intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Quy trình kỹ thuật xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện (QT.166.K.XN-CĐHA)

Chia sẻ: Hạ Mộc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:22

1
lượt xem
0
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu "Quy trình kỹ thuật xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện (QT.166.K.XN-CĐHA)" nhằm giúp cán bộ y tế đánh giá sự hiện diện của các vi sinh vật trong không khí về số lượng và chất lượng; phát hiện nguồn nhiễm vi sinh vật gây nhiễm trùng bệnh viện có trong không khí. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Quy trình kỹ thuật xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện (QT.166.K.XN-CĐHA)

  1. SỞ Y TẾ TỈNH YÊN BÁI BỆNH VIỆN SẢN - NHI QUY TRÌNH KỸ THUẬT XÉT NGHIỆM VI SINH ĐÁNH GIÁ NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN QT.166.K.XN -CĐHA Người soạn thảo Người kiểm tra Người phê duyệt Họ và tên Nguyễn Thị Vân Hiền Trần Văn Hiển Trần Văn Quang Chức vụ Trưởng khoa Phó giám đốc Giám đốc Chữ ký Tài liệu lưu hành nội bộ
  2. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN 1. Người có liên quan phải nghiên cứu và thực hiện đúng các nội dung của quy trình này. 2. Mỗi đơn vị được phát 01 bản (Có đóng dấu kiểm soát). Các khoa, phòng khi có nhu cầu, cần bổ sung thêm tài liệu, đề nghị liên hệ với Phòng Kế Hoạch tổng hợp để có bản đóng dấu kiểm soát. NƠI NHẬN Ban Giám đốc  Khoa Sản 🗹 Phòng KHTH 🗹 Khoa Phụ 🗹 Phòng ĐD 🗹 Hội đồng QLCL BV 🗹 Khoa Khám bệnh  Khoa Hỗ trợ sinh sản 🗹 Khoa Hồi sức cấp cứu 🗹 Khoa Xét nghiệm - CĐHA 🗹 Khoa Ngoại nhi LCK 🗹 Khoa Dược – KSNS 🗹 Khoa Nhi tổng hợp 🗹 Khoa Phẫu thuật – Gây mê HS 🗹 THEO DÕI TÌNH TRẠNG SỬA ĐỔI Hạng mục Trang Tóm tắt nội dung hạng mục sửa đổi sửa đổi Phiên bản 0.0 Trang: 2/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  3. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN MỤC LỤC Stt Tên quy trình Trang 1. Vi sinh vật cấy kiểm tra không khí 4 2. Vi sinh vật cấy kiểm tra bàn tay 7 3. Vi sinh vật cấy kiểm tra dụng cụ đã tiệt trùng 10 4. Vi sinh vật cấy kiểm tra bề mặt 12 5. Vi sinh vật cấy kiểm tra nước sinh hoạt 15 6. Vi sinh vật gây nhiễm trùng bệnh viện- Phát hiện nguồn nhiễm 18 Phiên bản 0.0 Trang: 3/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  4. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN 1. VI SINH VẬT CẤY KIỂM TRA KHÔNG KHÍ I. MỤC ĐÍCH - Đánh giá sự hiện diện của các vi sinh vật trong không khí về số lượng và chất lượng. - Phát hiện nguồn nhiễm vi sinh vật gây nhiễm trùng bệnh viện có trong không khí II. PHẠM VI ÁP DỤNG Áp dụng tại Bệnh viện Sản Nhi Yên Bái khi thực hiện cấy kiểm tra không khí đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện III. TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN - Nhân viên khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh được phân công có trách nhiệm thực hiện quy trình - Các khoa lâm sàng có trách nhiệm phối hợp thực hiện quy trình - Phụ trách Kiểm soát nhiễm khuẩn, phụ trách bộ phận xét nghiệm có trách nhiệm giám sát sự tuân thủ quy trình IV. ĐỊNH NGHĨA, THUẬT NGỮ VÀ CHỮ VIẾT TẮT - VSV: vi sinh vật V. NGUYÊN LÝ Vi sinh vật được đánh giá về số lượng và chất lượng bằng phương pháp nuôi cấy kinh điển. Vi sinh vật được định danh dựa vào đặc điểm nuôi cấy, một số tính chất chuyển hóa, các đặc điểm về hình thái học và có thể kết hợp với tính chất kháng nguyên VI. CHUẨN BỊ 1. Trang thiết bị - Kính hiển vi quang học - Tủ an toàn sinh học cấp 2 - Tủ ấm 37ºC 2. Dụng cụ, hóa chất: Phiên bản 0.0 Trang: 4/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  5. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN - Môi trường nuôi cấy: thạch máu, thạch Sabouraud - Đèn cồn, bật lửa, que cấy, tăm bông vô khuẩn, - Bút bi, bút viết tuýp, khay đựng bệnh phẩm, hộp vận chuyển bệnh phẩm - Áo, mũ, găng tay vô khuẩn, khẩu trang - Bộ nhuộm Gram, lam kính, giấy thấm, dầu soi - Dung dịch vệ sinh tay, khăn lau tay - Bộ tính chất sinh vật hóa học - Dụng cụ đựng rác thải, dung dịch khử nhiễm 3. Bệnh phẩm - Không khí phòng mổ trước mổ - Không khí lồng ấp sơ sinh - Không khí phòng sơ sinh 4. Phiếu xét nghiệm Điền đầy đủ thông tin theo mẫu VII. KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG - Kiểm tra chất lượng sinh phẩm theo quy định trong Hướng dẫn nội kiểm VIII. AN TOÀN Tuân thủ các quy định thực hành an toàn trong phòng xét nghiệm IX. NỘI DUNG THỰC HIỆN 1. Lấy mẫu: bằng phương pháp lắng bụi trực tiếp của Koch - Thời điểm lấy mẫu + Đối với phòng mổ mẫu không khí được lấy vào thời điểm trước khi mổ vào đầu buổi sáng. + Các mẫu không khí sẽ được lấy trong điều kiện hệ thống thông gió đang hoạt động bình thường. - Phương pháp lấy mẫu Lấy mẫu tại 5 điểm: 1 ở giữa phòng và 4 ở góc phòng. Mỗi nơi đặt 1 đĩa thạch máu và 1 đĩa Sabauround. Đặt cách nền nhà 1m. Mở nắp đĩa 10 phút, sau đó đậy nắp đĩa. 2 . Nuôi cấy và ủ ấm - Thạch máu: 35-37 oC, 24-48 tiếng, khí trường thông thường. Phiên bản 0.0 Trang: 5/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  6. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN - Thạch Sabauround: 22-25 oC, 7-10 ngày, khí trường thông thường 3. Đọc kết quả * Đếm số lượng khuẩn lạc mọc trên đĩa thạch. Đo đường kính của đĩa petri. - Tổng số VSV/1m3 không khí tại mỗi điểm đặt được tính theo công thức của Omelanski V: A  100  100 X= Sk X: Tổng số vi khuẩn/m3 không khí A: Số lượng khuẩn lạc S: Diện tích đĩa petri k: Hệ số tính theo thời gian đặt hộp thạch (k = 2 nếu đặt 10 phút) Với phòng xét nghiệm vi sinh của bệnh viện hiện tại thì: X = (A x 10000) : 127,17 - Tổng số VSV/1m3 không khí trong phòng bằng trung bình cộng của tổng số VSV/1m3 không khí tại 5 điểm đặt * Nhuộm soi xác định hình thể và tính chất bắt màu của vi khuẩn. Định danh tìm vi sinh vật gây bệnh. X. DIỄN GIẢI VÀ BÁO CÁO KẾT QUẢ Hiện nay chưa có một tiêu chuẩn qui định về số lượng VSV không khí của phòng mổ, phòng bệnh, phòng pha chế, cơ sở sản xuất. Tuy nhiên có thể khẳng định được rằng về nguyên tắc các phòng mổ trước mổ hoặc các phòng đòi hỏi vô khuẩn cao nhất thiết không còn sự hiện diện của bất cứ loài vi sinh vật nào. Tham khảo tiêu chuẩn đánh giá không khí phòng mổ, phòng vô trùng của CDC: - Đánh giá không khí sạch về số lượng: + Không khí rất sạch có dưới 500 VSV/1m3 không khí. + Không khí sạch có từ 500 - 1.000 VSV/1m3 không khí. + Không khí tương đối sạch có từ 1.000 - 2.000 VSV/1m3 không khí. + Không khí bẩn có trên 2.000 VSV/1m3 không khí. - Đánh giá không khí sạch về chất lượng: Phiên bản 0.0 Trang: 6/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  7. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN + Không có vi khuẩn, nấm gây bệnh Điền kết quả vào Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện, in thành 2 bản: 1 bản trả cho bộ phận Kiểm soát nhiễm khuản, 1 bản lưu tại khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh Nếu kết quả cho thấy số lượng hoặc chất lượng vi sinh vật có trong không khí vượt quá tiêu chuẩn cho phép thì cần áp dụng các biện pháp can thiệp như làm sạch và khử trùng nền, tường, trần nhà, máy móc, trang thiết bị trong phòng... XI. LƯU Ý CẢNH BÁO Mẫu không khí lấy, vận chuyển và bảo quản không đúng qui định có thể đưa đến kết quả âm tính hoặc dương tính giả. XII. LƯU TRỮ HỒ SƠ 1. Tên hồ sơ - Sổ theo dõi tiến trình nuôi cấy vi khuẩn - Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện - Kế hoạch nuôi cấy vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện 2. Nơi lưu: Tủ lưu trữ hồ sơ khoa Xét nghiệm- Chẩn đoán hình ảnh XIII: TÀI LIỆU LIÊN QUAN - Quy trình nuôi cấy, định danh vi khuẩn phương pháp thông thường - Sổ tay an toàn - Hướng dẫn nội kiểm XIV. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Y tế (2013), Hướng dẫn Quy trình kỹ thuật chuyên ngành Vi sinh y học (ban hành kèm theo Quyết định số: 26/QĐ-BYT ngày 03/01/2013 2. Bộ Y tế (2015), Hướng dẫn xây dựng Quy trình thực hành chuẩn trong Quản lý chất lượng xét nghiệm ban hành kèm theo Quyết định số 5530/QĐ-BYT ngày 25/12/2015 2. VI SINH VẬT CẤY KIỂM TRA BÀN TAY I. MỤC ĐÍCH Phiên bản 0.0 Trang: 7/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  8. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN Đánh giá sự hiện diện của các vi sinh vật trên bàn tay phẫu thuật viên sau khi rửa tay ngoại khoa II. PHẠM VI ÁP DỤNG Áp dụng tại Bệnh viện Sản Nhi Yên Bái khi thực hiện cấy kiểm tra bàn tay III. TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN - Nhân viên khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh được phân công có trách nhiệm thực hiện quy trình - Các khoa lâm sàng có trách nhiệm phối hợp thực hiện quy trình - Phụ trách Kiểm soát nhiễm khuẩn, phụ trách bộ phận xét nghiệm có trách nhiệm giám sát sự tuân thủ quy trình IV. ĐỊNH NGHĨA, THUẬT NGỮ VÀ CHỮ VIẾT TẮT Không áp dụng V. NGUYÊN LÝ Vi sinh vật được đánh giá về số lượng và chất lượng bằng phương pháp nuôi cấy kinh điển. Vi sinh vật được định danh dựa vào đặc điểm nuôi cấy, một số tính chất chuyển hóa, các đặc điểm về hình thái học và có thể kết hợp với tính chất kháng nguyên VI. CHUẨN BỊ 1. Trang thiết bị - Kính hiển vi quang học - Tủ an toàn sinh học cấp 2 - Tủ ấm 37ºC 2. Dụng cụ, hóa chất: - Môi trường nuôi cấy: canh thang - Đèn cồn, bật lửa, que cấy,bút bi, bút viết tuýp khay đựng bệnh phẩm, hộp vận chuyển bệnh phẩm - Tăm bông vô khuẩn, nước muối vô khuẩn - Áo, mũ, găng tay vô khuẩn, khẩu trang - Bộ nhuộm Gram, lam kính, giấy thấm, dầu soi - Dung dịch vệ sinh tay, khăn lau tay - Dụng cụ đựng rác thải, dung dịch khử nhiễm Phiên bản 0.0 Trang: 8/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  9. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN 3. Bệnh phẩm Mẫu tay phẫu thuật viên sau rửa tay ngoại khoa, trước mổ 4. Phiếu xét nghiệm Điền đầy đủ thông tin theo mẫu VII. KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG - Kiểm tra chất lượng sinh phẩm theo quy định trong Hướng dẫn nội kiểm VIII. AN TOÀN Tuân thủ các quy định thực hành an toàn trong phòng xét nghiệm IX. NỘI DUNG THỰC HIỆN 1. Lấy mẫu: Dùng tăm bông vô khuẩn đã được làm ướt bằng nước muối sinh lý 0,9% quệt mạnh vào các vị trí đầu ngón trỏ, kẽ ngón trỏ và ngón giữa, lòng bàn tay. Cho tăm bông vào ống canh thang , hơ qua ngọn lửa đèn cồn. Đậy nút ống. 2 . Nuôi cấy và ủ ấm Nuôi cấy và ủ ấm ống canh thang ở 35- 37 oC, 16-18 tiếng, khí trường thường. 3. Đọc kết quả - Đánh giá độ đục của canh thang. - Nếu canh thang đục thì nhuộm Gram để nhận định hình thể từng loại vi khuẩn. X. DIỄN GIẢI VÀ BÁO CÁO KẾT QUẢ - Dương tính: Có vi sinh vật trên bàn tay phẫu thuật viên. - Âm tính: Không tìm thấy vi sinh vật trên bàn tay phẫu thuật viên Điền kết quả vào Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện, in thành 2 bản: 1 bản trả cho bộ phận Kiểm soát nhiễm khuẩn, 1 bản lưu tại khoa XI. LƯU Ý CẢNH BÁO. Lưu ý lấy mẫu cần tiến hành càng nhanh càng tốt để hạn chế tối đa sự ô nhiễm từ môi trường không khí. Mẫu bàn tay lấy, vận chuyển và bảo quản không đúng qui định có thể đưa đến kết quả âm tính hoặc dương tính giả. XII. LƯU TRỮ HỒ SƠ 1. Tên hồ sơ - Sổ theo dõi tiến trình nuôi cấy vi khuẩn - Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện Phiên bản 0.0 Trang: 9/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  10. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN - Kế hoạch nuôi cấy vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện 2. Nơi lưu: Tủ lưu trữ hồ sơ khoa Xét nghiệm- chẩn đoán hình ảnh XIII: TÀI LIỆU LIÊN QUAN - Quy trình nuôi cấy, định danh vi khuẩn phương pháp thông thường - Sổ tay an toàn - Hướng dẫn nội kiểm XIV. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Y tế (2013), Hướng dẫn Quy trình kỹ thuật chuyên ngành Vi sinh y học (ban hành kèm theo Quyết định số: 26/QĐ-BYT ngày 03/01/2013 2. Bộ Y tế (2015), Hướng dẫn xây dựng Quy trình thực hành chuẩn trong Quản lý chất lượng xét nghiệm ban hành kèm theo Quyết định số 5530/QĐ-BYT ngày 25/12/2015 3. VI SINH VẬT CẤY KIỂM TRA DỤNG CỤ ĐÃ TIỆT TRÙNG I. MỤC ĐÍCH Phát hiện các vi sinh vật trên dụng cụ y tế đã tiệt trùng còn thời hạn sử dụng để đánh giá quá trình tiệt trùng II. PHẠM VI ÁP DỤNG Ấp dụng tại Bệnh viện Sản Nhi Yên Bái khi thực hiện cấy kiểm tra dụng cụ đã tiệt trùng III. TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN - Nhân viên khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh được phân công có trách nhiệm thực hiện quy trình - Các khoa lâm sàng có trách nhiệm phối hợp thực hiện quy trình - Phụ trách Kiểm soát nhiễm khuẩn, phụ trách phòng bộ phận xét nghiệm có trách nhiệm giám sát sự tuân thủ quy trình IV. ĐỊNH NGHĨA, THUẬT NGỮ VÀ CHỮ VIẾT TẮT Không áp dụng V. NGUYÊN LÝ Phiên bản 0.0 Trang: 10/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  11. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN Vi sinh vật được đánh giá về số lượng và chất lượng bằng phương pháp nuôi cấy kinh điển. Vi sinh vật được định danh dựa vào đặc điểm nuôi cấy, một số tính chất chuyển hóa, các đặc điểm về hình thái học và có thể kết hợp với tính chất kháng nguyên VI. CHUẨN BỊ 1. Trang thiết bị - Kính hiển vi quang học - Tủ an toàn sinh học cấp 2 - Tủ ấm 37ºC 2. Dụng cụ, hóa chất: - Môi trường nuôi cấy: canh thang - Đèn cồn, bật lửa, bút bi, bút viết tuýp khay đựng bệnh phẩm, hộp vận chuyển bệnh phẩm - Tăm bông vô khuẩn, nước muối vô khuẩn - Áo, mũ, găng tay vô khuẩn, khẩu trang - Bộ nhuộm Gram, lam kính, giấy thấm, dầu soi - Dung dịch vệ sinh tay, khăn lau tay 3. Bệnh phẩm Mẫu dụng cụ y tế đã tiệt trùng còn thời hạn sử dụng ( Bộ dụng cụ phẫu thuật bộ dụng cụ đỡ đẻ, bộ dụng cụ thay băng, bộ làm rốn, bộ tiêm, lưỡi đặt nội khí quản, dụng cụ nội soi …) 4. Phiếu xét nghiệm Điền đầy đủ thông tin theo mẫu VII. KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG - Kiểm tra chất lượng sinh phẩm theo quy định trong Hướng dẫn nội kiểm VIII. AN TOÀN Tuân thủ các quy định thực hành an toàn trong phòng xét nghiệm IX. NỘI DUNG THỰC HIỆN 1. Lấy mẫu: Dùng tăm bông vô khuẩn đã được làm ướt bằng nước muối sinh lý 0,9% quệt mạnh như nhau vào mỗi dụng cụ cần kiểm tra và trong thời gian 10 giây. Cho 1 Phiên bản 0.0 Trang: 11/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  12. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN tăm bông vào ống canh thang, hơ qua ngọn lửa đèn cồn. Đậy nút ống 2 . Nuôi cấy và ủ ấm Nuôi cấy và ủ ấm ống canh thang ở 35- 37 oC, 16-18 tiếng, khí trường thường. 3. Đọc kết quả - Đánh giá độ đục của canh thang. - Nếu canh thang đục thì nhuộm Gram để nhận định hình thể từng loại vi khuẩn. X. DIỄN GIẢI VÀ BÁO CÁO KẾT QUẢ - Dương tính: Có vi sinh vật trên dụng cụ y tế - Âm tính: Không tìm thấy vi sinh vật trên dụng cụ y tế Điền kết quả vào Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện, in thành 2 bản: 1 bản trả cho bộ phận Kiểm soát nhiễm khuẩn, 1 bản lưu tại khoa Nếu kết quả xét nghiệm dương tính thì xem xét các bước khử trùng, tiệt trùng và bảo quản dụng cụ y tế đã tiệt trùng còn thời hạn sử dụng để đưa ra những khuyến cáo thích hợp. XI. LƯU Ý CẢNH BÁO. Lưu ý lấy mẫu cần tiến hành càng nhanh càng tốt để hạn chế tối đa sự ô nhiễm từ môi trường không khí. Mẫu dụng cụ y tế lấy, vận chuyển và bảo quản không đúng qui định có thể đưa đến kết quả âm tính hoặc dương tính giả XII. LƯU TRỮ HỒ SƠ 1. Tên hồ sơ - Sổ theo dõi tiến trình nuôi cấy vi khuẩn - Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện - Kế hoạch nuôi cấy vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện 2. Nơi lưu: Tủ lưu trữ hồ sơ khoa Xét nghiệm- Chẩn đoán hình ảnh XIII: TÀI LIỆU LIÊN QUAN - Quy trình nuôi cấy, định danh vi khuẩn phương pháp thông thường - Sổ tay an toàn - Hướng dẫn nội kiểm XIV. TÀI LIỆU THAM KHẢO Phiên bản 0.0 Trang: 12/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  13. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN 1. Bộ Y tế (2013), Hướng dẫn Quy trình kỹ thuật chuyên ngành Vi sinh y học (ban hành kèm theo Quyết định số: 26/QĐ-BYT ngày 03/01/2013) 2. Bộ Y tế (2015), Hướng dẫn xây dựng Quy trình thực hành chuẩn trong Quản lý chất lượng xét nghiệm ban hành kèm theo Quyết định số 5530/QĐ-BYT ngày 25/12/2015 4. VI SINH VẬT CẤY KIỂM TRA BỀ MẶT I. MỤC ĐÍCH Đánh giá sự hiện diện của các vi sinh vật gây bệnh trên các bề mặt chăm sóc y tế II. PHẠM VI ÁP DỤNG Ấp dụng tại Bệnh viện Sản Nhi Yên Bái khi thực hiện cấy kiểm tra bề mặt III. TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN - Nhân viên khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh được phân công có trách nhiệm thực hiện quy trình - Các khoa lâm sàng có trách nhiệm phối hợp thực hiện quy trình - Phụ trách Kiểm soát nhiễm khuẩn, phụ trách phòng bộ phận xét nghiệm có trách nhiệm giám sát sự tuân thủ quy trình IV. ĐỊNH NGHĨA, THUẬT NGỮ VÀ CHỮ VIẾT TẮT Không áp dụng V. NGUYÊN LÝ Vi sinh vật được đánh giá về số lượng và chất lượng bằng phương pháp nuôi cấy kinh điển. Vi sinh vật được định danh dựa vào đặc điểm nuôi cấy, một số tính chất chuyển hóa, các đặc điểm về hình thái học và có thể kết hợp với tính chất kháng nguyên VI. CHUẨN BỊ 1. Trang thiết bị - Kính hiển vi quang học - Tủ an toàn sinh học cấp 2 - Tủ ấm 37ºC 2. Dụng cụ, hóa chất: - Môi trường nuôi cấy: canh thang, thạch máu Phiên bản 0.0 Trang: 13/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  14. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN - Đèn cồn, bật lửa, que cấy, bút bi, bút viết tuýp khay đựng bệnh phẩm, hộp vận chuyển bệnh phẩm - Tăm bông vô khuẩn, nước muối vô khuẩn - Áo, mũ, găng tay vô khuẩn, khẩu trang - Bộ nhuộm Gram, lam kính, giấy thấm, dầu soi - Bộ tính chất sinh vật- hóa học - Dung dịch vệ sinh tay, khăn lau tay - Dụng cụ đựng rác thải, dung dịch khử nhiễm 3. Bệnh phẩm Bề mặt chăm sóc y tế: bàn phẫu thuật, thủ thuật, giường sơ sinh, 4. Phiếu xét nghiệm Điền đầy đủ thông tin theo mẫu VII. KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG - Kiểm tra chất lượng sinh phẩm theo quy định trong Hướng dẫn nội kiểm VIII. AN TOÀN Tuân thủ các quy định thực hành an toàn trong phòng xét nghiệm IX. NỘI DUNG THỰC HIỆN 1. Lấy mẫu: Dùng tăm bông vô khuẩn đã được làm ướt bằng nước muối sinh lý 0,9% quệt mạnh như nhau vào mỗi dụng cụ cần kiểm tra và trong thời gian 10 giây. Cho 1 tăm bông vào ống canh thang, hơ qua ngọn lửa đèn cồn. Đậy nút ống 2 . Nuôi cấy và ủ ấm Nuôi cấy và ủ ấm ống canh thang ở 35- 37 oC, 16-18 tiếng, khí trường thường. 3. Đọc kết quả - Đánh giá độ đục của canh thang. - Nếu canh thang đục thì nhuộm Gram để nhận định hình thể từng loại vi khuẩn. - Định danh từng loại vi khuẩn dựa vào các tính chất sinh vật hóa học X.DIỄN GIẢI VÀ BÁO CÁO KẾT QUẢ - Dương tính: Có vi sinh vật trên bề mặt. Phân lập và định danh được vi sinh vật gây bệnh Phiên bản 0.0 Trang: 14/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  15. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN - Âm tính: Không tìm thấy vi sinh vật hoặc không phân lập được vi sinh vật gây bệnh Điền kết quả vào Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện, in thành 2 bản: 1 bản trả cho bộ phận Kiểm soát nhiễm khuẩn, 1 bản lưu tại khoa Nếu kết quả xét nghiệm dương tính thì xem xét quy trình khử trùng bề mặt, chất lượng nước sát trùng... để đưa ra những khuyến cáo thích hợp XI. LƯU Ý CẢNH BÁO. Lưu ý lấy mẫu cần tiến hành càng nhanh càng tốt để hạn chế tối đa sự ô nhiễm từ môi trường không khí. Mẫu bề mặt lấy, vận chuyển và bảo quản không đúng qui định có thể đưa đến kết quả âm tính hoặc dương tính giả XII. LƯU TRỮ HỒ SƠ 1. Tên hồ sơ - Sổ theo dõi tiến trình nuôi cấy vi khuẩn - Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện - Kế hoạch nuôi cấy vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện 2. Nơi lưu: Tủ lưu trữ hồ sơ khoa XN - CĐHA XIII: TÀI LIỆU LIÊN QUAN - Quy trình nuôi cấy, định danh vi khuẩn phương pháp thông thường - Sổ tay an toàn - Hướng dẫn nội kiểm XIV. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Y tế (2013), Hướng dẫn Quy trình kỹ thuật chuyên ngành Vi sinh y học (ban hành kèm theo Quyết định số: 26/QĐ-BYT ngày 03/01/2013) 2. Bộ Y tế (2015), Hướng dẫn xây dựng Quy trình thực hành chuẩn trong Quản lý chất lượng xét nghiệm ban hành kèm theo Quyết định số 5530/QĐ-BYT ngày 25/12/2015 5. VI SINH VẬT CẤY KIỂM TRA NƯỚC SINH HOẠT I. MỤC ĐÍCH - Phát hiện vi sinh vật gây bệnhhoặc có khả năng gây nhiễm trùng bệnh viện II. PHẠM VI ÁP DỤNG Phiên bản 0.0 Trang: 15/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  16. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN Áp dụng tại Bệnh viện Sản Nhi Yên Bái khi thực hiện cấy kiểm tra nước sinh hoạt III. TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN - Nhân viên khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh được phân công có trách nhiệm thực hiện quy trình - Các khoa lâm sàng có trách nhiệm phối hợp thực hiện quy trình - Phụ trách Kiểm soát nhiễm khuẩn, phụ trách bộ phận xét nghiệm có trách nhiệm giám sát sự tuân thủ quy trình IV. ĐỊNH NGHĨA, THUẬT NGỮ VÀ CHỮ VIẾT TẮT Không áp dụng V. NGUYÊN LÝ Vi sinh vật được đánh giá về số lượng và chất