán ngay theá heä F1 thu ñöôïc tyû leä phaân tính kieåu hình 3:1 thì phaûi choïn caây boá meï ñem lai coù kieåu gen vaø kieåu hình nhö theá naøo ? 8/ ÔÛ Ruoài giaám tính traïng ñoát thaân daøi do gen T qui ñònh, tính traïng ñoát thaân ngaén do gen t qui ñònh a. Neáu muoán ñôøi con F1 luoân luoân thu ñöôïc kieåu hình ñoát thaân daøi thì phaûi choïn caëp Ruoài boá meï dem lai coù kieåu gen vaø kieåu hình nhö theá naøo? b. Neáu muoán ñôøi con F1 luoân luoân thu ñöôïc kieåu hình ñoát thaân ngaén thì phaûi choïn caëp Ruoài boá meï dem lai coù kieåu gen vaø kieåu hình nhö theá naøo? 9/ ÔÛ gioáng taùo ngöôøi ta thaáy coù 3 loaïi maøu quaû: doû, hoàng vaø xanh. Bieát raêngf tính traïng maøu ñoû do 1 caëp gen qui ñònh. a. Khi lai taùo quaû maøu hoàng vôùi nhau ngöôøi ta thaáy ôû ñôøi con xuaát hieän caû 3 loaïi maøu quaû vôùi soá löôïng nhö sau: 96 qaû ñoû : 183 quaû hoàng : 95 quaû xanh. Haõy giaûi thích hieän töôïng xaûy ra vaø vieát sô ñoà lai minh hoïa. b. Xaùc ñònh tính traïng troäi laën/ c. Choïn caây boá meï ñem lai coù kieåu gen nhö theá naøo ñeå F1 thu ñöôïc 100% taùo quaû maøu hoàng?
VAÄN DUÏ NG ÑÒNH LUAÄT PHAÂN LI ÑOÄC LAÄP CAÙC TÍ NH TRAÏ NG CUÛA M ENDEN: Daïng 1: Giaû thieát cho bieát kieåu hình cuûa P. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình ôû ñôøi con. * Phöông phaùp gi aûi : - Böôùc 1: Xaùc ñònh töông quan troäi – laën ôû töøng tính traïng. - Böôùc 2: Qui öôùc gen - Böôùc 3: Xaùc ñònh kieåu gen cuûa P - Böôùc 4: Vieát sô ñoà lai ñeå xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình ôû ñôøi con. Baøi 1: Cho lai 2 gioáng boø thuaàn chuûng: boø ñen, khoâng söøng vaø boø vaøng, coù söøng. Theá heä F1 nhaän ñöôïc toaøn boø ñen, khoâng söøng. Cho boø F1 lai vôùi nhau. Haõy xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình ôû boø con F2. bieát raèng hai tính traïng noùi treân di truyeàn phaân li ñoäc laäp vaø moãi gen qui ñònh moät tính traïng. Baøi 2: ÔÛ ñaäu Haø Lan, gen A qui ñònh haït vaøng troäi hoaøn toaøn so vôùi gen a qui ñònh haït xang. Gen B qui ñònh haït trôn hoaøn toaøn so vôùi gen b qui ñònh haït nhaên. Hai caëp gen qui ñònh hai caëp tính traïng treân di truyeàn phaân li ñoäc laäp. Cho lai ñaäu thuaàn chuûng haït vaøng nhaên vôùi ñaäu thuaàn chuûng haït xanh trôn. Haõy xaùc ñònh keát quaû lai thu ñöôïc ôû F1 vaø F2. Baøi 3: ÔÛ caø chua, quaû ñoû laø troäi hoaøn toaøn so vôùi quaû daøi. Hai tính traïng maøu quaû vaø hình daïng quaû di truyeàn phaân li ñoäc laäp vaø moãi gen qui ñònh 1 tính traïng. Haõy xaùc ñònh keát quaû lai ôû F1 trong 1 soá tröôøng hôïp sau: - TH1 : Quaû ñoû, troøn thuaàn chuûng X Quaû vaøng, daøi - TH2 : Quaû ñoû, troøn khoâng thuaàn chuûng X Quaû vaøng, daøi - TH3 : Quaû vaøng, troøn thuaàn chuûng X Quaû vaøng, daøi - TH4 : Quaû ñoû, daøi X Quaû vaøng, daøi Baøi 4: ÔÛ baép, haït ñoû do gen A qui ñònh troäi hoaøn toaøn so vôùi gen a qui ñònh haït traéng. Caây cao do gen B qui ñònh troâih hoaøn toaøn so vôùi gen b qui ñònh caây thaáp. Bieát raèng 2 caëp gen noùi treân naèm treân 2 caëp NST thöôøng khaùc nhau. Khoâng caàn vieát sô ñoà lai, haõy xaùc ñònh keát quaû lai F1 trong caùc tröôøng hôïp sau: - TH1 : P1 : AABb X AaBB ; TH2 : P2 : AaBb X Aabb; TH3 : P3 : AaBb X aaBb - TH4 : P4 : AaBb X aabb; TH5 : P5 : Aabb X aaBb Daïng 2: Giaû thieát cho bieát keát quaû lai ôû ñôøi con. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình cuûa P * Phöông phaùp giaûi: - Böôùc 1: Xaùc ñònh töông quan troäi – laën. - Böôùc 2: Qui öôùc gen. - Böôùc 3: Xeùt tæ leä phaân li kieåu hình ôû ñôøi con treân töøng tính traïng ñeå suy ra kieåu gen cuûa boá meï. - Böôùc 4: Xaùc ñònh kieåu gen cuûa boá meï. - Böôùc 5: Vieát sô ñoà lai ñeå xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình ôû ñôøi con. Baøi 1: ÔÛ chuoät tính traïng loâng ñen ñöôïc qui ñònh bôûi gen A, tính traïng loâng traéng ñöôïc qui ñònh bôûi gen a. Tính traïng loâng xuø ñöôïc qui ñònh bôûi gen B, tính traïng loâng trôn ñöôïc qui ñònh bôûi gen b Hai tính traïng treân di truyeàn phaân li ñoäc laäp vôùi nhau. Cho lai caùc con chuoät boá meï vôùi nhau, F1 thu ñöôïc keát quaû nhö sau: 28 Chuoät ñen, xuø; 09 Chuoät ñen, trôn; 10 Chuoät traéng, xuø; 03 Chuoät traéng, trôn. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình cuûa boá meï vaø vieát sô ñoà lai minh hoaï. Baøi 2: ÔÛ bí ngöôøi ta xeùt söï di truyeàn cuûa 2 tính traïng: Tính traïng hình daïng quaû bí goàm quaû troøn vaø quaû daøi. Tính traïng maøu hoa goàm hoa vaøng vaø hoa traéng. Moãi caëp tính traïng noùi treân ñeàu do 1 gen qui ñònh. Cho lai 2 caây bí chöa bieát kieåu hình, theá heä lai F1 coù tæ leä phaân tính veà kieåu hình nhö sau: - 56,25% Bí quaû troøn, hoa vaøng; 18,75% Bí quaû troøn, hoa traéng. - 18,75% Bí quaû daøi, hoa vaøng; 06,25% Bí quaû daøi, hoa traéng.
a. Xaùc ñònh tính traïng troäi, tính traïng laën? b. Pheùp lai treân di truyeàn theo qui luaät naøo? c. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình cuûa P. Vieát sô ñoà lai. Baøi 3: Cho 1 thoû ñöïc coù kieåu hình loâng ñen, chaân cao ñem lai vôùi 3 thoû caùi ñöôïc 3 keát quaû nhö sau: - TH1 : F1 : phaân li theo tæ leä 3 : 3 : 1 : 1; TH2 : F2 : phaân li theo tæ leä 1 : 1 : 1:1 - TH3 : F3 : ñoàng loaït coù kieåu hình loâng ñen, chaân cao. Bieát raèng moãi gen qui ñònh 1 tính traïng vaø naèm treân 1 NST rieâng reû. Tính traïng loâng ñen laø troäi so vôùi tính traïng loâng naâu; tính traïng chaân cao laø troäi so vôùi tính traïng chaân thaáp. Bieän luaän vaø vieát sô ñoà lai cho töøng tröôøng hôïp. BAØ TAÄP LUYEÄN TAÄP VAØ NAÂNG CAO I : Baøi 1: ÔÛ ñaäu Haø Lan gen A qui ñònh haït vaøng, gen a qui ñònh haït xanh; gen B qui ñònh haït trôn, gen b qui ñònh haït nhaên. Haõy xaùc ñònh kieåu gen coù theå coù cuûa caây boá meï caùc caây con trong caùc tröôøng hôïp sau: a. Caây ñaäu coù kieåu hình haït vaøng, trôn lai vôùi caây ñaäu coù kieåu hình haït vaøng, nhaên. Theá heä F1 sinh ra coù caây ñaäu mang kieåu hình haït xanh nhaên. b. Caây ñaäu coù kieåu hình haït vaøng, trôn lai vôùi caây ñaäu coù kieåu hình haït vaøng, nhaên. Theá heä F1 sinh ra coù caây ñaäu mang 2 loaïi kieåu hình haït vaøng trôn vaø haït xanh nhaên. c. Caây ñaäu coù kieåu hình haït vaøng, nhaên lai vôùi caây ñaäu coù kieåu hình haït vaøng, nhaên. Theá heä F1 sinh ra coù caây ñaäu mang kieåu hình haït vaøng, nhaên vaø haït xanh trôn. Bieát raèng hai caëp gen qui ñònh 2 caëp tính traïng treân naèm tren 2 caëp NST ñoàng daïng khaùc nhau. Baøi 2: ÔÛ lôïn, gen T qui ñònh loâng traéng, gen t qui ñònh loâng ñen, gen D qui ñònh thaân daøi, gen d qui ñònh thaân ngaén. Bieát raèng 2 caëp gen qui ñònh 2 caëp tính traïng treân naèm treân 2 caëp NST ñoàng daïng khaùc nhau. a. Xaùc ñònh söï phaân tính veà kieåu gen vaø kieåu hình ôû F2 khi lai gioáng lôïn thuaàn chuûngaâmuø loâng traéng, thaân daøi vôùi lôïn loâng ñen, thaân ngaén. b. Neâu phöông phaùp xaùc ñònh loâng traéng, thaân daøi thuaàn chuûng ôû F2. Baøi 3: ÔÛ luùa, gen A qui ñònh caây cao, gen a qui ñònh caây thaáp, gen B qui ñònh haït troøn, gen b qui ñònh haït daøi. Cho lai 2 gioáng luùa vôùi nhau, ñôøi con F1 thu ñöôïc 4 loaïi kieåu hình phaân li theo tæ leä : 37,5% Caây cao, Haït troøn; 37,5% Caây cao, Haït daøi; 12,5% Caây thaáp, Haït troøn; 