SKKN: Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu

Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> <br /> MỤC LỤC  Trang<br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU <br /> 1. Lí do chọn đề  2<br /> tài…………………………………………………. 3<br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề  3<br /> tài…………………………………… 3<br /> 3. Đối tượng nghiên  4<br /> cứu……………………………………………<br /> 4. Phạm vi nghiên  4<br /> cứu……………………………………………… 6<br /> 5. Phương pháp nghiên  6<br /> cứu………………………………………… 7<br /> II. PHẦN NỘI DUNG 7<br /> 1.Cơ sở lí luận ................................................................................3 7<br /> 2. Thực trạng...................................................................................3 7<br /> 2.1. Những thuận lợi, khó khăn......................................................4 8<br /> 2.2. Thành công, hạn chế................................................................5 8<br /> 2.3. Mặt mạnh, mặt yếu ................................................................5 9<br /> 2.4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động....................................5 15<br /> 2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã  15<br /> đặt  16<br /> ra......................................................................................................... 16<br /> 3. Giải pháp, biện <br /> pháp…………………………………………….. 16<br /> 3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện  17<br /> pháp…………………………….. 19<br /> 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp<br /> 3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp .<br /> …………………….<br /> 3.4. Mối quan hệ giữa giải pháp, biện <br /> pháp…………………….......<br /> 3.5. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên <br /> cứu<br /> 4. Kết <br /> quả…………………………………………………………...<br /> III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ<br /> 1. Kết <br /> luận..........................................................................................<br /> <br /> 1<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> 2. Kiến <br /> nghị........................................................................................<br /> Tài liệu tham <br /> khảo..............................................................................<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ĐỀ TÀI<br /> MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY TĂNG CƯỜNG TIẾNG VIỆT TRONG <br /> MÔN TIẾNG VIỆT CHO HỌC SINH DÂN TỘC THIỂU SỐ LỚP 3 <br /> TRƯỜNG TIỂU HỌC VÕ THỊ SÁU<br /> <br /> <br />         I. PHÂN M<br /> ̀ Ở ĐÂU<br /> ̀<br /> <br />    1. Lý do chọn đề tài<br /> <br /> Ngày nay, Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến việc phát triển kinh  <br /> tế, văn hoá ­ xã hội cho đồng bào dân tộc thiểu số. Sự  nghiệp văn hoá giáo  <br /> dục ở vùng đồng bào dân tộc nói chung, dân tộc Ê đê ở Đắk Lắk nói riêng đã  <br /> có nhiều tiến bộ, góp phần tích cực vào sự  ổn định xã hội và phát triển kinh  <br /> tế địa phương. Tuy vậy, trình độ dân trí của đồng bào còn hạn chế nhất định, <br /> cộng với đời sống kinh tế  còn gặp nhiều khó khăn nên hạn chế  đến việc  <br /> chăm lo học hành cho con em. <br /> Với nhiệm vụ chung của năm học: Tiếp tục thực hiện cuộc vận động <br /> "Mỗi thầy giáo cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự  học và sáng tạo" và  <br /> phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực". Đẩy  <br /> <br /> 2<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> mạnh việc "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh" theo Chỉ <br /> thị số 03 của Bộ Chính trị. <br /> Tập trung chỉ đạo việc quản lí, tổ chức dạy học theo chuẩn kiến thức, kĩ  <br /> năng.   Điều   chỉnh   nội   dung   dạy   học   và   đánh   giá,   xếp   loại   theo   TT  <br /> 30/BGD&ĐT phù hợp đặc điểm tâm sinh lí học sinh tiểu học. Tăng cường <br /> giáo dục đạo đức, giáo dục kĩ năng sống. Đổi mới phương pháp dạy học.  <br /> Tăng cường cơ hội tiếp cận giáo dục cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn. Tăng <br /> cường Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số. Đổi mới mạnh mẽ công tác  <br /> quản lí chỉ  đạo, bồi dưỡng giáo viên, đề  cao trách nhiệm, khuyến khích sự <br /> sáng tạo cũng như  đẩy mạnh việc  ứng dụng công nghệ  thông tin trong dạy <br /> học và quản lí.<br /> Để góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của năm học, cũng như  góp <br /> phần từng bước nâng cao chất lượng giáo dục tại địa bàn xã mà dân tộc Ê đê <br /> chiếm phần lớn dân số của xã Ea Bông, đặc biệt trường Tiểu học Võ Thị Sáu <br /> thì học sinh dân tộc Ê đê chiếm 98,1% . Do vậy các em gặp không ít khó khăn <br /> khi phải học tập và tiếp nhận sự giáo dục bằng tiếng Việt, bởi vì:<br /> + Hầu hết các em còn rất hạn chế  về  ngôn ngữ  nói, như  : Nói chưa  <br /> chuẩn, chưa đúng về  một số  hoặc nhiều tiếng, từ  tiếng Việt, tuỳ  theo khu  <br /> vực khác nhau của xã (buôn ở gần với người Kinh thì trẻ em nói được nhiều <br /> tiếng Việt chuẩn hơn buôn ở xa người kinh).