SKKN: Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên

Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> <br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> <br /> <br /> I. Lý do chọn đề tài<br /> Trong các giai đoạn phát triển của thế giới, ngoại ngữ, đặc biệt là Tiếng Anh<br /> đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giúp hình thành và gắn kết mối quan hệ<br /> ngoại giao đa quốc gia. Tiếng Anh thực sự đã và đang là một ngôn ngữ không chỉ<br /> trong lĩnh vực giao tiếp quốc tế mà còn là ngôn ngữ của nhiều ngành khoa học,<br /> công nghệ thông tin, văn hóa xã hội, du lịch , thương mại .... . Xác định được tầm<br /> quan trọng của ngoại ngữ này, ngành giáo dục Việt Nam rất chú trọng việc dạy<br /> tiếng Anh ở tất cả các bậc học. Như chúng ta đã biết, học ngoại ngữ bao gồm sự<br /> phối hợp của bốn kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết và sản phẩm trực tiếp của quá trình<br /> học là kỹ năng sản sinh thông qua nói, viết. Theo quan điểm biên soạn của chương<br /> trình, sách tiếng Anh chú trọng phát triển các kỹ năng ngôn ngữ nhất là kỹ năng<br /> giao tiếp, lấy giao tiếp là sản phẩm đích, tiếng Anh là ngôn ngữ đích (target<br /> language) của quá trình giáo dục. Mục tiêu này được khẳng định về độ quan trọng<br /> trong nhiều văn bản, trong các lớp tập huấn cho giáo viên về phương pháp dạy<br /> ngoại ngữ nhằm “rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn” (Trích:<br /> Quyết định số 16/2006/QĐ- BGD ĐT ngày 05/6/2006 của Bộ trưởng Bộ GD & ĐT<br /> về Đổi mới phương pháp dạy học chương trình giáo dục phổ thông).<br /> <br /> Tuy nhiên giữa lý thuyết về dạy kỹ năng nói, kỹ năng giao tiếp và khả năng<br /> vận dụng tiếng Anh vào giao tiếp của học sinh Việt Nam nói chung và học sinh<br /> tỉnh Lai Châu nói riêng là một vấn đề còn nhiều hạn chế. Phải thẳng thắn nhìn<br /> nhận rằng việc dạy ngữ âm, nhất là trọng âm của từ, ngữ điệu của câu, kết hợp đưa<br /> từ vựng - ngữ pháp với ngữ âm - ngữ điệu vào trong giao tiếp không chỉ của học<br /> sinh mà cả đội ngũ giáo viên còn yếu. Thực trạng này có thể thấy rõ ở trường<br /> THPT Than Uyên, nơi tôi đã gắn bó hơn mười năm. Đa số học sinh yếu về ngữ<br /> pháp, lười học từ vựng, cấu trúc, ngại sử dụng tiếng Anh trên lớp dẫn tới kết quả<br /> học tập nói chung và điểm kiểm tra các nội dung về từ vựng, kiểm tra kỹ năng<br /> ngôn ngữ còn thấp.<br /> <br /> <br /> -1-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> Ý thức được nguyên nhân của kết quả này, với sự tâm huyết của mình<br /> dành cho nghề giáo cùng tình yêu với phân môn Tiếng Anh, tôi muốn dần dần hình<br /> thành cho học sinh của mình thói quen, kỹ năng học và sự tự tin hơn khi sử dụng<br /> tiếng Anh trong cuộc sống sinh hoạt, đặc biệt là khi các em có cơ hội tiếp xúc với<br /> người nước ngoài. Điều này lôi cuốn tôi tiếp tục nghiên cứu và phát triển đề tài<br /> mình đã thực hiện năm 2011 với tiêu đề Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng<br /> để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> II. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Phạm vi tôi đưa vào nghiên cứu trong đề tài này được thực hiện trong năm<br /> học 2012 -2013 với học sinh trường THPT Than Uyên, nơi mà môi trường sử dụng<br /> tiếng Anh trong giao tiếp gần như không có, cơ hội tiếp xúc và sử dụng Anh ngữ<br /> với người bản địa rất ít, bên cạnh đó kiến thức, kỹ năng và quan trọng hơn cả là<br /> tâm lý ngại giao tiếp làm cho việc đưa tiếng Anh vào thực tế còn nhiều hạn chế.<br /> Điều này gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dạy và học đồng thời làm cho<br /> mục tiêu dạy học ngoại ngữ theo đường hướng giao tiếp khó có thể thực hiện được.<br /> Đề tài này có thể được triển khai áp dụng cho cả các trường THPT và THCS trong<br /> toàn tỉnh.<br /> Đối tượng nghiên cứu trọng tâm của đề tài nhằm chỉ ra một số phương pháp<br /> dạy ngữ âm- từ vựng giúp phát triển kỹ năng giao tiếp bằng tiếng Anh cho học sinh<br /> trường trung học phổ thông Than Uyên.<br /> <br /> III. Mục đích nghiên cứu<br /> <br /> Đề tài nhằm đưa ra một số giải pháp giúp học sinh vận dụng kiến thức<br /> ngữ pháp, từ vựng - ngữ âm vào trong giao tiếp thông thường, từ đó hình thành<br /> kỹ năng nói, kỹ năng giao tiếp cho bản thân, giúp các em dần nâng cao kết quả<br /> học tập và cải thiện điểm thi trong phần ngôn ngữ giao tiếp nói riêng và điểm<br /> toàn bài thi tốt nghiệp nói chung. Đồng thời tôi cũng mong muốn được trao đổi,<br /> chia sẻ một vài phương pháp về hình thành kỹ năng giao tiếp cho học sinh với<br /> các bạn đồng nghiệp.<br /> <br /> <br /> -2-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> IV. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu<br /> Trước đây đã có một số đề tài, sáng kiến kinh nghiệm của các tác giả trong<br /> và ngoài tỉnh nghiên cứu về phương pháp dạy ngữ âm, từ vựng hoặc phương pháp<br /> phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh. Tuy nhiên hầu hết các sáng<br /> kiến kinh nghiệm này mới chỉ đề cập đến một lĩnh vực riêng lẻ là ngữ âm, từ vựng<br /> hoặc kỹ năng giao tiếp và cũng chưa đưa ra được nhiều phương pháp khác nhau<br /> trong quá trình giảng dạy. Để tích hợp các nội dung và khắc phục những hạn chế<br /> trên, đề tài của tôi đã tóm lược lý thuyết về sử dụng ngữ âm – từ vựng trong việc<br /> dạy nói, tăng cường các thủ thuật dạy ngoại ngữ theo đường hướng giao tiếp. Đề<br /> tài đồng thời cũng khái quát sơ qua về ba mức độ thường gặp trong nghĩa của từ<br /> (Positive & Negative meaning, Neutral), cách cơ bản trong việc nhấn trọng âm của<br /> câu để giúp học sinh có những nhận biết ban đầu về cách chọn mức độ dùng từ và<br /> sử dụng trọng âm, ngữ điệu câu trong giao tiếp một cách có hiệu quả. Đặc biệt, đề<br /> tài chỉ rõ một số phương pháp kết hợp dạy ngữ âm – từ vựng để phát triển kỹ năng<br /> giao tiếp cho học sinh, đây là một trong những mảng kiến thức khó và phức tạp.<br /> Đó là điểm mới của đề tài so với những nghiên cứu trước đây, đề tài lần đầu tiên<br /> được nghiên cứu và áp dụng tại trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> -3-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> PHẦN NỘI DUNG<br /> I. Cơ sở lý luận<br /> Ngôn ngữ, một sản phẩm trí tuệ tuyệt vời của loài người, đã tồn tại dưới<br /> hình thức âm thanh ngay từ khi mới xuất hiện và cũng nhờ có ngôn ngữ mà con<br /> người giao tiếp được với nhau. Có rất nhiều sinh ngữ (Living languges) tồn tại trên<br /> thế giới và tiếng Anh được chọn là một trong những ngôn ngữ giao tiếp quốc tế, do<br /> đó nó có phạm vi sử dụng rộng khắp thế giới. Xu hướng dạy tiếng Anh hiện nay là<br /> nhằm đạt được mục tiêu phát triển năng lực giao tiếp cho người học<br /> (communicative competence). Vì thế, nếu học sinh chỉ mới có kiến thức nền về<br /> ngữ pháp (grammatical) và từ vựng (lexical) thì cũng chưa chắc đã có kỹ năng tốt<br /> về sử dụng kiến thức đó trong giao tiếp vì giao tiếp đòi hỏi con người phải có thêm<br /> năng lực về sử dụng ngôn ngữ (linguistic competence). Ngay từ khi mới xuất hiện,<br /> ngôn ngữ đã tồn tại dưới hình thức âm thanh. Con người giao tiếp được với nhau<br /> chính là nhờ hình thức vật chất này. Mặt âm thanh đã làm nên tính chất hiện thực<br /> của ngôn ngữ. Nói đến ngôn ngữ là nói đến ngôn ngữ bằng âm thanh và hình thức<br /> âm thanh của ngôn ngữ được gọi là ngữ âm, ngữ âm là cái vỏ vật chất của ngôn<br /> ngữ, là hình thức tồn tại của ngôn ngữ.<br /> <br /> “Ngữ âm” là âm thanh do bộ máy phát âm của con người tạo ra có thể biểu<br /> đạt một ý nghĩa nhất định nào đó, không thể xem ngữ âm là vật chất tự nhiên thuần<br /> tuý. Ngữ âm là hệ thống ký hiệu ghi lại hoạt động tư duy một cách trực tiếp.<br /> <br /> “Từ vựng” (lexicology) được hiểu là tập hợp tất cả các từ và đơn vị tương<br /> đương với từ trong ngôn ngữ. Các bộ môn từ vựng học, ngữ âm học, và ngữ pháp<br /> học là những bộ môn tương đối độc lập. Tuy vậy, chúng không tách biệt nhau hoàn<br /> toàn mà vẫn có liên quan đến nhau.<br /> <br /> “Giao tiếp” là quá trình xác lập và vận hành các quan hệ giữa người với<br /> người nhằm hiện thực hóa các quan hệ xã hội giữa chủ thể này với chủ thể khác.<br /> Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thực hiện công việc giao tiếp dưới nhiều<br /> hình thức khác nhau: giao tiếp giữa cá nhân với cá nhân, cá nhân với một nhóm<br /> người ... .Có thể nói, giao tiếp là cầu nối gắn kết các mối quan hệ.<br /> <br /> -4-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> “Kỹ năng giao tiếp” là một tập hợp các quy tắc, cách đối đáp, ứng xử trong<br /> thực tế sinh hoạt hàng ngày giúp con người đạt được hiệu quả nhất định trong một<br /> cuộc nói chuyện, từ đó có thể khẳng định thiếu kỹ năng này, giao tiếp sẽ không đạt<br /> hiệu quả như mong muốn.<br /> <br /> Từ lý luận trên ta thấy có mối quan hệ giữa ngữ âm và từ vựng, giữa ngôn<br /> ngữ và giao tiếp. Ngữ âm và từ vựng giúp cho việc sử dụng ngôn ngữ uyển chuyển<br /> hơn, ngôn ngữ giúp cho việc giao tiếp dễ dàng hơn, giao tiếp nhiều giúp sử dụng<br /> ngôn ngữ linh hoạt hơn. Do đó, học ngoại ngữ là học cách nói ngôn ngữ đó, biến<br /> nó trở thành ngôn ngữ sống, sử dụng nó một cách tự nhiên (native) và tự động<br /> (automatic).<br /> II. Thực trạng của vấn đề<br /> Thông thường khi dạy ngoại ngữ, giáo viên thường chú trọng dạy ngữ pháp,<br /> cấu trúc rồi đến từ vựng. Tuy nhiên, ngữ pháp không phải là kết quả cuối cùng của<br /> quá trình học ngôn ngữ mà ngữ pháp là công cụ giúp người học giao tiếp hiệu quả<br /> hơn. Vì thế, trong cả các tiết dạy kỹ năng nói bao giờ cũng có phần dành cho việc<br /> dạy nhanh các cấu trúc ngữ pháp, giới thiệu từ vựng phục vụ cho bài học. Song<br /> trong thực tế, giữa tiếng Anh nói (spoken English) và tiếng Anh viết (written<br /> English) có khá nhiều khác biệt. Tiếng Anh viết đòi hỏi sự chính xác về mặt câu<br /> từ, cấu trúc, trái lại tiếng Anh nói đặc biệt là tiếng Anh trong giao tiếp cần sự linh<br /> hoạt, gần gũi trong ngôn từ.