SKKN: Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc

Chia sẻ: Trần Thị Tan | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:34

Thêm vào BST

Báo xấu

70
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Với đề tài: “Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc”. Bản thân tôi muốn góp thêm một số giải pháp vào việc duy trì sĩ số học sinh đồng bào ở Trường Tiểu học Dray Sáp – Phân hiệu Buôn Kuôp; giúp các em đi học đều, đúng giờ, có thói quen học tập tốt, yêu thích việc đi học… Duy trì tốt sĩ số học sinh là góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Tạo điều kiện cho học sinh trau dồi kiến thức. Đồng thời giáo viên phát huy tốt vai trò đối với công tác chủ nhiệm lớp, nâng cao uy tín của giáo viên tiểu học, huy động được sự quan tâm giúp đỡ của phụ huynh học sinh, sự ủng hộ nhiệt tình của cán bộ thôn, buôn…Có như vậy thì hiệu quả học tập của các em sẽ được nâng cao.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: SKKN: Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc

Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc MỤC LỤC I.PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 2 I.1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................. 2 I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài .............................................................................. 4 I.3.Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................ 5 I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ................................................................................ 5 I.5.Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................ 5 II. PHẦN NỘI DUNG ...................................................................................................... 6 II.1. Cơ sở lý luận ........................................................................................................ 6 II.2. Thực trạng ............................................................................................................ 7 ̣ ợi, kho khăn a.Thuân l ́ ............................................................................................... 7 b.Thành công, hạn chế ............................................................................................. 9 c.Mặt mạnh, mặt yếu ............................................................................................ 12 d.Các nguyên nhân, các yếu tố tác động ................................................................ 13 e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra ................... 14 II.3. Giải pháp, biện pháp .......................................................................................... 18 a.Mục tiêu của giải pháp, biện pháp ..................................................................... 18 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp ..................................... 20 b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp ..................................... 22 d.Mối quan hệ giữa giải pháp và biện pháp .......................................................... 27 e.Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu ....................... 27 II.4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu 28 ............................................................................................................................................... III.PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ .............................................................................. 29 III.1. Kết luận ............................................................................................................ 29 III.2. Kiến nghị ......................................................................................................... 31 Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 1
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc I.PHẦN MỞ ĐẦU I.1. Lý do chọn đề tài Một trong những nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt của nhà trường đó là: huy động tối đa học sinh trong độ tuổi đến trường; duy trì sĩ số học sinh trong suốt năm học đạt chỉ tiêu đề ra, tập trung nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, tạo tiền đề quan trọng trong việc duy trì và nâng cao các tiêu chí phổ cập giáo dục của nhà trường và của huyện nhà hàng năm. Trường có 100% giáo viên đạt trình độ chuẩn, trong đó trên chuẩn là 75% , các tổ chức đoàn thể đạt vững mạnh xuất sắc. Chi bộ luôn được công nhận là chi bộ trong sạch vững mạnh nhiều năm liền. Đó là cơ sở tạo nên sự nhận thức khá đồng đều về vai trò, nhiệm vụ và sứ mệnh cao cả của người giáo viên trong giai đoạn mới. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ của mình, hầu hết cán bộ, giáo viên luôn đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau, nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm, yêu nghề, chấp hành nghiêm sự phân công của tổ chức, thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Trong những năm qua, tình hình kinh tế, văn hóa, xã hội của huyện nhà đã có những bước phát triển toàn diện. Tuy nhiên vẫn còn một bộ phận không nhỏ nhân dân có trình độ nhận thức thấp, đời sống kinh tế khó khăn, số khác lo làm ăn buôn bán thiếu quan tâm giáo dục con em. Một số ít học sinh do sự quản lý, theo dõi và giáo dục của gia đình chưa chặt chẽ nên có những biểu hiện cá biệt như: Tụ tập chơi bời, gây gổ đánh lộn, trốn tiết, ham mê các trò chơi điện tử, đó là những nguy cơ dẫn đến tình trạng học sinh có nguy cơ bỏ học cao. Việc duy trì sĩ số đảm bảo chuyên cần ở trường Tiểu học đóng một vai trò rất quan trọng. Nó là nền tảng giúp các em lĩnh hội kiến thức một cách đầy đủ, mang lại kết quả tốt và ảnh hưởng cả tương lai sau này của các em. Nhưng hiện nay, tình hình học sinh bỏ học ở Tỉnh Đăk Lăk đến mức báo động, nhất là học sinh ở vùng khó khăn, vùng biên giới. Theo thống kê của các năm gần đây cho thấy tỉ lệ học sinh bỏ học ngày càng cao, nhất là học sinh ở độ tuổi Tiểu học, THCS. Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 2