<br /> + Kỹ năng giao tiếp, diễn đạt bằng ngôn ngữ  tiếng Việt còn hạn chế. <br /> Các em chỉ giao tiếp với nhau bằng tiếng Việt trong các tiết học hoặc khi tiếp  <br /> xúc với thầy, cô giáo. Mà chủ yếu giao tiếp với nhau bằng tiếng mẹ đẻ. Mặt  <br /> khác do bản tính rụt rè, ít nói chuyện, ít giao tiếp với người khác, đặc biệt là  <br /> người Kinh nên vốn từ  tiếp thu được rất hạn chế. Chính vì vậy mà đại bộ <br /> phận học sinh có khi hiểu nhưng lại diễn đạt sai dẫn đến hiểu sai nghĩa. Ví <br /> dụ: cô đi đâu ? thì học sinh lại nói : đâu đi cô? hoặc Em đi học chưa? thì các  <br /> em nói : Chưa học đi em ?<br /> + Kỹ  năng nghe ­ hiểu ­ viết của học sinh nhìn chung là chậm, khả <br /> năng hiểu và xác định nghĩa của từ  tiếng Việt còn hạn chế  hay dùng sai từ <br /> trong khi nói và viết.<br /> + Do  ảnh hưởng thói quen nói tiếng mẹ  đẻ, khả  năng nhận diện con <br /> chữ chậm. Dẫn đến khả năng đọc của các em chậm, việc đọc liền mạch từ, <br /> câu gặp rất nhiều khó khăn. Khả năng đọc diễn cảm còn hạn chế.<br /> + Khả năng tiếp nhận thông tin, tư duy để xử lý, tái tạo nội dung thông <br /> tin của học sinh còn chậm.<br /> Vậy làm thế  nào để  dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc <br /> thiểu số lớp 3, làm giàu thêm vốn tiếng Việt cho các em, giúp các em lĩnh hội  <br /> và chiếm lĩnh tri thức một cách chủ  động và đạt được chuẩn kiến thức kỹ <br /> năng các môn học theo yêu cầu, tôi là một giáo viên công tác 30 năm trên địa <br /> 3<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> bàn xã khó khăn có đến 98,1% học sinh toàn trường là người dân tộc Ê đê, <br /> trăn trở  với suy nghĩ làm thế  nào để  có thể  làm phong phú hơn vốn từ  tiếng <br /> Việt cho các em cũng như  giúp các em mạnh dạn, tự  tin hơn trong quá trình <br /> giao tiếp bằng tiếng phổ thông tôi quyết định lựa chọn đề tài:“ Một số biện  <br /> pháp dạy  tăng  cường  tiếng  Việt  cho học  sinh dân  tộc thiểu số   lớp 3  <br /> trường Tiểu học Võ Thị Sáu”.<br /> Mong được chia sẻ và nhận được những đóng góp chân tình từ các bạn  <br /> đồng nghiệp.<br />           2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài  <br /> <br />           * Mục tiêu:<br /> Mục tiêu của đề tài là nhằm tìm ra một số biện pháp, hình thức tổ chức  <br /> dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số (Ê đê) lớp 3 phù hợp  <br /> với tình hình thực tế của nhà trường nhằm nâng cao chất lượng dạy – học.<br /> * Nhiệm vụ:<br /> Nhiệm vụ của đề tài là nghiên cứu cơ sở lí luận và cơ sở thực tiễn có  <br /> liên quan đến vấn đề  dạy tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số  (Ê đê)  lớp 3. Đánh giá đúng thực trạng học tập của học sinh và công tác  <br /> dạy học của giáo viên.<br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Một số biện pháp dạy học tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc<br /> thiểu số  (Ê đê) lớp 3, nhằm nâng cao chất lượng dạy ­ học và giáo dục tại  <br /> trường Tiểu học Võ Thị Sáu – Huyện Krông Ana – Tỉnh Đăk Lăk.<br />  4. Phạm vi nghiên cứu<br /> <br /> Do khuôn khổ thời gian cũng như  khả  năng của bản thân có hạn …Đề <br /> tài  <br /> <br /> chủ yếu đề  cập tới vấn đề  tìm hiểu một số  biện pháp dạy tăng cường tiếng <br /> Việt cho học sinh dân tộc thiểu số   (Ê đê) lớp 3 tại trường Tiểu học Võ Thị <br /> Sáu – Huyện Krông Ana – Tỉnh Đăk Lăk. Từ năm học 2014 ­ 2015 đến Cuối <br /> học kì I năm học 2015 ­ 2016.<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu  <br /> <br />   Để thực hiện được mục đích trên tôi dùng một số phương pháp sau:<br /> ­ Nghiên cứu tài liệu<br /> <br /> 4<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> Đọc các tài liệu sách, báo, tạp chí giáo dục, tài liệu hướng dẫn về tăng <br /> cường tiếng Việt của dự  án PEDC, Bổ  trợ  tiếng Việt cho học sinh dân tộc  <br /> thiểu số lớp 3 … có liên quan đến nội dung đề tài.<br /> ­ Đọc sách giáo khoa, sách giáo viên, các loại sách tham khảo. <br /> ­ Nghiên cứu thực tế<br /> ­ Dự giờ, thao giảng trao đổi ý kiến với đồng nghiệp về  nội dung cần  <br /> đạt đối với học sinh lớp 3.<br /> ­ Tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình dạy học.<br /> ­ Khảo sát, thống kê chất lượng học tập của học sinh dân tộc thiểu số.<br />   ­ Phương pháp vấn đáp, gợi mở.<br />   ­ Phương pháp trực quan.<br />   ­ Phương pháp luyện tập, thảo luận theo nhóm.<br />   ­ Phương pháp trắc nghiệm.<br />           II. PHẦN NỘI DUNG<br /> <br />           1. Cơ sở lý luận<br /> <br /> Nghe – nói ­ đọc ­ viết là bốn kỹ năng của tiếng Việt, để đạt các yêu <br /> cầu so với chuẩn kiến thức và kỹ năng theo Quyết định số 16/2006/QĐ – <br /> BGD&ĐT v/v ban hành chương trình giáo dục phổ thông  ban hành ngày 05 <br /> tháng 5 năm 2006; Công văn 9890/BGD&ĐT – GDTH ngày 17 tháng 9 năm <br /> 2007 v/v Hướng dẫn nội dung, phương pháp giáo dục cho học sinh có hoàn <br /> cảnh khó khăn; Công văn 8114/BGD&ĐT – GDTH v/v Nâng cao chất lượng <br /> dạy học cho học sinh dân tộc thiểu số ban hành ngày 15 tháng 9 năm 2009; <br /> Công văn 5842/BGD&ĐT – VP ngày 01 tháng 9 năm 2011. Hướng dẫn điều <br /> chỉnh nội dung dạy học các môn cấp tiểu học và Thông tư 30/2014/TT­ <br /> BGD&ĐT, ngày 28 tháng 8 năm 2014, Qui định đánh giá học sinh tiểu học… <br /> Việc học tiếng Việt đối với học sinh là dân tộc Ê ­ đê rất khó vì đây là ngôn <br /> ngữ thứ hai của các em. Để giúp các  em đạt được chuẩn theo yêu cầu của <br /> môn Tiếng Việt cần tuỳ theo đối tượng học sinh như: Năng lực tư duy, khả <br /> năng giao tiếp bằng tiếng Việt, ý thức của học sinh, điều kiện, môi trường <br /> sống và học tập. Vì vậy cần tăng cường những nội dung mà học sinh còn hạn <br /> chế về: <br /> <br /> <br /> + Về kỹ năng nghe<br />       Khả năng nghe của hầu hết học sinh là chậm bởi những lý do sau đây:<br /> Khả  năng phản  ứng của học sinh khi nghe tiếng Việt rất chậm. Đặc <br /> biệt học sinh ít có khả  năng nghe rõ và ít phát hiện được âm sắc khi nghe <br /> <br /> 5<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> người khác đọc và nói là do không được thường xuyên giao tiếp bằng tiếng  <br /> Việt.