<br /> <br /> Thực tế, trong quá trình học ngoại ngữ, học sinh chú trọng vào học ngữ pháp<br /> vì chủ yếu các bài kiểm tra đòi hỏi việc vận dụng ngữ pháp, các bài thi không có<br /> hoặc gần đây có rất ít các bài tập yêu cầu sử dụng ngôn ngữ giao tiếp dẫn tới việc<br /> học tiếng Anh và vận dụng nó vào thực tế sử dụng chưa được cả giáo viên và học<br /> sinh chú trọng kết quả là lâu dần các em mất đi khả năng giao tiếp. Để đánh giá cụ<br /> thể chất lượng học tập của học sinh trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm, tôi<br /> đã thực hiện ba bài kiểm tra khảo sát đầu năm ở lớp 10A1 và 12A1 với 54 học<br /> sinh, kết quả thu được như sau: (Các phần kiểm tra được quy ra thang điểm 10)<br /> <br /> <br /> <br /> -5-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> <br /> Trước khi áp dụng SKKN<br /> Kiến thức<br /> HS đạt HS đạt HS đạt HS đạt HS đạt Số học sinh<br /> kiểm tra<br /> điểm điểm điểm điểm điểm đạt điểm từ 5<br /> 9-10 7-8 5-6 3-4 0-2 trở lên<br /> Từ vựng<br /> 0 7 12 24 11 19 HS = 35.0%<br /> (5 câu)<br /> Ngữ âm<br /> 0 5 10 21 18 15 HS = 27.8%<br /> (5 câu)<br /> Ngôn ngữ<br /> giao tiếp 0 5 8 15 26 13 HS =24.1%<br /> (5 câu)<br /> <br /> <br /> Bên cạnh đó, tôi cũng đã phân tích và nhận ra sự hạn chế về khả năng giao<br /> tiếp tiếng Anh của học sinh do một số nguyên nhân sau:<br /> - Nguyên nhân khách quan:<br /> + Môi trường sống, môi trường học tập không tạo ra động lực phải giao tiếp<br /> bằng Anh ngữ.<br /> + Cơ hội để tiếp xúc và sử dụng Tiếng Anh với người nước ngoài ít hoặc<br /> thậm chí không có dẫn tới sự mai một về kiến thức giao tiếp.<br /> - Nguyên nhân chủ quan:<br /> + Hầu hết học sinh kiến thức ngữ pháp yếu, không hệ thống, từ vựng không<br /> đủ để diễn đạt ý kiến.<br /> + Các em thiếu kiến thức về giao tiếp Tiếng Anh thông dụng.<br /> + Chưa mạnh dạn, còn rụt rè trong sử dụng Tiếng Anh ngay cả khi thực<br /> hành trên lớp với cô giáo và các bạn.<br /> + Do phương pháp dạy ngữ âm, từ vựng, giao tiếp của giáo viên còn hạn<br /> chế. Giáo viên chưa tạo được môi trường nói tiếng Anh cho học sinh nhất là trong<br /> các tiết học ngôn ngữ thể hiện qua một số việc cụ thể như: giáo viên sử dụng tiếng<br /> Việt nhiều trong quá trình giao tiếp trên lớp, chưa tạo thói quen nghe và nói các<br /> ngôn ngữ lớp học (Classroom languages) cho học sinh. Bên cạnh đó, giáo viên<br /> -6-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> chưa đưa ra các bài tập dạy ngữ âm - từ vựng - giao tiếp mà chỉ nặng về dạy các<br /> phần riêng lẻ, thiếu tính gắn kết, thiếu sự kích thích hứng thú học tập cho học sinh<br /> Tất cả các nguyên nhân cả khách quan và chủ quan trên dẫn tới kết quả học<br /> tập nói chung và kiến thức về ngữ âm – từ vựng – giao tiếp của học sinh trường<br /> THPT Than Uyên còn thấp.<br /> Từ những yếu tố trên cho thấy việc rèn kỹ năng nói và kỹ năng giao tiếp<br /> bằng ngoại ngữ cho học sinh là một vấn đề nan giải. Song, trong một số nguyên<br /> nhân, giáo viên và học sinh có thể dần dần khắc phục, mà phần quyết định xuất<br /> phát từ người dạy. Do đó, trong quá trình dạy học giáo viên phải thực hiện một số<br /> việc cần thiết với phân môn này đồng thời tích cực sáng tạo trong phương pháp và<br /> linh hoạt trong sử dụng phương pháp.<br /> III. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề<br /> Như đã trình bày ở trên, thực trạng về việc sử dụng tiếng Anh trong các tiết<br /> học kỹ năng nói riêng và trong giao tiếp nói chung còn nhiều tồn tại ở tất cả các<br /> bậc học. Để cải thiện tình trạng này, tôi xin trình bày một số việc bản thân đã thực<br /> hiện và số thủ thuật kết hợp dạy từ vựng - ngữ âm trong dạy kỹ năng nói theo<br /> đường hướng giao tiếp.<br /> 1. Tạo môi trường nói tiếng Anh trong lớp học:<br /> Ngay từ buổi học đầu tiên, giáo viên cần tạo cho học sinh có được không khí<br /> của tiết học ngoại ngữ nhất là đối với học sinh đầu cấp thông qua cách chào hỏi, tự<br /> giới thiệu về bản thân. Thường xuyên sử dụng tiếng Anh trong giờ dạy, đặc biệt là<br /> khi đưa yêu cầu, nhận xét bài hoặc khen ngợi học sinh. Tất nhiên việc sử dụng<br /> tiếng Việt để giảng giải là điều không thể loại trừ song cần cố gắng sử dụng Anh<br /> ngữ càng nhiều càng tốt nhưng ngôn ngữ sử dụng phải có tác dụng trong việc hiểu<br /> bài và ứng dụng thực tiễn của học sinh. Nếu lần đầu nói, học sinh chưa hiểu, giáo<br /> viên có thể kết hợp song ngữ Anh- Việt, lặp lại điều này trong lần thứ 2, thứ 3<br /> nhưng phải rèn cho học sinh ý thức nghe và nhớ vì cách học tốt nhất cho bất kỳ<br /> một ngoại ngữ nào là thông qua truyền khẩu. Hãy hình thành cho học sinh thói<br /> quen sử dụng một số ngôn ngữ trong lớp học (classroom languages). Các ngôn ngữ<br /> <br /> <br /> -7-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> lớp học dưới đây giáo viên và học sinh có thể sử dụng thường xuyên trong tất cả<br /> các bài học.<br /> Things you might say to your teacher Things your teacher might say to you<br /> - May I come in?/ May I go out? - Come in/ Go out, please.<br /> - I’m sorry, I don’t understand. - Open you book at page 20.<br /> - Pardon? - Listen to me, please.<br /> - What does ”chair” mean? - Answer my questions.<br /> - How do you say ”ghế ” in English? - Make the questions<br /> - How do you spell that/ this word? - Write the answers.<br /> - How do you pronounce this word? - Work individually/in pairs/in groups.<br /> - It this correct? - Listen and repeat.<br /> - What is the past of ”go”? - Copy this into your notebooks.