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu, nếu không có kiến thức thì không có thể bình đẳng với các dân tộc khác được”. Trước yêu cầu phát triển của đất nước trong thời kỳ hội nhập khu vực và quốc tế, đồng thời nhằm thực hiện chính sách “Bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp đỡ nhau cùng phát triển giữa các dân tộc”, xoá dần khoảng cách chênh lệch về giáo dục giữa “miền ngược và miền xuôi”, Đảng và Chính phủ rất quan tâm, chú trọng đến công tác giáo dục cho đồng bào các dân tộc thiểu số, nhằm lấp dần khoảng cách trên thì khâu duy trì sĩ số là rất quan trọng. Công tác quản lý ở trường Tiểu học, việc duy trì sĩ số học sinh là một trong những nhiệm vụ rất quan trọng. Duy trì tốt sĩ số học sinh không những nâng cao được hiệu quả giáo dục mà đặc biệt hơn là tránh được tình trạng học sinh bỏ học giữa chừng, những học sinh thất học là một mối nguy hại lớn cho xã hội: Các em dễ dàng sa vào các tệ nạn xã hội, đặc biệt dễ bị kẻ xấu lôi kéo vào các tổ chức phản động. Bên cạnh đó duy trì tốt sĩ số học sinh còn gắn liền với chất lượng dạy học và hiệu quả giáo dục. Đây cũng là một trong những tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá, nhận xét chất lượng hoạt động của mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp và của tập thể nhà trường đối với trường học sinh chủ yếu là dân tộc thiểu số. Vậy muốn có được kết quả như vấn đề nêu trên đòi hỏi phải phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Năng lực của giáo viên trong thực hiện công tác phối kết hợp tốt giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Sự phối hợp nhịp nhàng và đồng thuận tốt là tiền đề giúp cho việc duy trì và phát triển sĩ số học sinh. Trường Tiểu học Dray Sáp mà tôi đang công tác là nơi mà học sinh chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, chiếm trên 60% số học sinh của toàn trường. Trường nằm cách Uỷ ban nhân dân xã gần 1km, có điểm trường phụ cách xa gần 8 km, giao thông đi lại cũng gặp nhiều khó khăn. Đa số học sinh đều thuộc diện “hộ nghèo và cận nghèo”. Đời sống của con em đồng bào còn nhiều thiếu thốn cả về vật chất, tinh thần, văn hóa văn nghệ, các loại hình giải trí lành mạnh. Trong khi đó tệ nạn ngoài xã hội có nguy cơ len lỏi vào học đường, học sinh không hứng thú trong học tập làm gia tăng tỉ lệ học sinh có nguy cơ bỏ học giữa chừng là điều không tránh khỏi.Với trách nhiệm của một hiệu phó chuyên môn Tiểu học, bất cứ người quản lý nào cũng mong muốn trường mình phụ trách suốt từ đầu năm đến cuối năm phải đảm bảo về mặt sĩ số cũng như phải đạt yêu cầu về mặt chất Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 3
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc lượng học tập. Nhưng thực tế vô cùng phức tạp vì đối tượng học sinh rất đa dạng, mỗi em có hoàn cảnh và điều kiện sống khác nhau, nếu giáo viên không khéo léo thì khó mà duy trì sĩ số lớp mình đạt như mong muốn. Với mục tiêu của đề tài là: Làm thế nào để hạn chế tình trạng học sinh bỏ học, duy trì được sĩ số học sinh? Đây là vấn đề bức xúc cho các nhà lãnh đạo các cấp, đặc biệt là những người làm công tác giáo dục, đây cũng là vấn đề mà chắc hẳn với cương vị là người cán bộ quản lý ai cũng như tôi đều trăn trở, bức xúc trước thực trạng học sinh vắng học,có nguy cơ bỏ học, không ham học; để duy trì sĩ số học sinh đồng bào dân tộc thiểu số đi học đều là việc vô cùng khó khăn. Vậy làm thế nào để công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc đạt kết quả tốt trong năm học cũng như các năm tiếp theo , góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và hiệu quả đào tạo của nhà trường nói riêng và góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục mà Đảng và Nhà nước đã đặt ra cho ngành Giáo dục nói chung. Qua nhiều năm tôi cũng đã trực tiếp giảng dạy học sinh vùng dân tộc thiểu số, trước những vấn đề nêu trên tôi hiểu rất rõ về tầm quan trọng của việc duy trì sĩ số và những khó khăn, thách thức khi phải đối mặt với công tác này. Đây là nguyên nhân để tôi chọn đề tài: “ Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc”. I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài Với đề tài: “Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc”. Bản thân tôi muốn góp thêm một số giải pháp vào việc duy trì sĩ số học sinh đồng bào ở Trường Tiểu học Dray Sáp – Phân hiệu Buôn Kuôp; giúp các em đi học đều, đúng giờ, có thói quen học tập tốt, yêu thích việc đi học… Duy trì tốt sĩ số học sinh là góp phần nâng cao chất lượng dạy và học. Tạo điều kiện cho học sinh trau dồi kiến thức. Đồng thời giáo viên phát huy tốt vai trò đối với công tác chủ nhiệm lớp, nâng cao uy tín của giáo viên tiểu học, huy động được sự quan tâm giúp đỡ của phụ huynh học sinh, sự ủng hộ nhiệt tình của cán bộ thôn, buôn…Có như vậy thì hiệu quả học tập của các em sẽ được nâng cao. Cũng là cơ sở ban đầu cho việc hình thành và phát triển đạo đức đúng đắn, lâu dài về mặt tình cảm,kĩ năng sống. Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 4
