intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sự chuyển giao kinh tế thị trường

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

59
lượt xem
8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sau 1986 nước ta đã chuyển mô hình kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nề kinh tế thị trường định hướng xã hội chũ nghĩa. Đó là một quá trình thể hiện sự đổi mới về dư duy và ngày càng hoàn thiện cả về lí luận cũng như thực tiễn xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sự chuyển giao kinh tế thị trường

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Luận văn tốt nghiệp Sự chuyển giao kinh tế thị trường Đề tài:
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 
  3. Lêi më ®Çu Sau 1986 n­íc ta ®· chuyÓn m« h×nh kinh tÕ tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §ã lµ mét qu¸ tr×nh thÓ hiÖn sù ®æi míi vÒ t­ duy vµ ngµy cµng hoµn thiÖn c¶ vÒ lÝ luËn còng nh­ thùc tiÔn x©y dùng chñ nghÜa x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta. §©y còng lµ mét qu¸ tr×nh vÒ sù nhËn thøc ®óng h¬n c¸c quy luËt kh¸ch quan, chuyÓn tõ mét nÒn kinh tÕ mang nÆng tÝnh chÊt hiÖn vËt sang nÒn kinh tÕ hµng ho¸ víi nhiÒu thµnh phÇn, kh«i phôc c¸c thÞ tr­êng ®Ó tõ ®ã c¸c quy luËt thÞ tr­êng ph¸t huy t¸c dông ®iÒu tiÕt hµnh vi c¸c t¸c nh©n trong nÒn kinh tÕ thay cho ph­¬ng ph¸p qu¶n lÝ b»ng c¸c c«ng cô kÕ ho¹ch ho¸ trùc tiÕp mang tÝnh ph¸p lÖnh, xo¸ bá bao cÊp trµn lan cña nhµ n­íc ®Ó c¸c doanh nghiÖp tù chñ, tù chÞu trong s¶n xuÊt kinh doanh. Nhµ n­ícthùc hiÖn qu¶n lÝ nÒn kinh tÕ th«ng qua ph¸p luËt vµ ®iÒu tiÕt th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch vµ c¸c c«ng cô kinh tÕ vØ m« ChuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ chuyÓn sang nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng, cã c¬ chÕ ®iÒu chØnh linh ho¹t h¬n, thóc ®Èy sù ph©n phèi, sö dông c¸c nguån lùc vµ c¸c t¸c nh©n cña nÒn kinh tÕ ho¹t ®émg hiÖu qu¶ MÆt kh¸c sù chuyÓn tõ m« h×nh kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa lµ vÊn ®Ò cßn míi trong lÞch sö kinh tÕ n­íc ta. Nªn viÖc nghiªn cøu nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ kinh tÕ thÞ tr­êng lµ sù cÇn thiÕt. 1
  4. 2
  5. Néi dung I > . Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ thÞ th­êng®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa 1 . Kh¸i niÖm Kinh tÕ thÞ tr­êng lµ h×nh thøc ph¸t triÓn cao cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ trong ®ã tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng ®Òu th«ng qua thÞ tr­êng. Nãi mét c¸ch kh¸c kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn trong ®ã mäi quan hÖ kinh tÕ ®Òu ®­îc tiÒn tÖ ho¸ . 3
  6. 2 . Sù cÇn thiÕt kh¸ch quan ph¸t triÓn kinh tÕ ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa 2.1 §iÒu kiÖn ra ®êi cña s¶n xuÊt hµng ho¸. Ph©n c«ng lao ®éng:Theo LªNin “ hÔ ë ®©u vµ khi nµo cã ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ s¶n xuÊt hµng ho¸ th× ë ®ã vµ khi Êy cã thÞ tr­êng “ –VI LªNin toµn tËp nhµ xuÊt b¶n tiÕn bé Matcova 1974 . Nh÷ng lao ®éng t­ nh©n ®éc lËp vµ kh«ng phô thuéc vµo nhau. Mµ muèn cã ®­îc nh­ vËy th× nh÷ng ng­êi, nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ ph¶i ®éc lËp vµ kh«ng phô thuéc vµo nhau . Tãm l¹i ph©n c«ng lao ®éng x· héi t¹o ra sù phô thuéc lÉn nhau gi÷a nh÷ng ng­êi, nh÷ng doanh nghiÖp x¶n xuÊt hµng ho¸ ®éc lËp, hä lµm viÖc cho nhau th«ng qua nh÷ng trao ®æi hµng ho¸. Cßn víi t­ c¸ch lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng ho¸ ®éc lËp lao ®éng s¶n xuÊt hµng ho¸ cña hä l¹i mang tÝnh lao ®éng t­ nh©n ( c¸ biÖt , ®éc lËp kh«ng phô thuéc ). M©u thuÉn nµy ®­îc gi¶i quyÕt b»ng trao ®æi . 