SKKN: Làm thế nào để giúp cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi cảm thụ tác phẩm văn học

CỘNG HÒA XàHỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM<br /> Độc lập – Tự do – Hạnh phúc<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> Đề tài: “LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 4 – 5 TUỔI CẢM <br /> THỤ  TÁC PHẨM VĂN HỌC”<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 1<br />                        CỘNG HÒA XàHỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM<br /> Độc lập – Tự do – Hạnh phúc<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> Đề tài: “LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 4 – 5 TUỔI CẢM <br /> THỤ TÁC PHẨM VĂN HỌC”<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Họ và tên: Mai Thị Cẩm Vân<br /> Chức vụ: Giáo viên<br /> Đơn vị công tác: Trường Mầm non An Thủy<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 2<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> Đề tài: “LÀM THẾ NÀO ĐỂ GIÚP TRẺ MẪU GIÁO 4 – 5 TUỔI CẢM THỤ <br /> TÁC PHẨM VĂN HỌC”<br /> <br /> 1. Phần mở đầu<br /> 1.1. Lý do chọn đề tài<br /> Chủ tịch Hồ Chi Minh lúc sinh thời luôn quan tâm, dành tình cảm đặc biệt và <br /> nhắc nhở mọi người chăm lo cho thế hệ tương lai, Bác nói “Trẻ em là hạnh phúc <br /> của mọi gia đình, là người chủ  tương lai của dân tộc, là người kế  tục sự <br /> nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ  quốc”. Nhà nước, xã hội, gia đình và mọi công <br /> dân phải có trách nhiệm nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục để  các em phát triển <br /> toàn diện cả Đức ­ Trí ­ Thể ­ Mỹ.<br /> Tác phẩm văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ, nhất <br /> là trẻ  mẫu giáo. Nó đem lại cho trẻ  những hiểu biết đầu tiên về  thế  giới xung  <br /> quanh, mở rộng vốn hiểu biết của trẻ đối với thiên nhiên và cuộc sống, thông qua  <br /> đó trẻ  biết tích lũy được những kinh nghiệm sống. Văn học nuôi dưỡng và phát <br /> triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật, thông qua việc làm quen với văn  <br /> học giúp cho ngôn ngữ của trẻ phát triển, làm phong phú thêm vốn từ của trẻ, trẻ <br /> biết dùng từ  chính xác, biểu cảm. Văn học còn giúp cho trẻ  nhận biết được cái <br /> hay, cái đẹp, cái thiện, cái ác. Vì vậy việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ  là <br /> một việc rất quan trọng và cần thiết. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình tiếp xúc với  <br /> tác phẩm văn học phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc <br /> lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực <br /> tiếp của trẻ về các lĩnh vực: Nhận thức – ngôn ngữ ­ tình cảm xã hội. Tuy nhiên, <br /> khi đưa tác phẩm đến cho trẻ  đòi hỏi giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo,  <br /> linh hoạt lựa chọn những tác phẩm hay, phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục <br /> trẻ  để  từ  đó đưa ra những phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ  phát <br /> triển tốt khả năng cảm thụ văn học.