SKKN: Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> <br /> <br /> DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT<br /> <br /> <br /> Stt Hình thức viết tắt Hình thức đầy đủ<br /> <br /> 1 CTC Chương trình chuẩn<br /> <br /> 2 HS Học sinh<br /> <br /> 3 GV Giáo viên<br /> <br /> 4 PTTH Phổ thông trung học<br /> <br /> 5 SGK Sách giáo khoa<br /> <br /> 6 TƯ Trung ương<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 1<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> PHẦN I. MỞ ĐẦU<br /> <br /> I. Lý do chọn đề tài.<br /> 1.1. Cơ sở lí luận của việc chọn đề tài.<br /> Trong xu hướng hội nhập toàn cầu, tiếng Anh ngày càng chứng tỏ vai trò<br /> quan trọng với tư cách là một ngôn ngữ quốc tế, là môn ngoại ngữ, là môn văn<br /> hoá cơ bản, bắt buộc trong chương trình giáo dục phổ thông, là một bộ phận<br /> không thể thiếu của học vấn phổ thông cung cấp cho học sinh một công cụ giao<br /> tiếp mới để tiếp thu những tri thức khoa học, kĩ thuật tiên tiến, tìm hiểu các nền<br /> văn hoá đa dạng và phong phú trên thế giới, dễ dàng hội nhập với cộng đồng<br /> quốc tế, góp phần phát triển tư duy và hỗ trợ cho việc dạy học tiếng Việt. Cùng<br /> với các môn học khác, môn tiếng Anh góp phần hình thành và phát triển nhân<br /> cách của học sinh, giúp cho việc hình thành nhân cách của học sinh, giúp cho<br /> việc thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện ở trường phổ thông. Chính bởi vậy<br /> trong dạy học ngoại ngữ nói chung, giảng dạy tiếng Anh nói riêng hiện nay đang<br /> tập trung hướng vào việc phát triển tính năng động, sáng tạo và tích cực của học<br /> sinh; coi học sinh là chủ thể hoạt động, khuyến khích các hoạt động học tập tích<br /> cực, chủ động, sáng tạo trong quá trình dạy học nhằm tạo khả năng nhận biết và<br /> giải quyết vấn đề cho học sinh. Do đó trong quá trình giảng dạy việc luyện tập<br /> giúp học sinh có cơ hội sử dụng ngôn ngữ mới vừa được giới thiệu dưới sự<br /> hướng dẫn của giáo viên để nắm vững cấu trúc ngữ pháp và hiểu thêm ý nghĩa<br /> của ngữ pháp, khắc phục được sự ảnh hưởng của ngôn ngữ tiếng mẹ đẻ, phát<br /> triển và nâng cao hơn nữa về khả năng tư duy, trí sáng tạo và khả năng giao tiếp<br /> cho học sinh là rất cần thiết.<br /> Patel (2008 p.28) cho rằng: Để có một kỹ năng ngôn ngữ hoàn thiện đòi<br /> hỏi người học bắt buộc phải trải qua bốn bước nghe, nói, đọc và viết. Nếu bỏ<br /> qua một trong bốn kỹ năng này thì không thể cung cấp cho người học một<br /> ngôn ngữ chính xác. Trong bốn kỹ năng trên đọc và nghe được xếp vào nhóm<br /> kỹ năng lĩnh hội; nói và viết được xếp vào nhóm kỹ năng truyền thụ. Các kỹ<br /> năng này có mối quan hệ tương hỗ với nhau. Trong đó, đọc là phương tiện hữu<br /> hiệu và thiết yếu để học sinh có thể nắm vững, củng cố kiến thức ngôn ngữ, mở<br /> rộng vốn từ vựng cũng như hiểu thêm văn phong, cách sử dụng ngôn ngữ mà<br /> mình đang học.<br /> 1.2. Cơ sở thực tiễn của việc chọn đề tài.<br /> Trường THPT Phong Thổ đặt trên địa bàn thị trấn Phong Thổ huyện<br /> Phong Thổ là huyện khó khăn nhất của Tỉnh Lai Châu. Học sinh người dân tộc<br /> chiếm khoảng 84,2%. Đa số các em sinh sống ở các xã vùng sâu, vùng xa như:<br /> Lản Nhì Thàng, Huổi Luông, Ma Ly Pho của huyện Phong Thổ, xã Pa Tần của<br /> huyện Sìn Hồ... sự hiểu biết của các em về môn học còn nhiều hạn chế, tư duy<br /> trìu tượng của các em hầu như không phong phú thường bị động và hiểu vấn đề<br /> rất sơ sài đặc biệt việc vận dụng các phương pháp đọc để nắm bất thông tin rất<br /> chậm. Do đó hằng năm học sinh có học lực khá, giỏi bộ môn chiếm khoảng 30%<br /> còn lại là trung bình, yếu. Bởi vì, trong thực tế giảng dạy các tiết dạy đọc hiểu<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 2<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> vẫn còn gặp nhiều khó khăn bởi đa phần các giáo viên hoặc là chưa hiểu rõ bản<br /> chất của việc dạy kỹ năng đọc hiểu hoặc là chưa làm chủ được các thủ thuật dạy<br /> đọc hiểu. Thông thường các giáo viên thường biến những tiết dạy đọc hiểu thành<br /> tiết dạy đọc "Thành tiếng" không truyền tải được nội dung và ngữ liệu mới dẫn<br /> đến tình trạng học sinh chán nản, thụ động.<br /> Theo quan điểm giáo dục hiện nay, mục tiêu của môn tiếng Anh là nhằm<br /> hình thành và phát triển ở học sinh những kiến thức kỹ năng cơ bản về tiếng<br /> Anh và những phẩm chất trí tuệ cần thiết để tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc<br /> sống lao động. Vì vậy SGK tiếng Anh THPT mới từ lớp 10 đến lớp 12 đều được<br /> biên soạn theo cùng một quan điểm xây dựng chương trình, đó là quan điểm chủ<br /> điểm (thematic approach) và đề cao các phương pháp học tập tích cực chủ động<br /> của học sinh. Cả bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết đều được quan tâm và được<br /> phối hợp trong các bài tập và các hoạt động trên lớp. Tuy nhiên kỹ năng đọc là<br /> một trong những kỹ năng cơ bản được chú trọng trong quá trình dạy và học<br /> Ngoại ngữ. Đọc vừa là mục đích vừa là phương tiện hữu hiệu và thiết yếu để học<br /> sinh có thể nắm vững, củng cố kiến thức ngôn ngữ, mở rộng vốn từ vựng cũng<br /> như hiểu sâu thêm văn phong, cách sử dụng ngôn ngữ đang học. Do đó, mỗi bài<br /> đọc hiểu ở lớp 10 được đề cập ở mức độ vừa phải sau này mới nâng lên mức khó<br /> dần ở lớp 11 và 12. Bởi vậy, để hiểu được nội dung chủ đề của các bài đọc hiểu<br /> đòi hỏi học sinh phải có kỹ năng đọc hiểu tốt kết hợp với vốn kiến thức ngôn<br /> ngữ tương đối đầy đủ để nắm bắt được những yêu cầu của sách giáo khoa đưa<br /> ra.<br /> Trên thực tế, để có được kỹ đọc hiểu tiếng Anh thì người học Ngoại ngữ<br /> phải có quá trình luyện tập đọc thường xuyên, lâu dài với những hình thức và<br /> nội dung đọc khác nhau. Việc dạy và học kỹ năng đọc hiểu môn tiếng Anh tuy<br /> không còn mới mẻ nhưng khó đối với tất cả giáo viên và học sinh bậc THPT.<br /> Qua nhiều năm giảng dạy bộ môn tiếng Anh tại trường THPT tôi nhận<br /> thấy: nếu giáo viên đầu tư sâu, biết cách khai thác bài đọc hiểu và cung cấp đầy<br /> đủ những vấn đề liên quan đến chủ điểm của bài đọc hiểu thì giờ học tiếng Anh<br /> đạt hiệu quả rất tốt. Xuất phát từ thực tế trên tôi đã chọn sáng kiến kinh nghiệm<br /> mang tên: “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn<br /> Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm".<br /> Với việc nghiên cứu đề tài này, tôi mong muốn sẽ phần nào giúp giáo<br /> viên dần khắc phục những khó khăn trên để tiến hành dạy đọc môn tiếng Anh có<br /> hiệu quả tốt hơn, học sinh tích cực, chủ động trong việc tiếp thu, lĩnh hội kiến<br /> thức của bài học.<br /> II. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu<br /> 2.1. Đối tượng được nghiên cứu.<br /> Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn tiếng Anh lớp<br /> 10 hệ 7 năm.<br /> Các bài đọc hiểu trong chương trình SGK tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm.<br /> 2.2. Phạm vi nghiên cứu.<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 3<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> Học sinh lớp 10 trường THPT Phong Thổ, huyện Phong Thổ, Tỉnh Lai<br /> Châu.<br /> III. Mục đích nghiên cứu.<br /> Mục đích của nghiên cứu đề tài là nghiên cứu thực trạng của việc dạy kỹ<br /> năng đọc hiểu môn tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm ở trường THPT Phong Thổ từ đó<br /> đưa những giải pháp hữu hiệu trong giảng dạy phù hợp với từng bài, từng đối<br /> tượng học sinh, giúp học sinh có hiểu biết thêm về lịch sử, đất nước, con người,<br /> nền văn hóa không những của đất nước mình mà còn của các nước khác trên<br /> toàn thế giới, đồng thời còn hỗ trợ thêm cho học sinh củng cố kiến thức của môn<br /> Ngữ Văn, môn Địa Lý và các môn học có liên quan khác góp phần vào việc thực<br /> hiện mục tiêu giáo dục và phát triển con người Việt Nam trong thời kỳ công<br /> nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và cũng là góp phần nâng cao chất lượng<br /> nguồn nhân lực cho đất nước trong trong quá trình hội nhập nền kinh tế thế giới.<br /> Góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.<br /> IV. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu.<br /> Đọc là kỹ năng cơ bản được chú trọng trong quá trình dạy và học ngoại<br /> ngữ tuy nhiên thực tế giảng dạy kỹ năng đọc chưa thực sự đạt được hiệu quả tối<br /> ưu do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó nguyên nhân chủ yếu đó là giáo<br /> viên chưa có phương pháp dạy đọc đúng.<br /> Bởi vậy, đề tài “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu<br /> môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm” đã đưa ra giải pháp giảng dạy hiệu quả, tích<br /> cực phù hợp với từng bài, từng đối tượng học sinh kỹ năng đọc hiểu môn tiếng<br /> Anh lớp 10 hệ 7 năm nói riêng kỹ năng đọc hiểu môn tiếng Anh nói chung: Đó<br /> chính là dạy kỹ năng đọc hiểu với khung ba giai đoạn, ở mỗi giai đoạn tác giả đề<br /> cập đến mục đích và gợi ý một số giải pháp giúp người dạy thiết kế được các<br /> hoạt động phù hợp với từng đối tượng học sinh, không chỉ kích thích được hứng<br /> thú của học sinh mà còn giải quyết được các vấn đề về ngôn ngữ thông qua các<br /> bài tập và các câu hỏi được đưa ra một cách hiệu quả hơn nhằm góp phần nâng<br /> cao hiệu quả của quá trình dạy kỹ năng này.<br /> Đề tài đã xác định và làm sáng tỏ thêm cơ sở lý luận phương pháp dạy<br /> học "Lấy học sinh làm trung tâm", kết hợp với việc vận dụng sáng tạo, linh<br /> hoạt các phương pháp trong giảng dạy kỹ năng đọc hiểu môn tiếng Anh từng<br /> bước nâng cao chất lượng giảng dạy kỹ năng đọc hiểu môn tiếng Anh lớp 10 hệ<br /> 7 năm nói riêng và chất lượng giảng dạy môn tiếng Anh ở trường phổ thông nói<br /> chung, đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 4<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> <br /> PHẦN II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ<br /> I. Cơ sở lý luận<br /> 1.1. Khái niệm đọc hiểu<br /> Đọc là một kỹ năng cơ bản được chú trọng trong quá trình dạy và học ngoại<br /> ngữ. Đọc vừa là mục đích, vừa là phương tiện hữu hiệu và thiết yếu để học sinh<br /> có thể nắm vững, củng cố kiến thức ngôn ngữ mở rộng vốn từ vựng cũng như<br /> hiểu thêm văn phong, cách sử dụng ngôn ngữ mà mình đang học. Trải qua các<br /> giai đoạn nghiên cứu khác nhau, nhiều nhà ngôn ngữ học đưa ra các quan niệm<br /> khác nhau về định nghĩa về đọc hiểu:<br /> Đầu tiên, đọc hiểu được coi là quá trình người đọc, nhìn, giải mã và hiểu<br /> các ký tự được viết ra William (1984). Tuy nhiên, quan điểm này không được<br /> nhiều nhà ngôn ngữ tán thành do nó coi đọc hiểu là một quá trình thụ động và<br /> chưa nhận thức được tầm quan trọng của người học và kiến thức nền mà họ có.<br /> Vào năm 1989, Dorit Sasson định nghĩa đọc hiểu là: Sự phỏng đoán<br /> mang tính ngôn ngữ tâm lý trong đó người đọc chủ động sử dụng kiến thức nền<br /> và phỏng đoán của mình, để “tương tác” với văn bản thay vì dựa hoàn toàn vào<br /> việc dựng nghĩa từ các ký tự sẵn có trong văn bản. Quan điểm này đã nhận được<br /> sự ủng hộ của nhiều độc giả cũng như nhiều nhà ngôn ngữ học tuy nhiên khái<br /> niệm này đã phủ định hoàn toàn tầm quan trọng của các yếu tố ngôn ngữ như từ<br /> vựng, cú pháp và cấu trúc câu.<br /> Đầu những năm 1990, một định nghĩa rất mới về đọc hiểu được coi là<br /> bước tư duy đột phá của ngành ngôn ngữ và nhận được nhiều sự đồng tình nhất<br /> “đọc hiểu là quá trình trong đó người đọc vận dụng linh hoạt các kiến thức<br /> dưới đây để có thể đọc tốt”:<br /> Top- down<br /> <br /> Mối quan hệ xã hội<br /> Kiến thức chung<br /> Loại diễn ngôn<br /> Cấu trúc diễn ngôn<br /> Chức năng diễn ngôn<br /> Cơ chế hội thoại<br /> Liên kết văn bản<br /> Ngữ pháp và từ vựng<br /> Âm và chữ cái<br /> Bottom- up<br /> <br /> 1.2. Vị trí của kỹ năng Đọc hiểu<br /> Đọc hiểu là một trong những kỹ năng được quan tâm trong SGK tiếng<br /> Anh 10 - chương trình chuẩn. Tầm quan trọng của đọc được thể hiện ở chỗ nó<br /> được thiết kế như là điểm xuất phát của mỗi đơn vị bài đọc và được xếp ở tiết<br /> đầu tiên của mỗi đơn vị bài đọc. Nội dung bài đọc thường thể hiện chủ đề chính<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 5<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> của đơn vị bài học ấy.