Đề bài: Phân tích Vội vàng để làm sáng tỏ nhận định: "Thế nào là thơ? Đó không <br />
phải chỉ là một nghệ thuật, đó là sự giải thoát của lòng tôi"<br />
<br />
Bài làm:<br />
<br />
Mỗi một bài thơ đều được viết nên bởi những cảm xúc chân thành và trái tim tha thiết <br />
của người nghệ sĩ. Thi sĩ chọn thơ làm bạn tâm tình, làm "người" đồng hành trên chặng <br />
đường đơn độc của đời mình. Bởi thơ mang cái hồn cốt, sự nhịp nhàng, đồng điệu, độc <br />
đáo mà không phải hình thức văn học nào cũng có được. Thơ giúp cho kẻ nhân tình bày tỏ <br />
những nỗi lòng mình dễ dàng hơn, thi vị hơn. Bởi vậy, một nhà văn học đã từng viết: <br />
"Thơ không chỉ là một hình thức nghệ thuật mà là sự giải thoát của lòng tôi". Thực vậy, <br />
qua vội vàng của Xuân Diệu, ta càng thấy được sự đúng đắn của nhận định trên.<br />
<br />
Trước hết, thơ chính là một hình thức nghệ thuật độc đáo nhất. Thơ lấy ngôn ngữ làm <br />
chất liệu, có sự tình chọn trong từ ngữ, sự kết hợp hài hoà giữa hệ thống các vần nhịp, <br />
tạo nên sự sống động của âm thanh. Sức hút của thơ trước hết ở tính thẩm mỹ, dễ đọc, <br />
dễ nghe, dễ thuộc bởi sự hiệp vần, bởi tính logic trong thơ:<br />
<br />
"Tôi muốn tắt nắng<br />
<br />
Cho màu đừng nhạt mất<br />
<br />
Tôi muốn buộc gió lại<br />
<br />
Cho hương đừng bay đi"<br />
<br />
Điệp từ "tôi muốn" cũng đã thể hiện được cái khát khao của tâm hồn nhân vật trữ tình. <br />
Nắng và gió đều là những vật thể không thể nắm bắt được trong không gian nhưng tác <br />
giả đã dùng chúng như một chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong thơ để bày tỏ niềm khát <br />
khao lớn lao của một cái tôi hoài bão. Trong "Vội vàng", tác giả còn sử dụng những hình <br />
ảnh liên tưởng độc đáo và vô cùng thú vị:<br />
<br />
"Tháng giêng ngon như một cặp môi gần"<br />
Đó là cái vẻ đẹp rất riêng, vẻ đẹp hấp dẫn của thiên nhiên của sức sống tháng giêng, quá <br />
đỗi đẹp đẽ và cuốn hút như vẻ đẹp của tình yêu. Đó còn là những từ ngữ, hình ảnh giàu <br />
biểu cảm:<br />
<br />
"Của ong bướm này đây tuần tháng mật;<br />
<br />
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;<br />
<br />
Này đây lá của cành tơ phơ phất;<br />
<br />
Của yến anh này đây khúc tình si.<br />
<br />
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;<br />
<br />
Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;"<br />
<br />
Giàu sức gợi và trường liên tưởng:<br />
<br />
"Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,<br />
<br />
Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt"<br />
<br />
Hàng loạt các phép so sánh, điệp từ ngữ điệp cấu trúc được tác giả sử dụng vô cùng tinh <br />
tế. Giọng điệu thơ khi hối hả giục giã, khi lại mặn nồng thiết tha, khi nhanh, mạnh, khẩn <br />
trương, khi lại nhẹ nhàng, chậm rãi. Sự phối kết hợp nhiều hình thức nghệ thuật tiêu <br />
biểu đã làm nên một bài thơ giàu giá trị nghệ thuật mang nét đẹp thẩm mỹ cho tác phẩm.<br />
<br />
Nhưng thơ đâu chỉ là một hình thức nghệ thuật mà còn là tiếng nói của một cái tôi khát <br />
khao, một cái tôi muốn được tự do trong những tình cảm, cảm xúc của chính mình. Xuân <br />
Diệu qua ngôn từ nghệ thuật đã thể hiện được nỗi lòng, được tình yêu vạn vật, yêu thiên <br />
nhiên. Tháng giêng rất đẹp và thơ mộng. Nó khiến ta thổn thức, khiến ta thêm ý thức về <br />
sự sống, về cuộc đời mình.<br />
<br />
"Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;<br />
<br />
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:<br />
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.<br />
<br />
Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,<br />
<br />
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,<br />
<br />
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất.<br />
<br />
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,<br />
<br />
Không cho dài thời trẻ của nhân gian,<br />
<br />
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn,<br />
<br />
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại"<br />
<br />
Tuổi xuân cũng vội vã qua đi theo năm tháng. Phải sống như thế nào để không sống phí, <br />
sống hoài tuổi trẻ. Bởi tuổi xuân chẳng hai lần thắm lại. Đó là lòng ham sống, khát khao <br />
mãnh liệt được tận hưởng những dư vị tươi xanh và căng tràn nhất của mùa xuân, của <br />
đời người. Đó là một cái tôi vượt lên trên cả những chuẩn mực xưa để thể hiện chính <br />
mình, để nói lên cái mà bản thân muốn và khát khao có được. Xuân Diệu đã mang đến <br />
những quan niệm mới mẻ về thời gian, về tình yêu và về cuộc sống, về tuổi trẻ và hạnh <br />
phúc. Thời gian không đứng yên và chờ đợi, hãy sống thật nhanh, thật vội vàng để tận <br />
hưởng, để sống có ích.<br />
<br />
"Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,<br />
<br />
Ta muốn ôm<br />
<br />
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;<br />
<br />
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,<br />
<br />
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,<br />
<br />
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều<br />
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,<br />
<br />
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng<br />
<br />
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;<br />
<br />
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!"<br />
<br />
Một lời thúc giục không chỉ cho riêng mình nữa, cho họ bao con người, bao thế hệ trẻ, <br />
hãy sống và tận hưởng, sống và cống hiến, sống hết mình, sống khẩn trương, hối hả <br />
trước thời gian. Hưởng thụ những vẻ đẹp của muôn hoa cuộc đời và dành những yêu <br />
thương trọn vẹn nhất cho nhau.<br />
<br />
Quả thật, nghệ thuật không phải là những ngôn từ đẹp mà sáo rỗng, nó là những ngôn từ <br />
chất chứa những ý vị lớn lao. Thơ ca cũng thế, nó không chỉ đẹp bởi được tinh luyện, <br />
ngôn từ chọn lọc, phối vần nhịp mà trong nó còn mang một tầm tư tưởng lớn, ở đó nhân <br />
vật trữ tình hay chính là cái tôi tiềm ẩn bên trong của tác giả được thỏa sức tung hoành, tự <br />
do bày tỏ nỗi lòng trong những khoảng trời sáng tạo của mình.<br />
<br />
<br />