12,5% Caây thaáp, Haït daøi. Haõy xaùc ñònh: a. Qui luaät di truyeàn chi phoái pheùp lai? b. Kieåu gen vaø kieåu hình cuûa P c. Vieát sô ñoà lai töø P  F1. BAØI 4: ÔÛ Ngöôøi, ta coù: Gen A qui ñònh toùc xoaên, gen a qui ñònh toùc thaúng. Gen B qui ñònh taàm voùc thaáp, gen a qui ñònh taàm voùc cao. Hai caëp gen naøy di truyeàn phaân li ñoäc laäp. a. Neáu boá toùc xoaên, taàm voùc cao ; meï toùc thaúng, taàm voùc thaáp, caùc con cuûa hoï sinh ra seõ nhö theá naøo? b. Neáu boá meï ñeàu coù kieåu hình toùc xoaên, taàm voùc thaáp, maø sinh ra con toùc thaúng, taàm voùc cao thì kieåu gen cuûa boá meï nhö theá naøo? Baøi 5: ÔÛ moät loaøi thöïc vaät, maøu xanh cuûa hoa ñöôïc qui ñònh bôûi gen troäi B, maøu vaøng cuûa hoa ñöôïc qui ñònh bôûi gen laën b. Gen L qui ñònh hoa to, gen l qui ñònh hoa nhoû. Khi cho lai caây hoa maøu vaøng, hoa to vôùi caây hoa maøu xanh, hoa nhoû, ngöôøi ta thu ñöôïc keát quaû nhö sau: 48 caây hoa vaøng, to ; caây hoa vaøng, nhoû; caây hoa xanh, to ; caây hoaaãnh, nhoû Xaùc ñònh kieåu gen cuûa caây boá meï nhö theá naøo?
Baøi 6: ÔÛ boø tính traïng khoâng söøng do gen troäi hoaøn toaøn P, gen laën töông öùng p thì qui ñònh tính traïng coù söøng. Gen R qui ñònh maøu loâng naâu troäi khoâng hoaøn toaøn so vôùi gen r qui ñònh loâng traéng, vì vaäy boø lai coù kieåu gen Rr mang kieåu hình maøu loâng vaøng: Hai caëp tính traïng treân di truyeàn phaân li ñoäc laäp. Xaùc ñònh tæ leä kieåu gen vaø kieåu hình ôû ñôøi con trong pheùp lai sau: a. PpRR X ppRr b. PpRr X pprr Baøi 7: ÔÛ caø chua F1 ñoàng loaït gioáng nhau: _ TH1 : F1 lai vôùi caây caø chua thöù nhaát ñöôïc theá heä lai goàm: + 59 caây thaân cao, quaû ñoû; 60 caây thaân cao, quaû vaøng + 20 caây thaân thaáp , quaû ñoû ; 18 caây thaân thaáp, quaû vaøng _ TH2: F1 lai vôùi caây caø chua thöù hai ñöôïc theá heä lai goàm: + 62 caây thaân cao, quaû ñoû; 58 caây thaân thaáp, quaû ñoû + 19 caây thaân cao, quaû vaøng; 20 caây thaân thaáp, quaû vaøng Bieát raèng moãi gen qui ñònh 1 tính traïng. Bieän luaän vaø vieát sô ñoà lai cho töøng tröôøng hôïp. Baøi 8: Moät thoû ñöïc coù 2 tính traïng loâng ñen vaø loâng xuø ñaõ cho 4 loaïi tinh truøng chöùa caùc toå hôïp khaùc nhau. a. Cho thoû ñöïc giao phoái vôùi thoû caùi thöù nhaát coù loâng traéng, loâng trôn ñöôïc thoû con coù kieåu gen vaø kieåu hình nhö theá naøo? b. Cho thoû ñöïc giao phoái vôùi thoû caùi thöù hai coù loâng traéng, loâng xuø ñöôïc thoû con coù kieåu gen vaø kieåu hình nhö theá naøo? c. Cho thoû ñöïc giao phoái vôùi thoû caùi thöù bacoù loâng traéng, loâng xuø ñöôïc thoû con coù kieåu gen vaø kieåu hình nhö theá naøo? Bieát raèng tính traïng treân di truyeàn phaân li ñoäc laäp Baøi 9: ÔÛ cöøu xeùt tính traïng maøu loâng goàm loâng ñen vaø loâng traéng, tính traïng kích thöôùc loâng goàm loâng daøi vaø loâng ngaén. Cho cöøu Faâumng hai tính traïng treân lai vôùi nhau, F2 thu ñöôïc keát quaû nhö sau: - 94 cöøu loâng ñen, ngaén; 32 cöøu loâng ñen, daøi; 31 cöøu loâng traéng, ngaén; - 11 cöøu loâng traéng, daøi. Bieát raèng tính traïng treân di truyeàn phaân li ñoäc laäp. a. Pheùp lai treân tuaân theo qui luaät di truyeàn naøo? b. Xaùc ñònh kieåu gen vaø kieåu hình cuûa F1 vaø vieát sô ñoà lai. PHAÀN III: PHAÂN BAØO NGUYEÂN NHIEÃM A. TOÙM TAÉT KI EÁN THÖÙC : I/ Ñaëc ñieåm cuûa phaân baøo nguyeân nhieãm: a- Khaùi ni eäm: laø hình thöùc phaân chia teá baøo maø trong ñoù töø 1 teá baøo meï chia thaønh 2 teá baøo con coù boä NST gioáng nhö teá baøo meï. - Sô ñoà: 1 teá baøo meï 2n  1 teá baøo 2n (keùp)    2 teá baøo con NSTïnhânâi →  → TBmïphânchia 2n (ñôn) b- Cô cheá: Goàm 5 kì: kì trung gian (giai ñoaïn chuaån bò), kì ñaàu, kì giöõa, kì sau, kì cuoái. Cuï theå laø:
+ Kì trung gian: Caùc NST ôû daïng sôïi maûnh (do thaùo xoaén toái ña), raát khoù quan saùt chuùng. Moãi NSt ñôn töï nhaân ñoâi thaønh 1 NST keùp goàm 2 cromatit gioáng heät nhau vaø dính nhau ôû taâm ñoäng. Trung theå töï nhaân ñoâi. + Kì giöõa: Caùc NST keùp ñoùng xoaén toái ña, coù hình daïng vaø kích thöôùc ñaëc tröng, deã quan saùt. Luùc naøy caùc NST keùp taäp trung thaønh 1 haøng treân maët phaúng xích ñaïo cuûa thoi voâ saéc vaø dính vôùi sôïi tô voâ saéc qua taâm ñoäng. Thoi voâ saéc ñöôïc hình thaønh, trung theå taùch ra laøm 2 vaø tieán veà 2 cöïc. Maøng nhaân vaø nhaân con tieâu bieán. + Kì sau: Moãi NST keùp taùch laøm hai NST ñôn vaø phaân li ñoàng ñeàu veà 2 cöïc cuûa teá baøo. + Kì cuoái: Taïi moãi cöïc cuûa teá baøo, caùc NSt ñôn thaùo xoaén trôû laïi daïng sôïi maûnh nhö ban ñaàu, raát khoù quan saùt chuùng . Thoi voâ saéc bieán maát, maøng nhaân vaø nhaân con xuaát hieän trôû laïi. Teá baøo chaát phaân chia vaø hình thaønh vaùch ngaên ngang chia teá baøo meï thaønh 2 teá baøo con. Moãi teá baøo con ñeàu coù boä NST 2n. Trong phaân baøo nguyeân nhieãm thì söï phaân chia cuûa caùc NST töø teá baøo meï veà caùc teá baøo con laø ñoàng ñeàu caû veà soá löôïng vaø nguoàn goác. Söï phaân baøo nguyeân nhieãm coù theå xaûy ra lieân tieáp k laàn (caùc teá baøo con sinh ra tieáp tuïc nguyeân phaân nhö teá naøo meï). Hình thöùc phaân baøo nguyeân nhieãm chæ xaûy ra ñoái vôùi caùc loaïi teá baøo: teá baøo sinh döôõng (coøn goïi laø teù baøo Xoâma), teá baøo sinh duïc sô khai vaø teá baøo hôïp töû. I I/ Caùc coâng t höùc cô baûn: 1- Soá teá baøo con ñöôïc taïo ra sau k laàn nguyeân phaân: - Töø 1 teá baøo meï ban ñaàu: 2k ; Töø x teá baøo meï ban ñaàu: x.2 k ( ÑK : Moãi teá baøo meï ñeàu nguyeân phaân k laàn) 2- Soá teá baøo con ñöôïc taïo theâm sau k laàn nguyeân phaân: - Töø 1 teá baøo meï ban ñaàu: 2k – 1 ; Töø x teá baøo meï ban ñaàu: x (2k – 1) ( ÑK : Moãi teá baøo meï ñeàu nguyeân phaân k laàn) 3- Toång soá NST ñôn coù trong caùc teá baøo con ñöôïc taïo ra: - Töø 1 teá baøo meï ban ñaàu: 2n . 2k ; Töø x teá baøo meï ban ñaàu: x . 2n . 2 k ( ÑK : Moãi teá baøo meï ñeàu nguyeân phaân k laàn) 4- Toång soá taâm ñoäng trong caùc teá baøo con ñöôïc taïo ra sau k laàn nguyeân phaân: - Töø 1 teá baøo meï ban ñaàu: 2n . 2k - Töø x teá baøo meï ban ñaàu: x . 2n . 2k ( ÑK : Moãi teá baøo meï ñeàu nguyeân phaân k laàn) 5- Toång soá taâm ñoäng trong caùc teá baøo con ñöôïc taïo theâm sau k laàn nguyeân phaân: - Töø 1 teá baøo meï ban ñaàu: 2n (2k – 1) Töø x teá baøo meï ban ñaàu: x . 2n (2 – 1) k ( ÑK : Moãi teá baøo meï ñeàu nguyeân phaân k laàn) 6- Toång soá NST ñôn môùi töông ñöông moâi tröôøng noäi baøo phaûi cung caáp cho: - 1 teá baøo meï nguyeân phaân k laàn : 2n (2k – 1) - x teá baøo meï ñeàu nguyeân phaân k laàn: x.2n (2k – 1) 7- Toång soá NST ñôn môùi hoaøn t oaøn moâi tröôøng noäi baøo phaûi cung caáp cho: - 1 teá baøo meï nguyeân phaân k laàn : 2n (2k – 2 ) - x teá baøo meï ñeàu nguyeân phaân k laàn: x.2n (2k – 2) 8- Toång soá laàn NST töï nhaân ñoâi trong k laàn nguyeân phaân: - Töø 1 teá baøo meï ban ñaàu: k ; Töø x teá baøo meï ban ñaàu: x.k 9- Toång soá thoi daây tô voâ saéc xuaát hieän trong k laàn nguyeân phaân: - Töø 1 teá baøo meï ban ñaàu: 2k – 1 ; Töø x teá baøo meï ban ñaàu: x (2k – 1) ( ÑK : Moãi teá baøo meï ñeàu nguyeân phaân k laàn) B/ CAÙC DAÏNG BAØI TAÄP: DAÏNG 1: Tính soá teá baøo con ñöôïc taïo ra vaø soá laàn nguyeân phaân Baøi 1: Coù 10 teá baøo sinh döôõng thuoäc cuøng 1 loaøi phaân baøo nguyeân nhieãm.
a. Neáu moãi teá baøo ñeàu nguyeân phaân ba laàn lieân tieáp thì toång soá teá baøo con ñöôïc taïo ra töø 10 teá baøo treân laø bao nhieâu? b. Neáu toång soá teá baøo con ñöôïc taïo ra töø 10 teá baøo laø 1280 teá baøo con vaø soá laàn phaân baøo cuûa caùc teá baøo ñeàu baèng nhau thì moãi ñaõ nguyeân phaân maáy laàn? Baøi 2: Ba hôïp töû cuûa cuøng 1 loaøi coù boä NST 2n = 8. Hôïp töû nguyeân phaân 1 soá laàn taïo ra soá teá baøo con baèng ¼ soá teá baøo con do hôïp töû 2 nguyeân phaân taïo ra. Toång soá teá baøo con sinh ra töø hôïp töû 3 coù 512 NST ñôn. quaù trình nguyeân phaân cuûa caû 3 hôïp töû ñaõ taïo ra soá teá baøo con toång soá NST ñôn laø 832. a. Tính soá teá baøo con do moãi hôïp töû taïo ra? b. Tính soá laàn nguyeân phaân cuûa moãi hôïp töû? Baøi 3: Moät teá baøo sinh duïc sô khai khi phaân baøo nguyeân nhieãm ñoøi hoûi moâi tröôøng noäi baøo cung caáp 98 NST ñôn môùi töông ñöông. Bieát raèng boä NST löôõng boäicuûa loaøi laø 2n = 14. a. Tính soá teá baøo con ñöôïc taïo ra? b. Tính soá laàn nguyeân phaân cuûa teá baøo sinh duïc sô khai ban ñaàu? DAÏNG 2: Tính soá NST moâi tröôøng cung caáp Baøi 1: ÔÛ loaøi baép coù boä NST 2n = 20. a. Moät teá baøo sinh döôõng cuûa baép nguyeân phaân 4 laàn lieân tieáp. Tính soá NST ñôn môùi töông ñöông moâi tröôøng cung caáp? b. Neáu taát caû caùc teá baøo con ñöôïc taïo ra töø quaù trình nguyeân phaân cuûa teá baøo sinh döôõng noùi treân ñeàu tieáp tuïc nguyeân phaân theâm 2 laàn nöõa thì toång soá NST ñôn môùi töông ñöông moâi tröôøng phaûi cung caáp theâm laø bao nhieâu? Baøi 2: ÔÛ Ngöôøi, boä NST 2n = 46. toång soá NST ñôn trong teá baøo con ñöôïc sinh ra töø quaù trình nguyeân phaân cuûa 1 teá baøo sinh döôõng laø 1472. a. Tính soá NST ñôn môùi töông ñöông moâi tröôøng noäi baøo ñaõ cung caáp cho quaù tình nguyeân phaân cuûa teá baøo sinh döôõng noùi treân. b. ÔÛ laàn nguyeân phaân cuoái cuøng cuûa teá baøo noùi treân, moâi tröôøng noäi baøo ñaõ cung caáp bao nhieâu NST? Baøi 3: Coù 20 teá baøo sinh duïc sô khai cuûa boø 2n = 60 tieán haønh nguyeân phaân. a. Neáu moãi teá baøo ñeàu nguyeân phaân 5 laàn thì soá NST ñôn môùi hoaøn toaøn moâi tröôøng phaûi cung caáp cho 20 teá baøo treân laø bao nhieâu? b. Tính soá thoi daây tô voâ saéc xuaát hieän trong quaù trình nguyeân phaân cuûa soá teá baøo noùi treân? BAØI LUYEÄN TAÄP VAØ NAÂNG CAO: BAØI 1: Coù 4 teá baøo sinh döôõng A, B, C, D cuûa 1 loaøi ñeàu phaân baøo nguyeân nhieãm, taïo ra toång coäng 60 teá baøo con. Soá ñôït phaân baøo cuûa caùc teá baøo laàn löôït hôn nhau 1 ñôït. a. Tính soá laàn phaân baøo cuûa moãi teá baøo sinh döôõng A, B, C, D. b. Tính soá teá baøo con ñöôïc taïo ra töø moãi teá baøo? Baøi 2: ÔÛ Ñaäu Haø Lan coù boä NST 2n = 14. tính soá teá baøo con ñöôïc taïo ra töø 1 teá baøo vaø soá laàn nguyeân phaân cuûa teá baøo ñoù trong caùc tröôøng hôïp sau: - Tröôøng hôïp 1: Moâi tröôøng teá baøo cung caáp 434 NST ñôn môùi töông ñöông. - Tröôøng hôïp 2: Moâi tröôøng teá baøo cung caáp 868 NST ñôn môùi hoaøn toaøn. - Tröôøng hôïp 3: Soá thoi daây tô voâ saéc xuaát hieän trong quaù trình nguyeân phaân laø 255. Baøi 3: Moät hôïp töû cuûa 1 loaøi nguyeân phaân 1 soá laàn cho teá baøo