Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:22

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu sáng kiến "Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non" nhằm tìm ra một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo bé; hình thành cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi những kỹ năng lễ giáo chuẩn mực.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Mầm non: Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non

MỤC LỤC STT NỘI DUNG TRANG PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 1 Tên đề tài 1 2 Lý do chọn đề tài 1 3 Mục đích nghiên cứu 2 4 Đối tượng nghiên cứu 2 5 Đối tượng khảo sát thực 2 nghiệm 6 Các phương pháp thực 2 hiện 7 Phạm vi nghiên cứu và thời 2 gian thực hiện đề tài PHẦN II: NHỮNG VẤN ĐỀ ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1 Những nội dung lý luận 3 liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm 2 Cơ sở thực tiễn 3 3 Khảo sát thực trạng 4 4 Các biện pháp thực hiện 7 nâng cao chất lượng chuyên đề phát triển vận động tại trường mầm non 5 Biện pháp thực hiện (Biện 7 pháp từng phần) 6 Một số kết quả đạt được 18 PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1 Kết luận: 19 2 Khuyến nghị: 20 PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO 1/16
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ: 1. Tên đề tài: 2. Lý do chọn đề tài. Đất nước ta đang trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, nền kinh tế phát triển mạnh. Tất cả vì dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ, văn minh. Trẻ em là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình, là tương lai của mỗi dân tộc, của cộng đồng. Trẻ em hôm nay – thế giới ngày mai. Vậy việc bảo vệ chăm sóc trẻ em là trách nhiệm của nhà nước, của toàn xã hội và của mỗi gia đình. Thế giới trẻ thơ – một thế giới đã từng là đề tài của biết bao cuốn sách, nguồn cảm xúc của bao nhiêu tác giả. Lứa tuổi mầm non là thời kỳ vàng ngọc để phát triển những năng khiếu về văn hóa nghệ thuật của mỗi con người. Từ thực tế cũng như nhiều công trình nghiên cứu của các nhà tâm lý học, giáo dục học đã cho chúng ta thấy rằng trong những năm đầu của cuộc đời đứa trẻ, hệ thần kinh mềm mại hơn, non yếu hơn. Trong quãng thời gian đó rất dễ hình thành những nét cơ bản của cá tính và những thói quen nhất định. Sau đó những phẩm chất tâm lý, nhân cách của con người dần dần được định hình. Như chúng ta đã biết giáo dục lễ giáo cho trẻ là một phạm trù quan trọng trong nội dung giaó dục trẻ, đó là khâu đầu tiên hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới của chủ nghĩa xã hội . Trẻ khoẻ mạnh nhanh nhẹn phát triển hài hoà cân đối, giàu lòng yêu thương, quan tâm nhường nhịn giúp đỡ mọi người, biết yêu thích và giữ gìn cái đẹp, ham hiểu biết thích tìm tòi khám phá thế giới xung quanh hình thành một số kỹ năng cơ bản như nhẹ nhàng, khéo léo. Vấn đề giáo dục lễ giáo không phải là vấn đề mới như trước đây và hiện nay chúng ta vẫn làm nhưng làm thế nào để giáo dục mầm non có hiệu quả, đây chính là vấn đề mà cô giáo và phụ huynh luôn quan tâm. Đặc biệt hơn đối với trẻ mầm non đặc điểm của trẻ là dễ nhớ mau quên, hay bắt chước cho nên việc giáo dục trẻ đòi hỏi chúng ta phải uốn nắn từ đầu, thực hiện thường xuyên như các cụ ta có câu: Uốn cây từ thuở còn non Dạy con từ thuở hãy còn thơ ngây Bên cạnh đó vì mục tiêu giảm tỉ lệ 3 con nên số con trong gia đình ít đi thì trẻ ngày càng được nuông chiều thái quá muốn gì được nấy….đây cũng là vấn đề không nhỏ ảnh hưởng đến giáo dục lễ giáo cho trẻ. Một số phụ huynh chưa hiểu về tầm quan trọng trong giáo dục lễ giáo cho con em mình ở tuổi mầm non nên thường phó mặc cho giáo viên ở trường. Là giáo viên mầm non tôi thấy việc giáo dục lễ giáo được đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên kết quả vẫn 2/16