<br /> 1.3. Mục đích<br /> Phát triển kỹ năng đọc hiểu cho HS thông qua đọc lướt, đọc quét để lấy<br /> thông tin (thông tin chính, thông tin chi tiết), v.v., cung cấp ngữ liệu và giúp học<br /> sinh làm quen với chủ đề và những nội dung ngôn ngữ để dựa vào đó các em có<br /> thể nói, nghe, và viết được về những vấn đề liên quan đến chủ đề bài học ở các<br /> tiết học sau.<br /> 1.4. Cấu trúc<br /> Một bài đọc trong chương trình môn tiêng Anh lớp 10 hệ 7 năm thường<br /> bao gồm một đoạn văn (độc thoại hay đối thoại) có độ dài khoảng 190 - 230 từ.<br /> 1.5. Tầm quan trọng của việc dạy kĩ năng đọc hiểu<br /> Việc dạy đọc ở những lớp Trung học phổ thông có tầm quan trọng đặc<br /> biệt đối với các mục tiêu dài hạn sau này. Việc dạy đọc mang lại nhiều lợi ích<br /> thiết thực cho HS như: đọc hiểu những lời hướng dẫn viết bằng tiếng Anh trong<br /> khi vận hành máy móc, thiết bị, sử dụng các vật dụng thường ngày, dùng máy<br /> tính, truy cập mạng Internet, đọc các tài liệu thông tin khoa học, đọc sách, báo,<br /> truyện, v.v., nắm bắt thông tin, để kiểm tra lại các dữ liệu để tìm câu hỏi trả lời<br /> cho những câu hỏi hoặc làm sáng tỏ một số vấn đề nào đó. Nếu không đọc được<br /> thì học sinh sẽ khó tiếp thu và ghi nhớ được dữ liệu và thông tin lâu dài;<br /> Học đọc có nghĩa là người học được rèn luyện để nhận ra mặt chữ và ý<br /> nghĩa của thông tin đang được đọc. Do đó, khi dạy đọc hiểu không chỉ đơn<br /> thuần giúp học sinh hiểu được ngữ liệu trong một đoàn văn nào đó mà còn phải<br /> tạo ra những hoạt động luyện tập giúp học sinh thực hành các kỹ năng đọc giúp<br /> học sinh hiểu được những đoạn văn khác nhau cho những mục đích khác nhau.<br /> Vì vậy giáo viên không trình bày giới thiệu nội dung mà học sinh phải tự đọc để<br /> nắm bắt nội dung, vai trò giáo viên chỉ là hỗ trợ, gợi ý, hướng dẫn, ra yêu cầu.<br /> 1.6. Các loại đọc cơ bản<br /> Để phương pháp dạy đọc đạt được hiệu quả tối đa, giáo viên cần giúp<br /> người học phân biệt được những loại đọc cơ bản và mục đích của từng loại. Có<br /> rất nhiều quan điểm khác nhau về các loại đọc cơ bản, nhưng nếu dựa trên tiêu<br /> chí cách thức đọc người ta phân thành các loại như sau:<br /> 1.6.1. Đọc to và đọc thầm ( Reading aloud and silent reading)<br /> Khi muốn đọc để hiểu, để nhận biết thông tin thường dùng kỹ năng đọc<br /> thầm tức là nhìn vào con chữ và nhận biết thông tin không nhất thiết phải đọc to<br /> thành lời.<br /> Đọc thành lời nhằm mục đích là để truyền đạt lại thông tin của một người<br /> khác đã được viết ra như đọc báo, đọc tin, đọc thư… kỹ năng đọc này trong dạy<br /> ngoại ngữ chỉ giúp HS luyện phát âm, trọng âm, ngữ liệu và kỹ năng đọc để<br /> thông báo.<br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 6<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> <br /> 1.6.2. Đọc nhanh để hiểu ý tổng quát. ( Skimming for gist).<br /> Là cách đọc lướt tổng quát để nắm ý chính và nắm được nội dung chính<br /> của đoạn văn và tìm ra một tựa đề phù hợp với nội dung của đoạn văn trong một<br /> thời gian nhất định.<br /> 1.6.3. Đọc lướt để tìm thông tin cụ thể. ( Scanning for specific information )<br /> Là cách đọc lướt để lấy thông tin cần thiết trong một thời gian nhất định;<br /> là cách đặt câu hỏi về một thông tin cụ thể có trong đoạn văn; là những trò chơi<br /> tìm thông tin trong thời gian ngắn nhất.<br /> 1.6.4. Hiểu mối liên quan giữa các câu và mệnh đề. (Understading the<br /> relationship between sentences and clauses)<br /> Là cách sắp xếp lại câu hay đoạn văn tìm những yếu tố có chức năng nối<br /> kết với những yếu tố khác trong văn bản (Ví dụ: từ nối, đại từ, động từ thay thế<br /> do, does, did.); cung cấp từ nối cho một văn bản; đoán trước dòng tiếp theo từ<br /> nối trong một văn bản là gì.<br /> 1.6.5. Đọc thêm (Extensive reading)<br /> Là cách sử dụng cho các bài đọc trong các bài ôn tập hoặc đọc thêm hoặc<br /> qua các truyện ngắn được viết lại phù hợp với trình độ của học sinh.<br /> 1.6.6. Đọc sâu (Intensive reading)<br /> Là các dạng bài tập chuyển dịch thông tin; ghi lại diễn tiến sự việc xảy ra<br /> trong văn bản; trả lời câu hỏi đúng - sai. (True-False question); đọc để bổ sung<br /> cho nhau (Jigsaw reading).<br /> Ngoài các kỹ năng trên khi dạy đọc hiểu giáo viên cần quan tâm một số<br /> loại đọc khác như: kỹ năng đọc to thành lời để rèn phát âm, kỹ năng phán đoán<br /> để xác định nội dung chính, kỹ năng đoán từ chưa biết qua ngữ cảnh của bài<br /> đọc, kỹ năng sử dụng từ điển...<br /> 1.7. Qui trình dạy đọc hiểu<br /> Quy trình dạy đọc theo 3 giai đoạn (The Three-stage process) thể hiện ở<br /> các cách:<br /> Cách1: Pre-task (introduction to topic and task) → Through-task<br /> (language analyisis and task) → Post-task (application);<br /> Cách2: Pre-task (introduction to topic and task) → Task cycle (task and<br /> planning report) → Language focus (analysis and practice).<br /> Quan điểm này được thể hiện trong SGK qua các tiêu đề Before you read,<br /> While you read, và After you read. Đây gọi là ba giai đoạn của tiết dạy kỹ năng<br /> Đọc hiểu.<br /> Mục đích chung từng giai đoạn:<br /> Before you read nhằm cho học sinh làm quen với chủ đề và nội dung bài<br /> đọc, giới thiệu một số từ ngữ mới các em có thể gặp phải trong khi đọc bài khoá;<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 7<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> While you read nhằm phát triển các kĩ năng đọc hiểu của học sinh. Mục<br /> này thường gồm từ 2 đến 3 nhiệm vụ, yêu cầu học sinh đọc và thực hiện các<br /> nhiệm vụ để mở rộng khối từ ngữ, phát triển các kĩ năng đọc hiểu và để cuối<br /> cùng hiểu được nội dung bài đọc;<br /> After you read nhằm củng cố khả năng đọc hiểu của học sinh thông qua<br /> các hình thức hoạt động như tóm tắt hay kể lại bài đọc dưới hình thức nói hoặc<br /> viết (sản sinh ngôn ngữ), liên hệ chủ đề các em đang đọc với đời sống thực.<br /> III. Thực trạng của việc dạy kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 ở<br /> trường THPT Phong Thổ<br /> 1. Thực trạng chung<br /> Trường THPT Phong Thổ thành lập năm 2003 đến nay đã đi vào hoạt<br /> động được 10 năm. Trường được đặt tại trung tâm thị trấn Phong Thổ huyện<br /> Phong Thổ là huyện vùng cao biên giới với 17 xã và 01 thị trấn, trong đó có 13<br /> xã biên giới, 15 xã đặc biệt khó khăn. Kinh tế của huyện Phong Thổ hiện nay<br /> chủ yếu là kinh tế nông - lâm nghiệp, lao động trong ngành nông nghiệp vẫn<br /> chiếm tỷ lệ cao 88,7% mức thu nhập thấp trên địa bàn dân cư chủ yếu là dân tộc<br /> thiểu số, điạ hình phức tạp đi lại khó khăn; thời tiết, khí hậu khắc nhiệt. Dân trí<br /> thấp, phong tục tập quán lạc hậu.