Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Kiểm tra giờ lên lớp nhằm thúc đẩy hoạt động dạy và học ở trường Tiểu học

Chia sẻ: Tabicani09 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:19

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của đề tài nhằm đề xuất một số hình thức và phương pháp dự giờ giúp Ban giám hiệu quản lí tốt hơn hoạt động dạy và học trong trường tiểu học. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sáng kiến kinh nghiệm Tiểu học: Kiểm tra giờ lên lớp nhằm thúc đẩy hoạt động dạy và học ở trường Tiểu học

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH XUÂN TRUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM KIỂM TRA GIỜ LÊN LỚP NHẰM THÚC ĐẨY HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC Lĩnh vực/ Môn: Quản lí Cấp học: Tiểu học Tên Tác giả: Nguyễn Thị Kiều Loan Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Thanh Xuân Trung Chức vụ: Phó Hiệu trưởng NĂM HỌC 2020-2021
-1- PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ: 1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Nói đến vị trí của Giáo dục Tiểu học, văn bản về mục tiêu và kế hoạch Giáo dục Tiểu học tháng 10 năm 1994 đã xác định rõ: "Tiểu học là cấp học nền tảng đặt cơ sở ban đầu cho việc hình thành và phát triển toàn diện nhân cách của con người, đặt nền tảng vững chắc cho giáo dục phổ thông và cho toàn bộ hệ thống Giáo dục quốc dân." Mục tiêu của Giáo dục Tiểu học là hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về tình cảm, trí tuệ, thể chất và các kĩ năng cơ bản để học tiếp trung học hoặc đi vào cuộc sống lao động. Tiểu học có tính chất: phổ cập và phát triển, dân tộc và hiện đại; nhân văn và dân chủ. Trường Tiểu học là nơi đầu tiên tác động tới trẻ em bằng phương pháp nhà trường thông qua các hoạt động. Xkhômxci - nhà giáo dục học nói: "Dạy và học là hoạt động quan trọng nhất trong việc hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh." Để hoạt động dạy và học đạt được hiệu quả cao, ngoài việc dạy của người thày và học của trò thì vai trò của người quản lý rất quan trọng. Nhất là công tác kiểm tra của người quản lý, một công việc thúc đẩy hoạt động dạy và học đạt hiệu quả cao. Thực tế hiện nay công tác kiểm tra nội bộ ở trường Tiểu học chưa thường xuyên, toàn diện nên hiệu quả chưa cao. Nhiều người cho rằng kiểm tra chỉ là một biện pháp quản lý nhà trường chưa thấy được đó chính là một chức năng quản lý trong chu trình quản lý. Về mặt kĩ thuật các biện pháp kiểm tra còn mang nặng tính hình thức, chưa có kế hoạch cụ thể đôi khi còn tuỳ hứng. Việc kiểm tra chỉ nhằm mục đích xếp loại là chính. Nguyên nhân của những hạn chế trên là do công tác kiểm tra trong một số trường học hiện nay còn làm theo chủ nghĩa kinh nghiệm.
-2- Để giữ vững danh hiệu trường Chuẩn Quốc gia, trường Tiểu học Thanh Xuõn Trung xác định việc kiểm tra giờ lên lớp đúng mục đích, đúng phương pháp là một điều kiện cơ bản để hoàn thiện hơn và phát triển nhà trường theo tiêu chuẩn 2 (Đội ngũ giáo viên) và tiêu chuẩn 5 (Các hoạt động và chất lượng giáo dục). Vậy làm thế nào để việc kiểm tra thúc đẩy được hoạt động dạy và học ở trường Tiểu học? Đó là câu hỏi luôn đặt ra cho tôi trong những năm gần đây. 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: Tôi nghiên cứu đề tài "Kiểm tra giờ lên lớp nhằm thúc đẩy hoạt động dạy và học ở trường Tiểu học". Mục đích của đề tài nhằm đề xuất một số hình thức và phương pháp dự giờ giúp Ban giám hiệu quản lí tốt hơn hoạt động dạy và học trong trường tiểu học. 3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU: 3.1. Khách thể nghiên cứu: Quản lí hoạt động dạy và học ở trường Tiểu học. 3.2. Đối tượng nghiên cứu: Giáo viên và học sinh của trường Tiểu học Thanh Xuõn Trung nơi tôi công tác. 4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC: Nếu công tác kiểm tra giờ lên lớp được tiến hành có kế hoạch, thường xuyên, công khai, công bằng thì giáo viên sẽ nâng cao tay nghề, tạo được nề nếp tốt, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động dạy và học. 5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU: Dựng lại quá trình kiểm tra giờ lên lớp đã làm nhằm thúc đẩy hoạt động dạy học trong trường đồng thời đề xuất ra những dự định sẽ làm nhằm cải tiến công tác kiểm tra dự giờ lên lớp ở trường Tiểu học.