<br /> Để trẻ đạt hiệu quả cao trong việc phát triển tốt khả năng cảm thụ văn học  <br /> thì vai trò của cô giáo mầm non là quan trọng nhất. Vậy làm thế  nào để  trẻ  luôn <br /> <br /> 3<br /> hứng thú, thích đọc thơ, kể  chuyện, có khả  năng kể  chuyện sáng tạo và biết kể <br /> theo trình tự  câu chuyện là điều tôi không ngừng suy nghĩ trong quá trình giảng <br /> dạy.<br />           Là một giáo viên mầm non tôi biết mình cần phải giúp trẻ  phát triển toàn  <br /> diện cả  thể  chất lẫn tinh thần.  Nhưng trong quá trình thực hiện, tôi và một số <br /> đồng nghiệp nhận thấy khả năng cảm thụ văn học cho trẻ gặp nhiều khó khăn khi  <br /> đưa vào giảng dạy. Tôi luôn tâm niệm một điều rằng: "Điều quan trọng không <br /> phải là chúng ta dạy trẻ em cái gì, mà là dạy các em học như thế nào để phát triển  <br /> toàn diện nhân cách cho trẻ Mầm Non". Xuất phát từ khó khăn và vướng mắc của <br /> bản thân và đồng nghiệp, tôi chọn đề tài “Làm thế nào để giúp cho trẻ mẫu giáo  <br /> 4 – 5 tuổi cảm thụ tác phẩm văn học” để làm đề tài nghiên cứu.<br /> 1.2.Phạm vi áp dụng đề tài<br />          Ở tuổi mẫu giáo khả năng cảm thụ văn học có một vai trò quan trọng trong  <br /> việc phát triển và hình thành nhân cách cho trẻ. <br />          Văn học là  môn rất quan trọng đối với trẻ  mầm non, là phương tiện phát  <br /> triển ngôn ngữ cho trẻ có đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt rõ ràng, biết sử <br /> dụng từ đúng lúc, đúng chỗ. Không những thế việc dạy trẻ làm quen với những từ <br /> ngữ  nghệ  thuật như  từ  tượng hình, từ  tượng thanh giúp trẻ  phát triển trí tưởng  <br /> tượng, óc quan sát, khả  năng tư  duy độc lập trong suy nghĩ. Thông qua nội dung <br /> các tác phẩm giáo dục trẻ  yêu thiên nhiên, yêu quê hương, đất nước, yêu con <br /> người, giáo dục lòng nhân ái cho trẻ. <br />           Tác phẩm văn học giúp cho trẻ phát triển về thẩm mỹ thông qua những từ <br /> ngữ, hình  ảnh đẹp trong tác phẩm văn học giúp trẻ  cảm nhận được cái hay, cái  <br /> đẹp trong cuộc sống xung quanh mình.<br /> Xuất phát từ  những vai trò cụ  thể  đó cho nên hoạt động dạy trẻ  làm quen <br /> với văn học là môn học không thể thiếu trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ.  <br /> Vì vậy việc cho trẻ làm quen và cảm thụ tác phẩm văn học là vấn đề  quan trọng <br /> trong đổi mới hình thức tổ chức giáo dục mầm non.<br />         Qua tìm hiểu, nghiên cứu đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mẫu giáo, bản thân tôi <br /> mạnh dạn đưa đề  tài “ Làm thế nào để   giúp trẻ  mẫu giáo 4 – 5 tuổi cảm thụ  <br /> tác phẩm văn học”, được thực hiện lần đầu tại lớp tôi đang giảng dạy.<br /> 2. Phần nội dung<br /> 2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu<br />          Năm học 2014­2015 bản thân tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu <br /> giáo 4 ­ 5 tuổi tại điểm trường Trung tâm với số  lượng 22 cháu. Qua nhiều năm <br /> thực hiện chuyên đề cho trẻ làm quen và cảm thụ  TPVH, giáo viên đã thực sự có  <br /> nhiều đầu tư  vào việc nâng cao các phương pháp, hình thức cho trẻ LQTPVH, đã <br /> chú trọng nhiều đến việc đọc, kể diễn cảm và dạy trẻ kể lại chuyện, kể sáng tạo  <br /> dưới nhiều hình thức đa