<br /> 1.1. Thuận lợi.<br /> Cơ sở vật chất khá bảm bảo, trường lớp khang trang sạch đẹp cơ bản đáp<br /> ứng được hoạt động dạy và học.<br /> Về đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên và học sinh:<br /> + Đủ về số lượng, đảm bảo theo biên chế;<br /> + Đội ngũ cán bộ, giáo viên, công nhân viên phần lớn còn trẻ, có sức<br /> khỏe, nhanh nhẹn tiếp cận nhanh chóng với công việc;<br /> + Phần lớn học sinh là người địa phương, lại là dân tộc thiểu số (84 %)<br /> các em ngoan hiền nên công tác giáo dục và rèn về ý thức đạo đức thuận lợi.<br /> Trang thiết bị giảng dạy và đồ dùng dạy học môn tiếng Anh được trang bị<br /> khá đầy đủ gồm 01 phòng học tiếng, 03 bộ tranh tiếng Anh 10 và 02 máy<br /> cassette.<br /> 1.2. Khó khăn.<br /> Đội ngũ giáo viên tiếng Anh trong nhà trường là giáo viên trẻ vì vậy gặp<br /> nhiều khó khăn trong việc trao đổi kinh nghiệm, phương pháp dạy học<br /> Đa số các em học sinh ở trường THPT Phong Thổ là người dân tộc<br /> (chiếm tỉ lệ trên 80%), hoàn cảnh gia đình khó khăn. Có những học sinh vừa học<br /> vừa lo làm kinh tế để phụ giúp gia đình hoặc kiếm tiền chi cho việc học. Một số<br /> phụ huynh chưa quan tâm đến việc học của con em mình mà phó thác cho nhà<br /> trường.<br /> 2. Thực trạng việc dạy kỹ năng đọc hiểu môn tiếng Anh lớp 10 hệ 7<br /> năm tại trường THPT Phong Thổ<br /> 2.1. Ưu điểm<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 8<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> Giáo viên tổ chức hoạt động dạy học theo hướng dạy học tích cực. Điều<br /> chỉnh một số bài tập trong sách giáo khoa sao cho phù hợp với đối tượng học<br /> sinh đang giảng dạy, bổ sung các bài tập thực hành phù hợp với chương trình<br /> nhằm đáp ứng các đối tượng học sinh khác nhau và cập nhật nội dung kiến thức<br /> và phương pháp dạy học.<br /> Sử dụng có hiệu quả các phương tiện hổ trợ dạy học, các thiết bị nghe<br /> nhìn phục vụ việc rèn luyện kỹ năng ngoại ngữ là yêu cầu bắt buộc trong giờ<br /> học ngoại ngữ. Tích cực đầu tư vào việc sáng tạo sử dụng đồ dùng thật chung<br /> quanh môi trường sống để phục vụ bài dạy, từng bước ứng dụng công nghệ<br /> thông tin trong giảng dạy. Việc sử dụng có hiệu quả các đồ dùng dạy học được<br /> coi là một trong những tiêu chí để đánh giá chất lượng của các giờ dạy.<br /> Đã tổ chức vận dụng có hiệu quả nội dung các chuyên đề được bồi dưỡng.<br /> Mỗi tháng bố trí ít nhất một buổi sinh hoạt chuyên môn, từng bước rút kinh<br /> nghiệm, bàn biện pháp để thực hiện tốt nội dung chương trình sách giáo khoa và<br /> dạy học tự chọn để có phương pháp giảng dạy phù hợp và đạt hiệu quả.<br /> 2.2. Hạn chế<br /> Tuy nhiên, giờ dạy kỹ năng đọc hiểu tại trường THPT Phong Thổ thường<br /> chưa đạt được hiệu quả cao:<br /> Hầu hết các giáo viên thường dạy đọc theo phương pháp cũ đó là cung<br /> cấp tất cả từ mới xuất hiện trong bài đọc cho học sinh, sau đó học sinh làm các<br /> phần bài tập như: trả lời câu hỏi, True/ False, điền từ và hoạt động cuối cùng mà<br /> học sinh thực hiện đó là dịch đoạn văn đó sang tiếng Việt. Cách dạy này khiến<br /> cho người học bị thụ động, sẽ không thể hoàn thành được các bài tập nếu như<br /> giáo viên không cung cấp và giải thích các từ mới dẫn đến hầu hết giáo viên khá<br /> vất vả trong việc quản lý lớp, không đảm bảo tốt nội dung của tiết học theo yêu<br /> cầu.<br /> Bởi vậy, trong các giờ đọc hiểu học sinh hoàn toàn thụ động, học máy<br /> móc, học đối phó chỉ trông chờ thầy giáo đọc giải thích từ, dịch nghĩa và giải<br /> thích các bài tập hoặc chỉ trông chờ vào các bạn học khá làm bài tập và chép.<br /> Một số học sinh dựa vào sách học tốt để dịch và làm các Tasks trong sách<br /> giáo khoa khá nhanh nhưng thực chất chỉ là học vẹt, học xong tiết đó mọi kiến<br /> thức có thể quên ngay, không nhớ được từ mới, sang phần After you read hoàn<br /> toàn không thực hành được dẫn đến nội dung bài đọc hiểu chưa sâu.<br /> Một yếu tố khác thường gặp đặc biệt đối với những học sinh yếu đó là gặp<br /> loại bài tập đoán nghĩa, xác định đúng sai hay các dạng bài tập tổng quát thì học<br /> sinh hay có tư tưởng làm qua loa, đôi lúc làm bừa cho xong chuyện nhưng thực<br /> chất thì không hiểu bản chất của hoạt động đọc mà giáo viên đưa ra; Đa số các<br /> em chưa biết cách đọc một bài đọc hiểu, không nhớ được thông tin trong bài<br /> đọc; Không nắm được cấu trúc ngữ pháp cơ bản và trả lời các câu hỏi trong<br /> đoạn văn. Do đó, học sinh thường chán nản với giờ học kỹ năng đọc hiểu, các<br /> giờ học thường trầm, không hiệu quả. Hơn nữa hầu hết học sinh ngại giờ học<br /> đọc, vì nhiều từ mới do học một cách thụ động, đọc kém dẫn tới các khả nghe,<br /> nói, đọc, viết cũng kém.<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 9<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> Từ những vẫn đề đã được nêu trên, đa số học sinh lớp 10 không thể đọc<br /> được một bài đọc. Một số em nhìn vào bài đọc đã sợ hoặc đọc mà không hiểu<br /> nội dung, không làm được bài tập dẫn đến học sinh sợ phải học môn Anh văn.<br /> 3. Chất lượng bộ môn tiếng Anh<br /> Sau đây là kết quả khảo sát về mức độ đọc hiểu của học sinh lớp 10 trong<br /> tiết học hiểu chưa được áp dụng sáng kiến kinh nghiệm vào giảng dạy:<br /> Điểm kiểm tra kỹ năng đọc (Reading skill)<br /> đầu năm học 2012-2013<br /> Sĩ<br /> Lớp 0-2 3-4 5-6 7-8 9 - 10<br /> số<br /> SL % SL % SL % SL % SL %<br /> 10 120 60 50% 42 35% 14 11,7% 4 3,3 0 0<br /> <br /> Qua các bài kiểm tra về kỹ năng đọc hiểu chúng tôi thấy học sinh còn biểu<br /> hiện non yếu về kiến thức ngôn ngữ, kỹ năng. Đặc biệt những yếu kém về kỹ<br /> năng đọc và làm các bài tập sau khi đọc. Qua thực tiễn chỉ đạo và giảng dạy, quá<br /> trình trao đổi với đồng nghiệp và học sinh đã đi đến kết luận một số nguyên<br /> nhân cơ bản sau:<br /> 3. Nguyên nhân<br /> 3.1. Về phía giáo viên<br /> Có thể khẳng định rằng đây là một trong những kiểu bài khó đối với giáo<br /> viên. Nhìn một cách tổng thể chương trình SGK Tiếng Anh 10 (CTC) THPT có<br /> khối lượng kiến thức ngôn ngữ rất “nặng”, đặc biệt là ở kỹ năng Đọc hiểu. Với<br /> sự phong phú và đa dạng về đề tài và các lĩnh vực khác nhau (xã hội, văn hoá,<br /> lịch sử, địa lý, thể thao, âm nhạc,…), SGK Tiếng Anh 10 (CTC) THPT đã cung<br /> cấp một số lượng kiến thức không nhỏ nhằm hỗ trợ, phát triển và mở rộng thêm<br /> sự hiểu biết của học sinh trong quá trình hình thành nền tảng kiến thức cơ bản.