TÀI LIỆU: AMIN - AMINOAXIT

Chia sẻ: Nguyen Thi Gioi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

568
lượt xem 85
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài Amin chuyển sang chương Amin-Amino axit-protein hay có thể gọi là chương về các hợp chất chứa nitơ. Bài Amin trona1a1ch giáo khoa cũ chỉ viết một số khái niệm sơ lược rồi viết về anilin......

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TÀI LIỆU: AMIN - AMINOAXIT

I. 2. Ban khoa häc x· héi - nh©n v¨n Ch−¬ng 3. Amin. Aminoaxit. Protein 3.1. Amin - §Þnh nghÜa, ph©n lo¹i, ®ång ph©n, danh ph¸p, tÇm quan träng. - TÝnh chÊt hãa häc (tÝnh baz¬, tÝnh chÊt cña vßng benzen trong ph©n tö amin th¬m). øng dông. 3.2. Amino axit §Þnh nghÜa, ph©n lo¹i, tÝnh chÊt, øng dông PhÇn tÝnh chÊt giíi thiÖu tÝnh axit – baz¬ cña dung dÞch amino axit mét c¸ch ®Çy ®ñ h¬n. 3.3. Peptit vμ protein §Þnh nghÜa, s¬ l−îc vÒ cÊu tróc vµ tÝnh chÊt. C¸c kh¸i niÖm: Enzim, axit nucleic. 3.4. LuyÖn tËp TÝnh chÊt cña amin, amino axit. 3.5. KiÓm tra viÕt -- 1
II. Néi dung mét sè ch−¬ng, bμi hoÆc chñ ®Ò trong s¸ch gi¸o khoa Ch−¬ng 3: Amin - Aminoaxit - Protein 8 tiÕt (6 lý thuyÕt + 1 luyÖn tËp + 1 thùc hμnh) 1. Môc tiªu - BiÕt cÊu t¹o ph©n tö vµ cÊu tróc cña amin, amino axit, protein vµ axit nucleic. - BiÕt vai trß trong cuéc sèng cña amin, aminoaxit, protein, axit nucleic vµ enzym . - HiÓu cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt cña amin, amino axit vµ protein. - VËn dông ®−îc kiÕn thøc ®Ó gi¶i c¸c bµi tËp vµ gi¶i c¸c hiÖn t−îng trong cuéc sèng liªn quan víi bµi häc. 2. Nh÷ng ®iÓm míi vÒ néi dung so víi s¸ch gi¸o khoa cò. - Bµi Amin chuyÓn sang ch−¬ng Amin – Amino axit - Protein hay cã thÓ gäi lµ ch−¬ng vÒ c¸c hîp chÊt chøa nit¬. - Bµi Amin trong s¸ch gi¸o khoa cò chØ viÕt mét sè kh¸i niÖm s¬ l−îc råi viÕt riªng vÒ anilin. Trong s¸ch gi¸o khoa míi, cã bµi ®Çy ®ñ vÒ amin mang tÝnh kh¸i qu¸t h¬n. - Bµi Amin ë SGK ban N©ng cao cã thªm ph¶n øng víi HNO2. ViÖc ®iÒu chÕ amin tõ dÉn xuÊt halogen phï hîp víi viÖc x©y dùng kh¸i niÖm amin trªn c¬ së amoniac, gióp häc sinh, ®Æc biÖt lµ häc sinh ban C¬ b¶n dÔ dÇng hiÓu ®−îc tÝnh baz¬ cña amin. - Bµi Amino axit cã thªm d¹ng cÊu tróc ion l−ìng cùc (víi SGK N©ng cao cã ph¶n øng víi -- 2