dạng và phong phú. <br /> <br /> <br /> <br /> 4<br />          Tuy nhiên trong quá trình thực hiện việc đưa các nội dung để giúp trẻ 4 – 5  <br /> tuổi cảm thụ tác phẩm văn học, bản thân tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó  <br /> khăn sau:<br /> * Thuận lợi:<br />  ­ Là một trường đạt chuẩn quốc gia, được các cấp, ngành, địa phương quan <br /> tâm nên cơ  sở  vật chất, trang thiết bị  dạy và học tương đối đầy đủ, lớp có đủ <br /> tranh trực quan phục vụ cho việc làm quen văn học của trẻ.<br /> ­ Trường có khuôn viên rộng rãi, đủ diện tích, có hàng rào bao quanh, có hệ <br /> thống cống rãnh thoát nước đảm bảo vệ  sinh, vườn trường có đường đi lối lại, <br /> bồn hoa cây cảnh đảm bảo xanh ­ sạch ­ đẹp.<br /> ­ Lớp học thoáng mát, đủ diện tích cho trẻ hoạt động, có công trình vệ sinh <br /> khép kín, có đầy đủ  đồ dùng vệ sinh chung, vệ sinh cá nhân đảm bảo an toàn cho  <br /> trẻ.<br /> ­ Một số trẻ ăn mặc gọn gàng, sạch sẽ, biết giữ  vệ sinh cá nhân, có ý thức <br /> giữ gìn, bảo vệ môi trường trong và ngoài lớp học.<br />           ­ Đa số trẻ nói rõ lời, trọn câu, diễn đạt khá mạch lạc.<br /> ­ Sự  chỉ  đạo sâu sát của BGH nhà trường đưa nội dung giáo dục lễ  giáo,  <br /> nhân cách vào trong các hoạt động của nhà trường.<br />           ­ Bản thân là một giáo viên trẻ, luôn có ý thức phấn đấu, là tấm gương sáng <br /> cho đồng nghiệp và học sinh noi theo.<br />           ­ Được sự giúp đỡ và ủng hộ nhiệt tình của hội cha mẹ học sinh và tập thể <br /> giáo viên trường mầm non An Thủy  trong việc sưu tầm tranh  ảnh, mua sắm thêm <br /> trang thiết bị...<br />            *Khó khăn: <br />   ­ Một số  phụ  huynh chưa thực sự  hiểu về  trách nhiệm của gia đình trong  <br /> việc chăm sóc, giáo dục trẻ  cũng như  chương trình chăm sóc trẻ   ở  lứa tuổi mầm  <br /> non do vậy chưa có biện pháp phối kết hợp giữa gia đình và giáo viên để đạt hiệu <br /> quả tốt nhất.<br /> ­ Khả năng nhận thức của trẻ không đồng đều.<br />      Với sự quyết tâm của bản thân, tôi đã không ngừng tìm kiếm, học hỏi, sáng tạo <br /> ra những phương pháp nhằm giúp trẻ  cảm thụ  tốt các tác phẩm văn học qua đó <br /> hình thành nhân cách, đạo đức cho trẻ mong rằng những việc làm của tôi sẽ mang <br /> lại kết quả nhất định cho trẻ. Đó là lý do tại sao tôi  chọn đề tài “ Làm thế nào để <br /> giúp trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi cảm thụ các tác phẩm văn học”.<br />      Vào đầu năm học, tôi đã tiến hành khảo sát trẻ để nắm bắt tình hình và có kế <br /> hoạch giúp trẻ 4 – 5 tuổi cảm thụ tác phẩm văn học, cụ thể kết quả như sau:<br /> Bảng khảo sát khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ 4­ 5 tuổi.<br /> <br /> Số trẻ  Không <br /> Nội dung khảo sát Đạt Tỉ lệ<br /> khảo sát đạt<br /> Hứng thú 22 13 9 59,1%<br /> <br /> 5<br />  Thơ Hiểu nội dung 22 10 12 45,4%<br /> <br /> Thuộc tác phẩm 22 13 9 59,1%<br /> <br /> Đọc diễn cảm 22 11 11 50%<br /> <br /> Hứng thú 22 14 8 63,3%<br /> Truyệ<br /> n Hiểu nội dung 22 11 11 50%<br /> <br /> Kể diễn cảm 22 10 12 45,4%<br /> <br />             * Từ kết quả khảo sát trên tôi rút ra nhiều nguyên nhân sau:<br /> ­ Giáo viên chưa nghiên cứu kỹ tài liệu hướng dẫn ban hành về chương trình <br /> của BGDĐT.