2.2 §Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta lµ mét sù lùa chän ®óng ®¾n Tr­íc ®©y trong qu¸ tr×nh x©y dùng x· héi chñ nghÜa Liªn X« , §«ng ¢u hay ë ViÖt Nam còng cã quan ®iÓm kinh tÕ cho r»ng: Kinh tÕ hµng ho¸ lµ s¶n phÈm riªng cña chñ nghÜa t­ b¶n. Tõ ®ã nÒn kinh tÕ x· héi chñ nghÜa ®­îc vËn hµnh theo c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp . §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n khñng ho¶ngcña x· héi chñ nghÜa. Theo quan ®iÓm cña ®¶ng ta hiÖn nay x©y dùng “s¶n xuÊt hµng ho¸ kh«ng ®èi lËp víi chñ nghÜa x· héi , mµ cßn lµ thµnh tùu ph¸t triÓn cña nÒn v¨n minh nh©n lo¹i, tån t¹i kh¸ch quan, cÇn thiÕt cho c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa vµ c¶ khi chñ nghÜa x· héi ®· ®­îc x©y dùng. –V¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø VIII 4
  7. Ngoµi ra còng cã quan ®iÓm cho r»ng kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng thÓ dung hîp víi chñ nghÜa x· héi. Cßn theo CacMac kinh tÕ hµng ho¸ tån t¹i trong nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau cã thÓ kh¸c nhau vÒ quy m« vµ h×nh thøc ph¸t triÓn . 2.3 Kinh tÕ thÞ tr­êng kh«ng nh÷ng tån t¹i kh¸ch quan mµ cÇn thiÕt cho c«ng cuéc x©y dùng chñ nghi· x· héi . Nã tån t¹i kh¸ch quan v× vÉn cßn c¬ së cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn. §ã lµ sù ph©n c«ng lao ®éng x· héi kh«ng mÊt ®i mµ cßn chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt ngµy cµng s©u. Nã diÔn ra kh«ng nh÷ng trong tõng ®Þa ph­¬ng, mét n­íc mµ cßn trong sù ph©n c«ng hîp t¸c quèc tÕ . Trong thêi kú qu¸ ®é vµ ngay c¶ d­íi chñ nghÜa x· héi vÉn tån t¹i nh÷ng h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau vÒ së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt tøc lµ vÉn cßn sù t¸ch biÖt nhÊt ®Þnh vÒ kinh tÕ gi÷a c¸c chñ thÓ kinh tÕ. Ngay c¶ c¸c doanh nghiÖp cïng dùa trªn mét quan hÖ së h÷u nh­ doanh nghiÖp nhµ n­íc, nh­ng còng ch­a thÓ ph©n phèi s¶n phÈm cho nhau mµ kh«ng tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ vÉn ph¶i sö dông quan hÖ hµng ho¸ - tiÒn tÖ ®Ó tÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ bëi v× : Kinh tÕ ph¸t triÓn t¹o sù t¸ch biÖt quyÒn sö dông vµ quyÒn së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt. C¸c doanh nghiÖp nhµ n­íccã cïng së h÷u nh­ng quyÒn sö dông l¹i kh¸c nhau. V× vËy c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc cã sù t¸ch biÖt t­¬ng ®èi vÒ kinh tÕ, cã quyÒn tù chñ s¶n xuÊt kinh doanh Do nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng ( tr×nh ®é , c¬ së vËt chÊt – kü thuËt , tr×nh ®é tay nghÒ cña ng­êi lao ®éng ) mµ gi÷a c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc cã sù kh¸c nhau vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Do vËy gi÷a doanh nghiÑp nhµ n­íc cã sù t¸ch biÖt vÒ kinh tÕ. V× vËy sö dông quan hÖ hµng ho¸ - tiÒn tÖ lµ cÇn thiÕt . 5