conbaèng 1/3 soá NST ñôn trong boä NST 2n cuûa loaøi. Quaù trình nguyeân phaân cuûa teá baøo ñoù moâi tröôøng ñaõ phaûi cung caáp 168 NST ñôn môùi töông ñöông. a. Xaùc ñònh boä NST cuûa 2n cuûa loaøi? b. Tính soá laàn phaân baøo cuûa teá baøo ñaõ cho? c. Tính soá taâm ñoäng coù trong taát caû caùc teá baøo con ñöôïc ra khi keát thuùc quaù trình nguyeân phaân? Baøi 4: Quan saùt 25 teá baøo sinh duïc sô khai ñöïc ôû gaø troáng (2n = 78) tieán haønh phaân baøo nguyeân nhieãm 1 laàn. a. Tính soá NST keùp coù trong 25 teá baøo treân taïi thôøi ñieåm kì giöõa? b. Tính soá cromatit coù trong 25 teá baøo treân taïi thôøi ñieåm kì giöõa?
c. Tính soá NST ñôn coù trong 25 teá baøo taïi thôøi ñieåm kì sau? Baøi 5: ÔÛ gaø, boä NST 2n = 78. Quan saùt caùc teá baøo sinh döôõng ñang phaân baøo ngöôøi ta ñeám ñöôïc toång soá NST keùp treân maët phaúng xích ñaïo vaø soá NST ñôn ñang phaân li veà cöïc teá baøo 6630. Trong ñoù soá NST ñôn nhieàu hôn soá NST keùp laø 1170. a. Xaùc ñònh teá baøo ñang nguyeân phaân ôû kì naøo? b. Soá löôïng teá baøo moãi kì laø bao nhieâu? PHAÀN IV: PHAÂN BAØO GIAÛM NHIEÃM VAØ SÖÏ THUÏ TINH A/ TOÙM TAÉT KIEÁN THÖÙC: I/ Ñaëc ñieåm cuûa phaân baøo giaûm nhieãm: 1. Khaùi nieäm: Laø hình thöùc phaân chia teá baøo maø trong ñoù töø 1 teá baøo meï chia thaønh 4 teá baøo con coù boä NST giaûm ñi moät nöûa 2. Cô cheá: Goàm 2 laàn phaân chia lieân tieáp. - Laàn I: Xaûy ra moät hieän töôïng giaûm nhieãm Sô ñoà: 1 teá baøo meï 2n (ñôn)  1 teá baøo meï 2n (keùp)  2 teá baøo con → → n (keùp) - Laàn II: Xaûy ra hieän töôïng nguyeân nhieãm Sô ñoà: 2 teá baøo con n (keùp)  4 teá baøo con n (ñôn) → Cuï theå laø: + Kì ñaàu 1: Tröôùc khi böôùc vaøo phaân baøo moãi NST ñôn töï nhaân ñoâi laøm thaønh 1 NST keùp goàm 2 sôïi Cromatit gioáng heät nhau vaø dính nhau nôi taâm ñoäng. Caùc NST baét ñaàu ñoùng xoaén, co ngaén laïi. Xaûy ra moät hieän töôïng tieáp hôïp NST vaø coù theå daãn ñeán trao ñoåi cheùo ñoaïn NST töông öùng giöõa 2 NST ñôn trong moãi caëp NST ñoàng daïng keùp. Maøng nhaân vaø nhaân con bieán maát. + Kì giöõa I: Caùc NST keùp xeáp thaønh 2 haøng treân maët phaúng xích ñaïo cuûa thoi voâ saéc vaø dính sôïi tô voâ saéc qua taâm ñoäng. + Kì sau I: Moãi NST keùp trong caëp NST ñoàng keùp taùch nhau taùch ra vaø phaân li veà 2 cöïc cuûa teá baøo. söï phaân li laø ñoäc laäp vôùi nhau + Kì cuoái I: Taïi moãi cöïc, caùc NST keùp vaãn giöõ nguyeân hình daïng ôû kì sau. Thoi voâ saéc bieán maát, maøng nhaân xuaát hieän daãn ñeán söï hình thaønh 2 teá baøo con, moãi teá baøo con coù boä NST n (keùp). + Kì ñaàu II: Xaûy ra raát ngaén. Caùc NST keùp vaãn giöõ nguyeân hình daïng nhö kì cuoái I. + Kì giöõa II: Trong moãi teá baøo con caùc NST keùp taäp trung thaønh 1 haøng treân maët phaúng xích ñaïo môùi vaø dính vôùi sôïi tô voâ saéc qua taâm ñoäng. + Kì sau II: Moãi NST keùp taùch ra thaønh 2 NST ñôn vaø phaân li veà 2 cöïc cuûa teá baøo. + Kì cuoái II: Hình thaønh 4 teá baøo con, moãi teá baøo con coù boä NST ñôn boäi (n). Töø caùc teá baøo con seõ phaân hoaù thaønh giao töû (n). Trong phaân baøo giaûm nhieãm : söï phaân chia cuûa caùc NST ñôn veà caùc teá baøo con laø khoâng ñoàng ñeàu xeùt veà maët nguoàn