<br /> ­ Phương pháp giảng dạy và tiếp xúc của chúng tôi với trẻ chưa phù hợp.<br /> ­ Chưa có sự  thống nhất về  phương pháp giáo dục giữa giáo viên và gia  <br /> đình.<br /> Từ  những nguyên nhân trên, bản thân tôi đã lựa chọn, đưa ra các giải pháp <br /> để thực hiện và đã đem lại kết quả tương đối tốt.<br /> 2.2. Các giải pháp<br /> Giải pháp 1: Khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ trên tiết học.<br /> ­ Ngay từ  đầu năm học, tôi đã quan tâm tìm hiểu dến đặc điểm tâm sinh lí  <br /> của trẻ  cũng như  khả  năng chú ý, tiếp thu bài của trẻ  trong hoạt động làm quen  <br /> với tác phẩm văn học do tôi và giáo viên đứng cùng lớp tổ  chức. Qua quá trình <br /> giảng dạy tôi khảo sát khả  năng cảm thụ  văn học của trẻ  thông qua việc kể  cho <br /> trẻ nghe một câu chuyện hoặc đọc cho trẻ nghe một bài thơ ngắn, sau đó cho từng <br /> trẻ nói lại nội dung câu chuyện, bài thơ. Kết quả như sau:<br /> + 60% trẻ nhớ và nói được nội dung câu chuyện, bài thơ.<br /> + 40% trẻ chỉ nhớ một phần nội dung câu chuyện, bài thơ.<br /> ­ Từ  đó tôi cần chú ý nhiều hơn đến những trẻ  mà khả  năng cảm thụ  văn  <br /> học còn hạn chế như: Xuân Hiếu, Thượng Danh, Hạ Tùng, Nhật Nam...Qua đó tôi <br /> thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học ở mọi lúc mọi nơi. Việc làm  <br /> này cũng góp phần giúp trẻ đến gần với văn học hơn và có thể nâng cao khả năng <br /> cảm thụ văn học của trẻ.<br /> Giải pháp 2: Nghiên cứu kỹ tác phẩm.<br /> ­ Để tiết học đạt kết quả  cao thì trước hết giáo viên cần nghiên cứu kỹ  tài <br /> liệu, chuyên đề bồi dưỡng, thường xuyên tham gia dự giờ các tiết dạy thơ, chuyện <br /> để đúc rút kinh nghiệm cho bản thân.  <br /> ­ Muốn cho trẻ làm quen với một tác phẩm văn học thì người giáo viên phải  <br /> luôn dành thời gian để đọc tác phẩm nhiều lần.<br />           ­ Xác định rõ mục đích yêu cầu của tác phẩm và phải thuộc tác phẩm  <br /> 6<br />  ­ Đưa ra nội dung giáo dục phù hợp với cốt truyện, phù hợp với lứa tuổi của  <br /> trẻ.<br />           ­ Ngoài ra để cho việc dùng sách truyện có tác dụng phát triển tốt khả năng <br /> cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ, mỗi giáo viên phải thu hút được sự chú ý của  <br /> trẻ  bằng giọng kể, đọc sinh động, hấp dẫn, thể  hiện được các giọng khác nhau  <br /> của các nhân vật. Trẻ  sẽ  thích thú hơn nếu chúng cũng được tham gia vào câu  <br /> chuyện.<br />      Ví dụ: Cho trẻ đóng vai nhân vật, nhắc lời thoại, vẽ tranh minh họa cho nhân  <br /> vật cô vừa kể, đọc.<br />           Giải pháp 3: Phương pháp giảng dạy.<br /> ­ Song song, với việc nghiên cứu tài liệu tôi luôn tìm tòi học hỏi những  <br /> phương pháp giảng dạy mới và phù hợp với trẻ.<br /> ­ Để trẻ có thể phát triển tốt khả năng cảm thụ  tác phẩm văn học chúng ta  <br /> cần phải có những phương pháp nhẹ nhàng, gần gũi và tạo sự thân thiện với trẻ.  <br /> Tôi luôn tạo cho trẻ những không gian hoạt động để trẻ được tiếp xúc nhiều hơn  <br /> với những tác phẩm văn học mọi lúc mọi nơi.