  8. Nã còng cÇn thiÕt cho c«ng cuéc x©y dùng x· héi chñ nghÜa v× chñ nghÜa t­ b¶n ®· biÕt sö dông vai trß to lín cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Ó t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Chóng ta còng ph¶i biÕt khai th¸c, sö dông vai trß to lín cña kinh tÕ thÞ tr­êng hay nh÷ng mÆt tÝch cùc cña nã nh­ thóc ®Èy c¶i tiÕn kü thuËt, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt, thóc ®Èy ph©n c«ng lao ®énh x· héi vµ h¹n chÕ c¸c mÆt tr¸i, khuyÕt tËt cña kinh tÕ thÞ tr­êng ®Ó t¨ng tr­ëng ph¸t triÓn kinh tÕ. sù h×nh thµnh nµy cßn phï hîp víi thêi kú qu¸ ®é víi nhiÒu h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ mang tÝnh chÊt qu¸ ®é . II > . Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë n­íc ta . 1 . Kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa lµ m« h×nh tæng qu¸t cña thêi kú qu¸ ®é. XÐt vÒ thùc chÊt lµ sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lÝ vÜ m« cña nhµ n­íc. Nã võa mang nh÷ng ®Æc tÝnh chung cña kinh tÕ thÞ tr­êng võa mang nh÷ng ®Æc thï riªng cña chñ nghÜa x· héi . Nh÷ng ®Æc tÝnh chung thÓ hiÖn ë chç: Kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta vÉn chÞu sù chi phèi cña nh÷ng quy luËt kinh tÕ vèn cã cña kinh tÕ hµng ho¸ nh­ quy luËt gi¸ trÞ, quy luËt c¹nh tranh, quy luËt cung cÇu, quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ . . .C¸c ph¹m trï cña kinh tÕ hµng ho¸ - kinh tÕ thÞ tr­êng vèn cã cña nã vÉn cßn ph¸t huy t¸c dông nh­ gi¸ trÞ, gi¸ c¶, lîi nhuËn . C¸c ®Æc thï riªng cña kinh tÕ thÞ tr­êng ViÖt Nam . §ã lµ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa thÓ hiÖn ë chç . 6
  9. Ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù tham gia cña nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ víi sù ®a d¹ng ho¸ cña c¸c h×nh thøc së h÷u c¸c h×nh thøc s¶n xuÊt kinh doanh trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc cã vai trß chñ ®¹o. Kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lÝ cña nhµ n­íc ®¶m b¶o thèng nhÊt gi÷a sù ph¸t triÓn, t¨ng tr­ëngkinh tÕ víi c«ng b»ng x· héi . X©y dùng kinh tÕ thÞ tr­êng héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi víi nhiÒu h×nh thøc quan hÖ vµ liªn kÕt phong phó. 2 . Môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ë ViÖt Nam . §ã lµ sù ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt, x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho chñ nghÜa x· héi vµ thiÕt lËp quan hÖ s¶n xuÊt míi trªn c¶ ba mÆt : Quan hÖ së h÷u, quan hÖ qu¶n lÝ, quan hÖ ph©n phèi. Nãi mét c¸ch kh¸c lµ x©y dùng n­íc ta thµnh x· héi : d©n giÇu n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng, d©n chñ , v¨n minh . 3 .ThÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam . 3.1 NÕu nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng t­ b¶n chñ nghÜa còng dùa trªn nhiÒu sù së h­ò kh¸c vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt trong ®ã së h÷u t­ nh©n lµ nÒn t¶ng th× tr¸i l¹i kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam còng dùa trªn nhiÒu quan hÖ së h÷u vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt nh­ng së h÷u cña nhµ n­íc – së h÷u c«ng céng lµm nÒn t¶ng. Bëi v× së h÷u nhµ n­íc lµ ®¹i diÖn cho nh©n d©n së h÷u nh÷ng tµi nguyªn , tµi s¶n , nh÷ng t­ liÖu s¶n xuÊt chñ yÕu vµ nh÷ng cña c¶i cña ®Êt n­íc. 7
