SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM LỨA TUỔI TIỂU HỌC - 5

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:33

Thêm vào BST

Báo xấu

214
lượt xem 34
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo bài viết 'sáng kiến kinh nghiệm lứa tuổi tiểu học - 5', tài liệu phổ thông, mầm non - mẫu giáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM LỨA TUỔI TIỂU HỌC - 5

Uû ban nh©n d©n quËn ®èng ®a T r-êng tiÓu häc C¸t Linh ----------------------------------- S¸ng kiÕn kinh nghiÖm M ét sè biÖn ph¸p båi d-ìng n¨ng lùc c ¶m thô v¨n häc cho häc sinh giái líp 4 t heo ch-¬ng tr×nh míi M« n : TiÕn ViÖt g Tªnt cg : §Æ g Ma Ph n ¸ i¶ n i -¬ g Gi¸ v c b¶ t h c o iªn ¬ n iÓu ä N¨ h c 2010 - 2011 m ä:
T ªn ®Ò t i : " Mé sè biÖn ph¸ bå d-ì g n¨ l c m t v n hä µ t pi n ng ùc ¶ hô ¨ c cho hä sinh g i l p 4 t c ng t ×nh mí . c iá í heo h-¬ r i" A. L ý do chän ®Ò tµi ViÖc ph th , bå d n h c sin n n k iÕu ba g c n l mé ¸ iÖn i -ì g ä h ¨g h o iê ò g µ t to g n ÷n n iÖm v q a tä g c a mç g o v , mç n µ t-ê g v rn h g h ô u n rn ñ i i¸ iªn ihrn µ mä n g o d c Cï g v i c c m« h c k ¸ , v bå d n h c sin i Òn i¸ ô . n í ¸ n ä h c iÖc i -ì g ä h n n k iÕu V¨ c n l mé to g n ÷n n iÖm v tä g t m c a c n ¨g h n ò g µ t rn h g h ô rn © ñ « g t cbå d n h csin g i ëc cn µt-ê g t h c ¸ i -ì g ä h iá ¸ h r n iÓu ä . Tr n c -¬ g t×n TiÓu h c k « g c m« V¨ v i t c c l mé og h n r h ä h n ã n n í - ¸h µ t m« h c ® c l n -n v n h n t i h h t µ h n n l V¨ c o h c n ä é Ëp h g É -í g í ×n h n ¨ g ùc n h ä sin . §Ó h h t µ h n n l V¨ c o h c sin TiÓu h c t-í h ph i h ×n h n ¨ g ùc n h ä h ä , r c Õt ¶ h h t µ h n n l c m t ô v n h c c o h c sin . Tøc l ph i h h t µ h ×n h n ¨ g ùc ¶ h ¨ ä h ä h µ ¶ ×n h n n n l t n Ën h , c m n Ën ® c c i h y c i ® v n i d n v ¨ g ùc iÕp h , iÓu ¶ h -î ¸ a , ¸ Ñp Ò é u g µ n h t u c a® ¹ v n ® ¹ t ¬ h y mé t c ph m v n h c Ví mo g g Ö h Ët ñ o n ¨ , o n h a t¸ È ¨ ä. i n mu n bå d n v ph ttiÓn n n k iÕu v n c o h c sin n to g c è i -ì g µ ¸ r ¨g h ¨hä h ªn r n Êu tó c a ® t i c ä h c sin g i l p 4, 5 c c c t eo c -¬ g t×n c rc ñ Ò h h n ä h iá í ¸ Êp h h n r h ò ba g c n c mé bµ t c m t ô v n h c v i sè ® o iê ò g ã t i Ëp ¶ h ¨ ä í iÓm c iÕm k o n h h¶g 20 - 25% t n ® æ g iÓm t µ bµ o n i. Tr n t ùc t h n y k i t c v i c -¬ g t×n mí t i n Ën t Êy o g h Õ iÖn a , h iÕp Ën í h n r h i, « h h : n n l c m t ô c a h c sin c n r h n c Õ mÆ d c c em ® ® c ¨ g ùc ¶ h ñ ä h ß Êt ¹ h cï¸ · -î l m q en t l p 2 - 3. Xo g c c em c Ø mí ® c ph th q a c c v n µ u õí n¸ h i -î ¸ iÖn u ¸ ¨ b¶ n h t u v c Ø ® c biÕtq asù d n d tc at Ç c c ø h µ t µ n g Ö h Ët µ h -î u É ¾ ñ hy « h on on c c em c -a® cv t µ h mé ® ¹ v n c m t ô Ch h v v mµv ¸ h -î iÕt h n t o n ¨ ¶ h . Ýn × Ëy iÖc bå d n h c sin g i l p 4 t eo c -¬ g t×n mí Ýt n iÒu c n g p i -ì g ä h iá í h h n rh i h òg Æ n ÷n k ãk ¨ . h g h hn VËy l m t Õ n o ® ® p øn n iÖm v bå d n n © t i mµx h i µ h µ Ó¸ gh ô i -ì g h n µ ·é ® g o c o n µ h §ã c Ýn l c u h i, l n i t¨ të c an iÒu n µg o · ia h g n . h h µ © á µ ç rn r ñ h h i¸ t m h y v ® c n l l d ® t i c ä n h c , t ùch v ® c r t © u Õt µ ã ò g µ ý o Ó « h n g iªn øu h iÖn µ ó ó mé sè k h n h t in g iÖm to g c n t c bå d n h c sin mò n ä q a ® r n « g ¸ i -ì g ä h i hn u Ò t i "Mé sè biÖn ph¸ bå d-ì n¨ l c m t V¨ hä c hä µ t pi ng ng ùc ¶ hô n c ho c sinh g i l p 4 t c ng t ×nh mí . iá í heo h-¬ r i" B. P h¹m vi vµ thêi gian thùc hiÖn 1. P h¹ v t m i hùchiÖn §Ò t i h n t i v t h n h c , v n d n c c biÖn ph p µ -í g í iÖc ×m iÓu g iªn øu © ô g ¸ ¸ bå d n , r n n l c m t ô V¨ c oh csin g i l p 4. i -ì g Ìn ¨ g ùc ¶ h nh ä h iá í 2. T hê g n t i ia hùchiÖn . Tõ t ¸ g9/2010 ® t ¸ g 4/2011 hn Õn h n C . Q u¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi. 1. K h¶ s¸ t o t hùctÕ. 1
Th n q av g n d y bé m« TiÕn ViÖtc o ® i t y h c sin « g u iÖc i¶ g ¹ n g h é u Ón ä h g i l p 4 t eo c -¬ g t×n mí t i n Ën t Êy h u h c c em h c sin iá í h h n rh i« h h Ç Õt ¸ ä h g i ® c m t Êy r k ã k ¨ , v v k i l m bµ t c m t ô V¨ h c iá Òu ¶ h Êt h h n Êt ¶ h µ i Ëp ¶ h n ä. Vµ q ¶ t Ët® n n - v , v i c tó c a mé ® k ¶ s¸ 60 ph tbµ u h ó g h Ëy í Êu r c ñ t Ò ho t ói t sè 3 l bµ t c m t ô V¨ h c c iÕm 4/20 ® Ëp µ i Ëp ¶ h nä h iÓm t i t u ® c k q ¶ « h -î Õt u n - sa : hu §¹ y t ªu K h« ®¹ K h« ng t ng Bµ x l ¹ i Õp o i G iái K h¸ cu Ç y cu ªu Ç l m bµ µ i Sè bµi 0/25 0/25 7/25 11/25 7/25 2. Nh÷ng biÖn ph¸ t p hùchiÖn (né dung c y c ®Ò t i) i hñ Õu ña µ Ví c Êt l n k ¶ s¸ n - v , t i k « g t¸ h k á n ÷n b¨ i h -î g h o t h Ëy « h n r n h i h g n k o n t¨ të B» g k h n h h ¨ , r n r . n in g iÖm g n d y bå d n h c sin g i c a i¶ g ¹ , i -ì g ä h iá ñ m×n c n v i v h c h i ® n n h v l n ® o b¶ t © t i ® x y h ï g í iÖc ä á å g g iÖp µ · h ¹ , n h n « · © d g c -¬ g t×n c n k h ¹ h g n d y v i mé sè biÖn ph p bå ùn h n r h ï g Õ o c i¶ g ¹ í t ¸ i d n n n l c m t ô V¨ c o h c sin n » g p c c em ® tk q ¶ -ì g ¨ g ùc ¶ h nh ä h h m ió ¸ ¹ Õt u t tto g c c k t i v c u n bÞ c o v h c V¨ ë c tªn Cô t Ó l : è rn ¸ ú h µ h È h iÖc ä n Êp r . hµ Ví c Êtl n k ¶ s¸ n v , t i k « g t¸ h k á n ÷n b¨ k o n i h -î g h o t h Ëy « h n r n h i h g n h ¨ , t¨ të B» g k h n h r n r . n in g iÖm g n d y bå d n h c sin g i c a m×n i¶ g ¹ , i -ì g ä h iá ñ h c n v i v h c h i ® n n h v l n ® o b¶ t © t i ® x y d g ï g í iÖc ä á å g g iÖp µ · h ¹ , n h n « · © ùn c -¬ g t×n c n k h ¹ h g n d y v i mé sè biÖn ph p bå d n h n r h ï g Õ o c i¶ g ¹ í t ¸ i -ì g n n l c m t ô V¨ c o h c sin n » g p c c em ® t k q ¶ t t ¨ g ùc ¶ h nh ä h h m ió ¸ ¹ Õt u è to g c ck t i v c u n bÞ c ov h cV¨ ë c tªn Côt Ó l : rn ¸ ú h µ h È h iÖc ä n Êp r . hµ 2.1. X© d y ùng h-í x l ® i v i c u há k ë ph© m« TËp ® c ng ö ý è í © i hã nn ä l p 4. í Xu ph tt t ùc t g n d y ph n m« TËp ® c ë l p 4 t i n Ën Êt ¸ õ h Õ i¶ g ¹ © n ä í «h t Êy : n iÒu bµ TËp ® c l v n b¶ ma g t h n h t u c o NÕu c Ø h h i ä µ¨ n n Ýn g Ö h Ët a . h l y c o h c sin ® c ® n t × c -a® mµph i g p h c sin ® c d u Ön h ä h ä ógh h ñ ¶ ió ä h ä iÔn c m ® c m t ô ® c "C¸ t Ç " c av n b¶ mµc c y t n h t u l ¶ Ó ¶ h -î i hn ñ ¨ n ¸ Õu è g Ö h Ët µ ph ¬ g t ® c u Ón t i n i d n . Ch h v t Õ, n bá h n c c c u h i - n iÖn Ó h y ¶ é u g Ýn × h Õu ¼¸©á k ã t × mô t c Ýn c aph n m« TËp ® c sÏ bÞ t iÕu h tl m h n c Õ hh c iªu h h ñ © n ä h ôµ ¹ h n n l c m t ô c a h c sin ® c biÖtl n ÷n h c sin c n n k iÕu ¨ g ùc ¶ h ñ ä hÆ µh gä h ã ¨g h k « g ® c ph th v bå d n . Ch h v v , t i ® t x y d g v h n -î ¸ iÖn µ i -ì g Ýn × Ëy « · ù © ùn µ x ý k c Ø ® o c a c c c l n ® o c u ªn m« ® r g i ph p x in iÕn h ¹ ñ ¸ Êp · h ¹ h y n -a a i¶ ¸ ö l c u h i k ã b» g c c k « g ® tc u h i k ý© á h n ¸ h h n Æ © á iÓm tah c sin n -n c n rä hh gÇ g n b» g c c d n d tc u Ón ý t m t th y h n d n c c ® c Gi¶ i¶ g n ¸ h É ¾ h y , ã ¾ a -í g É ¸ h ä . i ph p c at i ® î c Êp t u t to g d h n n m h c 2010 - 2011 t i ¸ ñ « - c h h Ën õ r n Þp Ì ªn ¨ ä « ® m¹ hd n t ùch t eoh í g g i q y Êy Ch n h n · n ¹ h iÖn h - n i¶ u Õt . ¼ g ¹ : - Ví c u h i 4 to g bµ "Tr n ® n §« g S¬ " (TV4/ T1 ta g i © á rn i èg åg n n r n 17) : "Em c n Ën x g v c c v c u c at cg to g® ¹ 3 ?". ã h Ðt × Ò ¸ h iÕt © ñ ¸ i¶ r n o n 2