<br /> Khả  năng nghe chậm còn do học sinh còn lạ  và chưa hiểu một số  từ <br /> của tiếng Việt. Bởi vậy trong các giờ học, tôi thường xuyên tổ chức cho các <br /> em hoạt động nhóm đôi, nhóm bốn để  các em nghe bạn trao đổi đóng góp ý <br /> kiến tạo thói quen nghe ­ nói cho các em. Mặt khác, ngay từ đầu năm học, tôi <br /> ra quy định khi đến trường các em không nên giao tiếp bằng tiếng mẹ đẻ mà  <br /> phải giao tiếp bằng tiếng Việt và giao nhiệm vụ  cho các tổ  theo dõi phát  <br /> hiện những bạn hay giao tiếp bằng tiếng mẹ đẻ cuối tuần xếp loại thi đua. <br /> + Về kỹ năng nói<br />            Phần lớn học sinh khi nói thường nói thêm dấu thanh, hoặc mất dấu  <br /> đối với nhiều tiếng từ: <br /> Ví dụ Trống chiêng với trông chiếng, mặt trăng – mặt trặng; …<br /> Khả năng giao tiếp bằng tiếng Việt của học sinh còn hạn chế, thường <br /> nói câu cụt, ít có đầu có cuối, thường diễn đạt và nói ngược. <br /> Ví dụ : Khi cô hỏi : Hôm qua các em học Tập đọc bài gì ? Các em chỉ <br /> trả lời Gà Trống và Cáo….hoặc Mí em có ở nhà không ? Các em chỉ  trả  lời: <br /> có Một số em khi trả lời thường có sự  pha trộn giữa tiếng mẹ  đẻ  với tiếng  <br /> Việt làm cho người nghe không hiểu. Vì vậy trong các giờ  học kể  chuyện, <br /> tôi thường gọi nhiều em kể, mỗi em chỉ  cần kể  2 – 3 câu, kể  một đoạn. <br /> Trong các tiết học khác, giao cho mỗi em làm nhóm trưởng một lần nhằm rèn <br /> kĩ năng nói trước lớp.<br /> + Về kỹ năng đọc thành tiếng, đọc hiểu<br /> Do khả  năng nhận mặt chữ  chậm, nhiều học sinh khả  năng đọc liền  <br /> mạch còn yếu dẫn đến trong khi đọc câu văn hoặc đoạn văn các em ngắt, <br /> nghỉ tùy tiện không đúng chỗ. Cũng như kỹ năng nói, học sinh thường đọc sai  <br /> tiếng do thêm bớt dấu thanh của các tiếng …Do vậy, làm mất nghĩa của từ <br /> hoặc của cả câu văn. Mặt khác, khả  năng hiểu văn bản của các em khi đọc <br /> còn chậm và hạn chế. Để học sinh  dân tộc đọc đúng đạt với yêu cầu thì rất  <br /> cần sự nhiệt tình của giáo viên. <br /> + Về kỹ năng viết<br /> Do ảnh hưởng của kỹ năng nghe nên học sinh viết chậm, viết sai tiếng  <br /> do<br /> thiếu, thừa các dấu thanh.<br /> Đa số  học sinh viết chữ  chưa đều, chữ  viết chưa đúng độ  cao, cách  <br /> trình bày chưa đẹp (một phần do sử dụng bút bi để viết).<br /> Khả  năng sử  dụng từ  còn nhiều hạn chế, vốn từ  còn nghèo, câu văn <br /> lủng<br /> 6<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> củng, nhiều học sinh nói như thế nào thì viết như vậy và chỉ viết bắt chước  <br /> người khác cho nên hiệu quả trong viết văn rất thấp.<br /> 2. Thực trạng<br /> <br /> 2.1. Thuận lợi ­ khó khăn<br /> <br /> * Thuận lợi <br />   Trong những năm học gần đây Phòng Giáo dục và Đào tạo cũng như <br /> trường đã tổ  chức cho học sinh dân tộc thiểu số  chương trình giao lưu “  <br /> Tiếng Việt của chúng em” và tổ  chức các hoạt động giáo dục khác nên đã  <br /> phần nào giúp các em tự tin hơn trong giao tiếp.<br />  Học sinh được cấp phát đầy đủ sách.<br />  Đa số các em đã biết đọc, biết viết và hiếu học, hơn nữa lứa tuổi các em <br /> còn nhỏ dễ uốn nắn, biết nghe lời thầy cô giáo.<br />  Nhà trường đã trang bị đầy đủ  đồ  dùng dạy học (tranh,  ảnh), cũng như <br /> một số trang thiết bị về công nghệ thông tin như máy tính , máy chiếu…<br />  Trong giai đoạn hiện nay, công nghệ  thông tin tương đối phát triển nên <br /> ngoài học  ở trường học sinh có nhiều cơ hội tiếp xúc với các lĩnh vực thông  <br /> tin khác như xem phim, nghe đọc truyện qua Ra­ đi ­ ô, xem các chương trình <br /> quảng cáo, du lịch qua màn ảnh nhỏ,…<br />  Bản thân tôi là một giáo viên sở tại dạy học ở trường đã 30 năm. Nên tôi <br /> am  hiểu về  phong tục tập quán của học sinh cũng như  những lỗi học sinh  <br /> thường mắc phải khi học các môn học nhất là môn Tập đọc.  <br />  Nhiều gia đình phụ huynh học sinh đã quan tâm nhiều hơn đến việc học <br /> hành của con em mình và mong muốn con em mình được đi học để sau này có <br /> một tương lai tốt đẹp hơn.