<br /> - What do we have to do? - The homework is exercise 1, page 8<br /> - Thank you/Thank so much.... - Good!/ Very good! Well done! ....<br /> <br /> <br /> Việc yêu cầu học sinh phải sử dụng các classroom languages sẽ tạo cho các<br /> em thói quen và sự mạnh dạn khi nói tiếng Anh với cô giáo, tạo môi trường nói<br /> tiếng Anh trong lớp học và là động lực để các em khi đã quen thuộc với những câu<br /> này sẽ muốn biết thêm những câu giao tiếp khác để không chỉ thực hiện với giáo<br /> viên mà còn với bạn bè.<br /> 2. Tạo không khí thân thiện, gần gũi trong lớp học:<br /> Một trong những yếu tố giúp giờ học thành công là bầu không khí của lớp<br /> học. Một tiết học không thể hiệu quả khi học sinh và giáo viên làm việc với sự<br /> căng thẳng, quá trang nghiêm, nhất là trong các tiết nói. Do đó, trong mọi giờ học<br /> giáo viên luôn phải là người khơi được hứng thú muốn học, muốn giao tiếp cho<br /> học sinh. Có một số nguyên tắc nên tuân theo trong dạy kỹ năng nói:<br /> - Đừng căng thẳng, gò ép các em phải nói đúng như ý đồ giáo viên thiết kế.<br /> Hãy để các em diễn đạt theo ý của mình, sau đó giáo viên nhận xét, góp ý.<br /> - Không ngắt lời khi học sinh đang trình bày một vấn đề, điều này làm cho<br /> các em giảm độ hứng thú và tập trung trong quá trình nói.<br /> -8-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> - Hãy thường xuyên động viên học sinh bằng những từ khen ngợi ngắn gọn<br /> (Good! Excellent ! ....).<br /> - Tạo không khí thoải mái, thư giãn, gần gũi trong giờ học bằng các trò chơi<br /> nhỏ có liên quan đến nội dung bài. Sau 1 nhiệm vụ (Task) của tiết học giáo viên có<br /> thể đưa ra yêu cầu với học sinh: “Now, students. You did task 1 very well and I<br /> give you three minutes off. Do you like this?/ Do you want to play a small game?”<br /> Điều này không chỉ tạo sự thoải mái cho học sinh mà còn giúp tăng tính giao tiếp<br /> giữa giáo viên với học sinh đồng thời luyện kỹ năng nghe và hình thành phản xạ<br /> đáp lời sau khi tiếp nhận thông tin được truyền đi từ người nói.<br /> 3. Dạy từ vựng và giới thiệu các âm mang tính khái quát:<br /> - Nội dung này nên áp dụng khi dạy cách phát âm một số nguyên âm ở các<br /> bài Language Focus.<br /> Ví dụ 1: Khi giới thiệu cách phát âm của âm /a/ trong Unit 2 – School talks:<br /> Language Focus (Tiếng Anh 10), giáo viên có thể kết hợp với trò chơi Pyramid để<br /> huy động vốn từ của học sinh và qua đó giới thiệu cách dạng phát âm với nguyên<br /> âm này. Cách thực hiện: giáo viên đưa từ đầu tiên, yêu cầu học sinh đặt từ tiếp theo<br /> với chữ cái đầu bắt đầu bằng “a” và từ ở dưới nhiều hơn từ trên 1 chữ cái.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - “Kim tự tháp” (Pyramid) mà học sinh lớp 10A1 đã “xây” được như sau:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> -9-<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> <br /> A<br /> A N<br /> A N D<br /> A U N T<br /> A C T O R<br /> A P P L E S<br /> A I R P O R T<br /> A L P H A B E T<br /> A R C H I T E C T<br /> <br /> <br /> Qua kim tự tháp này, ngoài bổ sung từ vựng cho học sinh, giáo viên có thể<br /> <br /> giới thiệu cách cách phát âm của nguyên âm “a” như / α /, / α: /, /ə / , /æ/ ....... Giáo<br /> viên tiếp tục thay đổi chữ cái đầu khi giới thiệu các âm khác ở các tiết Language<br /> Focus khác trong chương trình.<br /> Ví dụ 2: Khi giới thiệu từ vựng kết hợp dạy cách phát âm của một số<br /> nguyên âm, giáo viên có thể thiết kế trò chơi “A spelling stair”. Trò chơi được thực<br /> hiện như sau (áp dụng trong Unit 7- The mass media - Language Focus/ Tiếng Anh<br /> 10). Cách thực hiện: Giáo viên thiết kế hình thang, nêu luật chơi hoặc cho chữ cái<br /> đầu của mỗi từ trong từng bậc thang, yêu cầu học sinh hoàn thiện.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - 10 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> Tôi đã áp dụng bậc thang này khi giới thiệu cách phát âm các nguyên âm<br /> <br /> /ei/ , /ai/ và âm /ɔi/. Để làm nổi bật âm trong từ mà mình muốn giới thiệu, giáo<br /> viên đặt màu khác ở âm đó để học sinh dễ theo dõi. Trong bài tiếp theo (Unit 9-<br /> Tiếng Anh 10 ) giáo viên có thể thiết kế lại bậc thang cho phù hợp với các nguyên<br /> âm khác, hoặc thiết kế không nhằm mục đích dạy ngữ âm mà chỉ tập chung dạy từ<br /> vựng<br /> C L I M B<br /> U<br /> Y E A R<br /> A<br /> D<br /> I<br /> O I L<br /> I<br /> K<br /> E N J O Y<br /> <br /> <br /> Ví dụ 3: Cũng với dạng bài giới thiệu từ vựng kết hợp dạy cách phát âm của<br /> một số từ có 2 nguyên âm liền nhau, giáo viên còn có thể áp dụng trò chơi “Add<br /> consonants”. Trò chơi này thực hiện theo nhóm hoặc cả lớp đều có tác dụng rất tốt<br /> trong việc tạo hứng thú, khơi dạy vốn từ và khắc sâu cách phát âm của một số<br /> nguyên âm đôi. Giáo viên đưa 2 chữ cái (là nguyên âm) yêu cầu học sinh bổ sung<br /> những chữ cái phụ âm cần thiết để tạo nên từ mới. Ai viết được nhiều từ hơn là<br /> người chiến thắng.