§è v i c u h i n y t i l n v oph n h í g d n ® c Sa k i h í g i í © á µ, « åg µ Ç - n É ä. u h - n d n ® c t µ bµ ® c ® ¹ 1, ® c ® ¹ 2 t i n : "ë ® ¹ 3, t c g v É ä o n i, ä o n ä o n « ªu o n ¸ i¶ iÕt c u c n iÒut ® cl p l i, v v c cem c nn Êng n ® n ". © ãh õ -î Æ ¹ × Ëy ¸ Ç h iä g ó g - C© 1 bµ " Ho h c tß (T45 T2 ta g 43) : "T¹ sa t cg l i g i u i a ä r" rn i o ¸ i¶ ¹ ä hoa ph-îng lµ ‘Hoa häc trß” ? T« d n c u h i n y ® c u Ón sa g ý 2. Sa k i h c sin ® c ® ¹ i ïg © á µ Ó hy n uh ä h ä on 2, t«i nªu "VÎ ®Ñp cña hoa ph-îng cã g× ®Æc biÖt?” - C© 2 bµ "Dß g s« g mÆ ¸ " (TV4 T2 ta g u i n n co r n 118) : C¸ h n i cã “Dßng s«ng mÆc ¸o” cã g× hay? T« l n c u n y ® c n c biÖn ph p n © h ¸ c o h c sin g i i å g © µ Ó u g Êp ¸ hn o h ä h iá b» g c c n "C© "Dß g s« g mÆ ¸ " l c u c sö d n n h t u n ¸ h ªu u n n co µ© ã ô g g Ö h Ët n © h ¸ , h h ¶ h n © h ¸ l m n i bËtsù t a ® i mµ s¾ c a d n hn o ×n n h n o µ æ hy æ u c ñ ßg s« g t eo t ê g n , t eo mµ tê mµ n n , mµ c a c c y µ c o n h h i ia h u r i, u ¾g u ñ á © ...l m h c ns« g tën g ng i v i c n n -ê o n r ªn Ç ò í o g i C© 3 bµ "§-ê g ® Sa Pa (TV4 T2 ta g 102: V× sa t c g g i u i: ni " rn o ¸ i¶ ä Sa Pa lµ “mãn quµ tÆng diÖu k× “cña thiªn nhiªn? T«i dïng c©u hái nµy ®Ó cung cÊp phÐp ®¶o ng÷ trong c©u “ c¸i, tr¾ng long lanh mét c¬n m-a tuyÕt trªn nh÷ng cµnh ®µo, lª Nã t m l i: iã ¹ D-í h h t øc h í g d n ® c c u Ón ý h y t m ý t i l n n i i ×n h - n É ä, hy a ã , « åg é d n c u h i g m t i ® c n c c o h c sin g i v n h t u c abµ u g © á i¶ ¶ Ó u g Êp h ä h iá Ò g Ö h Ët ñ i h y g p h c sin c m t ô v n h c mé c c n Ñ n µ g Ng µ r ë mç a ió ä h¶ h ¨ ä t ¸h h hn . oi a i bµ h c ® ¹ c biÖn ph p t t so s¸ h ® o n ÷, n © h ¸ t î g t-n , i ä, on ã ¸ u õ, n, ¶ g hn o, - n r g ® t t i ® g i ý ® h c sin c m n Ën c i h y c i ® c a v n b¶ iÖp õ, « Òu î Óä h ¶ h ¸ a , ¸ Ñp ñ ¨ n l m n i bËtn i d n . §© c n l mé c c ® bå d n h c sin g i µæ é ug y ò g µ t ¸ h Ó i -ì g ä h iá n a t i l p, ët g g h c gy ¹ í õn iê ä . 2.2. C¸ biÖn ph¸ bå d ng n¨ l c m t v n hä . c p i -ì ng ùc ¶ hô ¨ c Tr n g n d y TiÕn ViÖtc o h c sin g i l p 4 t i r c i tä g o g i¶ g ¹ g hä h iá í « Êt o r n v bå d n n n l c m t ô v n h c t-í k i b¾ t y v o v r k iÖc i -ì g ¨ g ùc ¶ h ¨ ä r c h t a µ iÖc Ìn ü n n . V× v ba g t i c n ® r y c u r l y c m t ô v n h c ¨g Ëy o iê « ò g -a a ªu Ç Ìn u Ön ¶ h ¨ ä t-í k i r l y k n n v ® ¹ v nv c m t ôv nh c r c h Ìn u Ön ü ¨ g iÕt o n ¨ Ò ¶ h ¨ ä . Tr c h c n c o h c sin h ® c k ¸ n -í Ðt Ç h ä h iÓu -î h i iÖm "C¶ t ô v n h c m h ¨ ä" mé c c ® n g n n Êt ® c Ýn l sù c m n Ën n ÷n g tÞ n i bËt t ¸ h ¬ i¶ h : ã h h µ ¶h h g i¸ r æ , n ÷n ® s© s¾ , t n Þ v ® ® c av n h c t Ó h to g t c ph m h g iÒu u c Õ h µ Ñp Ï ñ ¨ ä h iÖn r n ¸ È (® ¹ v n ® ¹ t ¬ t Ëm c Ý mé t n ÷ c g tÞ to g c u v n c u on ¨, on h , h h t õ g ã i¸ r r n © ¨ , © t¬ h .) 3
Sa ® t i r n n l c m t ô v n h c c c em t eo c c y c u u ã « Ìn ¨ g ùc ¶ h ¨ ä ¸ h ¸ ªu Ç sa : u 2.2.1. Tr u d i høngt k t x t v n: aå hó hi iÕp óc h¬ ¨ Ng y t k i c n n á h u h c c em ® t Ýc n h « g bµ c amÑ a õ h ß h , Ç Õt ¸ Òu h h g e n ,h h Æ n -ê t © k c u Ön ® c t ¬ B-í c © v o t-ê g t h c ® c oc g i hn Ó h y , ä h . c h n µ r n iÓu ä -î t x c v i n ÷n c u t ¬ bµ v n h y to g SGK TiÕn ViÖt n iÒu em iÕp ó í h g © h , i ¨ a r n g ,h mu n ® c t mé c c t Ýc t ó §ã c Ýn l n ÷n biÓu h ba ® u c a è ä o t ¸h h h h . h hµ h g iÖn n Ç ñ h g t ó c n g g v n « d n ® n ph tph ttiÓn l t c m¹ h øn h , Ç i÷ ×n µ u i -ì g Ó ã ¸ ¸ r iªn ô , n mÏ ® møc sa mª. Ch h v t Õ ph n ® u c a c -¬ g t×n t i t -ê g Õn y Ýn × h Ç Ç ñ h n rh« h n c o c c em t c v i n ÷n bµ t ¬ bµ v n t y c ä . Nh g bµ t ¬ h¸ iÕp Ën í h g i h , i ¨ u Ón h n ÷n i h ® c bè tÝ ® c t-í bë t ¬ v n l t g n i k d c a t m h n Ví -î r ä r c i h è µ iÕn ã × iÖu ñ © å . i n « n ÷ ® c c ¾ l c g u h h ¶ h n ¹ ® , l i g i c m, t ¬ t c g n g -î h t ä , iµ ×n n , h c iÖu ¹ î ¶ h ¸ ® n tùc t ® c n t to g n ÷n s¾ t ¸ t h c m k ¸ n a : v i, é g r iÕp Õn o im r n h g c h i ×n ¶ h c h u u bu n t -¬ g g ...t o c o c c em c h g t ó k i t x c v i t ¬ v n å , h n , iËn ¹ h ¸ ã øn h h iÕp ó í h ¨ ® t ® c c em ® v i v n h c mé c c t g c sa mª - ® y l mé Óõ ã¸ Õn í ¨ ä t ¸ h ù i¸ , y ©µ t y t q a tä g c ac m t ôv n h c Õu è u n r n ñ ¶ h ¨ ä . 2.2.2 TÝc l v n hiÓu biÕtv t t c csè v v n hä h uü è Ò hùc Õ ué ng µ ¨ c Qu t×n c m t ô v n h c ma g t h c ñ q a v n ph t u c v o ¸r h ¶ h ¨ ä n Ýn h u n × ã ô h é µ v n sè g n ÷n k h n h è n , h g in g iÖm h biÕtr g c an -ê c m t ô v n h c iÓu iªn ñ g i ¶ h ¨ ä . C¸ "v n Êy t-í h ® c t h l ü b» g n ÷n h biÕtv c m x c c a i è" r c Õt -î Ýc u n h g iÓu µ¶ ó ñ b¶ t © q a sù h ¹ ® n v q a s¸ h n n µ . Ch h v v t i n ¾ n hn u o t é g µ u n t µ g g y Ýn × Ëy « h c c c em t q a s¸ t -ê g x y , q a s¸ b» g n iÒu g c q a (m¾ ¸ Ëp u n t h n u ªn u n t n h i¸ u n t n ×n t i n h t y sê mò n öi). Tr n q ¸ t×n q a s¸ c n t r n h , a g e, a , ig o g u r h u n t Ç ×m a Ðt c Ýn , t Êy ® c ® t h r g c amç c n v , c n n -ê sù v d hhh -î øc Ýn iªn ñ i ¶ h Ët o g i, iÖc iÔn r x n q a h Kh q a s¸ c n g i c Ðp l i n ÷n ® c ® a ug un. i u n t Ç h h ¹ h g Æ iÓm mµ m×n h c m n Ën n -: mé c u n i l tt t h n , n ÷n d n n -ê v h h bã g ¶hh t © ã é ¶ Ýn Õt h g ¸ g g i µ ×n n t g ® n , ¸ h ® , n mÆ, mé t¹ g t ¸ t t n d m×n ® k æ iÕn é g n Ìn Ðt t t r n h i - -ë g o h·h c n n ¾ n h n h mí bËtl v k i t Êy bËtl ® c t × t Ýc t ó « g g m, g e, g Ü i ªn µ h h ªn -î h h h h , h o h g k « g g i "k « g c Þu ® c V× t Õ k i d y mç bµ c g n µ øn , h n h h n h -î ". hh¹ i iã¾ v i t ùct ® ph n ba g t i c n n ¾ c cem q a s¸. í h Õ Þa -¬ g o iê « ò g h c ¸ un t VÝ d : Kh d y bµ “ C¸nh diÒu tuæi th¬” trong chñ ®iÓm “ TiÕng s¸o ô i¹ i diÒu” t«i nh¾c c¸c em h·y quan s¸t vµo nh÷ng buæi chiÒu mïa hÌ, ® u n l n t © q en n ÷n c n d l l g tªn k « g tu g c n v i ª è -î h n u h g ¸ h iÒu ¬ ön r h n r n ï g í t g h r c ac cb¹ c n l . C¸ em sÏ t Êy ® c t ó v i c atß t ¶ iÕn ß eo ñ ¸ n ï g øa c h -î h u ñ r h d , ® n t ê c c em c n t Êy ® c c n t a h b×n c al n q ª ViÖt iÒu å g h i ¸ ò g h -î ¶ h h n h ñ µg u Na Ch h v t Õ, k i h c bµ n y k « g k Ý l p s« n i h n l v h m. Ýn × h h ä i µ h n h í i æ ¼ ªn µ iÖu q ¶bµ h cc n c oh n u i ä òg a ¬. Bªn c n v n h biÕtv t ùc t c é sè g v n sè g c n ® c bå ¹ h è iÓu Ò h Õ u c n , è n ò g -î i d n mé c c g n t q a s¸ h v bë n ÷n k h n h -ì g t ¸ h i¸ iÕp u c ë i h g in g iÖm c a ® i ñê sè g n ÷n t µ h t v n h c k o h c t t n c ac c t Õ h t-í v n , h g h n ùu ¨ ä , h a ä - -ë g ñ ¸ h Ö r c µ c c an ÷n n -ê ® n t ê ph n l n ® c g i l i to g s¸ h v i. Mç ¶ ñ h g g i -¬ g h i Ç í -î h ¹ r n c ë i c è s¸ h c biÕtba ® l i Ýc v l t ó Nã g p t më r n t m n ×n un c ã o iÒu î h µ ý h . ió a égÇ h v c é sè g k ¬ s© n ÷n su n h v c m x c g p ph n k ¬ d µ uc n, hi u h g y gÜ µ ¶ ó, ã Ç h i Ëy n n l c m t ô v n c o c c em. Do ® t i l « ® n v c c em ® ¨ g ùc ¶ h ¨ h ¸ ã « u n é g iªn ¸ Õn 4