<br /> Nhưng chính sự phong phú và đa dạng của các chủ đề này lại là nguyên nhân<br /> gây ra không ít khó khăn cho một số thầy, cô giáo trong quá trình tổ chức các<br /> hoạt động dạy và học (nhiều thầy, cô giáo còn hạn chế về phương pháp giảng<br /> dạy, thiếu thông tin về một số chủ đề, gặp khó khăn trong việc tìm nguồn tư liệu<br /> cho chủ đề đó dẫn đến bị hạn chế trong quá trình dẫn dắt vào bài (warm-up),<br /> hoặc sử dụng những câu hỏi gợi mở (open-ended questions) để khai thác bài<br /> một cách có hiệu quả). Bên cạnh đó, trong quá trình tổ chức các hoạt động dạy<br /> và học giáo viên còn gặp phải một số khó khăn nhất định cụ thể như sau:<br /> Thứ nhất, trình độ giữa các học sinh không đồng đều.<br /> Thứ hai, nhiều bài đọc dài trong khi thời gian giới hạn nên giáo viên<br /> thường phải dạy lướt ở một số phần trong quá trình thực hiện kỹ năng đọc nên<br /> không có nhiều thời gian để sử dụng những câu hỏi gợi mở dẫn đến không khai<br /> thác được năng lực và khả năng tư duy của học sinh.<br /> Thứ ba, một số câu hỏi hoặc tranh ảnh trong SGK Tiếng Anh 10 dùng để<br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 10<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> dẫn dắt vào bài, hoặc một số Tasks (nhiệm vụ) chưa hợp lý hoặc không có sự<br /> liên quan logic với chủ đề của bài học.<br /> 3.2. Về phía học sinh<br /> Đa số học sinh trường THPT Phong Thổ là người dân tộc miền núi vốn<br /> tiếng Việt các em vẫn còn rất hạn chế, theo như một số phụ huynh đã phản ánh:<br /> "học tiếng Việt còn chưa song huống hồ học tiếng nước ngoài". Thế nên việc<br /> tiếp nhận một ngoại ngữ mới là điều rất khó khăn đối với học sinh. Hầu hết các<br /> em còn hạn chế hiểu biết về thế giới quan xung quanh, ít có khả năng khái quát<br /> hóa kiến thức do vậy thường gặp khó khăn trong việc xác định nội dung chính<br /> của bài đọc, chỉ có khả năng hiểu được những vấn đề cụ thể còn nhiều hạn chế<br /> trong tư duy trìu tượng, thường hay dập khuôn, máy móc, ít sáng tạo. Các em<br /> thường có tâm lý ngại và thiếu tích cực khi gặp loại bài đọc dài, nhiều chữ in<br /> dày đặc với những từ ngữ không quen thuộc xuất hiện trong bài đọc, cách sử<br /> dụng ngữ pháp phức tạp và khó hơn các dạng bài đã học trước. Hầu hết các em<br /> có khuynh hướng tập trung nỗ lực vào giải nghĩa các từ đơn lẻ và hạn chế sự tập<br /> trung vào việc xác định nghĩa của toàn bài đọc. Bởi vậy, đối với học sinh để đạt<br /> được mục tiêu của bài học là một vấn đề khó khăn. Điều này là do các nguyên<br /> nhân chính sau:<br /> Một là, vốn từ vựng của học sinh quá ít, đặc biệt vốn hiểu biết về lịch sử,<br /> đất nước con người, về nền văn hóa xã hội của chính đất nước mình và của các<br /> nước khác còn hạn chế.<br /> Hai là, kiến thức về ngữ pháp của học sinh yếu, việc hiểu bản chất và vận<br /> dụng ngữ pháp theo ngữ cảnh thường hay nhầm lẫn.<br /> Ba là, học sinh còn bị ảnh hưởng của tiếng mẹ đẻ dẫn đến hiểu sai và sử<br /> dụng sai tiếng Anh; khả năng nhận thức tư duy trìu tượng còn hạn chế.<br /> Bốn là, Chất lượng đầu vào thấp. Trình độ nhận thức của học sinh rất hạn<br /> chế, lại bị hổng kiến thức từ những cấp học dưới. Nhiều em chưa xác định được<br /> mục đích cũng như động cơ học tập không thể hiện được ý trí phấn đấu, vươn<br /> lên nên còn lười học và bỏ học nhiều.<br /> Bên cạnh đó do hạn chế trong khả năng suy luận, khả năng nghiên cứu<br /> tình huống, vốn hiểu biết về các khái niệm như từ, cụm từ, câu, âm, và các khái<br /> niệm khác dẫn đến việc nhận biết mẫu câu, ngữ liệu mới xuất hiện trong bài đọc<br /> rất chậm v.v., cũng gây tâm lý không tích cực khi tiếp thu bài dạy đọc hiểu của<br /> giáo viên.<br /> 3.3. Về phía gia đình.<br /> Sự phối kết hợp của phụ huynh với nhà trường chưa thường xuyên và chặt<br /> chẽ. Một bộ phận không nhỏ phụ huynh chưa thực sự quan tâm và kết hợp với<br /> nhà trường trong việc quản lý, giáo dục con em mình<br /> Điều kiện kinh tế gia đình của nhiều học sinh còn nhiều khăn, hầu hết các<br /> em học sinh đang ở độ tuổi đến trường lại là nguồn lao động chính trong gia<br /> đình vì thế các em vừa phải học, vừa phải làm, do đó ảnh hưởng không nhỏ đến<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 11<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> quá trình học tập của học sinh<br /> Đa số trình độ học vấn của bậc cha, mẹ thấp không thể kèm cặp được con<br /> em mình trong học tập mà chỉ kèm được về mặt thời gian.<br /> 3.4. Về phía nhà trường.<br /> Trong những năm gần đây, hầu hết giáo viên đã chú trọng đổi mới<br /> phương pháp dạy học Tiếng Anh, nhưng chưa đi sâu vào thực chất và chưa có<br /> chiều sâu, chưa triệt để. Trong quá trình giảng dạy nhiều giáo viên chỉ chú ý đến<br /> việc truyền thụ khối lượng kiến thức mà chưa tìm hiểu xem học sinh còn thiếu<br /> gì, yếu gì để từ đó đưa hệ thống kiến thức nào là phù hợp cho đối tượng mà<br /> mình phụ trách.<br /> Trong quá trình quản lý, giảng dạy, tôi nhận thấy có nhiều giáo viên<br /> chuẩn bị bài rất công phu, bên cạnh đó vẫn còn một số giáo viên chuẩn bị nội<br /> dung và bài giảng chưa đúng với trọng tâm, chưa thật chu đáo. Trong quá trình<br /> giảng dạy chưa khơi dậy được niềm say mê và hứng thú học tập. Chưa góp phần<br /> tích cực vào việc xác lập động cơ học tập đúng đắn cho học sinh.<br /> 3.5. Nguyên nhân xã hội.<br /> Một số học sinh bị ảnh hưởng tiêu cực của nhóm bạn bè xấu: Bỏ học đi<br /> chơi dẫn đến việc nhận thức và tiếp thu các kiến thức còn rời rạc, không hiểu<br /> bản chất.<br /> Tác động hai mặt của cơ chế thị trường tạo sự phân hoá giàu, nghèo trong<br /> xã hội, một số gia đình học sinh các em nghèo hay mặc cảm tự ty trong học tập.<br /> Các cấp chính quyền địa phương chưa thực sự quan tâm đến sự nghiệp<br /> giáo dục của nhà trường.<br /> Việc phối kết hợp và giúp đỡ của các ban ngành, tổ chức đoàn thể và cá<br /> nhân trong huyện rất ít.<br /> IV. Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh<br /> lớp 10 hệ 7 năm<br /> Trên cơ sở nghiên cứu thực trạng, tác giả nhận thấy rằng nếu giáo viên có<br /> phương pháp giảng dạy hiệu quả, phù hợp với đối tượng học sinh, kết hợp với<br /> việc chuẩn bị nội dung bài giảng đúng với trọng tâm, thật chu đáo thì trong quá<br /> trình giảng dạy sẽ khơi dậy được niềm say mê và hứng thú học tập, góp phần<br /> tích cực vào việc xác lập động cơ học tập đúng đắn cho học sinh.<br /> Bởi vậy, trong thời gian vừa qua tôi đã thực hiện một số giải pháp khá<br /> hiệu quả trong quá trình giảng dạy kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7<br /> năm đó là: thay đổi phương pháp dạy đọc hiểu sao cho người học có thể đoán<br /> được nghĩa một số từ mới, đọc lướt để tìm thông tin mà mình cần hoặc vẫn hiểu<br /> được ý nghĩa của đoạn văn trong khi không biết hết nghĩa các từ mới. Khi dạy<br /> kỹ năng đọc hiểu thực hiện qua ba bước chính: Before you read (trước khi đọc),<br /> While you read (trong khi đọc), After you read (sau khi đọc). Mỗi phần đều có<br /> mục đích rõ ràng, phương pháp cụ thể được liên kết chặt chẽ với nhau nhằm<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 12<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> mục đích hướng dẫn học sinh kỹ năng đọc có tập trung. Điều này giúp người<br /> đọc hướng được sự chú ý vào đúng nội dung cần thiết, do vậy giúp học sinh nắm<br /> được vấn đề một cách chính xác hơn.<br /> Tuy nhiên trước khi thực hiện ba bước chính trong bài dạy đọc hiểu như<br /> đã nêu trên, trước tiên giáo viên nên tạo ra cho học sinh một tâm lý thoải mái,<br /> nhẹ nhàng, hứng thú vào bài học sắp tới thông qua một số trò (games) đơn giản<br /> và phù hợp như: brainstorming, word square, hangman, kim’s game, v.v, nhằm<br /> hướng học sinh vào bài đọc. Đây là bước mà ta gọi là “khởi động” (warm up).<br /> 4.1. Warm up<br /> 4.1.1. Mục đích chung<br /> Ổn định lớp, cho phép học sinh thích nghi với bài học mới; gây hứng thú<br /> và tạo môi trường cho bài học mới; lôi cuốn học sinh vào mỗi buổi học.<br /> 4.1.2. Cách thực hiện<br /> Tùy theo mục đích và đặc thù của giờ dạy, tùy theo đố tượng học sinh cụ<br /> thể của mình, giáo viên có thể lựa chọn những hoạt động thủ thuật vào bài cho<br /> phù hợp.<br /> VD: Dạy bài đọc Unit 1: A DAY IN THE LIFE OF ... (SGK tiếng Anh 10 -<br /> trang 12)<br /> Giáo viên sử dụng trò chơi Kim’game chơi giúp học sinh luyện trí nhớ,<br /> qua đó học sinh có thể tự tìm thông tin cho bài học mới.<br /> Các bước thực hiện chung: Giáo viên chia lớp ra thành 2 nhóm, cho các em<br /> xem 8 bức tranh giới thiệu về các nghề nghiệp trong vòng 20 giây. (Yêu cầu học<br /> sinh không viết mà chỉ ghi nhớ) Sau đó giáo viên cất tranh đi, học sinh đại diện<br /> lên viết về các nghề nghiệp vừa xem. Nhóm nào có nhiều từ nhất sẽ là nhóm<br /> thắng cuộc.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> worker / doctor peasant<br /> teacher<br /> mechanic<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> taxi driver architecture singer actor<br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 13<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> VD: Dạy bài đọc Unit 6: AN EXCURSION (SGK tiếng Anh 10 - trang 63)<br /> Giáo viên sử dụng trò chơi Networks: Yêu cầu học sinh làm việc theo<br /> cặp, liệt kê các địa danh nổi tiếng ở Việt Nam trong 2 phút. Cặp nào liệt kê được<br /> nhiều nhất sẽ giành chiến thắng. Sau đó giáo viên có thể hỏi học sinh một số câu<br /> hỏi: Have you ever gone on an excursion? When? Where? Do you think that<br /> excursion was very interesting?<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Famous places<br /> in Vietnam<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> VD: Dạy bài đọc Unit 7: THE MASS MEDIA (SGK tiếng Anh 10 – trang 75)<br /> Giáo viên sử dụng trò chơi: Guessing Game<br /> Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc theo cặp dựa vào các bức ảnh đoán<br /> hai từ gồm 9 chữ cái liên quan đến các phương tiện thông tin đại chúng.<br /> M A S S M E D I A<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Giáo viên giới thiệu nội dung bài mới: Today, we are having a lesson<br /> about one of the most popular mass media. Do you want to know what it is?<br /> <br /> VD: Dạy bài đọc Unit 8: THE STORY OF MY VILLAGE (SGK tiếng Anh 10 -<br /> trang 82)<br /> Giáo viên sử dụng thủ thuật: Hỏi và trả lời, kết hợp với miêu tả tranh.<br /> GV yêu cầu học sinh làm việc theo cặp trong nghiên cứu các bức tranh rồi<br /> trả lời câu hỏi của giáo viên:<br /> GV: What are all the pictures related to?<br /> HS: They are related to the changes in a countryside.<br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 14<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Giáo viên giới thiệu bài mới: Today, we are going to read a passage<br /> about the changes in a countryside.<br /> VD: Dạy bài đọc Unit 13: FILMS AND CINEMA (SGK tiếng Anh 10 - trang<br /> 132)<br /> GV yêu cầu HS nghiên cứu các bức tranh và trả lời câu hỏi về chủ đề của<br /> bài học.<br /> English 10<br /> English 10 UNIT 13: FILMS AND CINEMA - LESSON 1: READING<br /> <br /> <br /> What are all the pictures related to?