Quá trình thành lập cơ sở lý luận để chuyển sang nền kinh tế thị trường từ điểm xuất phát thấp p3

Chia sẻ: Saf Wgtewgt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

61
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'quá trình thành lập cơ sở lý luận để chuyển sang nền kinh tế thị trường từ điểm xuất phát thấp p3', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Quá trình thành lập cơ sở lý luận để chuyển sang nền kinh tế thị trường từ điểm xuất phát thấp p3

giíi tù nhiªn theo chiÒu híng ngµy cµng t¨ng cêng søc m¹nh, vai trß vµ tù do cña con ngêi tríc thiªn nhiªn. Tuy nhiªn, víi tÝnh c¸ch lµ s¶n phÈm, gi¸ trÞ ®· ®îc s¸ng t¹o ra, ®· cã s½n, th× khoa häc kh«ng cßn lµ kÕt qu¶, mµ l¹i ®ãng vai trß nh mét trong nh÷ng nguyªn nh©n, ®éng lùc bªn trong, trùc tiÕp thóc ®Èy m¹nh nhÊt sù ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt Trong ®iÒu kiÖn “ th«ng tin ho¸ “, “toµn cÇu ho¸” cña ®êi sèng x· héi vµ kinh tÕ thÕ giíi ngµy nay, nhiÒu thµnh tùu cña cuéc c¸ch m¹ng KH- CN cã thÓ ®îc chuyÓn giao tiÕp nhËn t¬ng ®èi nhanh chãng, dÔ dµng, t¹o ra c¬ héi kh¸ch quan thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn ®ét biÕn, nh¶y vät vµ bøt ph¸ vÒ kinh tÕ ë nh÷ng d©n téc, quèc gia, hay khu vùc nhÊt ®Þnh trong nh÷ng thêi ®iÓm, thêi kú hay giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. Nhng ®Ó tranh thñ t©n dông vµ ph¸t huy ®îc hÕt tiÒm n¨ng cña c¬ héi bªn ngoµi nµy th× ®iÒu kiÖn tÊt yÕu vµ tèi thiÓu lµ ë bªn trong ph¶i chuÈn bÞ x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt vµ båi dìng nh©n tè con ngêi lao ®éng ë mét nøc ®é t¬ng øng, thÝch ®¸ng. Kinh nghiÖm thÕ giíi vÒ viÖc gi¶i quyÕt mèi quan hÖ “ con ngêi- t kiÖu s¶n xuÊt- khoa häc” mét c¸ch c©n ®èi, hµi hoµ ®Ó t¹o ra hiÖu qu¶ tæng hîp tèi ®a vµ tèi u vÒ kü thuËt lµ kh¸ toµn diÖn vµ phong phó 19
ViÖc x©y dùng râ vÞ trÝ t¬ng quan vai trß vµ ¶nh hëng cña KH- CN trong hÖ thèng c¸c thµnh tè lùc lîng s¶n xuÊt nh trªn ®· ®ång thêi lµm s¸ng tá giíi h¹n t¸c ®éng cña nã vÒ mÆt x· héi. Sù ph¸t triÓn cña khoa häc kh«ng trùc tiÕp dÉn tíi sù thay ®æi quan hÖ s¶n xuÊt vµ chÕ ®é së h÷u. Tr¸i l¹i, vai trß “ c¸ch m¹ng ho¸ “ cña khoa häc ®èi víi viÖc thóc ®Èy sù t¨ng trëng cña lùc lîng s¶n xuÊt l¹i bÞ chÕ íc bëi mét quan hÖ s¶n xuÊt vµ kiÕn tróc thîng tÇng x· héi nhÊt ®Þnh. Nãi c¸ch kh¸c, tiÒm n¨ng thóc ®Èy lùc lîng s¶n xuÊt ph¸t triÓn cña khoa häc lµ v« tËn, nhng møc ®é, giíi h¹n hiÖn thùc ho¸ tiÒm n¨ng nµy l¹i phô thuéc “ khu«n khæ “ cña quan hÖ s¶n xuÊt thèng trÞ Tuy nhiªn, sù ph¸t triÓn nh vò b·o cña c¸ch m¹ng KH- CN hiÖn ®¹i ®ang diÔn ra tõng ngµy, tõng giê ë kh¾p mäi n¬i trªn thÕ giíi ®· cã t¸c dông cô thÓ. Søc tiÕn c«ng vò b·o cña phong trµo gi¶i phong d©n téc, giai cÊp t s¶n ®· chñ ®éng ra søc ®Èy m¹nh cuéc c¸ch m¹ng KH- KT, sö dông c¸c thµnh qu¶ cña nã ®Ó ph¸t triÓn lùc lîng s¶n xuÊt, ph¸t triÓn kinh tÕ mét c¸ch thµnh c«ng Tuy kh«ng l¹c quan ®Õn møc véi v· vµ ngé nhËn mµ cho r»ng, cuéc c¸ch m¹ng KH- CN hiÖn ®¹i sÏ tù ®éng vµ 20
trùc tiÕp ®a ngay ®Õn mét x· héi thùc sù lµ “ hËu TBCN “, nhng chóng ta vÉn cã thÓ ghi nhËn nh÷ng thµnh tùu lín lao cña cuéc c¸ch m¹ng nµy vµ cã ®ñ c¬ së ®Ó tin tëng r»ng, nh÷ng thµnh tùu Êy trong h«m qua, h«m nay vµ ngµy mai ®Òu gãp phÇn thiÕt thùc thóc ®Èy CNTB ®i nhanh h¬n tíi ®iÓm kÕt thóc kh«ng thÓ tr¸nh khái. c.Khoa häc – c«ng nghÖ ®· nhanh chãng trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp ë níc ta ViÖc khoa häc trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp lµ dù ®o¸n thiªn tµi cña C.M¸c. Dùa trªn c¬ së ph©n tÝch râ vai trß cña khoa häc trong sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiªp, «ng ®· kÕt luËn : ViÖc biÕn khoa häc thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp lµ mét quy luËt kh¸ch quan cña sù ph¸t triÓn x· héi. Ngµy nay dù ®o¸n Êy ®ang trë thµnh hiÖn thùc trong nhiÒu níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn Khoa häc lµ mét hÖ thèng tri thøc ®îc tÝch luü trong qu¸ tr×nh lÞch sö vµ ®îc thùc tiÔn kiÓm nghiÖm, ph¶n ¸nh nh÷ng quy kuËt kh¸ch quan cña thÕ giíi bªn ngoµi còng nh ho¹t ®éng tinh thÇn cña con ngêi, gióp con ngêi cã n¨ng lùc c¶i t¹o thÕ giíi 21
Nh vËy, khoa häc lµ” v¨n ho¸ biÕt”, cßn s¶n xuÊt, kü thuËt, c«ng nghÖ lµ “ v¨n hãa lµm “. Tõ “biÕt” ®Õn “ lµm “ cã mét kho¶ng nhÊt ®Þnh nhng kh«ng hÒ cã bøc têng nµo ng¨n c¶n tuyÖt ®èi c¶. Kho¶ng c¸ch Êy cã thÓ bÞ rót ng¾n vµ ®îc rót ng¾n ®Õn ®©u lµ tuú thuéc ë tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc lîng s¶n xuÊt, cña kü thuËt, c«ng nghÖ vµ khoa häc Khoa häc lµ kÕt qu¶ nghiªn cøu cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng thùc tiÔn, nhng ®Õn lît m×nh nã l¹i cã vai trß to lín t¸c ®éng m¹nh mÏ trë l¹i ho¹t ®éng s¶n xuÊt. Do ®ã con ngêi hoµn toµn cã kh¶ n¨ng biÕn khoa häc thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp. Trong thùc tÕ, sù ph¸t triÓn cña khoa häc ®· gióp con ngêi t¨ng cêng søc m¹nh trong qu¸ tr×nh chinh phôc tù nhiªn, sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng søc m¹nh cña nã. NÕu kh«ng cã sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña khoa häc, lµm sao con ngêi cã thÓ t¹o ta n¨ng lîng h¹t nh©n, phãng tµu vò trô lªn th¸m hiÓm c¸c hµnh tinh, hay s¶n xuÊt ra m¸y tÝnh ®iÖn tö vµ ngêi m¸y c«ng nghiÖp thay thÕ nhiÒu ho¹t ®éng phøc t¹p cña m×nh. 22