t - v c at-ê g v s-u t m n ÷n c è s¸ h ph h p v i l t æ c h iÖn ñ r n µ Ç h g un c ï î í øa u i, ã Ýc c o v h c t t d n ® ® c T« c n g i t iÖu c o ph h y h h h iÖc ä Ëp u -ì g Ó ä . i ò g ií h h ô un n ÷n c è s¸ h h y v bæ Ýc ® h c mu v l m ph n t -ë g c o c n h g un c a µ hÓä a µµ Çhn h o em m×n mç k i c c em ® t® h ih¸ ¹ iÓm c o Gió c c em c h biÕts© s¾ a. p¸ ã iÓu uc h n v t ùc t c é sè g v v n h c l m c o tÝ t n t n c ac c em ¬ Ò h Õ u c n µ ¨ ä , µ h r -ë g -î g ñ ¸ t ªm ph n ph , c © t ùc h og ó hn h . §© c Ýn l ® k q a tä g® c m t ôv n h ct t y h h µ iÒu iÖn u n r n Ó ¶ h ¨ ä è . 2.2.3. N¾ v m ÷ng k t c b¶ v TiÕng ViÖt iÕn høc ¬ n Ò §å g t ê v i v bå d n v n sè g c n ph i ta g bÞ c o h c n h i í iÖc i -ì g è n, Ç ¶ rn hä sin mé sè k t øc c b¶ v TiÕn ViÖtv mé sè k t øc v v n ht iÕn h ¬ nÒ g µt iÕn h Ò¨ h cn - c ck ¸ n ä h ¸ h i iÖm v h h ¶ h c i t , k c t c ph m, c c ® c Ò ×n n , h iÕt Õt Êu ¸ È ¸Æ t-n c a n « n ÷ n h t u , mé sè biÖn ph p t t Mu n c m t ô r g ñ g n g g Ö h Ët t ¸ u õ. è¶h ® c v n ph i c ti t øc n k « g k i ® c v n c n c Ø n - "® n g y -î ¨ ¶ ã r h , Õu h n , h ä ¨ ò g h h µ ¶ t i t© ". Do ® t i ® c n c c o h c sin mé sè k t øc c b¶ n y a ru ã « · u g Êp h ä ht iÕn h ¬ n µ c oh csin to gd h c t Ó l : hä h r n Þp Ì ô h µ a HiÓu biÕtv n ÷ © v c ÷ v TiÕn ViÖt(© t a h c ÷ g i © . Ò g m µ h iÕt g m h n , h h m, dÊu ghi thanh, tiÕng c¸c bé phËn cña tiÕng: ©m ®Çu, vÇn, thanh…. b. Tõ n ÷: Cãk t øct n ÷ s© r n g iÕn h õ g u é g Tr n ® ¹ v n t c n l n q ª n µ mï c an µv n T« Ho i, c c og on ¨ ¶ ¶h µg u gy a ñ h ¨ µ¸ em c ó ý n a t i s¾ ® c a mµ v n . C¸ t t g Ðp (c n h ph n h gy í c é ñ u µg c õ õ h ã g Üa © l ¹ c Ø mµ v n k ¸ n a ® ® c n µv n biÕn h ¸k « l n : v n o i) h u µ g h c h u · -î h ¨ o h n -ê g µ g x é v n h e, v n l v n x v n t i, v n ® m, v n è v n u m, µ g o µ g Þm, µ g Ëm, µ g -¬ µ g è µ g i, µ g x n , v n g n v n m-î .Cã n ÷n mµ v n k « g n ×n b» g m¾ ä g µ g iß , µ g t h g u µg hn h n t ® c c Ø c t Ó c m n Ën b» g t m h n q a c c d ® tc a n µ v n -î h ã h ¶ h n © å u ¸ h iÔn ¹ ñ h ¨ : v n h n t -ê g k i, v n n - n ÷n v t¸ n n mµ v n tï ph , ® m µg ¬ h n h µg h h g ¹ o ¾g u µg r ó Ç Êm l l g ¹ õn . c Ng ph p: Cã k t øc v c u mí c m n Ën ® c c i h y c a . ÷¸ iÕn h Ò© i¶ h -î ¸ a ñ n µ v n Ng y Ph n H¸ h h¨ u Ôn a c. "Tho¸t c¸i, l¸c ®¸c….hiÕm quý" NÕu t iÕu ® n ÷n t¹ g n ÷ g y Ên t n v t ê g n "Th ¾ c i" h i h g rn g © -î g Ò h i ia ot ¸ k « g d n c c ® o bæ n ÷ (l c ® c ® o v n ÷ (t ¨ g l n l n ) h n ï g ¸h ¶ g ¸ ¸ ), ¶ Þ g r n o g a h n ÷n c u v n tªn sÏ k « g t Ó l m c o n -ê ® c c m n Ën ® c v h g© ¨ r hn h µ h g i ä ¶ h -î Î ® n t ¬ v h y ¶ c at ¾ g c n SaPa Ñp ªn h µ u Òn o ñ h n ¶ h . d Lµ q en v i n ÷n k ¸ n . m u í h g h i iÖm: *H×n ¶ h Lµt µ bé ® n n , mµ s¾ h Æ ® c ® h n: on -ê g Ðt u c o c Æ iÓm c an -êñ g i, v , c n bªn n o i ® c g i l i to g t c ph m, n ê ® t c t Ó t n Ët ¶ h g µ -î h ¹ r n ¸ È h ã a ã h -ë g t n r ® cn -ê v c n ® . -î g a -î g i, Ët ¶ h ã VÝ d : ô "V-ê t -a g m¸ n r iã t B-í ba r r n m y Ëp ê Qu n ® i c © mÑ ah « hn Mé r gc © c n t õn h n o ". Cã h i h h ¶ h - B-í ba r r n to g v nt-ag m¸. a ×n n : m y Ëp ê r n -ê r iã t - Mé r g c © c nq a h ® i c © mÑ. t õn h n o u n « h n 5
*Ch t : l ® i iÕt µ iÓm n á ý n á k Ýa c n n á to g n i d n sù v h, h , h ¹ h h rn é u g iÖc h Æ c u c u Ön oc © hy . *Bè c c Lµ sù x ® t t×n bµ c c ph n ® t o n mé sè n i ô: Õp Æ, r h y ¸ Ç Ó ¹ ªn t é d n h µ c Øn . ug on h h *Mé sè h ht øct t t ×n h u õ. -So s¸ h Lµ ® i c iÕu h i sù v , h t n c c n mé d h n: èh a Ët iÖn -î g ã ï g t Êu iÖu c u g n o ® v i n a , n » l m c o v d t të n sin ® n , g i h n µ ã í h u h m µ h iÖc iÔn ¶ r ªn h é g î c m. ¶ -Nh n h ¸ : Lµ biÕn sù v t µ h c n n -ê b» g c c g n c o n ©o Ët h n o g i n ¸ h ¾ h ã tën sin ® n , h d n r ªn h é g Êp É . Ng µ h i h h t øc tªn c c em ® ® c l m q en q a t Lu Ön t v o i a ×n h r , ¸ · -î µ u u iÕt y õ µ c u l p 2 - 3, t i c n c oc c em l m q en v i mé sè h h t øct t k ¸ ©í «ßh¸ µuí t ×n h u õ h c n -: h -§iÖp n ÷ : Lµsù n ¾ ® n ¾ l i mé t n ÷ n » n Ên m¹ h mé g hc i hc ¹ tõ g hm h n t ý n o® , l m c on n i bËtv h d nn -ê ® c µ ãµ h ãæ µ Êp É g i ä . -§¶ n ÷ : Lµsù t a ® i tËtt c t o n ÷ ph p t « g t -ê g c a og h y æ r ù Êu ¹ g ¸ hn h n ñ c u n » n Ên m¹ h v l m n i bËtý c n d ® t ©, hm h n µµ æ Ç iÔn ¹. -Ph n ® i : Lµ c c d ® tn © l g n iÒu l n n ÷n t u c ãg ¹ ¸ h iÔn ¹ h n ªn Êp h Ç h g hé t hc a® i t n n » mô ® hl m n i bËtb¶ c Êtc a® i t n . Ýn ñ è -î g h m c Ýc µ æ n h ñ è -î g -Èn d c u Ón ® i c m g c : Lµc c d ® tl m biÕn c u Ón k ¶ ô h y æ ¶ i¸ ¸ h iÔn ¹ µ hy h n n k h p c a n ÷n t c Ø c m g c (t c Ø c m g c n y l i c k ¶ ¨ g Õt î ñ h g õ h ¶ i¸ õ h ¶ i¸ µ ¹ ã h n n k h p v i t c Ø c m g ck ¸ ). ¨ g Õt î í õ h ¶ i¸ h c -§è l : Lµ c c ® tto g mé c u i ® ¹ c u n ÷n k ¸ n i Ëp ¸ Æ rn t h ç o n © , h g h i iÖm, h h ¶ h ® i l n a n » n b¶ c Êtc a® i t n ® cmiªu t . ×n n è Ëp h u h m ªu n h ñ è -î g -î ¶ -C© h i t t : Lµ c u h i v h h t øc l h i mµ v t ùc c Êtl u á uï © á Ò ×n h µ á Òh hµ k ¼ g ® hh Æ ph ® h c c m x c h n Þn o c ñ Þn ã ¶ ó . -T-î g t a h - t n h h : Lµ l i d n k h p mé l ¹ t t n n hn -î g ×n è ï g Õt î t o i õ -î g t a h h Æ t t n h h to g k i k h Æ t , n » t o n v sè g ® n h n o c õ -î g ×n r n h Ó o c ¶ h m ¹ ªn Î n é g c ot Õ g i ® cmiªu t . h h ií -î ¶ 2.3. RÌn k n¨ v ® ¹ v n v c m t V¨ hä . ü ng iÕt o n ¨ Ò ¶ hô n c Bå d n v n sè g v ta g bÞ n ÷n k t øc c b¶ v TiÕn i -ì g è n µ rn h g iÕn h ¬ nÒ g ViÖtmí c Ø l b-í c u n bÞ v c ó g c Ø l n ÷n ® k ® c m t ô i h µ c hÈ × h n h µ h g iÒu iÖn Ó ¶ h v n c -¬ g ViÖcl m q a tä gn Êt® t or n n l c m t ôV¨ h c ¨ h n. µ u n r n h Ó ¹ a ¨ g ùc ¶ h nä l c o h c sin t x c v i t c ph m v n c -¬ g mé c c c h q ¶ µh ä h iÕp ó í ¸ È ¨ h n t ¸ h ã iÖu u t « g q ac cbµ t ® bå d n c m t ô V¨ h c® cx y d g t µ h h n u ¸ i Ëp Ó i -ì g ¶ h n ä -î © ùn h n ® ® t öt ¸ h k Ò Ó h h c , iÓm tan n l c m t ôV¨ h cc ah csin . r ¨ g ùc ¶ h nä ñ ä h Mu n r k n n c m t u t ¬ v n c o c c em, t i t -ê g x y d g è Ìn ü ¨ g ¶ h h ¨ h ¸ « h n © ùn h t è g c cbµ t r c m t ôt d ® k ã : Ö h n ¸ i Ëp Ìn ¶ h õ Ô Õn h - Bµ t t h t cd n c a c c d n t ® tc u sin ® n . i Ëp ×m iÓu ¸ ô g ñ ¸ h ï g õ, Æ © h ég - Bµ t ph th n ÷n h h¶ h c i t c g t Þ g i t . i Ëp ¸ iÖn h g ×n n , h iÕt ã i¸ r î ¶ - Bµ t y c u ph th biÖn ph p t t g n g i v i h c sin t i Ëp ªu Ç ¸ iÖn ¸ uõ Ç ò í ä h iÓu h cv ® n g g t Þ c a c ó gt o gv biÓu® tn i d n . ä µ ¸ h i¸ i¸ r ñ h n r n iÖc ¹ é ug - Bµ t y c u h csin n ýn h c a® ¹ bµ i Ëp ªu Ç ä h ªu g Üa ñ o n i. 6
*C¸ b-í t hµ h-í d n hä sinh l m bµ t bé l c m c c iÕn nh ng É c µ i Ëp c é ¶ t V¨ hä q ® ¹ v ng n l p 4 t c ngt ×nh mí . hô n c ua o n iÕt ¾ í heo h-¬ r i T« h n d n h c sin k i n Ën ® c bµ t c m t ô t ¬ v n c n i -í g É ä hh h -î i Ëp ¶ h h ¨ Ç t ùch t ø t l nl tt eo4 b-í sa : h iÖn h ù Ç -î h cu B-í 1 : - §ä k ® bµ n m ® c® bµ y c u g ? c c Ü Ò i, ¾ -î Ò i ªu Ç × - §äc kÜ ®o¹n th¬, ®o¹n v¨n hoÆc bµi th¬, bµi v¨n… mµ bµ c o HiÓu k ¸ q ¸ n i d n v n h t u c Ýn c a® ¹ , bµ i h. h i u t é u g µ g Ö h Ët h h ñ o n i. B-í 2 : - §o n t ¬ v n Êy c c n ph n ýk « g ? NÕu c : ph n l m c ¹ h, ¨ ãÇ © hn ã ©µ mÊyý ? - T×m h d h n h t u c at g ý c c d n t ® t iÓu Êu iÖu g Ö h Ët ñ õn , ¸ h ï g õ, Æ c u c c sö d n h h ¶ h c i t , c c sö d n c c biÖn ph p n h © , ¸h ô g ×n n , h iÕt ¸ h ôg ¸ ¸ gÖ t u q en t u c v ® n g g tÞ c a c ó g to g v biÓu ® t n i h Ët u h é µ ¸ h i¸ i¸ r ñ h n r n iÖc ¹é dn. ug B-í 3 : - LËp d ný ® ¹ v n: c µ on ¨ + Më ® ¹ : Cã t Ó g i t iÖutùct h Æ g nt on h ií h r iÕp o c i¸ iÕp + Th n® ¹ : Nªu r c cý t eoy c u c abµ © on â ¸ h ªu Ç ñ i + KÕt® ¹ : Gã l i n i d n c m t ô b» g1, 2 c u v n h Æ on i ¹ é ug ¶ h n © ¨ oc k Ðol l h t ùct v b¶ t © . h Ðo iªn Ö h Õ µ n h n B-í 4 : ViÕt t µ h ® ¹ v n c m t ô d v o t h ë 3 b-í c h n o n ¨ ¶ h ùa µ ×m iÓu c tªn r. *VÝ dô minh ho c c d¹ mé bµ t c m t V¨ hä . ¹ ¸ h y t i Ëp ¶ hô n c VÝ d 1: ô §Ò bµi : C¶m nghÜ cña em sau khi ®äc bµi: “ Dßng¸o” cña mÆc s«ng Ng Ôn Tr ng T¹ . uy ä o C¸ h l m cµ B-í 1: c - Yªu c u 2 - 3 häc sinh ®äc kü bµi tËp ®äc “ Dßng s«ng mÆc ¸o” Ç c a Ng y Tr n T¹ ñ u Ôn ä g o - T×m h n i d n , n h t u c a bµ t ¬ iÓu é u g g Ö h Ët ñ i h: + N é d n bµ t ¬ Ca n î v ® c a d n s« g q ª h n v i ug i h: g i Î Ñp ñ ß g n u -¬ g µ cm ¶ x cc at cg ® i v i q ª h n ® n c ó ñ ¸ i¶ è í u -¬ g Êt -í . + N g Ö t u c abµ t ¬ Nh n h a- Tõ g i t , g i c m. h h Ët ñ i h: ©ã î¶î¶ B-í 2: Ph n ý Bµ t ¬ c ial m 2 ýn á c © : ih h µ h - ý 1: 8 d n t ¬ ® u Mµ ¸ c a d n s« gc c bu i s¸ g t-a , c iÒu ßgh Ç: u o ñ ßg n ¸ æ n, r h, t i. è Ng Ö t u c nk a t ¸ : h h Ët Ç h i h c + §é gt MÆ n õ: c + Tõ n ÷ g i t mµ s¾ : Lô ® o ¸ x n , h y h y r n v n , g î¶ u c a µ, o ah © © ¸g µg nug hn 7
tÝm + Tõ n ÷ g i c m: §iÖu l m sa , t -í t ¹ t ¬ t È . gî¶ µ o h th , h h n + N h nh ¸ ® , mÆ ¸ © o : iÖu co - ý 2: 6 d n c n l i: Mµ ¸ c a d n s« gl c® k u a t ê s¸ g ßg ß ¹ u o ñ ß g n ó ªm h y , r i n . Ng Ö t u c nk a t ¸ : h h Ët Ç h i h c + Tõ n ÷ g i t mµ s¾ : ¸ ® , ¸ h a g î ¶ u c o en o o . + Tõ n ÷ g i c m; n È n ¬ gî¶ gn g + Nh n h ¸ mÆ ¸ © o: co B-í 3: LËp d n ý c µ - Më ® ¹ : Gií t iÖu g n t on ih i¸ iÕp - Th n® ¹ : © on + ý 1: T¸ g g i t iÖu mµ s¾ c a d n s« g c c bu i : s¸ g , c i¶ ií h u c ñ ßg n ¸ æ n t -a r , c iÒu t i. h ,è §éng tõ “ mÆc” trong “ s«ng mÆc ¸o”. s«ng ®-îc nh©n ho¸ nh- mé t t iÕu n t Ýc l m d y . h ÷ h h µ u ªn TÝn t g i t mµ s¾ : l a ® o ¸ x n , h y h y r n v n , h õ î ¶ u c ô µ, o ah © © ¸g µg nug hn t c o t t Êy s¾ n c c a d n s« g biÕn h ¸ mä t ê ® Ým, h a h c -í ñ ß g n o i h i iÓm to g rn nµ. gy TÝn t g i c m: ® l m sa , t -í t a n È n ¬ g i c m x c hõ î ¶ iÖu µ o h th, gn g î ¶ ó u Ón y c u Ón mÒm m¹ t h y q ª h n . hy , i, ×n ªu u -¬ g + ý 2: T¸ g g i t iÖu mµ s¾ c a d n s« g l c ® k u a c i¶ ií h u c ñ ß g n ó ªm h y , tê ri s¸ g n Tõ n ÷ g i t mµ s¾ : ¸ ® , ¸ h a d t mµ s¾ c a d n g î ¶ u c o en o o , iÔn ¶ u c ñ ß g s« g n biÕnh ¸ l c® k u a v s¸ gr . o ó ªm h y µ n a TÝn t g i c m: t ¬ ® n È n ¬ t c m x c m¹ h ® n © hõ î ¶ h m Õn g n g ¶ ¶ ó n Õn g y n Êt g l n n -ê ß g g i. - KÕt® ¹ : T×n y q ª h n ® n c c a n µ t ¬ ® l m c o d n on h ªu u -¬ g Êt -í ñ h h · µ h ß g s« g ® h n ba g h , n -ê ® c t ùc sù r n ® n t -í v ® c a n Ñp ¬ o iê Õt g i ä h u g é g r c Î Ñp ñ mé d n s« g t ßg n B-í 4: ViÕtt µ h ® a c m t ô c hn än ¶ h: ViÕt v d n s« g q ª h n , r n iÒu n µ t ¬ ® c n ÷n bµ Ò ß g n u -¬ g Êt h h h ·ãh g i viÕt hay nh-: “Nhí con s«ng quª h-¬ng” cña TÕ Hanh; “ BÌ xu«i s La” cña Vò Duy Th«ng… §ã lµ nh÷ng bµi th¬ hay mang ®Ëm mét 8
quª v¬i ®Çy. Bµi th¬ “ Dßng s«ng mÆc ¸ o” cña NguyÔn Träng T¹o còng l mé bµ t ¬ ma g® c ot n iÒu t h c m s© s¾ . µ t ih n Õn h a h ×n ¶ uc “ Dßng s«ng mÆc ¸o” gåm 14 c©u th¬ lôc b¸t. T¸c gi¶ ®· lµm r t -í m¾ c ó gt mé d n s« gq ª r ® mµ s¾ c a n c s« g a r c t h n a t ß g n u Êt Ñp, u c ñ -í n t a ® i t eo n ÷n t ê ® hy æ h h g h i iÓm t o g c ngµy ®ªm. §éng tõ “ mÆc” trong rn ¶ “ s«ng mÆc ¸o” ®· nh©n ho¸ dßng s«ng nh- mét thiÕu n÷ thÝch lµ l m d y . Nh t ¬ r t h t ph th r n ÷n s¾ mµ , n ÷n s¾ µ u ªn µ h Êt in Õ ¸ iÖn a h g c u h g c ® c a d n s« gq ª h n l « l « biÕn ® i. Ñp ñ ß g n u -¬ g u n u n æ Ta h·y chiªm ng-ìng “ Dßng c ¸o” cña NguyÔn Träng s«ng mÆ T¹ : o N h t ¬ ® k Ð l o sö d n n h t u n © h ¸ d i ¸ h b×n min , µ h · ho Ð ô g g Ö h Ët h n o , -í n h h dßng s«ng biÕt “ ®iÖu” ®µ khoe ¸o ®Ñp, ¸o dµi “ th-ít tha” ®· lµm c n s« gh l x h ® d y d n v g n g i biÕtba ! Tr v d n o n iÖn ªn in Ñp, u ªn ¸ g µ Ç ò o -a Ò ß g s« g r n ba l s«ng mÆc “¸o xanh”….¸o míi. ChiÒu tèi, s«ng “ cµi n é g o a, lªn mµu ¸o h©y h©y r¸ng vµng’”. §Çu h«m , s«ng mÆc ¸o nhung t ªu v n t ¨ gt -í n ùc c n µ sa ® ® t . Nöa ® v k u a h Ç g r n r c g , ã g n o ªm iÓm « ªm Ò h y , s« g l n l n p m×n t o g r g b-ë s« g k ® o g n d k o c c iÕc n ÆgÏ Ð h r n õn i, n Ýn ¸ i¶ Þ h ¸ h ¸ mµ ® . Vµ s¸ g sí h m sa t ËtbÊtn ê d n s« g mÆ ¸ h a o u en n m« uh g, ßg n coo -íp h-¬ng b-ëi lµm “ ngÈn ng¬” lßng ng-êi: “ S¸ng ra th¬m ®Õn ngÈn ng¬ Dß gs« g® mÆ ba g ¸ h a n n · c o iê o o N g cl bç gg p l ® -í ªn n Æ a µ Ngµn hoa b-ëi ®· në nhoµ ¸o ai”…. Bµi th¬ “ ßng s«ng mÆc ¸o” ®· thÓ hiÖn mét c¸ch th¾m thÝªt D y d n s« g n i c « r u c tr n c a m×n . ªu ß g n , ¬ h n a ¾ è ñ h §ä x n bµ t ¬ t ªn em t Êyy h n q Ý h n c n s« g§¸ h c og i h r , h ªu ¬ , u ¬ o n y iÒn h µ t ¬ mé g c ¶ q a q ª h n em ® t o n n ÷n b· mÝa n µ oh n h y u u -¬ g · ¹ ªn h g i , gn d©u xanh ng¾t ®«i bê… VÝ d 2: ô §Ò bµ : Më ® u bµ t ¬ "Nh c n s« g q ª h n ", n µ t ¬ TÕ i Ç ih ío n u -¬ g h h Ha hv : n iÕt "Qu h n t i c c n s« gx n biÕc ª -¬ g « ã o n a h N -í g n t o gso t cn ÷n h n t e c -¬ g r n i ã h g µ g r T© h n t i l mé bu i t -a h må «µ t ær Ì To¶ n¾ng xuèng lßng s«ng lÊp lo¸ng…" 9