<br /> They are related to the films and cinema<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 4.2. Giai đoạn 1: Before you read<br /> 4.2.1. Mục đích chung<br /> Giai đoạn before you read được thực hiện trước khi học sinh bắt đầu đọc<br /> đoạn văn, giai đoạn này nhằm các mục đích sau:<br /> Thứ nhất, giúp học sinh làm quen với chủ đề và nội dung chính được đề<br /> cập trong bài đọc; gây hứng thú, thu hút học sinh vào bài đọc;<br /> Thứ hai, chuẩn bị hoặc trang bị một số hiểu biết, kinh nghiệm của học<br /> sinh có liên quan đến nội dung của bài đọc như giới thiệu một số từ vựng và cấu<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 15<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> trúc khó xuất hiện trong bài đọc; giải quyết các khó khăn về ngôn ngữ hoặc kiến<br /> thức văn hoá, đất nước học;<br /> Thứ ba, giúp học sinh phát triển kỹ năng phán đoán (thông qua một số<br /> hoạt động trước khi đọc yêu cầu học sinh đoán nội dung chính của bài đọc)<br /> Thứ 4, kích thích hứng thú đọc của học sinh<br /> 4.1.2. Cách thực hiện<br /> Bước 1, Giáo viên giới thiệu tổng quát về đề tài sắp đọc, dùng các dữ kiện<br /> có liên quan đến kinh nghiệm sống của học sinh qua một số hoạt động như: Đặt<br /> câu hỏi gợi mở và giúp học sinh đoán trước được nội dung tổng quát của bài<br /> khóa. Giáo viên đặt các câu hỏi gợi mở theo trình tự các diễn biến của sự kiện<br /> hay trình tự lý luận trong bài khóa. Các câu hỏi này thể hiện cấu trúc cơ bản của<br /> bài đọc và là phương tiện để giúp học sinh đoán trước được nội dung của bài<br /> đọc, từ đó các em chuyển sang việc đọc bài văn một cách tự nhiên hơn thông<br /> qua một số dạng bài tập trước khi đọc: Ordering statements/pictures; True/False<br /> statements prediction; Pre questions; Open prediction; Picture dictation/Listen<br /> and draw; Jigsaw dictation…(Giáo viên nêu yêu cầu, nhiệm vụ của bài đọc để<br /> các em dự đoán trước (prediction), tạo lý do cần thiết để đọc khi có chủ định.<br /> Phần này nhất thiết giáo viên phải yêu cầu học sinh phải gấp sách lại).<br /> VD: Dạy bài đọc Unit 14: THE WORLD CUP (SGK tiếng Anh 10 - trang 142)<br /> GV sử dụng dạng bài tập Open prediction giúp học sinh đoán nội dung<br /> của bài học: Choose the correct answers<br /> 1. How often is the World Cup held?<br /> A. Every year B. Every 4 years<br /> C. Every 2 years D. Every 3 years<br /> 2. Where was the 2002 World Cup held?<br /> A. In Japan B. In Argentina<br /> C. In Uruguay D. In Japan and South Korea<br /> 3.………was the champion of the 2002 World Cup.<br /> A. Italy B. Germany C. Brazil D. Japan<br /> 4.………was the runner-up of the 2002 World Cup.<br /> A. Italy B. Germany C. Holland D. Japan<br /> Bước 2, Giáo viên có thể đặt thêm các câu hỏi, gợi có ý liên quan đến chủ<br /> đề của bài đọc để giúp học sinh có thêm các thông tin hoặc hiểu sâu thêm chủ đề<br /> của bài đọc. Giáo viên cũng có thể yêu cầu học sinh tham gia các hoạt động như<br /> động não, thảo luận, đố vui gắn với nội dung bài đọc. Các câu trả lời của học<br /> sinh có thể không đúng với nội dung bài đọc, điều đó không quan trọng vì mục<br /> đích chính của hoạt động này là gây hứng thú, cung cấp thông tin, những hiểu<br /> biết và kinh nghiệm giúp học sinh hiểu được chủ đề của bài đọc, giúp học sinh<br /> có hứng thú với bài đọc, có tư duy về chủ đề đó và khiến cho các em có ý thức<br /> muốn đọc bài.<br /> Bước 3, Tìm từ, cấu trúc khó, mới liên quan đến bài đọc. Đây là hoạt<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 16<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> động không thể thiếu được trong một tiết đọc. Phần này giúp học sinh sẽ đọc<br /> hiểu bài một cách dễ dàng hơn, giúp các em tập chung được vào vấn đề mình sẽ<br /> đọc gì. Tuy nhiên chúng ta không cần thiết phải giới thiệu tất cả các từ mới<br /> trong bài đọc trước khi học sinh đọc bài. Các em có thể đoán nghĩa của từ vựng<br /> phụ thuộc vào văn cảnh. Giáo viên chỉ cần dạy những từ quan trọng trong bài<br /> liên quan trực tiếp đến nội dung của bài đọc.<br /> VD: Dạy bài đọc Unit 1: A DAY IN THE LIFE OF ... (SGK tiếng Anh 10 -<br /> trang 12)<br /> *Mục đích: Tạo hứng thú cho HS chuẩn bị vào bài đọc với chủ đề: “A day in<br /> the life of ...”; Dạy những cấu trúc mới cần thiết giúp học sinh hiểu bài hơn<br /> * Thời gian: 10 phút<br /> * Phương pháp:<br /> Activity 1: Complete the table<br /> GV phát cho học sinh các tờ phiếu có mẫu sau hoặc chép lên bảng:<br /> Questions You Your friend<br /> 1. What time do you get up?<br /> 2. What time do you have breakfast?<br /> 3. What time do you do to school?<br /> 4. What time do you have lunch?<br /> 5. What time do you have lunch?<br /> 6. What time do you go to bed?<br /> 7. What do you often do in the morning?<br /> 8. What do you often do in the afternoon?<br /> 9. What do you often do in the evening?<br /> <br /> GV yêu cầu HS tự điền câu trả lời vào phiếu của mình sau đó hỏi bạn<br /> những câu hỏi tương tự về một ngày bình thường của bạn. HS ghi câu trả lời của<br /> bạn vào bảng của mình.<br /> GV có thể gọi một vài học sinh nói về sự khác biệt trong ngày giữa mỗi<br /> học sinh đó.<br /> Activity 2: GV có thể giới thiệu vào bài đọc bằng cách yêu cầu HS nhìn vào<br /> tranh và trả lời một số câu hỏi: How many people are there in the picture? Who<br /> are they? Where are they now? What are they doing?<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 17<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> -> Giáo viên giới thiệu bài mới: Today, we are going to read a passage<br /> about a farm and the work that people on the farm often do.<br /> Activity 3: Vocabulary pre-teach: GV giới thiệu một số từ và cấu trúc khó trong<br /> bài để chuẩn bị cho việc dạy đọc hiểu cho học sinh<br /> <br /> English 10 UNIT 1: A DAY IN THE LIFE OF … - LESSON 1: READING<br /> English 10<br /> <br /> <br /> Vocabulary:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Leading buffalo Repairing the banks<br /> transplanting<br /> to the field of the plot of land<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Peasant / farmer<br /> Pumping water<br /> Plot of land<br /> GV hướng dẫn học sinh luyện đọc. Để kiểm tra khả năng ghi nhớ từ vựng<br /> của HS giáo viên có thể sử dụng một số thủ thuật như: Rub out and remember;<br /> slap board; what and where ...<br /> <br /> VD: Dạy bài đọc Unit 6: AN EXCURSION (SGK tiếng Anh 10 - trang 63)<br /> Activity 1: Matching<br /> Giáo viên yêu cầu học sinh làm việc theo cặp, đọc những thông tin cho<br /> sẵn và xếp đúng thông tin vào đúng tranh (Giáo viên có thể giải thích từ và các<br /> thông tin được ghi một cách vắn tắt). Học sinh nêu tên các địa danh đó.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> a. Built in 1049, in the shape of a lotus<br /> b. Picturesque site, wonder of the world, 165 kilometres from Hanoi<br /> c. Mountain resort (altitude: 1,500 m) with some wonderful places to visit: Xuan<br /> Huong Lake, pine forests, waterfalls...