Khi cßn ë tr×nh ®é thÊp, khoa häc t¸c ®éng tíi kü thuËt vµ s¶n xuÊt cßn rÊt yÕu, nhng ®· ph¸t triÓn ®Õn tr×nh ®é cao nh ngµy nay th× nã t¸c ®éng m¹nh mÏ vµ trùc tiÕp tíi s¶n xuÊt. Kü thuËt vµ c«ng nghÖ lµ kÕt qu¶ sù vËn dông nh÷ng hiÓu biÕt, tri thøc khoa häc cña con ngêi ®Ó s¸ng t¹o, c¶i biÕn c¸c c«ng cô, ph¬ng tiÖn phôc vô cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña x· héi. Khoa häc trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp th× døt kho¸t ph¶i g¾n liÒn víi kü thuËt vµ c«ng nghÖ. Song nh thÕ cha ®ñ. Khoa häc cßn ph¶i ®îc ngêi lai ®éng tiÕp thu vËn dông ®Ó n©ng cao kü n¨ng, kü x¶o lao ®éng, ph¸t triÓn t duy kinh tÕ nhanh nh¹y, trau dåi ®¹o ®øc, lèi sèng, v..v, míi cã thÓ trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp vµ m¹nh mÏ. Ngêi lao ®éng lµ chñ thÓ sö dông c¸c ph¬ng tiÖn kü thuËt. Do ®ã hä kh«ng thÓ sö dông ®îc c¸c ph¬ng tiÖn hiÖn ®¹i ®Ó lao ®éng tèt nÕu cã tr×nh ®é häc vÊn thÊp vµ kh«ng ®îc ®µo t¹o, hay ®µo t¹o kÐm. Cã thÓ nãi, khoa häc trë thµnh lùc lîng s¶n xuÊt trùc tiÕp v× mÊy lÏ sau: 1. NÒn s¶n xuÊt hiÖn nay ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ, ngµy cµng cã tÝnh chÊt quèc tÕ cao, biÕn ®éng mau lÑ, phøc 23
t¹p ®ang ®Æt ra nhiÒu vÇn ®Ò, mµ thiÕu khoa häc th× kh«ng thÓ gi¶i quyÕt vµ ph¸t triÓn nhanh chãng ®îc. §ång thêi b¶n th©n nÒn khoa häc hiÖn ®¹i còng ®· ph¸t tiÓn ®Õn møc cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®Ó cã thÓ gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng vÊn ®Ò cña s¶n xuÊt. 2.Ngµy nay c¸c m¸y mãc kü thuËt, c«ng nghÖ ngµy cµng hiÖn ®¹i, tinh vi vµ cã hµm lîng trÝ tuÖ cao, thÞ trêng më réng, phong phó, phøc t¹p vµ ®Çu biÕn ®éng, hîp t¸c giao lu nhng c¹nh tranh gi÷a c¸c quèc gia còng gay g¾t. Muèn s¶n xuÊt ®¹t chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cao, ngêi lao déng kh«ng thÓ chØ dõng l¹i ë nh÷ng kinh nghiÖm c¶m tÝnh, mµ cßn rÊt cÇn cã nhiÒu tri thøc khoa häc, kü thuËt vµ kinh tÕ. MÆt kh¸c, khoa häc ph¶i ®îc con ngêi vËn dông vµo ho¹t ®«ng thùc tiÔn s¶n xuÊt, h×nh thµnh nªn nh÷ng thao t¸c c«ng nghÖ, kü n¨ng, hîp thµnh n¨ng lùc s¸ng t¹o míi trë thµnh mét lùc lîng vËt chÊt. 3. Kü thuËt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ph¶i cã khoa häc ®Þnh híng, dÉn ®êng vµ lµm c¬ së lý thuyÕt míi cã thÓ ph¸t triÓn nhanh. §ång thêi c¸c lý thuyÕt khoa häc ph¶i ®îc vËt chÊt hãa thµnh c¸c ph¬ng tiÖn kü thuËt, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i míi t¸c ®éng trùc tiÕp tíi lùc lîng s¶n xuÊt. 24
4.Trong ®iÒu kiÖn cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt- c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, thêi gian ®Ó mét lý thuyÕt khoa häc ®i vµo thùc tÕ s¶n xuÊt, trùc tiÕp t¹o tra s¶n phÈm hµng ho¸ ®ang ngµy cµng ®îc rót ng¾n 4. C¸c nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn KH- CN a. Ch¨m lo ph¸t triÓn nguån nh©n lùc KH- CN Nh©n tè con ngêi Nh©n tè con ngêi, ®· vµ ®ang lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh trong sù nghiÖp ph¸t triÓn KH- CN cña níc ta. Thµnh c«ng cña chóng ta lµ ë chç ®· t¹o ta mét lùc lîng c¸n bé KH- CN ban ®Çu t¬ng ®èi ®«ng ®¶o. MÆt kh¸c, chÝnh lÜnh vùc nµy còng lµ n¬i ®ang ®Æt ta nh÷ng vÊn ®Ò bøc thiÕt, mµ viÖc gi¶i quyÕt chóng, vÒ thùc chÊt, sÏ quyÕt ®Þnh tÝnh hiÖn thùc cña nh÷ng bíc tiÕp theo §èi víi KH- CN vÊn ®Ò kh«ng chØ lµ nh÷ng nhµ khoa häc, c¸c kü s, kü thuËt viªn víi nghÒ nghiÖp chÝnh thøc cña hä lµ lµm c«ng t¸c KH- CN, mµ tríc hÕt ph¶i nãi ®Õn c¶ phong trµo quÇn chóng nh©n d©n ®ang tham dù vµo ho¹t 25
®«ng c«ng nghÖ trong s¶n xuÊt x· héi. BÊt cø ho¹t ®éng g× trong thùc tiÔn ®êi sèng vµ s¶n xuÊt ®Òu cã quan hÖ tíi KH - CN. YÕu tè quan träng hµng ®Çu cho tiÕn bé khoa vµ c«ng nghÖ lµ ph¶i t¹o ra mét méi trêng x· héi thuËn lîi cho khoa häc vµ c«ng nghÖ ph¸t triÓn. ë mét møc ®é ®¸ng kÓ, m«i trêng ®ã ®îc t¹o nªn bëi nhËn thøc cña con ngêi ë mäi tÇng líp x· héi vÒ vai trß cña khoa häc vµ c«ng nghÖ ThÊy ®îc ý nghÜa cña m«i trêng khoa häc vµ c«ng nghÖ d©n chóng lµ ®Ó tõ ®ã cÇn chó träng c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng vÒ mäi mÆt : gi¸o dôc, ®µo t¹o, tuyªn truyÒn, phæ biÕn, kÝch thÝch kinh tÕ vµ c¸c biÖn ph¸p kh¸c §µo t¹o ®éi ngò c¸n bé khoa häc §µo t¹o lµ kh©u ®Çu tiªn cña mét chu tr×nh h×nh thµnh vµ sö dông nguån nh©n lùc quèc gia vÒ mÆt khoa häc vµ c«ng nghÖ. Nãi ®Õn ®µo t¹o ®èi víi nguån nh©n lùc nµy tríc hÕt ph¶i kÓ ®Õn toµn bé hÖ thèng gi¸p dôc c¸c cÊp, tõ phæ th«ng c¬ së, phæ th«ng trung häc, gi¸o dôc chuyªn nghiÖp ®Õn ®¹i häc vµ trªn ®¹i häc. 26
Tuy nhiªn, so víi yªu cÇu chuÈn bÞ c¸n bé khoa häc vµ c«ng nghÖ ®Ó ®Èy m¹nh c«ng nghÖ ho¸ trong giai ®o¹n s¾p tíi th× ®éi ngò c¸n bé Êy vÉn thiÕu vÒ sè lîng vµ yÕu vÒ chÊt lîng. Kh«ng thÓ v× mét sè khã kh¨n tríc m¾t mµ h¹n chÕ qui m« vµ tèc ®é ®µo t¹o. Con ngêi lu«n lu«n lµ vèn quý nhÊt vµ ®µo t¹o nh©n lùc lao ®éng khoa häc lµ vÊn ®Ò chiÕn lîc träng yÕu mµ bÊt cø níc nµo muèn ph¸t triÓn thµnh c«ng còng ®Òu ph¶i hÕt søc quan t©m HÖ thèng gi¸o dôc phæ th«ng, kh©u ®Çu cña ®µo t¹o khoa häc vµ c«ng nghÖ cña chóng ta hiÖn nay ®ang gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Vµ hÖ thèng gi¸o dôc ®¹i häc vµ chuyªn nghiÖp cßn nhá bÐ, cha c©n ®èi víi c¸c bËc häc trong hÖ thèng gi¸o dôc quèc d©n. VÒ c¬ b¶n, c¸ch gi¸o dôc cña ta cßn nÆng vÒ trang bÞ kiÕn thøc, nÆng vÒ lý thuyÕt, nhÑ vÒ båi dìng kü n¨ng thùc hµnh, Ýt chó träng ph¬ng ph¸p tù ®µo t¹o trong ho¹t ®éng thùc tiÔn. §ã còng lµ nhîc ®iÓm phæ biÕn cña hÖ thèng gi¸o dôc cña nhiÓn níc x· héi chñ nghÜa mµ mét bé phËn quan träng c¸n bé khoa häc vµ c«ng nghÖ cña chóng ta ®· ®îc ®µo t¹o qua . Chóng ta kh«ng thÓ võa lßng víi t×nh tr¹ng sö dông c¸n bé khoa häc vµ c«ng nghÖ kh«ng b×nh thêng nh hiÖn 27