Tiểu luận: Đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế

MỤC LỤC<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính tất yếu của việc lựa chọn đề tài<br /> <br />        Từ  sau cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2007 cho đến nay, toàn cầu hóa và <br /> hội nhập kinh tế quốc tế đang dần ổn định, hợp tác cùng phát triển có tác động lớn đến <br /> sự phát triển của mỗi quốc gia, đặc biệt là với một nước đang phát triển như Việt Nam.  <br /> 1<br /> Tính đến nay, Việt Nam đã là thành viên của tổ chức Thương mại thế giới WTO và tham  <br /> gia hầu hết những hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như FTA, TPP. Đó là một cơ <br /> hội tốt để  Việt Nam có thể  tiến sâu hơn vào nền kinh tế  thế  giới. Song song với quá  <br /> trình đó là quá trình đầu tư quốc tế ngày càng trở nên quan trọng, đặc biệt là đầu tư trực  <br /> tiếp nước ngoài FDI.<br /> <br />     Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đang chảy mạnh vào các nước đang phát triển,  <br /> có nền kinh tế tăng trưởng mạnh, điển hình là các nước Đông Á và Đông Nam Á đang trở <br /> thành một khu vực hấp dẫn đầu tư  nước ngoài, vì đây là vùng có nền kinh tế  phát triển <br /> năng động nhất thế giới trong những năm gần đây. Đối với một nền kinh tế còn non trẻ <br /> như Việt Nam thì đầu tư trực tiếp nước ngoài là một yếu tố rất cần thiết trong quá trình  <br /> phát triển đất nước theo hướng công nghiệp hóa ­ hiện đại hóa. Với những điều kiện <br /> thuận lợi về  chính trị, vị  trí địa lý, lao động dồi dào, tài nguyên thiên nhiên đa dạng,…<br /> Việt Nam đang là một điểm đến, một nơi thu hút nhiều nguồn vốn đầu tư  trực tiếp của  <br /> nhiều cường quốc phát triển khác như  Nhật Bản,Trung Quốc, Hàn Quốc, Mỹ, Nga…  <br /> Đặc biệt, Theo nhân đinh cua Cuc Đâu t<br /> ̣ ̣ ̉ ̣ ̀ ư  nươc ngoai (Bô Kê hoach va Đâu t<br /> ́ ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ư), sau  <br /> hơn 25 năm thực hiện các hoạt động đầu tư vào Việt Nam, Hàn Quốc đã vượt qua Nhật  <br /> Bản và trở thành nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài lớn nhất về cả số lượng dự án và tổng <br /> vốn đầu tư trong số các quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam. Vậy thực trạng <br /> quá trình đầu tư của Hàn Quốc vào Việt Nam ra sao? Điều gì khiến cho các nhà đầu tư <br /> Hàn Quốc lại ồ ạt đến Việt Nam như vậy? Đây là câu hỏi đặt ra đối với nhà nước ta để <br /> nhìn nhận lại quá trình tiếp nhận đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc, làm sao để thu hút ngày <br /> càng nhiều nhưng sử dụng nguồn vốn đó lại phải đạt hiệu quả cao.<br /> <br />      Vấn đề Việt Nam tiếp nhận vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài của Hàn Quốc đã được  <br /> quan tâm nhưng vẫn là những nghiên cứu nói chung, trên góc độ lý thuyết, chưa phản ánh  <br /> được thực trạng quá trình đầu tư và những thay đổi lớn hiện nay.<br /> <br />      Vì vậy, mà em chọn đề  tài:“Đầu tư  trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam trong  <br /> điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế” là đề  tài nghiên cứu cho đề  án môn học chuyên <br /> ngành.<br /> 2<br />       2.  Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu<br /> <br />  Mục tiêu nghiên cứu : Nghiên cứu hoạt động đầu tư  trực tiếp của Hàn Quốc vào <br /> <br /> Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế.<br /> <br />  Nhiệm vụ nghiên cứu: Để hoàn thành mục tiêu nghiên cứu trên, em tập trung một  <br /> <br /> số nhiệm vụ sau:<br /> <br /> Thứ nhất, làm rõ và phân tích sâu sắc hơn về nhân tố ảnh hưởng, sự cần thiết của phải  <br /> thu hút vốn đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam<br /> <br /> Thứ hai, nêu rõ thực trạng và tác động của vốn đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt  <br /> Nam trong những năm gần đây.<br /> <br /> Thứ  ba, đề  xuất một số giải pháp để  nâng cao hiệu quả  sử  dụng vốn đầu tư  trực tiếp  <br /> nước ngoài của Hàn Quốc và định hướng thu hút trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc <br /> tế.<br /> <br />       3.  Đối tượng và phạm vi nghiên cứu<br /> <br />  Đối tượng nghiên cứu: Thực trạng thu hút đầu tư  trực tiếp của Hàn Quốc vào  <br /> <br /> Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế<br /> <br />  Phạm vi nghiên cứu: <br /> <br /> + Không gian: Nghiên cứu dưới góc độ nhà nước<br /> <br /> + Thời gian: Nghiên cứu với chuỗi số liệu từ năm 2006­2015<br /> <br /> 4. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> ­Phương pháp thu thập số  liệu : Từ  các tạp chí kinh tế, internet, báo chí, và các  <br /> nguồn khác,…<br /> <br /> ­Phương pháp thống kê, phân tích thống kê, so sánh, tổng hợp các nhân tố   ảnh <br /> hưởng,…<br /> <br /> 5. Kết cấu đề tài<br /> 3<br />       Ngoài Lời mở đầu , Kết Luận, Danh mục tài liệu tham khảo thì đề  tài gồm 3 phần <br /> chính như sau:<br /> <br /> Chương 1: Một số  vấn đề  lý luận chung về  đầu tư  trực tiếp của Hàn Quốc vào  <br /> Việt Nam<br /> <br /> Chương 2: Thực trạng hoạt động đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam<br /> <br /> Chương 3:  Định hướng và một số  giải pháp nhằm thu hút đầu tư  trực tiếp của  <br /> Hàn Quốc vào Việt Nam trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế<br /> <br />     <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> CHƯƠNG 1: MỘT SỐ  VẤN ĐỀ  LÝ LUẬN CHUNG VỀ  ĐẦU TƯ <br /> TRỰC TIẾP CỦA HÀN QUỐC VÀO VIỆT NAM<br /> 1.1. Một số vấn đề chung của đầu tư trực tiếp nước ngoài<br /> <br /> 1.1.1.Khái niệm đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI<br /> 1.1.1.1.Khái niệm<br /> <br />      Đầu tư trực tiếp nước ngoài ( Foreign Direct Investment, viết tắt là FDI) là hoạt động <br /> di chuyển vốn giữa các quốc gia, trong đó nhà đầu tư nước này mang vốn bằng tiền hoặc <br /> bằng bất kỳ tài sản nào sang nước khác để tiến hành hoạt động đầu tư và trực tiếp nắm  <br /> quyền quản lý cơ sở kinh doanh tại nước đó<br /> 4<br /> 1.1.1.2.Nguồn gốc và bản chất của FDI<br /> <br />      Nguồn gốc: FDI là đời muộn hơn các hoạt động kinh tế đối ngoại khác vài ba thập <br /> kỷ nhưng FDI nhanh chóng xác lập vị trí của mình trong quan hệ kinh tế quốc tế, FDI trở <br /> thành một xu thế tất yếu của lịch sử, một nhu cầu không thể  thiếu của mọi nước trên <br /> thế  giới kể  cả  những nước đang phát triển, những nước công nghiệp mới hay những  <br /> nước trong khối OPEC và những nước phát triển cao.