<br /> * Khó khăn <br /> Năm học 2015 ­  2016, tôi được phân công chủ nhiệm lớp 3A với tổng  <br /> số 29 em, trong đó có 27 em là dân tộc Ê đê chiếm 98,1%. Một số em ở lại lớp <br /> nhiều năm, việc đọc, viết chưa thành thạo. Kết quả  khảo sát đầu năm của <br /> môn Tiếng Việt là : <br /> <br /> TSHS HSDT 9 ­ 10 7 ­ 8 5 ­ 6 DƯỚI 5<br /> SL % SL % SL % SL %<br /> 29 27<br /> 1 3,7 5 18,5 8 29,6 13 48,1<br /> <br /> Khả năng học tiếng Việt của các em còn nhiều hạn chế. Đa số các em <br /> có kĩ năng đọc, viết, nghe ­ nói rất yếu. Nói và viết sai dấu thanh, cụ thể các <br /> tiếng có dấu thanh khi đọc và viết  các em bỏ  dấu đi, những tiếng không có <br /> 7<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> dấu thanh khi đọc và viết lại thêm dấu vào ( ví dụ  : hình dáng các em đọc là <br /> hinh dang hoặc nhà danh học kiệt xuất các em đọc là nha dành học kiết xuật,  <br /> nói câu cụt không có chủ ngữ…<br /> 2.2. Thành công ­ hạn chế <br /> <br /> * Thành công<br /> Sau khi thực hiện đề  tài đã có dấu hiệu khả  thi rõ rệt : khả  năng giao  <br /> tiếp bằng tiếng Việt của các em được tốt hơn, các em có kĩ năng nghe, nói,  <br /> đọc, viết ít sai dấu hơn. <br />     * Hạn chế  <br /> Tốn nhiều thời gian và đòi hỏi giáo viên phải công phu, kiên trì trong <br /> quá trình thực hiện.<br /> 2.3. Mặt mạnh ­ mặt yếu <br /> <br /> * Mặt mạnh<br />      Giúp giáo viên phát hiện những thiếu sót trong quá trình giảng dạy, kịp <br /> thời phát hiện những khó khăn, yếu kém trong học tập của các em. Được <br /> đồng nghiệp góp ý sửa chữa ngay những khiếm khuyết của mình, từ  đó đưa  <br /> ra cách thức cũng như phương pháp giảng dạy phù hợp.<br />     * Mặt yếu<br />      Đánh giá kết quả học tập của học sinh chỉ dựa vào kết quả của các tiết <br /> lên<br /> lớp sẽ không khách quan mà ta chưa xem xét đến các điều kiện cần thiết khác  <br /> như các hoạt động ngoài giờ lên lớp, …<br /> 2.4. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động đến đề tài<br /> <br /> Do đứng trước những thực trạng của lớp, của trường chất lượng học  <br /> môn Tiếng Việt của học sinh quá thấp dẫn đến khả năng nhận biết trong giao <br /> tiếp, trong cuộc sống của phần lớn học sinh dân tộc thiểu số  quá kém, bởi  <br /> vậy tôi đã tìm ra một số biện pháp để dạy tăng cường tiếng Việt nhằm nâng <br /> cao hiệu quả  sử dụng ngôn ngữ  tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số  (Ê  <br /> đê) lớp 3 tại trường Tiểu học Võ Thị Sáu.<br /> Do giáo viên chưa năng động, chưa mạnh dạn linh hoạt trong việc tổ <br /> chức các hoạt động nhằm tạo cơ hội cho các em được giao tiếp .<br /> 2.5. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt <br /> ra<br /> <br /> <br /> 8<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> Muốn lồng ghép tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số <br /> (Ê đê) lớp 3 có hiệu quả giáo viên cần phải nghiên cứu kỹ mục tiêu bài. Xem <br /> những nội dung nào quan trọng trong giờ dạy để từ đó lồng ghép tăng cường <br /> tiếng Việt để củng cố cho học sinh cách đọc – nói – nghe – viết cho chuẩn. <br /> Nên tập trung vào những tiếng, từ các em đọc, viết chưa chuẩn mà lồng ghép, <br /> tránh lồng ghép một cách tràn lan và không phù hợp. Giáo  viên cũng cần chọn <br /> lọc cô đọng các tiếng, từ mà các em thường xuyên đọc, viết hay sai tiếng, dấu <br /> thanh, hạn chế tối đa các sai sót khi lồng ghép tăng cường tiếng Việt. Khi làm <br /> tốt điều này giáo viên sẽ thu về được một kết quả tốt, giúp các em tự tin, hòa <br /> đồng, cố gắng phấn đấu, nhất là tinh thần giúp đỡ nhau trong học tập.<br /> Các tiết dạy được lồng ghép tăng cường tiếng Việt các em hưởng ứng <br /> rất nhiệt tình, hứng thú và tiếp thu bài tốt, không khí lớp học sôi nổi, học sinh <br /> chủ động hợp tác. Kết quả học tập được nâng lên.<br /> Giáo viên chủ  động tiếp xúc, gần gũi, thực sự  yêu nghề, mến trẻ phải <br /> là một “Tấm gương sáng cho học sinh noi theo”, tôn trọng, đối xử công bằng <br /> với học sinh, tích cực đi thực tế  gia đình học sinh để  nắm bắt được tâm tư,  <br /> nguyện vọng, điều kiện kinh tế, hoàn cảnh gia đình của từng học sinh nhiều <br /> hơn nữa thì hiệu quả rèn cho các em học tăng cường tiếng Việt cho học sinh  <br /> dân tộc thiểu số ngày càng đạt kết quả cao hơn.<br />       Giáo viên phải luôn luôn đổi mới phương pháp dạy học, dạy lồng ghép <br /> các hoạt động, các trò chơi bổ  ích  để  gây hứng thú cho các em không chán <br /> nản trong học tập,  tạo cho các em cảm giác “Mỗi ngày đến trường là một  <br /> niềm vui”. Từ đó các em sẽ  gây hứng thú trong học tập và thích đến trường, <br /> đến lớp để học tập.<br />         Trong quá trình giảng dạy hoặc tiếp xúc nói chuyện với học sinh, với  <br /> đồng nghiệp, với tất cả  mọi người cũng phải nói chuẩn tiếng Việt không  <br /> được nói tiếng địa phương để các em bắt chước và học theo.<br />          Trong giờ dạy giáo viên phải quan tâm chú ý nhiều hơn đến học sinh  <br /> đọc, viết sai chính tả  (dấu thanh, các phụ  âm đầu, các vần khó) để  uốn nắn <br /> các em đọc, viết cho chính xác và chuẩn tiếng Việt. <br /> Bản thân phải theo học lớp dạy tiếng Ê đê để  hiểu biết vốn ngôn ngữ, <br /> phong tục tập quán của người dân tộc địa phương nơi đang công tác, để phát  <br /> huy hết khả năng của mình trong công tác giảng dạy.<br />           Đặc biệt cần quan tâm nhiều hơn đến đối tượng học sinh khó khăn  <br /> trong học tập, học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn nhằm cảm hoá các em <br /> để các em coi thầy, cô giáo là chỗ dựa tinh thần và tạo được mối quan hệ tình <br /> cảm thầy ­ trò, làm cho các em thích đến trường hơn  ở  nhà thì các em sẽ  đi <br /> học chuyên cần và tích cực học tập do đó giảm thiểu được tối đa các em phát <br /> âm sai (dấu thanh, các phụ âm đầu, các vần khó).