TIỂU LUẬN ĐỀ TÀI: “Đánh giá quá trình tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đoạn 2001 – 2010”
lượt xem 132
download
Tham khảo luận văn - đề án 'tiểu luận đề tài: “đánh giá quá trình tăng trưởng kinh tế việt nam giai đoạn 2001 – 2010”', luận văn - báo cáo, thạc sĩ - tiến sĩ - cao học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: TIỂU LUẬN ĐỀ TÀI: “Đánh giá quá trình tăng trưởng kinh tế Việt Nam giai đoạn 2001 – 2010”
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 TI U LU N TÀI: “ ánh giá quá trình tăng trư ng kinh t Vi t Nam giai o n 2001 – 2010” GVHD: ThS. Bùi Th Hi n SVTH: Tr n Thúy An Nguy n Th Ánh Hoàng Thanh Bình Tr n Duy Nghĩa Trương Quang Phát oàn Tu n Tú Lê Ng c Ti p Võ Th Kim Vân 1
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 L IM U Vi t Nam ang trong quá trình chuy n i cơ c u kinh t t m t n n kinh t nông nghi p truy n th ng sang n n kinh t công nghi p hi n i. Nh ng thành t u t ư c trong phát tri n kinh t ã làm ng c nhiên th gi i, ư c các t ch c qu c t ánh giá cao như duy trì m t t c tăng trư ng cao và n nh trong th p niên g n ây, ti n b liên t c c a ch s phát tri n con ngư i (HDI), xóa b t ói nghèo, ch t lư ng cu c s ng c a i b ph n dân cư trong xã h i ư c c i thi n, môi trư ng s ng c a con ngư i ư c quan tâm gìn gi . Nh ng thu n l i và k t qu t ư c trong su t quá trình tăng trư ng hư ng t i hoàn thành m c tiêu ra thì n n kinh t nư c ta ã tr i qua r t nhi u c t m c quan tr ng và giai o n 2001 – 2010 là m t minh ch ng. Tr i qua và ang hư ng t i hoàn thành giai o n này bên c nh nh ng thành t u, thu n l i t ư c thi n n kinh t nư c ta g p không ít khó khăn và nh ng h n ch . rõ hơn nh ng v n trong quá trình tăng trư ng giai o n này c a n n kinh t nư c ta nhóm 6 – HQT3 ã th o lu n và i sâu nghiên c u tài “ ánh giá quá trình tăng trư ng kinh t Vi t Nam giai o n 2001 – 2010”. tài hoàn thành nh m cung c p cho ngư i c toàn c nh nh ng thành t u, thu n l i, khó khăn và h n ch trong su t quá trình tăng trư ng c a giai o n. Thông qua nh ng s li u th ng kê v t c tăng trư ng GDP, t c tăng trư ng GNP, ch s ICOR qua các năm trong giai o n, so sánh m c tăng trư ng GDP trong cơ c u ngành, m c t ng s n ph m qu c dân trên u ngư i chúng tôi hư ng n nh m làm rõ hơn v n nghiên c u. Trong quá trình nghiên c u nhóm ã t p trung phân tích ngu n s li u t t ng c c th ng kê và các trang báo tin c y khác, ng th i trích l c nh ng phân tích c a các chuyên gia kinh t , trích l i nh n xét ánh giá c a các lãnh o c p cao trong nhà nư c Vi t Nam hư ng n hoàn thành bài lu n m t cách y d và khách quan nh t. th h i n ư c n h n g v n trong giai o n 2001 – 2010 nhóm ã xây d ng ư c tài v i n i dung: 2
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 ♦ Chương 1 là cơ s lý lu n v tăng trư ng kinh t trong ó c p n cách o lư ng tăng trư ng kinh t thông qua nh ng ch tiêu t ng quát và công th c o lư ng, ng th i làm rõ v ngu n g c tăng trư ng kinh t . ♦ Chương 2 trình bày th c tr ng quá trình tăng trư ng kinh t Vi t Nam giai o n 2001 – 2010. Trong giai o n t p trung làm rõ nh ng thành t u t ư c, nh ng khó khăn và h n ch c a vi c tăng trư ng. c p n gi i pháp tăng trư ng trong tương lai và nh ng quan i m m c tiêu c a nhà nư c ♦ Chương 3, k t lu n v bài ti u lu n. Ba chương ư c trình bày logic, liên quan t i nhau m t thi t. chương 2 trên cơ s thông k nh ng s li u nhưng l i d a vào chương 1 phân tích, Trong quá trình nghiên c u, chúng tôi có nhi u c g ng song không th tránh kh i nh ng thi u sót, r t mong nh n ư c ý ki n óng góp c a cô và các b n bài lu n ư c hoàn ch nh. 3