HNO2 t−¬ng tù amin). - Thªm kh¸i niÖm vÒ peptit, s¬ l−îc vÒ c¸c lo¹i cÊu tróc cña protein, kh¸i niÖm vÒ axit nucleic vµ enzim. 3. Nh÷ng ®iÓm cÇn l−u ý - Mét sè vÊn ®Ò míi ®−a vµo ch−¬ng tr×nh chØ lµ kh¸i niÖm s¬ l−îc, v× vËy chØ cÇn gi¶ng ë møc ®é nh− trong s¸ch gi¸o khoa nh−: kh¸i niÖm vÒ peptit, axit nuleic, enzim. §iÓm kh¸c cÇn chó ý lµ: cÊu t¹o cña peptit hoÆc polipeptit biÓu diÔn ë d¹ng ph©n tö hoµn chØnh (chØ râ ®Çu N vµ ®Çu C tõ ®ã dÉn ®Õn viÖc gióp HS hiÓu vÒ ®ång ph©n cÊu t¹o cña c¸c peptit). - VÒ c¸c d¹ng cÊu tróc cña protein chØ dÉn ra d¹ng cÊu tróc bËc I mµ thùc chÊt lµ cÊu t¹o m¹ch protein v× chØ ®Ò cËp tíi trËt tù s¾p xÕp cña c¸c gèc α -aminoaxit víi nhau. C¸c d¹ng cÊu tróc kh¸c ®Ó ë phÇn t− liÖu. - ë phÇn t− liÖu vÒ cÊu tróc bËc II, bËc III, vµ bËc IV, mçi s¸ch cã c¸ch biÓu hiÖn riªng. CÊu tróc bËc II ë trong SGK ®−îc biÓu hiÖn ë d¹ng lËp thÓ: cã chç nh×n thÊy vµ chç bÞ che khuÊt. -- 3
CÊu tróc bËc III lµ h×nh ¶nh cña mioglobin - protein cã chøc n¨ng tiÕp nhËn oxi cña c¬ b¾p. CÊu tróc bËc IV lµ h×nh ¶nh cña hemoglobin (hång cÇu) - protein cã chøc n¨ng vËn chuyÓn oxi cña m¸u. -- 4
4. Nh÷ng ®iÓm cÇn l−u ý khi gi¶ng mét sè bμi 4.1. Bμi amin - Kh¸c c¸c danh ph¸p gèc chøc, khi viÕt tªn th«ng th−êng cña amin kh«ng viÕt c¸ch mµ viÕt liÒn tªn gèc hi®rocacbon víi tõ amin. §©y lµ do quy −íc mang tÝnh lÞch sö, ®· quen dïng ThÝ dô: metylamin, phenylamin (kh¸c víi tªn gèc - chøc cña ancol, ete, xeton,.. : metyl ancol, etyl ancol, etyl metyl xeton,...). - Cè g¾ng thÓ hiÖn tÝnh chÊt baz¬ cña amin b»ng thÝ nghiÖm nh− trong bµi. Metylamin dÔ bay h¬i, nªn ph¶i b¶o qu¶n dung dÞch metylamin trong lä kÝn, ®Ó ë n¬i m¸t. Th−êng ®iÒu chÕ metylamin tr−íc khi lµm thÝ nghiÖm. Nªn thay metylamin b»ng etylamin hoÆc propylamin lµ c¸c chÊt dÔ b¶o qu¶n h¬n. - ThÝ nghiÖm vÒ ph¶n øng cña dung dÞch anilin víi n−íc brom rÊt dÔ. Anilin vµ brom tan rÊt Ýt trong n−íc. ChØ cÇn dïng dung dÞch phÝa trªn mµ ®¸y lä vÉn cßn vµi giät anilin hoÆc brom láng lµ ®−îc. -- 5
4.2. Bμi Amino axit - ViÖc nghiªn cøu cÊu t¹o ion l−ìng cùc cña amin axit gióp HS hiÓu nguyªn nh©n tÝnh tan, tr¹ng th¸i r¾n, nhiÖt ®é nãng ch¶y cao cña amino axit. - TÝnh axit-baz¬ cña dung dÞch c¸c amino axit t−¬ng ®èi phøc t¹p. §Ó ®¬n gi¶n, chÊp nhËn sù gÇn ®óng: Víi c¸c aminoaxit cã sè nhãm –NH2 vµ -COOH b»ng nhau th× dung dÞch cã pH = 7; khi sè nhãm -NH2 vµ nhãm -COOH kh«ng b»ng nhau th× m«i tr−êng cña dung dÞch phô thuéc nhãm chøc cã sè l−îng nhiÒu h¬n. - Riªng