goác NSt. Phaân baøo giaûm nhieãm chæ xaûy ra ôû teá baøo sinh duïc chín. II/ Söï thuï tinh: - Khaùi nieäm: laø söï phoái hôïp giöõa tröùng (n) vaø tinh truøng (n) ñeå taïo ra 1 hôïp töû (2n). - Hieäu suaát thuï tinh cuûa giao töû: Soá giao töû ñöôïc thuï tinh X 100% Toång soá giao töû tham gia thuï tinh III/ Caùc coâng thöùc cô baûn: Xeùt 1 teá baøo sinh duïc chín 2n giaûm phaân: 1. Soá teá baøo con ñöôïc taïo ra: 4 2. Soá giao töû (n) taïo ra laø: - 1 TBSD ñöïc (2n)  4 giao tö ñöïc (n) - 1 TBSD caùi (2n)  1 giao tö caùi (n) + 3 theå ñònh höôùng (n). 3. Soá loaïi giao töû: - Khoâng coù trao ñoåi cheùo: 2n - Coù trao ñoåi cheùo : 2n+m
4. Soá caùch saép xeáp cuûa NST ôû kì giöõa 1 : 2n-1 5. Soá caùch phaân li cuûa NST keùp ôû kì sau 1: 2n-1 6. Soá kieåu toå hôïp NST keùp ôû kì cuoái 1 : 2n 7. Soá NST ñôn môùi töông ñöông moâi tröôøng phaûi cung caáp : 2n B/ BAØ TAÄP: I Daï ng 1: Xaùc ñònh kí hieäu cuûa boä NST: Baøi 1: Moät teá baøo sinh duïc chín cuûa 1 loaøi sinh vaät giaûm phaân bình thöôøng. Xeùt 2 caëp NST ñoàng daïng kí hieäu laø AaBb. Haõy xaùc ñònh kí hieäu cuûa 2 caëp NST treân taïi caùc thôøi ñieåm : kì ñaàu I, kì giöõa I, kì sau I, kì cuoái I, kì ñaàu II, kì giöõa II, kì sau II, kì cuoái II. Baøi 2: Moät teá baøo sinh duïc chín cuûa ruoài giaám ñöïc coù kí hieäu boä NST laø AaBbñXY. Haõy xaùc ñònh kí hieäu coù theå coù cuûa boä NST taïi kì giöõa I theo caùc caùch saép xeáp khaùc nhau. Daïng 2: TÍnh soá löôïng giao töû ñöôïc taïo ra. Baøi 1: Trong tinh hoaøn cuûa thoû ñöïc xeùt 100 teá baøo sinh duïc ñöïc, trong buoàng tröùng cuûa thoû caùi xeùt 100 teá baøo sinh duïc caùi. Caùc teá baøo noùi treân ôû thôøi kì chín ñeàu phaân baøo giaûm phaân ñeå taïo ra caùc giao töû ñöïc vaø caùc giao töû caùi. Haõy xaùc ñònh: a. Soá tinh truøng ñöôïc taïo ra? b. Soá teá baøo tröùng ñöôïc taïo ra? c. Soá theå ñònh höôùng ñöôïc taïo ra? Baøi 2: Moät teá baøo sinh duïc ñöïc vaø 1 teá baøo sinh duïc caùi cuûa 1 loaøi ñeàu nguyeân phaân vôùi soá laàn baèng nhau. Caùc teá baøo con ñöôïc taïo ra ñeàu tham gia giaûm phaân cho toång coäng 160 giao töû ñöïc vaø caùi. a. Xaùc ñònh soá tinh truøng, soá tröùng vaø theå ñònh höôùng? b. Tính soá teá baøo sinh tinh vaø soá teá baøo sinh tröùng? Daïng 3: Tính ghieäu suaát thuï tinh vaø soá hgôïp töû ñöôïc hình thaønh Baøi 1: ÔÛ 1 soá loaøi ñoäng vaät, xeùt 1 nhoùm teá baøo sinh duïc ñöïc vaø caùi giaûm phaân, taïo ñöôïc toång coäng 320 giao töû ñöïc vaø caùi. Tæ leä giöõa giao töû ñöïc : giao töû caùi = 4 : 1. Soá löôïng NST ñôn trong caùc giao töû ñöïc nhieàu hôn trong caùc giao töû caùi laø 3648. söï thuï tinh giöõa caùc giao töû ñöïc vaø caùi taïo ra soá hôïp töû coù 304 NST ñôn. a. Tính soá hôïp töû ñöôïc taïo ra? b. Tính hieäu suaát thuï tinh cuûa giao töû ñöïc vaø cuûa giao töû caùi? Baøi 2:Vòt nhaø coù boä NST 2n = 80. toång soá tinh truøng tham gia thuï tinh laø 4000. Trong ñoù soá tinh truøng ñöôïc thuï tinh chöùa 16.103 NST ñôn. Soá tröùng tham gia vaøo quaù trình thuï tinh chöùa 32.103 NST ñôn. a. Tính hieäu suaát thuï tinh cuûa tinh truøng? b. Tính soá hôïp töû ñöôïc hình thaønh? c. Tính hieäu suaát thuï tinh cuûa tröùng? BAØI TAÄP LUYEÄN TAÄP VAØ NAÂNG CAO: Baøi 