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 PH N N I DUNG CHƯƠNG I : CƠ S LÝ LU N V TĂNG TRƯ NG KINH T 1.1. Khái ni m và o lư ng tăng trư ng kinh t . 1.1.1. Khái ni m: Tăng trư ng kinh t là s gia tăng s n lư ng qu c gia trong m t th i kỳ nh t nh (thư ng là m t năm). G n ây, khái ni m này ư c nh nghĩa theo hư ng m r ng: Tăng trư ng là s gia tăng s n lư ng qu c gia trong m t th i kỳ nh t nh, ng th i là s gia tăng các nhân t s n xu t ư c s d ng trong i u ki n tr ng thái kinh t vĩ mô tương in nh. 1.1.2. o lư ng tăng trư ng kinh t : 1.1.2.1. Các ch tiêu t ng quát: 1.1.2.1.1.T ng s n ph m qu c n i: T ng s n ph m qu c n i hay GDP (vi t t t c a Gross Domestic Product). GDP là giá tr th trư ng c a t t c hàng hóa và d ch v cu i cùng ư c s n xu t ra trong ph m vi m t lãnh th qu c gia trong m t th i kỳ nh t nh (thư ng là m t năm). Phương pháp tính GDP: Phương pháp chi tiêu: Theo phương pháp chi tiêu, t ng s n ph m qu c n i c a m t qu c gia là t ng s ti n mà các h gia ình trong qu c gia ó chi mua các hàng hóa cu i cùng. Như v y trong m t n n kinh t gi n ơn ta có th d dàng tính t ng s n ph m qu c n i như là t ng chi tiêu hàng hóa và d ch v cu i cùng hàng năm. GDP=C+G+I+NX • C là tiêu dùng c a h gia ình • G là tiêu dùng c a chính ph • I là t n g d u tư • I=De+In 4
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 De là kh u hao • In là u tư ròng • NX là cán cân thương m i • NX=X-M • X (export) là xu t kh u • M (import) là nh p kh u • Phương pháp thu nh p hay phương pháp chi phí: Theo phương pháp thu nh p hay phương pháp chi phí, t ng s n ph m qu c n i b ng t ng thu nh p t các y u t ti n lương (wage), ti n lãi (interest), l i nhu n (profit) và ti n thuê (rent); ó cũng chính là t ng chi phí s n xu t các s n ph m cu i cùng c a xã h i. GDP=W+R+i+Pr+Ti+De • W là ti n lương • R là ti n thuê • i là ti n lãi • Pr là l i nhu n • Ti là thu gián thu • De là kh u hao Phương pháp giá tr gia tăng: Giá tr gia tăng c a doanh nghi p ký hi u là (VA) , giá tr tăng thêm c a m t ngành (GO) , giá tr tăng thêm c a n n kinh t là GDP. VA = Giá tr th trư ng s n ph m u ra c a doanh nghi p - Giá tr u vào ư c chuy n h t vào giá tr s n ph m trong quá trình s n xu t Giá tr gia tăng c a m t ngành (GO) GO =∑ VAi (i=1,2,3,..,n) Trong ó: VAi là giá tr tăng thêm c a doanh nghi p i trong ngành n là s lư ng doanh nghi p trong ngành Giá tr gia tăng c a n n kinh t GDP GDP =∑ GOj (j=1,2,3,..,m) 5
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 Trong ó: GOj là giá tr gia tăng c a ngành j m là s ngành trong n n kinh t GDP danh nghĩa và GDP th c t : GDP danh nghĩa là t ng s n ph m n i a theo giá tr s n lư ng hàng hoá và d ch v cu i cùng tính theo giá hi n hành. S n ph m s n xu t ra trong th i kỳ nào thì l y giá c a th i kỳ ó. Do v y còn g i là GDP theo giá hi n hành GDPin=∑QitPit S gia tăng c a GDP danh nghĩa hàng năm có th do l m phát. Trong ó: i: lo i s n ph m th i v i i =1,2,3...,n • t: th i kỳ tính toán • Q: s lư ng s n ph m ; Qi: s lư ng s n ph m lo i i • P: giá c a t ng m t hàng; Pi: giá c a m t hàng th i. • GDP th c t là t ng s n ph m n i a tính theo s n lư ng hàng hoá và d ch v cu i cùng c a năm nghiên c u còn giá c tính theo năm g c do ó còn g i là GDP theo giá so sánh. GDP th c t ư c ưa ra nh m i u ch nh l i c a nh ng sai l ch như s m t giá c a ng ti n trong vi c tính toán GDP danh nghĩa có th ư c lư ng chu n hơn s lư ng th c s c a hàng hóa và d ch v t o thành GDP. GDP th nh t ôi khi ư c g i là "GDP ti n t " trong khi GDP th hai ư c g i là GDP "giá c nh" hay GDP " i u ch nh l m phát" ho c "GDP theo giá năm g c" (Năm g c ư c ch n theo lu t nh). 1.1.2.1.2 T ng s n lư ng qu c gia: GNP (vi t t t cho Gross National Product b ng ti ng Anh) t c T ng s n lư ng qu c gia hay T ng s n ph m qu c gia là m t ch tiêu kinh t ánh giá s phát tri n kinh t c a m t t nư c nó ư c tính là t ng giá tr b ng ti n c a các s n ph m cu i cùng và d ch v mà công dân c a m t nư c làm ra trong m t 6