Em h v c m n Ën ® c c i h y c i ® c a 4 c u t ¬ tªn n - iÓu µ ¶ h -î ¸ a , ¸ Ñp ñ ©hr h t Õn o h µ? C¸ch lµm B-í 1 : Yªu c u 2 - 3 h c sin ® c k bµ t v ® ¹ t ¬ c a TÕ c Ç ä h ä ü i Ëp µ o n h ñ Ha h n - T×m h n i d n , n h t u c a® ¹ iÓu é u g g Ö h Ët ñ o n + Né d n ® ¹ : Gií t iÖu c n s« g q ª h n v t h i ug on ih o n u -¬ g µ ×n c m c at cg v i c ns« g q ª h n . ¶ ñ ¸ i¶ í o n u -¬ g + Ng Ö t u ® ¹ : Nh nh ¸- sos¸ h- t g i t . h h Ët o n ©o n õî¶ B-í 2 : Ph ný- ® ¹ t ¬ph nl m h i ýn á c © on h ©µ a h - ý 1 : Ha c u ® u: Nh t ¬g i t iÖu c n s« gq ª h n i© © µ h ií h o n u -¬ g + "Ng Ö t u " c nk a t ¸ . h h Ët Ç h i h c + Tõ g i t mµ s¾ "x n biÕc î ¶ u c ah " + §é g t "c " nõã + Nh nh ¸"so t cn ÷n h n te". ©o i ã h g µg r - ý 2 : Ha c u c è ® ¹ : T×n c m c a n µ t ¬ v i c n s« g q ª i © u i on h¶ ñ h h í o n u hn -¬ g Ng Ö t u c nk a t ¸ h h Ët Ç h i h c + Sos¸ h k ¼ g® h: "T© h n t i l mé bu i t-ah n h n Þn m å « µ t æ r Ì" + H×n ¶ h "Bu i t-ah n n bá g hn æ r Ì" ã g n . + §é g t "t ¶ v t l y"l l ¸ g r g i h h n õ o " µ õ ¸ Êp o n " Êt î ×n . ...... Uû ban nh©n d©n quËn ®èng ®a T r êng tiÓu häc C¸t Linh ----------------------------------- 10
S¸ng kiÕn kinh nghiÖm M ét sè biÖn ph¸p båi dìng n¨ng lùc c ¶m thô v¨n häc cho häc sinh giái líp 4 t heo c h ¬ng tr×nh míi M« n : TiÕn ViÖt g Tªnt cg : §Æ g Ma Ph n ¸ i¶ n i ¬g Gi¸ v c b¶ t h c o iªn ¬ n iÓu ä N¨ h c 2010 - 2011 m ä: T ªn ®Ò t i : " Mé sè biÖn ph¸ bå dì n¨ l c m t v n hä µ t p i ng ng ùc ¶ hô ¨ c cho hä sinh g i l p 4 t c ¬ t ×nh mí . c iá í heo h ng r i" A. L ý do chän ®Ò tµi 11
ViÖc ph th , bå d n h c sin n n k iÕu ba g c n l mé ¸ iÖn i ì g ä h ¨g h o iê ò g µ t to g n ÷n n iÖm v q a tä g c a mç g o v , mç n µ tê g v rn h g h ô u n rn ñ i i¸ iªn i h rn µ mä n g o d c Cï g v i c c m« h c k ¸ , v bå d n h c sin i Òn i¸ ô . n í ¸ n ä h c iÖc i ì g ä h n n k iÕu V¨ c n l mé to g n ÷n n iÖm v tä g t m c a c n ¨g h n ò g µ t rn h g h ô rn © ñ « g t cbå d n h csin g i ë c cn µtê gt h c ¸ i ìg ä h iá ¸ h r n iÓu ä . Tr n c ¬ g t×n TiÓu h c k « g c m« V¨ v i t c c l mé og hn r h ä hn ã n n í ¸h µ t m« h c ® c l n n v n h n t i h h t µ h n n l V¨ c o h c n ä é Ëp h g É í g í ×n h n ¨ g ùc n h ä sin . §Ó h h t µ h n n l V¨ c o h c sin TiÓu h c tí h ph i h ×n h n ¨ g ùc n h ä h ä , r c Õt ¶ h h t µ h n n l c m t ô v n h c c o h c sin . Tøc l ph i h h t µ h ×n h n ¨ g ùc ¶ h ¨ ä h ä h µ ¶ ×n h n n n l t n Ën h , c m n Ën ® c c i h y c i ® v n i d n v ¨ g ùc iÕp h , iÓu ¶ h î ¸ a , ¸ Ñp Ò é u g µ n h t u c a® ¹ v n ® ¹ t ¬ h y mé t c ph m v n h c Ví mo g g Ö h Ët ñ o n ¨ , o n h a t¸ È ¨ ä. i n mu n bå d n v ph ttiÓn n n k iÕu v n c o h c sin n to g c è i ìg µ ¸ r ¨g h ¨hä h ªn r n Êu tó c a® t i c ä h c sin g i l p 4, 5 c c c t eo c ¬ g t×n c ba rc ñ Ò h h n ä h iá í ¸ Êp h h n r h ò o g c n c mé bµ t c m t ô v n h c v i sè ® iê ò g ã t i Ëp ¶ h ¨ ä í iÓm c iÕm k o n 20 - h h¶g 25% t n ® æ g iÓm t µ bµ o n i. Tr n t ùc t h n y k i t c v i c ¬ g t×n mí t i n Ën t Êy o g h Õ iÖn a , h iÕp Ën í h n r h i, « h h : n n l c m t ô c ah c sin c n r h n c Õ mÆ d c c em ® ® c l m ¨ g ùc ¶ h ñ ä h ß Êt ¹ h cï¸ ·î µ q en t l p 2 - 3. Xo g c c em c Ø mí ® c ph th q a c c v n b¶ u õí n¸ h iî ¸ iÖn u ¸ ¨ n n h t u v c Ø ® c biÕtq a sù d n d tc a t Ç c c ø h µ t µ c c g Ö h Ët µ h î u É ¾ ñ hy « h on on ¸ em c a® cv t µ h mé ® ¹ v n c m t ô Ch h v v mµv bå d h î iÕt h n t o n ¨ ¶ h . Ýn × Ëy iÖc i - ì g h c sin g i l p 4 t eo c ¬ g t×n mí Ýtn iÒu c n g p n ÷n k ã nä h iá í h hn r h i h òg Æ h g h k¨. hn VËy l m t Õ n o ® ® p øn n iÖm v bå d n n © t i mµ x h i µ h µ Ó¸ gh ô i ìg hn µ ·é ® g o c o n µ h §ã c Ýn l c u h i, l n i t¨ të c an iÒu n µg o · ia h g n . h h µ © á µ ç rn r ñ h h i¸ t m h y v ® c n l l d ® t i c ä n h c , t ùch v ® c r t © u Õt µ ã ò g µ ý o Ó « h n g iªn øu h iÖn µ ó ó mé sè k h n h t in g iÖm to g c n t cbå d n h c sin mò n ä q a® t i rn « g ¸ i ì g ä h i hn u Ò µ "Mé sè biÖn ph¸ bå dì n¨ l c m t V¨ hä c hä sinh t p i ng ng ùc ¶ hô n c ho c g i l p 4 t c ¬ t ×nh mí . iá í heo h ng r i" B. P h¹m vi vµ thêi gian thùc hiÖn 1. P h¹ v t m i hùchiÖn §Ò t i h n t i v t h n h c , v n d n c c biÖn ph p bå µ í g í iÖc ×m iÓu g iªn øu © ô g ¸ ¸i d n , r n n l c m t ô V¨ c oh csin g i l p 4. ì g Ìn ¨ g ùc ¶ h nh ä h iá í 2. T hê g n t i ia hùchiÖn . Tõ t ¸ g9/2010 ® t ¸ g 4/2011 hn Õn h n C . Q u¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi. 1. K h¶ s¸ t o t hùct Õ. Th n q av g n d y bé m« TiÕn ViÖtc o ® i t y h c sin « g u iÖc i¶ g ¹ n g h é u Ón ä h g i l p 4 t eo c ¬ g t×n mí t i n Ën t Êy h u h c c em h c sin g i iá í h h n r h i « h h Ç Õt ¸ ä h iá ® c m t Êy r k ã k ¨ , v v k i l m bµ t c m t ô V¨ h c Vµ Òu ¶ h Êt h h n Êt ¶ h µ i Ëp ¶ h n ä. q ¶t Ët ó g n v , v i c tó c amé ® k ¶ s¸ 60 ph tbµ t sè 3 u h ® n h Ëy í Êu r c ñ t Ò ho t ó i Ëp l bµ t c m t ôV¨ h cc iÕm 4/20 ® µ i Ëp ¶ h nä h iÓm t i t u ® ck q ¶n sa : « h î Õt u h u §¹ yt ªu K h« ®¹ K h« ng t ng Bµ x l ¹ i Õp o i G iá i K h¸ cu Ç y cu ªu Ç l m bµ µ i 12
Sè bµi 0/25 0/25 7/25 11/25 7/25 2. Nh÷ng biÖn ph¸ t p hùchiÖn (né dung c y c ®Ò t i) i hñ Õu ña µ Ví c Êt l n k ¶ s¸ n v , t i k « g t¸ h k á n ÷n b¨ i h î g h o t h Ëy « h n r n h i h g n k o n t¨ të B» g k h n h h ¨ , r n r . n in g iÖm g n d y bå d n h c sin g i c a i¶ g ¹ , i ì g ä h iá ñ m×n c n v i v h c h i ® n n h v l n ® o b¶ t © t i ® x y h ï g í iÖc ä á å g g iÖp µ · h ¹ , n h n « · © d g c ¬ g t×n c n k h ¹ h g n d y v i mé sè biÖn ph p bå d n ùn h n r h ï g Õ o c i¶ g ¹ í t ¸ i ìg n n l c m t ô V¨ c o h c sin n » g p c c em ® t k q ¶ t t ¨ g ùc ¶ h nh ä h h m ió ¸ ¹ Õt u è to g c c k t i v c u n bÞ c o v h c V¨ ë c tªn Cô t Ó l : Ví rn ¸ ú h µ h È h iÖc ä n Êp r . hµ i c Êtl n k ¶ s¸ n v , t i k « g t¸ h k á n ÷n b¨ k o n t¨ të h î g h o t h Ëy « h n r n h i h g n h ¨ , r n r . B» g k h n h n in g iÖm g n d y bå d n h c sin g i c a m×n c n v i i¶ g ¹ , i ì g ä h iá ñ h ïg í v h c h i ® n n h v l n ® o b¶ t © t i ® x y d g c ¬ g iÖc ä á å g g iÖp µ · h ¹ , n h n « · © ùn h n t×n c n k h ¹ h g n d y v i mé sè biÖn ph p bå d n n n l r h ï g Õ o c i¶ g ¹ í t ¸ i ì g ¨ g ùc c m t ô V¨ c o h c sin n » g p c c em ® tk q ¶t tto g c c k ¶h nh ä h h m ió ¸ ¹ Õt u è r n ¸ ú t i v c u n bÞ c ov h cV¨ ë c tªn Cô t Ó l : h µ hÈ h iÖc ä n Êp r . hµ 2.1. X© d y ùng hí x l ® i v i c u há k ë ph© m« TËp ® c ng ö ý è í © i hã nn ä l p 4. í Xu ph tt t ùc t g n d y ph n m« TËp ® c ë l p 4 t i n Ën Êt ¸ õ h Õ i¶ g ¹ © n ä í «h t Êy : n iÒu bµ TËp ® c l v n b¶ ma g t h n h t u c o NÕu c Ø h h i ä µ¨ n n Ýn g Ö h Ët a . h l y c o h c sin ® c ® n t × c a ® mµ ph i g p h c sin ® c d u Ön h ä h ä óg h h ñ ¶ ió ä h ä iÔn c m ® c m t ô ® c "C¸ t Ç " c a v n b¶ mµ c c y t n h t u l ¶ Ó¶ h î i hn ñ ¨ n ¸ Õu è g Ö h Ët µ ph n t ® c u Ón t i n i d n . Ch h v t Õ, n bá h n c c c u h i ¬ g iÖn Ó h y ¶ é u g Ýn × h Õu ¼¸©á k ã t × mô t c Ýn c aph n m« TËp ® c sÏ bÞ t iÕu h tl m h n c Õ hh c iªu h h ñ © n ä h ôµ ¹ h n n l c m t ô c a h c sin ® c biÖtl n ÷n h c sin c n n k iÕu ¨ g ùc ¶ h ñ ä hÆ µh gä h ã ¨g h k « g ® c ph th v bå d n . Ch h v v , t i ® t x y d g v x h n î ¸ iÖn µ i ì g Ýn × Ëy « · ù © ùn µ in ý k c Ø ® o c ac c c l n ® o c u ªn m« ® r g i ph p x l c u iÕn h ¹ ñ ¸ Êp · h ¹ h y n a a i¶ ¸ ö ý © h i k ã b» g c c k « g ® tc u h i k áh n ¸ h h n Æ © á iÓm ta h c sin n n c n g n rä h h g Ç i¶ g b» g c c d n d tc u Ón ý t m t th y h n d n c c ® c Gi¶ ph p n ¸h É ¾ h y , ã ¾ a í g É ¸h ä. i¸ c a t i ® c c Êp t u t to g d h n n m h c 2010 - 2011 t i ® ñ « î h h Ën õ r n Þp Ì ªn ¨ ä «· m¹ h d nt ùch t eoh n g i q y Êy Ch n h n n ¹ h iÖn h í g i¶ u Õt . ¼ g ¹ : - Ví c u h i 4 to g bµ "Tr n ® n §« g S¬ " (TV4/ T1 ta g i © á rn i èg åg n n r n 17) : "Em c n Ën x g v c c v c u c at cg to g® ¹ 3 ?". ã h Ðt × Ò ¸ h iÕt © ñ ¸ i¶ r n o n §è v i c u h i n y t i l n v o ph n h n d n ® c Sa k i h n d n i í © á µ, « åg µ Ç íg É ä. u h íg É ® c t µ bµ ® c ® ¹ 1, ® c ® ¹ 2 t i n : "ë ® ¹ 3, t c g v c u ä o n i, ä o n ä o n « ªu o n ¸ i¶ iÕt © c n iÒu t ® c l p l i, v v c c em c n n Ên g n ® n ". ãh õ î Æ ¹ × Ëy ¸ Ç h iä g ó g - C© 1 u bµ " Ho h c tß (T45 T2 ta g 43) : "T¹ sa t c g l i g i h aph n i a ä r" rn i o ¸ i¶ ¹ ä o î g lµ ‘Hoa häc trß” ? T« d n c u h i n y ® c u Ón sa g ý 2. Sa k i h c sin ® c ® ¹ i ïg © á µ Ó hy n uh ä h ä on 2, t i n "VÎ ® c ah aphîng cã g× ®Æc biÖt?” « ªu Ñp ñ o 13
- C© 2 bµ "Dß g s« g mÆ ¸ " (TV4 T2 ta g u i n n co r n 118) : C¸ h n i cã “Dßng s«ng mÆc ¸o” cã g× hay? T« l n c u n y ® c n c biÖn ph p n © h ¸ c o h c sin g i i å g © µ Ó u g Êp ¸ hn o h ä h iá b» g c c n "C© "Dß g s« g mÆ ¸ " l c u c sö d n n h t u n ¸ h ªu u n n co µ© ã ô g g Ö h Ët n © h ¸ , h h ¶ h n © h ¸ l m n i bËtsù t a ® i mµ s¾ c a d n hn o ×n n h n o µ æ hy æ u c ñ ßg s« g t eo t ê g n , t eo mµ tê mµ n n , mµ c a c c y µ c o n h h i ia h u r i, u ¾g u ñ á © ...l m h c ns« g tën g ng i v i c n n ê o n r ªn Ç ò í o g i C© 3 bµ "§ê g ® SaPa (TV4 T2 ta g 102: V× sa t c g g i Sa u i: ni " rn o ¸ i¶ ä Pa lµ “mãn quµ tÆng diÖu k× “cña thiªn nhiªn? T«i dïng c©u hái nµy ®Ó cung cÊp phÐp ®¶o ng÷ trong c©u “ c i, t¾ g l n l n mé c n mat y tªn n ÷n c n ® o l mËn. “ ¸ rn o g a h t ¬ u Õt r h g µ h µ , ª, Nã t m l i: iã ¹ Dí h h t øc h n d n ® c c u Ón ý h y t m ý t i l n n i d n i ×n h íg É ä, hy a ã , « åg é ug c u h i g m t i ® c n c c o h c sin g i v n h t u c abµ h y © á i¶ ¶ Ó u g Êp h ä h iá Ò g Ö h Ët ñ i a g p h c sin c m t ô v n h c mé c c n Ñ n µ g Ng µ r ë mç bµ ió ä h¶ h ¨ ä t ¸h h h n . oi a ii h c ® ¹ c biÖn ph p t t so s¸ h ® o n ÷, n © h ¸ t n tn , ® ä, on ã ¸ u õ, n , ¶ g h n o , î g r g iÖp t t i ® g i ý ® h c sin c m n Ën c i h y c i ® c a v n b¶ l m õ, « Òu î Óä h ¶ h ¸ a , ¸ Ñp ñ ¨ n µ n i bËtn i d n . §© c n l mé c c ® bå d n h csin g i n a t i æ é u g y ò g µ t ¸h Ó i ì g ä h iá g y ¹ l p, ët g g h c í õn iê ä . 2.2. C¸ biÖn ph¸ bå d ng n¨ l c m t v n hä . c p iì ng ùc ¶ hô ¨ c Tr n g n d y TiÕn ViÖtc o h c sin g i l p 4 t i r c i tä g o g i¶ g ¹ g hä h iá í « Êt o r n v bå d n n n l c m t ô v n h c tí k i b¾ t y v o v r k iÖc i ì g ¨ g ùc ¶ h ¨ ä r c h t a µ iÖc Ìn ü n n . V× v ba g t i c n ® r y c u r l y c m t ô v n h c t- ¨g Ëy o iê « ò g a a ªu Ç Ìn u Ön ¶ h ¨ ä r í k i r l y k n n v ® ¹ v n v c m t ôv n h c c h Ìn u Ön ü ¨ g iÕt o n ¨ Ò ¶ h ¨ ä . Tr c h c n c o h c sin h ® c k ¸ n í Ðt Ç h ä h iÓu î h i iÖm "C¶ t ô v n h c m h ¨ ä" mé c c ® n g n n Êt ® c Ýn l sù c m n Ën n ÷n g tÞ n i bËt t ¸ h ¬ i¶ h : ã h h µ ¶h h g i¸ r æ , n ÷n ® s© s¾ , t n Þ v ® ® c av n h c t Ó h to g t c ph m h g iÒu u c Õ h µ Ñp Ï ñ ¨ ä h iÖn r n ¸ È (® ¹ v n ® ¹ t ¬ t Ëm c Ý mé t n ÷ c g tÞ to g c u v n c u on ¨, on h , h h t õ g ã i¸ r r n © ¨ , © t¬ h .) Sa ® t i r n n l c m t ô v n h c c c em t eo c c y c u u ã « Ìn ¨ g ùc ¶ h ¨ ä ¸ h ¸ ªu Ç sa : u 2.2.1. Tr u d i høngt k t x t v n: aå hó hi iÕp óc h¬ ¨ Ng y t k i c n n á h u h c c em ® t Ýc n h « g bµ c amÑ a õ h ß h , Ç Õt ¸ Òu h h g e n ,h h Æ n ê t © k c u Ön ® c t ¬ Bí c © v o tê g t h c ® c t o c g i h n Ó h y , ä h . c h n µ r n iÓu ä î iÕp x c v i n ÷n c u t ¬ bµ v n h y to g SGK TiÕn ViÖt n iÒu em ó í h g © h , i ¨ a rn g ,h mu n ® c t mé c c t Ýc t ó §ã c Ýn l n ÷n biÓu h ba ® u c a è ä o t ¸h h h h . h hµ h g iÖn n Ç ñ h g t ó c n g g v n « d n ® n ph tph ttiÓn l t c m¹ h øn h , Ç i÷ ×n µ u i ì g Ó ã ¸ ¸ r iªn ô , n mÏ ® møc sa mª. Ch h v t Õ ph n ® u c ac ¬ g t×n t i t ê g c o Õn y Ýn × h Ç Ç ñ hn r h « hn h c c em t c v i n ÷n bµ t ¬ bµ v n t y c ä . Nh g bµ t ¬ ® c ¸ iÕp Ën í h g i h , i ¨ u Ón h n ÷n i h î bè tÝ ® c tí bë t ¬ v n l t g n i k d c at m h n Ví n « n ÷ r ä r c i h è µ iÕn ã × iÖu ñ © å . i g n g 14
® c c ¾ l c g u h h ¶ h n ¹ ® , l i g i c m, t ¬ t c ® n tùc t î h t ä , iµ ×n n , h c iÖu ¹ î ¶ h ¸ é g r iÕp ® c n t to g n ÷n s¾ t ¸ t h c m k ¸ n a : v i, bu n t ¬ g Õn o im r n h g c h i ×n ¶ h c h u u å, hn, g ...t o c oc c em c h g t ó k i t x cv i t ¬ v n ® t ® c cem iËn ¹ h ¸ ã øn h h iÕp ó í h ¨ Ó õ ã ¸ ® v i v n h c mé c c t g c sa mª - ® y l mé y t q a tä g Õn í ¨ ä t ¸ h ù i¸ , y © µ t Õu è u n r n c ac m t ôv n h c ñ ¶ h ¨ ä. 2.2.2 TÝc l v n hiÓu biÕtv t t c csè v v n hä h uü è Ò hùc Õ ué ng µ ¨ c Qu t×n c m t ô v n h c ma g t h c ñ q a v n ph t u c v o ¸r h ¶ h ¨ ä n Ýn h u n × ã ô h é µ v n sè g n ÷n k h n h è n , h g in g iÖm h biÕtr g c a n ê c m t ô v n h c iÓu iªn ñ g i ¶ h ¨ ä . C¸ "v n Êy tí h ® c t h l ü b» g n ÷n h biÕtv c m x c c a i è" r c Õt î Ýc u n h g iÓu µ¶ ó ñ b¶ t © q a sù h ¹ ® n v q a s¸ h n n µ . Ch h v v t i n ¾ n hn u o t é g µ u n t µ g g y Ýn × Ëy « h c c c em t q a s¸ t ê g x y , q a s¸ b» g n iÒu g c q a (m¾ ¸ Ëp u n t h n u ªn u n t n h i¸ u n t n ×n t i n h t y sê mò n öi). Tr n q ¸ t×n q a s¸ c n t r n h , a g e, a , ig o g u r h u n t Ç ×m a Ðt c Ýn , t Êy ® c ® t h r g c amç c n v , c n n ê sù v d r h h h î øc Ýn iªn ñ i ¶ h Ët o g i, iÖc iÔn a x n q a h Kh q a s¸ c n g i c Ðp l i n ÷n ® c ® u g u n . i u n t Ç h h ¹ h g Æ iÓm mµm×n c m h¶ n Ën n : mé c u n i l tt t h n , n ÷n d n n ê v h h bã g t g h h t © ã é ¶ Ýn Õt h g ¸ g g i µ ×n n iÕn ® n , ¸ h ® , n mÆ, mé t¹ g t ¸ tt n d m×n ® k æ c n n ¾ é g n Ìn Ðt t t r n h i ë g o h · h « g g m, n h n h mí bËt l v k i t Êy bËt l ® c t × t Ýc t ó h o h g g e, g Ü i ªn µ h h ªn î h h h h , µ øn , k « g g i "k « g c Þu ® c V× t Õ k i d y mç bµ c g n v i t ùc t h n h h n h î ". hh¹ i iã¾ íh Õ ® ph n ba g t i c n n ¾ c cem q a s¸. Þa ¬ g o iê « ò g h c ¸ un t VÝ dô: Khi d¹y bµi “ C¸nh diÒu tuæi th¬” trong chñ ®iÓm “ TiÕng diÒu” t«i nh¾c c¸c em h·y quan s¸t vµo nh÷ng buæi chiÒu mïa hÌ, ® u n l n t © q en n ÷n c n d l l g tªn k « g tu g c n v i ª è î hn u h g ¸ h iÒu ¬ ön r h n r n ï g í t g h r o c ac c b¹ c n l . C¸ em sÏ t Êy ® c t ó v i c atß t ¶ iÕn ß e ñ ¸ n ï g øa c h îh uñrh d , ® n t ê c c em c n t Êy ® c c n t a h b×n c a l n q ª ViÖt iÒu å g h i ¸ ògh î ¶h hn h ñ µg u Na Ch h v t Õ, k i h c bµ n y k « g k Ý l p s« n i h n l v h m. Ýn × h h ä i µ h n h í i æ ¼ ªn µ iÖu q ¶bµ h cc n c oh n u i ä òg a ¬. Bªn c n v n h biÕtv t ùc t c é sè g v n sè g c n ® c bå ¹ h è iÓu Ò h Õ uc n, è n òg î i d n mé c c g nt q as¸ hv bë n ÷n k h n h ì g t ¸ h i¸ iÕp u c ë i h g in g iÖm c a® i sè g ñ ê n, n ÷n t µ h t v n h c k o h c tt n c a c c t Õ h tí v c c a h g h n ùu ¨ ä , h a ä ë g ñ ¸ h Ö r c µ ¶ ñ n ÷n n ê ® n t ê ph n l n ® c g i l i to g s¸ h v i. Mç c è s¸ h h g g i ¬ g h i Ç í î h ¹ rn c ë i un c c biÕtba ® l i Ýc v l t ó Nã g p t më r n t m n ×n v c é ã o iÒu î h µ ý h . ió a ég Ç h µ uc sè g k ¬ s© n ÷n su n h v c m x c g p ph n k ¬ d n n l n, hi u h g y gÜ µ ¶ ó, ã Ç h i Ëy ¨ g ùc c m t ô v n c o c c em. Do ® t i l « ® n v c c em ® t v c a ¶h¨h¸ ã « u n é g iªn ¸ Õn h iÖn ñ tê g v su t m n ÷n c è s¸ h ph h p v i l t æ c Ýc c o v h c rn µ Ç h g u n c ï î í øa u i, ã h h iÖc ä t t d n ® ® c T« c n g i t iÖu c o ph h y h n ÷n c è s¸ h Ëp u ì g Ó ä . i ò g ií h h ô un h g un c h y v bæ Ýc ® h c mu v l m ph n t ë g c o c n em m×n mç k i aµ hÓä a µµ Ç hn h o h ih c c em ® t ® ¸ ¹ iÓm c o Gió c c em c h biÕt s© s¾ h n v t ùc t a. p¸ ã iÓu u c ¬ Òh Õ c é sè g v v n h c l m c o tÝ t n t n c ac c em t ªm ph n ph , u c n µ ¨ ä, µ h r ë g î g ñ ¸ h og ó c © t ùc hn h . §© c Ýn l ® k q a tä g® c m t ôv n h ct t y h h µ iÒu iÖn u n r n Ó ¶ h ¨ ä è . 2.2.3. N¾ v m ÷ng k t c b¶ v TiÕng ViÖt iÕn høc ¬ n Ò §å g t ê v i v bå d n v n sè g c n ph i ta g bÞ c o h c sin n h i í iÖc i ì g è n , Ç ¶ r n hä h mé sè k t øc c b¶ v TiÕn ViÖtv mé sè k t øc v v n h c n t iÕn h ¬ n Ò g µt iÕn h Ò ¨ ä h cchi n ¸ k ¸ iÖm v h h ¶ h c i t , k c t c ph m, c c ® c tn c a Ò ×n n , h iÕt Õt Êu ¸ È ¸ Æ rg ñ 15
n « n ÷ n h t u , mé sè biÖn ph p t t Mu n c m t ô ® c v n ph i g n g g Ö h Ët t ¸ u õ. è¶hî¨ ¶ c ti t øc n k « g k i ® c v n c n c Ø n "® n g y t i t© ". Do ® ã r h , Õu h n , h ä ¨ ò g h h µ ¶ a r u ã t i ® c n c c o h c sin mé sè k t øc c b¶ n y c o h c sin « · u g Êp h ä ht iÕn h ¬ nµ h ä h to g d h c t Ó l : r n Þp Ì ô h µ a HiÓu biÕtv n ÷ © v c ÷ v TiÕn ViÖt(© t a h c ÷ g i © . Ò g m µ h iÕt g m h n , h h m, d g i t a h t gc cbéph c a t g © ® u v Êu h h n , iÕn ¸ Ën ñ iÕn : m Ç , Çn, thanh….) b. Tõ n ÷: Cãk t øct n ÷ s© r n g iÕn h õ g u é g Tr n ® ¹ v n t c n l n q ª n µ mï c an µv n T« Ho i, c c og on ¨ ¶ ¶h µg u gy a ñ h ¨ µ¸ em c ó ý n a t i s¾ ® c a mµ v n . C¸ t t g Ðp (c n h ph n h gy í c é ñ u µg c õ õ h ã g Üa © l ¹ c Ø mµ v n k ¸ n a ® ® c n µ v n biÕn h ¸ k « l n : v n o i) h u µg hc hu · î h ¨ o hn êg µg x é v n h e, v n l v n x u m, µ g o µ g Þm, µ g Ëm, v n t i, v n ® m, v n è v n µg ¬ µg è µ g i, µ g x n , v n g n v n mî .Cã n ÷n mµ v n k « g n ×n b» g m¾ ® c ä g µ g iß , µ g t h g u µg hn h n tî c Ø c t Ó c m n Ën b» g t m h n q a c c d ® tc a n µ v n v n h ãh ¶ h n © å u ¸ h iÔn ¹ ñ h ¨ : µ g h n t ê g k i, v n n n ÷n v t¸ n n mµ v n tï ph , ® m Êm l ¬ hn h µg h h g ¹ o ¾g u µg r ó Ç ¹ lg õn . c Ng ph p: Cã k t øcv c u mí c m n Ën ® c c i h yc a n µ . ÷¸ iÕn h Ò © i¶ h î¸añh v n Ng y Ph n H¸ h ¨ u Ôn a c. "Tho¸t c¸i, l¸c ®¸c….hiÕm quý" NÕu t iÕu ® n ÷n t¹ g n ÷ g y Ên t n v t ê g n "Th ¾ c i" h i h g rn g © î g Ò h i ia ot ¸ k « g d n c c ® o bæ n ÷ (l c ® c ® o v n ÷ (t ¨ g l n l n ) h n ï g ¸h ¶ g ¸ ¸ ), ¶ Þ g r n o g a h n ÷n c u v n tªn sÏ k « g t Ó l m c o n ê ® c c m n Ën ® c v ® h g© ¨ r hn h µ h gi ä ¶ h î Î Ñp n t ¬v h y ¶ c at ¾ gc n SaPa ªn h µ u Òn o ñ h n ¶ h . d Lµ q en v i n ÷n k ¸ n . m u í h g h i iÖm: *H×n ¶ h Lµ t µ bé ® n n , mµ s¾ h Æ ® c ® h n: on ê g Ðt u c o c Æ iÓm c a n ê ñ g i, v , c n bªn n o i ® c g i l i to g t c ph m, n ê ® t c t Ó t n t n Ët ¶ h g µ î h ¹ rn ¸ È h ãa ãh ëgîg r ® cn ê v c n ® . a î g i, Ët ¶ h ã VÝ d : ô "Vê t a g m¸ n r iã t Bí ba r r n m y Ëp ê Qu n ® i c © mÑ ah « hn Mé r gc © c n t õn h n o ". Cã h i h h ¶ h - Bí ba r r nto g v n tag m¸. a ×n n : m y Ëp ê r n ê r iã t - Mé r g c © c nq a h ® i c © mÑ. t õn h n o u n « h n *Ch t : l ® i iÕt µ iÓm n á ý n á k Ýa c n n á to g n i d n sù v h, h , h ¹ h h rn é u g iÖc h Æ c u c u Ön oc © hy . *Bè c c Lµ sù x ® t t×n bµ c c ph n ® t o n mé sè n i ô: Õp Æ, r h y ¸ Ç Ó ¹ ªn t é d n h µ c Øn . ug on h h *Mé sè h ht øct t t ×n h u õ. -So s¸ h Lµ ® i c iÕu h i sù v , h t n c c n mé d h n: èh a Ët iÖn î g ã ï g t Êu iÖu c u g n o ® v i n a , n » l m c o v d t të n sin ® n , g i h n µ ã í h u h m µ h iÖc iÔn ¶ r ªn h é g î c m. ¶ -Nh n h ¸ : LµbiÕn sù v t µ h c n n ê b» g c c g n c o n të ©o Ët h n o g i n ¸ h ¾ h ã r n sin ® n , h d n ªn h é g Êp É . 16
Ng µ h i h h t øc tªn c c em ® ® c l m q en q a t Lu Ön t v o i a ×n h r , ¸ ·î µ u u iÕt y õ µ c u l p 2 - 3, t i c n c oc c em l m q en v i mé sè h h t øct t k ¸ ©í «ßh¸ µuí t ×n h u õ h c n: h -§iÖp n ÷ : Lµsù n ¾ ® n ¾ l i mé t n ÷ n » n Ên m¹ h mé g hc i hc ¹ tõ g hm h n t ý n o ® , l m c o n n i bËtv h d n n ê ® c -§¶ n ÷ : Lµsù t a µ ãµ h ãæ µ Êp É g i ä . og hy ® i tËtt c t on ÷ ph p t « g t ê g c ac u n » n Ên m¹ h v l m æ r ù Êu ¹ g ¸ hn hn ñ ©, hm h n µµ n i bËtýc nd ® t æ Ç iÔn ¹. -Ph n ® i : Lµ c c d ® tn © l g n iÒu l n n ÷n t u c ãg ¹ ¸ h iÔn ¹ h n ªn Êp h Ç h g hé t hc a® i t n n » mô ® hl m n i bËtb¶ c Êtc a® i t n . Ýn ñ è î g h m c Ýc µ æ n h ñ è îg -Èn d c u Ón ® i c m g c : Lµc c d ® tl m biÕn c u Ón k ¶ ô h y æ ¶ i¸ ¸ h iÔn ¹ µ hy h n n k h p c a n ÷n t c Ø c m g c (t c Ø c m g c n y l i c k ¶ ¨ g Õt î ñ h g õ h ¶ i¸ õ h ¶ i¸ µ ¹ ã h n n k h p v i t c Ø c m g ck ¸ ). ¨ g Õt î í õ h ¶ i¸ h c -§è l : Lµ c c ® tto g mé c u i ® ¹ c u n ÷n k ¸ n i Ëp ¸ Æ rn t h ç o n © , h g h i iÖm, h h ¶ h ® i l n a n » n b¶ c Êtc a® i t n ® cmiªut . ×n n è Ëp h u h m ªu n h ñ è î g î ¶ -C© h i t t : Lµ c u h i v h h t øc l h i mµ v t ùc c Êtl u á uï © á Ò ×n h µ á Òh hµ k ¼ g ® hh Æ ph ® h c c m x c h n Þn o c ñ Þn ã ¶ ó . -Tî gt a h - t n h h : Lµl i d n k h p mé l ¹ t t n t a h n h n î g ×n è ï g Õt î toi õ î g hn h Æ t t n h h to g k i k h Æ t , n » t o n v sè g ® n c o o c õ î g ×n r n h Ó o c ¶ h m ¹ ªn Î n é g h t Õ g i ® cmiªu t . h ií î ¶ 2.3. RÌn k n¨ v ® ¹ v n v c m t V¨ hä . ü ng iÕt o n ¨ Ò ¶ hô n c Bå d n v n sè g v ta g bÞ n ÷n k t øc c b¶ v TiÕn ViÖt i ì g è n µ rn h g iÕn h ¬ n Ò g mí c Ø l bí c u n bÞ v c ó g c Ø l n ÷n ® k ® c m t ô v n i h µ c hÈ × h n h µ h g iÒu iÖn Ó ¶ h ¨ c ¬ g ViÖc l m q a tä g n Êt® t o r n n l c m t ô V¨ h c l hn. µ u n r n h Ó ¹ a ¨ g ùc ¶ h nä µ c o h c sin t x c v i t c ph m v n c ¬ g mé c c c h q ¶t « g hä h iÕp ó í ¸ È ¨ h n t ¸ h ã iÖu u h n q a c c bµ t ® bå d n c m t ô V¨ h c ® c x y d g t µ h ® ® u ¸ i Ëp Ó i ì g ¶ h n ä î © ùn h n Ò Ó t öt ¸ h k h h c , iÓm tan n l c m t ô V¨ h cc ah csin . r ¨ g ùc ¶ h nä ñ ä h Mu n r k n n c m t u t ¬ v n c o c c em, t i t ê g x y d g è Ìn ü ¨ g ¶ h h ¨ h ¸ « h n © ùn h t è g c cbµ t r c m t ôt d ® k ã : Ö h n ¸ i Ëp Ìn ¶ h õ Ô Õn h - Bµ t t h t cd n c a c c d n t ® tc u sin ® n . i Ëp ×m iÓu ¸ ô g ñ ¸ h ï g õ, Æ © h ég - Bµ t ph th n ÷n h h¶ h c i t c g t Þ g i t . i Ëp ¸ iÖn h g ×n n , h iÕt ã i¸ r î ¶ - Bµ t y c u ph th biÖn ph p t t g n g i v i h c sin t i Ëp ªu Ç ¸ iÖn ¸ uõ Ç ò í ä h iÓu h cv ® n g g t Þ c a c ó gt o gv biÓu® tn i d n . ä µ ¸ h i¸ i¸ r ñ h n r n iÖc ¹ é ug - Bµ t y c u h csin n ýn h c a® ¹ bµ i Ëp ªu Ç ä h ªu g Üa ñ o n i. *C¸ bí t hµ hí d n hä sinh l m bµ t bé l c m t c c iÕn nh ng É c µ i Ëp c é ¶ hô V¨ hä q ® ¹ v ng n l p 4 t c ¬ t ×nh mí . n c ua o n iÕt ¾ í heo h ng r i T« h n d n h csin k i n Ën ® c bµ t c m t ô t ¬ v n c n t ùc i íg É ä h h h î i Ëp ¶ h h ¨ Ç h h t ø t l nl tt eo4 bí sa : iÖn h ù Ç î h cu Bí 1 : - §ä k ® bµ n m ® c® bµ y c u g ? c c Ü Ò i, ¾ î Ò i ªu Ç × - §ä k ® ¹ t ¬ ® ¹ v n h Æ bµ t ¬ bµi v¨n… mµ ®Ò c Ü on h , on ¨ oc i h , bµ c o HiÓu k ¸ q ¸ n i d n v n h t u c Ýn c a® ¹ , bµ i h. h i u t é u g µ g Ö h Ët h h ñ o n i. Bí 2 : - §o n t ¬ v n Êy c c n ph n ý k « g ? NÕu c : ph n l m c ¹ h, ¨ ãÇ © hn ã ©µ mÊyý ? 17
- T×m h d h n h t u c at g ý c c d n t ® t iÓu Êu iÖu g Ö h Ët ñ õn , ¸ h ï g õ, Æ c u c c sö d n h h ¶ h c i t , c c sö d n c c biÖn ph p n h © , ¸h ô g ×n n , h iÕt ¸ h ôg ¸ ¸ gÖ t u q en t u c v ® n g g tÞ c a c ó g to g v biÓu ® t n i h Ët u h é µ ¸ h i¸ i¸ r ñ h n r n iÖc ¹é dn. ug Bí 3 : - LËp d ný ® ¹ v n : c µ on ¨ + Më ® ¹ : Cã t Ó g i t iÖu tùc t h Æ g n t + Th n on h ií h r iÕp o c i¸ iÕp © ® ¹ : Nªu r c cý t eoy c u c abµ on â ¸ h ªu Ç ñ i + KÕt® ¹ : Gã l i n i d n c m t ô b» g1, 2 c u v n h Æ on i ¹ é ug ¶ h n © ¨ oc k Ðol l h t ùct v b¶ t © . h Ðo iªn Ö h Õ µ n h n Bí 4 : ViÕtt µ h ® ¹ v n c m t ôd v ot h ë3 bí tªn c h n o n ¨ ¶ h ùa µ ×m iÓu cr . *VÝ dô minh ho c c d¹ mé bµ t c m t V¨ hä . ¹ ¸ h y t i Ëp ¶ hô n c VÝ d 1: ô §Ò bµ : C¶m nghÜ cña em sau khi ®äc bµi: “ Dßng s«ng mÆc ¸o” cña i Ng Ôn Tr ng T¹ . uy ä o C¸ h l m cµ Bí 1: c - Yªu c u 2 - 3 häc sinh ®äc kü bµi tËp ®äc “ Dßng s«ng mÆc ¸o” Ç c a Ng y Tr n T¹ ñ u Ôn ä g o - T×m h n i d n , n h t u c a bµ t ¬ iÓu é u g g Ö h Ët ñ i h: + N é d n bµ t ¬ Ca n î v ® c a d n s« g q ª h n v i ug i h: g i Î Ñp ñ ß g n u ¬ g µ cm ¶ x cc at cg ® i v i q ª h n ® n c ó ñ ¸ i¶ è í u ¬ g Êt í . + N g Ö t u c abµ t ¬ Nh n h a- Tõ g i t , g i c m. h h Ët ñ i h: ©ã î¶î¶ Bí 2: Ph n ý Bµ t ¬ c ia l m 2 ýn á c © : ih h µ h - ý 1: 8 d n t ¬ ® u Mµ ¸ c a d n s« g c c bu i s¸ g ta , c iÒu ßgh Ç: u o ñ ßg n ¸ æ n, r h , t i. è Ng Ö t u c nk a t ¸ : h h Ët Ç h i h c + §é gt MÆ n õ: c + Tõ n ÷ g i t mµ s¾ : Lô ® o ¸ x n , h y h y r n v n , g î¶ u c a µ, o ah © © ¸g µg nug hn tÝm + Tõ n ÷ g i c m: §iÖu l m sa , t í t ¹ t ¬t È . gî¶ µ o h th , h h n + N h nh ¸ ® , mÆ ¸ © o : iÖu co - ý 2: 6 d n c n l i: Mµ ¸ c a d n s« gl c® m k u a t ê s¸ g ßg ß ¹ u o ñ ß g n ó ª h y, ri n. Ng Ö t u c nk a t ¸ : h h Ët Ç h i h c + Tõ n ÷ g i t mµ s¾ : ¸ ® , ¸ h a g î ¶ u c o en o o . + Tõ n ÷ g i c m; n È n ¬ gî¶ gn g + Nh n h ¸ mÆ ¸ © o: co Bí 3: LËp d n ý c µ 18
- Më ® ¹ : Gií t iÖu g n t on ih i¸ iÕp - Th n® ¹ : © on + ý 1: T¸ g g i t iÖu mµ s¾ c a d n s« g c c bu i : s¸ g , c i¶ ií h u c ñ ßg n ¸ æ n ta r , c iÒu t i. h ,è §éng tõ “ mÆc” trong “ s«ng mÆc ¸o”. ns«ng¸ n î h nh ® h c©o mé t t iÕu n t Ýc l m d y . h ÷ h h µ u ªn TÝn t g i t mµ s¾ : l a ® o ¸ x n , h y h y r n v n , h õ î ¶ u c ô µ, o ah © © ¸g µg nug hn t c o t t Êy s¾ n c c a d n s« g biÕn h ¸ mä t ê ® Ým, h a h c í ñ ßg n o i h i iÓm to g rn nµ. gy TÝn t g i c m: ® l m sa , t í t a n È n ¬ g i c m x c hõ î ¶ iÖu µ o ht h, gn g î ¶ ó u Ón c u Ón mÒm m¹ t h y q ª h n . y hy , i, ×n ªu u ¬ g + ý 2: T¸ g g i t iÖu mµ s¾ c a d n s« g l c ® k u a c i¶ ií h u c ñ ß g n ó ªm h y , tê ri s¸ g n Tõ n ÷ g i t mµ s¾ : ¸ ® , ¸ h a d t mµ s¾ c a d n g î ¶ u c o en o o , iÔn ¶ u c ñ ß g s« g n biÕnh ¸ l c® k u a v s¸ gr . o ó ªm h y µ n a TÝn t g i c m: t ¬ ® n È n ¬ t c m x c m¹ h ® n © hõ î ¶ h m Õn g n g ¶ ¶ ó n Õn g y n Êt g ln n ê ß g g i. - KÕt® ¹ : T×n y q ª h n ® n c c a n µ t ¬ ® l m c o d n s« g on h ªu u ¬ g Êt í ñ h h · µ h ß g n ® h n ba g h , n ê ® c t ùc sù r n ® n t í v ® c a mé Ñp ¬ o iê Õt g i ä h u g é g r c Î Ñp ñ t d n s« g ßg n Bí 4: ViÕtt µ h® a c m t ô c hn än ¶ h: ViÕtv d n s« gq ª h n , r n iÒu n µ t ¬ ® c n ÷n bµ v Ò ß g n u ¬ g Êt h h h · ã h g i iÕt h yn : “Nhí con s«ng quª h cña TÕ Hanh; “ BÌ xu«i s«ng La” cña ah ¬ng” Vò Duy Th«ng… §ã lµ nh÷ng bµi th¬ hay é t h q ª v im mang u ¬ t ×n ®Ëm ®Çy. Bµi th¬ “ Dßng s«ng mÆc ¸o” cña NguyÔn Träng T¹o còng l bµ t ¬ ma g® c ot n iÒu t h c m s© s¾ . ih n Õn h a h ×n ¶ uc “ Dßng s«ng mÆc ¸o” gåm 14 c©u th¬ lôc b¸t. T¸c gi¶ ®· lµm r t í m¾ c ó g t mé d n s« g q ª r ® mµ s¾ c a n c s« g a r c t h n a t ß g n u Êt Ñp, u cñ í n thay ®æi theo nh÷ng thêi ®iÓm trong c¶ ngµy ®ªm. §éng tõ “ mÆc “ s«ng mÆc ¸o” ®· nh©n ho¸ dßngé t iÕu n t Ýc l m ® , m s«ng nhh h µ Ñp th ÷ l m d y . Nh t ¬ r t h t ph th r n ÷n s¾ mµ , n ÷n s¾ µ u ªn µ h Êt in Õ ¸ iÖn a h g c u h g c ® c a d n s« gq ª h n l « l « biÕn® i. Ñp ñ ß g n u ¬ g u n u n æ Ta h yc iªm n ìng “ Dßng s«ng mÆc ¸o” cña NguyÔn Träng T¹o: ·h g N h t ¬ ® k Ð l o sö d n n h t u n © h ¸ d i ¸ h b×n min , µ h · ho Ð ô g g Ö h Ët h n o , í n h h dßng s«ng biÕt “ ®iÖu” ®µ khoe ¸o ®Ñp, ¸o dµi “ th ít tha” ®· lµm cho 19