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc Tìm ra các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến học sinh có nguy cơ bỏ học. Đề xuất những biện pháp duy trì sĩ số học sinh dân tộc. Để đạt được mục tiêu nghiên cứu nêu trên đề tài tự xác định cho mình những nhiệm vụ nghiên cứu sau: Nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài. Tìm hiểu thực trạng và nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh có nguy cơ bỏ học ở Trường Tiểu Dray Sáp – Phân hiệu Buôn Kuôp. Đề xuất biện pháp nhằm duy trì sĩ số học sinh năm học 2014 – 2015 và những năm học tiếp theo. I.3.Đối tượng nghiên cứu Học sinh Trường Tiểu học Dray Sáp ( Phân hiệu Buôn Kuôp ) – Xã Dray Sáp Huyện Krông Ana Tỉnh Đăk Lăk. I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu Cùng với việc huy động tối đa học sinh trong độ tuổi đến trường hàng năm, thực hiện nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh thì một vấn đề rất quan trọng khác là duy trì sĩ số học sinh trong năm học cũng một trong những mục tiêu trong kế hoạch năm học và tiêu chí thi đua của nhà trường và đối với giáo viên. Đặc biệt là trong điều kiện hiện nay, khi mà tình trạng học sinh bỏ học đang có chiều hướng gia tăng hàng năm thì việc duy trì sĩ số lại càng quan trọng hơn bao giờ hết. Lấy thực tế tình hình 189 học sinh là học sinh dân tộc học tại – Phân hiệu Buôn Kuôp của Trường Tiểu học Dray Sáp để minh chứng. I.5.Phương pháp nghiên cứu I.5.1. Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý thuyết Đọc các tài liệu có liên quan đến công tác duy trì sĩ số, Các văn kiện, các chỉ thị, Nghị quyết của Trung ương của Bộ chính trị, Đảng bộ huyện Krông Ana, các Nghị quyết của Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 5
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc Đảng ủy xã Dray Sáp , Nghị quyết Hội nghị CNVC năm học 2014 – 2015 của Trường Tiểu học Dray Sáp. I.5.2. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn Tôi đã dùng phương pháp phỏng vấn Phụ huynh, học sinh. Điều tra hoàn cảnh gia đình học sinh, chế độ chính sách đối với học sinh dân tộc. I.5.3. Nhóm các phương pháp hỗ trợ Bảng thống kê số liệu học sinh bỏ học của những năm học trước. II. PHẦN NỘI DUNG II.1. Cơ sở lý luận Như tất cả chúng ta đã biết, những học sinh bỏ học là những học sinh sẽ mất đi quyền lợi trong học tập của bản thân. Các em sẽ không có đủ kiến thức cơ bản để bước vào cuộc sống với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại như hiện nay, nó còn ảnh hưởng lớn đến trình độ dân trí của từng gia đình , xã hội và đất nước sau này, có nguy cơ gây ra nhiều phiền toái trong cuộc sống như: tảo hôn, lang thang , trộm cướp và các tệ nạn xã hội khác đang rình rập lôi kéo các em…. Vì vậy việc duy trì sĩ số học sinh đi học là nghĩa vụ không chỉ của Toàn ngành, của toàn dân mà còn của cả hệ thống tổ chức chính trị. Bậc Tiểu học là bậc học nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, là nơi tạo những cơ sở ban đầu cơ bản và bền vững cho trẻ em tiếp tục học lên bậc học cao hơn. Nhà trường Tiểu học có vị trí, chức năng, nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong việc hình thành nhân cách cho trẻ em, là nơi tổ chức một cách tự giác quá trình phát triển đúng đắn, lâu dài về tình cảm, trí tuệ, thể chất và các kỹ năng học tập, rèn luyện của học sinh. Mục tiêu, nhiệm vụ của trường tiểu học là đem đến cho trẻ em quyền được học tập, là làm cho trẻ em được hưởng thụ một nền giáo dục tốt đẹp ở trường Tiểu học. Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 6
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc Việc duy trì sĩ số trong các trường học, là một chủ trương lớn của ngành giáo dục nhằm cụ thể hoá Nghị quyết của Đảng các cấp, đây là giải pháp có tính chiến lược nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và bồi dưỡng những tài năng của đất nước. Vì chỉ trên cơ sở của sự phát triển phong phú, hài hoà có tính toàn diện của nhân cách thì tài năng con người mới có điều kiện nảy nở và phát triển một cách cơ bản và bền vững. Ở những trường tiểu học việc duy trì tốt sĩ số học sinh, học sinh được giáo dục toàn diện, được học đủ các môn học theo quy định, được thực hiện các hoạt động khác; đặc biệt các em được học các thầy cô giáo có tâm huyết, có tay nghề và tinh thần trách nhiệm cao, các em có đầy đủ các điều kiện và phương tiện học tập, các em được phát triển trong môi trường giáo dục đầy đủ, lành mạnh. Trong điều kiện đó, mỗi học sinh sẽ được phát triển theo khả năng của mình để trở thành học sinh giỏi và là tiền đề cơ bản để trẻ em tiếp tục phát triển sau này, các em sẽ là chủ nhân tương lai của đất nước. Với xã Dray Sáp là xã còn nhiều khó khăn với phần đông là đồng bào dân tộc , kinh tế còn nghèo, trình độ dân trí còn thấp.Cha mẹ học sinh cũng như các em thì chưa xác định được việc học là quan trọng, dẫn đến học sinh có nguy cơ bỏ học nhiều, với bản thân là một cán bộ quản lý, bản tôi luôn trăn trở về vấn đề này. Chính vì vậy với cương vị là người quản lý các hoạt động chuyên môn trong nhà trường, tôi đã suy nghĩ rất nhiều là phải làm thế nào để hạn chế vấn đề học sinh có nguy cơ bỏ học và tôi đã cố gắng, quyết tâm tìm mọi biện pháp để duy trì sĩ số học sinh, đặc biệt là học sinh dân tộc của đơn vị mà tôi đang công tác. II.2. Thực trạng ̣ ợi, kho khăn a.Thuân l ́ *Thuận lợi Xã Dray Sáp là một trong những xã thuộc huyện Krông Ana, phía bắc giáp Thành Phố Buôn Ma Thuột, phía nam giáp xã Ea Na cách trung tâm thành phố hơn 10 km, với diện tích khá rộng, bao gồm cac thôn, buôn. Dân s ́ ố ở đây dân tộc chiếm khoảng 1/3 , còn lại là dân di cư tự do từ Thái Bình, Thanh Hoa, Th ́ ừa Thiên Huế .... Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 7