<br /> <br />      Bản chất của FDI:<br /> <br /> ­ Có sự thiết lập về quyền sở hữu về Tư Bản của công ty một nước ở một nước khác <br /> <br /> ­ Có sự kết hợp quyền sở hữu với quyền quản lý các nguồn vốn đã được đầu tư<br /> <br /> ­ Có kèm theo quyền chuyền giao công nghệ và kỹ năng quản lý <br /> <br /> ­ Có liên quan đến việc mở rộng thị trường của các công ty đa quốc gia<br /> <br /> ­ Gắn liền với sự phát triển của thị trường tài chính quốc tế và thương mại quốc tế<br /> <br /> 1.1.1.3.Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài<br /> <br />        FDI thường được thực hiện thông qua các hình thức tùy theo quy định của Luật đầu <br /> tư nước ngoài của nước sở tại. Các hình thức FDI phổ biến trên thế giới hiện nay là:<br /> <br />  Hợp đồng hợp tác kinh doanh – BCC: Business Coperation Contract<br /> <br />  Doanh nghiệp liên doanh – JV: Joint Venture<br /> <br />  Hợp đồng cấp giấy phép công nghệ hay quản lý hợp đồng li xăng<br /> <br />  Doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài<br /> <br />  Buôn bán đối ứng…<br /> <br />        Các hình thức FDI này có thể được thực hiện tại các khu vực đầu tư đặc biệt có yếu  <br /> tố  quốc tế  như  khu chế xuất, khu công nghiệp tập trung, đặc khu kinh tế, kinh tế  cửa  <br /> khẩu… tùy thuộc điều kiện cụ  thể và từng lĩnh vực mà các quốc gia lựa chọn và thành <br /> lập các khu vực đầu tư  nước ngoài phù hợp, để  thu hút các hình thức FDI khác nhau.  <br /> 5<br /> Chắc chắn sẽ có nhiều hình thức cụ thể mới ra đời để đáp ứng nhu cầu và khả  năng thu <br /> hút FDI của các quốc gia.<br /> <br />         Động cơ thúc đẩy, lôi cuốn mạnh mẽ các nhà kinh doanh mở rộng hoạt động đầu tư  <br /> ra nước ngoài là: Tiếp cận và sử dụng các nguồn lực ở nước ngoài, trong khi nguồn lực <br /> trong nước đang có xu hướng khan hiếm; khai thác và sử dụng các nguồn lực đầu vào với <br /> giới hạn và ổn định hơn; lợi dụng triệt để những ưu ái của nước tiếp nhận đầu tư; tránh  <br /> được những “ rào cản” do nước tiếp nhận đưa ra; phân tán rủi ro ( hạn chế, giảm thiểu  <br /> rủi ro); có điều kiện xâm nhập mạnh vào những thị trường tiềm năng, chưa hoặc không  <br /> độc quyền..v..v.<br /> <br /> 1.1.1.4.Đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài<br /> <br />  Mức vốn đầu tư  trực tiếp:  Tỉ  lệ  vốn của các nhà đầu tư  nước ngoài trong vốn  <br /> pháp định của dự  án phải đạt mức tối thiểu tùy theo Luật đầu tư  của từng nước  <br /> quy định, ví dụ: Luật đầu tư  nước ngoài của Việt Nam năm 1987, quy đinh chủ <br /> đầu tư  nước ngòai phải góp tối thiểu 30% vốn pháp định của dự  án,  ở  Mỹ  quy <br /> định 10% và một số nước khác lại quy định 20%<br /> <br />  Mức độ tham gia quản lý vốn: Các nhà đầu tư nước ngoài trực tiếp tham gia hoặc  <br /> tự  mình quản lý, điều hành các dự  án mà họ  bỏ  vốn vào đầu tư. Quyền quản lý  <br /> doanh nghiệp phụ thuộc vào tỉ lệ góp vốn của chủ đầu tư trong vốn pháp định của <br /> dự  án. Nếu nhà đầu tư  nước ngòai góp 100% vốn trong vốn pháp định, thì doanh <br /> nghiệp hoàn toàn thuộc sở hữu của nhà đầu tư đó và cũng do họ quản lý toàn bộ.<br /> <br />  Lợi ích của các bên: Lợi nhuận từ  hoạt động kinh doanh được phân chia cho các <br /> bên theo tỉ lệ góp vốn vào vốn pháp định, sau khi nộp thuế cho nước sở tại và trả <br /> lợi tức cổ phần (nếu có).<br /> <br /> 1.1.2.Đặc điểm đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam<br />         Đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam bắt đầu từ trước khi hai nước thiết  <br /> lập quan hệ ngoại giao, tuy nhiên ban đầu quy mô dự án cũng như khối lượng đầu tư rất  <br /> nhỏ bé . Hàn Quốc chỉ chính thức đầu tư vào Việt Nam từ năm 1992. <br /> 6<br />  Các doanh nghiệp có vốn đầu tư  của Hàn Quốc tập trung chủ  yếu trong công  <br /> nghiệp chế  tạo, sử  dụng nhiều lao động, sản phẩm được xuất khẩu là chính. <br /> Việc tận dụng nguồn lao động rẻ  vẫn là mục đích của nhiều nhà đầu tư  nước  <br /> ngòai khi đầu tư vào Việt Nam. FDI của Hàn Quốc vào các ngành sản xuất ô tô, xe <br /> máy, thiết bị điện tử, đồ dân dụng và các sản phẩm xuất khẩu.<br /> <br /> Các nhà đầu tư của Hàn Quốc đầu tư vào Việt Nam chủ yếu dưới hình thức 100%  <br /> vốn đầu tư  đầu tư  nước ngoài chiếm khoảng 80%, tiếp đến là hình thức doanh <br /> nghiệp liên doanh chiếm khoảng 15% và còn lại là hợp đồng hợp tác kinh doanh… <br /> Có thể là nhà đầu tư Hàn Quốc rất cẩn thận khi đầu tư vào đối tác, và họ rất cẩn <br /> trọng trong việc lựa chọn hình thức kinh doanh, lĩnh vực đầu tư, địa điểm.<br /> <br /> Các dự án đầu tư của Hàn Quốc nhìn chung hoạt động tốt, quy mô bình quân vốn <br /> lớn, cao hơn mức bình quân chung của cả  nước ( khoảng trên 40 triệu USD) và  <br /> chủ yếu tập trung vào lĩnh vực sản xuất vật chất.<br /> <br /> Các dự án đầu tư của Hàn Quốc chủ yếu tập trung vào những địa bàn có cơ sở hạ <br /> tầng tương đối tốt. Tỷ  lệ  các dự  án bị  giải thể  của Hàn Quốc tương đối thấp  <br /> (khoảng 10%), do các nhà đầu tư  Hàn Quốc rất cẩn trọng trong việc khảo sát,  <br /> nghiên cứu trước khi quyết định nên đã giảm thiểu được rủi ro trước khi đi vào  <br /> hoạt động.