lượng bằng phương pháp nuôi cấy kinh điển. Vi sinh vật được định danh dựa vào đặc điểm nuôi cấy, một số tính chất chuyển hóa, các đặc điểm về hình thái học và có thể kết hợp với tính chất kháng nguyên VI. CHUẨN BỊ 1. Trang thiết bị - Kính hiển vi quang học - Tủ an toàn sinh học cấp 2 - Tủ ấm thường 37ºC 2. Dụng cụ, hóa chất: - Môi trường nuôi cấy: canh thang, thạch máu - Đèn cồn, bật lửa, que cấy, bút bi, bút viết tuýp khay đựng bệnh phẩm, hộp vận chuyển bệnh phẩm - Tăm bông vô khuẩn, nước muối vô khuẩn, chai thủy tinh vô khuẩn - Áo, mũ, găng tay vô khuẩn, khẩu trang - Bộ nhuộm Gram, lam kính, giấy thấm, dầu soi - Bộ tính chất sinh vật- hóa học - Dung dịch vệ sinh tay, khăn lau tay 3. Bệnh phẩm - Nước vô trùng rửa tay phẫu thuật, thủ thuật Phiên bản 0.0 Trang: 16/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  17. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN - Nước sinh hoạt tại phòng bệnh, phòng thủ thuật 4. Phiếu xét nghiệm Điền đầy đủ thông tin theo mẫu VII. KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG - Kiểm tra chất lượng sinh phẩm theo quy định trong Hướng dẫn nội kiểm VIII. AN TOÀN Tuân thủ các quy định thực hành an toàn trong phòng xét nghiệm IX. NỘI DUNG THỰC HIỆN 1. Lấy mẫu: - Mở nước chảy hết cỡ 2-3 phút. Đóng vòi và khử khuẩn kỹ vòi bằng đèn cồn. Mở lại cho chảy mạnh 2-3 phút rồi điều chỉnh chảy vừa đủ để lấy mẫu, tránh không gây bắn ra ngoài. Dùng chai thuỷ tinh, nút mài vô khuẩn lấy 100 ml, xong đốt miệng lọ để sát khuẩn và đậy kín ống nghiệm 2 . Nuôi cấy và ủ ấm - Nuôi cấy và ủ ấm canh thang ở 35-370C trong vòng 48 giờ ± 3, khí trường thường 3. Đọc kết quả - Đánh giá độ đục của canh thang. - Nếu canh thang đục thì nhuộm Gram để nhận định hình thể từng loại vi khuẩn. - Định danh từng loại vi khuẩn dựa vào các tính chất sinh vật hóa học X. DIỄN GIẢI VÀ BÁO CÁO KẾT QUẢ Với mẫu nước vô trùng rửa tay phẫu thuật: - Dương tính: Có vi sinh vật trong nước - Âm tính: Không tìm thấy vi sinh vật trong nước Với mẫu nước sinh hoạt: - Dương tính: Có vi sinh vật gây bệnh trong nước sinh hoạt. Phân lập và định danh được vi khuẩn gây bệnh. - Âm tính: Không tìm thấy hoặc không phân lập được vi sinh vật gây bệnh Điền kết quả vào Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện, in thành 2 bản: 1 bản trả cho bộ phận Kiểm soát nhiễm khuẩn, 1 bản lưu tại khoa XI. LƯU Ý CẢNH BÁO Phiên bản 0.0 Trang: 17/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  18. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN Bệnh phẩm lấy, vận chuyển và bảo quản không đúng yêu cầu có thể đưa đến kết quả âm tính hoặc dương tính giả XII. LƯU TRỮ HỒ SƠ 1. Tên hồ sơ - Sổ theo dõi tiến trình nuôi cấy vi khuẩn - Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện - Kế hoạch nuôi cấy vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện 2. Nơi lưu: Tủ lưu trữ hồ sơ khoa XN - CĐHA XIII: TÀI LIỆU LIÊN QUAN - Quy trình nuôi cấy, định danh vi khuẩn phương pháp thông thường - Sổ tay an toàn - Hướng dẫn nội kiểm XIV. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Y tế (2013), Hướng dẫn Quy trình kỹ thuật chuyên ngành Vi sinh y học (ban hành kèm theo Quyết định số: 26/QĐ-BYT ngày 03/01/2013) 2. Bộ Y tế (2015), Hướng dẫn xây dựng Quy trình thực hành chuẩn trong Quản lý chất lượng xét nghiệm ban hành kèm theo Quyết định số 5530/QĐ-BYT ngày 25/12/2015 6. VI SINH VẬT GÂY NHIỄM TRÙNG BỆNH VIỆN - PHÁT HIỆN NGUỒN NHIỄM I. MỤC ĐÍCH Phát hiện nguồn gốc chủng vi khuẩn gây thường gây nhiễm trùng bệnh viện cư trú II. PHẠM VI ÁP DỤNG Ấp dụng tại Bệnh viện Sản Nhi Yên Bái khi thực hiện cấy phát hiện nguồn vi sinh vật gây nhiễm trùng bệnh viện III. TRÁCH NHIỆM THỰC HIỆN - Nhân viên khoa Xét nghiệm - Chẩn đoán hình ảnh được phân công có trách nhiệm thực hiện quy trình Phiên bản 0.0 Trang: 18/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  19. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN - Các khoa lâm sàng có trách nhiệm phối hợp thực hiện quy trình - Phụ trách Kiểm soát nhiễm khuẩn, phụ trách phòng xét nghiệm Vi sinh có trách nhiệm giám sát sự tuân thủ quy trình IV. ĐỊNH NGHĨA, THUẬT NGỮ VÀ CHỮ VIẾT TẮT Không áp dụng V. NGUYÊN LÝ Ở một số người bệnh, nhân viên y tế, vật dụng y tế hoặc các yếu tố trong môi trường bệnh viện có thể chứa đựng các chủng vi khuẩn có khả năng gây nhiễm trùng bệnh viện. Sàng lọc phát hiện nguồn mang các chủng vi khuẩn này có ý nghĩa trong chiến lược kiểm soát nhiễm trùng bệnh viện VI. CHUẨN BỊ 1. Trang thiết bị - Kính hiển vi quang học - Tủ an toàn sinh học cấp 2 - Tủ ấm thường - Tủ ấm CO2 2. Dụng cụ, hóa chất: - Môi trường nuôi cấy: canh thang, thạch máu - Đèn cồn, bật lửa, bút bi, bút viết tuýp khay đựng bệnh phẩm, hộp vận chuyển bệnh phẩm - Tăm bông vô khuẩn, nước muối vô khuẩn - Áo, mũ, găng tay vô khuẩn, khẩu trang - Bộ nhuộm Gram, lam kính, giấy thấm, dầu soi - Bộ tính chất sinh vật - hóa học - Dung dịch vệ sinh tay, khăn lau tay 3. Bệnh phẩm Bệnh phẩm lấy ở các vị trí, các nguồn nghi ngờ có mang vi khuẩn gây nhiễm trùng bệnh viện (bàn tay người chăm sóc, máy hút, máy thở, tay nắm cửa, ….) 4. Phiếu xét nghiệm Điền đầy đủ thông tin theo mẫu VII. KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG Phiên bản 0.0 Trang: 19/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
  20. QUY TRÌNH KỸ THUẬT Mã số: QT.166.K.XN - CĐHA XÉT NGHIỆM VI SINH Ngày ban hành: 30 /8/2022 ĐÁNH GIÁ Lần ban hành: 01 NHIỄM KHUẨN BỆNH VIỆN - Kiểm tra chất lượng sinh phẩm theo quy định trong Hướng dẫn nội kiểm VIII. AN TOÀN Tuân thủ các quy định thực hành an toàn trong phòng xét nghiệm IX. NỘI DUNG THỰC HIỆN 1. Lấy mẫu: Lấy mẫu tại các vị trí nghi ngờ theo Hướng dẫn lấy mẫu bệnh phẩm vi sinh trong Sổ tay dịch vụ khách hàng 2 . Nuôi cấy và ủ ấm - Cấy bệnh phẩm lên môi trường phân lập và môi trường canh thang tăng sinh - Ủ ấm qua đêm - Bắt khuẩn lạc nghi ngờ 3. Đọc kết quả - Nhuộm Gram để nhận định hình thể từng loại vi khuẩn. - Định danh từng loại vi khuẩn dựa vào các tính chất sinh vật hóa học X. DIỄN GIẢI VÀ BÁO CÁO KẾT QUẢ - Dương tính: Phân lập và định danh được vi khuẩn có khả năng gây nhiễm trùng bệnh viện. - Âm tính: Không tìm thấy hoặc không phân lập được vi khuẩn nghi ngờ gây nhiễm trùng bệnh viện Điền kết quả vào Phiếu xét nghiệm vi sinh đánh giá nhiễm khuẩn bệnh viện, in thành 2 bản: 1 bản trả cho bộ phận Kiểm soát nhiễm khuẩn, 1 bản lưu tại khoa XI. LƯU Ý CẢNH BÁO Quy trình này chỉ áp dụng tìm vi khuẩn hiếu kỵ khí tùy tiện dễ nuôi cấy, không áp dụng cho các vi khuẩn kỵ khí bắt buộc. Kết quả âm tính không có nghĩa là không có vi khuẩn gây nhiễm trùng bệnh viện trong bệnh phẩm mà là không tìm thấy căn nguyên vi khuẩn gây nhiễm trùng bệnh viện có thể phân lập được bằng quy trình nuôi cấy này. Bệnh phẩm lấy, vận chuyển và bảo quản không đúng yêu cầu có thể đưa đến kết quả âm tính hoặc dương tính giả XII. LƯU TRỮ HỒ SƠ 1. Tên hồ sơ - Sổ theo dõi tiến trình nuôi cấy vi khuẩn Phiên bản 0.0 Trang: 20/22 Ngày hiệu lực: 30/8/2022
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2