<br />           ­ Tiến hành các hoạt động trong ngày tôi thường chú ý nhiều hơn đến lĩnh  <br /> vực mà mình đang quan tâm. Khi lên kế hoạch cho một hoạt động thì phương pháp <br /> giảng dạy là quan trọng nhất.<br /> ­ Muốn đạt kết quả cao trong việc giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học giáo <br /> viên cần phải chuẩn bị tốt đồ  dùng dạy học, đồ  dùng đẹp, hấp dẫn sẽ  thu hút sự <br /> cúa ý của trẻ. <br /> ­ Giáo viên nên áp dụng bài giảng điện tử trên máy vi tính vào hoạt động cho  <br /> trẻ làm quen tác phẩm văn học. Các hình ảnh đưa lên máy sử  dụng các hiệu ứng,  <br /> màu sắc phù hợp sẽ gây sự hứng thú cho trẻ. <br /> ­ Có thể  chuyển các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn <br /> phim ngắn như thế rất thu hút và tạo hứng thú hơn cho trẻ.<br /> + Với câu chuyện “ Cáo, Thỏ và Gà trống” tôi đã chuyển thể thành bộ phim <br /> kết hợp với nhạc đệm nhẹ nhàng làm cho trẻ dễ nhớ nội dung câu chuyện và thấy <br /> được nét đặc trưng của các nhân vật.<br /> * Sử dụng nghệ thuật múa rối<br /> Việc sử dụng rối trong tiết học gây được sự  chú ý, tò mò của trẻ, tạo điều <br /> kiện cho trẻ  tiếp cận với nghệ thuật múa rối, một môn nghệ  thuật truyền thống  <br /> của dân tộc.<br /> + Với câu chuyện “ Chú thỏ thông minh” tôi đã sử dụng mô hình sân khấu là <br /> một khu đầm lầy nhỏ, có hoa, cỏ, cây... nhân vật trong truyện được cách điệu hóa, <br /> thỏ mặc quần áo, đi bằng 2 chân... Nhờ việc sử dụng nghệ thuật rối trong tiết học  <br /> mà số trẻ có khả năng cảm thụ văn học đạt cao, đa số trẻ nhớ được nội dung câu <br /> chuyện, lời thoại của các nhân vật trong truyện và qua đó trẻ  biết nhận xét, đánh <br /> giá tính cách của các nhân vật trong truyện như ai là người tốt? Ai là người  xấu?<br /> * Trò chơi đóng kịch:<br /> ­ Là hoạt động giúp trẻ  phát triển trí nhớ  và giáo dục trẻ tinh thần tập thể.  <br /> Qua hoạt động đóng kịch trẻ truyền đạt lại nội dung câu chuyện, làm sống lại tâm <br /> 7<br /> trạng, hành động, ngôn ngữ hội thoại của các nhân vật trong truyện. Khi đóng kịch  <br /> trẻ dễ dàng nắm được nội dung, ý nghĩa tác phẩm, nắm được tính liên tục của câu  <br /> chuyện, điều này góp phần đẩy mạnh sự phát triển tư duy, cảm thụ tác phẩm một  <br /> cách sâu sắc ở trẻ. Để đạt được điều đó trước khi cho trẻ đóng kịch giáo viên cho  <br /> trẻ ôn lại nội dung câu chuyện và đàm thoại với trẻ về nội dung, giúp trẻ hiểu sâu  <br /> hơn về nội dung truyện và lời thoại của các nhân vật trong truyện. Từ đó trẻ biết <br /> thể hiện những sắc thái khác nhau về ngữ điệu, tính cách, tâm trạng của các nhân  <br /> vật trong truyện. Nhằm giúp trẻ  phân biệt được giọng điệu, lời nói của các nhân <br /> vật. Qua đó trẻ khắc họa được tính cách nhân vật. Để trẻ nhớ được ngôn ngữ, lời <br /> thoại của các nhân vật trong truyện để đóng kịch thì trước hết cho trẻ nhắc lại lời  <br /> thoại của các nhân vật sau đó cho trẻ đóng vai theo tổ hoặc nhóm.