<br /> <br /> 1.2. Những nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt <br /> Nam<br /> <br /> 1.2.1.Chính sách của nhà nước Việt Nam về đầu tư nước ngoài<br /> <br /> 1.2.1.1.Các văn bản điều chỉnh về đầu tư nước ngoài ( FDI) vào Việt Nam<br /> <br /> ­ Doanh nghiệp được mua bán ngoại tệ ở các ngân hàng thương mại để đáp ứng các giao  <br /> dịch vãng lai<br /> <br /> ­ Đối với các dự án quan trọng nhà nước đảm bảo đủ cân đối ngoại tệ cho doanh nghiệp <br /> hoạt động <br /> <br /> 7<br /> ­ Doanh nghiệp được thế chấp tài sản tại các tổ chức tín dụng để vay vốn <br /> <br /> ­ Luật đất đai mới đã tạo cơ sở cho sự hình thành và phát triển thị  trường bất động sản <br /> với sự tham gia của đầu tư nước ngoài<br /> <br /> * Các dự án được khuyến khích đầu tư :<br /> <br /> o Công nghệ cao và công nghệ thông tin<br /> <br /> o Công nghiệp chế tạo<br /> <br /> o Vật liệu mới và năng lượng mới<br /> <br /> o Ngành công nghiệp phụ trợ<br /> <br /> o Đầu tư phát triển giống cây trồng và giống vật nuôi mới <br /> <br /> o Nuôi trồng và chế biến nông, lâm, hải sản<br /> <br /> o Y tế, giáo dục, đào tạo<br /> <br /> * Các dự án bị hạn chế đầu tư: <br /> <br /> o Dự án liên quan đến quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội<br /> <br /> o Dự án về tài chính ngân hàng<br /> <br /> o Dự án tác động đến sức khỏe cộng đồng<br /> <br /> o Dự án về lĩnh vực văn hóa, thông tin, báo chí, xuất bản<br /> <br /> o Dự án về dịch vụ giải trí<br /> <br /> o Dự án về kinh doanh bất động sản<br /> <br /> o Dự án về khảo sát, tìm kiếm, thăm dò, khai thác tài nguyên thiên nhiên, môi <br /> trường sinh thái<br /> <br /> * Các dự án bị cấm đầu tư: <br /> <br /> o Các dự án gây hại đến quốc phòng, an ninh quốc gia, lợi ích công cộng<br /> <br /> <br /> 8<br />  o Các dự án gây hại đến di tích lịch sử, văn hóa đạo đức, thuần phong mỹ tục <br /> của Việt Nam<br /> <br /> o Các dự  án gây hại đến sức khỏe nhân dân, làm hủy hoại tài nguyên thiên <br /> nhiên, môi trường<br /> <br /> o Các dự án xử lý phế thải độc hại đưa từ bên ngoài vào Việt Nam<br /> <br /> 1.2.1.2.Chính sách hỗ trợ và ưu đãi đầu tư<br /> <br /> Ưu đãi về thuế : Thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp <br /> <br /> + Mức thuế  suất 10%, 15%, 20%, 28%, tùy theo lĩnh vực ngành nghề, mục tiêu hoạt  <br /> động, lĩnh vực đầu tư<br /> <br /> + Miễn giảm thuế  thu nhập doanh nghiệp t ối đa 4 năm và giảm 50% thuế  CIT trong 9 <br /> năm tiếp theo <br /> <br /> + Các doanh nghiệp FDI được miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu để tạo  <br /> tài sản cố định ( thiết bị máy móc, phương tiện vận tải chuyên dùng) <br /> <br /> + Dự án phát triển hạ tầng khu công nghiệp: thuế suất 12% trong 12 năm, miễn 3 năm và <br /> giảm 50% số  thuế  phải nộp trong 7 năm tiếp theo. Dự  án cung cấp dịch vụ  trong khu  <br /> công nghiệp: Thuế suất 20% trong vòng 10 năm, miễn 2 năm và giảm 50% số thuế phải  <br /> nộp trong 6 năm tiếp theo<br /> <br /> + Giảm 50% thuế thu nhập cá nhân<br /> <br /> + Hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu giữa khu phi thuế quan và với khu chế xuất, doanh <br /> nghiệp chế xuất không phải nộp thuế xuất khẩu, nhập khẩu<br /> <br /> + Hàng hóa sản xuất, tiêu thụ  hoặc nhập khẩu từ  nước ngoài vào khu phi thuế  quan <br /> không phải nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng<br /> <br /> + Ưu đãi cao hơn về thuế thu nhập doanh nghiệp<br /> <br /> + Người nước ngoài được mua nhà ở và thuê đất ở khu kinh tế<br /> <br /> <br /> 9<br />  Ưu đãi về sử dụng đất:<br /> <br /> + Thời hạn sử dụng đất của dự án đầu tư không quá 50 năm , đối với dự án có vốn đầu <br /> tư lớn nhưng thu hồi chậm, dự án đầu tư vào địa bàn có điều kiện kinh tế khó khăn, địa <br /> bàn có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn mà cần thời hạn dài hơn thì thời hạn  <br /> giao đất, thuê đất không quá 70 năm <br /> <br /> + Khi hết thời hạn sử dụng đất, nếu nhà Đầu tư chấp hành đúng pháp luật về đất đai và  <br /> có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất thì sẽ  được cơ  quan nhà nước có thẩm quyền xem xét <br /> gia hạn sử dụng đất phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.<br /> <br /> + Nhà đầu tư  đầu tư  trong lĩnh vực  ưu đãi đầu tư, địa bàn  ưu đãi đầu tư  được miễn, <br /> giảm tiền thuê đất, tiền sử dụng đất, thuế  sử  dụng đất theo quy định của pháp luật về <br /> đất đai và pháp luật về thuế<br /> <br /> Ưu đãi về chế độ chuyển lỗ<br /> <br /> + Các doanh nghiệp sau khi quyết toán thuế  với cơ quan thuế mà bị  lỗ  thì được chuyển  <br /> lỗ  và trừ  vào thu nhập chịu thuế  của nhưng năm sau, thời gian chuyển lỗ  không quá 5  <br /> năm<br /> <br /> + Thời điểm bắt đầu thời gian miễn thuế là năm tài chính đầu tiên mà doanh nghiệp có  <br /> thu nhập chịu thuế chưa trừ số lỗ. Trường hợp năm tài chính đầu tiên được miễn thuế,  <br /> giảm thuế  có thời gian hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ  dưới 6 tháng, <br /> doanh nghiệp có quyền được miễn thuế ngay năm đó.<br /> <br /> Ưu đãi về chế độ khấu hao tài sản cố định: <br /> <br />       Dự án đầu tư trong lĩnh vực, địa bàn ưu đãi đầu tư  và dự án kinh doanh có hiệu quả <br /> được áp dụng khấu hao nhanh đối với tài sản cố định; mức khấu hao tối đa là 2 lần mức  <br /> khấu hao theo chế độ khấu hao tài sản cố định<br /> <br /> 1.2.2. Môi trường đầu tư  của Việt Nam là môi trường chính trị   ổn định, hòa  <br /> bình, hữu nghị, hợp tác trong quan hệ quốc tế.<br /> <br /> <br /> 10<br />          Quan hệ  quốc tế  đó mở  rộng với hầu khắp các nước. Môi trường pháp chế  đang  <br /> được tích cực và hoàn chỉnh. Trong điều kiện tình hình chính trị  thế  giới biến động hết <br /> sức phức tạp như cuộc chiến ở Trung Đông ngày càng gay gắt, các cuộc khủng bố nổ ra <br /> ở khắp nơi, Việt Nam được đánh giá là một trong những nước có môi trường chính trị ổn  <br /> định nhất.<br /> <br />      Về kinh tế tương đối ổn định, có khả năng kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, <br /> tốc độ tăng trưởng kinh tế thuộc loại cao trên thế giới( năm 2015 tốc độ tăng trưởng kinh <br /> tế  là  6.68%). Mặc dù có cuộc khủng hoàng kinh tế  năm 2008, Việt nam là nước cũng  <br /> chịu  ảnh hưởng nhưng không nhiều, điều đó chứng tỏ  nền kinh tế  Việt Nam khá  ổn <br /> định, những điều chỉnh kinh tế vĩ mô là hợp lý<br /> <br />  Môi trường kinh tế, chính trị ổn định, tạo tâm lý yên tâm cho các nhà đầu tư  nước <br /> <br /> ngòai về những rủi ro về biến động kinh tế, chính trị. Đây chính là điểm mạnh để <br /> ta tiếp tục khai thác dòng FDI vào Việt Nam<br /> <br /> 1.2.3. Luật đầu tư nước ngoài của Việt Nam ngày càng hoàn thiện<br /> <br />     Thực hiện đường lối mở cửa, phát triển mạnh kinh tế đối ngoại, Luật đầu tư  nước  <br /> ngoài của Việt Nam ban hành 12/1987 và Luật đầu tư nước ngoài sửa đổi tháng 11/1996, <br /> cùng với Luật Doanh nghiệp và Luật Doanh nghiệp sửa đổi năm 2005 đã tạo điều kiện  <br /> thuận lợi cho khu vực doanh nghiệp nói chung và đặc biệt là khu vực có vốn đầu tư <br /> nước ngoài (FDI) tăng lên nhanh chóng. Đến nay khu vực này đã trở  thành một bộ phận  <br /> quan trọng của nền kinh tế, có vai trò đáng kể  thúc đẩy tốc độ  tăng trưởng của nhiều <br /> ngành kinh tế, đặc biệt là các ngành thuộc công nghiệp chế  biến, chế  tạo, làm chuyển  <br /> dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tích cực và góp phần giải quyết có hiệu quả  nhiều vấn <br /> đề xã hội và hội nhập kinh tế quốc tế.Trải qua hơn 20 năm vào thực tiễn cuộc sống, FDI  <br /> phát huy nhiều tác dụng, tính đến ngày 15/12/2014, Việt Nam có 17.499 dự  án còn hiệu <br /> lực với tổng vốn đăng ký 250,6 tỷ  USD. Vốn thực hiện lũy kế  của các dự  án đầu tư <br /> nước ngoài  ước đạt 124,5 tỷ  USD, bằng 50% tổng vốn đăng ký còn hiệu lực.  Vốn FDI <br /> cũng được thu hút vào 61 tỉnh thành phố, đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế và tạo <br /> ra nhiều công ăn việc làm cho người lao động.<br /> 11<br />      Kết quả đạt được là do Luật đầu tư  nước ngoài của Việt Nam ngày càng được sửa <br /> đổi hoàn thiện theo hướng ngày càng thông thoáng và hấp dẫn các đối tác đầu tư  nước  <br /> ngoài. Những sửa đổi tạo sức hấp dẫn, thu hút FDI ở một số điểm sau:<br /> <br /> ­  Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật đầu tư nước ngoài được Quốc hội nước  <br /> Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua tháng 6/2000, bổ sung thêm điều khoản: <br /> “ Doanh nghiệp có vốn đầu tư  nước ngoài, các bên tham gia hợp đồng, hợp tác kinh  <br /> doanh trong quá trình hoạt động được phép chuyển đổi hình thức đầu tư  chia, tác, sáp  <br /> nhập, hợp nhất doanh nghiệp.   Chính phủ  quy định về  điều kiện, thủ  tục chuyển đổi  <br /> hình thức đầu tư, sáp nhập, hợp nhất doanh nghiệp”<br /> <br />   ­   Nghị định 24/2000/NDCP ngày 31/07/2000 của chính phủ: Theo nghị định này, một số <br /> lĩnh vực đầu tư như xây dựng, kinh doanh cơ sở hạ tầng, khu công nghiệp, khu chế xuất,  <br /> khu công nghệ  cao được đưa ra khỏi doanh mục bắt buộc phải liên doanh, thay vào đó <br /> Nhà đầu tư có thể đầu tư dưới hình thức 100% vốn nước ngoài.<br /> <br />     Hiện nay luật đầu tư  nước ngoài của Việt Nam chỉ  hạn chế đầu tư  dưới hình thức <br /> 100% vốn nước ngoài trong 8 lĩnh vực là: <br /> <br />  xây dựng kinh doanh mạng viễn thông quốc tế, viễn thông nội hạt<br /> <br />  khai thác dầu khí, khoảng sản quý hiếm<br /> <br />  dịch vụ tư vấn ( trừ tư vấn kỹ thuật)<br /> <br />  vận tải đường hàng không, đường sắt, đường biển, vận tải hành khách công <br /> <br /> cộng, xây dựng cảng, ga hàng không<br /> <br />  sản xuất thuốc nổ công nghiệp<br /> <br />  trồng rừng<br /> <br />  du lịch lữ hành <br /> <br />  văn hóa<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 12<br />     Ngoài những lĩnh vực này, Nhà đầu tư  nước ngoài được chủ  động lựa chọn dự  án,  <br /> hình thức đầu tư, đối tác đầu tư, địa bàn. Thời hạn đầu tư, thị trường tiêu thụ sản phẩm, <br /> tỷ lệ góp vốn pháp định phù hợp với quy định của Luật đầu tư nước ngoài. Đối với hình <br /> thức hợp tác kinh doanh trên cơ  sở  hợp đồng hợp tác kinh doanh, để  tạo điều kiện cho <br /> triển khai các dự án và cho các nhà đầu tư nước ngoài, Nghị đinh 24/2000/NDCP quy định  <br /> rằng: Trong quá trình knh doanh, nếu xét thấy cần thiết các bên hợp doanh có thể  thỏa <br /> thuận thành lập ban điều phối để thực hiện hợp đồng hợp tác kinh doanh.<br /> <br />      Theo luật sửa đổi bổ  sung một số  điều của Luật đầu tư  nước ngoài thì các doanh  <br /> nghiệp liên doanh không bắt buộc phải lấy ý kiến thống nhất của Hội đồng quản trị đối  <br /> với quyết đinh liên quan đến bổ  nhiệm và miễn nhiệm kế toán trưởng, chấp thuận báo  <br /> cáo tài chính, chi phí hằng năm và vay vốn đầu tư. Sự điều chỉnh như trên tạo điều kiện <br /> lành mạnh hơn trong quá trình ra quyết định của Nhà đầu tư. Theo Luật mới sửa đổi thì <br /> doanh nghiệp có vốn đầu tư  nước ngoài, các bên hợp doanh thực hiện dự  án đầu tư <br /> không thuộc lĩnh vực đầu tư  có điều kiện về  hình thức đầu tư  được chuyển đổi hình <br /> thức đầu tư.<br /> <br />    Như vậy, với việc xây dựng và sửa đổi Luật đầu tư  nước ngoài của Việt Nam ngày <br /> càng hoàn thiện, thông thoáng, tạo thế chủ động và có lợi cho đối tác đầu tư, làm cho môi <br /> trường đầu tư của Việt Nam ngày càng trở nên hấp dẫn.<br /> <br /> 1.2.4. Môi trường đối với đầu tư nước ngoài ngày càng thông thoáng<br /> <br />      Chính phủ Việt Nam đã có nhiều thay đổi trong các chính sách đối với đầu tư  nước  <br /> ngoài theo hướng có lợi hơn cho đối tác. Với mục đích đẩy nhanh tốc độ  thực hiện các <br /> dự án đã đăng ký trên tinh thần coi trọng vốn thực hiện hơn vốn đăng ký, Nghị định số 10 <br /> và chỉ thị số 11 của chính phủ ra đời nhằm phát huy nội lực, tận dụng FDI làm mọi việc <br /> giúp các Nhà đầu tư yên tâm trụ vững ở Việt Nam trong hoàn cảnh khó khăn. Thời điểm  <br /> bắt đầu là sau Hội nghị   đầu tiên của Chính phủ  và các nhà đầu tư  nước ngoài vào  <br /> khoảng tháng 2/1998, nhà nước chủ trương xóa bỏ một số thủ tục hành chính rờm rà như <br /> việc cấp giấy phép đầu tư, thành lập doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh… Thời gian làm  <br /> <br /> <br /> 13<br /> thủ  tục kiểm hàng, giao nhận hàng  ở  hải quan cũng đã rút ngắn bằng nửa so với trước <br /> đây.<br /> <br /> Chính phủ  thực hiện các chính sách  ưu đãi đối với đầu tư  nước ngoài như: Tăng mức  <br /> thuế ưu đãi lợi tức cho một số doanh nghiệp, miễn thuế lợi tức 4 năm và giảm 5% trong  <br /> 4 năm tiếp theo, thậm chí thuế lợi tức đến 8 năm đối với các dự án ưu đãi đặc biệt, đồng <br /> thời cũng tiến hành giảm giá thuê đất 25% cho 170 doanh nghiệp. Bên cạnh đó, Chính <br /> phủ  đã cho phép điều chỉnh tỷ  lệ  nôi tiêu và khuyến khích xuất khẩu, đồng thời các <br /> doanh nghiệp FDI cũng được mua hàng hóa Việt Nam để  xuất khẩu… Việc phân cấp  <br /> giấy phép đầu tư  cũng được phân cấp toàn diện cho tất cả  các tỉnh và thành phố  thực  <br /> thuộc trung ương được cấp giấy phép đối với các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài với <br /> quy mô không quá 5 triệu USD cho một dự  án (riêng Hà Nội và T.p HCM là 10 triệu)  <br /> không kể 10 Ban quản lý đã được ủy quyền trước đây, nay Bộ kế hoạch và đầu tư  tiếp  <br /> tục ủy quyền cho những khu công nghiệp khác. Cách phân cấp quản lý này đã rút ngắn  <br /> thời gian chờ đợi cho các doanh nghiệp FDI, đảm bảo thời gian tối đa là 30 ngày, ở  T.p <br /> HCM chỉ  mất có 9­15 ngày để  nhận đựợc giấy phép. Bên cạnh đó, do chủ  trương  ủy <br /> quyền cấp giấy phép mà việc nhập khẩu thiết bị, vật tư của doanh nghiệp cũng diễn ra  <br /> nhành chóng hơn. Các địa phương thì có điều kiện theo dõi ngay từ  đầu khi các dự  án  <br /> mới hình thành và chủ  động điều chỉnh giải quyết các vấn đề  phát sinh trong quá trình <br /> hoạt động của dự án.<br /> <br /> 1.3. Sự cần thiết phải thu hút đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam<br /> Cũng như nhiều quốc gia phát triển khác, Việt Nam coi dòng vốn FDI là động lực quan <br /> trọng thúc đẩy quá trình phát triển kinh tế của đất nước. FDI được coi là nguồn vốn quan <br /> trọng cho việc bổ sung nguồn vốn quốc gia.<br /> <br /> Các doanh nghiệp Hàn Quốc đánh giá Việt Nam có một số ưu thế về:<br /> <br /> Nguồn lao động cạnh tranh, chi phí nhân công rẻ, được đánh giá là cần cù một <br /> cách tương đối so với các nước trong khu vực, văn hóa tương đồng<br /> <br /> <br /> <br /> 14<br />  Tốc độ  tăng trường kinh tế   ổn định, khá cao. Năm 2015, dự  kiến thu nhập bình <br /> quân đầu người của Việt Nam đạt trên 2.200 USD/người (tính theo ngang giá <br /> sức mua PPP đạt khoảng 5,600 USD), quy mô nền kinh tế đạt 204 tỉ USD<br /> <br /> Thị trường tiêu thụ tiềm năng, có nhiều điểm tương đồng với các sản phẩm Hàn <br /> Quốc và tương đối mở, dễ tiếp cận, thân thiện, có thiện cảm với các sản phẩm <br /> Hàn Quốc<br /> <br /> Ổn định chính trị và quan hệ chính trị, văn hóa giữa 2 nước liên tục phát triển<br /> <br /> Vị trí địa lý thuận lợị<br /> <br /> Chính sách  ưu đãi tương đối cạnh tranh (Thuế  TNDN khá thấp so với các nước  <br /> trong khu vực).<br /> <br />      Việt Nam ­ Hàn Quốc đã thiết lập Quan hệ  đối tác chiến lược. Việt Nam là nước  <br /> thụ  hưởng viện trợ không hoàn lại và vay tín dụng lớn nhất của Hàn Quốc. Trong đó,  <br /> Việt Nam tiếp nhận 20% tổng giá trị  cho vay tín dụng  ưu đãi trong Chương trình Cho  <br /> vay Song phương (EDCF), gấp đôi nước đứng thứ 2. Quan hệ hợp tác đầu tư giữa Việt <br /> Nam và Hàn Quốc sẽ ngày càng gia tăng trong những năm tới cùng với sự  gia tăng quy  <br /> mô kim ngạch thương mại song phương.<br /> <br />    Ngoài ra, trong 10 năm qua, Hàn Quốc đánh giá Việt Nam đã cơ  bản xây dựng được  <br /> hạ  tầng cụm ngành để  phát triển một số  ngành công nghiệp theo chuỗi sản phẩm  <br /> như công nghiệp điện, điện tử, dệt may ...<br /> <br />      Đặc biệt khi hai nước  đã ký kết Hiệp định Thương mại song phương vào tháng <br /> 5/2015.Việc thực hiện hiệp định này chắc chắn sẽ  đưa đến những hợp tác về  thương <br /> mại và đầu tư có chất lượng hơn, có chiều sâu hơn, ví dụ như những cam kết của Việt  <br /> Nam về các dịch vụ và các hoạt động đầu tư đối với các công ty Hàn Quốc trong khuôn <br /> khổ VKFTA. Ngoài ra, Hàn Quốc và ASEAN cũng đã ký gói cam kết đầu tiên của Hiệp  <br /> định thương mại tự do ASEAN ­ Hàn Quốc<br /> <br /> 15<br />   Hàn Quốc là đối tác FDI lớn nhất, tiềm năng thu hút vốn đầu tư  FDI từ  Hàn Quốc có <br /> nhiều yếu tố  thuận lợi trong th ời gian t ới. Những t ồn t ại, h ạn ch ế liên quan đến thủ <br /> tục   đầu   tư (đặc   biệt   trong   giai   đoạn   “quá   độ”   thay   pháp   luật   về   đầu   tư,   doanh  <br /> nghiệp), năng lực doanh nghiệp trong nước, chất lượng ngu ồn nhân lực, cơ sở hạ tầng  <br /> chưa hoàn chỉnh là những vấn đề lớn mang tính căn bản mà Việt Nam hiện đang và sẽ <br /> phải tiếp tục khắc phục để  nâng cao hiệu quả  thu hút FDI Hàn Quốc nói riêng và các  <br /> nước nói chung.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 16<br /> CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG ĐẦU TƯ  TRỰC TIẾP <br /> CỦA HÀN QUỐC VÀO VIỆT NAM<br /> 2.1.   Phân tích thực trạng đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam       <br /> <br /> 2.1.1.  