ph¶n øng trïng ng−ng chØ viÕt víi axit ε -aminocaproic hoÆc ω-aminoaxit; ph¶n øng ng−ng tô c¸c α -aminoaxit ph¶i qua nhiÒu giai ®o¹n trung gian, phøc t¹p. §©y lµ ®iÓm kh¸c biÖt râ nhÊt so víi s¸ch gi¸o khoa cò. 4.3. Bμi Peptit vμ protein - CÊu t¹o cña m¹ch peptit vµ protein lµ kiÓu tËp hîp cã thø tù nhÊt ®Þnh cña c¸c gèc α - aminoaxit kh¸c nhau. V× vËy, cïng sè vµ lo¹i aminoaxit ta cã thÓ cã mét tËp hîp c¸c ®ång ph©n cña peptit hay protein. Bµi to¸n vÒ sè c¸c ®ång ph©n lµ bµi to¸n tËp hîp (n! c¸c ®ång ph©n), tuy nhiªn kh«ng nªn khai th¸c qu¸ s©u vÒ mÆt tÝnh to¸n sè l−îng ®ång ph©n. - CÊu tróc c¸c bËc cña protein phøc t¹p: chØ nãi cÊu tróc bËc 1 kÕt hîp víi h×nh vÏ. - Ph¶n øng riªng biÖt cña peptit vµ protein lµ ph¶n øng thñy ph©n ra α - aminoaxit vµ ph¶n øng víi Cu(OH)2. Ph¶n øng víi Cu(OH)2 ®Æc tr−ng cho ph©n tö cã tõ hai nhãm peptit - CO-NH - trë lªn. TiÕn hµnh thÝ nghiÖm rÊt ®¬n gi¶n nh−ng kh«ng viÕt ph−¬ng tr×nh hãa häc cña ph¶n øng, v× -- 6
phøc t¹p. - ChØ giíi thiÖu kh¸i niÖm s¬ l−îc vÒ enzym vµ axit nucleic (kÕt hîp víi h×nh vÏ vÒ axit nucleic). PhÇn nµy häc sinh ®· ®−îc häc kÜ h¬n ë m«n sinh häc. 4.4. Bμi luyÖn tËp PhÇn kiÕn thøc cÇn nhí tr×nh bµy theo c¸c nhãm chøc chung cña c¸c lo¹i hîp chÊt kh¸c nhau ®Ó häc sinh ®−îc cñng cè mèi quan hÖ gi÷a chóng. 5. Ph−¬ng ph¸p T−¬ng tù ph−¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ë ch−¬ng cacbohi®rat, cÇn thÓ hiÖn: - Quan hÖ gi÷a cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt hãa häc: hîp chÊt cã c¸c nhãm chøc nµo sÏ cã tÝnh chÊt ®iÓn h×nh cña nhãm chøc ®ã. - Gi¶ng d¹y c¸c tÝnh chÊt theo ph−¬ng ph¸p thùc nghiÖm, m« t¶ thÝ nghiÖm hoÆc hiÖn t−îng ®Ó häc sinh quan s¸t, liªn t−ëng råi rót ra kÕt luËn. Mçi bµi nªn cè g¾ng biÓu diÔn mét hoÆc hai thÝ nghiÖm. - Sö dông tèi ®a c¸c h×nh trong s¸ch gi¸o khoa, mét sè h×nh vÒ cÊu tróc ph©n tö phøc t¹p nªn chuÈn bÞ tr−íc (cã thÓ c«ng ty thiÕt bÞ tr−êng häc chuÈn bÞ s½n theo ®Ò nghÞ cña t¸c gi¶). - Mét sè bµi vÒ kh¸i niÖm vÒ peptit, protein, axit nucleic, enzym th× tr×nh bµy theo ph−¬ng ph¸p diÔn gi¶ng kÕt hîp víi h×nh vÏ s½n. * Chó ý: Gi¶ng d¹y ë líp 12 Ban C¬ b¶n -- 7
- VÒ néi dung: So víi líp 12 ban N©ng cao, SGK ban C¬ b¶n cã ®¬n gi¶n h¬n nh− kh«ng cã ph¶n øng víi HNO2 cña amin vµ amino axit, kh«ng viÕt ph¶n øng mµu cña protein víi HNO3… - VÒ ph−¬ng ph¸p: nh− ë líp 12 ban N©ng cao. -- 8