<br /> Ví dụ: Trong truyện “Chú Dê đen” cho tổ 1 làm dê trắng, tổ 2 làm dê đen, tổ <br /> 3 làm chó sói để  trẻ  tự  thể  hiện hành động, điệu bộ  của nhân vật cho quen và <br /> thành thạo. Sau đó phân vai cho từng trẻ theo vai của các nhân vật trong truyện và  <br /> cho trẻ  nhắc lại lời thoại của nhân vật trong truyện mà trẻ  đóng. Cô giáo làm <br /> người dẫn chuyện và trẻ tự diễn theo nội dung của câu chuyện. Khi trẻ diễn xong <br /> cho trẻ  nhận xét về  vai diễn của mình, của bạn, từ  đó trẻ  xác định được thái độ <br /> của trẻ đối với nhân vật trong truyện là yêu hay ghét.<br /> Trò chơi đóng kịch giúp trẻ cảm nhận tác phẩm văn học một cách sâu sắc và <br /> để làm được điều đó thì việc trang trí sân khấu và hóa trang cho trẻ cũng rất quan <br /> trọng. Việc hóa trang, bố  trí sân khấu phù hợp, trang phục đẹp sẽ  giúp trẻ  tự  tin <br /> khi nhập vai, tạo cho trẻ hứng thú khi diễn.<br /> Giải pháp 4. Tạo môi trường cho trẻ làm quen tác phẩm văn học.<br /> ­ Để  giúp cho trẻ  nâng cao khả  năng cảm thụ  văn học thì việc tạo cơ  hội  <br /> cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học phải thường xuyên. Ngay từ đầu năm học  <br /> tôi đã sưu tầm sách văn học, các họa báo, tạp chí, lịch cũ, nguyên liệu cho trẻ  tự <br /> làm sách để xây dựng một “Góc thư viện” mang nội dung văn học. Tại “ Góc thư <br /> viện” trẻ được xem các tranh truyện, tạp chí, họa báo, sau đó cô kể chuyện cho trẻ <br /> nghe về nội dung của các câu chuyện...dần dần trẻ có thể xem tranh và tự đọc câu <br /> chuyện. Tất nhiên có thể lúc đầu trẻ đọc theo trí nhớ  về  nội dung câu chuyện cô <br /> đã kể rồi tự kể khớp với nội dung câu chuyện mà trẻ tri giác.<br /> Giải pháp 5:  Liên kết giữa giáo viên và gia đình.<br /> Là giáo viên tôi luôn hiểu rằng không chỉ có sự giáo dục từ phía nhà trường <br /> là đủ  cho trẻ, chúng ta nên biết rằng 2/3 thời gian là trẻ   ở  gia đình, gia đình phải <br /> quản lý giáo dục. Vì vậy cần phải có sự liên kết giữa gia đình và giáo viên để giáo <br /> dục trẻ tốt hơn.<br /> Với đặc thù hiện nay là điều kiện kinh tế đang khó khăn, người dân đa phần  <br /> thu nhập còn thấp nên sự  quan tâm đến con em mình còn nhiều hạn chế, thiếu <br /> kiến thức, kỹ  năng nuôi dạy con. Nhiều gia đình, ông bà, cha mẹ  không làm tấm  <br /> gương tốt cho con trẻ, không quan tâm giáo dục, hướng dẫn những hành vi đạo <br /> đức, thói quen tốt. Nhiều gia đình nuông chiều con cháu quá mức hoặc mải mê <br /> kiếm tiền mà sao nhãng với con cái, cha mẹ  bất hoà, đánh chửi nhau, ly hôn dẫn  <br /> đến sự thiếu hụt về tinh thần, tình cảm của con trẻ.<br /> 8<br />  Để  phát triển tình cảm ­ xã hội và đặc biệt là khả  năng cảm thụ  tác phẩm <br /> văn học cho trẻ cần có sự  phối hợp chặt chẽ  giữa nhà trường và gia đình để  xây <br /> dựng cho trẻ nền tảng phát triển tốt nhất.<br /> Đầu năm học 2014 – 2015  ở  lớp tôi đã tổ  chức họp phụ  huynh, số  phụ <br /> huynh dự  họp là 2/3 trên tổng số  học sinh của lớp (15/22 phụ huynh).  Từ  đó cho <br /> thấy chưa có sự quan tâm đúng mực của phụ huynh đến việc học của con trẻ.<br /> Đối với bản thân mình, là người chịu trách nhiệm về  chất lượng giáo dục  <br /> của lớp, tôi cần có sự  trao đổi thông tin phản hồi từ  phía phụ  huynh về  phương <br /> pháp giáo dục của mình. Tôi thấy mình cần có trách nhiệm với lớp mình nên thời  <br /> gian đầu tôi thường tìm hiểu kỹ  về  hoàn cảnh gia đình của từng trẻ và đến thăm <br /> hỏi gia đình của từng cháu. Qua đó hiểu thêm được tâm tư  nguyện vọng của phụ <br /> huynh, cũng nhân đây tôi tuyên truyền và khuyến khích phụ huynh nên tham gia các <br /> cuộc họp của lớp để trao đổi về tình hình của con trẻ.