<br /> d. On the left bank of the Huong River, 6 kilometres from Hue City<br /> Activity 2: Q &A (Hỏi và trả lời)<br /> Giáo viên một số cặp trả lời. GV chữa bài, đưa đáp án đúng (nếu cần<br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 18<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> thiết) rồi yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin về những địa danh trên, đặt câu<br /> về những địa danh đó:<br /> Example: Number 1 is Thien Mu pagoda. It's on the left bank of the river<br /> Huong, 6 kilometres from Hue City.<br /> Với đối tượng học sinh khá, giáo viên có thể hỏi thêm một số câu hỏi:<br /> (nếu có thời gian)<br /> 1. In what cities are they located?<br /> 2. What more do you know about these places?<br /> 3. What should we do there? Which places should we visit? Why?<br /> Giáo viên giới thiệu bài mới: Today, we are going to read a letter from<br /> Lan to her friend, Minh about his recent fantastic excursion to a cave near<br /> Hanoi. You read the letter and do the tasks followed.<br /> VD: Dạy bài đọc Unit 12: MUSIC (SGK tiếng Anh 10 - trang 124)<br /> * Mục đích: Hướng chú ý và lôi cuốn HS vào chủ đề bài học; Giới thiệu khái<br /> niệm về một số thể loại nhạc<br /> * Thời gian: 10 phút<br /> * Phương pháp<br /> Activity 1: Khai thác tranh<br /> GV yêu cầu HS nghiên cứu các bức tranh và đặt câu hỏi khai thác các bức<br /> tranh:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 1. What are the people in each picture doing?<br /> 2. What kind of music do you think they are playing?<br /> HS làm việc theo nhóm nghiên cứu các bức tranh và thảo luận câu hỏi<br /> Câu trả lời gợi ý:<br /> 1. They are playing music / performing music.<br /> 2. Perhaps, the lady/ girl/ woman in picture 1 is playing folk music; the<br /> band …<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 19<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> <br /> Activity 2: Liệt kê một số thể loại nhạc.<br /> GV yêu cầu HS xem một video và trả lời câu hỏi:<br /> English 10<br /> UNIT 12: MUSIC – LESSON 1: READING<br /> <br /> Watch the video and answer these questions:<br /> 1. How many kinds of music in this video?<br /> 2. What are they?<br /> Suggested answers:<br /> <br /> Classical<br /> Rock ’n’ roll<br /> (Nhạc cổ điển)<br /> KINDS OF<br /> MUSIC<br /> <br /> Pop Jazz<br /> Folk (Dân ca)<br /> <br /> <br /> Activity 3: Matching: Giáo viên yêu cầu HS làm việc theo cặp ghép tên các thể<br /> loại nhạc ở cột A (đã được nêu ở hoạt động 2) với các mô tả ở cột B.<br /> GV gọi một số HS ở các cặp lên bảng ghi câu trả lời. GV kiểm tra đáp án,<br /> sau đó có thể giúp HS dịch nhanh các mô tả các loại âm nhạc nếu cần.<br /> Activity 4: Vocabulary pre-teach: GV giới thiệu một số từ và cấu trúc khó trong<br /> bài để chuẩn bị cho việc dạy đọc hiểu cho học sinh<br /> <br /> DDE SO<br /> <br /> Vocabulary:<br /> <br /> 1. communicate (v): giao tiếp<br /> 2. funeral (n): đám tang, lễ tang<br /> 3. mournful (adj): tang tóc, đau buồn<br /> 4. Emotion (n): tình cảm, cảm xúc<br /> 5. integral (adj): thiết yếu, cần thiết<br /> 6. delight (v) : làm vui<br /> 7. lull (v): ru (ngủ)<br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 20<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> GV hướng dẫn học sinh luyện đọc. Để kiểm tra khả năng ghi nhớ từ vựng<br /> của HS giáo viên có thể sử dụng một số thủ thuật như: Rub out and remember;<br /> slap board ...<br /> -> Giáo viên giới thiệu bài mới: Today, we are going to read a passages<br /> about the important of music in our lives. You read them and do the following<br /> tasks.<br /> VD: Dạy bài đọc Unit 13: FILMS AND CINEMA (SGK tiếng Anh 10 - trang<br /> 132)<br /> Activity 1: Matching<br /> GV yêu cầu HS đóng sách, làm việc theo cặp các bức ảnh với các thể loại<br /> phim; Gọi một số HS lên bảng ghi câu trả lời. GV kiểm tra đáp án và giới thiệu<br /> nội dung bài mới:<br /> Match the words with the pictures<br /> A. action film B. romantic film E. comedy<br /> C. horror film D. historical film<br /> 1- D 5- C<br /> <br /> <br /> Kinds of films<br /> <br /> <br /> 2- B 3-A<br /> 4- E<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Activity 4: Vocabulary pre-teach: GV giới thiệu một số từ và cấu trúc khó trong<br /> bài để chuẩn bị cho việc dạy đọc hiểu cho học sinh<br /> Vocabulary:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> scene (n)<br /> character (n) audience (n)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> motion (n) discover (v)<br /> Eg: Columbus discovered America<br /> decade (n) = 10 years Thập kỷ<br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Nga 21<br /> Đơn vị: Trường THPT Phong Thổ - Huyện Phong Thổ - Tỉnh Lai Châu<br />  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM<br /> “Một số giải pháp giảng dạy hiệu quả kỹ năng đọc hiểu môn Tiếng Anh lớp 10 hệ 7 năm”<br /> <br /> <br /> 4.3. Giai đoạn 2: While you read<br /> 4.3.1. Mục đích chung<br /> Đây là giai đoạn quan trọng nhất trong quá trình dạy kỹ năng đọc hiểu.<br /> Nunan (1993) đã khẳng định mục đích của giai đoạn này nhằm:<br /> Một là, giúp học sinh hiểu được các từ/cụm từ có trong bài và ý nghĩa bài<br /> học được tác giả gửi gắm trong đoạn văn.<br /> Hai là, giúp học sinh hiểu sâu nội dung bài đọc thông qua việc vận dụng<br /> linh hoạt tất cả các kiến thức mà mình có để phát triển toàn diện nhất kỹ năng<br /> đọc hiểu.<br /> Ba là, giúp học sinh hiểu bao quát nội dung bài đọc thông qua việc hoàn<br /> thành các nhiệm vụ, học sinh có thể mở rộng vốn từ vựng, cấu trúc ngữ pháp.<br /> 4.3.2. Cách thực hiện<br /> Thông thường ở giai đoạn While you read, học sinh sẽ phải thực hiện<br /> một số dạng bài tập sau:<br /> Dạng bài 1: Tìm nghĩa của một số từ, cụm từ trong đoạn văn hoặc tìm từ<br /> hoặc cụm từ trong bài có nghĩa gần với các từ, cụm từ cho sẵn. Dạng bài này<br /> nhằm mục đích giúp học sinh hiểu nghĩa của các từ, cụm từ mới và khó xuất<br /> hiện trong bài, đồng thời cũng góp phần rèn luyện và phát triển kỹ năng đoán<br /> nghĩa của từ thông qua ngữ cảnh cụ thể. Ở dạng bài tập này giáo viên yêu cầu<br /> học sin