  10. 3.2 NhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ cïng nhau ph¸t triÓn . Trªn c¬ së nhiÒu quan hÖ së h÷u cã nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng tøc lµ cã nhiÒu chñ thÓ kinh tÕ víi nhiÒu nguån lùc nh­ søc lao ®éng, vèn, kü thuËt, kinh nghiÖm qu¶n lÝ tham gia vµo s¶n xuÊt hµng ho¸ l­u th«ng trªn thÞ tr­êng. Mçi thµnh phÇn kinh tÕ chØ lµ mét bé phËn cÊu thµnh kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa mµ trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o. Bëi v× . Mçi chÕ ®é x· héi ®Òu ph¶i dùa trªn mét c¬ së kinh tÕ nhÊt ®Þnh , nÒn kinh tÕ n­íc ta ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa nh­ vËy kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o nh»m t¹o nÒn t¶ng Kinh tÕ nhµ n­íc n¾m gi÷ nh÷ng ngµnh , nh÷ng vÞ trÝ träng yªó trong nÒn kinh tÕ nªn viÖc x¸c lËp vai trß cña kinh tÕ nhµ n­íc lµ vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c ®Ó ®¶m b¶o nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo ®Þng h­íng x· héi chñ nghÜa . Kinh tÕ nhµ n­íc ®¹i diÖn ch mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt tiÕn tiÕn cho nÒn kinh tÕ dùa trªn chÕ ®é c«ng h÷u . Tãm l¹i:Trong thêi k× qu¸ ®é lªn CNXH ë ViÖt Nam tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc ®ãng vai trß chñ ®¹o vµ cïng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn . 3.3 NhiÒu h×nh thøc ph©n phèi . NÕu kinh tÕ thÞ tr­êng trong chñ nghÜa t­ b¶n cã nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi trong ®ã ph©n phèi cho t­ b¶n lµ chñ yÕu th× trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh 8
  11. h­íng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam do cã nhiªï quan hÖ së h÷u kh¸c nhau nªn còng cã nhiÒu h×nh thøc ph©n phèi nh­ ph©n phèi theo lao ®éng, ph©n phèi ngoµi thï lao lao ®éng th«ng qua c¸c quü phóc lîi x· héi vµ tËp thÓ vµ ph©n phèi theo nguån lùc ®ãng gãp. Trong ®ã ph©n phèi theo lao ®éng lµ chñ yÕu bëi v× . Ph©n phèi theo lao ®éng lµ viÖc tr¶ c«ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng v× sè l­îng nã biÓu hiÖn ë thêi gian lao ®éng vµ sè l­îng s¶n phÈm. ChÊt l­îng lao ®éng thÓ hiÖn ë tr×nh ®é thµnh th¹o cña ng­êi lao ®éng vµ tÝnh chÊt phøc t¹p cu¶ c«ng viÖc . Còng cã thÓ nãi ph©n phèi theo lao ®énglµ ai lµm nhiÒu h­ëng nhiÒu, ai lµm Ýt h­ëng Ýt. Cã søc lao ®éng kh«ng lµm kh«ng h­ëng . Ph©n phèi theo lao ®éng lµ cÇn thiÕt . Khi ng­êi lao ®éng ®­îc gi¶i phãng khái ¸p bøc bãc lét trë thµnh ng­êi lµm chñ vÒ kinh tÕ th× viÖc ph©n phèi ph¶i v× quyÒn lîi ng­êi lao ®éng Ngay c¶ d­íi chñ nghÜa x· héi lao déng võa lµ nghÜa vô võa lµ quyÒn lîi. §Þa vÞ vµ quyÒn lîi cña mçi ng­êi lµ do kÕt qu¶ lao ®éng gi¶i quýªt. Do ®ã ph¶i ph©n phèi theo lao ®éng . Trong thêi kú qu¸ ®é vµ ngay c¶ chñ nghÜa x· héi vÉn cßn cã sù kh¸c nhau gi÷a lao ®éng gi¶m ®¬n vµ lao ®éng phøc t¹p, gi÷a lao ®éng trÝ tuÖ vµ lao ®éng c¬ b¾p. Vµ cßn kh¸c nhau vÒ tr×nh ®é quan ®iÓm lao ®éng. Do ®ã x· héi ph¶i kiÓm tra, kiÓm so¸t møc ®é lao ®éng vµ h­ëng thô lao ®éng cña mçi ng­êi. Theo LªNin ph¶i thùc hiÖn mét ch©n lÝ gi¶m ®¬n nh­ng l¹i ®¶m b¶o cho trËt tù x· héi míi (x· héi chñ nghÜa ) ch©n lÝ dã lµ “kÎ lµo kh«ng lµm th× kh«ng ¨n “ . 9
