Phân tích nhân vật Thị Nở trong truyện ngắn Chí Phèo - Nam Cao

VĂN MẪU LỚP 11<br /> TỔNG HỢP 8 BÀI PHÂN TÍCH NHÂN VẬT THỊ NỞ TRONG<br /> TRUYỆN NGẮN CHÍ PHÈO – NAM CAO<br /> BÀI MẪU SỐ 1:<br /> Xưa nay nói đến nhân vật nữ xấu nhất trong tác phẩm văn học, người ta sẽ không<br /> đắn đo khi nghĩ ngay đến nhân vật Thị Nở trong truyện ngắn Chí Phèo của nhà văn Nam<br /> Cao. Nam Cao miêu tả nhân vật của mình điển hình đến nỗi Thị đàng hoàng bước ra khỏi<br /> tác phẩm, ngang nhiên mang theo tên tuổi và sống mãi trong lòng bạn đọc. Một nhân vật<br /> nữ hội đủ ba “phẩm chất”: Xấu xí, nghèo hèn, dở hơi. Có vẻ như nhà văn Nam Cao đã<br /> quá bất công với nhân vật của mình, nhất là khi nhân vật đó là nữ giới, sinh ra đã được<br /> đời "ban tặng" cho một mĩ từ - "phái đẹp". Phải chăng, Thị Nở là một khối tự nhiên<br /> không đẽo gọt, mang theo “ác cảm” của nhà văn khi sáng tạo? Là một người đàn bà thực<br /> sự xấu “ma chê quỷ hờn” đến thế? Đã miêu tả vậy, Nam Cao còn để chính người đàn bà,<br /> đó chứ không phải ai khác, “đánh thức” bản năng con người trong con quỷ dữ của làng<br /> Vũ Đại - Chí Phèo. Điều gì ở Thị Nở đã giúp Thị làm được điều đó?<br /> Nếu như Thúy Kiều có thể làm chàng Từ Hải (Truyện Kiều - Nguyễn Du) rung<br /> động bằng vẻ đẹp lộng lẫy, tài chơi đàn tuyệt hảo và con mắt biết nhìn kẻ sĩ anh hùng<br /> thời loạn; Esmeralda cảm hoá được thằng Gù trong tác phẩm "Nhà thờ Đức Bà Paris",<br /> hay nhân vật công chúa trong “Công chúa và quái vật" đã cảm hoá được quái vật bằng<br /> chính đức hạnh của họ, thì Thị Nở hoàn toàn không có được những phẩm chất đó.<br /> Thị được Nam Cao miêu tả “Thị sinh ra vốn đã xấu: “mặt của thị thực là một sự<br /> mỉa mai của hóa công: nó ngắn đến nỗi người ta có thể tưởng bề ngang lớn hơn bề dài,<br /> thế mà hai má nó lại hóp vào mới thật là tai hại, nếu má nó phinh phính thì mặt thị lại còn<br /> được hao hao như mặt lợn, là thứ mặt vốn nhiều hơn người ta tưởng, trên cổ người. Cái<br /> mũi thì vừa ngắn, vừa to, vừa đỏ, vừa sần sùi như vỏ cam sành, bành bạnh muốn chen lẫn<br /> nhau với những cái môi cũng cố to cho không thua cái mũi: có lẽ vì cố quá cho nên<br /> chúng nứt nở như rạn ra. Ðã thế thị lại ăn trầu thuốc, hai môi dày được bồi cho dày thêm<br /> một lần, cũng may quết trầu sánh lại, che được cái màu thịt trâu xám ngoách. Ðã thế<br /> những cái răng rất to lại chìa ra: ý hẳn chúng nghĩ sự cân đối chữa được một vài phần cho<br /> sự xấu...".<br /> Chắc hẳn, bạn đọc không khỏi rùng mình khi đọc những trang văn miêu tả về một<br /> cô gái. Có lẽ, cũng vì quá hiện thực hóa khi miêu tả mà có một thời, Nam Cao đã bị quy<br /> kết là “chủ nghĩa tự nhiên”. Xưa nay, đôi mắt bồ câu, lông mày lá liễu, cái mũi dọc dừa<br /> vốn là những chuẩn mực về vẻ đẹp người phụ nữ. Nhưng với Thị Nở thì hoàn toàn ngược<br /> <br /> lại, có thể nói, nhân vật trong tác phẩm văn học và cả ngoài đời thực, không một phụ nữ<br /> nào có thể xấu hơn Thị được nữa. Đã thế, run rủi thế nào Thị lại gặp Chí Phèo, một kẻ<br /> cùng đường và là con quái vật của làng Vũ Đại.<br /> Nếu quái vật trong “công chúa và quái vật” có vẻ ngoài xấu xí nhưng tâm hồn là<br /> của một chàng hoàng tử tốt bụng thì Chí Phèo lại là một con quỷ cả về thể xác lẫn linh<br /> hồn. Chí đã bị tha hoá một cách triệt để. Làm sao có thể yêu được một "con quỷ" như thế.<br /> Thế nhưng, Thị Nở đã có tình cảm ấy với Chí Phèo. Đêm trăng định mệnh đã xảy ra. Một<br /> kẻ dở hơi, xấu xí gặp một kẻ cùng đường, lưu manh hóa, và họ “yêu nhau”. Có lẽ, đây là<br /> lần đầu tiên trong đời họ được yêu thương đúng nghĩa con người nhất. Và cũng chính sau<br /> đêm đó, lần đầu tiên, Chí Phèo biết nghĩ vẩn vơ, biết rưng rưng nước mắt. Nghĩa là biết<br /> rung động trước cuộc đời. Điều đó phải chăng có được do bản năng dục tính? Vậy, nếu<br /> như sau đêm trăng đó, Thị Nở biến mất khỏi cuộc đời Chí thì liệu hắn có thức tỉnh như<br /> vậy hay không?<br /> Người đàn bà xấu đó trở về nhà sau đêm trăng và thị nghĩ: “mình bỏ hắn lúc này<br /> thì cũng bạc. Dẫu sao cũng đã ăn nằm với nhau! Ăn nằm với nhau như vợ chồng. Tiếng<br /> vợ chồng, thấy ngường ngượng mà thinh thích... Thổ trận ấy thật là phải biết. Cứ gọi hôm<br /> nay nhọc đừ. Phải cho hắn ăn tí gì mới được. Đang ốm thế thì chỉ ăn cháo hành. Ra được<br /> mồ hôi thì là nhẹ nhõm người ngay đó mà…”.<br /> Thật kì diệu! một người đàn bà ngẩn ngơ, dở hơi như được lột xác và trở thành<br /> một phụ nữ biết quan tâm, chăm sóc người khác như thế. Không những thế mà ánh mắt,<br /> cử chỉ của Thị khi tự tay mang bát cháo hành sang cho Chí - người mà Thị đã coi như<br /> người đàn ông của đời mình, cũng chứa đầy yêu thương, lo lắng (“Thị Nở thì chỉ nhìn<br /> trộm hắn, rồi lại toe toét cười. Trông thị thế mà có duyên&rdquo . Ai đó đã từng nói rằng<br /> “mọi thứ đều đẹp dưới con mắt của kẻ đang yêu”, quả đúng như thế thật. Chính tình yêu<br /> đã biến Thị thành một người đàn bà có duyên - ít nhất là với Chí Phèo. Đây có lẽ là<br /> khoảnh khắc lung linh nhất trong cuộc đời Thị Nở, khoảnh khắc đẹp nhất của người phụ<br /> nữ khi được yêu. Thị đã yêu và được yêu. Tình yêu đó đánh thức bản năng biết yêu<br /> thương, quan tâm, chăm sóc trong con người Thị.<br /> Chỉ một phút chốc, trái tim “nét hạnh” của ngươì đàn bà ấy “bật sáng”. Những<br /> hành động, cử chỉ, việc làm ấy của Thị Nở khiến chúng ta nao lòng và quên mất Thị là<br /> người thế nào. Phải chăng cái "nét duyên thầm" bấy lâu bị rũ bỏ, bị vùi dập bởi sự hà<br /> khắc, nghiệt ngã từ sự định kiến đối với người đàn bà trong xã hội cũ, nhất là với những<br /> người phụ nữ kém may mắn như Thị.<br /> Nét duyên của Thị Nở không chỉ thể hiện qua cử chỉ nhẹ nhàng, e lệ, cái ánh mắt<br /> tình tứ dành cho Chí Phèo mà còn ngay cả trong suy nghĩ của Thị. Thị nghĩ đến Chí với<br /> hai tiếng “vợ chồng”. Thị đã coi Chí như người yêu, người chồng, Thị thấy mình cần có<br /> <br /> trách nhiệm chăm sóc khi Chí ốm. Đó chính là đức thuỷ chung, lòng hi sinh cao cả của<br /> những người phụ nữ Việt Nam.