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n Mư i nư c có GNP l n nh p HP 210700602 i l t (2004) (t giá h oái) kho ng th i gian nào ó, Country GNP (tri u USD) thông thư ng là m t năm tài 1 Hoa Kỳ 10.945.792 chính, không k làm ra âu 2 Nh t B n 4.389.791 (trong hay ngoài nư c). 3 c 2.084.631 4 Anh 1.680.300 S n ph m cu i cùng là 5 Pháp 1.523.025 hàng hóa ư c tiêu th cu i 6 Trung Qu c 1.417.301 cùng b i nh ng ngư i tiêu dùng 7 Ý 1.242.978 ch không ph i là nh ng s n 8 Ca-na- a 756.770 ph m ư c s d ng như là s n 9 Tây Ban Nha 698.208 10 Mexico 637.159 ph m trung gian trong s n xu t Ngu n: Ngân hàng Th gi i [1] nh ng s n ph m khác. Ví d , m t chi c ô tô bán cho ngư i tiêu dùng là m t s n ph m cu i cùng; các thành ph n như l p ư c bán cho nhà s n xu t ô tô là s n ph m trung gian (a). Cũng chi c l p ó, n u bán cho ngư i tiêu dùng thì nó l i là s n ph m cu i cùng (b). Ch có s n ph m cu i cùng m i ư c tính trong thu nh p qu c gia, do vi c ưa c s n ph m trung gian vào s d n t i vi c tính kép làm tăng o giá tr th c s c a thu nh p qu c gia. Ví d , trong trư ng h p (a) c a chi c l p, giá tr c a nó ã ư c tính khi nó ư c nhà s n xu t l p bán cho nhà s n xu t ô tô và sau ó m t l n n a ư c tính trong giá tr chi c ô tô khi nhà s n xu t ô tô bán cho ngư i tiêu dùng. Ngư i ta ch tính nh ng s n ph m ư c s n xu t m i. Vi c kinh doanh nh ng hàng hóa ã t n t i trư c ó, ch ng h n ô tô cũ, không ư c tính, do nh ng m t hàng như v y không tham gia vào vi c s n xu t c a các s n ph m m i. Thu nh p ư c tính như là m t ph n c a GNP, ph thu c vào ai là ch s h u các y u t s n xu t ch không ph i là vi c s n xu t di n ra âu. Ví d , m t nhà máy s n xu t ô tô do ch s h u là công dân M u tư t i Vi t Nam thì l i 7
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 nhu n sau thu t nhà máy s ư c tính là m t ph n c a GNP c a M ch không ph i c a Vi t Nam b i vì v n s d ng trong s n xu t (nhà xư ng, máy móc, v.v.) là thu c s h u c a ngư i M . Lương c a công nhân ngư i Vi t là m t ph n c a GNP c a Vi t Nam, trong khi lương c a công nhân M làm vi c t i ó là m t ph n c a GNP c a M . Công th c tính: Công th c tính t ng s n ph m qu c gia dư i ây d a trên cơ s ti p c n t khái ni m chi tiêu. GNP = C + I + G + (X - M) + NR C = Chi phí tiêu dùng cá nhân (h gia ình) • I = T ng u tư cá nhân qu c n i (t t c các doanh nghi p u tư • trên lãnh th 1 nư c) G = Chi phí tiêu dùng c a chính ph • X = Kim ng ch xu t kh u các hàng hóa và d ch v • M = Kim ng ch nh p kh u c a hàng hóa và d ch v • NR= Thu nh p ròng t các hàng hóa và d ch v u tư n ư c • ngoài (thu nh p ròng) 1.1.2.1.3 GDP bình quân u ngư i: GNP bình quân u ngư i c a m t qu c gia hay lãnh th t i m t th i i m nh t nh là giá tr nh n ư c khi l y GNP c a qu c gia hay lãnh th này t i th i i m ó chia cho dân s c a nó cũng t i th i i m ó. 1.1.2.2 Các công th c o lư ng tăng trư ng kinh t : o lư ng tăng trư ng kinh t có th dùng m c tăng trư ng tuy t i, t c tăng trư ng kinh t ho c t c tăng trư ng bình quân hàng năm trong m t giai o n. 1.1.2.2.1 M c tăng trư ng tuy t i: M c tăng trư ng tuy t i là m c chênh l ch quy mô kinh t gi a hai kỳ c n so sánh. 8
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 K = Yt – Yo Y : GNP, GDP Yt : GDP, GNP t i th i i m t c a kỳ th i gian phân tích Y : GDP, GNP t i th i i m g c c a kỳ th i gian phân tích. 1.1.2.2.2 T c tăng trư ng: Tc tăng trư ng kinh t ư c tính b ng cách l y chênh l ch gi a quy mô kinh t kỳ hi n t i so v i quy mô kinh t kỳ trư c chia cho quy mô kinh t kỳ trư c. T c tăng trư ng kinh t ư c th h i n b n g ơ n v % . Bi u di n b ng toán h c, s có công th c: y = dY/Y × 100(%) trong ó : Y là qui mô c a n n kinh t , và y là t c tăng trư ng. N u quy mô kinh t ư c o b ng GDP (hay GNP) danh nghĩa, thì s có tc tăng trư ng GDP (ho c GNP) danh nghĩa. Còn n u quy mô kinh t ư c o b ng GDP (hay GNP) th c t , thì s có t c tăng trư ng GDP (hay GNP) th c t . Thông thư ng, tăng trư ng kinh t dùng ch tiêu th c t hơn là các ch tiêu danh nghĩa. Phân bi t GDP v i GNP: GDP khác v i t ng s n ph m qu c dân (GNP) ch lo i b vi c chuy n i thu nh p gi a các qu c gia, nó ư c quy theo lãnh th mà s n ph m ư c s n xu t ó hơn là thu nh p nh n ư c ó. 9
