Sinh học lớp 9 - Bài 43: ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

618
lượt xem 23
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

MỤC TIÊU. 1. Kiến thức: - Học sinh mô tả được ảnh hưởng của nhân tố sinh thái: nhiệt độ môi trường đến các đặc điểm về hỡnh thỏi, sinh lớ và tập tớnh của sinh vật một cỏch sơ lược. + Phõn tớch, tổng hợp rỳt ra sự thớch nghi của sinh vật.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Sinh học lớp 9 - Bài 43: ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật

Sinh học lớp 9 - Bài 43: ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật I. MỤC TIÊU. 1. Kiến thức: - Học sinh mô tả được ảnh hưởng của nhân tố sinh thái: nhiệt độ môi trường đến các đặc điểm về hỡnh thỏi, sinh lớ và tập tớnh của sinh vật một cỏch sơ lược. + Phõn tớch, tổng hợp rỳt ra sự thớch nghi của sinh vật. - Học sinh mô tả được ảnh hưởng của nhân tố sinh thái độ ẩm môi trường đến các đặc điểm về hỡnh thỏi, sinh lớ và tập tớnh của sinh vật. + Phõn tớch rỳt ra sự thớch nghi của sinh vật - Nêu được các nhóm sinh vật và đặc điểm của các nhóm : ưa sáng, ưa bóng, ưa ẩm, chịu hạn, hằng nhiệt
và biến nhiệt…… - Giải thích được sự thích nghi của sinh vật. 2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng phân tích số liệu và kênh hình. - Tích cực hóa hoạt động học tập của học sinh, nêu vấn đề và giải quyết vấn đề. - Thảo luận nhóm. - Vấn đáp, trực quan. - Làm việc với sách giáo khoa. 3. Thái độ: - GD ý thức học tập, yêu thích bộ môn. - Yêu thiên nhiên, yêu khoa học. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC - Tranh phóng to H 43.1; 43.2; 43.3 SGK.
- Mẫu vật về thực vật ưa ẩm (thài lài, ráy, lá dong, vạn niên thanh...) thực vật chịu hạn (xương rồng, thông, cỏ may...) động vật ưa ẩm, ưa khô. - Bảng 43.1 và 43.2 SGK in vào phim trong. - Máy chiếu. III. PHƯƠNG PHÁP - Đàm thoại, trực quan. - Nhóm tích cực và các hình thức nhóm. IV. HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC. 1. Ổn định tổ chức - Kiểm tra sĩ số. 2. Kiểm tra bài cũ KIỂM TRA 15 PHÚT. Câu 1. sắp xếp các nhân tố sau vào từng loại nhân tố: Ánh sáng, chuột, cây gỗ khô, con trâu, cây cỏ, con người, hổ, độ ẩm.
- Nhân tố vô sinh: - Nhân tố hữu sinh: Câu 2. Khoanh tròn vào các chữ cái đầu câu trả lời đúng. A. Làm lá biến thành gai B. động vật ngủ đông C. Tính hướng sáng của D. động vật hoạt động vào ban đêm cây 3. Bài mới Nếu chuyển động vật sống nơi có nhiệt độ thấp (Bắc cực) VD; chim cánh cụt về nơi khí hậu ấm áp (vùng nhiệt đới) liệu chúng có sống được không ? Vì sao? GV: Vậy nhiệt độ và độ ẩm đã ảnh hưởng đến đời sống của sinh vật như thế nào? Hoạt động 1: Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật (12-14’)
Hoạt động của Hoạt động của Nội Dung GV HS - GV đặt câu hỏi: - HS liên hệ kiến 1: Ảnh hưởng - Trong chương thức sinh học 6 của nhiệt độ trình sinh học ở nêu được: lên đời sống sinh vật lớp 6 em đã được + Cây chỉ quang học quá trình hợp tốt ở nhiệt 30oC. quang hợp, hô độ 20- hấp của cây chỉ Cây nhiệt đới diễn ra bình ngừng quang thường ở nhiệt hợp và hô hấp ở độ môi trường nhiệt độ quá thấp (0oC) hoặc như thế nào? - GV bổ sung: ở quá cao (trên o nhiệt độ 25oC 40 C). mọt bột trưởng thành ăn nhiều
nhất, còn ở 8oC - HS thảo luận mọt bột ngừng nhóm, phát biểu ăn. ý kiến, các HS - GV yêu cầu HS khác bổ sung và nghiên cứu VD1; nêu được: VD2; VD3, quan sát H 43.1; 43.2, thảo luận nhóm + Nhiệt độ đã và trả lời câu hỏi: ảnh hưởng đến - VD1 nhiệt độ đã đặc điểm hình ảnh hưởng đến thái (mặt lá có đặc điểm nào của tầng cutin dày, thực vật? chồi cây có các vảy mỏng), đặc - VD2 nhiệt độ đã điểm sinh lí ảnh hưởng đến (rụng lá). đặc điểm nào của