  12. Tãm l¹i ph©n phèi theo lao ®éng lµ phï hîp víi quan hÖ x· héi chñ nghÜa vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Nã trë thµnh mét tÊt yÕu phæ biÕn -do ®ã lµ mét ®Æc thï cña x· héi chñ nghÜa . Ph©n phèi theo lao ®éng lµ mét néi dung cña c«ng b»ng x· héi . Ngoµi ph©n phèi theo lao ®éng cßn c¸c h×nh thøc ph©n phèi kh¸c nh­ ph©n phèi ngoµi thï lao lao ®éng nh»m söa ch÷a nh÷ng khuyÕt tËt cña ph©n phèi theo lao ®éng. Vµ ph©n phèi theo nguån lùc ®ãng gãp nh»m thóc ®Èy quan hÖ tÝn dông ph¸t triÓn . 3.4 Sù t¨ng tr­ëng, ph¸t triÓn kinh tÕ g¾n liÒn víi c«ng b»ng x· héi, víi viÖc ph¸t triÓn v¨n ho¸ gi¸o dôc ®Ó n©ng cao d©n trÝ, ®µo t¹o nguån lùc x©y dùng mét nÒn v¨n ho¸ tiªn tiÕn ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc. 3.5 Kinh tÕ thÞ tr­êng ëViÖt Nam ph¸t triÓn theo h­íng më réng quan hÖ hîp t¸c kinh tÕ víi n­íc.ngoµi. §ã lµ lµ tÊt yÕu v× s¶n xuÊt hµng ho¸ vµ trao ®æi hµng ho¸ tÊt yÕu v­ît khái ph¹m vi quèc gia mang tÝnh chÊt quèc tÕ, ®ång thêi ®ã còng lµ tÊt yÕu cña sù ph¸t triÓn nhu cÇu . Th«ng qua më réng quan hÖ kinh tÕ víi n­íc ngoµi ®Ó biÕn nguån lùc bªn ngoµi thµnh nguån lùc bªn trong t¹o ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn ph¸t triÓn rót ng¾n . Mëi réng quan hÖ d­íi nhiÒu h×nh thøc nh­ hîp t¸c, liªn doanh, liªn kÕt nh­ng ph¶i dùa trªn nguyªn t¾c gi÷ v÷ng ®éc lËp vµ tù chñ hai bªn cïng cã lîi . 10
  13. 3.6 NÒn kinh tÕ hµng ho¸ n­íc ta vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lÝ cña nhµ n­íc .§ã lµ sù kÕt hîp c¶ sù ®iÒu tiÕt cña c¶ bµn tay v« h×nh lÉn bµn tay h÷u h×nh nh»m tËn dông ®­îc ­u ®iÓm cña c¶ hai sù ®iÒu tiÕt . §ång thêi kh¾c phôc ®­îc h¹n chÕ cña c¶ hai m« h×nh ®iÒu tiÕt . * NÒn kinh tÕ hµng ho¸ vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng . Tr­íc ®©y chóng ta vËn ®éng theo c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp. §Æc tr­ng cña c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp lµ: nhµ n­íc giao kÕ ho¹ch cho c¸c doanh nghiÖp víi mét hÖ thèng chØ tiªu mang tÝnh ph¸p lÖnh, nhµ n­íc cÊp ph¸t vËt t­, tiÒn vèn theo chØ tiªu. Nh­ vËy, nhµ n­íc cho phÐp ph©n bæ nguån lao ®éng theo kÕ ho¹ch. C¸c c¬ quan cÊp trªn qu¶nlý chØ ®¹o kinh doanh nh­ng kh«ng chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c khuyÕt ®iÓm cña m×nh. CÊp ph¸t giao nép theo qu¶n lý, l·i nhµ n­íc thu, lç nhµ n­íc bï. Nhµ n­íc thùc hiÖn bao cÊp qua gi¸ vµ ph©n phèi nÒn kinh tÕ b»ng hiÖn vËt ho¸, tøc lµ quan hÖ hµng ho¸, tiÒn tÖ bÞ xem th­êng, bé m¸yqu¶n lý cång kÒnh kÐm hiÖu qu¶. Tãm l¹i, nÒn kinh tÕ theo c¬ chÕ nµy lµm cho nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn tr× trÖ, lµ nguyªn nh©n cho chñ nghÜa x· héi l©m vµo khñng ho¶ng. V× thÕ ph¶i xo¸ bá c¬ chÕ quan liªu bao cÊp, sö dông c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lÝ vÜ m« cña nhµ n­íc . C¬ chÕ thÞ tr­êng lµ tæng thÓ c¸c nh©n tè c¸c mèi quan hÖ , c¸c quy luËt kinh tÕ, m«i tr­êng vµ ®éng lùc nã chi phèi sù vËn ®éng cña kinh tÕ hµng ho¸ . C¸c nh©n tè hµng ho¸ vµ dÞch vô,®»ng sau lµ ng­êi lao ®éng, ng­êi s¶n xuÊt, ng­êi tiªu dïng tõ ®ã h×nh thµnh c¸c mèi quan hÖ C¸c mèi quan hÖ: quan hÖ hµng ho¸- tiÒn tÖ ,quan hÖ mua b¸n biÓu hiÖn trªn thÞ tr­êng lµ quan hÖ cung- cÇu liªn quan ®Õn gi¸ c¶ 11