1: Trong 1 loø aáp tröùng ngöôøi ta thu ñöôïc 4000 con gaø con. a. Xaùc ñònh soá teá baøo sinh tinh vaø sinh tröùng ñuû ñeå taïo ra ñaøn gaø con noùi treân. Bieát raèng hieäu suaát thuï tinh cuûa tinh truøng laø 50%, cuûa tröùng laø 100%. b. Tính soá teá baøo tröùng mang NST giôùi tính X vaø soá teá baøo tröùng mang NST giôùi tính Y ñöôïc thuï tinh. bieát trong ñaøn gaø noùi treân, gaø maùi chieám tæ leä 60%. Baøi 2: Moät loaøi caù (2n = 28) ñeû moät soá tröùng vaø nôû thaønh 2000 caù con. Hieäu suaát thuï tinh cuûa tröùng laø 80%, cuûa tinh truøng laø 20%. a. Tính soá tinh truøng vaø soá teá baøo tröùng tham gia thuï tinh. b. Tính soá teá baøo sinh tinh vaø sinh tröùng ñuû ñeå taïo ra soá tinh truøng vaø soá teá baøo tröùng tham gia vaøo quaù trình thuï tinh. c. Tính soá NST ñôn trong caùc tinh truøng vaø trong caùc teá baøo tröùng khoâng ñöôïc thuï tinh. Baøi 3: Moät gaø maùi ñeû 1 soá tröùng, khi aáp chæ coù 12 tröùng nôû thaønh gaø con. Caùc hôïp töû nôû thaønh gaø con coù 936 NST ñôn. Soá tröùng coøn laïi neáu ñöôïc thuï tinh nhöng khoâng nôû thaønh gaø con. Soá tinh truøng sinh ra phuïc vuï chop gaø giao phoái coù
624.103 NST ñôn vaø soá tinh truøng tieáp tuïc thuï tinh chieám 1/1000 so vôùi toång soá tinh truøng tham gia thuï tinh. a. Xaùc ñònh soá tröùng ñöôïc thuï tinh. b. Caùc tröùng gaø khoâng nôû thaønh gaø con coù toång soá NST laø bao nhieâu? c. Tính soá löôïng NST ñôn môùi töông ñöông moâi tröôøng phaûi cung caáp cho quaù trình giaûm phaân taïo ñuû soá tinh truøng thoaû maõn cho quaù trình thuï tinh? Baøi 4: Ong maät coù boä NST 2n = 32. ÔÛ loaøi naøy coù hieän töôïng sinh saûn: tröùng ñöôïc thuï tinh nôû thaønh ong thôï, tröùng khoâng ñöôïc thuï tinh nôû thaønh ong ñöïc. Moät ong chuùa ñeû 1000 tröùng, nôû thaønh 1000 ong con. Toång soá NST ñôn trong caùc ong con laø 65536.102. a. Tính soá ong ñöïc vaø ong thôï trong ñaøn ong con. Bieát raèng tröùng hoaëc hôïp töû muoán nôû thaønh ong con ñaõ phaûi traûi qua 8 laàn phaân chia lieân tieáp. b. Tính soá tinh truøng tham gia thuï tinh. bieát hieäu suaát thuï tinh cuûa tinh truøng laø 75%. Baøi 5: Moät chim caùi ñeû 20 tröùng, khi aáp chæ coù 3/5 soá tröùng nôû, chöùa 936 NST ñôn. soá tinh truøng tham gia thuï tinh coù 624.103 NST ñôn. soá tinh truøng ñöôïc thuï tinh chieám tæ leä 1/1000 so vôùi toång soá tinh truøng tham gia thuï tinh. a. Xaùc ñònh soá tröùng ñöôïc thuï tinh nhöng khoâng ñöôïc nôû thaønh chim con. b. Boä NST cuûa caùc loaïi tröùng coù soá löôïng nhö theá naøo? Baøi 6: Boä NST cuûa caø chua 2n = 24 a. Tính soá loaïi giao töû coù theå ñöôïc taïo ra khi khoâng coù hieän töôïng trao ñoåi cheùo. b. Tính soá loaïi giao töû coù theå ñöôïc taïo ra khi coù 3 caëp NST ñoàng daïng xaûy ra trao ñoåi cheùo taïi 1 ñieåm (trao ñoåi cheùo ñôn) Baøi 7: ÔÛ lôïn coù boä NST 2n = 38. moät nhoùm teá baøo sinh tinh vaø sinh tröùng ôû lôïn giaûm phaân ñaõ ñöôïc moâi tröôøng noäi baøo cung caáp 760 NST ñôn. Soá NST ñôn trong caùc tinh truøng nhieàu hôn trong caùc tröùng laø 1140. Xaùc ñònh soá tinh truøng vaø soá tröùng ñöôïc taïo ra? - TH1 AABb X AaBB - TH2 : P2 : X Aabb - TH3 : P3 : AaBb X aaBb - TH4 : P4 : AaBb X aabb - TH5 : P5 : Aabb X aaBb