<br /> Minh họa 1:<br /> A I<br /> T A I L<br /> P A I L<br /> P A I N<br /> <br /> - 11 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> Minh họa 2:<br /> O O<br /> G O O D<br /> F O O T<br /> G O O S E<br /> <br /> <br /> Ví dụ 4: Một thủ thuật giới thiệu từ vựng- ngữ âm cho tổng hợp nguyên âm<br /> đơn và đôi có thể được giáo viên đưa vào sử dụng cả chương trình 10, 11 là trò<br /> chơi “Angram”(Phép đảo chữ cái). Trò chơi này sử dụng những từ mà khi thay đổi<br /> trật tự chữ cái của chúng sẽ tạo ra từ mới. Trò chơi có thể thực hiện theo đội, trong<br /> khoảng thời gian từ 1-2 phút, đội nào tìm được nhiều từ nhất theo quy định nêu<br /> trên là đội chiến thắng. (Áp dụng cho Unit 14- The World Cup- Tiếng Anh 10 và<br /> Unit 13- The 22nd Sea Games- Tiếng Anh 12)<br /> First word Angram<br /> ten net<br /> saw was<br /> tea eat<br /> team meat<br /> tale late<br /> East seat<br /> race care<br /> post stop<br /> <br /> <br /> 4. Dạy từ vựng kết hợp với dạy cách phát âm chuẩn xác:<br /> - Điều này đặc biệt quan trọng trong quá trình học ngoại ngữ khi giới thiệu<br /> một từ mới ngoài cách giới thiệu nghĩa, nhất thiết phải hướng dẫn học sinh cách<br /> đọc, lưu ý với học sinh một số trường hợp phát âm khác từ sẽ có nghĩa khác đi.<br /> Ví dụ: desert /'dezət/ - sa mạc và desert /di’:zət/ - món tráng miệng ....<br /> (Unit 9 - Deserts - Tiếng Anh 12)<br /> <br /> <br /> - 12 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> 5. Thường xuyên huy động vốn từ của học sinh theo chủ đề để tránh<br /> tình trạng từ vựng “chết”:<br /> - Quả thực nếu học sinh không sử dụng chắc chắn nhiều từ nhiều sẽ bị lãng<br /> quên và lại trở thành từ mới. Vì thế hãy cố gắng gợi lại kiến thức về từ, cấu trúc từ<br /> để hạn chế việc này. Giáo viên có thể sử dụng thủ thuật “Vocabulary tree” cho bài<br /> tập dạng huy động vốn từ. (Hình minh họa H.1 phần phụ lục- Có thể thay thế và áp<br /> dụng linh hoạt cho các phần Writing trong Unit 8- Tiếng Anh 10, Unit 10 - Tiếng<br /> Anh 11 và Unit 14- Tiếng Anh 12 )<br /> 6. Để thực hiện việc dạy ngoại ngữ theo đường hướng giao tiếp, cần chú<br /> trọng dạy trọng âm từ, trọng âm câu và ngữ điệu của câu:<br /> - Trong giao tiếp, trọng âm, ngữ điệu rất quan trọng trong việc biểu đạt cảm<br /> xúc, ý đồ của người nói. Cùng một câu nhưng với ngữ điệu lên, hoặc trọng âm đặt<br /> vào từ khác sẽ hàm ý khác với câu có ngữ điệu xuống hoặc tập trung trọng âm vào<br /> từ khác. Nếu đối tượng học sinh khá, giáo viên có thể giới thiệu Hình thang<br /> nguyên âm (Cardinal vowel) để học sinh nhận biết được khu vực đặt âm, độ cao<br /> của âm, từ đó có thể bật âm chính xác trong các từ riêng lẻ.<br /> Cardinal vowel<br /> front neutral back<br /> i: u:<br /> high<br /> <br /> i ʊ<br /> З:<br /> mid<br /> ə ɔ:<br /> Λ<br /> low<br /> æ a:<br /> ɔ<br /> <br /> Trong đó: high- mid- low dùng để miêu tả độ cao của lưỡi còn front - mid -<br /> back dùng để miêu tả vị trí nào của lưỡi được sử dụng để phát ra âm đó.<br /> <br /> Ví dụ, qua hình thang trên, ta có thể miêu tả âm /ɔ/ qua 3 tiêu chí<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - 13 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> back<br /> <br /> ɔ very low<br /> short<br /> - Ngoài hướng dẫn học sinh quy tắc trọng âm của từ (nội dung này đã được<br /> tôi trình bày tại mục 4- trang 12 SKKN: Một số phương pháp dạy ngữ âm- từ vựng<br /> thực hiện năm 2011 ), cần lưu ý các em các dạng âm mạnh, âm yếu (weak form -<br /> strong form) ngữ điệu lên - xuống (rising - falling tune) để khi giao tiếp các em sử<br /> dụng ngữ điệu trong giọng nói một cách chính xác và hiệu quả.<br /> + Thông thường ngữ điệu xuống hay gặp trong các câu trần thuật, câu phủ<br /> định, thức mệnh lệnh và các Wh- questions.<br /> + Ngữ điệu lên thường dùng trong các câu hỏi dạng Yes/ No questions. Kết<br /> hợp ngữ điệu lên - xuống (rising - falling tune) luôn thấy trong các câu có sự lựa<br /> chọn (OR) và câu liệt kê (AND)<br /> Ví dụ 1:<br /> Would you like some TEA or COFFEE ?<br /> Ví dụ 2:<br /> I’d like some butter, cheese, apples AND milk.<br /> - Bên cạnh đó, vị trí trọng âm trong câu cũng rất quan trọng. Sau đây, tôi xin<br /> trình bày một ví dụ về trọng âm trong câu.<br /> <br /> ∙ ∙ ∙<br /> I could hardly believe my eyes.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Function words Content words (Lexical words)<br /> (Từ có chức năng) (Từ có chứa nội dung)<br /> Từ ví dụ trên có thể phân tích và rút ra:<br /> + Các từ có chứa nội dung gồm: danh từ (noun), động từ chính (main verb),<br /> tính từ (adjective), trạng từ (adverb). Từ để hỏi (question word) và đại từ chỉ định<br /> <br /> <br /> - 14 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> (demonstrative) cũng thuộc nhóm này. Thông thường, các từ có chứa nội dung<br /> luôn chứa trọng âm.<br /> + Các từ có chức năng bao gồm: đại từ (pronoun), trợ động từ (auxiliary).<br /> Mạo từ (article), giới từ (article), đại từ quan hệ (relative pronoun)... thường nằm<br /> trong nhóm này.