<br /> Sau đó, thông qua các cuộc họp này tôi đưa ra những phương pháp để  giúp  <br /> trẻ  cảm thụ  được tác phẩm văn học và đưa ra yêu cầu cần có sự  phối hợp của  <br /> phụ huynh.<br /> Hàng ngày, giờ  đón trả  trẻ  tôi gặp gỡ  trao đổi với phụ  huynh về  việc tiếp  <br /> thu trên lớp của trẻ  để  kết hợp với phụ  huynh có biện pháp giúp đỡ, bồi dưỡng  <br /> cho trẻ.<br /> Thực tế  cho thấy, sau khi nhận thức rõ tầm quan trọng  đó các bậc phụ <br /> huynh đã nhiệt tình ủng hộ đồng thời tạo môi trường văn học cho con tại gia đình, <br /> mua sách báo phù hợp với từng độ  tuổi, kể  chuyện cho con nghe, dạy con đọc  <br /> những bài ca dao, đồng dao... Chính vì vậy, khi đến lớp trẻ đã có nhiều tiến bộ rõ  <br /> rệt và hứng thú hơn khi nghe cô kể chuyện, đọc thơ.<br />         3. Phần kết luận<br /> 3.1. Ý nghĩa của đề tài<br /> Qua việc nghiên cứu và thực hiện đề  tài “Làm thế thế nào để  giúp trẻ 4 – 5  <br /> tuổi cảm thụ  tác phẩm văn học”, tôi nhận thấy  ở trẻ có sự  chuyển biến rõ rệt,  <br /> số  cháu nhận thức được môn học này đạt 90 – 95%, trẻ thông minh sáng tạo hơn <br /> khi học các tiết văn học, trẻ  thích đóng kịch, thích đọc thơ, kể  chuyện, biết kể <br /> chuyện sáng tạo, kể  theo trí tưởng tượng một cách phong phú và đa dạng. Biết <br /> cảm thụ  cái hay, cái đẹp trong cuộc sống, có thái độ  đúng mực với cái thiện, cái <br /> ác, biết yêu quê hương, đất nước, yêu ông bà, cha mẹ, yêu quý thầy cô giáo, bạn <br /> bè. Đó là niềm vui, là sự khích lệ to lớn đối với một người giáo viên mầm non như <br /> tôi. Mong rằng với mỗi phương pháp mới sẽ  giúp trẻ  ngày càng phát triển toàn <br /> diện hơn về đức­ trí­ thể­ mĩ.<br />         Qua quá trình thực hiện tôi đã rút ra được vấn đề cụ thể sau:<br />      ­ Trong quá trình vận dụng biện pháp giúp trẻ phát triển khả năng cảm thụ văn  <br /> học đã cho thấy sự tiến bộ rõ rệt của trẻ. Thành tựu trên chính là nguồn động lực  <br /> giúp tôi mạnh dạn, tự tin hơn trong công tác giáo dục nói chung cũng như việc phát <br /> triển khả năng cảm thụ văn học nói riêng cho trẻ.<br /> 9<br />      ­ Giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mình đang phụ trách,  <br /> quan sát, theo dõi, gần gũi với trẻ.<br />      ­ Giáo viên phải có tâm huyết với nghề, mến trẻ, có trách nghiệm cao với lớp.<br />      ­ Nắm bắt kịp thời, nghiên cứu sâu sự đánh giá phát triển của trẻ 4 ­ 5 tuổi để <br /> sử dụng có hiệu quả đối với các cháu.<br />     *Đối với giáo viên:<br />       ­ Tự bản thân mình tôi nhận thấy phải luôn luôn cố  gắng nỗ  lực làm sao tạo <br /> môi trường học tập thuận lợi nhất cho trẻ. <br />       ­ Thường xuyên tự  học tập, bồi dưỡng thêm kiến thức cho mình bằng nhiều  <br /> hình thức như tham khảo thêm các tài liệu chuyên ngành, học hỏi đồng nghiệp, kịp <br /> thời cập nhật các thông tin làm phong phú tâm hồn và nâng cao về mọi mặt.