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 d hi u hơn, ta có th l y ví d như sau: M t nhà máy s n xu t ăn nhanh t t i Vi t Nam do công dân M u tư tiêu th n i a. Khi ó m i thu nh p t nhà máy này sau khi bán hàng ư c tính vào GDP c a Vi t Nam, tuy nhiên l i nhu n ròng thu ư c (sau khi kh u tr thu ph i n p và trích n p các qu phúc l i) cũng như lương c a các công nhân M ang làm vi c trong nhà máy ư c tính là m t b ph n trong GNP c a M . 1.2 Ngu n g c c a Tăng trư ng kinh t : 1.2.1 Khái quát chung : Mô hình kinh t là cách di n t các quan i m v tăng trư ng, phát tri n kinh t thông qua các bi n s kinh t và m i quan h gi a chúng. M c ích nghiên c u mô hình là mô t phương th c v n ng c a n n kinh t thông qua m i quan h nhân qu gi a các bi n s quan tr ng sau khi ã lư c b và ơn gi n hóa nh ng ph c t p không c n thi t.Cách di n t c a các mô hình có th b ng l i văn, sơ , ho c công th c toán h c. 1.2.2 M t s mô hình phân tích ngu n g c tăng trư ng kinh t : Mô hình kinh t là cách di n t các quan i m v tăng trư ng, phát tri n kinh t thông qua các bi n s kinh t và m i quan h gi a chúng. M c ích nghiên c u mô hình là mô t phương th c v n ng c a n n kinh t thông qua m i quan h nhân qu gi a các bi n s quan tr ng sau khi ã lư c b và ơn gi n hóa nh ng ph c t p không c n thi t.Cách di n t c a các mô hình có th b ng l i văn, sơ , ho c công th c toán h c. 1.2.2.1 Mô hình c i n v tăng trư ng kinh t :( Adam Smith- Ricardo) i m xu t phát c a mô hình: Adam Smith ư c coi là ngư i khai sinh c a khoa h c kinh t , v i tác ph m “C a c i c a các nư c”. Trong tác ph m này ông gi i thi u nh ng n i dung cơ b n : 10
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 H c thuy t v “giá tr lao ng”: Lao ng ch không ph i t ai, ti n b c là ngu n g c cơ b n t o ra m i c a c i cho t nư c. H c thuy t “Bàn tay vô hình”: T ngư i lao ng ch không ph i ai khác bi t rõ nh t cái gì l i cho h . N u không b chính ph ki m soát, h ư cl i nhu n thúc y, s s n xu t các hàng hóa và d ch v c n thi t. Thông qua th trư ng, l i ích cá nhân s g n v i l i ích xã h i. Ông cho r ng m i cá nhân không có ý nh thúc y l i ích công c ng…H ư c bàn tay vô hình d n d t ph c v m t m c ích không n m trong ý nh c a mình. V vai trò c a Chính ph ông vi t:”B n nghĩ r ng b n ang giúp cho h th ng kinh t b ng nh ng qu n lý yý nh t t p và b ng nh ng hành ng can thi p c a mình. Không ph i như v y âu. Hãy m c t t c , hãy m is vi c x y ra. D u nh n c a l i ích cá nhân s làm cho các bánh xe kinh t ho t ng m t cách g n như kỳ di u. Không ai c n k ho ch, không c n quy t c, th trư ng s gi i quy t t t c …”. Ông cũng ưa ra lý thuy t v phân ph i thu nh p, theo nguyên t c ”ai có gì ư c n y”. Tư b n có v n thì có l i nhu n, a ch có t thì nh n a tô, công nhân có s c lao ng thì nh n ư c ti n lương.Theo tác gi ây là nguyên t c phân ph i công b ng, h p lý. Các y u t tăng trư ng kinh t và quan h gi a chúng: N u Adam Smith là ngư i khai sinh, thì David Ricardo là i diên xu t s c c a trào lưu kinh t h c c i n. Ricardo cho r ng: Nông nghi p là ngành quan tr ng nh t, theo ó các y u t cơ b n c a tăng trư ng kinh t là t ai, s c lao ng và v n. Trong t ng ngành, v i m t trình k thu t nh t nh, các y u t này k t h p v i nhau theo m t t l c nh. Trong ba y u t c a tăng trư ng, t ai là quan tr ng nh t, do ó t ai là gi i h n c a tăng trư ng. duy trì tăng trư ng, liên t c hóa s v n ng c a n n kinh t , ch có th xu t kh u hàng công nghi p nh p kh u nông ph m, c bi t là lương th c, ho c phát tri n công nghi p tác ng vào nông nghi p. 11
