TÀI CHÍNH VÀ CHÍNH SÁCH TÀI KHÓA

Chia sẻ: Nguyễn Hồng Nhung | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

Thêm vào BST

Báo xấu

328
lượt xem 98
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'tài chính và chính sách tài khóa', kinh tế - quản lý, quản lý nhà nước phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TÀI CHÍNH VÀ CHÍNH SÁCH TÀI KHÓA

TAØI CHÍNH COÂNG & CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA PGS.TS Söû Ñình Thaønh PGS.TS. Sudinhthanh 1 Noäi dung nghieân cöùu: TAØI CHÍNH COÂNG NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC CHÍNH SAÙCH TAØI KHOÙA PGS.TS. Sudinhthanh 2 TOÅNG QUAN Khu vöïc coâng: Heä thoáng chính quyeàn cuûa nhaø nöôùc Heä thoáng caùc ñôn vò kinh teá nhaø nöôùc Tính ña daïng vaø phöùc taïp. Hoaït ñoäng khu vöïc coâng caàn coù taøi chính => taøi chính coâng PGS.TS. Sudinhthanh 3
Toång quan Theo nghóa heïp: => Taøi chính coâng phaûn aûnh hoaït ñoäng thu vaø chi cuûa chính phuû. Theo nghóa roäng: => Taøi chính coâng laø taøi chính cuûa khu vöïc coâng. PGS.TS. Sudinhthanh 4 Toång quan Caùc giai ñoaïn phaùt trieån: – Taøi chính coâng coå ñieån => Gaén lieàn vôùi boái caûnh kinh teá - xaõ hoäi töø cuoái theá kyû thöù 19 trôû veà tröôùc. – Taøi chính coâng hieän ñaïi => Töø cuoái theá kyû 19 ñeán nay PGS.TS. Sudinhthanh 5 Toång quan Đaëc ñieåm: – Quy moâ taøi chính coâng coù xu höôùng ngaøy caøng taêng so vôùi GDP. – Tính phi trung laäp cuûa taøi chính coâng. – Taøi chính coâng söû duïng nhieàu coâng cuï khaùc nhau ñeå taïo laäp nguoàn löïc cho nhaø nöôùc. PGS.TS. Sudinhthanh 6
Toång quan Ñaëc ñieåm: Loaïi hình taøi chính thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc Quyeàn quyeát ñònh thu chi taøi chính coâng do nhaø nöôùc Phuïc vuï cho lôïi ích coäng ñoàng. Taïo ra haøng hoùa coâng. Toân troïng nguyeân taéc coâng khai, minh baïch vaø coù söï tham gia cuûa coâng chuùng. PGS.TS. Sudinhthanh 7 Toång quan Vai troø cuûa taøi chính coâng => nhaän thöùc thoâng qua traû lôøi caùc caâu hoûi: Taïi sao chính phuû phaûi can thieäp Can thieäp baèng caùch thöùc gì? Taùc ñoäng cuûa söï can thieäp? Nhaän thöùc vai troø cuûa taøi chính coâng gaén lieàn vai troø cuûa chính phuû: Khaéc phuïc thaát baïi thò tröôøng Taùi phaân phoái PGS.TS. Sudinhthanh 8 NGAÂN SAÙCH NHAØ NÖÔÙC Ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc thieát laäp laø nhaèm muïc ñích aán ñònh con soá chi tieâu coâng trong moät naêm maø nhaø nöôùc phaûi tìm kieám nguoàn ñeå taøi trôï = > NSNN laø baûng döï toaùn thu chi cuûa nhaø nöôùc trong moät naêm. NSNN laø ñaïo luaät taøi chính. Quaûn lyù theo nguyeân taéc cuûa khu vöïc coâng PGS.TS. Sudinhthanh 9