Tình hình chung về đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam <br />    *Tình hình chung về FDI của Hàn Quốc vào Việt Nam trong những năm gần đây<br /> <br />     Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính lũy kế  đến ngày 20 tháng 10 năm 2015, đã có 105 <br /> quốc gia và vùng lãnh thổ  có dự  án đầu tư  tại Việt Nam, trong đó Hàn Quốc đã vượt  <br /> Nhật Bản dẫn đầu với 4.777 dự án, tổng vốn đầu tư đạt 43,6 tỷ USD. <br /> <br />     Các nhà đầu tư Hàn Quốc thường tăng cường đầu tư trong các lĩnh vực sau: <br /> <br />  công nghiệp chế biến, chế tạo<br /> <br />  kinh doanh bất động sản<br /> <br />  Điện, điện tử, hàng gia dụng<br /> <br />  Luyện kim, khai thác và chế biến khoáng sản<br /> <br />  Bưu chính viễn thông;<br />  Xây dựng <br />  Hóa chất <br /> <br /> *Han Quôc la quan quân đâu t<br /> ̀ ́ ̀ ́ ̀ ư FDI vao Viêt Nam năm 2015<br /> ̀ ̣<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 17<br /> Hình 2.1:Tỷ lệ nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong năm 2015 (%)<br /> <br /> Nguồn: Tổng Cục Thống kê<br /> <br />    Theo kết quả khảo sát năm 2015 của Hiệp hội Thương mại quốc tế Hàn Quốc (KITA)  <br /> đối với các doanh nghiệp Hàn Quốc, 49% trong tổng số 540 doanh nghiệp Hàn Quốc đã <br /> tham gia khảo sát về môi trường đầu tư tại 32 quốc gia có tốc độ tăng trưởng hàng năm <br /> hơn 3% trong 3 năm qua đều khẳng định có kế hoạch phát triển kinh doanh tại thị trường  <br /> Việt Nam trong những năm tiếp theo.<br />   Theo hình 2.1, Hàn Quốc là quốc gia có vốn đầu tư trực tiếp vào Việt Nam nhiều nhất  <br /> trong năm 2015, chiếm 24% tổng số vốn đầu tư năm 2015 với nhiều dự án lớn nhỏ khác <br /> nhau trên khắp hầu hết các địa phương trong cả  nước. Tiếp sau đó là Nhật Bản, Đài  <br /> Loan, Singgapore... hiện cũng đang là những quốc gia được dự  tính có dòng vốn FDI <br /> chảy vào Việt Nam lớn trong những năm tiếp theo.<br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2.2: Xếp hạng 10 nhà đầu tư  FDI lớn nhất theo vốn đăng ký tính đến tháng 6/2015 <br /> (đơn vị:Triệu USD)<br /> 18<br />        Nguồn: Cục Đầu tư Nước ngoài ­ Bộ Kế hoạch và Đầu tư<br /> <br />    Nhận xét: Qua hình 2.2, tính đến tháng 6/2015, tổng vốn FDI lũy kế của Hàn Quốc tại <br /> Việt Nam có lên tới khoảng 39,1 tỷ  USD, chiếm khoảng 18% tổng vốn FDI vào Việt  <br /> Nam và có chênh lệch lên đến 11 tỷ USD so với Nhật Bản ­ đối tác có vốn FDI lớn  thứ 2 <br /> tại Việt Nam. <br />     Riêng trong năm 2015, có 62 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư tại Việt Nam.  <br /> Hàn Quốc dẫn đầu với tổng vốn đầu tư  đăng ký cấp mới và vốn tăng thêm là 6,98 tỷ <br /> USD, chiếm 28,9% tổng vốn đầu tư vào Việt Nam; Malaysia đứng vị trí thứ hai với tổng <br /> vốn đầu tư  đăng ký cấp mới và vốn tăng thêm là 2,47 tỷ  USD, chiếm 10,2 % tổng vốn <br /> đầu tư; Nhật Bản đứng vị  trí thứ  3 với tổng vốn đầu tư  đăng ký cấp mới và vốn tăng  <br /> thêm là 1,8 tỷ USD, chiếm 7,4% tổng vốn đầu tư; tiếp theo là Đài Loan đứng ở vị trí thứ <br /> 4 với tổng vốn đăng ký cấp mới và tăng thêm khoảng 1,46 tỷ USD, chiếm 6% tổng vốn  <br /> đầu tư vào Việt Nam.<br />    Tính trong 11/2015, tổng vốn FDI Hàn Quốc chiếm 31,6% tổng vốn FDI vào Việt Nam. <br /> Nếu tính dự  án của Tập đoàn Hyosung (660 triệu USD, đầu tư  qua pháp nhân Thổ  Nhĩ  <br /> Kỳ), FDI Hàn Quốc chiếm 34,9% tổng vốn FDI tại Việt Nam, gấp 4,1 lần Nhật Bản; 6,2  <br /> lần Đài Loan và 6,8 lần Singapore (nhưng đối tác FDI truyền thống đứng thứ  2,3,4 của  <br /> Việt Nam).<br />   Như vậy, Hàn Quốc đã và đang dẫn đầu nguồn vốn đầu tư trực tiếp vào Việt Nam hiện  <br /> nay.<br /> <br /> 2.1.2.  Cơ cấu nguồn vốn đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam<br /> 2.1.2.1. Cơ cấu đầu tư theo lĩnh vực đầu tư<br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2.3:Bảng cơ  cấu FDI theo ngành của Hàn Quốc vào Việt Nam­ tỷ  trọng theo tổng  <br /> vốn đầu tư năm 2015(%)<br /> <br /> Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư<br /> <br /> <br /> <br /> 19<br /> Nhận xét: Năm 2015,các dự án của Hàn Quốc được triển khai trên 18/21 ngành, lĩnh vực;  <br /> trong đó dẫn đầu là lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo với 2.566 dự án với tổng số <br /> vốn đăng ký ngành này là 24,03 tỷ USD (chiếm 64,5% tổng vốn đầu tư). Đứng thứ  2 là  <br /> lĩnh vực kinh doanh bất động sản với 82 dự án tổng số vốn là 6,99 tỷ USD (chiếm 18,5%  <br /> tổng vốn đầu tư). Lĩnh vực xây dựng đứng thứ  3 với 579 dự  án, tổng số  vốn đầu tư  là  <br /> 2,4 tỷ USD (chiếm 6,4% tổng vốn đầu tư)…<br /> <br />  Sự  thay đổi về  cơ  cấu của dòng vốn đầu tư  Hàn Quốc vào Việt Nam, như  kỳ <br /> <br /> vọng của Tổng thống Park Geun­Hye sau khi VKFTA được đưa vào thực hiện sẽ <br /> tác động rất lớn vào bức tranh đầu tư nước ngoài của Việt Nam.<br /> <br />     Trong số các dự án đầu tư của Hàn Quốc có một số dự án lớn, tập trung trong ngành <br /> công nghiệp hoạt động có hiệu quả, góp phần tích cực cho ổn định và phát triển kinh tế­<br /> xã hội của các địa phương thuộc địa bàn mà doanh nghiệp đóng nói riêng và đất nước  <br /> Việt Nam nói chung như  Công ty sản xuất đèn hình ORION­HANEL tại Hà Nội (vốn <br /> đầu tư  178,58 triệu USD), Công ty TNHH DAEHA, kinh doanh khách sạn 5 sao tại Hà  <br /> Nội (vốn đầu tư 177,4 triệu USD), Công ty thép VSC­POSCO tại Hải Phòng (vốn đầu tư <br /> 56,12 triệu USD), Công ty LG – MECA Electronics Hải Phòng sản xuất máy điều hoà, tủ <br /> lạnh, lò vi sóng (tổng vốn đầu tư 7,7 triệu USD), Công ty TNHH điện tử Daewoo Hanel,  <br /> sản xuất linh kiện điện tử điều hoà, máy giặt (vốn đầu tư 52 triệu USD). <br />  Trong công nghiệp sản xuất ô tô có Công ty ô tô Việt Nam­Daewoo tại Hà Nội, vốn  <br /> đầu tư  đăng ký 32,2 triệu USD, vốn pháp định 10 triệu USD, là Công ty 100% vốn của  <br /> Daewoo hoạt động từ  năm 1996, có hiệu quả, có sản phẩm xuất khẩu, thị phần xe ô tô  <br /> Daewoo tại Việt Nam chiếm 15%; công ty có lãi từ năm 2000. Trong những năm qua, các <br /> doanh nghiệp có vốn đầu tư của Hàn Quốc hoạt động tương đối tốt, mặc dù không tránh <br /> khỏi khó khăn do việc gia tăng cạnh tranh khốc liệt và do Việt Nam phải thực hiện cam  <br /> kết cắt giảm thuế trong khuôn khổ AKFTA. Thêm vào đó, nguyên liệu, phụ tùng tại chỗ <br /> chưa cung cấp đủ. Các ngành công nghiệp hỗ trợ chưa phát triển đầy đủ, nên đa số các  <br /> nguyên phụ liệu, phụ tùng phải nhập khẩu; chi phí đầu vào còn cao, chế  độ  hạn ngạch  <br /> vào các thị trường EU và Mỹ  đã hạn chế năng lực sản xuất của các dự  án may mặc mà <br /> <br /> 20<br /> đa phần là dự án của Hàn Quốc... làm ảnh hưởng tới hiệu quả hoạt động của các dự  