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 Phân chia các nhóm ngư i trong xã h i và thu nh p c a h : Tương ng v i các y u t tăng trư ng, Ricardo chia xã h i thành các nhóm ngư i: a ch , nhà tư b n, công nhân. Phân ph i thu nh p c a ba nhóm ngư i này ph thu c quy n s h u c a h v i các y u t s n xu t: a ch có ts nh n ư c a tô; công nhân có s c lao ng thì nh n ư c ti n công; tư b n có v n s nh n ư c l i nhu n. Do v y, thu nh p c a xã h i là t ng thu nh p c a các t ng l p dân cư, nghĩa là b ng: ti n công + l i nhu n + a tô. Trong các nhóm ngư i c a xã h i, các nhà tư b n gi vai trò quan tr ng trong s n xu t và phân ph i, c bi t h là t ng l p gi vai trò chính th c hi n tích lũy cho phát tri n s n xu t. Quan h cung c u và vai trò c a chính sách kinh t v i tăng trư ng: Các nhà kinh t h c c i n cho r ng, th trư ng v i bàn tay vô hình d n d t ã g n l i ích cá nhân v i l i ích xã h i, làm linh ho t giá c và ti n công, hình thành và i u ch nh các cân i kinh t , b o m công vi c làm y . ây là quan i m cung t o nên c u. P ADO AS AD1 GDP Yo ư ng Cung c u theo mô hình trư ng phái c in 12
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 Trong mô hình này, ư ng cung AS luôn là ư ng th ng ng m c s n lư ng ti m năng. ư ng c u AD th c ch t là ư ng bi u th hàm cung ti n, ư c xác nh b i m c giá, không quan tr ng v i vi c hình thành s n lư ng. i u này cũng có nghĩa là các chính sách kinh t không có tác ng áng k vào ho t ng kinh t . Tác gi còn cho r ng, chính sách kinh t nhi u khi l i h n ch kh năng phát tri n kinh t . Ví d chính sách thu , xét cho cùng thu l y t l i nhu n, tăng thu s làm gi m tích lũy ho c làm tăng giá c hàng hóa d ch v . V chi tiêu c a Chính ph , các nhà kinh t h c c i n cho ó là nh ng chi tiêu “không sinh l i”. Ricardo chia nh ng ngư i làm vi c thành hai nhóm. Nh ng ngư i làm vi c tr c ti p và gián ti p t o ra s n ph m là nh ng lao ng sinh l i, còn nh ng ngư i khác là lao ng không sinh l i. Do nh ng ho t ng không sinh l i này mà kh năng phát tri n kinh t b gi m b t. 1.2.2.2 Mô hình K. Mark: K.Marx (1818-1883) là nhà kinh t , xã h i, chính tr , l ch s và tri t h c xu t s c. Tác ph m n i ti ng c a ông là b “Tư b n”. Nh ng quan i m c a ông v phát tri n kinh t có th tóm lư c như sau: Các y u t tăng trư ng kinh t : Theo Marx, các y u t tác ng n quá trính tái s n xu t là t ai, s c lao ng, v n và ti n b k thu t. V y u t s c lao ng: Tác gi cho r ng s c lao ng là y u t duy nh t t o ra giá tr th ng dư. Th i gian lao ng c a công nhân chia ra hai ph n, th i gian lao ng cho mình (v) và th i gian lao ng cho nhà tư b n (m). T l m/v ph n ánh m c bóc l t công nhân c a nhà tư b n. V y u t k thu t: M c ích c a nhà tư b n là tăng giá tr th ng dư. Mu n v y h ph i tăng th i gian lao ng, gi m ti n lương c a công nhân, tìm m i cách nâng cao năng su t lao ng. Hai hình th c u có gi i h n trong kho ng nh t nh. Cho nên, tăng năng su t lao ng thông qua c i ti n k th t là con 13
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 ư ng cơ b n tăng kh i lư ng giá tr th ng dư ( ng th i cũng làm tăng quy mô kinh t ). Marx cho r ng, ti n b k thu t làm tăng m c trang b k th t cho công nhân, vì v y c u t o h u cơ (c/v) cũng ngày càng tăng lên. trang b k thu t, nhà tư b n ph i u tư b ng cách phân chia giá tr th ng dư thành ph n tiêu dùng cho mình và ph n cho tích lũy. ây là nguyên lý c a tích lũy tư b n ch nghĩa. S phân chia giai c p trong xã h i: Cũng như Ricardo, Marx cho r ng, khu v c s n xu t c a c i v t ch t cho xã h i g m ba nhóm ngư i: a ch , nhà tư b n và công nhân. Tương ng thu nh p c a ba nhóm ngư i này là a tô, l i nhu n, ti n công. Khác v i Ricardo, Marx cho r ng phân ph i này là b t h p lý, mang tính ch t bóc l t. M t ph n ti n công, áng ra ngư i công nhân ư c hư ng l i b nhà tư b n v à a ch chi m l y. a ch và nhà tư b n thu c giai c p bóc l t. Công nhân là giai c p b bóc l t. Các