<br /> <br /> 9<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> 3. Giải pháp, biện pháp tiến hành<br /> <br /> 3.1. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp <br /> <br /> Nhằm nâng cao chất lượng học môn Tiếng Việt và sử  dụng tiếng phổ <br /> thông vào trong cuộc sống hằng ngày. Giúp các em hòa nhập với cộng đồng.<br /> 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp <br /> <br /> Các phân môn Tập đọc, Kể  chuyện, Luyện từ  và câu, Chính tả, Tập <br /> làm văn có mối liên hệ  chặt chẽ  với nhau, tích hợp lẫn nhau, góp phần hình  <br /> thành nên các kỹ năng Nghe ­ Nói ­ Đọc ­Viết của môn Tiếng Việt. Vì vậy tôi <br /> đã vận dụng một số biện pháp sau nhằm nâng cao hiệu quả  trong giảng dạy <br /> cho các em:<br /> Biện pháp 1: Thường xuyên tăng cường khả năng nghe và nói tiếng  <br /> Việt cho học sinh thông qua dạy Tập đọc. <br /> Nghe và nói tiếng Việt có liên quan mật thiết với nhau. Có nghe được  <br /> mới nói được, nghe đúng mới nói đúng. Do vậy, tôi phải nói rõ ràng, nói đúng, <br /> đồng thời phải nói chậm rãi để  học sinh dễ tiếp thu và hướng dẫn cách phát <br /> âm, cách nói để học sinh nói theo. Khả năng nói tiếng Việt của học sinh được <br /> xác định là khả  năng phát âm chuẩn, khả  năng sử  dụng tiếng từ   đúng và  <br /> phong phú trong khi nói, khi tham gia giao tiếp với người khác. Khả năng nói <br /> tiếng Việt là nền tảng ban đầu quan trọng nhất để  hình thành các kỹ  năng  <br /> khác của môn Tiếng Việt. Đặc biệt đối với học sinh dân tộc Ê đê các em nói <br /> thế  nào viết thế   ấy thì việc tập cho các em nói đúng lại càng có ý nghĩa vô  <br /> cùng quan trọng. Thực tế  trong giảng dạy tôi thấy khả  năng nói tiếng Việt  <br /> của các em là rất yếu, nói lẫn lộn giữa tiếng mẹ  đẻ  và tiếng Việt. Đó là do  <br /> vốn từ về tiếng Việt của các em còn quá ít, các em không diễn đạt được khi <br /> nói, khi giao tiếp. Học sinh phát âm không chuẩn, phát âm không đúng; còn rụt  <br /> rè trong giao tiếp... Để  giúp cho học sinh hạn chế  những tồn tại này, tôi  <br /> thường xuyên tăng cường khả năng nói tiếng Việt cho các em bằng cách cung  <br /> cấp thêm từ ngữ mới, thông qua việc luyện nói câu hỏi, luyện nói câu trả lời, <br /> luyện đối thoại. Thông qua đó mà giúp cho các em làm quen với việc sử dụng  <br /> nhiều từ ngữ khác nhau của tiếng Việt, góp phần làm phong phú thêm vốn từ <br /> cho học sinh. <br /> Khó sửa nhất về kỹ năng nói của học sinh Ê đê là nói thừa hoặc thiếu <br /> dấu thanh dẫn đến đọc, nói sai tiếng, từ. Do vậy, khi giảng từ, giải nghĩa từ, <br /> hướng dẫn phát âm tôi hướng dẫn kỹ, phát âm mẫu nhiều lần, sửa sai cụ thể <br /> cho các em. <br /> <br /> 10<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> Ví dụ: Khi dạy bài Tập đọc: “Mồ Côi xử kiện” tôi gọi một em đọc tốt <br /> đọc mẫu để  cả  lớp cùng được nghe sau đó yêu cầu các em phát hiện những  <br /> tiếng, từ mà các em hay đọc và nói sai sau đó hướng dẫn phát âm đúng các từ <br /> đó. Ví dụ như từ : công đường, thản nhiên, … bằng cách cho các em phân tích <br /> lại cấu tạo các tiếng, từ rồi gọi nhiều em đọc, em nào đọc chưa chuẩn tôi cho <br /> các em đọc lại từ đó nhiều lần, rồi tôi cùng sửa cho các em. Đối với em khó  <br /> khăn về đọc, tôi hướng dẫn các em đánh vần sau đó đọc trơn lại và nhiều em  <br /> được luyện đọc từ khó. Khi đọc đoạn, tôi lắng nghe phát hiện và sửa sai ngay  <br /> những tiếng, từ các em còn đọc sai. Bên cạnh đó, tôi còn giúp các hiểu nghĩa <br /> của các từ ngữ trong phần chú giải và cung cấp thêm từ mới sau đó giải nghĩa  <br /> để học sinh hiểu được nghĩa của từ “công đường”, " bồi thường” và cho các <br /> em nhắc lại nghĩa của từ đó. Phần tìm hiểu bài, tôi đưa ra câu hỏi và yêu cầu <br /> các em suy nghĩ trả  lời đầy đủ  câu. Nếu em nào trả  lời chưa đủ  câu, tôi cho  <br /> các em trả lời lại hay gọi em khác trả lời đầy đủ hơn và yêu cầu em đó nhắc <br /> lại câu trả  lời của bạn. Cứ  như thế  một thời gian sau các em dần sửa được  <br /> cách nói câu cụt. <br /> Trong giờ  dạy, tôi chú ý tạo điều kiện cho tất cả  các em đều được  <br /> tham gia trả lời, giao tiếp tuỳ thuộc vào khả năng của từng đối tượng và dành <br /> nhiều thời gian tập và hướng dẫn thật kĩ nên hiệu quả  nâng cao. Mặt khác,  <br /> việc tập nói tiếng Việt cho học sinh phải được thực hiện dưới nhiều hình <br /> thức và phương pháp dạy học khác nhau như: dạy trong tiết dạy tăng cường <br /> tập nói tiếng Việt, dạy tích hợp vào các tiết học khác, thông qua các tiết hoạt <br /> động ngoài giờ lên lớp, thông qua trò chơi, nói chuyện.....với các phương pháp <br /> trực quan, phương pháp thực hành luyện tập theo mẫu, phương pháp giao  <br /> tiếp, phương pháp đàm thoại. Việc phối hợp hệ thống các phương pháp dạy <br /> tập nói tiếng Việt giúp các em dễ hiểu dễ nhớ về nghĩa của từ thông qua các  <br /> hình  ảnh trực quan, nói đúng cấu trúc câu theo mẫu, hạn chế cách nói ngược <br /> theo tiếng địa  phương. Tập cho học sinh khả năng diễn đạt theo tình huống, <br /> tự  tin trong học tập, giao tiếp với bạn bè với thầy cô giáo bằng tiếng Việt.  <br /> Tuy vậy, cần phải có sự  linh hoạt sáng tạo, không rập khuôn máy móc, mà  <br /> phải tuỳ  theo từng mức độ  của đối tượng để  lựa chọn nội dung và phương <br /> pháp cho phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả theo các việc sau đây:<br /> Lựa chọn tiếng, từ để  tập nói cho phù hợp.<br /> Luyện nói theo câu hỏi, câu trả lời có chứa các tiếng, từ mới cung cấp  <br /> cho học sinh.<br /> Tạo tình huống cho học sinh đối thoại, được giao tiếp trong đó chú ý <br /> tạo môi trường giao tiếp học sinh với học sinh dưới sự hướng dẫn của tôi .<br /> Biện pháp 2: Rèn luyện kỹ năng viết (Chính tả ­ Tập làm văn)<br /> <br /> 11<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> a. Viết đúng chính tả: Viết đúng chính tả bao gồm những nội dung sau:<br /> Viết đúng con chữ của Tiếng Việt.<br /> Viết đúng âm vần, ghép đúng các con chữ để tạo thành các tiếng đúng.<br /> Sử dụng đúng các dấu thanh.<br /> Biết cách trình bày một bài viết đẹp.<br /> Làm thế  nào giúp các em viết đúng chính tả  ? Đây là việc làm đòi hỏi <br /> tôi phải viết chữ đúng mẫu và đẹp, hiểu điều kiện, hoàn cảnh thực tiễn của  <br /> học sinh, từ  đó mới đề  ra các biện pháp trong việc rèn luyện kỹ  năng viết <br /> đúng chính tả  cho học sinh. Vậy để  học sinh viết đúng, đầu tiên tôi hướng <br /> dẫn tư  thế  ngồi học, ngồi viết, cách cầm phấn, cầm bút, cách để  vở  ... cho <br /> toàn bộ học sinh một cách kỹ lưỡng với việc làm mẫu nhiều lần của tôi cũng <br /> như học sinh. Đồng thời phải thường xuyên uốn nắn giúp đỡ  về  tư  thế  ngồi <br /> học trong các tiết học khác để các em có thói quen ngồi học đúng tư thế. Tôi <br /> dạy thật kỹ, dạy nhiều lần, hướng dẫn làm mẫu nhiều lần các nét của con  <br /> chữ  như  : nét khuyết, nét sổ  thẳng, nét cong, nét móc, nét thắt..... Mặt khác, <br /> tôi giới thiệu chữ mẫu và hướng dẫn cách viết cụ thể về đặc điểm, cấu tạo  <br /> của các chữ, giúp các em nhận ra sự  giống và khác nhau về  cấu tạo của các  <br /> chữ. Từ những việc làm này đã giúp cho học sinh dễ nhận diện, dễ nhớ mặt  <br /> chữ, hạn chế những sai sót trong khi viết chính tả.<br /> Bên cạnh đó việc sử  dụng đúng các dấu thanh cũng không kém phần <br /> quan trọng nên khi hướng dẫn luyện tập nói, luyện đọc tôi chỉ  rõ những sai <br /> sót khi các em đọc sai dấu, thừa, thiếu các dấu thanh và yêu cầu đọc lại cho <br /> đúng. Trước khi viết, tôi cho các em luyện viết và chữa kỹ  những tiếng các <br /> em thường mắc lỗi về  sử  dụng dấu thanh để  hạn chế  những sai sót do nói <br /> thế nào viết thế vậy.<br /> VD: Quả  chuối ­ quả  chuôi; năm mới ­ năm mơi; phấp phới ­ phấp <br /> phơi; buổi tối ­ buôi tôi.. ( viết thiếu dấu sắc)<br /> Thanh điệu: thanh hỏi, thanh ngã…<br /> VD: cửa sổ ­ cưa sô; vội vã ­ vôi va…<br /> Tôi cho học sinh đọc nội dung đoạn viết sau đó cho các em tìm những  <br /> tiếng, từ  khó: chiều, lạc đường, nhòa, rưng rưng, rồi hướng dẫn phân tích <br /> cấu tạo ,..,  đọc, viết các từ  đó trên bảng lớp và giấy nháp ( viết cá nhân ). <br /> Sau đó sửa sai và viết mẫu cho các em quan sát. Trước khi cho các em viết  <br /> vào vở, tôi hướng dẫn cách trình bày bài viết và yêu cầu các em nhắc lại tư <br /> thế ngồi viết.<br /> Trong quá trình dạy học, tôi còn hướng dẫn thêm những quy tắc thông <br /> thường về viết chính tả như cách sử dụng dấu hỏi, ngã trong từ láy. Ngoài ra, <br /> tôi chọn nội dung phù hợp với thực tiễn các dạng bài tập như phân biệt giữa <br /> các vần an / anh, âng / ân, …, các chữ  có dấu hỏi / ngã, sắc / huyền,… giúp <br /> cho các em hiểu nghĩa của từ một cách chắc chắn từ đó viết đúng chính tả. <br /> 12<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> Một điều không kém phần quan trọng giúp cho học sinh viết đúng chính <br /> tả thì tôi phải phát âm chuẩn, đọc vừa đủ to, rõ. Đối với học sinh dân tộc thì   <br /> phải chẻ nhỏ câu theo từ hoặc cụm từ để đọc tránh đọc cả câu dài, đồng thời <br /> phải đọc nhắc lại nhiều lần. Tuy vậy, việc đọc chính tả phải đảm bảo đúng  <br /> quy định về cách đọc. <br /> Ví dụ: Đọc lần 1, lần 2 thì chẻ nhỏ theo từ, ngữ nhưng lần 3(có thể lần <br /> 4) thì phải đọc liền mạch ít nhất đến dấu phẩy. Nếu viết chính tả đối với bài <br /> thơ thì việc đọc theo từ, ngữ đều phải tuân thủ theo nhịp của bài thơ.<br /> Tóm lại muốn học sinh viết đúng, viết đẹp tôi phải biết tác động một  <br /> cách toàn diện để  giúp học sinh có được các kỹ  năng nghe­ nói­ đọc­ viết  <br /> đúng tiếng Việt. Trước khi cho học sinh viết chính tả cần thực hiện các bước  <br /> sau:<br /> Rèn cho học sinh đọc đoạn viết.<br /> Cho học sinh luyện đọc, luyện viết những tiếng, từ  thường đọc, viết <br /> sai.<br /> Trước khi cho học sinh viết phải dặn dò tư thế ngồi viết, cách trình bày  <br /> và  các yêu cầu trong khi viết.<br /> Tôi đọc cho học sinh viết bài, đọc cho học sinh soát lỗi.<br /> Yêu cầu học sinh đổi chéo vở để soát lỗi, sửa lỗi cho nhau.<br /> b. Kỹ năng Tập làm văn:<br /> Kỹ năng Tâp làm văn của học sinh phụ thuộc vào những yếu tố sau:<br /> Khả năng sử dụng từ phù hợp với chủ đề, với văn cảnh.<br /> Khả năng viết đúng câu, liên kết câu văn, đoạn văn .<br /> Như vậy, để học sinh có kỹ năng làm bài Tập làm văn tốt thì phải giúp  <br /> các em có được một vốn từ nhất định về tiếng Việt thông qua việc luyện nói. <br /> Do đó, giáo viên phải hướng dẫn cho các em nắm chắc được yêu cầu, xác  <br /> định đúng thể  loại của bài văn. Từ  đó giúp các em sử  dụng từ  ngữ  phù hợp <br /> với chủ đề, với văn cảnh, đúng với yêu cầu của đề bài . <br /> Ví dụ:  Đề bài: Nghe và kể lại câu chuyện Chàng trai làng Phù Ủng<br /> Với đề bài này học sinh phải xác định được: <br /> Thể loại: Nghe và kể lại câu chuyện.<br /> Theo yêu cầu của đề  bài tôi phải kể  câu chuyện trong tranh cho học  <br /> sinh nghe và gọi vài em kể lại. Sau đó đòi hỏi học sinh quan sát tranh ảnh để <br /> sử  dụng từ  phù hợp với trình tự  tả  theo câu hỏi gợi ý. Tôi đưa ra một hệ <br /> thống câu hỏi gợi ý, gợi mở giúp các em hình dung, tái tạo những điều mà các  <br /> em đã quan sát qua tranh, ảnh từ đó viết được câu văn có nghĩa,…<br /> Ví dụ : <br />         Chàng trai ngồi bên vệ đường làm gì ? HS trả lời: Đang đan sọt.<br /> <br /> 13<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> Vì sao quân lính đâm giáo vào đùi chàng trai ? (Vì mải đan sọt và suy <br /> nghĩ việc nước không biết nhà vua đi qua.)<br /> Vì sao Trần Hưng Đạo đưa chàng trai về  kinh đô ? (Vì thấy chàng trai <br /> có long yêu nước tha thiết…)<br />         Tình cảm của em đối với Trần Hưng Đạo như thế nào ? ( Em rất kính  <br /> phục Trần Hưng Đạo vì là một vị  vua tốt có lòng yêu nước thương dân và <br /> trọng người tài…)<br />         Khả năng viết văn của các em hiện nay còn hạn chế  bởi vì vốn hiểu  <br /> biết của các em còn hạn hẹp. Câu văn còn cụt, chưa có hình  ảnh. Cách diễn  <br /> đạt chủ  yếu mang tính liệt kê. Các tiết luyện nói hầu hết các em chưa phát  <br /> huy được khả  năng của mình còn bắt chước vào việc làm mẫu của bạn và  <br /> của cô. Chính vì vậy mà không phát huy khả năng sáng tạo, tiếp thu bài  thụ <br /> động chỉ nói lại lời của giáo viên. Vậy làm thế nào để hạn chế điều đó ? Tôi <br /> đã dạy kỹ tập cho học sinh chủ động tìm câu từ để trả lời câu hỏi.   Đối với  <br /> những câu hỏi dài, tôi phải chẻ nhỏ để cho học sinh dễ trả lời, đặc biệt là tạo <br /> cơ hội để học sinh khó khăn về học tập tham gia phát biểu, hướng dẫn kĩ, cụ <br /> thể hơn, chi tiết hơn, mở rộng các cách diễn đạt khác nhau của cùng một nội <br /> dung để các học sinh khác nhau có cách diễn đạt khác nhau. Tôi không làm bài <br /> mẫu mà để học sinh tự viết, sau đó chữa lỗi kỹ  cho học sinh từ bố cục đến <br /> cách dùng từ, đặt câu và nội dung còn mắc phải của bài văn. Sau khi chữa <br /> xong tôi yêu cầu học sinh viết lại .<br />         Với cách làm như trên, sau một thời gian học sinh đã phát huy tính tự <br /> lập, khả năng sử  dụng từ ngữ, đặt câu, diễn đạt của học sinh sẽ  có tiến bộ <br /> nhất định, hạn chế dần sự phụ thuộc vào lời văn của người khác. <br />          Biện pháp 3: Tăng cường Luyện từ và câu<br /> <br />            Luyện từ và câu là một phân môn của môn Tiếng Việt. Luyện từ và <br /> câu giúp cho học sinh:<br />            Hiểu biết thêm những từ mới theo chủ đề, chủ điểm; biết sử dụng hợp <br /> lý các từ  vào việc giao tiếp theo chủ  đề  và giao tiếp trong cuộc sống hàng <br /> ngày của các em. Từ  đó làm phong phú thêm vốn từ  ngữ  về  tiếng Việt của  <br /> học sinh.<br />            Cung cấp cho học sinh những kiến thức về cấu trúc của câu từ  đơn  <br /> giản đến phức tạp, đồng thời rèn cho các em có thói quen và kỹ  năng viết <br /> đúng cấu trúc ngữ pháp.<br />            Bước đầu  giúp học sinh hiểu biết về khái niệm, tác dụng của những  <br /> từ loại cơ bản nhất của Tiếng Việt .<br />            Việc hướng dẫn, cung cấp từ mới cho học sinh được thực hiện từ dễ <br /> đến khó, từ  những sự  vật, sự  việc gần gũi diễn ra xung quanh các em đến <br /> 14<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> những sự  vật hiện tượng xa các em. Do vậy, để  việc cung cấp từ  mới của <br /> tiếng Việt cho học sinh dân tộc có hiệu quả tôi đã kết hợp tốt với việc luyện  <br /> nói cho học sinh. Bao gồm từ  việc phát âm mẫu đến giải nghĩa, đặc biệt là  <br /> tạo tình huống trả lời các câu hỏi, tình huống giao tiếp có các từ  mới. Tăng <br /> cường luyện và rèn khả  năng đặt câu với từ  mới song song với việc sửa sai <br /> trong dùng từ đặt câu cho học sinh. Một điểm cần quan tâm là năng lực tư duy  <br /> tiếng Việt của học sinh còn hạn chế, bởi vậy để cho học sinh dễ nhớ thì giáo <br /> viên phải chủ động chuẩn bị đồ  dùng dạy học trực quan như tranh  ảnh, mẫu  <br /> vật thật phục vụ  cho việc cung cấp và giải nghĩa từ  mới cho học sinh. Mặt  <br /> khác, tôi cũng phải có hiểu biết nhất định về tiếng Ê ­ đê để hỗ trợ việc giải  <br /> nghĩa từ của giáo viên khi cần thiết.<br /> Ví dụ: Khi dạy bài tập 2, bài tập 3 tiết 8 “Mở rộng vốn từ cộng đồng. <br /> Ôn tập câu Ai làm gì? ” trang 65 sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 3, tập 1. Tôi tổ <br /> chức cho các em xác định yêu cầu đề bài sau đó hướng dần học sinh làm bài:<br /> Bài tập 2: Giải thích từ “cật” trong câu “Chung lưng đấu cật”: lưng, <br /> phần lưng ở chỗ ngang bụng (Bụng đói cật rét) ­ ý nói sự đoàn kết, góp sức <br /> cùng nhau làm việc .<br />  Bài tập 3: Tìm các bộ phận của câu:<br /> + Gạch 1 gạch dưới bộ phận trả lời cho câu hỏi Ai (cái gì, con gì)? <br /> + Gạch 2 gạch dưới bộ phận trả lời cho câu hỏi làm gì?