án  <br /> FDI của Hàn Quốc tại Việt Nam. Mặt khác, còn xảy ra tranh chấp lao động tại một số <br /> doanh nghiệp 100% vốn của Hàn Quốc mà nguyên nhân hầu hết xuất phát từ những mẫu <br /> thuẫn về quyền lợi kinh tế giữa các bên, về  điều kiện lao động. Nhìn chung, các sự  vụ <br /> đều được giải quyết một cách ổn thỏa trên cơ sở hoà giải, thương lượng, nhân nhượng  <br /> lẫn nhau với sự tham gia của đại diện các tổ chức, cơ quan có thẩm quyền địa phương. <br /> <br /> 2.1.2.3. Cơ cấu đầu tư theo khu vực<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2.4: Cơ  cấu FDI theo địa phương của Hàn Quốc vào Việt Nam­ tỷ  trọng theo tổng <br /> vốn đầu tư năm 2014(%)<br /> <br /> Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nhận xét: Trong năm 2014, Hàn Quốc đã đầu tư vào 54/63 tỉnh thành phố trong cả nước. <br /> Trong đó Thái Nguyên thu hút nhiều vốn đầu tư từ Hàn Quốc nhất với 19 dự án cấp mới  <br /> và 9 dự án tăng vốn với tổng vốn đầu tư đăng ký là 3,32 tỷ USD, chiếm 45,4% tổng vốn  <br /> đầu tư, đứng thứ  hai là Bắc Ninh với 97 dự  án cấp mới và 31 lượt dự  án tăng vốn, với  <br /> với tổng vốn đầu tư cả cấp mới và tăng vốn là 1,27 tỷ USD, chiếm 17,4% tổng vốn đầu  <br /> tư, Đồng Nai đứng  thứ  3 với tổng số vốn đăng ký cấp mới và tăng vốn là 517,46 triệu <br />  USD (chiếm 7,1% tổng vốn đầu tư). Còn lại là các địa phương khác.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2.5: Cơ cấu FDI theo địa phương của Hàn Quốc vào Việt Nam ­ tỷ trọng theo tổng  <br /> vốn đầu tư năm 2015 (%)<br /> <br /> Nguồn: Bộ Kế hoạch và Đầu tư<br /> <br /> <br /> 21<br /> Nhận xét: Năm 2015,Hàn Quốc đã đầu tư vào 51/63 tỉnh thành phố trong cả nước. Trong  <br /> đó Hà Nội thu hút nhiều vốn đầu tư từ Hàn Quốc nhất với 885 dự án với tổng vốn đầu  <br /> tư đăng ký là 5,3 tỷ USD, chiếm 14% tổng vốn đầu tư, đứng thứ hai là Thái Nguyên với  <br /> 43 dự  án với tổng vốn đầu tư  là 4,72 tỷ  USD, chiếm 12,5% tổng vốn đầu tư, Đồng Nai <br /> đứng thứ 3 với tổng số đầu tư là 4,56 tỷ USD (chiếm 12,1% tổng vốn đầu tư). Còn lại là  <br /> các địa phương khác.<br /> <br />  Tóm lại, trong những năm gần đây, các địa phương như Hà Nội, Thái Nguyên, Bắc  <br /> <br /> Ninh, Đồng Nai, TP Hồ Chí Minh... đã và đang thu hút nhiều nhất nguồn vốn đầu  <br /> tư  trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam, và trong dự  báo trong tương lai nguồn  <br /> vốn vào các đại phương này sẽ tiếp tục tăng hơn nữa. <br /> Giải thích: <br />  Do môi trường đầu tư, chính sách  ưu đãi, hệ  thống giao thông ở  các địa phương <br /> này rất thuận lợi.<br />  Một trong những dự án lớn của Hàn Quốc đang đầu tư tại Việt Nam là dự án Cty <br /> SamSung Display Việt Nam với số vốn đầu tư  tăng thêm là 3 tỷ  USD. Dự án này <br /> được cấp phép năm 2014 với số  vốn đầu ban đầu là 1 tỷ  USD được đầu tư  tại  <br /> KCN Yên Phong 1, Bắc Ninh với mục tiêu sản xuất, lắp ráp, gia công, tiếp thị <br /> hoặc bán các loại màn hình.<br /> Năm 2014, Hàn Quốc tiếp tục rót vốn mở rộng quy mô đầu tư  xây dựng nhà máy  <br /> Samsung ở khu công nghiệp Yên Bình­Thái Nguyên.<br /> Năm 2015, xây dựng thêm 2 nhà máy ở Thái Nguyên. Đồng thời, Samsung cũng cho  <br /> biết đã đầu tư  mở  một Viện R&D (nghiên cứu & Phát triển) tại Cầu Giấy, Hà  <br /> Nội với hơn 1200 nhân viên, kỹ sư. <br />  Như vậy là tính đến thời điểm này, Samsung đã giải ngân hơn 3,8 tỷ USD vào các <br /> <br /> dự án đầu tư tại Việt Nam, gồm có ở Bắc Ninh, Thái Nguyên và TP.HCM. Có thể <br /> <br /> <br /> 22<br />  nói đây là tốc độ  đầu tư  rất nhanh bởi năm 2009, Samsung chỉ  mới rót gần 750  <br /> triệu USD cho dự án ở Bắc Ninh, trước khi tăng lên 1,2 tỷ USD, rồi 2,5 tỷ USD....<br /> <br /> 2.1.3.  Kết quả từ đầu tư trực tiếp của Hàn Quốc vào Việt Nam <br /> <br />     *Hàn Quốc trở thành một đối tác kinh tế quan trọng của Việt Nam <br /> <br />      Sau khi thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức vào cuối tháng 12 năm 1992, quan hệ <br /> kinh tế giữa hai nước đã có nhiều bước phát triển.Ngay từ những năm đầu tiên ban hành  <br /> Luật Đầu tư nước ngoài các nhà đầu tư Hàn Quốc đã có mặt tại Việt Nam. Tính đến nay <br /> Hàn Quốc là nước đứng thứ  nhất trong số 105 quốc gia và vùng lãnh thổ  có đầu tư  tại  <br /> Việt Nam với 4.777 dự  án còn hiệu lực có tổng vốn đầu tư  đăng ký đạt gần 4,36 tỷ <br /> USD .Các dự án đầu tư của các doanh nghiệp Hàn Quốc chủ yếu tập trung tại các thành  <br /> phố lớn, có điều kiện cơ sở hạ tầng tương đối tốt như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh,  <br /> Đồng Nai, Bình Dương và tập trung chủ yếu trong các ngành công nghiệp như lắp ráp ô  <br /> tô, thép, cơ khí, điện tử, giày dép, dệt may và xây dựng.<br /> <br />    *Hầu hết các tập đoàn lớn của Hàn Quốc đã có mặt tại Việt Nam tạo việc làm <br /> cho người lao động<br /> <br />    ­  Nhiều dự án có quy mô vốn đầu tư  lớn (trên 40 triệu USD) như  Nhà máy đóng tàu  <br /> biển Hyundai ­ Vinashin tổng vốn đầu tư  192,6 triệu USD; xí nghiệp Samsung ­ Vina  <br /> Synthetics sản xuất vải, sợi polyester tổng vốn đầu tư 192,6 triệu USD; công ty đèn hình  <br /> Orion Hanel tổng vốn đầu tư 178,5 triệu USD; Công ty Trách nhiệm hữu hạn Deaha tổng  <br /> vốn đầu tư  52 triệu USD để  xây dựng khách sạn 5 sao; dự  án VSC ­ POSCO sản xuất  <br /> thép với tổng vốn đầu tư 56,1 triệu USD,... đã đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế ­  <br /> xã hội của Việt Nam.<br />    ­  Doanh nghiệp FDI Hàn Quốc đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam khi  <br /> tạo ra việc làm cho khoảng 70 vạn lao động và đóng góp khoảng 30% tổng giá trị  xuất  <br /> khẩu Việt Nam năm 2014.<br />    ­  Khoảng 95% các dự án đầu tư của Hàn Quốc được thực hiện bởi các doanh nghiệp <br /> vừa và nhỏ  (SMEs), tập trung chủ  yếu vào lĩnh vực công nghiệp chế  biến, chế  tạo.  <br /> Trong đó, các dự  án này chủ  yếu là các dự  án gia công trong lĩnh vực công nghiệp nhẹ <br /> <br /> 23<br /> như  may mặc, sản xuất giày, dép ... Tuy nhiên, thời gian gần đây đã bắt đầu có sự <br /> chuyển biến về chất khi xuất nhiều khối doanh nghiệp vệ tinh cho các TNCs Hàn Quốc  <br /> đầu tư tại Việt Nam vào lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ điện tử...Các Tập đoàn lớn  <br /> của Hàn Quốc tuy chỉ chiếm khoảng 5% số dự án nhưng đạt hơn 70% tổng vốn đăng ký  <br /> đầu tư  tại Việt Nam và tập trung vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo; kinh doanh  <br /> bất   động   sản;   xây   dựng... đóng  góp   tích  cực   cho  ổn  định   và   phát  triển   kinh   tế   như <br /> Samsung, Doosan, LG, Posco,CJ, Taekwang, Hyosung, Kumho ...<br />    *Cơ cấu đầu tư chuyển dần sang ngành nông nghiệp Việt Nam:<br /> <br />  Cùng với việc ký kết dự án PPP với Đồng Tháp, Tập đoàn KRC (Hàn Quốc) cam  <br /> kết lôi kéo các doanh nghiệp (DN) tư nhân Hàn Quốc đầu tư  vào nông nghiệp tại  <br /> Việt Nam. Cũng phải nói thêm, mặc dù Hàn Quốc là một trong những nhà đầu tư <br /> nước ngoài lớn nhất tại Việt Nam, song đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp lại rất ít. <br /> Chính vì vậy, dự án PPP trên được đặc biệt quan tâm.<br /> Tuy KRC là một DN nhà nước của Hàn Quốc, được Chính phủ Hàn Quốc sử dụng <br /> để  cấp viện trợ  quốc tế, nhưng đằng sau KRC là một loạt DN tư  nhân của Hàn <br /> Quốc muốn rót vốn đầu tư nông nghiệp.Sản xuất nông nghiệp của Việt Nam hiện  <br /> còn kém phát triển, giống như Hàn Quốc những năm 1970. Khi đó, Hàn Quốc đã đi  <br /> vào cơ  giới hóa nông nghiệp và đến nay, sau 30 năm, ngành nông nghiệp Hàn <br /> Quốc đã rất phát triển =>dự  án PPP này được triển khai  giúp cơ giới hóa ngành <br /> trồng lúa ở Đồng Tháp, nâng cao thu nhập của người dân và  được nhân rộng tại  <br /> Việt Nam<br />     *Nhiêu d<br /> ̀ ự an “ty đô”:<br /> ́ ̉<br /> <br /> ̣ ̀ ư nươc ngoai cho biêt, trong năm 2014, Viêt Nam đa câp phep cho nhiêu<br />  Cuc Đâu t ́ ̀ ́ ̣ ̃ ́ ́ ̀ <br /> dự an l<br /> ́ ơn trên 1 ty USD nh<br /> ́ ̉ ư Dự án Tổ hợp công nghệ cao Sam Sung Thái Nguyên  <br /> – giai đoạn 2 nhà đầu tư   Công ty TNHH Sam Sung Electronics Việt Nam   Thái <br /> Nguyên – Hàn Quốc, dự  án đầu tư tại KCN Yên Bình I, tỉnh Thái Nguyên với tổng <br /> vốn đầu tư đăng ký 3 tỷ USD.<br /> <br /> <br /> 24<br />  ́ ̀ ự án Công ty TNHH điện tử Samsung CE Complex do nhà đầu tư <br />  Theo sau đo la d<br /> <br /> Samsung Asia Pte.Ltd – Singapore đầu tư  tại Thành phố  Hồ  Chí Minh với tổng <br /> vốn đầu tư đăng ký 1,4 tỷ USD; Dự án Công ty TNHH Dewan International do nhà  <br /> đầu tư  Hồng Kông đầu tư  tại Khánh Hòa với tổng vốn đầu tư  đăng ký 1,25 tỷ <br /> USD; Dự án Công ty TNHH SamSung Display Bắc Ninh do nhà đầu tư Hàn Quốc  <br /> đầu tư tại Bắc Ninh với tổng vốn đầu tư đăng ký 1 tỷ USD …<br /> <br />         Một số dự án lớn trên 1 tỷ USD của Hàn Quốc tại Việt Nam:<br /> <br /> ­ Dự án Tổ hợp công nghệ  cao Sam Sung  Thái Nguyên – giai đoạn 2 nhà đầu tư  <br /> Công ty TNHH Sam Sung Electronics Việt Nam  Thái Nguyên – Hàn Quốc, dự  án đầu tư <br /> tại KCN Yên Bình I, tỉnh Thái Nguyên với tổng vốn đầu tư đăng ký 3 tỷ USD;<br /> <br /> ­ Dự  án   Công ty TNHH LG electronics Việt Nam Hải Phòng, nhà đầu tư   LG <br /> Electronics INC, dự  án này đầu tư tại KCN Hải Phòng, tỉnh Hải Phòng với tổng vốn đầu  <br /> tư đăng ký 1,5 tỷ USD;<br /> <br /> ­   Dự   án   Công   ty   TNHH   Samsung   Electro­mechanics   Việt   Nam,   nhà   đầu   tư  <br /> Samsung Electro­mechanics Co.,Ltd, dự  án được đầu tư  tại KCN Yên Bình I, tỉnh Thái  <br /> Nguyên với tổng vốn đầu tư đăng ký 1,23 tỷ USD;<br /> <br /> ­ Dự  án Công ty TNHH Posco­Việt Nam, nhà đầu tư  Posco Co., Ltd, Hàn Quốc, <br /> dự án được đầu tư tại KCN Mỹ Phú II, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu với tổng vốn đầu tư đăng <br /> ký 1,128 tỷ USD;<br /> <br /> ­ Dự   Công ty TNHH SamSung Display Bắc Ninh, nhà đầu tư  Sam Sung Display  <br /> Co.,Ltd, dự  án được đầu tư  tại KCN Yên Phong I, tỉnh Bắc Ninh với tổng vốn đầu tư <br /> đăng ký 1 tỷ USD; <br /> <br />  Nhìn chung các dự  án đầu tư  của Hàn Quốc có tốc độ triển khai thực hiện tương  <br /> <br /> đối nhanh, nhiều dự  án quy mô lớn đã hoàn thành đầu tư  xây dựng cơ  bản và đi <br /> vào hoạt động sản xuất kinh doanh.Đầu tư  của Hàn Quốc vào Việt Nam tăng <br /> mạnh nhất từ  năm 2009­2015, trong thời gian này, có những năm đầu tư  của Hàn <br /> Quốc dẫn đầu cả về số dự án và vốn đầu tư  trong các quốc gia và vùng lãnh thổ <br /> 25<br />  có đầu tư  vào Việt Nam. Nhìn chung từ  năm 1987 đến nay, Hàn Quốc luôn nằm <br /> trong số 10 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư hàng đầu vào Việt Nam. <br /> <br /> 2.2.         Đánh giá chung về  thực trạng hoạt động đầu tư  trực tiếp của Hàn <br /> Quốc vào Việt Nam<br /> <br /> 2.2.1.  Những mặt thu được<br />         Sau 25 năm thiết lập quan hệ  ngoại giao, quan hệ thương mại giữa 2 n ước ngày  <br /> càng phát triển. Kim ngạch buôn bán 2 chiều luôn đạt mức tăng trưởng  ổn định (năm <br /> 2013  tổng kim ngạch buôn bán hai chiều Việt Nam­ Hàn Quốc đạt 27,3 tỷ  USD, tăng  <br /> 29,5% so với năm 2012, đưa Hàn Quốc trở thành đối tác thương mại lớn thứ 3 của Việt  <br /> Nam.<br />        Tuy nhiên, quan hệ  thương mại càng phát triển thì tỷ  lệ  nhập siêu của ta càng lớn  <br /> (trong quan hệ buôn bán với Hàn Quốc, Việt Nam  ở vị thế nhập siêu lớn. Nếu như năm <br /> 2005 là 3,53 tỉ USD, năm 2010 là 6,67 tỉ USD, Bình quân giai đoạn 2008­2014, kim ngạch <br /> xuất khẩu của Việt Nam sang Hàn Quốc tăng xấp xỉ 36%/năm, trong khi nhập khẩu tăng <br /> gần 24%/năm.). Nguyên nhân chính của việc nhập siêu là do các mặt hàng xuất khẩu của  <br /> ta chủ yếu là nguyên liệu thô, nông lâm sản chưa qua chế biến sâu, chất lượng không ổn  <br /> định giá trị  thấp so với hàng nhập từ  Hàn Quốc, mặt khác đầu tư  nước ngoài của Hàn <br /> Quốc vào Việt Nam là khá lớn, kim ngạch nhập khẩ