Phân tích những chi tiết chính đưa đến việc nhận thức mới của nhân vật Đẩu trong Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu

Đề  bài: Phân tích những chi tiết chính đưa đến việc nhận thức mới của nhân vật  <br /> Đẩu trong Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu<br /> <br /> Bài làm<br /> <br /> Đối với truyện ngắn, tình huống giữ vai trò là hạt nhân của cấu trúc thể loại, nó chính là <br /> cái hoàn cảnh riêng được tạo nên bởi một sự kiện đặc biệt khiến cho tại đó, cuộc sống <br /> hiện lên đậm đặc nhất và ý đồ tư tưởng của tác giả cũng được bộc lộ sắc nét nhất. Có ba <br /> loại tình huống phổ biến trong truyện ngắn: tình huống hành động, tình huống tâm trạng <br /> và tình huống nhận thức. Nếu tình huống hành động chủ  yếu khám phá diễn biến tình <br /> cảm, cảm xúc của nhân vật thì tình huống nhận thức chủ  yếu cắt nghĩa giây phút "giác <br /> ngộ" chân lý của nhân vật. Ở Chiếc thuyền ngoài xa, kết thúc sự kiện người đàn bà được <br /> mời đến tòa án huyện để giải quyết bi kịch gia đình lại là "Một cái gì mới vừa vỡ ra trong  <br /> đầu vị  Bao Công của cái phố  huyện vùng biển". Như  vậy, các chi tiết chính của câu <br /> chuyện đều được định hướng "chuẩn bị" cho sự nhận thức mới mẻ của Đẩu. Đó là các  <br /> chi tiết:<br /> <br /> Người đàn ông đánh vợ  cần tìm hiểu chi tiết này từ  phương diện tâm lí, tính cách nhân <br /> vật. Vì sao khi mới ra thuyền, người đàn ông "lúc nào cũng nhìn dán vào tấm lưng áo bạc  <br /> phếch và rách rưới" của người đàn bà những chỉ khi hai người đã đi khuất vào sau chiếc <br /> xe rà phá mìn "to lớn gấp đôi một chiếc xe tăng" thì lão "lập tức trở nên hùng hổ"? Vì sao  <br /> trong khi "trút cơn giận như  lửa cháy bằng cách dùng chiếc thắt lưng quật tới tấp vào <br /> lưng người đàn bà" giọng lão lại "rên rỉ  đau đớn"? Vì sao chuyện lão đánh vợ  diễn ra  <br /> thường xuyên và việc lão đánh vợ ở bãi xe tăng hỏng có phải là ngẫu nhiên không?<br /> <br /> Thái độ  cam chịu đầy nhẫn nhục của người đàn bà: "không hề  kêu một tiếng, không <br /> chống trả, cũng không tìm cách chạy trốn". Đây là một thái độ lạ lùng. Phải chăng bà ta bị <br /> đòn nhiều đến mức quen rồi, không còn biết đau nữa? Hay bà ta tăm tối, dốt nát đến mức <br /> không còn chút ý thức về  quyền sống của mình? Hay đó là một sự  lựa chọn bất đắc dĩ <br /> nhưng đã được suy tính kĩ lưỡng, sáng suốt? Trong hoàn cảnh con đông mà cuộc sống trên <br /> mặt nước đầy nhọc nhằn, bất trắc, nỗi lo cơm áo không lúc nào buông tha, liệu bà ta có  <br /> cách lựa chọn một gợi ý rằng cuộc chiến đấu chống đói nghèo, tăm tối còn gian nan hơn <br /> cả  cuộc chiến đấu chống ngoại xâm và chừng nào chưa thoát khỏi đói nghèo, chừng đó  <br /> con người còn phải chung sống với cái xấu, cái ác?<br /> <br /> Phản  ứng của cậu bé Phác: "Sự  giận dữ  căng thẳng", "nhảy xổ" vào người bố, "giành  <br /> được chiếc thắt lưng, liền rướn thẳng người vung chiếc khóa sắt quật vào giữa khuôn <br /> ngực" người bố. Đây là sự phản ứng tự nhiên của một tâm hồn trẻ thơ yêu mẹ  hay là sự <br /> căm phẫn mù quáng? Cậu bé hành động như thế là đúng hay sai?<br /> <br /> Người bố đánh Phác rồi bỏ đi, người mẹ "dường như lúc này mới cảm thấy đau đớn, vừa  <br /> đau đớn vừa vô cùng xấu hổ, nhục nhã". Bà gọi tên con "ôm chầm lấy nó", rồi lại buông  <br /> ra "chắp tay vái lấy vái để  rồi lại ôm chầm lấy". Có phải bà mẹ đau đớn vì rốt cuộc đã  <br /> không sao tránh được cho con cái khỏi bị thương tổn vì cảnh bạo lực trong gia đình (Phác  <br /> đã chứng kiến cảnh bà bị đòn)? Bà xấu hổ, nhục nhã vì phải giấu giếm con cái tình trạng  <br /> khốn khổ  của mình, vì mình bất lực hay xấu hổ, nhục nhã vì không dạy được con? Tại <br /> sao lúc chịu đòn đau đến mấy bà cũng không kêu xin, khóc lóc mà bây giờ khi không bị đòn <br /> bà lại khóc? Bà "vái lấy vái để" đứa con là để "tạ tội" với nó hay cầu xin nó đừng căm thù <br /> bố, đừng trở nên độc ác như bố nó?<br /> <br /> Đẩu mời người đàn bà đến công sở để trao đổi chuyện gia đình bà. Anh khuyên bà nên bỏ <br /> chồng nhưng bà kiên quyết chối từ. Qua chi tiết này có thể  thấy rõ Đẩu là người tốt  <br /> bụng, đầy thiện chí nhưng lại nông nổi. Anh hiểu luật pháp nhưng không thực sự  hiểu <br /> đời sống nên cho rằng giải phóng cho người phụ  nữ  kia khỏi sự  trói buộc với người  <br /> chồng vũ phu là giải pháp đúng đắn. So với anh, rõ ràng người đàn bà làng chài lạc hậu,  <br /> thất học nhưng bù lại, bà hiểu đời sống, hiểu con người. Bà nói với Đẩu "Lòng các chú <br /> tốt, nhưng các chú (...) đâu có hiểu được cái việc của các người làm ăn lam lũ, khó nhọc".  <br /> Bà hiểu nỗi bế  tắc, khốn khổ  của người chồng và hơn cả, bà hiểu thiên thức làm mẹ.  <br /> Phải chăng vì cái thiên chức đó, vì những niềm vui nhỏ bé bình dị "cũng có lúc vợ chồng  <br /> con cái chúng tôi sống hòa thuận vui vẻ", "Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con tôi chúng nó  <br /> được ăn no" mà bà chấp nhận tình trạng bị hành hạ?<br />