chưa cao đâu đó vẫn còn những câu nói cụt , những hành vi thiếu văn minh. Vậy làm thế nào và bằng cách nào để giáo dục lễ giáo mang lại hiệu quả . Đây là vấn đề cấp bách của toàn xã hội không phải của riêng ai. Trăn trở với mục tiêu chung của ngành giáo dục mầm non , vấn đề cấp bách của toàn xã hội, là giáo viên mầm non tôi suy nghĩ và nhận thấy rằng giáo dục lễ giáo cho trẻ hiện nay đang là việc làm cần thiết có vai trò to lớn trong giáo dục trẻ không riêng bậc học mầm non mà còn cả nhiều cấp học khác. Chính vì thế, tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non” để nghiên cứu. 3. Mục đích nghiên cứu. - Tìm ra một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mẫu giáo bé. - Hình thành cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi những kỹ năng lễ giáo chuẩn mực. 4. Đối tượng nghiên cứu. “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non”. 5. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm. Lớp nhà trẻ 24 - 36 tháng tuổi trường Mầm non nơi tôi đang công tác: Lớp D3 với tổng số 20 trẻ. 6. Các phương pháp thực hiện: Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp điều tra Phương pháp đàm thoại Phương pháp trải nghiệm, so sánh phân tích. 7. Phạm vi nghiên cứu và thời gian thực hiện đề tài. - Phạm vi nghiên cứu: Trẻ nhà trẻ 24 - 36 tháng tuổi lớp D3. - Thời gian thực hiện nghiên cứu đề tài: Năm học 2022-2023. (Bắt đầu từ tháng 9 năm 2022 đến tháng 3 năm 2023) PHẦN II. NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Những nội dung lý luận liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm. Từ ngàn xưa kinh nghiệm của cha ông ta đã đúc kết nhiệm vụ học đầu tiên của mỗi con người phải là “Tiên học lễ ,hậu học văn”. Lễ phép là nét đẹp văn hoá được đặt nên hàng đầu khi nhìn nhận và đánh giá về một ai đó mà chúng ta thường bàn luận. Trong thời đại hiện nay tiếp thu nhiều nền văn hoá khác nhau, nhưng đâu đó vẫn còn nhiều câu chuyện thương tâm về đạo đức lễ giáo của con người. Việc giáo dục đạo đức, lễ giáo, kỹ năng sống cho thế hệ trẻ còn rất hạn chế. 3/16
Giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non là một phần rất quan trọng trong nội dung giáo dục trẻ, là khâu đầu tiên hình thành nhân cách cho trẻ khác biệt là tuổi mầm non. Vì vậy, trong mục tiêu giáo dục trẻ mầm non ghi rõ. Hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa: khoẻ mạnh nhanh nhẹn, phát triển hài hoà, giàu lòng yêu thương biết quan tâm, nhường nhịn giúp mọi người, biết yêu thương và giữ gìn cái đẹp, thông minh ham hiểu biết, thích khám phá và tìm tòi một số khả năng: Nhẹ nhàng, khéo léo, biết xin lỗi và nhận lỗi. Bên cạnh đó, nhận thức của một số phụ huynh còn hạn chế, có phụ huynh thương chiều con quá mức thích gì chiều đấy, cũng có phụ huynh do công việc bộn bề kiếm sống, có điều kiện về kinh tế nên giao hết việc chăm sóc cho người giúp việc. Việc dạy trẻ trong trường mầm nonkhông còn được chú trọng con em trẻ nhà chỉ tự do, tiếp xúc với môi trường chưa lành mạnh, trẻ còn đang nói ngọng, chưa biết kính trọng, lễ phép vì người lớn tuổi và bạn bè.Trẻ 24 -36 tháng tuổi ở thời kỳ này phát triển về ngôn ngữ rất mạnh, nhanh nhớ nhớ và nhanh quên. Nếu trẻ được giáo dục trong một môi trường lành mạnh tức là gia đình, xã hội, nhà trường giáo dục trẻ về lễ giáo thì trẻ phát triển sẽ tốt hơn và ngược lại nếu gia đình mà không chú trọng vào việc giáo dục lễ giáo để trẻ tiếp thu hoặc nghe thấy mọi người nói những ngôn từ không đẹp thì trẻ sẽ bắt trước ngay. Là một cô giáo mầm non, người trực tiếp chăm sóc, giáo dục trẻ, tôi suy nghĩ và nhận thấy rằng việc giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi hiện nay đang là vấn đề cần thiết có vai trò to lớn trong việc giáo dục trẻ, không chỉ riêng bậc học mầm non mà còn nhiều bậc học khác đó là vấn đề lôi cuốn toàn xã hội, việc giáo dục lễ giáo nhằm tăng cường hiểu biết mối quan hệ giao tiếp vì cộng đồng nhằm vào trẻ vào môi trường sư phạm thật lành mạnh và trong sáng. 2. Cơ sở thực tiễn. - Trường mầm non Vân Hòa A nằm tại trung tâm xã Vân Hòa. - Năm học 2022 – 2023 lớp 24 – 36 tháng có tổng số 20 trẻ với 2 cô phụ trách: 2 giáo viên trình độ đại học. Bản thân tôi là một giáo viên đã đứng lớp nhiều năm, hai năm được nhà trường phân công phụ trách lớp 24 – 36 tháng tuổi, tôi nhận thức rõ vai trò và trách nhiệm của mình trong việc giáo dục lễ giáo cho học sinh. Chính vì vậy nên tôi đã mạnh dạn lựa chọn và nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi D3 tại trường mầm non”. Làm đề tài nghiên cứu của mình. 3. Kháo sát thực trạng. a. Khảo sát thực tế. - Trong năm học 2022-2023 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 24 - 36 tháng tuổi, với 20 cháu trong đó có 11 trẻ nam và 9 trẻ nữ. Đại đa số bố mẹ các cháu là 4/16
làm nông nên trong quá trình thực hiện đề tài này tôi gặp phải những thuận lợi và khó khăn sau: * Thuận lợi: - Được sự quan tâm chỉ đạo của PGD luôn tạo điều kiện bồi dưỡng chuyên môn và tổ chức các buổi chuyên đề kiến tập cho giáo viên và các nhà trường nâng cao trình độ chuyên môn phù hợp với điều kiện tình hình hiện nay. - Luôn được sự quan tâm hướng dẫn chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường, Ban giám hiệu luôn tạo điều kiện tốt nhất cho giáo viên thực hiện tốt các hoạt động và chú trọng đến giáo dục trẻ nhà trẻ qua các buổi chuyên đề của nhà trường. - Trường Mầm non nơi tôi công tác đã đạt chuẩn quốc gia mức độ 1 năm học: 2017-2018. - Lớp có 02 giáo viên đều có trình độ trên chuẩn, cán bộ giáo viên, đồng nghiệp luôn giúp đỡ nhiệt tình trong công việc, giáo viên nhiệt tình với công việc luôn yêu nghề, mến trẻ, được phụ huynh tin yêu, quý mến. - Nhà trường tổ chức các chuyên đề tập huấn cho giáo viên dự và trao đổi, học hỏi và trau dồi kinh nghiệm. - Trẻ ở lớp đa số trẻ khỏe mạnh, nhanh nhẹn, mạnh dạn. Không có trẻ khuyết tật. Một số trẻ có kỹ năng biết tự phục vụ bản thân tốt. - Số trẻ trong lớp không quá đông, thuận tiện trong công tác chăm sóc, giáo dục. - Phụ huynh học sinh các cháu nhiệt tình giúp đỡ, trao đổi và trò chuyện vui vẻ đến con, nhiệt tình ủng hộ giáo viên trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. - 100% trẻ học bán trú tại trường. - Bản thân tôi đạt giáo viên dạy giỏi cấp trường - Tôi luôn cố gắng học hỏi đồng nghiệp và ứng dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động tạo môi trường học tập hứng thú cho trẻ, tham khảo sách báo, Internet thông tin đại chúng để tìm ra các phương pháp hướng dẫn trẻ phù hợp. * Khó khăn: - Cơ sở vật chất nhà trường còn khó khăn, diện tích lớp chật hẹp. - Đối với giáo viên: chưa biết vận dụng từ những kế hoạch định hướng chung để rèn luyện giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non. - Chưa có nhiều tài liệu sách báo về giáo dục lễ giáo cho trẻ để giáo viên nghiên cứu , tham khảo. - Trẻ vẫn còn nhút nhát, chưa mạnh dạn trong các hoạt động . - Trẻ được bố mẹ nuông chiều nên chưa có những hành vi cần thiết phù hợp theo độ tuổi. 5/16
- Nhận thức của trẻ chưa đồng đều nên việc truyền thụ kiến thức đến trẻ còn gặp rất nhiều khó khăn. - Trẻ còn chưa mạnh dạn và tự tin tham gia các hoạt động của lớp. - Một số phụ huynh còn ít quan tâm tới trẻ, thời gian đầu trẻ đến lớp chưa có nề nếp nhiều vì cháu lần đầu tiên ra lớp chưa qua lớp nhà trẻ 18 -24 tháng . Trong giờ học có cháu tự do đi lại, trả lời câu hỏi còn trống không… - Về phía các bậc phụ huynh: Quan tâm chăm sóc giáo dục trẻ nhưng chưa có kiến thức chăm sóc giáo dục trẻ, luôn nóng vội trong việc dạy con, do đó khi trẻ về nhà mà chưa biết đọc, chưa nói được nhiều thì lo lắng một cách thái quá. Đồng thời lại chiều chuộng con cái khiến trẻ không có kỹ năng tự phục vụ, luôn ỷ lại vào người lớn. – Xuất phát từ đặc điểm chung của trường, của lớp và tầm quan trọng của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ tôi đã nghiên cứu một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ mong muốn trẻ lớp tôi có những kỹ năng lễ giáo. b. Khảo sát thực tế trước khi thực hiện đề tài: - Sau khi tìm hiểu về những khó khăn trên tôi đã tiến hành khảo sát thực trạng của trẻ lớp tôi và cho ra kết quả khảo sát chất lượng đầu năm như sau: Kết quả khảo sát thực tế đầu năm Qua khảo sát các tiêu chí lớp tôi đạt được kết quả như sau: Các tiêu chí đánh giá Tổng Trẻ % Chư % số trẻ đạt a đạt - Trẻ biết chào hỏi lễ phép 20 9 45% 11 55% - Trẻ biết nhường nhịn bạn 20 8 40% 12 60% - Trẻ biết cảm ơn, xin lỗi 20 8 40% 12 60% - Trẻ biết giữ gìn vệ sinh 20 7 35% 13 65% - Trẻ biết lấy và cất đồ dùng đúng nơi 20 7 35% 13 65% quy định - Trẻ biết yêu quý vật nuôi, cây trồng 20 11 55 9 45% - Trẻ thể hiện được tình cảm của mình 20 10 50 10 50% với mọi người xung quanh * Qua việc khảo sát các kỹ năng của trẻ tôi nhận thấy: - Một trong những nguyên dẫn đến thực trạng trên đó là: - Do ở độ tuổi này đặc điểm tâm sinh lý, nhận thức của trẻ chưa ổn định. Trẻ chưa hình thành các giáo dục lễ giáo cơ bản. 6/16
- Nhận thức phụ huynh không đồng đều, một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc giáo dục lễ giáo cho con. - Bản thân giáo viên chưa mạnh dạn, chủ động, lồng ghép các nội dung giáo dục kỹ năng sống vào các hoạt động CSGD trẻ một cách linh hoạt. * Tôi đã tìm ra nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên như sau: - Giáo viên cần phải phối hợp với phụ huynh để lựa chọn hình thức giáo dục phù hợp để lồng ghép nội dung giáo dục lễ giáo một cách linh hoạt trong hoạt động hàng ngày. - Cần giúp trẻ nhận chào, hỏi....tạo thành thói quen cơ bản cho trẻ. - Giáo viên còn hạn chế trong việc kết hợp, đan xen, lồng ghép với các hoạt động gióa dục lễ giáo. Các hình thức tổ chức hoạt động còn dời dạc, chưa biết tận dụng những cái mới lạ vào các hoạt động để các cháu hứng thú hơn. Môi trường, phương tiện trải nghiệm cho trẻ chưa nhiều, chưa phong phú. - Bên cạnh đó còn nhiều phụ huynh chưa thật sự chú ý đến việc giáo dục lễ giáo cho con trong giai đoạn này. Trước thực trạng đó, tôi trăn trở làm thế nào để khắc phục những khó khăn và phát huy những mặt thuận lợi để phối hợp với phụ huynh giáo dục lễ giáo cho trẻ sớm nhất. Chính vì vậy tôi đã dành thời gian nghiên cứu và mạnh dạn đưa ra: “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi D3 tại trường mầm non”. Hy vọng những biện pháp tôi đưa ra sẽ đóng góp một chút kinh nghiệm nhỏ trong công tác phối hợp với phụ huynh giáo dục lễ giáo cho trẻ. Từ kết quả trên tôi suy nghĩ và tìm ra một số biện pháp sau nhằm nâng cao chất lượng phát triển kỹ năng sống cho trẻ. 4. Các giải pháp và biện pháp thực hiện nâng cao chất lượng chuyên đề phát triển vận động tại trường mầm non. 4.1. Các giải pháp - Trong năm học này tôi quyết tâm thực hiện nhiệm vụ năm học của ngành phát động - Luôn lấy mục tiêu giáo dục lễ giáo cho trẻ là nhiệm vụ hàng đầu trong việc chăm sóc giáo dục trẻ. - Góp công sức nhỏ bé của mình vào quá trình hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. 4.2. Các biện pháp tổ chức hoạt động 4.2.1 Biện pháp 1: Giáo dục lễ giáo ở mọi lúc mọi nơi. 4.2.2 Biện pháp 2: Giáo dục lễ giáo thông qua hoạt động học. 7/16
4.2.3 Biện pháp 3: Xây dựng môi trường lớp học để giáo dục lễ giáo cho trẻ. 4.2.4 Biện pháp 4: Tự rèn luyện bản thân để là tấm gương sáng cho trẻ noi theo. 4.2.5 Biện pháp 4: Khích lệ tuyên dương trẻ kịp thời. để trẻ noi theo và lựa chọn việc khen ngợi động viên trẻ một cách khéo léo. 5. Biện pháp từng phần. 5.1. Biện pháp 1: Giáo dục lễ giáo ở mọi lúc mọi nơi. Đối với trẻ ở lứa tuổi này “trẻ học mà chơi, chơi mà học”. Trong giờ vui chơi trẻ được thực hành trải nghiệm nhiều vai chơi khác nhau trong cuộc sống người lớn. Tôi tiến hành lồng ghép lễ giáo vào hoạt động vui chơi; qua đó, trẻ được đối thoại những câu chào hỏi lễ phép, câu cảm ơn, xin lỗi, trao nhận bằng hai tay, tôi luôn theo dõi quan sát trẻ trong các vai chơi để kịp thời uốn nắn sửa sai cho trẻ. Cùng với mục tiêu xã hội hóa giáo dục thì phụ huynh có vai trò vô cùng quan trọng trong việc giáo dục trẻ. Trong buổi họp mặt đầu năm tôi đã mạnh dạn trao đổi với phụ huynh về tầm quan trọng của giáo dục lễ giáo đối với trẻ mẫu giáo để phụ huynh nhận thức được ý nghĩa của vấn đề để cùng nhà trường giáo dục trẻ. Tôi thường trao đổi trực tiếp với phụ huynh vào giờ đón trả trẻ, hoặc trao đổi theo từng học kỳ vào sổ bé chăm ngoan để phụ huynh nắm bắt kịp thời cùng kết hợp để có biện pháp giáo dục trẻ tốt nhất. VD: Giờ đón trả trẻ tôi rất ân cần và chuẩn mực trong xưng hô. Lúc đầu trẻ mới đi học tôi phải thường xuyên nhắc nhở các cháu khi tới lớp phải biết khoanh tay chào cô, chào bố mẹ và các bạn... khi bố mẹ đón về nhà thì trẻ cũng biết khoanh tay chào ông bà và mọi người xung quanh. Ngày nào tôi cũng nhắc trẻ như vậy và tôi đã hình thành cho trẻ được thói quen biết chào hỏi và lễ phép đối với mọi người. Không chỉ khi tới lớp và ra về trẻ biết chào hỏi mọi người, mà mỗi khi có BGH tới thăm lớp hay các cô đến chơi với lớp mình thì trẻ cũng biết khoanh tay chào các cô. Giờ trả trẻ tôi đã trao đổi với phụ huynh những gì cần thiết để phụ huynh nắm được tình hình của con mình. Từ đó gia đình và cô giáo cùng có biện pháp giáo dục thích hợp với trẻ. Hình ảnh 1: Cô đón trẻ vào lớp và nhắc trẻ chào cô, chào mẹ Ngoài kết hợp với phụ huynh tôi còn giáo dục lễ giáo thông qua các hoạt động: Trong giờ hoạt động ngoài trời, giờ chơi tự do hay giờ hoạt động lao động. Cô giáo hỏi trẻ: - Nếu con làm bạn đau, ngã thì con nói như thế nào ? - Khi cô đưa đồ dùng cho các con thì con phải cầm như thế nào ? 8/16
Trong giờ chơi thì các con phải biết đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau, không tranh giành đồ chơi của nhau và khi chơi xong các con biết cất đồ dùng, đồ chơi đúng nơi quy định. Ngoài giáo dục lễ giáo qua giờ học, giờ chơi, tôi còn giáo dục các cháu thông qua các hoạt động tổ chức lễ hội như ngày 20/11, 8/3, 30/4... Trẻ được biết ý nghĩa của những ngày lễ lớn: ngày 20/11 là ngày Nhà giáo Việt Nam, ngày 8/3 là ngày Quốc tế phụ nữ, ngày 30/4 là ngày giải phóng Miền Nam... Vào những ngày lễ, tôi đã cùng các cô trong trường tổ chức các tiết mục văn nghệ để chào mừng, đồng thời ôn lại truyền thống để giáo dục trẻ lòng tự hào dân tộc. Thông qua đó, khuyến khích trẻ học tập và phấn đấu để trở thành con người có ích cho xã hội. Hình ảnh 2: Các cháu tô vẽ tranh để tặng cho bà, mẹ nhân ngày lễ 8/3 VD: Trong giờ hoạt động góc: Qua trò chơi phân vai ở góc bác sỹ Cô cùng trẻ trò chuyện để trẻ nhận vai và thể hiện được vai chơi của mình: - Khi có bệnh nhân đến khám thì thái độ của bác sĩ như thế nào ? - Khi phát thuốc, y tá phải dặn dò bệnh nhân như thế nào ? - Sau khi khám và nhận thuốc xong thì bệnh nhân có thái độ như thế nào đối với bác sĩ ? Hình ảnh 3: Cô đang giáo dục lễ giáo cho trẻ ở góc bác sỹ Sau nhiều lần trẻ đóng vai ở góc bác sỹ, trẻ đã biết một số hành vi ứng xử như: Trẻ biết nói và trả lời đầy đủ câu, biết xưng hô chuẩn mực đối với cô và bạn. Trẻ đóng vai bác sỹ trẻ đã biết thăm hỏi bệnh nhân ân cần chào đón bệnh nhân, hỏi bệnh nhân là cháu bị làm sao? bệnh nhân trả lời: cháu bị ho ạ. Khi khám xong bác sỹ kê đơn thuốc, cô y tá phát thuốc cho bệnh nhân và dặn dò cẩn thận thì bệnh nhân cầm thuốc bằng 2 tay và nói lời cảm ơn đối với bác sỹ và cô y tá. VD: Trong trò chơi ở góc bán hàng: - Khi có người mua hàng, bác bán hàng có thái độ, nói với người bán hàng như thế nào? - Người mua hàng phải như thế nào? Hình ảnh 4: Cháu Ngân và cháu Phúc cầm hộp bánh bằng 2 tay Khi chơi ở góc bán hàng trẻ đã biết xưng hô đúng mực trẻ đóng vai người bán hàng thì phải biết mời chào khách: Tôi chào bác! Bác mua gì đấy ? Bác có mua gì nữa không?... khi khách trả tiền thì phải biết cảm ơn, người mua hàng thì phải biết cầm tiền bằng 2 tay đưa cho người bán hàng. Qua hoạt động này cháu mạnh dạn và thành thạo dần trong giao tiếp, ứng 9/16
xử, biết chào hỏi mọi người xung quanh mình. So với đầu năm lớp tôi đã giảm hẳn tình trạng trẻ nói trống không. Trẻ đã biết nói đầy đủ câu, biết cảm ơn, xin lỗi đúng lúc đúng chỗ. Đặc biệt vui chơi là hoạt động có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Một ngày ở lớp, trẻ ở bên nhau và nảy nở mối quan hệ với mọi người xung quanh. Trẻ thể hiện được những hành vi ứng xử về giao tiếp và bộc lộ cá tính của mình. Qua đó giáo viên có thể phát hiện những mặt mạnh, mặt yếu của trẻ để kịp thời giáo dục trẻ hoặc phát huy những tính cách tốt ở trẻ. Vì vậy, việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi là rất cần thiết. 5.2 Biện pháp 2: Giáo dục lễ giáo thông qua hoạt động học Với trẻ mầm non nói chung và trẻ nhà trẻ nói riêng, thời gian học ở trường mầm non chiếm rất nhiều thời gian trong ngày. Ở đó trẻ sẽ học hỏi lẫn nhau học cả cái tốt và cái chưa tốt. Vì thế tôi thấy giáo dục lễ giáo cho trẻ là rất cần thiết và phù hợp tại trường mầm non. Quá trình giáo dục lễ giáo cho trẻ được thực hiện chủ yếu thông qua tiết học VD: Qua giờ KPXH "Trò chuyện về các thành viên trong gia đình bé" Cô cho trẻ kể về các thành viên trong gia đình mình: - Gia đình con có những ai? Bố (mẹ) con làm nghề gì? - Trong gia đình con yêu quý ai nhất? Vì sao? - Mọi người trong gia đình phải như thế nào với nhau? -> GD trẻ biết yêu quý và chào hỏi lễ phép mọi người trong gia đình Hình ảnh 5: Cô và trẻ đang trò chuyện trong giờ Khám phá xã hội Sau một thời gian thực hiện những thói quen về lễ giáo, chất lượng trẻ lớp tôi tăng lên rõ rệt, trẻ biết chào hỏi cô và khách đến lớp, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi, trẻ đã biết muốn phát biểu phải giơ tay, muốn đi vệ sinh phải xin phép, trong giao tiếp với bạn cùng lớp trẻ biết nói nhẹ nhàng, khi chơi đồ chơi không được tranh giành đồ chơi của nhau… 5.3. Biện pháp 3: Xây dựng môi trường lớp học để giáo dục lễ giáo cho trẻ Cùng với toàn ngành thực hiện chủ đề năm học, xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực, thì việc tạo cảnh quan sư phạm và môi trường xung quanh lớp học cũng rất quan trọng. Tôi luôn chú ý tạo môi trường lớp học phù hợp lứa tuổi trẻ, đồ dùng đồ chơi được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp. Hình ảnh 6: Các góc chơi của lớp được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp Tôi đã trồng rất nhiều cây xanh ở Góc nhiên thiên, ở đó trẻ được tự tay 10/16
mình chăm sóc cây xanh như: tưới nước, nhổ cỏ, lau lá cho cây... Tôi đã nhắc nhở các cháu rằng muốn có môi trường xanh - sạch - đẹp thì chúng ta phải góp phần chăm sóc, bảo vệ cây ở lớp, ở nhà cũng như ở nơi công cộng. Hình ảnh 7: Các cháu đang nhổ cỏ, lau lá cho cây Qua những hoạt động này, trẻ trở nên ham thích lao động, biết cảm nhận vẻ đẹp của thế giới tự nhiên gần gũi xung quanh. Để sân trường sạch đẹp vào giờ hoạt động ngoài trời, tôi thường cho trẻ cùng cô tham gia lao động như nhặt cỏ, lá cây... Cuối tuần, tôi và các cô giáo trong lớp lau dọn, sắp xếp các đồ chơi ở các góc chơi gọn gàng ngăn nắp. Lớp tôi có thùng rác để ở ngoài hành lang, tôi thường nhắc nhở trẻ phải vứt rác vào đúng nơi quy định. Qua thời gian, tôi nhận thấy trẻ lớp tôi đã có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường lớp học như không vứt rác bừa bãi, chơi xong biết cất dọn đồ chơi đúng nơi quy định. 5.4. Biện pháp 4: Tự rèn luyện bản thân để là tấm gương sáng cho trẻ noi theo Là một giáo viên tôi luôn thấu hiểu được tâm trạng của trẻ, ở lứa tuổi này trẻ rất thích được cô yêu thương gần gũi và thích học theo tấm gương của cô. Vì vậy tôi luôn chuẩn mực trong giao tiếp với mọi người cũng như với trẻ: Tôi không to tiếng quát tháo, xưng hô với những lời nói nhẹ nhàng “cô và con”, vì trẻ thơ rất hay bắt chước nên mọi lời nói cử chỉ của tôi đều phải chuẩn mực và tôi luôn ý thức được rằng ở trường mầm non cô giáo chính là người mẹ hiền thứ 2 của trẻ. Mỗi khi tôi hứa với trẻ điều gì thì tôi phải giữ đúng lời hứa của mình. Nếu trẻ có hành vi hoặc lời nói không hay thì tôi nhẹ nhàng góp ý, khuyên bảo trẻ tuyệt đối không mắng phạt trẻ làm cho trẻ sợ hãi. VD: Trong giờ ăn cháu Thảo My lười ăn và ăn rất chậm, tôi đã đến động viên cháu: Con lớn rồi, con phải ăn nhanh và ăn hết xuất cho cơ thể mau lớn, khỏe mạnh để sang năm còn chuyển lên lớp mẫu giáo nhỡ chứ. Hình ảnh 8 : Cô giáo ân cần quân tâm các cháu trong giờ ăn VD: Trong giờ chơi tự do: Cháu Hưng tranh giành đồ chơi và đánh cháu Hằng . Tôi nhẹ nhàng đến bên 2 cháu hỏi xem lý do cháu Hằng khóc và khuyên bảo cháu Hưng: Nếu con muốn đồ chơi của bạn hay muốn chơi cùng bạn thì con phải mượn bạn, chứ không được tranh giành đồ chơi của bạn, như thế là không tốt con nhớ chưa nào! Hình ảnh 9: Cô giáo khuyên bảo học sinh chơi cùng nhau ,đoàn kết 11/16
5.5. Biện pháp 5: Khích lệ tuyên dương trẻ kịp thời Tâm lý của mọi người đều thích được khen hơn là chê, nhất là đối với trẻ lúc nào cũng muốn được khen nhiều. Điều không thể thiếu được trong việc lễ giáo là phần tuyên dương sau buổi học, buổi chơi. Chúng tôi đã nghiên cứu lồng lễ giáo vào góc bé chăm ngoan bằng cách làm một số lọ hoa, trên đó ghi những tiêu chí để trẻ ngoan cắm những bông hoa vào lọ của mình vào nhằm động viên trẻ cố gắng. Thứ 6 hàng tuần, vào giờ nêu gương Bé ngoan, trước khi cắm hoa tôi cho trẻ tự nhận xét về mình. Trẻ nào ngoan tôi nêu gương ra cho cả lớp nhận xét và tặng cho trẻ 1 bông hoa cắm vào lọ hoa của mình. Và tôi thường kể cho trẻ nghe những câu truyện về những tấm gương tốt, nhằm kích thích trẻ học ngoan học giỏi. Trẻ thường hứng thú nghe cô kể chuyện và cố gắng học tập những tấm gương tốt trong câu truyện để được cô khen. Hình ảnh 10: Cô giáo đang tổ chức nêu gương bé ngoan Hình ảnh 11: Cháu Gia Huy được tặng hoa khi biết giúp đỡ bạn bè 6. Một số kết quả đạt được. Sau một thời gian áp dụng sáng kiến : “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non” tôi đã đạt được một số kết quả sau: 6.1. Hiệu quả về kinh tế - Tận dụng được những video trên youtobe ,các hình ảnh có sẵn trên google để làm thành giáo án điện tử.Tiết kiệm được chi phí in ảnh, tranh truyện, để dạy trẻ. Được các bậc phụ huynh tin tưởng, ủng hộ các nguyên liệu để làm thành đồ dùng , đồ chơi phục vụ cho các hoạt động. Tôi đã tiết kiệm được kinh phí đáng kể. 6.2. Hiệu quả về mặt xã hội * Đối với giáo viên Cô giáo cùng các bậc phụ huynh phải luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi theo. Người lớn đóng vai trò vừa là nhà giáo dục vừa là một người bạn gần gũi thân thiết với trẻ. Thông qua giao tiếp, người lớn sẽ dễ dàng hướng trẻ đến những điều hay, lẽ phải của cuộc sống . Để việc giáo dục lễ giáo trong học đường đạt kết quả cao, đòi hỏi người giáo viên phải luôn tìm tòi sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động cho trẻ vui chơi và học tập. Giáo viên cần phải khai thác sâu sắc một nội dung có liên quan đến “Giáo dục lễ giáo” để lồng ghép vào các môn học, giờ hoạt động nhằm giúp 12/16
trẻ say mê hoạt động, hứng thú tiếp thu hoạt động. Cô nên nhắc nhở trẻ nhiều lần để giúp trẻ khắc sâu những điều trẻ học được. Mọi hoạt động trong nhà trường, trong lớp học đều giúp trẻ hình thành thói quen tốt. Vì vậy cô nên tìm cách sắp xếp các hoạt động cho trẻ, bố trí các góc chơi, sân chơi và lồng ghép giáo dục lễ giáo vào sao cho thích hợp và có hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, cô giáo luôn phối hợp với phụ huynh để nắm được những đặc điểm yếu kém về hành vi đạo đức cho cháu mà giáo dục, uốn nắn cháu kịp thời. Cô luôn động viên khuyến khích trẻ làm điều tốt. Tuyên dương trẻ khi trẻ làm được việc để trẻ thấy được mình cũng quan trọng, việc làm của mình có ích, trẻ sẽ có niềm vui và động lực để làm những việc sau nữa tốt hơn. * Đối với phụ huynh, môi trường và cộng đồng - Tạo được niềm tin cho phụ huynh, kết hợp chặt chẽ với phụ huynh hỗ trợ, nhằm hình thành, phát triển nhân cách cho trẻ. Sự quan tâm chăm sóc của phụ huynh giành cho các con được tăng lên rõ rệt . Bên cạnh đó phụ huynh đã hiểu rõ về nội dung và ý nghĩa của việc giáo dục lễ giáo cho trẻ. Đây không những hình thành nhân cách cho trẻ mà còn tạo cho trẻ kiến thức về kỹ năng sống cho trẻ bước vào giai đoạn lớn hơn * Đối với học sinh Trước khi đưa ra sáng kiến này thì tôi thấy nề nếp các cháu còn chưa tốt (nhiều cháu xưng hô mất lịch sự, đến lớp chưa biết chào cô, chưa biết cất đồ dùng đồ chơi đúng nơi quy định...), nhưng từ khi tôi đưa sáng kiến này vào áp dụng ở lớp tôi thì tôi thấy trẻ đã ngoan hơn, lễ phép hơn, trẻ được hình thành những thói quen vệ sinh văn minh, biết chào hỏi khi có khách đến, biết trao nhận bằng hai tay, biết quan tâm giúp đỡ bạn bè, cô giáo, ba mẹ, không nói tục, đánh bạn, kính trọng cô giáo và người lớn, biết trung thực thật thà, yêu mến tất cả mọi người xung quanh và yêu quê hương đất nước hơn . Qua khảo sát các tiêu chí lớp tôi sau khi áp dụng đạt được kết quả như sau: Các tiêu chí đánh giá Tổng số Trẻ đạt % Chưa % trẻ đạt - Trẻ biết chào hỏi lễ phép 20 18 90% 2 10% - Trẻ biết nhường nhịn bạn 20 17 85% 3 15% - Trẻ biết cảm ơn, xin lỗi 20 18 90% 2 10% - Trẻ biết giữ gìn vệ sinh 20 17 85% 3 15% - Trẻ biết lấy và cất đồ dùng 20 18 90% 2 10% đúng nơi quy định 13/16
- Trẻ biết yêu quý vật nuôi, cây 20 19 95% 1 5% trồng - Trẻ thể hiện được tình cảm 20 18 90% 2 10% của mình với mọi người xung quanh Đó là điều làm cho tôi thấy phấn khởi, yêu nghề, mến trẻ giúp cho tôi có nghị lực hơn trong công tác. Trẻ ngoan hơn lễ phép hơn: Biết chào hỏi khi có khách đến chơi, biết trao nhận bằng 2 tay, biết cảm ơn, xin lỗi, biết quan tâm giúp đỡ bạn bạn bè... Các bậc phụ huynh thì có những biến chuyển rõ rệt về lời ăn tiếng nói và hơn nữa còn biết quan tâm ngày càng nhiều hơn đến con em mình. PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. Kết luận: Từ những biện pháp mà tôi đã đưa vào để dạy trẻ tôi đã rút ra được nhiều bài học bổ ích như: cần tìm tòi sáng tạo, sưu tầm tranh ảnh góc lễ giáo. Phải thường xuyên thực hiện giờ nêu gương và kể truyện hàng tuần hoặc tổ chức văn nghệ để động viên trẻ. Cô giáo phải thật sự là tấm gương sáng để trẻ noi theo, luôn giàu tình thương yêu, luôn chú ý trong mọi hành vi lời nói của mình đối với trẻ để tạo tâm lý thoải mái cho trẻ thực hiện tốt hành vi cũng như hoạt động giao tiếp nhằm giúp trẻ từng bước hình thành nhân cách của mình. Qua đây tôi cũng nhận thấy rằng, việc trao đổi thông tin qua lại với phụ huynh để phụ huynh nắm bắt và phối hợp với phụ huynh giáo dục lễ giáo cho trẻ kịp thời là rất quan trọng. Trên đây là “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non” mà tôi thực hiện trong thời gian qua đã đạt hiệu quả cao. 2. Khuyến nghị: * Đối với nhà trường: - Nhà trường xây dựng và tổ chức nhiều hơn nữa các chuyên đề về lĩnh vực giáo dục lễ giáo cho trẻ để giáo viên được học tập nhằm đưa chất lượng giáo dục ngày một tốt hơn. * Đối với phòng giáo dục: 14/16
- Lãnh đạo phòng giáo dục, UBND huyện tiếp tục đầu tư cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi, học liệu, đồ dùng trang thiết bị đáp ứng nhu cầu chương trình chăm sóc, giáo dục và kỹ năng sống cho trẻ hiện nay. - Phòng giáo dục đào tạo tiếp tục tổ chức thêm các buổi chuyên đề về lĩnh vực giáo dục lễ giáo cho trẻ để giáo viên chúng tôi được học tập và trau dồi kinh nghiệm. Trên đây là một số kinh nghiệm trong việc nghiên cứu áp dụng “Một số biện pháp giáo dục lễ giáo cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi tại trường mầm non” .Rất mong nhận được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo để công tác phối hợp và tuyên truyền của giáo viên đạt kết quả tốt hơn, nhằm góp phần vào việc nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ theo chủ chương mới hiện nay. Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm này do tôi tự viết, không sao chép của người khác. Tôi xin chân thành cảm ơn. Vân hòa, ngày 29 tháng 03 năm 2023 Tác giả Nguyễn Thị Đông PHẦN IV: TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. PGS. TS Huỳnh Văn Sơn, TS Nguyễn Thị Kim Anh, TS Mai Hiền Lê, ThS Nguyễn Thị Mỹ Hạnh “Giáo dục lễ giáo” - NXB Giáo dục Việt Nam 2. TS Bùi Văn Trực “Giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non” – NXB Hồng Đức 3. Bích Ngọc “Kỹ năng giáo dục lễ giáo” – NXB Văn học 4. Quang Lân “Những kỹ năng giáo dục lễ giáo cho lứa tuổi mầm non” – NXB Dân Trí 5. PGS. TS. Nguyễn Thị Mỹ Lộc, TS Đinh Thị Kim Thoa, Th.S Phan Thị Thảo Hương “Giáo dục giá trị của giáo dục lễ giáo cho trẻ mầm non” – NXB Đại học quốc gia Hà nội. 15/16
ẢNH MINH CHỨNG CỦA NỘI DUNG SÁNG KIẾN Hình ảnh 1: Cô đón trẻ vào lớp và nhắc trẻ chào cô, chào mẹ (Biện pháp 1) 16/16
Hình ảnh 2: Các cháu tô vẽ tranh để tặng cho bà, mẹ nhân ngày lễ 8/3 (Biện pháp: 1) Hình ảnh 3: Cô đang giáo dục lễ giáo cho trẻ ở góc bác sỹ (Biện pháp 1) 17/16
Hình ảnh 4: Cháu Ngân và cháu Phúc cầm hộp bánh bằng 2 tay (Biện pháp 1) Hình ảnh 5: Cô và trẻ đang trò chuyện trong giờ Khám phá xã hội (Biện pháp 2) 18/16
Hình ảnh 6: Các góc chơi của lớp được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp (Biện pháp 3) Hình ảnh 7: Các cháu đang nhổ cỏ, lau lá cho cây (Biện pháp 3) 19/16
Hình ảnh 8: Cô giáo ân cần quân tâm các cháu trong giờ ăn (Biện pháp 4) Hình ảnh 9: Cô giáo khuyên bảo học sinh chơi cùng nhau ,đoàn kết (Biện pháp 4) 20/16