  14. C¸c quy luËt vèn cã cña kinh tÕ hµng ho¸ mµ chóng ta ®· nghiªn cøu ®ã lµ quy luËt c¹nh tranh, quy luËt cung cÇu, quy luËt gi¸ trÞ ,quy luËt l­u th«ng tiÒn tÖ. Nã t¸c ®éng vµ chi ph«i sù vËn ®éng cña kÝnh tÕ hµng ho¸ M«i tr­êng c¹nh tranh: ë ViÖt Nam chóng ta chñ tr­¬ng c¹nh tranh lµnh m¹nh , kh«ng sö dông nh÷ng biÖn ph¸p c¹nh tranh dÉn ®Õn sù ph¸ s¶n §éng lùc ph¸t triÓn ®ã lµ lµ lîi nhuËn. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nã cuèn hót c¸c doanh nghiÖp vµo nh÷ng ngµnh , nh÷ng lÜnh vùc cã l·i cao , thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp c¶i tiÕn kü thuËt ,n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, lîi Ých ng­êi tiªu dïng ®­îc ®Ò cao . C¬ chÕ thÞ tr­êng cã vai trß to lín . Lµ mét c¬ chÕ tù ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ, th«ng qua biÕn ®éng cña cung – cÇu – gi¸ c¶ thÞ tr­êng, mét c¬ chÕ tinh vi ph©n phèi kh«ng tù gi¸c gi÷a ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng nã cã vai trß to lín trùc tiÕp dÉn d¾t c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ chän lÜnh vùc vµ h×nh thøc kinh doanh . C¬ chÕ thÞ tr­êng thóc ®Èy, t¨ng tr­ëng kinh tÕ sù gia t¨ng thu nhËp quèc d©n, quèc néi thêi kú sau, n¨m sau so víi thêi kú tr­íc n¨m tr­íc ph¸t triÓn kinh tÕ chÝnh lµ t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ thay ®«Ø c¬ cÊu kinh tÕ vµ møc sèng t¨ng lªn. * Sù qu¶n lý cña nhµ n­íc. Nhµ n­íc ®iÒu tiÕt thÞ tr­êng thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lÝ vÜ m« niÒn kinh tÕ cÇn ph¶i: T«n träng tÝnh kh¸ch quan cña c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ coi träng tÝnh tù chñ vÒ kinh tÕ cua c¸c chñ thÓ kinh tÕ ,sù h×nh thµnh cña gi¸ c¶ thÞ tr­êng . 12
  15. Nhµ n­íc qu¶n lý vÜ m« ®ã lµ mét sù cÇn thiÕt v× c¬ chÕ thÞ tr­êng ngoµi nh÷ng ­u ®iÓm cßn cã nh÷ng khuyÕt ®iÓm sù qu¶n lý cña nhµ n­íc nh»m ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc cña kinh tÕ thÞ tr­êng vµ kh¾c phôc nh÷ng mÆt tr¸i cña nã. §©y lµ môc tiªu cña nhµ n­íc. Vai trß qu¶n lý cña nhµ n­íc rÊt quan träng ®­îc thÓ hiÖn ë c¸c chøc n¨ng. Chøc n¨ng ®Þnh h­íng cho kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. ViÖc ®Þnh h­íng nµy th«ng qua c¸c chiÕn l­îc, quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn. §©ï t­ c¸c dù ¸n ®Ó nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn ®óng ®Þnh h­íng. æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« v× thÞ tr­êng hay bÞ khñng ho¶ng g©y thÊt nghiÖp vµ l¹m ph¸t. Nhµ n­íc ph¶i söa ch÷a nh÷ng thÊt b¹i cña kinh tÕ thÞ tr­êng vµ kh¾c phôc nã . Nhµ n­íc ph¶i ®øng ra ph©n phèi vµ ph©n phèi l¹i thu nhËp quèc d©n. Qu¶n lÝ tµi s¶n quèc gia nh­ ®Êt ®ai, rõng, biÓn nh»m khai th¸c nã hîp lÝ . Nhµ n­íc ph¶i thùc hiÖn chøc n¨ng x©y dùng hÖ thèng ph¸p luËt ®Ó t¹o ra m«i tr­êng ph¸p lý cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ho¹t ®éng . §Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng trªn th× nhµ n­íc ph¶i sö dông mét hÖ thèng c¸c c«ng cô nh­ : 13
