Phân tích bài thơ Dương phụ hành của Cao Bá Quát

Đề bài: Phân tích bài thơ Dương phụ hành của Cao Bá Quát<br /> Bài làm<br /> Cao Bá Quát là một nhà thơ  sinh sống dưới triều Nguyễn nước ta, ông là người có tài  <br /> năng, học vấn, thơ văn của ông mang nhiều màu sắc phong phú và chủ  đề  đa dạng, bộc  <br /> lộ được lòng yêu nước thương dân, tấm lòng đồng cảm sâu sắc với những số phận khổ <br /> đau, bất hạnh, đồng thời cũng lên án mạnh mẽ chế độ phong kiến mục rỗng. Và đặc biệt  <br /> so với nhiều nhà thơ cùng thời, thơ của Cao Bá Quát lại mang một phong thái khác lạ, bởi  <br /> ông biết du nhập và làm mới thơ văn của mình bằng những nét văn hóa, cái đẹp vượt xa <br /> ngoài lễ  giáo phong kiến phương Đông. Và một minh chứng cụ  thể cho quan điểm trên  <br /> chính là bài Dương phụ hành.<br /> Dương phụ hành có nghĩa là Bài hành về người thiếu phụ phương Tây, được viết khi ông  <br /> bị cử theo phái bộ của Đào Phú Trí sang Indonesia làm công cán, thực chất chuyến đi này  <br /> là hành trình đi phục dịch "lấy công chuộc tội". Nhưng cũng chính chuyến đi này đã làm <br /> cho Cao Bá Quát được mở  rộng tầm mắt, tiếp thu những vẻ đẹp mới từ  trời Âu xa xôi, <br /> mà có thể theo nhiều nhà nho nhà văn cho ấy là vô phép tắc. Trong đôi mắt nhà thơ người <br /> thiếu phụ Tây phương duyên dáng, xinh đẹp hiện lên thật khác lạ trong màu áo trắng tinh  <br /> khôi như sau:<br /> "Thiếu phụ Tây Dương áo trắng phau,<br /> Tựa vai chồng dưới bóng trăng thâu,"<br /> Có lẽ với đa phần người phương Đông, màu "trắng phau" không phải là một màu gì đẹp <br /> đẽ, mà mang nhiều không khí tang tóc, buồn bã, cũng không ai dám mặc tự tin diện chúng <br /> ra bên ngoài cả, có chăng là lớp áo lót bên trong, được che đậy bằng thứ quần áo có màu <br /> khác bên ngoài. Thế mà người phụ nữ Tây phương ấy lại vượt ra khỏi tầm suy nghĩ khi  <br /> diện một bộ  váy trắng phau, và càng bất ngờ  hơn bộ  váy áo ấy dường như  càng tôn lên <br /> cái vẻ đẹp dịu dàng, e ấp của người thiếu phụ. Hơn thế nữa, người phụ nữ ấy công khai  <br /> tựa vào vai chồng thật hạnh phúc để  ngắm "bóng trăng thâu", một hình  ảnh mà đối với  <br /> chúng ta bây giờ thực lãng mạn biết mấy, nhưng trong đôi mắt ngập tràn lễ  giáo xưa thì <br /> có cái lý nào lại như vậy. Tuy nhiên bằng tầm mắt và suy nghĩ rộng mở của mình Cao Bá  <br /> Quát lại thấy hình  ảnh  ấy thật đẹp thật duy mỹ, thật ngọt ngào tình cảm quá, khéo mơ <br /> ước cả đời cũng chẳng có dịp vậy. Nhà thơ  có vẻ ngạc nhiên và cảm giác như bắt được  <br /> một cái thứ gì đó mới lạ thú vị lắm, ông tiếp tục đưa đôi mắt tinh tế của mình để quan sát  <br /> thì càng ngạc nhiên hơn trước những cử chỉ thân mật, âu yếm mà người thiếu phụ  dành  <br /> cho chồng mình thật tự nhiên, ấm áp:<br /> "Ngó thuyền Nam thấy đèn le lói,<br /> Kéo áo rì rầm nói với nhau."