<br />       ­  Là giáo viên mầm non phải có tâm hồn cao đẹp, trái tim nhân hậu, yêu nghề <br /> mến trẻ, hiểu được tâm lý của trẻ  và khả  năng nhận biết của trẻ, từ  đó có biện  <br /> pháp giáo dục phù hợp với từng cá nhân trẻ.<br />       ­ Để truyền thụ được kiến thức cho trẻ, trước hết giáo viên phải yêu thích văn <br /> học, có khả  năng cảm thụ  tác phẩm văn học, có khả  năng cảm nhận cái hay, cái <br /> đẹp trong các tác phẩm thơ, truyện, hiểu và biết thể hiện bằng chính cảm xúc của  <br /> mình, xác định được giọng đọc của từng bài thơ, từng câu chuyện.<br />       ­ Luyện giọng đọc, kể diễn cảm phối hợp với ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ  minh <br /> họa phù hợp với nội dung tác phẩm nhằm thu hút sự chú ý tập trung của trẻ.<br />       ­ Ứng dụng CNTT vào giảng dạy.<br />       ­ Sử dụng tốt mô hình, rối dẹt, rối tay.<br />       ­ Tham mưu với phụ huynh để hỗ trợ thêm một số tranh truyện, sách báo, tạp <br /> chí và  thống nhất phương pháp giáo dục<br />       ­ Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi đầy đủ, hấp dẫn, phù hợp với nội dung của từng  <br /> bài thơ, câu chuyện và sử dụng khoa học, gọn gàng, đúng lúc.<br />     *Đối với trẻ:<br />        ­ Trẻ  ngoan hơn, hứng thú vào giờ  học, biết cảm thụ  cái hay, cái đẹp trong <br /> cuộc sống, có thái độ  đúng mực với cái thiện, cái ác, biết yêu quê hương, đất <br /> nước, yêu ông bà cha mẹ, yêu quý thầy cô giáo, bạn bè.<br />       ­ Qua thời gian dài nghiên cứu và thực hiện theo những biện pháp giúp trẻ cảm  <br /> thụ tác phẩm văn học và được Ban giám hiệu tạo điều kiện thuận lợi trong công  <br /> tác giảng dạy, bản thân tôi đã thu được một số kết quả trong lĩnh vực này như sau:<br />                                                    <br /> Bảng thống kê<br /> <br /> Nội dung khảo  Số trẻ  Đầu  Tỉ lệ Tính đến <br /> Lĩnh  Tỉ lệ<br /> 10<br />  vực thời <br /> năm  điểm <br /> sát khảo sát<br /> (đạt) hiện tại<br /> ( đạt)<br /> Hứng thú 22 13 59,1% 22 100%<br /> Hiểu nội dung 22 10 45,4% 20 90,9%<br /> Thơ<br /> Thuộc tác phẩm 22 13 59,1% 22 100%<br /> Đọc diễn cảm 22 11 50% 20 90,9%<br /> Hứng thú 22 14 63,6% 22 100%<br /> Hiểu nội dung 22 11 50% 20 90,9%<br /> Chuyệ<br /> n Kể diễn cảm 22 10 45,4% 19 86,3%<br /> <br />       * Đối với phụ huynh:<br />     ­ Sau thời gian kiên trì thực hiện theo phương pháp của bản thân đã đem lại cho <br /> tôi một kết quả  khả  quan. Tỉ  lệ  phụ  huynh tham gia vào công tác phối hợp giáo <br /> dục với giáo viên tăng đáng kể  (22/22 phụ huynh).<br />    ­ Các bậc phụ huynh có những chuyển biến rõ rệt và ngày càng quan tâm nhiều <br /> hơn đến con em mình.<br /> <br />       Trên đây, bằng thực tiễn và tâm huyết của mình, tôi đã trao đổi cùng quý thầy  <br /> cô về đề tài  “Làm thế nào để giúp trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi cảm thụ tác phẩm  <br /> văn học”.  Kính mong nhận được sự  đóng góp ý kiến của Ban giám hiệu nhà  <br /> trường, của các cấp quản lý giáo dục, quý thầy cô cùng các bạn đồng nghiệp để <br /> bài viết được hoàn chỉnh và có hiệu quả thực tiễn hơn.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 11<br />