  16. Sö dômg ph¸p luËt ®Ó qu¶n lÝ kinh tÕ- x· héi ,kiÓm tra viÖc thi hµnh luËt Sö dông hÕ ho¹ch ho¸ nÒn kinh tÕ Sö dông chÝnh s¸ch tµi chÝnh, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Coi ®ã lµ hai c«ng cô qu¶n lý vÜ m« m¹nh mÏ . 3.6 Kinh tÕ thÞ tr­êng n­íc ta tõ mét tr×nh ®é kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn . N­íc ta ®i nªn chñ nghÜa bá qua sù ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t­ b¶n , cã nghÜa lµ bá qua mét c¬ së vËt chÊt kü thuËt hiÖn ®¹i, tõ mét n­íc nöa thuéc ®Þa phong kiÕn l¹i bÞ ¶nh h­ëng cña chiÕn tranh kÐo dµi . . III. Thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa . 1 .> Thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay . Kinh tÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta hiÖn nay cßn kÐm ph¸t triÓn thÓ hiÖn trªn nhiÒu mÆt, Sù ph©n c«ng lao ®éng ch­a ph¸t triÓn , c¸c lo¹i thÞ tr­êng ch­a h×nh thµnh ®ång bé, c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn l¹c hËu, c¬ së h¹ tÇng cßn yÕu kÐm , søc c¹nh tranh hµng ho¸ cßn yÕu . 2 .> Môc tiªu phÊn ®Êu . 14
  17. * Môc tiªu phÊn ®Êu ®Õn 2010. Theo v¨n kiÖn ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø 9 nªu ra môc tiªu phÊn ®Êu nh­ sau . Môc tiªu tæng qu¸t ®Õn 2010 : §­a n­íc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn.Ph¸t triÓn nguån lùc con ng­êi , n¨ng lùc khoa häc vµ c«ng nghÖ, n©ng cao kÕt cÊu h¹ tÇng vµ ph¸t triÓn tiÒm lùc kinh tÕ. Môc tiªu cô thÓ n¨m 2010 §­a G§P n¨m 2010 lªn Ýt nhÊt gÊp ®«i n¨m 2000 N¨ng lùc néi sinh vÒ khoa häc vµ c«ng nghÖ ®ñ kh¶ n¨ng øng dông c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i tiÕp cËn tr×nh ®é cña thÕ giíi vµ sù ph¸t triÓn trªn mét sè lÜnh vùc nhÊt lµ c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu míi – c«ng nghÖ tù ®éng ho¸ . X©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña kinh tÕ N©ng cao vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc cïng c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn lµnh m¹nh vµ l©u dµi . * Môc tiªuphÊn ®Êu n¨m 2005. Suy tõ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®Õn n¨m 2010 . §¶ng ta ®· x©y dùng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ ®Õn n¨m 2005 nh­ sau : T¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh vµ bÒn v÷ng, chuyÓn dÞch m¹nh c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i hãa. N©ng cao râ rÖt hiÖu qu¶ vµ søc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ. Më réng kinh tÕ ®èi ngo¹i, 15
  18. ®Èy m¹nh gi¸o dôc, ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ. T¨ng c­êng x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ vµ ®éc lËp d©n téc Cô thÓ ho¸ lµ : PhÊn ®Êu ®¹t nhÞp ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ b×nh qu©n hµng n¨m cao h¬n 5 n¨m tr­íc vµ cã b­íc chuÈn bÞ cho n¨m n¨m tiÕp theo . Ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn trong ®ã kinh tÕ nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®aä, cñng cè kinh tÕ tËp thÓ, h×nh thµnh mét b­íc quan träng thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng theo h­íng t¨ng tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô, t¨ng nhanh hµm l­îng c«ng nghÖ trong s¶n phÈm . T¨ng nhanh vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi, x©y dùng c¬ cÊu kinh tÕ cã hiÖu qu¶ vµ n©ng cao søc c¹nh tranh. Hoµn chØnh mét b­íc c¬ b¶n hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng. §Çu t­ thÝch ®¸ng cho c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm , hç trî ®Çu t­ nhiÒu h¬n cho c¸c vïng cßn nhiÒu khã kh¨n . Më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ ®èi ngo¹i. Cñng cè thÞ tr­êng ®· cã vµ më réng thªm thÞ tr­êng míi. T¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó t¨ng nhanh xuÊt khÈu, thu hót vèn, c«ng nghÖ tõ bªn ngoµi. Chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã hiÖu qu¶, thùc hiÖn c¸c cam kÕt song ph­¬ng vµ ®a ph­¬ng . TiÕp tôc ®æi míi vµ lµnh m¹nh ho¸ hÖ thèng tµi chÝnh – tiÒn tÖ, t¨ng tiÒm lùc vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh quèc gia , thùc hµnh triÖt ®Ó tiÕt kiÖm ; t¨ng tû lÖ chi ng©n s¸ch ®Çu t­ ph¸t triÓn, duy tr× æn ®Þnh c¸c c©n ®èi vÜ m«, ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi . 16
  19. TiÕp tôc ®æi míi , t¹o chuyÓn biÕn c¬ b¶n, toµn diÖn vÒ ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o, khoa häc vµ c«ng nghÖ, n©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc víi c¬ cÊu hîp lÝ, triÓn khai thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh phæ cËp trung häc c¬ së, øng dông nhanh c«ng nghÖ tiÕn, hiÖn ®¹i, tõng b­íc ph¸t triÓn kinh tÕ tri thøc §Èy m¹nh c«ng cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh, ®æi míi vµ n©ng cao hiiªô lùc cña bé m¸y nhµ n­íc. §Èy lïi t×nh tr¹ng quan liªu, tham nhòng. Thùc hiÖn tèt d©n chñ, nhÊt lµ d©n chñ ë x·, ph­êng vµ c¸c ®¬n vÞ c¬ së . Thùc hiÖn nhiÖm vô cñng cè cuèc phßng vµ an ninh, b¶o ®¶m trËt tù kû c­¬ng trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, x· héi . C¸c chØ tiªu ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ chñ yÕu . §­a GDP n¨m 2005 gÊp hai lÇn so víi n¨m 1995 . NhÞp ®é t¨ng tr­ëng GDPb×nh qu©n hµng n¨m thêi kú n¨m n¨m 2001 – 2005 lµ 7,5%, trong ®ã n«ng, l©m, ng­ nghiÖp t¨ng 4,3%, c«ng nghiÖp vµ x©y dùng t¨ng 10,8%, dÞch vô t¨ng 6.2% . Gi¸ trÞ s¶n xuÊtn«ng, l©m ,ng­ nghiÖp t¨ng 4,8%/n¨m . Gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh c«ng nghiÞep t¨ng 13%/n¨m . Gi¸ trÞ dÞch vô t¨ng 7,5%/n¨m . Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu t¨ng 16%/n¨m . C¬ cÊu ngµnh kinh tÕ trong GDP ®Õn 2005 dù kiÕn : 17
  20. Tû träng n«ng , l©m ng­ nghiÖp 20-21%. Tû träng c«ng nghiÖp vµ x©y dùng kho¶ng 38-39% . Tû träng c¸c ngµnh dÞch vô 41-42% . 3 .> ¦u thÕ vµ h¹n chÕ cña kinh tÕthÞ tr­êng . ¦u thÕ . Thóc®Èy qu¸ tr×nh x· héi ho¸ s¶n xuÊt nhanh chãng, lµm cho ph©n c«ng lao ®éng ph¸t triÓn, chuyªn m«n ho¸ s¶n xuÊt ngµy cµng s©u s¾c, h×nh thµnh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ vµ sù phô thuéc lÉn nhau gi÷a c¸c doanh nghiÖp vµ ng­êi s¶n xuÊt t¹o tiÒn ®Ò cho sù hîp t¸c lao ®éng ph¸t triÓn . Thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt . H¹n chÕ cña kinh tÕ thÞ tr­êng ë . Kinh tÕ thÞ tr­êng cã nh÷ng khuyÕt tËt nh­ t×nh tr¹ng khñng ho¶ng , thÊt nghiÖp bÊt b×nh ®¼ng , huû ho¹i m«i tr­êng . 4.> Tõ nh÷ng thùc tr¹ng vµ nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm cña kinh tÕ thÞ tr­êng chóng ta cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p gi¶i quyÕt mét c¸ch hîp lÝ . Cô thÓ lµ . * §Èy m¹nh ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc së h÷u v× ®©y lµ hai ®iÒu kiÖn ra ®êi vµ tån t¹i s¶n xuÊt hµng ho¸ . 18
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0