<br /> Vậy nhưng tình yêu đó đã bị vùi dập không thương tiếc khi bà cô của Thị Nở khi<br /> biết Thị muốn lấy Chí. Thị dở hơi thật nhưng cũng là con người, cũng có những cảm xúc<br /> của một con người. Thị biết yêu, biết cảm nhận được hạnh phúc và cũng biết đau khổ khi<br /> mất đi tình yêu của mình, dù cách thể hiện sự đau khổ ấy có phần “dở hơi”: Thị trút hết<br /> những lời bà cô đã nói lại cho Chí Phèo nghe, rồi ra về.<br /> Khi yêu thì yêu hết mình. Khi giận thì giận không tiếc. Ca dao có câu: “Yêu nhau<br /> cau sáu bổ ba/ Ghét nhau cau sáu bổ ra làm mười”. Khi yêu, tất cả đều đẹp, đều tốt.<br /> Nhưng khi giận thì “cái bé, xé ra to”. Thị đã rất giận người tình, dù cái giận vô duyên, vô<br /> cớ. Dường như, cái giận của Thị như sự đòi hỏi thường tình của bao cô gái: Tại sao anh<br /> không đẹp, không tốt để em được yêu? Đòi hỏi vô lý nhưng có lý khi trong Thị đã từng<br /> mơ màng đến ngôi nhà hạnh phúc lâu dài. Chao ôi, người con gái đáng yêu thương, đáng<br /> trân trọng chính là người biết và muốn vun vén cho hạnh phúc gia đình. Nghĩ như thế, ta<br /> lại thêm thương cảm cho người đàn bà trong Thị. Vậy, ai bảo đó không phải là nét duyên<br /> thầm tiềm ẩn trong đức hạnh của một người phụ nữ?!<br /> Trong cuộc sống ai đó sẽ đặt ra câu hỏi rằng : “Điều gì là quan trọng ở một con<br /> người”? “Vẻ đẹp có ý nghĩa gì trong cuộc sống”. Và Nam Cao đã để cho Thị Nở mang<br /> đến cho Chí Phèo cái ước muốn cao cả, đó là được làm người, sống lương thiện và hạnh<br /> phúc. Còn có vẻ đẹp nào của con người cao cả hơn thế. “Vẻ đẹp là cứu cánh của cuộc<br /> sống”, điều này hoàn toàn đúng với Chí và Thị Nở. với những nét duyên của người phụ<br /> nữ, Thị đã làm được điều đó.<br /> Nam Cao không tô vẽ nhân vật, nhưng ông đã khơi gợi những nét “con người” sâu<br /> thẳm, chân chất, mộc mạc tinh tế nhất trong họ. Đó mới là tinh hoa, mới là vẻ đẹp thật sự.<br /> Biết bao cô gái ngày nay, hình thức đẹp đẽ, học vấn cao nhưng không biết hi sinh như<br /> những người phụ nữ Việt Nam truyền thống xưa nay.<br /> Có oan quá không khi đổ lỗi cho Nam Cao ác cảm và bất công với nhân vật của<br /> mình? Sự cao cả của nhà văn chính là cho nhân vật một đời sống lâu bền trong lòng<br /> người đọc. Nam Cao không chỉ cho Thị Nở sống bằng vẻ ngoài thô ráp mà ông đã thổi<br /> vào nhân vật nữ ngờ nghệch một nét rất duyên – Nét duyên thầm của người phụ nữ./.<br /> <br /> BÀI MẪU SỐ 2:<br /> “Chí Phèo” của Nam Cao là kiệt tác trong nền văn học hiện thực Việt Nam. Tác<br /> giả đã xây dựng nhân vật điển hình trong hoàn cảnh điển hình là Chí Phèo. Qua nhân vật<br /> này ông gửi gắm khát vọng rất đỗi bình dị của con người những lại đi vào bế tắc. Nếu<br /> Chí Phèo vừa đáng trách, vừa đáng thương thì Thị Nở lại là nhân vật để lại nhiều ám ảnh<br /> đối với người đọc.<br /> Thị Nở trong từng trang viết của Nam Cao là người con gái xấu xí, ngẩn ngơ đến<br /> nỗi “ma chê quỷ hờn”. Không phải Thị Nở nghiễm nhiên bước vào trang truyện của Nam<br /> Cao, đó chính là dụng ý nghệ thuật cũng là dụng ý nhân văn mang ý nghĩa sâu xa. Đó<br /> cũng chính là tấm lòng của Nam Cao dành cho Chí Phèo. Hắn sinh ra không có ai thân<br /> thiết, bị người đời gạt bỏ; chỉ có Thị Nở đối với hắn tốt như vậy. Thị Nở chính là người<br /> có thể kéo Chí Phèo ra khỏi vũng bùn tăm tối.<br /> Thi Nở được Nam Cao xây dựng rất kì công từ hình thức đến tâm hồn. Đó là một<br /> người đàn bà có ngoại hình xấu xí, vừa xấu vừa ngớ ngẩn. Cái xấu của Thị Nở được Nam<br /> Cao gói gọn trong 4 từ “ma chê quỷ hơn”. CHỉ 4 chữ đó đã có thể khiến người đọc hình<br /> dung ra “dung mạo” người phụ nữ làng Vũ Đại này. Người ta vẫn bảo ở đời ít người vừa<br /> xấu xí, vừa nghèo, vừa ngớ ngẩn. Nhưng thực ra Thị Nở lại mang trong mình cả 3 điều<br /> đó.<br /> Không phải Nam Cao không yêu thương nhân mình của mình, chỉ là ông yêu họ<br /> theo một cách khác, đặc biệt hơn, như chính con người của họ. Chỉ có như thế Thị Nở<br /> mới có thể sánh với CHí Phèo, những người cùng cảnh ngộ.<br /> Thị Nở nghèo, cái nghèo đeo bám. Cả làng Vũ Đại ai cũng biết đến Thị, vì ngoại<br /> hình thô kệch và nghèo. Thị đi gánh nước thuê để kiếm sống qua ngày. Thị cúng như Chí<br /> Phèo, không được ai yêu thương.<br /> Có lẽ đây chính là dụng ý của Nam Cao khi để Chí Phèo và Thị Nở gặp nhau.<br /> Những kẻ cùng đường trong xã hội đến với nhau, yêu thương nhau, có thể chỉ trong phút<br /> chốc nhưng cũng gọi là có được tình yêu.<br /> Thị Nở là người đàn bà nghèo, xấu xí, tính tình ngẩn ngơ nhưng lại có một tấm<br /> lòng trong, rất sáng, là tình yêu thương người. Có lẽ đây chính là điều mà Nam Cao muốn<br /> gửi gắm, nhắn nhủ đến mọi người.<br /> Nhân vật thị nở được khắc họa qua đêm gặp Chí Phèo, qua chi tiết bát cháo hành,<br /> qua từng cử chỉ ân cần và lời hỏi thăm dành cho Chí. Có lẽ đây là đoạn văn thấm đẫm<br /> tình yêu, đoạn văn đẹp giữa những con người cùng cực, bế tắc trong xã hội.<br /> Thị Nở thương Chí Phèo, một tình thương xuất phát từ trái tim, lòng cảm thông<br /> sâu sắc, không vụ lợi, không cá nhân. Chỉ đơn giản đó là tình yêu. Chí Phẻo – con quỷ<br /> <br /> làng Vũ Đại, nhưng hắn cũng là người, cũng cần được yêu thương. Hắn cần Thị, cả cuộc<br /> đời hắn cần thị như thế.<br /> Thị Nở và Chí Phèo đến với nhau trong cái đêm hôm ấy, đêm Chí Phèo say rượu,<br /> họ sống như vợ chồng suốt mấy ngày. Bát cháo hành là động lực, là sợi dây kết nối tình<br /> cảm giữa Thị Nở và Chí Phèo. Có thể nói Thị Nở và bát cháo hành là cứu cánh cho cuộc<br /> đời của Chí Phèo về sau.<br /> Tác giả đã xây dựng thành công nhân vật Thị Nở giữa những trang truyện chỉ toàn<br /> đau thương và oán hận của Chí Phèo. Thị Nở chính là tia sáng, đánh thức và khơi gợi<br /> lương tâm của Chí Phèo những ngày cuối cùng của cuộc đời. Chí ít dù sau này Chí Phèo<br /> có tự kết liễu đời mình thì Chí cũng đã cảm nhận được như thế nào là tình yêu, là tình<br /> người.<br /> Thị Nở là hiện thân của sự khao khát tình yêu lứa đôi bình dị, chân thành, mãnh<br /> liệt, không vụ lời. Đó là tình cảm mà CHí Phèo luôn khát khao nhưng lại không có được.<br /> Nam Cao đã để lại trong lòng người đọc nhiều ám ảnh về nhân vật Thị Nở. Là<br /> người có thể làm thay đổi Chí Phèo, cũng là người mang lại yêu thương nhỏ nhoi, ít ỏi<br /> cho Chí. Đây chính là giá trị nhân văn của truyện ngắn Chí Phèo<br /> <br />