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc Do đặc điểm về địa hình và khí hậu nên hoạt động kinh tế chủ yếu là nông nghiệp (trồng trọt và chăn nuôi). Ngoài ra bên cạnh đó có hoạt động du lịch với những cảnh đẹp nổi tiếng thu hút khách du lịch ở khắp nơi: Thác Dray Nu; Thác Gia Long... Nhà trường được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Phòng GD&ĐT, Đảng ủy, HĐND, UBND xã Đray Sáp, bên cạnh đó có sự phối hợp chỉ đạo giữa cấp ủy nhà trường với cấp ủy Ban tự quản thôn An Na, Buôn Kuốp, BĐDCMHS nhà trường, nên tình hình giáo dục ngày càng phát triển, tỉ lệ học sinh bỏ học ngày càng giảm, chất lượng giáo dục ngày càng được nângca Trường TH Đray Sáp là trường công lập. Nguồn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và kinh phí hoạt động thường xuyên chủ yếu do ngân sách Nhà nước bảo đảm. Trường được ̣ thanh lâp khá lâu, có hai đi ̀ ểm trường. Trường chính cách UBND xã khoảng 1km, trường có ̣ môt phân hiệu ở Buôn Kuốp cách xa gần 8 km, đường đi lại rất khó khăn về mùa khô thì bụi mù mịt, mùa mưa thì trơn trượt, lầy lội. Nhiệm vụ hành đầu của nhà trường là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong đổi mới quản lý, chỉ đạo từ giáo viên đến tổ khối. Ban giám hiệu Đoàn thể tăng cường nâng cao kỹ năng sử dụng máy tính, đổi mới cách làm và ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng giáo dục. Toàn thể cán bộ, giáo viên, công nhân viên của nhà trường đều có trách nhiệm giáo dục các em từ tác phong, tư cách đến kiến thức văn hoá. Đây là nhiệm vụ trọng tâm và là tiêu chí để đánh giá viên chức cuối năm học. * Tổ chức bộ máy nhà trường : Hiệu trưởng: Bà Thái Thị Mai – Phụ trách chung Phó Hiệu trưởng: Bà Trần Thị Nguyệt – Chuyên môn Chủ tịch công đoàn: Bà Trần Thị Nguyệt Tổ trưởng tổ 1: Bà Bùi Thị Yến Tổ trưởng tổ 2: Bà Lê Thi Thanh Canh ̣ ̉ Tổ trưởng tổ 3: Bà Đỗ Thị Hồi Tổ trưởng tổ 4: Ông Võ Văn Bình Tổ trưởng tổ 5: Bà Đỗ Thị Liễu Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 8
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc *Khó khăn Trường Tiểu học Dray Sáp là trường vùng sâu, vùng xa, có hai điểm trường cách xa nhau gần 8 km, địa bàn dân cư rộng, nên việc xây dựng nề nếp, quản lý học sinh còn gặp nhiều khó khăn. Học sinh dân tộc chiếm trên 50 %, đa số các em chưa xác định được việc học là quan trọng. Điều kiện kinh tế gia đình học sinh còn thiếu thốn. Phần đa phụ huynh học sinh lại không biết chữ nên không biết kèm con em khi ở nhà. Có một số học sinh lại chưa qua lớp mẫu giáo, nên các em nói tiếng Việt chưa được thành thạo. Vì vậy các em rất khó khăn trong việc tiếp thu kiến thức, kỹ năng sống còn rất hạn chế. Nhiều em chưa biết tiếng kinh. Trình độ dân trí thấp, đời sống còn rất nhiều khó khăn. Nhiều bậc cha, làm mẹ chưa hiểu được tầm quan trọng của việc học, chưa làm tròn trách nhiệm, thiếu sự quan tâm đến con em, còn khoán trắng cho nhà trường. Học sinh ở phân hiệu Buôn Kuôp, một số em thỉnh thoảng cha mẹ bắt ở nhà đi chăn bò. Đến mùa vụ các em thường bỏ học đi làm nương, làm rẫy; vào những ngày mưa các em ít khi đến trường nhưng chưa được sự phân tích, nhắc nhở của cha mẹ. Từ những khó khăn trên dẫn đến nhiều năm liền tại Trường Tiểu học Dray Sáp số lượng học sinh có nguy cơ bỏ học nhiều. b.Thành công, hạn chế *Thành công Lãnh đạo cùng tập thể giáo viên đã ở và sinh hoạt tại trường trong những ngày làm việc, cùng học sinh tổ chức các hoạt động tập thể tạo được sự thân thiện giữa thầy và trò, đồng thuận, đoàn kết trong tập thể sư phạm nhà trường, góp phần hoàn thành kế hoạch các năm học đề ra. Ban giám hiệu nhà trường coi vấn đề duy trì sĩ số là nhiệm vụ hàng đầu và cũng là một trong những tiêu chí để xếp loại thi đua của giáo viên đặc biệt là trong hoạt động chuyên môn. Bản thân tôi suy nghĩ rằng, là một cán bộ quản lý phải chú trọng các yêu cầu sau : + Ngoài việc nâng cao chất lượng dạy học, chú trọng đến việc duy trì sĩ số lớp. Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 9
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc + Quan tâm đến học sinh, nhất là nắm rõ hoàn cảnh những em khó khăn để kịp thời hỗ trợ về vật chất lẫn tinh thần để các em yên tâm học tập. + Tạo mối quan hệ tương hỗ giữa Gia đình Nhà trường – Xã hội để có biện pháp giáo dục tốt hơn. + Tạo tình cảm gắn bó giữa các thành viên trong nhà trường và tình thân ái giữa thầy và trò để học sinh thêm yêu trường,yêu lớp hơn. Giáo viên chủ nhiệm phối kết hợp với giáo viên dạy thay ,cũng như giáo viên dạy bộ môn cùng nhau duy trì sĩ số học sinh đặc biệt là học sinh dân tộc . Hạn chế mức thấp nhất học sinh bỏ học và góp phần nâng cao chất lượng chuyên môn của nhà trường. Đội ngũ giáo viên tích cực đổi mới phương pháp để học sinh hứng thú học tập, phát huy tính sáng tạo, giúp các em tiếp thu kiến thức tốt nhất, từ đó tạo hứng thú cho học sinh thích đến trường, đến lớp. Ngoài giảng dạy chính khóa, nhà trường còn tăng cường công tác phụ đạo học sinh yếu ngay từ đầu năm học cho các em. Đồng thời, tổ chức dạy bù kiến thức cho học sinh hay nghỉ học, quan tâm, thường xuyên giữ mối liên hệ giữa gia đình và giáo viên chủ nhiệm để từ đó nắm được nguyên nhân vì sao học sinh đó thường xuyên không đến lớp. Trường khó khăn, giáo viên không được hưởng bất kì một chế độ đãi ngộ gì, điều kiện công tác sinh hoạt còn nhiều thiếu thốn nhưng với lòng yêu nghề, thương yêu học sinh các thầy cô luôn bám trường, bám lớp an tâm công tác. Trường trang cũng đã trang bị thêm dụng cụ sinh hoạt, thể thao cầu lông, bóng đá... Qua giao tiếp chú trọng tăng cường Tiếng Việt cho học sinh dân tộc. Khuyến khích giáo viên tự giác học tiếng Ê đê, Mnông để thuận lợi giao tiếp với học sinh phụ huynh và nhân dân trên địa bàn. Hàng năm bổ sung cơ sở vật chất từ nguồn kinh phí nhà nước cấp, ngoài ra trường còn xây dựng tủ sách, báo thường xuyên cho học sinh mượn sách báo các loại, tạo điều kiện sinh hoạt nâng cao kiến thức, khám phá thế giới xung quanh, thu hút học sinh đến trường. *Hạn chế Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 10