<br /> Người thiếu phụ  ấy thấy điều thú vị  nơi chiếc thuyền, thì tay khẽ  giật áo chồng ríu rít  <br /> tâm sự, kể chuyện nhau nghe, trông thật dễ thương, gần gũi biết bao. Hành động này tuy  <br /> đã đủ ngạc nhiên nhưng vẫn chưa bằng ba câu sau đây:<br /> "Hững hờ cốc sữa biếng cầm tay,<br /> Gió bể đêm sương thổi lạnh thay!<br /> Uốn éo đòi chồng nâng đỡ dậy,"<br /> Vợ chồng tựa vai nhau, tâm sự cũng đã đủ gió đêm đã lạnh, cả hai cùng có ý về nhà, và cô  <br /> vợ đã có một cử chỉ thật yêu kiều, thể hiện sự yếu đuối cần che chở bao bọc của người  <br /> phụ  nữ   ấy là "Uốn éo đòi chồng nâng đỡ  dậy". Ôi nghe cái cử  chỉ  nũng nịu ấy sao thấy  <br /> xao xuyến và dễ  thương đến lạ  lùng, bỗng thấy phụ  nữ  phương Đông thật khổ  hạnh,  <br /> chắc chẳng bao giờ  nghĩ tới việc được chồng đỡ  đàn cho tí chút, chỉ  chăm chăm cơm <br /> nước hầu hạ, chẳng khác con  ở  là mấy. Tất cả  cũng chỉ  tại cái lễ  giáo cứng nhắc, bảo  <br /> thủ  một cách hài hước đã vùi dập làm cho cái đẹp đẽ  trong tình cảm vợ  chồng, cái yếu  <br /> đuối, mong ước được chiều chuộng của người phụ nữ không có cơ hội ngóc đầu. Lời thơ <br /> của Cao Bá Quát cũng như tiếng thở dài và lòng ngưỡng mộ trước một thứ văn hóa xa lạ, <br /> nhưng tất cả những điều ông hằng quan sát từ vợ chồng người thiếu phụ nọ chỉ là cái cớ, <br /> cái bệ phóng cho hàng vạn những cảm xúc dồn nén từ đáy lòng bấy lâu. Chỉ một câu thơ <br /> cuối ta mới vỡ lẽ ra nhưng tâm tư kín đáo ấy của nhà thơ:<br /> "Biết đâu nỗi khách biệt ly này!"<br /> Hóa ra, nhà thơ đang nhìn cảnh vợ chồng họ tình cảm mà tự thấy xót xa cho thân phận xa  <br /> quê, xa gia đình của mình đấy ư, quả thật đắng cay trăm ngàn. Chính tình cảm lứa đôi ấm <br /> nồng, khiến người ta phải thổn thức ghen tị đến đỏ  mắt đã khiến ông mường tượng về <br /> người vợ nơi quê nhà, nỗi khát khao về một gia đình hạnh phúc, chồng vợ thuận hòa, hai  <br /> bên đỡ đần mà lại tình cảm như thế kia thì tốt biết mấy. Câu thơ cuối là lời than của sự <br /> thiếu vắng nơi đất khách, đồng thời cũng thể  hiện cái bản tính phóng khoáng , vẻ  đẹp <br /> thật nhân văn, mới mẻ nơi tâm hồn người thi sĩ.<br /> Dương phụ hành là một tác phẩm có tính nhân văn sâu sắc, phản ánh khát khao sâu thẳm  <br /> bên trong con người, không phân biệt màu da, tôn giáo  ấy là nỗi niềm khát khao về một  <br /> gia đình hạnh phúc,  ấm áp, mong  ước có được tình cảm gần gũi giữa vợ  chồng. Đồng  <br /> thời bài thơ cũng thể hiện một góc nhìn mới, một cái nhìn thật nhân văn, ấy là người phụ <br /> nữ có quyền được chở che, được nũng nịu và được thương yêu sau tất cả những gì họ hi  <br /> sinh cho gia đình.<br />  <br />