Tài liệu "Phục hồi chức năng thoái hóa cột sống cổ" cung cấp cho học viên những nội dung về đại cương, quy trình chẩn đoán, phục hồi chức năng và điều trị, theo dõi và tái khám cho bệnh nhân thoái hóa cột sống cổ. Mời các bạn cùng tham khảo!
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Phục hồi chức năng thoái hóa cột sống cổ
- PHỤC HỒI CHỨC NĂNG THOÁI HÓA CỘT SỐNG CỔ
I. ĐẠI CƢƠNG
Thoái hóa cột sống cổ là bệnh lý mạn tính tiến triển chậm, thƣờng gặp ở
ngƣời lớn tuổi hoặc liên quan đến tƣ thế vận động của cột sống cổ. Biểu hiện tổn
thƣơng cơ bản của bệnh là tình trạng thoái hóa sụn khớp đốt sống và thoái hóa
đĩa đệm ở gian đốt sống. Có thể gặp hình ảnh thoái hóa ở toàn bộ bẩy đốt sống
nhƣng hay gặp nhất ở đoạn C6 - C7
II. CHẨN ĐOÁN
1. Các công việc của chẩn đoán
1.1. Hỏi bệnh
- Bệnh nhân có đau không?
- Đau tại chỗ hay đau lan lên đầu hoặc xuống vai?
- Đau khi vận động, khi ngủ…
- Có hạn chế vận động cột sống cổ, chóng mặt.
- Có cảm giác tê bì kiến bò ở vai gáy dọc cánh tay, rối loạn giấc ngủ.
1.2. Khám và lƣợng giá chức năng
* Khám cột sống cổ:
- Hình dáng có thể bình thƣờng hoặc biến đổi
- Cơ cạnh cột sống co cứng co rút, có điểm đau dọc hai bên cột sống, hai
vai.
- Hạn chế vận động cột sống cổ?
* Khám hội chứng rễ thần kinh cánh tay:
- Đau tăng khi hắt hơi, khi ho.
- Cảm giác tê bì kiến bò dọc cánh tay.
- Yếu cơ hoặc teo cơ.
* Khám hội chứng động mạch đốt sống:
- Nhức đầu vùng vùng chẩm, thái dƣơng, trán, hố mắt
- Chóng mặt ù tai, hoa mắt, đau ở một điểm nhất định ở đầu.
* Hội chứng tủy cổ:
189
- - Dáng đi không vững, dị cảm chi trên hoặc nửa ngƣời, yếu hoặc liệt chi
trên hoặc chi dƣới.
- Rối loạn vận động chi trên hoặc chi dƣới, teo cơ, yếu cơ.
- Rối loạn cơ tròn.
1.3. Chỉ định xét nghiệm cận lâm sàng
- X-Quang cột sống cổ thƣờng qui các tƣ thế thẳng, nghiêng, chếch ¾
phải, trái: Các biểu hiện bất thƣờng: Mất đƣờng cong sinh lý, gai xƣơng, mỏ
xƣơng, giảm chiều cao đốt sống đĩa đệm, đặc xƣơng dƣới sụn, hẹp lỗ liên hợp
- Chụp cắt lớp vi tính: Có giá trị đánh giá rễ thần kinh, cấu trúc bên trong
ống sống, những bất thƣờng mà X-Quang thƣờng không phát hiện đƣợc
- Chụp MRI: Có hình ảnh giảm chiều cao đĩa đệm, chất lƣợng đĩa đệm, vị
trí đĩa đệm. Thay đổi xƣơng dƣới sụn
2. Chẩn đoán phân biệt
- Chấn thƣơng vùng cột sống cổ gây tổn thƣơng xƣơng và đĩa đệm
- Ung thƣ xƣơng nguyên phát hoặc di căn, các bệnh lý tủy xƣơng lành
tính hoặc ác tính. U nội tủy, u thần kinh…
- Bệnh lý của hệ động mạch nền.
III. PHỤC HỒI CHỨC NĂNG VÀ ĐIỀU TRỊ
1. Nguyên tắc phục hồi chức năng và điều trị
- Giảm đau, giảm co rút co cứng cơ.
- Chống thoái hóa
- Phục hồi tầm vận động cột sống cổ
- Phục hồi các hoạt động chức năng hàng ngày
- Phục hồi cơ, thần kinh vùng cánh tay.
2. Các phƣơng pháp và kỹ thuật phục hồi chức năng
2.1. Điều trị bằng nhiệt vùng vai gáy: Có thể chọn một trong các
phƣơng pháp nhiệt sau: Hồng ngoại, đắp paraphin hoặc bùn khoáng, từ trƣờng
nhiệt
2.2. Điện phân dẫn thuốc chống viêm giảm đau nhƣ Natrisalicylat 3%
2.3. Siêu âm hoặc siêu âm dẫn thuốc chống viêm giảm đau
2.4. Kéo giãn cột sống cổ
190
- 2.5. Tập luyện các bài tập theo tầm vận động cột sống cổ, vai tay. Điều
chỉnh tƣ thế cột sống cổ khi làm việc, trong sinh hoạt để tránh gập hoặc quá ƣỡn
kéo dài. Các bài tập đƣợc thực hiện khi đang điều trị và sau điều trị
3. Các điều trị hỗ trợ khác
3.1. Thuốc
- Dòng Acetaminophen (paracetamol) 500mg X 4 viên/ngày. Có thể kết
hợp với codeine (Efferalgan codeine) hoặc tramadon (Ultracet) tuy nhiên chỉ
nên dùng ngắn ngày
- Dòng chống viêm giảm đau không steroid (NSAID): Dùng liều thấp,
ngắn ngày. Cẩn trọng khi dùng cho bệnh nhân lớn tuổi, có tiền sử bệnh lý đƣờng
tiêu hóa, tim mạch hoặc suy thận mạn. Có thể dùng đƣờng uống hay đƣờng bôi
ngoài da.
- Dòng chống thoái hóa sụn khớp (Glucosamine sunfate) 1500mg/ngày
uống kéo dài
- Dòng thuốc giãn cơ: Myonal viên 50mg hoặc Mydocalm 150 mg X 3
viên ngày chia 3 lần.
3.2. Điều chỉnh chế độ ăn hợp lý, giữ ấm vùng cổ vai gáy nhất là vào
mùa đông. Nghỉ ngơi tránh tƣ thế vận động đột ngột đối với cột sống cổ
IV. THEO DÕI VÀ TÁI KHÁM
- Các chỉ số theo dõi: Tình trạng đau, vận động cột sống cổ, các bài tập
vận động cột sống cổ, các hoạt động thực hiện chức năng sinh hoạt hàng ngày
của ngƣời bệnh. Các xét nghiệm cơ bản nhƣ công thức máu, máu lắng, sinh hóa
máu….X-Quang cột sống cổ, đo mật độ xƣơng.
- Tái khám 1 tháng/lần sau đợt điều trị đau cấp, sau đó 3 tháng/lần
191
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