<br /> Đàn sếu  đang sải cánh trên cao.<br /> Sau một cuộc dạo chơi, đám trẻ ra về.<br /> Các em tới chỗ ông cụ lễ phép hỏi.<br /> <br /> Hoặc do vốn tiếng Việt còn hạn chế nên học sinh thường mắc một số <br /> lỗi câu như: dùng từ  không đúng, từ  xưng hô không phù hợp do không hiểu  <br /> nghĩa của từ. Học sinh thường nói trống không, nói câu không có chủ ngữ câu  <br /> không đầy đủ, câu không đúng trật tự .... <br /> Để  khắc phục những lỗi trên tôi cung cấp cho học sinh một số  đặc <br /> điểm về cấu tạo từ, hệ thống từ xưng hô… <br /> Tôi chọn một số  mẫu câu chuẩn cho học sinh luyện tập nói theo mẫu  <br /> câu chuẩn. Có thể tổ chức cho học sinh luyện nói theo trình tự :<br />  Tôi nêu tình huống câu cần nói: <br /> Ví dụ: Khi gia đình có khách đến thăm và cho em quà em cần phải làm <br /> gì? <br /> Tôi giới thiệu câu ­ nói mẫu lần 1 <br /> Ví dụ: ­ Cháu chào bác ạ ! <br />            ­ Cháu xin. Cháu cảm ơn Bác! <br /> Tôi nói mẫu lần 2 ­ học sinh nói theo.<br />  Học sinh luyện nói (cá nhân, trong nhóm)<br /> 15<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br />  Lưu ý: Tôi nói mẫu cần chuẩn, chậm, nói rõ từ, nhấn vào từ ngữ đánh <br /> dấu dạng câu : <br /> Ví dụ: ai, cái gì?, làm gì?, ở đâu?, như thế nào? (đối với câu hỏi), ngoài <br /> ra cần lưu ý tới ngữ điệu, nét mặt khi nói.<br /> Để giúp học sinh nắm chắc từ loại, cấu trúc câu,  ngoài việc phải chốt <br /> chặt, khắc sâu kiến thức thông qua dạy bài mới, luyện tập, thực hành thì tôi  <br /> cần phải tận dụng tốt góc học tập tiếng Việt có ghi các mẫu câu đã học được <br /> tôi trang trí trong lớp học. <br /> Thường xuyên tích hợp việc cung cấp, giảng từ, xác định từ loại, nhận  <br /> xét cấu trúc ngữ pháp của câu khi dạy các phân môn khác của tiếng Việt cũng  <br /> như  các môn học khác. Từ  đó khắc phục được một phần hạn chế  của học <br /> sinh là khó nhớ nhưng dễ quên.<br /> Để tiết dạy Luyện từ và câu đạt hiệu quả, tôi cần thực hiện các bước  <br /> sau :<br /> Cho học sinh phát hiện các từ ngữ theo chủ đề, giáo viên nhận xét, chốt <br /> lại và giải nghĩa các từ đã đưa ra.<br /> Tôi phát âm mẫu, học sinh đọc từ được chốt lại và ghi ở bảng.<br /> Đặt câu với từ đã cho.<br /> Mở rộng câu với các tình huống khác nhau trên cơ sở các từ đã cho.<br /> Tóm lại: Luyện từ  và câu là một phân môn khó của môn Tiếng Việt <br /> không chỉ  đối với học sinh dân tộc mà cả  đối với học sinh người kinh. Vì <br /> vậy, tôi phải linh hoạt trong việc lựa chọn hình thức tổ chức và phương pháp  <br /> dạy học tạo sự hứng thú, tích cực học tập cho các em. Bên cạnh đó, tôi dành  <br /> thời gian cho việc phụ đạo, luyện tập và sinh hoạt ngoại khóa cho học sinh.  <br /> Có như vậy mới nâng cao chất lượng học tập cho các em.<br /> Biện pháp 4: Một số giải pháp hổ trợ<br /> 1. Tổ  chức các hoạt động ngoài giờ  lên lớp tạo cơ  hội học sinh được  <br /> giao tiếp.<br /> Ngoài những biện pháp nêu  ở  trên, tôi còn tổ  chức cho các em được <br /> tham gia các hoạt động ngoài giờ lên lớp để tạo cơ hội cho các em được giao <br /> tiếp, ví dụ như:<br /> Sinh hoạt ca múa hát tập thể, trò chơi dân gian trong giờ  chào cờ, giờ <br /> sinh hoạt tập thể.<br /> Tham gia biểu diễn văn nghệ, thi kể  chuyện, hoạt động thể  dục thể <br /> thao.<br /> Tham gia lễ hội.<br /> Các hoạt động cải tạo môi trường sống như  trồng hoa, trồng và chăm <br /> sóc cây, dọn dẹp vệ sinh môi trường trong trường,…<br /> Các buổi sinh hoạt tập thể theo chủ đề, chủ điểm.<br /> 16<br /> Bùi Thị Thư ­ Trường Tiểu học Võ Thị Sáu ­ Năm học: 2015 ­ 2016<br />  Một số biện pháp dạy tăng cường tiếng Việt trong môn Tiếng Việt cho học sinh<br /> dân tộc thiểu số lớp 3 trường Tiểu học Võ Thị Sáu<br /> <br /> Thông qua các hoạt động trên mà tạo ra các tình huống thực cho học  <br /> sinh được giao tiếp bằng tiếng Việt với nhiều người, học sinh với học sinh,  <br /> của nhóm này với nhóm khác hoặc tập thể của lớp này với lớp khác dưới sự <br /> hướng dẫn tích cực của giáo viên phụ trách và chị Tổng phụ trách Đội. Từ các <br /> hoạt động này làm cho học sinh tự tin trong giao tiếp.<br /> 2. Tạo môi trường tiếng Việt thông qua các phương tiện hổ trợ như:<br /> Tranh ảnh, sách báo ở thư viện.<br /> Chương trình phát thanh, bản tin của liên đội hàng tuần.<br /> Thông qua đồ dùng dạy học, trang trí lớp học.<br /> Thông qua ti vi, đài phát thanh.<br /> Làm tốt những giải pháp hỗ  trợ  nêu  ở  trên vừa góp phần tăng cường  <br /> khả năng Tiếng Việt của học sinh đồng thời góp phần tích cực vào thực hiện <br /> cuộc vận động “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” mà Bộ <br /> GD&ĐT đã phát động.<br />   3.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp, biện pháp<br /> <br />    Để  thực hiện tốt các giải pháp, biện pháp trên đòi hỏi giáo viên phải  <br /> chủ động, sáng tạo, lập kế hoạch dạy học phù hợp cho các tiết học, môn học, <br /> đặc biệt là đối tượng học sinh trong lớp. <br />   Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học phải đầy đủ.<br />   3.4. Mối quan hệ giữa giải pháp, biện pháp<br /> <br />  Các giải pháp, biện pháp trên có quan hệ chặt chẽ với nhau chúng được <br /> thực hiện đồng bộ, chúng là cầu nối tạo nên thành công trong giảng dạy tiếng <br /> Việt cho học sinh dân tộc thi