thực vật? + Nhiệt dộ đã ảnh hưởng đến đặc điểm hình - VD3 nhiệt độ đã thái động vật ảnh hưởng đến Kết luận: (lông dày, kích đặc điểm nào của - Nhiệt độ môi thước lớn). thực vật? trường đã ảnh - Từ các kiến hưởng tới hình thức trên, em hãy + Nhiệt độ đã thái, hoạt động cho biết nhiệt dộ ảnh hưởng đến sinh lí, tập tính môi trường đã tập tính của của sinh vật. ảnh hưởng tới động vật. - Đa số các loài đặc điểm nào của sống trong sinh vật? - HS khái quát phạm vi nhiệt - Các sinh vật kiến thức từ nội độ 0 -oC. Tuy sống được ở dung trên và rút nhiên cũng có nhiệt độ nào? Có ra kết luận. 1 số sinh vật mấy nhóm sinh nhờ khả năng vật thích nghi với
nhiệt độ khác thích nghi cao của môi nên có thể sống nhau trường? Đó là ở nhiệt độ rất + Sinh vật hằng những nhóm thấp hoặc rất nhiệt có khả nào? cao. năng duy trì - Phân biệt nhóm nhiệt độ cơ thể - Sinh vật được sinh vật hằng ổn định, không chia 2 nhóm: nhiệt và biến thay đổi theo + Sinh vật biến nhiệt? Nhóm nào nhiệt độ môi nhiệt có khả năng chịu trường ngoài + Sinh vật đựng cao với sự nhờ cơ thể phát hằng nhiệt. thay đổi nhiệt độ triển, cơ chế môi trường? Tại điều hoà nhiệt sao? và xuất hiện - GV yêu cầu HS trung tâm điều hoàn thiện bảng hoà nhiệt ở bộ tấm não. vật 43.1 vào Sinh hằng nhiệt điều trong.
- GV chiếu bảng chỉnh nhiệt độ 43.1 của 1 vài cơ thể hiệu quả nhóm HS để HS bằng nhiều cách nhận xét. như chống mất - GV chiếu đáp nhiệt qua lớp án đúng (Bảng mỡ, da hoặc điều chỉnh mao 43.1 SGK) mạch dưới da khi cơ thể cần toả nhiệt. Hoạt động 2: Ảnh hưởng của độ ẩm lên đời sống của sinh vật(12-14’) Hoạt động của Hoạt động của HS Nội Dung GV - GV cho HS quan 2: Ảnh hưởng sát 1 số mẫu vật: của độ ẩm lên thực vật ưa ẩm, đời sống của - HS quan sát mẫu
thực vật chịu hạn, vật, nêu tên, nơi sinh vật yêu cầu HS: sống và điền vào - Giới thiệu tên tấm trong kẻ theo cây, nơi sống và bảng 43.2. hoàn thành bảng 43.2 SGK. - GV chiếu kết quả - HS quan sát mẫu của 1 vài nhóm, vật, nghiên cứu cho HS nhận xét. SGK trình bày - Nêu đặc điểm được đặc điểm thích nghi của các cây ưa ẩm, cây cây ưa ẩm, cây chịu hạn SGK. chịu hạn? bổ sung - GV thêm: cây sống nơi khô hạn bộ rễ phát triển có tác dụng - HS quan sát
hút nước tốt. tranh và nêu được - GV cho HS quan tên, nơi sống động sát tranh ảnh ếch vật, hoàn thành nhái, tắc kè, thằn bảng 43.2 vào lằn, ốc sên và yêu phim trong. cầu HS: Kết luận: - Giới thiệu tên - Động vật và động vật, nơi sống thực vật đều và hoàn thành tiếp - HS quan sát mang nhiều đặc bảng 43.2. nghiêncứu tranh, điểm sinh thía - GV chiếu kết quả SGK và nêu được thích nghi với 1 vài nhóm, cho đặc điểm của môi trường có độ HS nhận xét. động vật ưa ẩm, ẩm khác nhau. - Nêu đặc điểm ưa khô SGK. - Thực vật chia 2 thích nghi của - HS trả lời và rút nhóm: động vật ưa ẩm và ra kết luận. + Nhóm ưa ẩm chịu hạn? (SGK).
- GV yêu cầu HS + Nhóm chịu hạn trả lời câu hỏi: (SGK). - Vậy độ ẩm đã tác - Động vật chia 2 động đến đặc điểm nhóm: nào của thực vật, + Nhóm ưa ẩm động vật? (SGK). - Có mấy nhóm + Nhóm ưa khô động vật và thực (SGK). vật thích nghi với độ ẩm khác nhau? 4. Củng cố - Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới đặc điểm tới đặc điểm hinh thái và sinh lí của thực vật như thế nào? Cho VD minh hoạ? - Tập tính của động vật và thực vật phụ thuộc vào nhân tố sinh thái nào? 5. Hướng dẫn học bài ở nhà
- Học bài và trả lời câu hỏi 1, 2, 3, 4 SGK. - Đọc mục “Em có biết”. - Sưu tầm tư liệu về rừng cây, nốt rễ cây họ đậu, địa y. IV. RÚT KINH NGHIỆM: