zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

So sánh mức độ tổn thương thần kinh tự chủ giữa bệnh Parkinson và teo đa hệ thống

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

43
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ có thể giúp phân biệt bệnh Parkinson với teo đa hệ thống (MSA). Mục tiêu: So sánh mức độ tổn thương thần kinh tự chủ giữa Parkinson và MSA. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả, trên 82 bệnh nhân Parkinson và 45 bệnh nhân MSA tại bệnh viện Chuyên Khoa Ngoại Thần Kinh Quốc Tế từ tháng 4/2017 đến tháng 10/2019.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: So sánh mức độ tổn thương thần kinh tự chủ giữa bệnh Parkinson và teo đa hệ thống

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 SO SÁNH MỨC ĐỘ TỔN THƯƠNG THẦN KINH TỰ CHỦ GIỮA BỆNH PARKINSON VÀ TEO ĐA HỆ THỐNG Võ Nguyễn Ngọc Trang1, Nguyễn Hữu Công1 TÓM TẮT Đặt vấn đề: Test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ có thể giúp phân biệt bệnh Parkinson với teo đa hệ thống (MSA). Mục tiêu: So sánh mức độ tổn thương thần kinh tự chủ giữa Parkinson và MSA. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu cắt ngang mô tả, trên 82 bệnh nhân Parkinson và 45 bệnh nhân MSA tại bệnh viện Chuyên Khoa Ngoại Thần Kinh Quốc Tế từ tháng 4/2017 đến tháng 10/2019. Có 6 test đánh giá chức năng thần kinh tự chủ được khảo sát, bao gồm: test biến thiên nhịp tim theo tư thế, theo hít thở sâu, và theo nghiệm pháp Valsalva, test biến thiên huyết áp theo tư thế, sau vận động thể lực đẳng trường và test ghi đáp ứng giao cảm da. Kết quả: Nhóm MSA có bất thường thần kinh tự chủ nặng hơn nhóm Parkinson (điểm Ewing = 3,22 so với 2,02, p 0,05). Trong khi đó, bất thường giao cảm da ở nhóm MSA (51,1%) cao hơn Parkinson (30,5%) (p=0,022). Nhóm MSA có tỷ lệ hạ huyết áp tư thế (33,3%) cao hơn Parkinson (6,1%) (p
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Nghiên cứu Y học and 51.1%, respectively (p=0.022). Orthostatic hypotension was more frequent in MSA (33.3%) than in PD (6.1%) (p
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Test thay đổi nhịp tim khi hít thở sâu: đặt hai huyết áp trong 3 phút sao cho duy trì áp lực điện cực để ghi điện tim trên ngực, một ở giữa bằng 1/3 áp lực bóp tay tối đa của chính bệnh xương đòn trái, và một ở trên xương ức. Bệnh nhân. Đánh giá chênh lệch huyết áp khi gắng nhân nằm nghỉ trong 5 phút, sau đó hít thở thật sức đẳng trường so với khi nghỉ ngơi. sâu với nhịp độ 6 lần/phút trong khoảng 1 phút. Test ghi đáp ứng giao cảm da: Đặt các cặp Đánh giá chênh lệch nhịp tim giữa hít vào điện cực ghi ở bàn tay và bàn chân, trong đó (khoảng R – R ngắn nhất) và thở ra (khoảng R – điện cực hoạt động ở gan bàn tay hay gan bàn R dài nhất). chân, và điện cực đối chiếu đặt ở mu bàn tay. Test biến thiên nhịp tim và huyết áp khi Kích thích được thực hiện bằng đá lạnh và kích thay đổi tư thế: Cho bệnh nhân nằm ngửa trên thích điện vào dây thần kinh. Quan sát điện thế giường, đặt hai điện cực để ghi điện tim trên đáp ứng trên màn hình. ngực. Đo huyết áp ở tư thế nằm, sau đó bắt Các biến số chính đầu cho bệnh nhân đứng dậy. Đo huyết áp ở Đặc điểm