-3- 6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: 6.1. Nghiên cứu lý luận: 6.2. Nghiên cứu thực tiễn: Quan sát, điều tra, thực nghiệm, tổng kết kinh nghiệm. 6.3. Các phương pháp hỗ trợ: - Điều tra, trò chuyện với giáo viên, học sinh. - Phân tích văn bản, tư liệu sản phẩm của giáo viên và học sinh trong trường. 7. GIỚI HẠN PHẠM VI NGHIÊN CỨU: Tôi nghiên cứu vấn đề này trong phạm vi trường Tiểu học nơi tôi công tác. PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA CÔNG TÁC KIỂM TRA GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC. 1.1. Cơ sở lí luận: * Kiểm tra là một chức năng quản lý nằm trong chu trình quản lý. Mục đích của công tác kiểm tra nhằm ba tác dụng: - Tác dụng giáo dục - Tác dụng phát triển - Tác dụng tổ chức. Đảm bảo được ba tác dụng này sẽ làm cho công tác kiểm tra có ý nghĩa kinh tế, ý nghĩa chính trị và ý nghĩa giáo dục. Trong tác phẩm "Những vấn đề về chủ nghĩa Lê nin", Xtalin đã nêu ra một cách đầy hình ảnh về ý nghĩa của công tác kiểm tra: "Sự kiểm tra việc thực hiện được đặt ra một cách đúng đắn là ngọn đèn pha làm sáng tỏ tình hình hoạt động của bộ máy trong bất kì thời gian nào. Không còn nghi ngờ gì là khi đã có một sự kiểm tra việc thực hiện như thế chắc chắn những chỗ hổng và chỗ hở đều có thế ngăn ngừa được".
-4- Kiểm tra là một chức năng quản lý đặc biệt quan trọng. Vì quá trình quản lý đòi hỏi những thông tin chính xác, kịp thời về thực trạng của đối tượng quản lý, về việc thực hiện các quyết định đề ra tức là đòi hỏi những liên hệ ngược, chính xác, vững chắc giữa chủ thể và khách thể quản lý. Quản lý mà không kiểm tra thì sẽ kém hiệu qủa và trở thành quan liêu đúng như lời Hồ Chủ Tịch đã dạy: " Muốn chống bệnh quan liêu, bàn giấy, muốn biết các nghị quyết có được thi hành hay không, thi hành có đúng không, muốn biết ai ra sức làm, ai làm qua chuyện chỉ có một cách là khéo léo kiểm soát....kiểm soát khéo về sau nhất định khuyết điểm bớt đi." Kiểm tra là một biện pháp thúc đẩy công việc đôn đốc cấp dưới. Thông qua kiểm tra người quản lý xác định được sự phản ứng của quản lý và đưa ra những quyết định cần thiết, kịp thời. * Khi kiểm tra giờ lên lớp, người quản lý thu được nhiều thông tin về tình hình chất lượng, về nội dung, về tổ chức của các hoạt động giáo dục. Đó là một hệ thống quan sát so sánh xem thực tế giảng dạy của các giáo viên như thế nào có phù hợp với chỉ tiêu kế hoạch đã đề ra không. Trên cơ sở đó tìm ra nguyên nhân lệch lạc cần khắc phục, điều chỉnh. Qua kiểm tra giờ lên lớp giúp giáo viên phát hiện được thực trạng và kết quả giảng dạy của mình cũng như những nguyên nhân dẫn đến thực trạng kết quả này và thông qua giờ lên lớp làm cho quản lý và giáo viên tự hoàn thiện, điều chỉnh công tác của mình ngày một tốt hơn. " Mọi mặt của quá trình dạy học được phản ánh trong giờ lên lớp như hình ảnh mặt trời thu gọn trong một giọt nước" (Xcatkin). Từ một giờ học trên lớp, người cán bộ quản lý có thể phát hiện ra nhiều mối liên hệ đến vấn đề học tập của học sinh, kinh nghiệm dạy học và tình hình quản lý ở các bộ phận. 1.2. Cơ sở thực tiễn: Là một phó hiệu trưởng của trường có 37 lớp với gần 2 000 học sinh, tôi nhận thấy công tác kiểm tra giờ lên lớp rất cần thiết và quan trọng. Từ đó tôi
-5- đã có kế hoạch kiểm tra nhằm khắc phục những thiếu sót và phát huy những ưu điểm để nâng cao dần chất lượng dạy và học của giáo viên và học sinh trong nhà trường. II. CÔNG TÁC KIỂM TRA GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC. 2.1. Những việc đã làm: Muốn tiến hành kiểm tra được tốt và đạt được hiệu quả cao ban giám hiệu trước hết phải thống nhất về chủ trương, xác định được mục đích kiểm tra và đề ra kế hoạch kiểm tra một cách cụ thể khoa học. Khi kiểm tra phải đảm bảo được các nguyên tắc: - Khách quan - Hệ thống - Thiết thực - Công khai - Hiệu quả - Pháp chế. Phải thường xuyên xác định ra trong toàn trường kiểm tra không phải là "chụp bắt", không phải là "moi móc khuyết điểm" mà là nhằm hoàn thiện công việc của người được kiểm tra. Cần yêu cầu cao và tôn trọng cấp dưới thông cảm và sẵn sàng giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, đánh giá đúng thành tích của họ. Khi bước vào năm học mới phải tổ chức phân công chuyên môn cho giáo viên một cách khoa học và hợp lý, phù hợp với năng lực, tính cách của từng giáo viên. Ví dụ: - Giáo viên tính cách nhẹ nhàng, cẩn thận, tỉ mỉ chữ viết đẹp thường xuyên phân công dạy lớp 1, 2... - Giáo viên có chuyên môn vững vàng, gương mẫu trong công tác, phân công làm tổ trưởng. - Những giáo viên dạy qua các lớp, chuyên môn vững, có năng lực về giao tiếp, thẳng thắn, có uy tín đưa vào trong công tác thanh tra... Sau đó cho toàn trường học về quy chế chuyên môn, các thông tư, văn bản hướng dẫn về đổi mới phương pháp dạy học, cách đánh giá, cho
-6- điểm...(những thay đổi) so với năm học trước. Nhất là cách đánh giá xếp loại giáo viên thông qua giờ lên lớp ...Đồng thời sắp xếp cho tổ trưởng và giáo viên theo học tiếp thu những chuyên đề do phòng giáo dục mở. Kế hoạch của nhà trường trong đó có kế hoạch kiểm tra của Ban giám hiệu cũng được đưa ra hội nghị công nhân viên chức để thống nhất rồi mới triển khai. Công tác kiểm tra giờ lên lớp muốn đạt được hiệu quả tốt thì ngay từ đầu năm phải lập được kế hoạch dự giờ. Trong một năm học, 1 giáo viên được dự giờ báo trước 2 tiết, đột xuất 2 tiết. Đối với những giáo viên chuyên môn còn chưa vững hay mới ra trường sẽ tăng cường dự giờ hơn. Nhìn vào kế hoạch làm sao cho công việc đều ở hàng tháng nếu tháng nào chưa hoàn thành được kế hoạch thì điều chỉnh sang tháng sau. Trên cơ sở kế hoạch dự giờ của tháng tuỳ theo công việc của tuần để định ra ngày dự theo từng tuần. Sau phần kế hoạch là thống kê kết quả dự giờ . Ngày dự Lớp Môn Ưu điểm Nhược Kết quả Kiến điểm nghị Sau từng tháng trong các cuộc họp chuyên môn sẽ rút kinh nghiệm chung nhất những ưu, nhược điểm chung và thông báo kết quả cùng với những vấn đề kiến nghị chung nhất trong toàn trường. Trước khi dự giờ công tác chuẩn bị của người quản lý phải cẩn thận, chu đáo. Người quản lý phải xác định được vị trí của bài học, tiết học trong chương trình, xem trước mục đích yêu cầu của giờ dạy, kiến thức gì cho học sinh đã được học để phục vụ cho giờ dạy từ đó dự kiến trước được phương pháp dạy giờ đó như thế nào? Có những hoạt động gì của thầy và trò sẽ diễn ra? Trên cơ sở đó chuẩn bị trước một đề bài khảo sát hiệu quả giờ dạy (nếu thấy cần) trong thời gian 10 đến 15 phút. Trong quá trình dự giờ phải quan sát tỉ mỉ diễn biến của bài dạy, ghi chép để có thu thập thông tin và ghi luôn được nhận xét tức thời, ngắn gọn các hoạt động chính trong giờ dạy. Trên cơ sở đó phân tích trao đổi để rút ra những nhận định tổng quát đồng thời chỉ rõ ưu điểm và những vấn đề còn tồn tại trong giờ dạy trên cơ sở của các vấn đề sau: - Công tác tổ chức giờ học.
-7- - Nội dung giờ học. - Các phương pháp dạy học. - Hiệu quả của tiết dạy. Sau đó đánh giá kết quả của giờ học và nêu ra những kiến nghị cụ thể để nâng cao chất lượng giờ dạy. Trong khi góp ý giờ dạy phải kèm khen để động viên trước rồi mới chỉ ra tồn tại một cách khéo léo nhất là những tiến bộ của giáo viên dù là nhỏ nhất cũng động viên, khích lệ kịp thời. * Có nhiều hình thức dự giờ khác nhau: - Dự giờ theo định kỳ ( có báo trước ). - Dự giờ đột xuất. - Dự giờ theo chuyên đề. - Dự giờ các giáo viên cùng dạy một bộ môn ở các lớp khác nhau. - Dự giờ nhắc lại. Tất cả các giờ dự đều được đánh giá bằng phiếu dự giờ. 2.1.1. Dự giờ định kỳ: (có báo trước). Một năm dự hai lần vào hai đợt hội giảng 20/11 và tháng 2 (hội giảng mùa xuân). Trong mỗi đợt hội giảng mỗi giáo viên dạy 1 tiết tuỳ chọn theo bộ môn mình thích sao cho trong khối không trùng nhau về môn học, tiết học. Giáo viên đăng ký tiết dạy theo tổ, tổ đăng ký tiết dạy với nhà trường. Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn sẽ xếp sắp lịch hội giảng sao cho hợp lý cả người dạy lẫn người dự và thông báo lên bảng. Lịch hội giảng Thứ, ngày, Môn dạy Tiết dạy Bài dạy Giáo viên Người dự tháng dạy Giáo viên chuẩn bị tiết dạy của mình một cách tốt nhất. Nhà trường thành lập một ban giám khảo chấm các tiết dạy. Ban giám khảo có đủ ba
-8- thành phần là ban giám hiệu, tổ trưởng tổ chuyên môn và thanh tra. Ngoài ra còn có một số giáo viên đi dự cùng để học hỏi về chuyên môn. Mỗi người trong ban giám khảo đi dự giờ phải ghi một phiếu dự giờ riêng của bản thân mình.Sau khi dự giờ xong hội ý để thống nhất ý kiến rút kinh nghiệm giờ dạy và đánh giá cho điểm xếp loại. Sau đó mới rút kinh nghiệm với giáo viên dạy. Giáo viên dạy nghe và trao đổi lại ý kiến của cá nhân mình về những vấn đề còn chưa rõ để ban giám khảo còn trả lời luôn. Trong khi rút kinh nghiệm nêu khái quát những ưu điểm chính trước để động viên giáo viên sau đó mới chỉ ra những tồn tại trong giờ dạy trên cơ sở đó giúp giáo viên thấy rõ cách dạy, phương pháp đưa ra vấn đề cho hay hơn ở những giờ học sau. Sau mỗi đợt hội giảng trong cuộc họp chuyên môn của toàn trường, ban giám hiệu rút kinh nghiệm chung về những ưu điểm lớn và những tồn tại trong các giờ dạy về nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức và hiệu quả giờ dạy. Sau đó công bố kết quả công khai, động viên kịp những giáo viên có tiết dạy tốt, phương pháp dạy sáng tạo. Giáo viên đạt điểm cao nhất sẽ tham gia vào hội thi giáo viên dạy giỏi cấp Quận. Trước khi thi sẽ chuẩn bị một tiết học (cùng môn đã Hội giảng ) với sự hỗ trợ của chuyên môn dạy cho cả trường cùng dự giờ để cùng học tập và rút kinh nghiệm. Với cách tổ chức như trên giáo viên thoải mái, phấn khởi, tự tin, sáng tạo tìm ra phương pháp dạy hay, đạt hiệu quả. Đối với giáo viên mới ra trường, chuyên môn còn chưa vững, nhà trường yêu cầu tự sắp xếp thời gian đi dự giờ học tập chuyên môn. Qua đợt hội giảng tay nghề được nâng lên và trong công tác có kinh nghiệm hơn. 2.1.2. Dự giờ đột xuất: Trong dự giờ đột xuất có nhiều hình thức: - Dự một phần của tiết học. - Dự một tiết học. - Dự cả buổi (thường là 3 tiết).
-9- Dự giờ đột xuất có tác dụng nắm được giáo viên lên lớp có chuẩn bị bài tốt không? Việc giảng dạy thường xuyên như thế nào? Có thực hiện đúng quy chế chuyên môn không? * Dự một tiết học: Qua dự giờ đột xuất một tiết học đánh giá thực chất việc dạy của giáo viên và việc học của học sinh hàng ngày. Sau dự giờ đột xuất thường kiểm tra chất lượng học sinh (10-15 phút). Thường dự giờ đột xuất chỉ có ban giám hiệu và tổ trưởng chuyên môn. Qua dự giờ đánh giá được năng lực của giáo viên (năng lực dạy học, năng lực tổ chức, năng lực xử lý các tình huống sư phạm...) để có kế hoạch bồi dưỡng đồng thời bổ sung những khiếm khuyết trong quá trình giảng dạy, giáo dục. Dần dần hạn chế được tình trạng giáo viên làm việc mang tính chất đối phó chỉ giờ thao giảng mới chuẩn bị bài tốt, còn các giờ khác chưa có chất lượng thực sự, dạy chay hay kéo dài thời gian ở giờ dạy (Toán, Tiếng Việt...) và dạy qua loa ở tiết học khác. Đồng thời tạo cho giáo viên có thói quen coi dự giờ thăm lớp của ban giám hiệu là việc làm thường xuyên, hàng ngày và đó là nhiệm vụ của người quản lý. Sau khi dự giờ xong trên cơ sở kết quả của học sinh chỉ ra những nguyên nhân dẫn tới kết quả như vậy để giáo viên tự điều chỉnh hoạt động dạy của mình ngày một tốt hơn. Qua dự giờ đột xuất đánh giá được nề nếp học tập của học sinh (việc chuẩn bị bài, làm bài, ý thức học....). Qua đó kiểm tra được việc chuẩn bị bài của giáo viên, cách tổ chức các hình thức dạy học, việc chấm chữa bài của giáo viên với học sinh có thường xuyên và chính xác không? Ví dụ: Qua giờ tập làm văn trả bài nếu giáo viên chuẩn bị bài chưa tốt, nhận xột qua loa thì không thể đạt được hiệu quả. Nhờ kiểm tra đột xuất như vậy nên việc đánh giá toàn diện giáo viên chính xác và khách quan hơn, đồng thời nâng chất lượng dạy - học lên một bước đáng kể. * Dự giờ một phần của tiết học:
- 10 - Việc dự giờ một phần của tiết học nhằm mục đích đánh giá xem phương pháp dạy của từng giáo viên cùng một bài đó như thế nào nhất là đối với các tiết dạy khó. Qua đó đánh giá chất lượng sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn, góp ý với tổ trưởng có hướng điều chỉnh nội dung sinh hoạt. Việc dự giờ một phần tiết học chủ yếu để góp ý, giúp giáo viên về phương pháp dạy là chính, nâng cao hiệu quả giờ dạy không đánh giá xếp loại. Ví dụ: Dự 20 phút học đầu tiên của tiết học, xem việc kiểm tra bài cũ của từng giáo viên tiến hành như thế nào? Xây dựng kiến thức bài học mới được tiến hành như thế nào? (kiến thức mới được xây dựng trên cơ sở của kiến thức cũ, do học sinh xây dựng nên dưới sự hướng dẫn của giáo viên hay giáo viên đưa ra một cách áp đặt, giảng giải...). Qua hình thức dự giờ báo trước và dự giờ đột xuất có nhiều thông tin chính xác để đánh giá giáo viên vào cuối kỳ và cuối năm học. Từ đó động viên giáo viên có năng lực tốt nhưng nhiệt tình chưa cao phấn đấu dạy ngày một tốt hơn. Đối với giáo viên năng lực còn hạn chế sẽ tiếp thu, học hỏi tự nâng cao trình độ chuyên môn của mình làm cho hoạt động dạy và học có hiệu quả cao hơn. 2.1.3. Dự giờ các giáo viên cùng một bộ môn ở các lớp khác nhau: Dự giờ các giáo viên cùng một bộ môn ở các lớp khác nhau để so sánh trình độ về kiến thức thực tế của giáo viên ở từng môn học và phát hiện năng lực của giáo viên qua đó có kế hoạch cho giáo viên dạy chuyên các môn nhất là đối với các môn nghệ thuật. Qua dự giờ rút kinh nghiệm, điều chỉnh phương pháp dạy bộ môn đồng thời có tác động để sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn có kết quả cao. (Trong sinh hoạt chuyên môn đọc thêm tài liệu tham khảo hoặc kiến thức thực tế mà trong các tiết dạy cần đề cập tới cho bài giảng phong phú hơn). 2.1.4. Dự giờ theo chuyên đề: Mục đích của dự giờ theo chuyên đề để nắm chắc trình độ của mỗi giáo viên về việc tiếp thu chuyên đề, vận dụng vào bài giảng. Ngoài ra còn nhằm rút kinh nghiệm về một nội dung cần tập trung giải quyết.
- 11 - Ví dụ: Chuyên đề về sử dụng đồ dùng dạy học có hiệu quả. Trong giờ học cần tập chung vào việc sử dụng đồ dùng dạy học của giáo viên đưa ra lúc nào? Vào thời gian nào? Đã khai thác hết đồ dùng dạy học chưa… Chẳng hạn: Dạy tiết mĩ thuật: Vẽ theo đề tài “Ước mơ của em”. Phần giới thiệu: Đưa ra 4 - 5 tranh về các đề tài khác nhau, yêu cầu học sinh tìm tranh theo chủ đề bài học. Sau đó sử dụng luôn tranh đó để hướng dẫn với đề tài trên hình ảnh chính cần thể hiện trong tranh là gì? Hoặc khi cho học sinh xem một số tranh (ở bước chuẩn bị thực hành) phải đưa theo trình tự tranh học sinh các năm trước vẽ sau đó mới đưa ra bức tranh các học sinh ở cung thiếu nhi (có năng khiếu vẽ) và cuối cùng mới đưa ra tranh của hoạ sĩ vẽ. Có như vậy học sinh mới tự tin vào mình khi vẽ và có hướng phấn đấu vẽ bài tốt hơn như học sinh năng khiếu. Nếu đưa tranh của hoạ sĩ hoặc học sinh có năng khiếu ra trước học sinh sẽ hốt hoảng, không tự tin nét vẽ thiếu mạnh dạn. Có những tiết dạy không có đồ dùng dạy học, không cứng nhắc bắt buộc là phải có dẫn đến phản khoa học hoặc đưa vào một cách khiên cưỡng, không hiệu quả. Kết quả:100% giáo viên tiếp thu và dạy theo chuyên đề ở từng tiết học một cách hiệu quả. 2.1.5. Kiểm tra nhắc lại: Mục đích việc kiểm tra nhắc lại là để đánh giá sự tiến bộ của giáo viên. Dự giờ lại những tiết dạy không đạt yêu cầu hoặc hiệu quả thấp. Dự giờ là một hình thức động viên giáo viên tiếp thu ý kiến đóng góp dạy có hiệu quả hơn. Thực tế ở trường có giáo viên phương pháp dạy và năng lực sư phạm còn yếu, ngoài việc dự giờ góp ý tiết dạy nhà trường còn sắp xếp cho đi dự giờ một số giáo viên cùng khối. Trên cơ sở tiết dạy ấy rút kinh nghiệm và hướng dẫn để cho đồng chí đó dạy lại đúng tiết đó ở lớp mình chủ nhiệm với mức độ yêu cầu thấp hơn một chút và ban giám hiệu ngồi dưới dự giờ điều
- 12 - chỉnh uốn nắn sau giờ dạy. Với hình thức làm như trên nâng dần ý thức tự học, tự rèn cho đến nay chất lượng giờ dạy đã có bước chuyển thực sự. Tóm lại: Qua kiểm tra giờ lên lớp (dự giờ), người cán bộ quản lý thu được nhiều thông tin về hoạt động dạy - học và tình hình quản lý của các bộ phận. Nhờ đó mà có kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ, điều chỉnh các hoạt động nâng cao hiệu quả dạy và học. Cùng với việc kiểm tra giờ lên lớp nhà trường còn tổ chức kiểm tra hồ sơ giáo viên, chất lượng học sinh (chất lượng đại trà và học sinh giỏi ). Việc chấm chữa bài và vở sạch chữ đẹp của lớp trên cơ sở đó đánh giá xếp loại chung giáo viên một cách toàn diện và chính xác hơn. 2.2. Đánh giá kết quả đạt được: 2.2.1. Ưu điểm: - Qua thực tế kinh nghiệm đã làm ở một số năm cho tới nay bản thân tôi đã xây dựng được chương trình, kế hoạch kiểm tra giờ lên lớp của giáo viên một cách thường xuyên. Việc dự giờ đến nay đã thành nề nếp, tạo cho giáo viên có thói quen khi được kiểm tra đồng thời có thái độ đúng. Trước những hạn chế của bản thân trong quá trình dạy, mỗi giáo viên đã tự giác vươn lên học hỏi làm việc thực sự có hiệu quả không còn hình thức đối phó. - Qua kiểm tra giờ lên lớp, GV thực hiện tốt các quy chế (soạn bài, chấm chữa, lấy điểm…) chất lượng giờ dạy thực sự đạt hiệu quả. Kết quả đạt dược năm học 2020-2021: - Giáo viên dạy giỏi: + Cấp trường: 11 + Cấp quận: 02 - Thi thiết kế bài giảng Elearning: + Cấp trường: 12 + Cấp quận: 05 - Thi kĩ năng công nghệ thụng tin: + Cấp quận: 01
- 13 - PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ 1. NHỮNG VIỆC CẦN LÀM ĐỂ ĐEM LẠI KẾT QUẢ TỐT TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA GIỜ LÊN LỚP Chúng ta đã bước sang thế kỉ 21 và đang đứng trước yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Hoà nhịp với công cuộc đổi mới của đất nước, ngành Giáo dục đã phát triển không ngừng và được toàn Đảng, toàn dân chăm lo tới Giáo dục. Để đáp ứng được yêu cầu của xã hội, ngành Giáo dục phải đào tạo được những con người năng động, tự chủ, sáng tạo "Vừa hồng vừa chuyên". Là một phó hiệu trưởng ở trường Tiểu học trong giai đoạn mới hiện nay, tôi nhận thấy việc đổi mới hình thức dạy học, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra đánh giá của giáo viên thể hiện rất rõ nét trong giờ lên lớp. Vì vậy, trong công tác quản lý cũng phải đổi mới nhất là đổi mới công tác kiểm tra giờ lên lớp để thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động dạy và học trong trường. Cụ thể là: - BGH phải có kế hoạch cụ thể dự giờ thăm lớp ở từng tháng, tuần và từng học kì. - Đi sâu chỉ đạo có trọng tâm theo từng học kì, từng năm bằng các chuyên đề cụ thể. - Sau mỗi đợt kiểm tra phải rút kinh nghiệm, đánh giá đúng, công bằng, công khai từng giờ dạy và coi trọng tự tiến bộ của giáo viên trong mỗi tiết dạy đồng thời có kế hoạch kiểm tra lại để động viên sự tiến bộ của giáo viên. - Tăng cường công tác tự bồi dưỡng, bỗi dưỡng thường xuyên và đọc tài liệu tham khảo vận dụng vào giờ dạy. - Tuỳ theo nội dung tiết học, môn học và điều kiện của lớp học mà tổ chức các hình thức dạy học, phương pháp dạy học phù hợp không cứng nhắc. - Không bắt buộc giáo viên thực hiện máy móc sách giáo khoa và các tài liệu hướng dẫn dạy học khuyến khích giáo viên lựa chọn, điều chỉnh bổ sung làm phong phú thêm nội dung dạy học, thực hiện đổi mới phương pháp dạy học. Không nên quan niệm cứ phải phiếu học tập mới là đổi mới hoặc khác sách giáo khoa mới là sáng tạo.
- 14 - - Cần dự giờ góp ý một cách nhẹ nhàng, có trọng tâm, hiệu quả không gây phiền hà cho giáo viên, mỗi giáo viên cảm thấy vui vẻ khi được dự giờ và qua giờ dự thực sự được học tập, rút kinh nghiệm nâng cao về chuyên môn. - Bồi dưỡng cho các tổ trưởng, thanh tra và giáo viên cốt cán tự kiểm tra đánh giá tổ mình giúp cho việc kiểm tra của Ban giám hiệu được hiệu quả hơn. - Trong công tác kiểm tra nội bộ trường tiểu học ngoài việc kiểm tra giờ lên lớp còn có rất nhiều nội dung kiểm tra khác, vì vậy phải thực hiện tốt, có hiệu quả việc phân cấp kiểm tra để công việc khỏi chồng chéo thời lượng thông tin thu được đầy đủ giúp cho công tác kiểm tra được khách quan, kịp thời, chính xác. - Có kế hoạch cho giáo viên học đại học, thạc sĩ để nâng cao trình độ. - Trong buổi sinh hoạt tổ chuyên môn tự học tập và trao đổi kinh nghiệm với nhau để nâng cao hiệu quả giờ dạy. - Có giáo viên chuyên dạy các môn Thể dục và Nghệ thuật. - Mỗi người quản lý tự học hỏi, giao lưu trao đổi với các trường bạn để học tập rút kinh nghiệm trong công tác kiểm tra thúc đẩy công tác của bản thân ngày một hoàn thiện hơn. 2. NHỮNG ĐIỀU TÂM ĐẮC TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA GIỜ LÊN LỚP: Kiểm tra giờ lên lớp có vị trí rất quan trọng, mọi hoạt động của giáo viên và học sinh thể hiện rất rõ thông qua giờ lên lớp. Kiểm tra giờ lên lớp giúp cho giáo viên thầy được ưu điểm của mình để phát huy, đồng thời cũng thấy được những tồn tại trong giờ dạy của mình để khắc phục. Kiểm tra tốt sẽ tạo được nề nếp dạy và học tốt tránh được hình thức đối phó và sẵn sàng đón nhận việc kiểm tra của Phòng, Sở một cách bình tĩnh và đạt hiệu quả. Làm tốt công tác kiểm tra giúp cho người quản lý vững vàng về chuyên môn, không xa dời chuyên môn và nâng cao uy tín trong công tác quản lý. Người quản lý cũng tự kiểm tra, điều khiển được hoạt động của mình.
- 15 - Làm tốt công tác kiểm tra trường có nề nếp và tạo thành thói quen hàng ngày giúp giáo viên hoàn thiện, nâng cao tay nghề và khi vắng ban giám hiệu mọi hoạt động vẫn được duy trì tốt. Trong kiểm tra càng thẳng thắn, công bằng, công khai thì càng động viên được giáo viên trong trường và phong trào thi đua càng tốt.\ 3. NHỮNG KINH NGHIỆM BƯỚC ĐẦU: - Ban giám hiệu phải có kế hoạch kiểm tra hàng tháng, hàng tuần...Phải gương mẫu coi trọng việc tự kiểm tra và rút kinh nghiệm cho chính bản thân mình đồng thời có ý thức phê, tự phê và luôn tự học hỏi bồi dưỡng nâng cao trình độ. - Cần dành thích đáng thời gian cho công tác kiểm tra, kiểm tra nhẹ nhàng lấy việc xây dựng là chủ yếu. Song cần phải kiên quyết, có thái độ rõ ràng trước những vi phạm của giáo viên, đồng thời có hướng cho giáo viên sửa chữa động viên bằng hình thức kiểm tra lại. - Huy động mọi lực lượng trong trường tham gia công tác kiểm tra (thanh tra chuyên môn, tổ trưởng, công đoàn, đoàn thanh niên...) và tăng cường khả năng tự kiểm tra của từng bộ phận. - Xây dựng tập thể đoàn kết nhất trí giúp đỡ lẫn nhau ( người có nhiều kinh nghiệm giúp đỡ người ít kinh nghiệm, người có chuyên môn vững giúp đỡ người chuyên môn chưa vững...) thường xuyên, hàng ngày. - Nâng cao hiệu quả sinh hoạt tổ chuyên môn và làm chuyên đề với những môn dạy còn vướng mắc. - Dự giờ có trọng tâm ở từng năm học và từng thời gian với từng đối tượng giáo viên. - Cần đánh giá giáo viên một cách đúng đắn minh bạch theo nguyên tắc kiểm tra trong quản lý trường học, không định kiến giáo viên và thiếu công bằng... - Cần ghi lại những tồn tại ở từng thời gian để rút kinh nghiệm cho những năm sau thực hiện được tốt hơn.
- 16 - 4. NHỮNG VẤN ĐỀ CHƯA GIẢI QUYẾT ĐƯỢC CẦN NGHIÊN CỨU TIẾP: Công tác kiểm tra giờ lên lớp trong những năm qua bước đầu đã có hiệu quả, song trong quá trình làm công tác quản lý tôi còn thấy một số hạn chế của bản thân cần khắc phục trong những năm tới đó là: - Cần phải năng động, sáng tạo và đổi mới cách kiểm tra hơn nữa. - Xây dựng và hoàn thiện từng bước chuẩn đánh giá hoạt động dạy của giáo viên và những quan điểm chỉ đạo đổi mới công tác kiểm tra đánh giá cho năm học tiếp theo. - Không ngừng học hỏi, tự nâng cao trình độ chuyên môn và kiến thức thực tế. - Nâng cao tính khoa học, tính khách quan trong việc tổ chức kiểm tra chất lượng dạy và học. Trên đây là những kinh nghiệm và những việc đã làm của tôi ở Trường tiểu học Thanh Xuõn Trung nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học ở nhà trường. Để công tác kiểm tra đạt được kết quả hơn nữa tôi rất mong sự góp ý của các cấp lãnh đạo và các bạn đồng nghiệp để tôi làm tốt hơn công tác quản lý chuyên môn ở trường tiểu học, đáp ứng được yêu cầu và mục tiêu giáo dục hiện nay. Tôi xin cam đoan sáng kiến kinh nghiệm này là do tôi viết, không sao chép lại của người khác. Tôi xin chân thành cảm ơn! Hà Nội, ngày 16 tháng 4 năm 2021 Người viết Nguyễn Thị Kiều Loan
- 17 - TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Nguyễn Đức Bình: Mấy vấn đề về tổ chức thực tiễn, NXB sự thật (1983) 2. Phạm Văn Hà: Bài giảng về công tác kiểm tra nội bộ trường Tiểu học tại lớp CBQL C2 (1997) 3. Hà Sĩ Hồ, Lê Tuấn: Những bài giảng về công tác quản lí trong trường học, tập 3, NXB giáo dục (1987) 4. Farola Koont: Những vấn đề tất yếu của quản lí (1992) 5. Bộ Giáo dục: Nghiệp vụ thanh tra trường học và giáo viên phổ thông (1997) 6. Chuyên đề quản lí chuyên môn của Hiệu trưởng trường Tiểu học, Tài liệu bồi dưỡng Hiệu trưởng trường Tiểu học (2006)
- 18 - MỤC LỤC PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ: ............................................................................. - 0 - 1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI: ........................................................................ - 1 - 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU: ............................................................... - 2 - 3. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU: ............................. - 2 - 3.1. Khách thể nghiên cứu: .................................................................. - 2 - 3.2. Đối tượng nghiên cứu: .................................................................. - 2 - 4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC: .............................................................. - 2 - 5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU: ............................................................... - 2 - 6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU: ...................................................... - 3 - 6.1. Nghiên cứu lý luận: ....................................................................... - 3 - 6.2. Nghiên cứu thực tiễn: .................................................................... - 3 - PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .............................................................. - 3 - I. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA CÔNG TÁC KIỂM TRA GIỜ LÊN LỚP Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC. ....................................................... - 3 - 1.1. Cơ sở lí luận: ................................................................................. - 3 - PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ .......................................... - 13 - 1. NHỮNG VIỆC CẦN LÀM ĐỂ ĐEM LẠI KẾT QUẢ TỐT TRONG CÔNG TÁC KIỂM TRA GIỜ LÊN LỚP.............................................. - 13 - 4. NHỮNG VẤN ĐỀ CHƯA GIẢI QUYẾT ĐƯỢC CẦN NGHIÊN CỨU TIẾP: ...................................................................................................... - 16 - TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... - 17 -