ch tiêu ph n ánh tăng trư ng: Marx ng trên lĩnh v c s n xu t nghiên c u và ưa ra các ch tiêu t ng h p. Ông chia các ho t ng xã h i thành 2 hai lĩnh v c: s n xu t v t ch t và phi s n xu t v t ch t và cho r ng: ch có lĩnh v c s n xu t m i sáng t o ra s n ph m x ã h i. D a vào tính hai m t c a lao ng tác gi phân chia s n ph m xã h i thành 2 hình thái hi n v t và giá tr . D a vào công d ng c a s n ph m Marx chia s n ph m xã h i thành hai b ph n tư li u s n xu t và tư li u tiêu dùng. Trên cơ s phân chia trên tác gi ưa ra 2 khái ni m t ng s n ph m xã h i ( v m t giá tr bao g m C+V+m) và thu nh p qu c dân (v m t giá tr bao g m V+m). Chu kỳ s n xu t và vai trò c a chính sách kinh t : 14
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 Marx bác b quan i m cung t o ra c u và s b t c c a tăng trư ng do gi i h nv t ai c a các tác gi c i n và cho r ng, nguyên t c cơ b n c a s v n ng c a ti n và hàng trên th trư ng là ph i b o m th ng nh t gi a hi n v t và giá tr . N u kh i lư ng hàng hóa c n bán cách bi t quá xa v i s c mua s t o ra kh ng ho ng. Kh ng ho ng c a ch nghĩa tư b n thư ng là kh ng ho ng th a do cung tăng lên nhanh t i a hóa l i nhu n trong khi s c c u tăng ch m b i tích lũy tư b n. Kh ng ho ng là m t “gi i pháp” l p l i th cân b ng m i c a quan h ti n – hàng. Kh ng ho ng di n ra v i nh ng phân kỳ và c i mc a nó. Theo Marx, chính sách kinh t c a Chính ph có vai trò quan tr ng, c bi t là chính sách khuy n khích, nâng cao s c c u hi n có. 1.2.2.3 Mô hình tân c i n: N i dung cơ b n c a mô hình: Cu i th k 19 cách m ng khoa h c công ngh có s chuy n bi n m nh, tác ng nhi u m t n kinh t , xã h i. S chuy n bi n này ã làm thay i c u trúc kinh t nói chung và c u trúc chi phí s n xu t nói riêng. Nh ng thay i này ã thúc y s ra i c a trào lưu kinh t “tân c i n” ng u là Marshall. Trư ng phái này có nh ng i m th ng nh t v i trư ng phái c i n, ng th i có nh ng i m m i. Trong mô hình tân c i n, các nhà kinh t bác b quan i m c a trư ng phái c i n cho r ng trong m t tình tr ng nh t nh, t l k t h p c a các y u t s n xu t là không thay i. H cho r ng v n có th thay th ư c nhân công và có nhi u cách k t h p các y u t s n xu t. T ây, h ưa ra quan i m “phát tri n kinh t theo chi u sâu” trên cơ s trang b k thu t tăng nhanh hơn s c lao ng và ti n b k thu t là y u t cơ b n thúc y phát tri n kinh t . Các nhà kinh t tân c i n còn cho r ng: n n kinh t có hai ư ng t ng cung: AS-LR ph n ánh s n lư ng ti m năng, còn ư ng AS-SR ph n ánh kh năng th c t . M c dù v y, h cũng nh t trí v i các nhà kinh t c i n là n n 15
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 kinh t luôn cân b ng m c s n lư ng ti m năng. B i vì trong i u ki n th trư ng c nh tranh, khi có bi n ng thì s linh ho t c a giá c và ti n công là nhân t cơ b n i u ti t, ưa n n kinh t v l i s n lư ng ti m năng thông qua s d ng h t ngu n lao ng. Chính sách kinh t c a Chính ph không th tác ng vào s n lư ng, nó ch nh hư ng n m c giá c , do v y vai trò Chính ph là m nh t trong phát tri n kinh t . AS- PL AS-SR AD Y GDP 0 Mô hình Cobb –Douglas: Các nhà kinh t tân c i n ã c g ng gi i thích ngu n g c và toàn h c hóa s tăng trư ng thông qua hàm s n xu t. Cobb - Douglas là ng tác gi ã xu t mô hình ư c nhi u ngư i th a nh n và ng d ng trong phân tích tăng trư ng. Mô hình này ph n ánh m i quan h gi a k t qu c a u ra v i các y u t u vào v n, lao ng, tài nguyên, khoa h c công ngh . Xu t phát t hàm s n xu t có tính nguyên t c:Y=F(K, L, R, T) Trong ó: Y: u ra, ch ng h n GDP, … K: V n s n xu t L : S lư ng nhân l c ư c s d ng R: Tài nguyên thiên nhiên huy ng vào ho t ng kinh t T: Khoa h c công ngh 16
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 Tác gi ã ưa ra mô hình th c nghi m: Y=KαLβ.Rγ.T, Trong ó α, β, γ là các s lũy th a, ph n ánh t l c n biên các chi phí c a y u t u vào, ( α + β + γ = 1). Sau khi bi n i, tác gi thi t l p ư c m i quan h gi a k t qu tăng trư ng ph thu c và các y u t như sau: g = αk+ βl + γr + t +t Trong ó: g: T c tăng trư ng c a s n lư ng, k, l, r : t c tăng các y u t u vào t: ph n dư tăng trư ng do tác ng c a khoa h c công ngh . Như v y, hàm Cobb- Douglas cho bi t 4 y u t tác ng n tăng trư ng kinh t và cách th c, m c óng góp c a m i y u t này là khác nhau. Trong ó khoa h c công ngh có vai trò quan tr ng nh t v i tăng trư ng và phát tri n kinh t. 1.2.2.4 Mô hình Keynes: N i dung mô hình: Vào nh ng năm 30 c a th k XX, kh ng ho ng kinh t và th t nghi p tr thành căn b nh thư ng xuyên c a n n kinh t các nư c phát tri n. i kh ng ho ng kinh t 1929-1933 cho th y h c thuy t “t do i u ti t “ c a th trư ng và ”bàn tay vô hình” c a trư ng phái c i n và tân c i n ã không còn s c thuy t ph c. Các công c này không b o m cho n n kinh t t i u ch nh phát tri n lành m nh. Th c ti n òi h i ph i có h c thuy t m i lý gi i ư c s v n ng và ưa ra các gi i pháp hi u ch nh n n kinh t . Năm 1936, tác ph m “Lý thuy t chung v vi c làm, lãi su t và ti n t ” c a J.Keynes ánh d u s ra i m t h c thuy t m i. S cân b ng c a n n kinh t : 17
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 Khác v i các tư tư ng c i n và tân c i n, J.Keynes cho r ng n n kinh t có xu hư ng t i u c h nh i n cân b ng m t m c s n lư ng nào ó dư i m c công ăn vi c làm y cho t t c m i ngư i, t i nơi mà nh ng kho n chi tiêu m i cho u tư ư c hình thành t ti t ki m b t u ư c bơm vào h th ng kinh t . Tác gi cho r ng, có hai ư ng t ng cung: AS-LR ph n ánh m c s n lư ng ti m năng và AS-SR ph n ánh kh năng th c t . Cân b ng c a n n kinh t không nh t thi t m c s n lư ng ti m năng, thông thư ng s n lư ng th c t t mc cân b ng nh hơn m c s n lư ng ti m năng (YO
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 và hi u su t c n biên c a v n. Ông vi t:”S thúc y tăng s n lư ng ph thu c vào s tăng lên c a hi u su t c n biên c a m t kh i lư ng v n nh t nh so v i lãi su t”. Tác gi s d ng lý thuy t v vi c làm và s n lư ng do c u quy t nh gi i thích tình tr ng s n lư ng tăng ch m trong khi th t nghi p tăng nhanh nh ng năm 1930 h u h t các nư c công nghi p phương Tây. J. Keynes xu t nhi u gi i pháp kích thích tăng t ng c u và vi c làm. Do ó lý thuy t này còn ư c g i là lý thuy t tr ng c u. Vai trò c a chính sách kinh t v i tăng trư ng: T phân tích t ng quan, Keynes i n k lu n: Mu n thoát kh i kh ng ho ng, th t ngi p, Nhà nư c ph i th c hi n i u ti t n n kinh t b ng các chính sách, c bi t là nh ng chính sách nh m kích thích và tăng c u tiêu dùng. Ông ngh : - Chính ph s d ng ngân sách kích thích u tư (thông qua các ơn t hàng c a Chính ph , tr c p v n cho các doanh nghi p). - Áp d ng nhi u bi n pháp tăng l i nhu n, gi m lãi su t. - Tăng kh i lư ng ti n trong lưu thông, l m phát có m c . - Coi tr ng h th ng thu , áp d ng thu thu nh p lũy ti n làm cho phân ph i công b ng hơn. - Coi tr ng u tư c a Chính ph vào khu v c công c ng, tr cptt nghi p,…như là m t lo i bơm tr l c khi u tư tư nhân gi m sút. 1.2.2.5 Mô hình tăng trư ng Harrod Domar: D a vào tư tư ng c a J.Keynes, vào nh ng năm 40 c a th k XX, Harrod và Domar c l p nghiên c u, cùng ưa ra mô hình gi i thích m i quan h gi a th t nghi p và s n lư ng các nư c ang phát tri n. Mô hình này cũng ư c s d ng xem xét quan h gi a tăng trư ng và nhu c u v v n. 19