đối tượng nghiên cứu: giới tính, phút thứ 2 và thứ 5 sau khi đứng dậy. Đánh tuổi khởi bệnh, tuổi tại thời điểm nghiên cứu: giá chênh lệch huyết áp khi nằm so với khi dựa vào hỏi người bệnh. đứng. Đánh giá chênh lệch nhịp tim bằng tỷ số Đặc điểm bệnh Parkinson: thang điểm thống 30:15. Tỷ số 30:15 = khoảng R-R của nhịp tim nhất đánh giá bệnh Parkinson (UPDRS): dựa vào thứ 30 sau khi đứng/khoảng R-R của nhịp tim hỏi bệnh & khám lâm sàng. thứ 15 sau khi đứng. Đặc điểm bệnh teo đa hệ thống: thang Test biến thiên nhịp tim với nghiệm pháp điểm UPDRS, thang điểm thống nhất đánh giá Valsalva: Cho bệnh nhân hít sâu vào và thổi bệnh MSA (UMSARS): dựa vào hỏi bệnh và mạnh vào một cái ống có lực cản (nối với máy khám lâm sàng. đo huyết áp), sao cho tạo được và duy trì áp lực Đánh giá mức độ nặng tổn thương thần kinh 40mmHg trong 15 giây. Sau đó cho bệnh nhân tự chủ dựa theo phân độ Ewing(4). Cách phân độ nghỉ 3 phút là lặp lại nghiệm pháp này thêm 2 1: biến định tính, chia làm 2 nhóm: bất thường lần nữa. Chọn tỷ số Valsalva cao nhất trong 3 lần và bình thường (nhóm bình thường là bao gồm làm kết quả cuối cùng. Tỷ số Valsalva = nhịp tim phân độ bình thường và ranh giới theo Ewing). nhanh nhất của pha 2/ nhịp tim chậm nhất của Cách phân độ 2: biến định lượng, theo thang pha 4 (khoảng cách R-R dài nhất của pha điểm Ewing. Điểm Ewing là tổng điểm của 5 test 4/khoảng R-R ngắn nhất của pha 2) đánh giá chức năng thần kinh tự chủ tim mạch Test thay đổi huyết áp khi vận động thể lực (Bảng 1). đẳng trường: Cho bệnh nhân nắm giữ máy đo Bảng 1: Phân độ Ewing trong đánh giá mức độ tổn thương thần kinh tự chủ Test Chỉ số Bình thường Ranh giới Bất thường Valsalva Chỉ số Valsalva ≥1,21 1,11 – 1,20 ≤1,10 Nhịp tim theo tư thế Chỉ số 30:15 ≥1,04 1,01 – 1,03 ≤1,00 Hít thở sâu Biến thiên nhịp tim giữa hít vào và thở ra ≥15 11 – 14 ≤10 Huyết áp theo tư thế Mức độ giảm huyết áp tâm thu ≤10 11 – 29 ≥30 Vận động đẳng trường Mức độ tăng huyết áp tâm trương ≥16 11 – 15 ≤10 Bảng 2: Điểm số theo phân độ Ewing Phương pháp thống kê Phân độ Điểm số Thu thập và xử lý số liệu nghiên cứu bằng Bình thường 0 phần mềm SPSS 20.0. Sự tương quan giữa các Ranh giới 0,5 Bất thường 1 biến số nếu có được khảo sát bằng phép kiểm chi Chuyên Đề Thần Kinh - Da Liễu 77
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Nghiên cứu Y học bình phương và phép kiểm chính xác Fisher cho Bảng 3: Đặc điểm chung đối tượng nghiên cứu các biến định tính; phép kiểm t-student cho các Đặc điểm Parkinson(N=82) MSA (N=45) p biến định lượng. Tỷ lệ nữ:nam 1,48:1 1,04:1 0,347 Tuổi khởi bệnh 55,82 ± 9,83 56,11 ± 7,79 0,863 Y đức Tuổi tại thời điểm NC 58,62 ± 1,11 58,67 ± 1,12 0,078 Nghiên cứu này được thông qua bởi Hội UPDRS trung bình 31 ± 19,2 34,9 ± 17,5 0,016 đồng Đạo đức trong nghiên cứu Y sinh học Đại So sánh mức độ tổn thương thần kinh tự chủ học Y Dược TP. HCM, số 150/HĐĐĐ, ngày giữa bệnh Parkinson và teo đa hệ thống 5/5/2017. Không có sự khác biệt về chỉ số 30:15 và chỉ KẾT QUẢ số Valsalva giữa nhóm Parkinson và teo đa hệ Đặc điểm chung đối tượng nghiên cứu thống (p >0,05). Có sự khác biệt về mức độ tổn Tổng số có 82 bệnh nhân Parkinson và 45 thương thần kinh tự chủ giữa bệnh Parkinson và bệnh nhân teo đa hệ thống (MSA) thỏa tiêu teo đa hệ thống khi khảo sát trên test biến thiên chuẩn chọn bệnh được đưa vào nghiên cứu từ nhịp tim với hít thở sâu, test biến thiên huyết áp 4/2017 đến 10/2019. với vận động thể lực đẳng trường, và biến thiên huyết áp theo tư thế (p
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 thang điểm UPDRS giữa 2 nhóm bệnh tác giả Pavy-LeTraon A, nên trong nghiên cứu Parkinson và MSA (p=0,254). của chúng tôi, sự khác biệt về chỉ số 30:15 giữa 2 So sánh mức độ tổn thương thần kinh tự chủ nhóm không có ý nghĩa thống kê (p=0,061). giữa bệnh Parkinson và teo đa hệ thống Khi khảo sát huyết áp theo tư thế, chúng tôi Ở điều kiện bình thường, có biến thiên nhịp thấy có rối loạn chức năng giao cảm ở nhóm tim theo nhịp thở: khi hít vào sâu thì nhịp tim bệnh nhân Parkinson và đặc biệt là nhóm teo đa tăng lên do giảm hoạt động của dây X, ngược lại hệ thống, biểu hiện bằng hiện tượng giảm huyết khi thở ra thì nhịp tim giảm. Biến thiên nhịp tim áp tâm thu ở thời điểm 2 phút sau khi đứng, rõ trung bình trong nhóm MSA của chúng tôi là nhất sau 3 phút và sau 5 phút, huyết áp vẫn còn 5,05 nhịp/phút, thấp hơn so với nhóm Parkinson giảm, cụ thể sau 3 phút, biến thiên huyết áp tâm là 11,04 nhịp/phút, khác biệt có ý nghĩa thống kê thu trung bình ở nhóm MSA là -18,64 ± 19,54 (p
Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 Nghiên cứu Y học trên 10 mmHg trong vòng 3 phút sau khi đứng đánh giá biến thiên huyết áp sau 5 phút(6,8). hoặc nghiêng 60o khi làm nghiệm pháp bàn Chính vì vậy, chỉ số biến thiên huyết áp hơi khác nghiêng. Chính vì vậy, khi dựa vào ngưỡng biến biệt so với nghiên cứu của chúng tôi. Theo thiên huyết áp tâm thu 20 mmHg, tỷ lệ hạ huyết Ewing, khi thực hiện test này, có thể cho bệnh áp tư thế trong các nghiên cứu của các tác giả nhân duy trì áp lực bóp tay đến tối đa 5 phút, và cao hơn so với nghiên cứu của chúng tôi. Tuy việc chọn đánh giá đáp ứng huyết áp tại thời nhiên, điểm giống nhau giữa các nghiên cứu là điểm 3 phút hay 5 phút là tùy vào khả năng duy tỷ lệ hạ huyết áp tư thế trong nhóm MSA đều trì áp lực bóp tay của từng bệnh nhân, và tùy cao hơn so với nhóm Parkinson. vào quy trình của từng phòng điện cơ(4). Khi khảo sát biến thiên nhịp tim với nghiệm Đối với test ghi đáp ứng giao cảm da, chúng pháp Valsava, chúng tôi ghi nhận chỉ số Valsalva tôi thực hiện bằng cách kích thích điện vào dây ở nhóm MSA là 1,19 ± 0,15, thấp hơn nhóm thần kinh và quan sát điện thế đáp ứng trên màn Parkinson (1,24 ± 0,15) (p=0,078). Khi khảo sát về hình. Bình thường, đáp ứng giao cảm da là một mặt tỷ lệ, tỷ lệ bất thường test Valsalva ở nhóm sóng 2 pha. Trong nghiên cứu của chúng tôi, test MSA (44,4%) cao hơn nhóm Parkinson (29,3%), ghi đáp ứng giao cảm da bất thường ở 30,5% tuy nhiên khác biệt giữa 2 nhóm vẫn không có ý bệnh nhân Parkinson và 51,1% bệnh nhân MSA, nghĩa thống kê (p=0,086). Tỷ lệ này của chúng tôi khác biệt có ý nghĩa thống kê (p=0,022). Trên thế giống với nghiên cứu của tác giả Brisinda, với tỷ giới, tác giả Bordet R và Pavy-LeTraon A cũng lệ bất thường test Valsalva ở nhóm Parkinson và ghi nhận tỷ lệ bất thường giao cảm da ở bệnh MSA lần lượt là 26,1% và 46,1%, tác giả Tandon nhân MSA cao hơn có ý nghĩa so với nhóm cũng ghi nhận tỷ lệ bất thường test Valsalva ở 53 Parkinson(5,7). Tuy nhiên, có sự khác biệt về tỷ lệ bệnh nhân MSA là 41,5%(9,10). Tuy nhiên, tỷ lệ bất thường giữa các nghiên cứu, nguyên nhân có này lại thấp hơn so với các nghiên cứu của tác thể do cỡ mẫu khác nhau và cách phân tích kết giả Kim WC và Pavy-LeTraon A(5,8). Nguyên quả khác nhau. Tỷ lệ bất thường đáp ứng giao nhân có thể do độ nặng của bệnh khác nhau cảm da của chúng tôi và tác giả Bordet đều thấp giữa các nghiên cứu. Sau khi vận động thể lực hơn so với nghiên cứu của Pavy-LeTraon A. đẳng trường, thông thường sẽ có tăng huyết áp Nguyên nhân là do chúng tôi và tác giả Bordet cả tâm thu và tâm trương, biến thiên huyết áp xem ghi đáp ứng giao cảm da là một test định tâm trương trung bình trong nghiên cứu của tính, test gọi là bất thường nếu không có sóng chúng tôi ở nhóm Parkinson và MSA lần lượt là đáp ứng trên màn hình(7). Còn Pavy-LeTraon A 7,37 ± 6,87 và 4,36 ± 6,19 mmHg, khác biệt có ý phân tích kết quả không chỉ dựa vào có sóng nghĩa thống kê (p=0,016). Các nghiên cứu của tác đáp ứng hay không, mà tác giả còn dựa vào biên giả Baschieri F, Kim WC và Pavy-LeTraon A có độ và thời gian tiềm của sóng đáp ứng, suy giảm chỉ số biến thiên huyết áp tâm trương khác biệt biên độ rất nặng hoặc thời gian tiềm kéo dài đều so với nghiên cứu của chúng tôi. Điều này có thể là bất thường(5). Chính vì vậy, tỷ lệ bất thường lý giải là do phương pháp thực hiện test hơi giao cảm da trong nghiên cứu của tác giả cao khác nhau. Cụ thể, trong nghiên cứu của chúng hơn. tôi và Pavy-LeTraon A, bệnh nhân nắm giữ máy Có nhiều bảng phân loại mức độ nặng dựa đo huyết áp trong 3 phút sao cho duy trì áp lực trên các test đánh giá chức năng thần kinh tự bằng 1/3 áp lực bóp tay tối đa của chính bệnh chủ. Trong đó, phân loại kinh điển nhất và sử nhânvà tìm chênh lệch huyết áp sau 3 phút(5). dụng phổ biến nhất hiện nay là bảng phân loại Còn trong nghiên cứu của Baschieri F và của của tác giả Ewing. Tác giả khảo sát 5 test, bao Kim WC, tác giả cũng cho bệnh nhân duy trì áp gồm: 3 test khảo sát biến thiên nhịp tim (theo tư lực bằng 1/3 áp lực bóp tay tối đa, nhưng chọn thế, hít thở sâu, Valsalva) và 2 test khảo sát biến 80 Chuyên Đề Thần Kinh - Da Liễu
Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 25 * Số 2 * 2021 thiên huyết áp (theo tư thế, vận động thể lực). - Về tỷ lệ tổn thương thần kinh tự chủ khảo Dựa vào số mức độ bất thường, tác giả phân sát riêng từng test, nhóm bệnh nhân teo đa hệ thành các nhóm: bình thường (0 điểm), ranh giới thống có tỷ lệ tổn thương thần kinh tự chủ cao (0,5 điểm), và bất thường (1 điểm). Từ đó, tác giả hơn nhóm Parkinson, khác biệt có ý nghĩa khi tính tổng điểm của 5 test, gọi là điểm Ewing(4). khảo sát trên các test biến thiên nhịp tim với hít Trong nghiên cứu của chúng tôi, điểm Ewing thở sâu, test biến thiên huyết áp theo tư thế, test của nhóm MSA là 3,22 ± 0,96, cao hơn so với vận động thể lực đẳng trường, và test ghi đáp nhóm Parkinson là 2,02 ± 0,96 (p

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.