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc Trường TH Dray Sáp là trường với tỷ lệ học sinh dân tộc thiểu số chiếm hơn 50% học sinh toàn trường với 189 em. Đóng trên 2 địa bàn cách xa trung tâm của huyện Krông Ana.Riêng phân hiệu Buôn Kuôp là nơi tập trung hầu hết là đồng bào dân tộc, đồng thời cũng là nơi năng động trong các hoạt động mà khách du lịch vô ra thường xuyên. Nhưng cũng là nơi chịu sự tác động của xã hội về trình độ dân trí, người dân sống tương đối chủ yếu là làm nông, thu nhập thấp. Đó cũng là điều làm ảnh hưởng đến xã hội có nguy cơ học sinh bỏ học và sự phát triển và hình thành nhân cách của thế hệ trẻ từ những lệch lạc về ý nghĩa việc đi học và kiếm tiền. Từ những thực tế đó mà tình trạng học sinh có nguy cơ bỏ học tham gia lao động sản xuất cùng gia đình, học nghề, chuyển đi nơi khác...trên địa bàn huyện nói riêng và toàn tỉnh Đak Lăk nói chung còn tương đối nhiều. Theo số liệu thống kê toàn xã Dray Sáp trong hai năm học qua như sau: Năm học 20122013 Năm học 20132014 Tổng số HS Số HS bỏ Tỉ lệ % Tổng số HS Số HS bỏ Tỉ lệ % học học 641 42 6.6 623 18 2.9 Trường Tiểu học Dray Sáp so với các trường trong huyện là một trường có điều kiện kinh tế khó khăn, đặc biệt đối tượng là học sinh dân tộc thiểu số, có lẽ việc thực hiện tốt công tác giảng dạy giúp các em tiếp thu kiến thức không thôi thì chưa đủ. Bởi việc các em có được kiến thức vững chắc không chỉ phụ thuộc vào việc dạy của người thầy, mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan tác động. Trong đó, việc làm sao để các em đến trường thường xuyên và đông đủ đã là không đơn giản rồi. Vốn quen sống tự do theo ý thích, lại chưa nhận thức được tầm quan trọng của học hành nên với nhiều em khi bị đưa vào “khuôn khổ” thì quả là như một “cực hình”... Chính vì điều này mà không ít em học sinh có ý định bỏ buổi, nghỉ học... Những năm gần đây tình trạng học sinh bỏ học không còn diễn ra nhiều như trước, nhưng hiện tượng nghỉ học cách nhật, đặc biệt là vào mùa vụ hay các dịp lễ tết vẫn luôn xảy ra. Là người làm công tác quản lý, tôi hiểu rõ vấn đề cấp bách của công tác duy trì sĩ số, chống học sinh bỏ học, bỏ tiết để nâng cao chất lượng giáo dục. Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 11
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc Nhà trường đã có những quan tâm đến đội ngũ giáo viên nhưng đôi khi chưa kịp thời, dẫn đến giáo viên chưa nhiệt tình hết sức mình trong vai trò là một giáo viên chủ nhiệm lớp. Qua các năm học việc thực hiện một số biện pháp vận động học sinh ra lớp, duy trì sĩ số, tôi cũng đã tự rút ra được những kinh nghiệm riêng cho bản thân. Vì thế,tôi đã chọn vấn đề này để nghiên cứu, hy vọng chia sẻ với các bạn đồng nghiệp những giải pháp, kinh nghiệm của mình. c.Mặt mạnh, mặt yếu * Mặt mạnh Ban giám hiệu nhà trường trẻ, khỏe, có lòng yêu nghề, tâm huyết, tìm tòi, ham học hỏi, cầu tiến bộ; có ý chí và tinh thần tự lực, tự cường. Đội ngũ giáo viên nhiệt tình, tích cực đổi mới phương pháp dạy học, phối hợp tốt với giáo viên bộ môn cũng như các giáo viên dạy thay trong công các vận động học sinh đi học chuyên cần. Bản thân là một phó Hiệu trưởng đồng thời cũng là Chủ tịch công đoàn tôi hiểu đã hiểu rõ vị trí, vai trò, trách nhiệm của mình trong công tác chỉ đạo cũng như phối hợp với các bộ phận trong việc chỉ đạo hoạt động chuyên môn trong nhà trường. * Mặt yếu Một số giáo viên chưa có tinh thần trách nhiệm cao trong công tác dạy học. Chưa làm tròn trách nhiệm của một giáo viên khi lên lớp, chỉ biết dạy xong tiết của mình rồi về, không quan tâm đến học sinh trong lớp có đi học đều hay không? Em đó hay nghỉ học vì lí do gì?....Một số giáo viên đã lớn tuổi. Một số giáo viên có con nhỏ, nhà cách xa trường . Đa số học sinh trường là người đồng bào dân tộc thiểu số. Kỹ năng sống và việc tiếp thu kiến thức còn hạn chế. Gia đình là xã hội thu nhỏ, gia đình là tế bào của xã hội. Nói như thế để thấy được vai trò của gia đình trong xã hội ngày nay, đặc biệt là trong vấn đề giáo dục cho con cái. Còn phó mặc hết cho nhà trường. Gia đình rất quan trọng trong việc hình thành nề nếp đạo đức, lối sống cho con cái. Sự quan tâm chăm sóc, dạy dỗ, ân cần chỉ bảo của cha mẹ tác động rất nhiều đến con trẻ. Ví dụ như trước khi con cái đi học, cha mẹ đều dạy dỗ, dặn dò kỹ lưỡng con em luôn ăn mặc chỉnh tề, đầu tóc gòn gàng, vào lớp học không được nói chuyện, cười Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 12
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc giỡn… thì nhất định các em sẽ trở thành những con ngoan, trò giỏi, có ý thức tổ chức kỷ luật tốt. Nhận thức được vấn đề này mới thấy tầm quan trọng, sự ảnh hưởng của gia đình đến việc hình thành nên đạo đức lối sống cho các em. Nhiều bậc phụ huynh không ý thức được vấn đề này cứ để con cái sống tự do, thích đi học thì đi, không thích đi thì ở nhà, đến khi nhận thấy con hư, không vâng lời , lúc đấy có muốn uốn nắn, muốn giáo dục thì cũng đã muộn vì “nhỏ không ươm, lớn gãy cành”. Vậy nên, ngay khi còn uốn nắn được, các bậc cha mẹ nên dạy con những bài học, những thói quen tuy sơ đẳng nhưng lại tối quan trọng như : chào hỏi, đi thưa, về gửi, không nói dối, không nói tục chửi thề....sẽ giúp trẻ ý thức được mỗi lời nói cũng như từng hành vi cử chỉ của mình. Nhận thức được vấn đề này, mới thấy được tầm quan trọng, sự ảnh hưởng của gia đình với việc hình thành nên đạo đức lối sống cho các em, không buông lơi hay phó mặc các em cho nhà trường. d.Các nguyên nhân, các yếu tố tác động Địa bàn xã Dray sáp là một xã thuộc khu vực còn nhiều khó khăn, đặc biệt có Buôn Kuôp với hơn 80% là đồng bào dân tộc thiểu số. Do hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn, chủ yếu sống bằng nghề nông: Sản xuất với cây trồng chủ yếu là cà phê, lúa, mì cho thu nhập thấp.Do kinh tế khó khăn nên các em phải ở nhà giúp cha mẹ công: Trông em, đi rẫy, chăn bò, dẫn đến tình trạng các em hay vắng học vào những ngày mùa. Sự nhận thức của cha mẹ học sinh: Cha mẹ học sinh nhận th ức còn thấp, họ chưa thấy được lợi ích lâu dài của việc học tập, họ cho rằng học chả làm ra tiền.Nhưng đi chăm bò, đi mót, đi rẫy thì mới có tiền.Chính vì vậy cha mẹ bắt các em ở nhà để đi làm, nhất là các em học sinh khối lớp 4, lớp 5 vì các em lớn hơn. Tâm sinh lý học sinh: Các em học sinh tiểu học còn nhỏ, đang tuổi ăn, tuổi chơi, nên không thích đi học gò bó, không được chơi thoải mái như ở nhà. Giáo viên chủ nhiệm chưa làm hết vai trò, trách nhiệm của mình: Giáo viên đôi lúc chưa chú trọng đến việc giúp HS đi học chuyên cần, nhiều khi chưa nhiệt tình, chưa động viên nhắc nhở… Chưa gần gũi với các em, sự bất đồng về phong tục tập quán, ngôn ngữ. Hình thức tổ chức các giờ dạy còn đơn điệu, nghèo nàn, dễ tạo sự nhàm chán, ít kích thích Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 13