Heä thoáng ngaân saùch Heä thoáng ngaân saùch nhaø nöôùc: laø toång theå caùc caáp ngaân saùch coù quan heä höõu cô vôùi nhau trong quaù trình thöïc hieän huy ñoäng, quaûn lyù caùc nguoàn thu vaø nhieäm vuï chi cuûa moãi caáp ngaân saùch. PGS.TS. Sudinhthanh 10 Heä thoáng ngaân saùch Vieät Nam HEÄ THOÁN G NGAÂN SAÙC H NHAØ NÖÔÙC Ngaân saùc h Trung öông Ngaân saùc h ñòa phöông Ngaân saùc h caáp tænh (Ngaân saùc h thaøn h phoá thuoäc trung öông) N gaân saùc h thaøn h phoá Ngaân saùc h Ngaân saùc h thuoäc tænh thò xaõ caáp huyeän Ngaân saùc h Ngaân saùc h thò traánPGS.TS. Sudinhthanh p xaõ (phöôøn g) caá 11 Nguyeân taéc quaûn lyù Ngaân saùch nhaø nöôùc ñöôïc quaûn lyù thoáng nhaát theo nguyeân taéc taäp trung daân chuû, coù phaân coâng, phaân caáp quaûn lyù. Vai troø chuû ñaïo cuûa ngaân saùch trung öông. Coâng baèng giöõa caùc caáp. PGS.TS. Sudinhthanh 12
Phaân caáp ngaân saùch Phaân caáp thu cuûa caùc caáp ngaân saùch: Caùc khoaûn thu 100%. Caùc khoaûn thu ñöôïc phaân chia theo tæ leä phaàn traêm giöõa ngaân saùch trung öông vaø ngaân saùch ñòa phöông. Soá boå sung töø ngaân saùch caáp treân cho ngaân saùch caáp döôùi. Vay nôï chính quyeàn ñòa phöông. PGS.TS. Sudinhthanh 13 Phaân caáp ngaân saùch Phaân caáp chi cuûa caùc caáp ngaân saùch: Ngaân saùch trung öông vaø ngaân saùch ñòa phöông veà cô baûn ñaûm nhaän caùc khoaûn chi sau: – Chi ñaàu tö phaùt trieån – Chi thöôøng xuyeân. Phaân caáp nhieäm vuï chi phaûi chuù troïng ñeán: – Chaát löôïng cung caáp haøng hoùa coâng cuûa ñòa phöông. – Naêng löïc quaûn lyù – Ñoâ thò hay noâng thoân PGS.TS. Sudinhthanh 14 Caân ñoái ngaân saùch Caân ñoái toång soá thu vaø toång soá chi NSNN Caân ñoái sô caáp => Thu thöôøng xuyeân – chi thöôøng xuyeân Caân ñoái thöù caáp => Cheânh leäch caân ñoái sơ cấp – chi ñaàu tö => Keát quaû caân ñoái: Ngaân saùch thaêng baèng Ngaân saùch thaëng dö Ngaân saùch boäi chi PGS.TS. Sudinhthanh 15
Caân ñoái ngaân saùch Caân ñoái ngaân saùch laø caân ñoái vó moâ quan troïng => taùc ñoäng ñeán caân ñoái tieát kieäm - ñaàu tö vaø xuaát – nhaäp khaåu. Chính saùch taøi khoùa lieân quan ñeán caân ñoái ngaân saùch: Neàn kinh teá suy thoaùi => chính saùch taøi khoùa môû roäng => boäi chi ngaân saùch Neàn kinh teá taêng tröôûng noùng => chính saùch taøi khoùa thaét chaët => giaûm boäi chi vaø tieán tôùi caân baèng ngaân saùch. PGS.TS. Sudinhthanh 16 THU THUEÁ Thueá laø moät khoaûn ñoùng goùp baét buoäc cho nhaø nöôùc do luaät ñònh ñoái vôùi caùc phaùp nhaân vaø theå nhaân nhaèm ñaùp öùng nhu caàu chi tieâu cuûa nhaø nöôùc. Caùc ñaëc ñieåm: – Tính phaùp lyù – Tính khoâng hoaøn traû – Ñieàu tieát vó moâ (hieän ñaïi) PGS.TS. Sudinhthanh 17 Thueá tröïc thu vaø thueá giaùn thu Caùc loaïi thueá Thueá tröïc thu (luyõ tieán): ñaùnh vaøo thu nhaäp vaø taøi saûn => ngöôøi noäp thueá vaø chòu thueá thoáng nhaát vôùi nhau Ví duï: thueá thu nhaäp; thueá coâng ty Thueá giaùn thu (luyõ thoaùi): ñaùnh vaøo tieâu duøng => ngöôøi noäp thueá taùch rôøi ngöôøi gaùnh chòu thueá Ví duï: thueá doanh thu, thueá VAT