<br /> 7. Thiết kế nhiều bài tập mang tính giao tiếp:<br /> Để vận dụng tổng hợp các kiến thức về ngữ pháp - từ vựng - ngữ âm vào<br /> trong thực hành nói , ứng dụng trong giao tiếp, giáo viên cần tích cực tìm tòi, thiết<br /> kế các bài tập mang tính giao tiếp phù hợp cho từng bài học. Dưới đây là một số<br /> kiểu bài tôi đã áp dụng:<br /> a. “Describe and Arrange ”<br /> - Hoạt động này được tiến hành theo cặp. Trong một cặp, học sinh A được<br /> phát 1 số hình ảnh có đánh số thứ tự cố định, học sinh B được phát các hình ảnh<br /> tương tự nhưng chỉ có 1 số hình ảnh được đánh số. Nhiệm vụ của B là phải trao đổi<br /> với A để hoàn chỉnh việc đánh số thứ tự các tranh, A thực hiện nhiệm vụ miêu tả,<br /> hướng dẫn B đánh số mà không được phép cho bạn xem tranh gốc. (Hình minh họa<br /> H.2- áp dụng trong Unit 10 – Conservation- Reading. Tiếng Anh 10; Hình minh<br /> họa H.3b- áp dụng trong Unit 13- Hobbies- Speaking. Tiếng Anh 11)<br /> b. “Describe and Draw ”<br /> - Tùy vào trình độ học sinh và nội dung cần chuyển tải trong bài học mà<br /> giáo viên lựa chọn hình ảnh trong tranh cho phù hợp. Trong hoạt động này, học<br /> sinh A được phát 1 bức tranh, học sinh này có nhiệm vụ miêu tả cho các học sinh<br /> khác để các bạn vẽ lại. Trong quá trình vẽ, các “ họa sỹ ” có thể đặt ra các câu hỏi<br /> để lấy thông tin rõ ràng hơn sử dụng các Wh- questions. Hoạt động này có tính<br /> giao tiếp khá cao và giúp luyện kỹ năng nghe cho học sinh. Ví dụ:<br /> Student A: There are two boys and a woman in the pictures. A boy is sitting<br /> on the wheelchair.<br /> Student B : Yes, and where’s other boy?<br /> (Hình minh họa H.3a Phần phụ lục- áp dụng trong Unit 12- Music-<br /> Language focus. Tiếng Anh 10)<br /> <br /> - 15 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> c.“Find the differences”<br /> - Hoạt động này có thể áp dụng theo cặp hoặc nhóm. Mỗi cặp/ nhóm được<br /> phát hai bức tranh có nhiều điểm giống nhau. Trong 2- 3 phút, yêu cầu các cặp/<br /> nhóm chỉ ra sự khác biệt và thông báo trước lớp về kết quả của mình. (Hình minh<br /> họa H.4 Phần phụ lục)<br /> d. “Find someone who ......”<br /> - Dạng bài tập này áp dụng rất tốt cho những bài dạy kể cả nói và ngữ pháp<br /> (Language focus) theo chủ điểm các hoạt động hàng ngày (daily activities). Cách<br /> tiến hành: Yêu cầu học sinh liệt kê một số việc mà mọi người thường làm (như go<br /> jogging, go shopping, do aerobic.....), sau đó cho học sinh đi quanh lớp để tìm ra<br /> người có thói quen làm việc này. Giáo viên có thể đưa yêu cầu : Students, you have<br /> 3 minutes to find someone who does/ likes .... those things.<br /> - Qua thực tế sử dụng (áp dụng trong Unit 13- Hobbies- Speaking. Tiếng<br /> Anh 11) tôi thấy bài luyện tập này có thể áp dụng thiết kế cho nhiều trình độ học<br /> sinh và có hiệu quả tạo hứng thú cao<br /> e. “ Survey”<br /> - “Khảo sát” là một biện pháp huy động tính tích cực trong giao tiếp cho học<br /> sinh. Nếu học sinh có thể tự lập được câu hỏi thì hoạt động này thực sự rất bổ ích.<br /> Khi thực hiện hoạt động này, tôi áp dụng thời hiện tại hoàn thành và từ chủ đề<br /> được là ”sleep”. Giáo viên yêu cầu học sinh đưa ra càng nhiều từ vựng về chủ đề<br /> này càng tốt. (Ví dụ: dream, nightmare , light/heavy sleeper......). Học sinh sẽ tiến<br /> hành khảo sát bạn mình bằng cách đưa ra các câu hỏi sử dụng từ vựng vừa khai<br /> thác. Các câu hỏi mà học sinh có thể đưa ra là:<br /> + Are you a light/ heavy sleeper?<br /> + How many hours do you normally sleep a day?<br /> + Have you ever talked in your sleep?<br /> + Have you ever had a nightmare?<br /> + Have you ever fallen out of the bed?<br /> + If yes, describe the experience(s) ?<br /> <br /> <br /> - 16 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> (Thủ thuật này được tôi sử dụng trong Unit 3- People’s background-<br /> Language Focus. Tiếng Anh 10)<br /> f. “Role- playing”<br /> - Hoạt động đóng vai là một hoạt động mang tính giao tiếp và tính thực tiễn<br /> cao. Trong các tiết dạy nói và ngữ pháp, đều có thể áp dụng bài tập này.<br /> - Tình huống giáo viên đưa ra có thể là: “A, imagine that you are My Tam, a<br /> famous singer and other students, you are fans of My Tam. You meet her by a<br /> chance and have a talk with her.” Với tình huống này, học sinh đặt ra nhiều câu hỏi<br /> mang tính giao tiếp khác nhau .<br /> 8. Tùy theo trình độ học sinh và nội dung tiết dạy, có thể giới thiệu cho<br /> học sinh cách dùng các từ theo từng mức độ ý nghĩa.<br /> Nhiều từ tiếng Anh có nghĩa giống nhau nhưng mức độ ý nghĩa khác nhau.<br /> Dưới đây là ba mức độ thường thấy và một số ví dụ minh họa. (Có thể áp dụng<br /> trong các tiết tự chọn với nội dung nâng cao cho học sinh khá)<br /> Positive meaning Negative meaning Neutral<br /> (Nghĩa tích cực) (Nghĩa tiêu cực) (Nghĩa trung lập)<br /> home accommodation house<br /> girl, lady chick, board woman, female<br /> single girl sprinter unmarried woman<br /> wealthy loaded rich<br /> juvenile childish childlike<br /> good morning hey hello<br /> <br /> <br /> IV. Hiệu quả của Sáng kiến kinh nghiệm:<br /> <br /> Sau một năm học áp dụng các phương pháp, thủ thuật dạy từ vựng - ngữ âm<br /> và ứng dụng trong dạy kỹ năng giao tiếp, cùng với việc thường xuyên tham khảo ý<br /> kiến của đồng nghiệp, bản thân tôi cũng kiểm chứng sau từng bài đã áp dụng để<br /> tìm ra ưu điểm, hạn chế từ đó có thể thực hiện tốt hơn cho những bài sau. Tôi thấy<br /> học sinh có sự tiến bộ nhất định. Cụ thể ở các mặt sau:<br /> <br /> - 17 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> - Về ý thức học tập:<br /> + Học sinh hứng thú hơn với việc học bộ môn. Có ý thức ganh đua và tinh<br /> thần học hỏi lẫn nhau trong các phần thi.