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc sự hứng thú học tập của HS, gây tâm lí lo sợ cho các em mỗi khi kiểm tra bài, làm cho các em không thích đi học và thường xuyên nghỉ học. Chương trình học: Do các em là học sinh dân tộc, nên khi bước vào lớp một vốn Tiếng Việt của các em còn ít, thậm chí có em còn chưa nói rõ. Nhưng khi giáo viên giảng bài thì lại giảng bằng Tiếng Việt, dẫn đến việc tiếp thu bài gặp rất nhiều khó khăn. Bên cạnh đó chương trình thì lại học chung cùng một chương trình với các bạn. Phải chăng như thế là quá tải với học sinh dân tộc.Một số buổi dạy phụ đạo về buổi chiều thì các em rất ít tham gia học dẫn đến một số em không theo kịp chương trình. Đọc sai, viết sai, cô sửa, cô nhắc nhở nhiều dẫn đến tự ái, buồn rồi nghỉ học. Thiếu sự quan tâm của ban ngành đoàn thể , thôn buôn: Các ban nghành, thôn buôn thiếu sự quan tâm,chưa nhiệt tình trong công tác vận động học sinh đi học chuyên cần, chưa phê bình, nhắc nhở thường xuyên trong các buổi sinh hoạt cộng đồng, chưa có biện pháp nghiêm khắc đối với những gia đình có con em thường xuyên bỏ học, chưa có sự hỗ trợ về chính sách ưu đãi với các hộ gia đình khó khăn. Cơ sở vật chất nhà trường: Cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu thốn, thiếu sân chơi sạch sẽ cho các em, thiếu phòng chức năng, chưa có phòng máy tính (Phân hiệu Buôn Kuôp). Lớp học bụi bẩn, mùa mưa thì u ám, mùa nắng thì oi bức... e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra Trường TH Dray Sáp nằm trên địa bàn xã Dray Sáp, có hai điểm trường. Điểm chính đặt tại thôn An Na, điểm lẻ đặt tại Buôn Kuôp, nằm trên địa bàn vô cùng khó khăn, phức tạp, phân hiệu của trường cách trường chính gần 10 cây số, đường đi vào phân hiệu mặc dù đã được nâng cấp song vẫn vô cùng vất vả. Vào mùa nắng bụi bặm, mùa mưa đường trơn như đổ mỡ, Nhưng đại đa số đội ngũ giáo viên rất yêu nghề ,bám trường, bám lớp. Mặc dù vây bên cạnh đó vẫn còn nhiều giáo viên chưa có chí tiến thủ, không mặn mà với các hoạt động dạy học cũng như tham gia các phong trào,với suy nghĩ chỉ cần thực hiện nhiệm vụ ở mức hoàn thành, họ không quan trọng đến vấn đề thi đua,học sinh đi học có chuyên cần hay không cũng không cần quan tâm, chỉ biết đến tháng lĩnh lương đầy đủ là được. Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 14
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc Năm học 2013 2014 trường có 16 lớp với tổng số học sinh 336 em, dân tộc thiểu số 191 em, chiếm tỷ lệ trên 50 %. Ngôn ngữ bất đồng, việc tiếp thu kiến thức, kỹ năng sống còn rất hạn chế. Nhiều em chưa biết rõ tiếng kinh. Trình độ dân trí thấp, đời sống còn rất nhiều khó khăn. Nhiều bậc cha, làm mẹ chưa hiểu được tầm quan trọng của việc học, chưa làm tròn trách nhiệm, thiếu sự quan tâm đến con em, còn khoán trắng cho nhà trường. Một số em thỉnh thoảng cha mẹ bắt ở nhà đi chăn bò. Đến mùa vụ các em thường bỏ học đi lên nương, làm rẫy; vào những ngày mưa các em ít khi đến trường. Cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu thốn: chưa có phòng hiệu bộ, phòng chức năng. Phòng học ở phân hiệu thiếu và xuống cấp nặng, trường phải mượn phòng của Mẫu giáo để giảng dạy. Một số giáo viên chưa có ý thức xây dựng khối đoàn kết, chưa ủng hộ sự đổi mới cũng như giải pháp thực hiện của Ban giám hiệu nhà trường.Thậm chí có giáo viên chủ nhiệm học sinh nghỉ học gần chục ngày nhưng cũng không đến nhà học sinh.Điều đó cũng đã gây trở ngại cho nhà trường trong việc thực hiện nhiệm vụ duy trì sĩ số học sinh. Bản thân là một phó hiệu trưởng mới đảm nhận chức vụ được một thời gian ngắn nên kinh nghiệm chưa nhiều, nên đôi khi trong giải quyết công việc còn mang tính học hỏi, vừa làm, vừa học. Khi phân công chuyên môn cho giáo viên tôi yêu cầu giáo viên đi vào tìm hiểu, phân tích, tổng hợp lí lịch trích ngang của học sinh để nắm được cụ thể gia cảnh của từng học sinh. Những em có ý thức đạo đức tốt, được gia đình quan tâm đến việc học hành được sắp xếp ngồi cạnh những em chưa tốt. Bên cạnh việc quan tâm hỏi han đến cuộc sống sinh hoạt, học tập của học sinh. Tôi còn sắp xếp thời gian rảnh rỗi trực tiếp gặp gỡ, trao đổi với các bậc phụ huynh những mong có sự kết hợp hành động một cách thống nhất, có hiệu quả từ hai phía Nhà trường và gia đình.Như trường hợp của em Trần Quốc Lợi , gia đình em khó khăn và bố mẹ bỏ nhau, em phải ở với bà ngoại, bà thì già yếu, bệnh tật không có thơi gian lo cho em nên em th ̀ ường xuyên nghỉ học để ở nhà phụ giúp gia đình. Tôi đã sắp xếp thời gian phối hợp với giáo viên chủ nhiệm đến thăm gia đình em, vận động Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 15
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc gia đình cho em đi học. Ngoài ra còn trường hợp của một số em khác : Y’Đan Niê, H’Nuil Hlong,...cũng có hoàn cảnh rất khó khăn. Bên cạnh đó tôi còn hướng cho giáo viên chủ nhiệm tạo điều kiện học sinh của mình tham gia vào những hoạt động ngoại khóa bổ ích để hình thành cho các em lòng đoàn kết, tương thân tương ái, giúp đỡ lẫn nhau, tình yêu thương giữa con người với con người, hướng các em vào các việc và các hoạt động như: Gây quỹ vì bạn nghèo, nuôi heo đất, quyên góp ủng hộ các bạn học sinh nghèo hơn đón tết… Hướng các em vào viêc xây dựng tập thể lớp học tiên tiến, đoàn kết, vững mạnh. Bên cạnh đó cũng có những biện pháp khen thưởng, động viên kịp thời những em hoàn thành tốt nhiệm vụ cũng như có biện pháp nhắc nhở, giáo dục những em chưa hoàn thành nhiệm vụ. Qua các hoạt động trên, tôi đã thu được một số kết quả khả quan như sau: * Về học tập: Các em đi học chuyên cần hơn, đã có ý thức học bài, làm bài, soạn bài trước khi đến lớp. Việc kiểm tra khảo bài 15 phút đầu giờ luôn được duy trì và giữ vững từ đầu năm học tới giờ. Việc nói chuyện riêng trong giờ học giảm rõ rệt. Các em đã hăng hái trong phát biểu ý kiến xây dựng bài, đã hình thành những đôi bạn cùng tiến, kiên trì vượt khó, giúp đỡ nhau trong học tập … Tỉ lệ học sinh hoàn thành chương của cuối học kì I so với kết quả khảo sát đầu năm tăng lên rõ rệt, được thể hiện ở bảng số liệu sau: Đạt CKTKN Tỉ lệ học sinh đạt Tỉ lệ học sinh chưa đạt CKTKN CKTKN Học kì TSHS Tỉ lệ % TSHS Tỉ lệ % Đầu năm 244 73,5 88 26,5 Cuối kì 1 313 94,2 19 5,8 Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 16
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc * Về đạo đức: Các em được cuốn hút, tham gia tích cực và các hoạt động chung của trường, lớp, biết yêu quê hương đất nước, kính trọng ông bà cha mẹ và những người thân trong gia đình, lễ phép với thầy cô giáo và những người lớn tuổi. Với bạn bè, em nhỏ, các em đối xử hòa nhã, thương yêu. Bên cạnh đó, qua các môn học tôi cũng đã chỉ đạo giáo dục lồng ghép cho học sinh lối sống nhân văn, biết noi gương các anh hùng, các tấm gương có trong nội dung bài học. Tôi cũng áp dụng các phương pháp dạy học mới, để phát huy ở các em tính năng động sáng tạo trong quá trình tiếp thu kiến thức ở trên lớp. Nếu thời gian đầu năm lớp học rất thụ động, các em ngại ngùng không tham gia xây dựng bài thì ở giữa kì I các em đã phát huy tính tích cực, tự giác hơn.Các giờ học diễn ra rất sôi nổi, hào hứng. Qua các tiết học ngoại khóa, Nha học đường, An toàn giao thông, các em biết vệ sinh thân thể, tự bảo vệ mình và mọi người xung quanh, có phản ứng mạnh trước sự rủ rê lôi kéo của bạn xấu, kịp thời tố giác với cô giáo… Các khoản tiền ủng hộ nhân đạo, ủng hộ các bạn nghèo, ủng hộ các bạn vùng sâu vùng xa đón tết, nuôi heo đất giúp bạn khó trong học tập… Các em đều tham gia đóng góp rất nhanh và số lượng nhiều , các giáo viên chủ nhiệm vận động các em có điều kiện tốt hơn đóng góp giúp bạn không có điều kiện. Ngoài ra ở mỗi tổ cũng có một quỹ nhỏ, khi cần thiết có thể trích ra mua đồ dùng học tập giúp đỡ các bạn nghèo, tình đoàn kết trong lớp được phát huy , cuối học kì I, xếp loại thi đua của cả lớp đều đạt từ khá trở lên. Do vậy trường tôi luôn hoàn thành các khoản tiền nhân đạo trước thời hạn. ̉ ̉ Đi sâu vao tim hiêu nguyên nhân sâu xa anh h ̀ ̀ ưởng đên hoc sinh có nguy c ́ ̣ ơ bỏ học, không thích đến trường, đến lớp. Vân đê ma tôi muôn noi đên la vi ́ ̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ ệc duy trì sĩ số cho hoc̣ ̣ ́ ́ ̣ ̣ ơi tôi đang công tác thi phân l sinh dân tôc. Noi đên hoc sinh dân tôc n ̀ ̀ ớn cac em co hoan canh ́ ́ ̀ ̉ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ ́ ức kha nhiêu do cac em bi mât kiên th gia đinh kho khăn, con đông .Hoc sinh bi hông kiên th ́ ̀ ́ ̣ ́ ́ ức ̉ ừ nhưng l căn ban t ̃ ơp d ́ ươi, bên canh đo thiêu s ́ ̣ ́ ́ ự quan tâm cua gia đinh , cung không thê ̉ ̀ ̃ ̉ ́ ́ ̣ ̉ ̣ không noi đên đai đa sô cac em hay nghi hoc , ham ch ́ ́ ơi la cac em co đô tuôi qua chênh lêch so ̀ ́ ́ ̣ ̉ ́ ̣ vơi cac ban cung trang l ́ ́ ̣ ̀ ưa. ́ Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 17
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc ̣ ̉ ̣ ́̉ Ta nhân thây vân đê duy trì cua hoc sinh co anh h ́ ́ ̀ ưởng rât nhiêu đên s ́ ̀ ́ ự phat triên cua ́ ̉ ̉ ̀ ương, cua xa hôi. Tinh hinh b nha tr ̀ ̉ ̃ ̣ ̀ ̀ ỏ học của học cua hoc sinh gân đây đang la vân đê ma ̉ ̣ ̀ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ ̉ ́ ̀ ̣ chung ta phai đăt lên hang đâu ma chu yêu la tâp trung va cac nguyên nhân sau : ̀ ́ ̀ ương xây d Nha tr ̀ ựng kê hoach con ch ́ ̣ ̀ ưa thật sự cu thê ma vân mang tinh chât chung ̣ ̉ ̀ ̃ ́ ́ ̣ chung. Công tac Đôi ch ́ ưa tô ch ̉ ưc tôt cac phong trao vui ch ́ ́ ́ ̀ ơi thiêt th ́ ực, tô ch ̉ ức cac hoat ́ ̣ ̣ ̣ ̀ ờ lên lơp...đê thu hut hoc sinh tham gia. Khuôn viên nha tr đông giao duc ngoai gi ́ ́ ̉ ́ ̣ ̀ ương con ̀ ̀ chật chội,thiếu chỗ bóng mát cho học sinh vui chơi. Đối vơi giao viên chu nhiêm l ́ ́ ̉ ̣ ơp ch ́ ưa phôi h ́ ợp chăt che v ̣ ̃ ơi Ban đai diên cha me hoc ́ ̣ ̣ ̣ ̣ sinh của lớp, con thiêu quan tâm đên hoan canh gia đinh cac em, đôi khi giao viên c ̀ ́ ́ ̀ ̉ ̀ ́ ́ ư xử coǹ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̀ ự ai cua hoc sinh. Hoc sinh nh thiêu tê nhi lam xuc pham đên long t ́ ́ ̉ ̣ ̣ ư đa noi ̃ ́ ở trên phân l ̀ ớn cać ̣ ̣ ̉ em đi hoc không đung đô tuôi, cac em cung ch ́ ́ ̃ ưa hiêu hêt la “Hoc đê lam gi ?” ̉ ́ ̀ ̣ ̉ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ự quan tâm đên viêc hoc cua con em minh, ho khoan trăng Không it gia đinh thiêu s ́ ̣ ̣ ̉ ̀ ̣ ́ ́ ̀ ương, ch cho nha tr ̀ ưa kể đến là môt sô gia đinh con nuông chiêu con qua m ̣ ́ ̀ ̀ ̀ ́ ưc khi nao cung ́ ̀ ̃ ̀ ̀ ̀ ̉ ́ ̃ ́ ́ ự phôi h cho con minh la ngoan, la gioi nhât nên dân đên thiêu s ́ ợp giữa gia đinh – nha tr ̀ ̀ ường ̃ ̣ – xa hôi. Nh ưng anh h ̃ ̉ ưởng xâu tac đông ngoai xa hôi đên nhân th ́ ́ ̣ ̀ ̃ ̣ ́ ̣ ức cua cac em nh ̉ ́ ư : phim ̉ ̣ ̀ ơi điên t anh không lanh manh, cac tro ch ̀ ́ ̣ ử , cac chât gây nghiên....anh h ́ ́ ̣ ̉ ưởng không nho đên ̉ ́ học tập cua cac em. ̉ ́ II.3. Giải pháp, biện pháp a.Mục tiêu của giải pháp, biện pháp Đưa ra các giải pháp, biện pháp phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường nhằm làm tốt công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc trong công tác quản lý hoạt động day học. Xây dựng tập thể sư phạm thực sự đoàn kết; đội ngũ giáo viên, nhân viên có tinh thần trách nhiệm cao với công việc; biết chia sẻ, gánh vác, giúp đỡ nhau vì nhiệm vụ chung, cùng nhau phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần nâng cao chất lượng chuyên môn của nhà trường ngày một đi lên. Bản thân tôi đã có 10 năm giảng dạy ở vùng với điều kiện khó khăn và rất tâm đắc với câu nói: “Muốn có học sinh thì phải hiểu học sinh”. Nghĩa là một khi muốn vận động các em đến lớp thì điều quan trọng với một giáo viên là phải nắm rõ về hoàn cảnh, điều Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 18
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc kiện sinh hoạt, học tập của các em tại gia đình để rồi từ đó đưa ra những biện pháp vận động thuyết phục phù hợp. Cái này cần được quán triệt ngay từ đầu năm học. Cụ thể, ngay từ đầu năm học, nhà trường và mỗi giáo viên chủ nhiệm phải khảo sát điều tra để nắm vững hoàn cảnh học sinh, em nào cư trú tại các thôn, buôn nào, em nào hiện đang gặp khó khăn, có khả năng không tham gia học tập chuyên cần v.v.. Từ đó kịp thời động viên các em bằng hình thức kêu gọi hỗ trợ giúp đỡ trong khả năng có thể về vật chất và tinh thần, làm sao để các em đảm bảo “ba đủ” (đủ ăn, đủ mặc, đủ quần áo đến trường). Tôi còn nhớ hồi tôi mới lên nhận công tác ở trường này,nhìn gương mặt các em thật tội: Mỗi một bộ quần áo để đi học,mặt mũi thì nhem nhuốc, Cứ sáng mặc đi học thì đến chiều tối lại giặt sạch để ngày mai mặc tiếp. Thấy vậy, các thầy cô trong trường đã cùng nhau phát động chương trình xin quần áo cũ cho học sinh . Nhờ đó, không những học sinh trường tôi mà cả các em trường mầm non và tiểu học cũng có thêm quần áo để mặc. Việc này cũng đã góp phần không nhỏ vào việc chống tình trạng nghỉ học, bỏ học. Ngoài ra, quá trình tuyên truyền vận động từ lời nói, cử chỉ, hành vi phải thể hiện được sự chân thành, sự đồng cảm với hoàn cảnh của học sinh để tạo sự tin tưởng đối với phụ huynh và học sinh. Đặc biệt là tránh cách vận động khô cứng, nói những câu thiếu sức thuyết phục như : “Đi học đi, ở nhà làm gì” hoặc “Cho con đi học chứ sao lại bắt con ở nhà?”… Tôi nhớ một lần tôi đi cùng cô Võ Thị Hiền đến nhà em Y’Đan Niê, học sinh lớp 4C để khuyên em trở lại trường. Hôm đấy, vừa thấy bóng tôi ở ngoài ngõ, nét mặt của em đã thoáng chút hoảng sợ, em lẩn tránh ra ngoài vườn rất nhanh. Tôi vào nhà, tìm mãi chẳng thấy em đâu cả. Khi nhìn ra ngoài vười thì trời ạ, em đang chui tận trong vườn cà phê chỉ còn thấy mỗi hai bàn chân .Tôi hiểu là cần phải thay đổi “chiến thuật” nên dỗ dành: “Ừ, không đi cũng được, nhưng ra đây với cô. Không sao đâu!”. Cuối cùng thì em ấy cũng chịu chui ra khỏi vườn cà phê… Tôi vừa chải đầu, chỉnh lại quần áo cho em, vừa nói rõ tác dụng của việc đến trường, tất nhiên là theo cách đơn giản, dễ hiểu nhất. Cô trò cứ thủ thỉ với nhau, và tôi mừng khôn xiết khi em ấy ngập ngừng nói: “Ngày mai em sẽ đi học cô ạ!”.Vậy là bước đầu tôi đã thành công rồi đấy! Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 19
Một số kinh nghiệm trong công tác duy trì sĩ số học sinh dân tộc b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp Tổ chức điều tra nắm hoàn cảnh của từng học sinh ngay từ đầu năm học: Phân công những giáo viên có nhiều kinh nghiệm trong chuyên môn và nhiệt tình trong công tác làm chủ nhiệm các lớp. Chỉ đạo thực hiện tốt công tác bàn giao lớp giữa giáo viên chủ nhiệm cũ cho giáo viên nhận lớp mới, rà soát những học sinh học yếu kém có nguy cơ bỏ học , tìm hiểu hoàn cảnh sống của gia đình, công việc thường ngày của học sinh ở nhà và kinh tế gia đình ....Theo số liệu điều tra một số gia đình học sinh nghèo có hoàn cảnh khó khăn cần giúp đỡ năm học 2014 2015, Nhà trường có 41 học sinh thuộc diện khó khăn trong đó có 04 học sinh là hộ nghèo là những học sinh nghèo có nguy cơ bỏ học . Là Phó hiệu trưởng nhà trường, tôi đã cùng giáo viên chủ nhiệm nắm bắt tình hình cụ thể ngay từ đầu năm để kịp thời tìm ra giải pháp, chỉ đạo giáo viên chủ nhiệm lớp kết hợp cùng các ban ngành đoàn thể trong địa bàn tìm biện pháp giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh tham gia học tập. Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm lớp xây dựng mối quan hệ với gia đình học sinh ngay từ đầu năm học, điều tra lập sổ theo dõi học sinh. Ngay từ đầu năm học mới trong những cuộc họp hội đồng , họp chuyên môn của nhà trường ,kế hoạch đưa ra cho giáo viên chủ nhiệm là: nhắc nhở giáo viên liên lạc thường xuyên với phụ huynh học sinh của lớp sẽ giúp cho chủ nhiệm nắm bắt rõ hơn về biểu hiện của học sinh về ý thức học tập hàng ngày ở trường, ở nhà, kiểm tra những trang bị cần thiết của học sinh trong học tập như : Đồ dùng học tập, sách giáo khoa, cặp sách tối thiểu có hay không, đế báo lại cho nhà trường biết tìm biện pháp giải quyết kịp thời .Yêu cầu giáo viên đến thăm gia đình PHHS và giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Một khi hiểu rõ học sinh của mình hơn thì giáo viên chủ nhiệm sẽ có nhiều giải pháp thiết thực hơn để giúp học sinh của mình duy trì tính chuyên cần của các em. Khi có học sinh bỏ học thì giáo viên chủ nhiệm cần phải thông báo ngay cho Ban giám hiệu nhà trường, đồng thời sắp xếp thời gian gặp trực tiếp phụ huynh để trao đổi các thông tin cùng nhau tìm các giải pháp phối hợp tốt hơn đưa học sinh trở lại trường. Đối với những phụ huynh học sinh tích cực quan tâm đến tình hình học tập của con em thì họ sẽ tích cực ủng hộ nhà trường nhằm tìm giải pháp tốt nhất duy trì sĩ số học sinh trong nhà trường để góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục. Một hình thức không Trần Thị Nguyệt – Phó hiệu trưởng trường TH Dray Sáp Trang 20