Thueá tröïc thu vaø thueá giaùn thu Tyû leä Tyû leä noäp noäp Ñöôøng thueá tröïc thu thueá/ thueá/ Ñöôøng thueá giaùn thu TN TN Thu nhaäp Thu nhaäp PGS.TS. Sudinhthanh 19 Caùc yeáu toá cuûa Luaät thueá Caùc yeáu toá cô baûn caáu thaønh cuûa 1 luaät thueá: Teân goïi cuûa thueá Ngöôøi noäp thueá Ñoái töôïng cuûa thueá Bieåu thueá - thueá suaát Cheá ñoä öu ñaõi veà thueá PGS.TS. Sudinhthanh 20 Heä thoáng thueá hieän haønh Heä thoáng thueá hieän haønh ôû Vieät Nam Thueá giaù trò gia taêng; Thueá tieâu thuï ñaëc bieät; Thueá xuaát khaåu vaø thueá nhaäp khaåu; Thueá thu nhaäp doanh nghieäp; Thueá thu nhaäp caù nhaân; Thueá nhaø ñaát; Thueá söû duïng ñaát noâng nghieäp; Thueá taøi nguyeân. PGS.TS. Sudinhthanh 21
THU KHAÙC (Thu veà sôû höõu taøi saûn) Thu töø cổ phần hoùa doanh nghiệp nhaø nöôùc . Thu töø thanh lyù vaø nhöôïng baùn caùc DNNN. Thu töø cho thueâ taøi saûn thuoäc sôû höõu nhaø nöôùc PGS.TS. Sudinhthanh 22 THU KHAÙC (Phí vaø leä phí ) Leä phí laø khoaûn thu baét buoäc ñoái vôùi caùc phaùp nhaân vaø theå nhaân nhaèm buø ñaép chi phí hoaït ñoäng haønh chính maø nhaø nöôùc cung caáp cho caùc phaùp nhaân vaø theå nhaân. Ví duï: Leä phí tröôùc baï, leä phí chöùng thö… PGS.TS. Sudinhthanh 23 THU KHAÙC (Phí vaø leä phí ) Phí laø khoaûn thu mang tính buø ñaép moät phaàn chi phí thöôøng xuyeân vaø baát thöôøng veà caùc dòch vuï coâng coäng hoaëc caùc hoaït ñoäng duy trì, tu boå caùc coâng trình keát caáu haï taàng kinh teá xaõ hoäi phuïc vuï cho ngöôøi noäp phí. Ví duï: phí giao thoâng, hoïc phí, vieän phí… PGS.TS. Sudinhthanh 24
VAY NÔÏ Vay nôï laø nguoàn taøi chính quan troïng ñeå taøi trôï coâng. Caàn caân nhaéc: Cheøn laán ñeán khu vöïc tö nhaân. Traùch nhieäm giöõa caùc theá heä Vay nôï goàm: Vay trong nöôùc. Vay nöôùc ngoaøi. PGS.TS. Sudinhthanh 25 Vay trong nöôùc Vay nôï trong nöôùc ñöôïc thöïc hieän baèng caùch phaùt haønh traùi phieáu: Tín phieáu kho baïc. Traùi phieáu kho baïc. Traùi phieáu ñaàu tö. Phöông thöùc phaùt haønh Phöông thöùc ñaáu thaàu. Phöông thöùc baûo laõnh phaùt haønh. Phöông thöùc tieâu thuï qua caùc ñaïi lyù . Phöông thöùc phaùt haønh tröïc tieáp . PGS.TS. Sudinhthanh 26 Vay nöôùc ngoaøi Nguoàn voán hoã trôï phaùt trieån chính thöùc (ODA) Nguoàn voán song phöông vaø ña phöông Vay hoaøn laïi vaø khoâng hoaøn laïi Öu ñaõi: Laõi suaát thaáp, kyø haïn daøi, aân haïn… Phaùt haønh traùi phieáu chính phuû ra nöôùc ngoaøi. Vay töø caùc ñònh cheá taøi chính tö nhaân PGS.TS. Sudinhthanh 27
CHI NSNN Theo tính chaát kinh teá, chi ngaân saùch ñöôïc phaân chia thaønh: Chi ñaàu tö phaùt trieån vaø Chi thöôøng xuyeân. Hieäu quaû chi tieâu yeâu caàu caàn phoái hôïp 2 nhoùm chi naøy trong phaân boå ngaân saùch: Ví duï: xaây beänh vieän (chi ñaàu tö) => caàn chi mua saém duïng cuï, thueâ möôùn baùc só …(chi thöôøng xuyeân) PGS.TS. Sudinhthanh 28 Chi ñaàu tö phaùt trieån Chi ñaàu tö xaây döïng cô baûn. Ñaàu tö vaø hoã trôï voán cho caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc. Goùp voán coå phaàn, voán lieân doanh Chi cho quyõ hoã trôï phaùt trieån vaø thực hiện caùc chöông trình muïc tieâu. Chi döï tröõ nhaø nöôùc. PGS.TS. Sudinhthanh 29 Chi thöôøng xuyeân Chi söï nghieäp – Chi söï nghieäp kinh teá. – Chi veà söï nghieäp giaùo duïc, ñaøo taïo. – Chi söï nghieäp y teá. – Chi söï nghieäp vaên hoùa, ngheä thuaät, theå thao. – Chi söï nghieäp xaõ hoäi. Chi quaûn lyù nhaø nöôùc Chi quoác phoøng, an ninh vaø an toaøn xaõ hoäi Chi traû nôï . PGS.TS. Sudinhthanh 30
CAÙC QUYÕ NGOAØI NSNN Taïi sao phaûi coù quyõ ngoaøi ngaân saùch nhaø nöôùc? Tính linh hoaït trong quaûn lyù vaø Khai thaùc caùc nguoàn löïc xaõ hoäi cho ñaàu tö phaùt trieån … => Thaønh laäp quyõ ngoaøi ngaân saùch caàn caân nhaéc: söï phaân taùn vaø keùm hieäu quaû PGS.TS. Sudinhthanh 31 QUYÕ DÖÏ TRÖÕ Muïc ñích: Khaån caáp phoøng choáng thieân tai, hoûa hoaïn, taïi naïn treân dieän roäng. Khaéc phuïc haäu quaû thieân tai, hoûa hoaïn treân dieän roäng. Thöïc hieän caùc nhieäm vuï quan troïng veà an ninh quoác phoøng; Thöïc hieän caùc nhieäm vuï ñeå bình oån thò tröôøng. PGS.TS. Sudinhthanh 32 Ñaëc ñieåm quyõ döï tröõ Caùc hình thöùc döï tröõ Haøng hoùa chieán löôïc Ngoaïi teä, vaøng baïc, ñaù quyù... Caùc caáp quaûn lyù: Quyõ döï tröõ taäp trung quoác gia. Quyõ döï tröõ cuûa caùc Boä ngaønh. Quyõ döï tröõ cuûa Ngaân haøng Nhaø nöôùc. Nguyeân taéc quaûn lyù sau: Nguyeân taéc taäp trung thoáng nhaát Nguyeân taéc bí maät vaø an toaøn PGS.TS. Sudinhthanh 33
QUYÕ BAÛO HIEÅM XH Bao goàm caùc noäi dung: Baûo hieåm höu trí, trôï caáp cho gia ñình ngöôøi lao ñoäng bò cheát, baûo hieåm thaát nghieäp, baûo hieåm tai naïn lao ñoäng vaø moät soá tröôøng hôïp khoù khaên do maát khaû naêng lao ñoäng. PGS.TS. Sudinhthanh 34 Ñaëc ñieåm … Veà ñoái töôïng: Ñoái töôïng cuûa baûo hieåm xaõ hoäi laø nhöõng ngöôøi lao ñoäng trong xaõ hoäi. Veà ñoùng goùp phí baûo hieåm: Nguoàn löïc baûo hieåm xaõ hoäi ñöôïc ñoùng goùp töø nhieàu phía: ngöôøi lao ñoäng; ngöôøi söû duïng lao ñoäng vaø hoã trôï töø ngaân saùch nhaø nöôùc. PGS.TS. Sudinhthanh 35 Ñaëc ñieåm … Veà muïc ñích cuûa baûo hieåm xaõ hoäi: Goùp phaàn ñaït tôùi muïc tieâu cuoái cuøng cuûa söï phaùt trieån laø oån ñònh ñôøi soáng daân cö Veà tính chaát kyõ thuaät cuûa baûo hieåm xaõ hoäi Thu, chi baûo hieåm xaõ hoäi, vaø tieâu chuaån traû tieàn baûo hieåm ñeàu do luaät phaùp quy ñònh. PGS.TS. Sudinhthanh 36
BAÛO HIEÅM Y TEÁ Hoaït ñoäng nhaèm muïc ñích chia seû ruûi ro vôùi coäng ñoàng daân cö trong lónh vöïc chaêm soùc söùc khoûe. Giöõa baûo hieåm xaõ hoäi vaø baûo hieåm y teá coù moái lieân keát chaët cheõ vôùi nhau taïo thaønh heä thoáng baûo trôï xaõ hoäi. PGS.TS. Sudinhthanh 37 Baûo hieåm y teá Hình thöùc baûo hieåm y teá, coù 2 hình thöùc: Hình thöùc baûo hieåm baét buoäc. Hình thöùc baûo hieåm töï nguyeän. Nguoàn hình thaønh quyõ baûo hieåm y teá: Khoaûn ñoùng goùp ngöôøi lao ñoäng vaø ngöôøi söû duïng lao ñoäng (ñöôïc goïi phí baûo hieåm y teá). Söï taøi trôï cuûa nhaø nöôùc PGS.TS. Sudinhthanh 38 QUYÕ ÑAÀU TÖ ÑIAÏ PHÖÔNG Thöïc hieän ñaàu tö tröïc tieáp vaø giaùn tieáp phaùt trieån cô sôû haï taàng kinh teá-xaõ hoäi, caùc döï aùn phaùt trieån kinh teá ñòa phöông (ñöôøng giao thoâng, heä thoáng caáp nöôùc, thoaùt nöôùc, xöû lyù chaát thaûi, ñöôøng ñieän, tröôøng hoïc …) cung caáp caùc dòch vuï tö vaán ñaàu tö vaø tham gia thò tröôøng voán. PGS.TS. Sudinhthanh 39
CHÍNH SÁCH TÀI KHÓA Chính sách tài khóa là việc sử dụng ngân sách nhà nước để tác động vào nền kinh tế. Trạng thái của chính sách tài khóa thường được gói gọn qua việc đánh giá chênh lệch giữa thu và chi ngân sách. • Chính sách tài khóa thắt chặt hay thu hẹp (Contractionary fiscal policy) khi thu lớn hơn chi (còn gọi ngân sách thặng dư). • Chính sách tài khóa nới lỏng hay mở rộng (Expansionary fiscal policy) khi thu nhỏ hơn chi (còn gọi ngân sách bội chi). PGS.TS. Sudinhthanh 40 Tổng cầu xã hội và số nhân chi tiêu Keynes hình thành mô hình số nhân trên cơ sở phân tách chi tiêu xã hội thành hai loại: (i) chi tiêu tự định (Autonomy expenditures) thay đổi theo những nhân tố khác, độc lập với thay đổi thu nhập. (ii) Chi tiêu ứng dụ (Induced expenditure) là thành phần chi tiêu thay đổi khi thu nhập thay đổi. AE = C + I + G + ( X − M ) = AE0 + mpcY Trong đó: AE0 là chi tiêu tự định; mpc: thiên hướng tiêu dùng biên (Marginal propensity to consume); Y: thu nhập và tích số mpcY chính là chi tiêu ứng dụ. ∆C ∆ AE mpc = = ∆Y ∆Y PGS.TS. Sudinhthanh 41 Tổng cầu xã hội và số nhân chi tiêu Tại điểm cân bằng thị trường cạnh tranh, tổng cung bằng tổng cầu. Trong điều kiện thị trường hoàn hảo, tổng cầu (AE =AD) chính là tổng chi tiêu xã hội và tổng cung là tổng thu nhập xã hội, nên tại điểm cân bằng của thị trường ta có: Y = AE0 + mpcY => ⎛ ⎞ 1 ⎜ ⎟ Y =⎜ ⎟ × AE 0 ⎝ (1 − mpc ) ⎠ ⎛ ⎞ 1 ⎜ ⎟ ⎜ ( 1 − mpc ) ⎟ : số nhân chi tiêu. ⎝ ⎠ PGS.TS. Sudinhthanh 42
Chính sách tài khóa và tổng cầu C (+ ) ⎛∆ ⎞ ⎜ ⎟ I (+ ) ⎜∆ ⎟ 1 ∆ Y = ∆ AE = ×⎜ G (+ ) ⎟ 1 − mpc ∆ ⎜ ⎟ ⎜∆ (X - M) ⎟ ⎝ ⎠ Chính phủ có thể làm thay đổi tổng cầu theo chính sách thắt chặt hay mở rộng Chính saùch taøi khoùa cuõng laøm thay ñoåi thaønh phaàn cuûa toång caàu. Trong nền kinh tế mở, chính sách tài khóa cũng tác động đến tỷ giá hối đoái và cán cân thương mại. PGS.TS. Sudinhthanh 43 BAØI TAÄP 1. Baïn haõy cho moät vaøi ví duï veà thaát baïi cuûa thò tröôøng. 2. Söï taùi phaân phoái bao giôø cuõng keùm hieäu nhöng taïi sao chính phuû bao giôø cuõng can thieäp vaø thöïc hieän chính saùch taùi phaân phoái. PGS.TS. Sudinhthanh 44 BAØI TAÄP 1. Vay nôï cuûa chính phuû coù laøm cheøn laán söï ñaàu tö khu vöïc tö nhaân hay khoâng? 2. Giaùo duïc vaø quoác phoøng cuøng laø haøng hoùa coâng. Baïn cho bieát söï ñaëc ñieåm khaùc nhau giöõa hai haøng hoùa naøy. Khu vöïc tö coù theå tham gia cung caáp 2 loaïi haøng hoùa naøy hay khoâng? PGS.TS. Sudinhthanh 45
BAØI TAÄP 5. Tình hình thu chi ngaân saùch cuûa moät quoác gia trong naêm taøi khoùa nhö sau: • Thueá: 250 • Phí vaø leä phí: 30 • Chi ñaàu tö CSHT: 150 • Chi hoã trôï doanh nghieäp: 30 • Chi chöông trình muïc tieâu: 10 • Chi giaùo duïc: 50 • Chi y teá: 35 • Chi haønh chính: 90 • Chi quaân söï: 60 Tính caân ñoái sô caáp vaø caân ñoái thöù caáp. Chính phuû caàn vay nôï bao nhieâu ñeå caân baèng ngaân saùch PGS.TS. Sudinhthanh 46 BAØI TAÄP 6. Coù yù kieán cho raèng chính saùch thu phí vaø leä phí hieän nay cuûa Vieät Nam gaây ra hieän luõy thoaùi. Baïn nhaän xeùt gì? 7. Hieän nay ôû Vieät Nam coù tôùi 64 tænh, thaønh. Naêm 2005, coù khoaûng hôn 2/3 caùc ñòa phöông khoâng caân ñoái ñöôïc ngaân saùch. Theo baïn, caàn thöïc hieän giaûi phaùp gì ñeå giuùp cho caùc ñòa phöông caân ñoái ñöôïc ngaân saùch. 8. Khi neàn kinh teá bò suy thoaùi, chính phuû neân ñieàu chænh chính saùch thu chi taøi khoùa nhö theá naøo ñeå phuïc hoài? Ngöôïc laïi, trong tröôøng hôïp neàn taêng tröôûng “noùng”? PGS.TS. Sudinhthanh 47 BAØI TAÄP 9. Thaùng 3 vöøa roài, chính phuû Vieät Nam taïm thôøi khoâng thöïc hieän chính saùch baûo hieåm y teá cho nhöõng ñoái töôïng baûo hieåm töï nguyeän, vì lyù do baûo hieåm y teá Vieät Nam maát caân ñoái taøi chính ñeå chi traû baûo hieåm cho ñoái töôïng naøy. Coù quan ñieåm cho raèng söï thaát baïi cuûa baûo hieåm y teá laø baét nguoàn töø lyù do thoâng tin baát caân xöùng. Haõy giaûi thích? 10. Coù quan ñieåm cho raèng, möùc chi traû baûo hieåm xaõ hoäi hieän nay ôû Vieät Nam coøn thaáp.Theo baïn ñeå caûi thieän tình hình caàn thöïc hieän giaûi phaùp gì? PGS.TS. Sudinhthanh 48