<br /> - Về kiến thức từ vựng:<br /> + Nhiều em đã cải thiện và mở rộng thêm vốn từ vựng<br /> + Học sinh thích thú với việc khám phá thêm nhiều từ mới phù hợp với nội<br /> dung từng bài học đồng thời các em sử dụng từ vựng chính xác hơn.<br /> - Về kiến thức ngữ âm:<br /> + Học sinh phát âm chuẩn xác hơn. Các em bắt đầu có ý thức về việc nhấn<br /> trọng âm của từ, trọng âm của câu làm cho ngôn ngữ trong câu sinh động và đạt<br /> hiệu quả giao tiếp hơn.<br /> - Về kiến thức giao tiếp:<br /> + Biết sử dụng ngôn ngữ giao tiếp linh hoạt, phù hợp với ngữ cảnh.<br /> + Tích cực hơn trong việc giao tiếp bằng tiếng Anh với giáo viên cũng như<br /> các bạn.<br /> - Kết quả chung: Bài tập về ngữ âm, từ vựng và ngôn ngữ giao tiếp đạt<br /> điểm số cao hơn.<br /> Để có sự kiểm chứng cụ thể, tôi tiến hành khảo sát trong một số tiết dạy với<br /> học sinh 2 lớp 10A1, 12A1 (54 học sinh) và thu được kết quả như sau. (Các phần<br /> kiểm tra được quy ra thang điểm 10)<br /> <br /> Sau khi áp dụng SKKN Số học sinh<br /> Kiến thức Điểm Điểm Điểm Điểm Điểm đạt điểm từ 5<br /> kiểm tra 9-10 7-8 5-6 3-4 0-2 trở lên<br /> Từ vựng<br /> 7 16 22 9 0 45HS =83.0%<br /> (5 câu)<br /> Ngữ âm<br /> 4 18 19 10 3 41HS =76.0%<br /> (5 câu)<br /> Ngôn ngữ<br /> giao tiếp 8 14 19 6 7 41HS =76.0%<br /> (5 câu)<br /> <br /> - 18 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> Tôi đã so sánh kết quả này với bài khảo sát đầu năm và thấy việc áp dụng<br /> các phương pháp dạy từ vựng – ngữ âm – giao tiếp được trình bày trong sáng kiến<br /> đã thu được kết quả đáng mừng.<br /> BIỂU SO SÁNH TỈ LỆ HỌC SINH ĐẠT ĐIỂM<br /> TỪ TRUNG BÌNH TRỞ LÊN TRƯỚC VÀ SAU KHI ÁP DỤNG SKKN<br /> <br /> Học sinh đạt Học sinh đạt điểm<br /> điểm từ TB trở từ TB trở lên sau<br /> Tăng<br /> lên trước khi áp khi áp dụng<br /> Kiến thức kiểm tra dụng SSKN SSKN<br /> Số lượng Số lượng Số lượng<br /> % % %<br /> (HS) (HS) (HS)<br /> Từ vựng<br /> 19 35.0 45 83.0 26 48.0<br /> (5 câu)<br /> Ngữ âm<br /> 15 27.8 41 76.0 26 48.2<br /> (5 câu)<br /> Ngôn ngữ giao tiếp<br /> 13 24.1 41 76.0 28 51.9<br /> (5 câu)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - 19 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> PHẦN KẾT LUẬN<br /> I. Những bài học kinh nghiệm:<br /> Sau một năm thực hiện và áp dụng đề tài sáng kiến kinh nghiệm, tôi đã rút ra<br /> một số kinh nghiệm về nội dung dạy ngữ âm - từ vựng - giao tiếp. Cụ thể như sau:<br /> - Việc dạy từ vựng - ngữ âm và sử dụng được từ đó trong kỹ năng nói và<br /> cao hơn nữa là sử dụng được trong giao tiếp rất quan trọng vì nó giúp đạt mục tiêu<br /> giao tiếp đạt hiệu quả cao.<br /> - Để mục tiêu dạy tiếng Anh đạt hiệu quả, cần tạo môi trường giao tiếp để<br /> học sinh được thực hành các kiến thức ngôn ngữ, từ vựng, ngữ pháp đã học đồng<br /> thời hình thành cho các em thói quen, sự tự tin khi dùng Anh ngữ.<br /> - Thường xuyên thay đổi phương pháp dạy học theo hướng tích cực bằng<br /> cách áp dụng các phương pháp dạy mới, thiết kế các hoạt động trên lớp nhằm huy<br /> động tối đa sự tập trung theo dõi và tham gia của học sinh trong mỗi tiết học.<br /> Những phương pháp được trình bày trong đề tài trên có thể được biến đổi và vận<br /> dụng sáng tạo linh hoạt để tạo hứng thú và truyền đạt kiến thức cho học sinh một<br /> cách có hiệu quả.<br /> - Hãy kiên nhẫn với học sinh và thường xuyên động viên, khen ngợi để tạo<br /> động lực học tập cho các em.<br /> - Giáo viên phải thường xuyên nâng cao năng lực giao tiếp bằng ngoại ngữ,<br /> trau dồi vốn từ, kiến thức ngữ pháp và ngữ âm thông qua các hoạt động cụ thể như<br /> trao đổi, thảo luận cùng đồng nghiệp trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, dự giờ<br /> để học tập, rút kinh nghiệm.<br /> - Tự nâng cao năng lực giao tiếp và mở rộng vốn từ bằng cách xem phim,<br /> xem các clip bằng tiếng Anh hoặc có phụ đề Tiếng Anh. Ngoài ra, việc nghe các<br /> chương trình bằng tiếng Anh theo chủ đề bạn thích hoặc nghe các bài học tiếng<br /> Anh trên đài hoặc vô tuyến cũng rất hữu ích.<br /> II. Ý nghĩa của Sáng kiến kinh nghiệm:<br /> - Sáng kiến đưa ra một số giải pháp giúp học sinh trường THPT Than Uyên<br /> vận dụng kiến thức ngữ pháp, từ vựng - ngữ âm giúp các em dần nâng cao kết quả<br /> <br /> <br /> - 20 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> học tập và cải thiện điểm thi trong phần ngôn ngữ giao tiếp nói riêng và điểm toàn<br /> bài thi tốt nghiệp nói chung.<br /> - Sáng kiến cũng nêu ra một số phương pháp nhằm cải tiến việc dạy từ vựng<br /> kết hợp với ngữ âm và ứng dụng chúng để nâng cao chất lượng giao tiếp, đồng thời<br /> tạo môi trường học ngoại ngữ thân thiện, gây hứng thú học tập cho học sinh.<br /> - Những giải pháp trong trình bày trong sáng kiến được thể hiện thông qua<br /> việc thiết kế những bài tập nhỏ tập cho học sinh thói quen sử dụng tiếng Anh từ đó<br /> từng bước góp phần nâng cao chất lượng sử dụng từ của học sinh nói riêng và chất<br /> lượng học môn Tiếng Anh nói chung.<br /> - Sáng kiến đồng thời cũng là nguồn tài liệu tham khảo khá hữu ích cho các<br /> giáo viên tiếng Anh trong quá trình giảng dạy về một số phương pháp dạy từ vựng-<br /> ngữ âm và cách ứng dụng chúng trong dạy học sinh kỹ năng giao tiếp.<br /> III. Khả năng ứng dụng, triển khai:<br /> Các phương pháp trình bày trong đề tài đã được tôi và các đồng nghiệp trong<br /> nhóm chuyên môn áp dụng thực hiện ở hầu hết các lớp học ở trường THPT Than<br /> Uyên từ tháng 9 năm 2012 đến tháng 5 năm 2013. Đối với bản thân, sau gần một<br /> năm học ứng dụng các phương pháp này, tôi thấy học sinh của mình đã đạt được<br /> những kết quả rất khả quan như: các em đã hứng thú hơn với tiết học, vốn từ vựng,<br /> kiến thức ngữ âm- trọng âm được mở rộng, kỹ năng giao tiếp được cải thiện và<br /> nâng cao. Tôi cho rằng, đề tài sáng kiến kinh nghiệm có thể áp dụng trong việc dạy<br /> ngoại ngữ (Tiếng Anh) đối với học sinh cả cấp THCS và THPT trong toàn tỉnh Lai<br /> Châu.<br /> IV. Những kiến nghị, đề xuất:<br /> 1. Kiến nghị, đề xuất với Sở giáo dục và đào tạo tỉnh Lai Châu:<br /> - Để nâng cao năng lực giao tiếp, kiến thức về ngữ âm cho giáo viên ngoại<br /> ngữ, việc Sở giáo dục liên hệ và tổ chức các lớp tập huấn về nội dung này với các<br /> giảng viên trường Đại học chuyên ngữ, giảng viên người nước ngoài rất cần thiết<br /> và thiết thực. Thông qua tập huấn, giáo viên có cơ hội để thực hành, tự đánh giá<br /> khả năng giao tiếp của bản thân, học hỏi từ giảng viên và các đồng nghiệp nhằm<br /> nâng cao trình độ.<br /> <br /> - 21 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> - Tổ chức các chuyến đi thực tế hoặc học tập trao đổi kinh nghiệm ở những<br /> nơi có nhiều khách du lịch quốc tế hoặc tập huấn nước ngoài cho giáo viên tiếng<br /> Anh để nâng cao kỹ năng sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp quốc tế.<br /> 2. Kiến nghị, đề xuất với trường THPT Than Uyên:<br /> - Tạo điều kiện cho giáo viên tiếng Anh được tham gia tập huấn các lớp bồi<br /> dưỡng về chuyên môn do Sở giáo dục, Bộ giáo dục tổ chức.<br /> - Tạo điều kiện cho giáo viên đi thi phỏng vấn lấy học bổng đi du học ở các<br /> nước có ngôn ngữ thứ hai là tiếng Anh để nâng cao trình độ chuyên môn nói chung<br /> và khả năng giao tiếp tiếng Anh nói riêng.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - 22 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> 1. Tài liệu bồi dưỡng giáo viên – Nhà Xuất bản giáo dục (Trang 9)<br /> 2. Hỗ trợ ôn thi Tốt nghiệp trung học và Tuyển sinh Đại học – Nguyễn Quốc<br /> Hùng, Ma.- Nhà xuất bản trẻ ( Chuyên đề Phonetics)<br /> 3. Phonetics and Phonology – Lưu Kim Nhung – Hanoi National University<br /> of Education Faculty of English<br /> 4. Speaking 1- Nguyen Thuy Nga - Division of English Language Acquisition<br /> (Hanoi National University of Education Faculty of English)<br /> 5. How to teach English, Jeremy Harmer, Longman.<br /> 6. English Language proficiency level benchmarks – Thai Nguyen university<br /> - CFORD.<br /> 7. Sách giáo khoa Tiếng Anh 10, 11, 12 – Nhà xuất bản giáo dục.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - 23 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> PHỤ LỤC<br /> Các hình ảnh minh họa sử dụng trong đề tài<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> H.1 Vocabulary tree<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> H2. Describe and arrange<br /> <br /> <br /> <br /> - 24 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> H.3a Describe and draw<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 1 2 3<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 4 5 6<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 7 9<br /> 8<br /> <br /> <br /> <br /> H.3b Describe and draw/ Describe and arrange<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - 25 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> H.4a<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> H.4b<br /> H.4 Find the differences between H.4a and H.4b<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - 26 -<br /> Một số phương pháp dạy Ngữ âm- từ vựng để phát triển kỹ năng giao tiếp tiếng Anh cho học sinh trường THPT Than Uyên.<br /> <br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Mục Trang<br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> I. Lý do chọn đề tài 1<br /> II. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu 2<br /> III. Mục đích nghiên cứu 2<br /> IV. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu 3<br /> PHẦN NỘI DUNG<br /> I. Cơ sở lý luận 4<br /> II. Thực trạng của vấn đề 5<br /> III. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề 7<br /> IV. Hiệu quả của Sáng kiến kinh nghiệm 17<br /> PHẦN KẾT LUẬN<br /> I. Những bài học kinh nghiệm 20<br /> II. Ý nghĩa của Sáng kiến kinh nghiệm 20<br /> III. Khả năng ứng dụng, triển khai 21<br /> IV. Những kiến nghị đề xuất 21<br /> Tài liệu tham khảo 23<br /> Phụ lục (Các hình ảnh minh họa trong đề tài) 24<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> - 27 -<br />