- GVHD Th.S Bùi Th Hi n l p HP 210700602 Mô hình này coi u ra c a b t kỳ ơn v kinh t nào u ph thu c vào vn u tư dành cho nó. N ug i u ra là Y, t c tăng trư ng c a nó là g, K là v n s n xu t, I là v n s n xu t tăng thêm do u tư mà có, S là kh i lư ng ti t ki m, Trong ó: g= ∆Y/Yt ; s=St/Yt ; St=It; s=It/Yt ; It=∆Kt+n; k=∆Kt+n/∆Y= It/∆Y. V i nh ng gi thi t và i u ki n trên, qua bi n i s có: s g= k ây, k là h s ICOR (h s gia tăng v n và u ra). H s này nói lên tăng m t ơn v s n lư ng c n có thêm bao nhiêu ơn v ti t ki m ( cùng có nghĩa là ph i có bao nhiêu ơn v u tư tăng thêm). H s này cũng cho bi t trình k thu t c a s n xu t. i v i nhà k ho ch, v i phương trình này, có th xác nh các phương án u tư ( trong trung h n, dài h n) là xu t phát t nhu c u tăng trư ng hay là xu t phát t kh năng tích lũy và các ngu n khác. Tuy v y, các nhà kinh t trư ng phái tân c i n cũng phê phán mô hình này các n i dung sau: Tăng trư ng trong th c t không ch duy nh t là do u tư . N u u tư c ó tăng lên, nhưng u tư sai v m c tiêu và a i m,…thì chưa ch c có tăng trư ng. 1.2.2.6 Lý thuy t tăng trư ng kinh t hi n i: D a vào lý thuy t c a Keynes, Chính ph nhi u nư c ã linh ho t trong s d ng các chính sách h n ch l m phát, th t nghi p, làm tăng s n lư ng th c t . Sau m t th i kỳ, do quá nh n m nh vai trò c a chính sách, vai trò t i u ti t c a th trư ng b xem nh . Nhi u tr ng i m i cho tăng trư ng ã xu t hi n. Trong b i c nh ó, m t trư ng phái kinh t m i ã ra i mà ngư i i di n là P.A.Samuelson v i tác ph m ”Kinh t h c”-1948. Ngày nay, h u h t các n n kinh t uv n ng theo cơ ch h n h p v i n i hàm là n n kinh t v a ch u 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Tiểu luận đề tài: Đa dạng sinh học ở Việt Nam - Thực trạng và giải pháp
29 p | 3717 | 683
-
Đề tài: Đánh giá thực trạng xử lý chất thải chăn nuôi lợn và đề xuất giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường của một số trang trại tại các huyện phía Nam tỉnh Thái Nguyên
105 p | 961 | 227
-
Tiểu luận: Vận tải đa phương thức Việt Nam - Thực trạng và giải pháp
43 p | 1326 | 192
-
Tiểu luận "“Đánh giá hiệu quả của chương trình phân loại rác tại nguồn trên địa bàn phường Quyết Thắng Thành Phố Biên Hòa Tỉnh Đồng Nai”.
28 p | 1029 | 187
-
Đề tài " Đánh giá việc đảm bảo các nhu cầu cơ bản của Việt Nam thời gian qua ( từ 1993 đến nay ) theo các chí HDI qua đó đánh giá trình độ phát triển con người Việt Nam hiện nay "
28 p | 265 | 120
-
Đề tài: Đánh giá giá trị thương hiệu nhà sách Fahasa An Giang theo quan điểm học sinh sinh viên tại TP. Long Xuyên
26 p | 518 | 108
-
Đề tài: Đánh giá chiến lược kinh doanh của công ty cổ phần tập đoàn Tư vấn Đầu tư Xây dựng An Cư và đề xuất một số giải pháp để hoàn thiện chiến lược đến năm 2015 - GVHD. Ngô Quý Nhâm
56 p | 319 | 107
-
Đề tài: Đánh giá thực trạng nhiễm HPV (human papilloma virus) ở cổ tử cung phụ nữ người kinh tại tỉnh KonTum năm 2014 bằng kỹ thuật real-time PCR
31 p | 451 | 93
-
Đề tài: Đánh giá ảnh hưởng của hoạt động du lịch sinh thái đến công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại vườn quốc gia Tràm Chim, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp
49 p | 402 | 87
-
Tiểu luận: Phân tích đánh giá mô hình chủ đầu tư trực tiếp quản lý dự án
19 p | 371 | 62
-
Tiểu luận tốt nghiệp: Đánh giá hiệu quả hệ thống xử lý nước thải ở công ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1
63 p | 445 | 56
-
Nghiên cứu đề xuất bộ tiêu chuẩn để tự đánh giá chương trình đào tạo bậc đại học của nhóm ngành khoa học tự nhiên tại trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh
119 p | 169 | 50
-
Đề tài: Đánh giá hiện trạng khai thác & quản lý tài nguyên trên lưu vực sông đồng nai đoạn chảy qua TP.Biên Hòa & đề xuất các biện pháp khắc phục
23 p | 278 | 47
-
Tiểu luận: Phân tích đánh giá về thị trường sữa bột trẻ em thời gian qua
3 p | 351 | 43
-
Tiểu luận: Công tác đánh giá hiệu quả làm việc cuối năm tại bệnh viện Hùng Vương
30 p | 169 | 25
-
Đề tài: Đánh giá tình hình thu hút FDI vào các khu công nghiệp, khu chế xuất Việt Nam
34 p | 149 | 19
-
Tiểu luận Quản trị đánh giá thực hiện công việc: Phân tích thực trạng công tác đánh giá thực hiện công việc tại Công ty TNHH hệ thống dây Sumi-Hanel
22 p | 40 | 13
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn