intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tiểu luận tốt nghiệp: Đánh giá hiệu quả hệ thống xử lý nước thải ở công ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1

Chia sẻ: Nguyễn Phú Lâm | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:63

445
lượt xem
56
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiểu luận tốt nghiệp đề tài Đánh giá hiệu quả hệ thống xử lý nước thải ở công ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1 có mục đích nghiên nhằm: Đánh giá hiệu quả hoạt động của hệ thống xử lý nước thải theo QCVN 11:2008/BTNMT về nước thải công nghiệp chế biến thủy sản; đề xuất các giải pháp nhằm cải tiến công nghệ để tăng hiệu quả xử lý và giảm thiểu sự ảnh hưởng của VH1 đối với môi trường. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận tốt nghiệp: Đánh giá hiệu quả hệ thống xử lý nước thải ở công ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1

  1. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 TÓM TẮT Đồng bằng sông Cửu Long là khu vực sông nước với mạng lưới sông ngòi chằn  chịt. Vì vậy mà ngành nghề  CBTS được quan tâm và phát triển như  một điều tất yếu.   Tuy nhiên, nước thải từ  các ngành nghề  này là một mối đe dọa đáng quan tâm đối với  môi trường. Chính vì thế cần có những nghiên cứu cụ thể về hệ thống xử lý nước thải   để kiểm soát và xử lý tốt nguồn ô nhiễm dễ lây lan này. Một trong những công nghệ xử  lý tốt nước thải hiện nay được áp dụng ở  Việt Nam là xử  lý nước thải bằng bùn hoạt   tính. Đây là công nghệ có thể  đạt hiệu quả  xử  lý cao đối với nước thải có hàm lượng   chất hữu cơ cao như nước thải thủy sản, nước thải chăn nuôi, …  Công ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1 là một trong những công ty thành   viên của công ty cổ  phần Vĩnh Hoàn hoạt động trên ngành nghề  sản xuất bột từ  phụ  phẩm cá (cá tra, cá basa).Theo quá trình quan sát HTXLNT ở Vĩnh Hoàn 1, nước thải sau  khi sản xuất đưa về  hệ  thống thu gom nước và được xử  lý với 3 công đoạn: xử  lý sơ  cấp, thứ cấp, và khử trùng…. Trong đó, công nghệ chính trong việc xử lý chất hữu cơ là   công đoạn xử lý sinh học bằng bùn hoạt tính mương oxy hóa. Qua kết quả đánh giá cho   thấy, nước thải đầu ra của công ty cổ  phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1 có các tiêu   chất lượng nước nhưBOD, COD, TSS, pH, TN … trong 2 năm 2012 và năm 2013 đạt   loại A theo QCVN 11 : 2008/BTNMT. i
  2. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 ii
  3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 Mục lục  TÓM TẮT                                                                                                                                ............................................................................................................................     i  Mục lục                                                                                                                                  ..............................................................................................................................       iii  DANH MỤC BẢNG BIỂU                                                                                                   ...............................................................................................       vi  DANH MỤC HÌNH                                                                                                              ..........................................................................................................       vii  MỞ ĐẦU                                                                                                                                 .............................................................................................................................      1  II. Mục tiêu của đề tài                                                                                                          .....................................................................................................      2  III. Phạm vi nghiên cứu                                                                                                         ....................................................................................................      3  IV. Nội dung và phương pháp nghiên cứu                                                                          ......................................................................      3  1. Nội dung nghiên cứu                                                                                                          .....................................................................................................      3  2.  Phương pháp nghiên cứu                                                                                                 .............................................................................................      3  Chương 1                                                                                                                                ............................................................................................................................      5  TỔNG QUAN                                                                                                                         .....................................................................................................................      5  1.1.2 Tác động của ngành công nghiệp thủy sản đối với môi trường:                           .......................      7  1.2.1 Giới thiệu nguyên liệu sản xuất bột cá                                                                   ...............................................................       10  1.2.2 Vài nét về bột cá                                                                                                         .....................................................................................................       11  1.3  Vài nét về VH1 và lĩnh vực hoạt động                                                                       ...................................................................       11  1.3.2 Quy trình chế biến bột cá                                                                                          ......................................................................................       14  1.4 Hệ thống xử lý nước thải ở VH1                                                                                ...........................................................................       18  1.4.1 Giới thiệu hệ thống xử lý nước thải                                                                       ...................................................................       18  1.4.2 Quy trình công nghệ xử lý nước thải                                                                       ...................................................................       18  1.4.3 Đặc điểm và chức năng các quy trình                                                                       ...................................................................       21 1.4.3.1 Bể tách béo .............................................................................................. 21 1.4.3.2 Bể tiếp nhận............................................................................................. 21 1.4.3.3 Bể điều hòa............................................................................................... 21 iii
  4. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 1.4.3.4 Bồn tạo bông............................................................................................ 22 1.4.3.5 Bể tuyển nổi DAF...................................................................................... 24 1.4.3.6 Mương oxy hóa......................................................................................... 25 1.4.3.7 Bể lắng...................................................................................................... 28 1.4.3.8 Bể chứa bùn.............................................................................................. 29 1.4.3.9 Máy ép bùn............................................................................................... 29 1.4.3.10 Bồn lọc.................................................................................................... 29 1.4.3.11 Bể khử trùng........................................................................................... 29  Chương 2                                                                                                                              ..........................................................................................................................       32  KẾT QUẢ VÀ PHÂN TÍCH                                                                                                ............................................................................................       32  2.1 Diễn biến pH của nước thải 2012 – 2013                                                                   ...............................................................       32  2.7 Nhận xét ưu và nhược điểm của HTXLNT                                                               ...........................................................       43  2.8 Kết quả điều tra phỏng vấn                                                                                        ....................................................................................       44  2.9.1 Giải pháp quản lý:                                                                                                      ..................................................................................................       46 2.9.1.1 Tăng cường bảo dưỡng thiết bị, nâng cao tay nghề nhân viên ................. 46 2.9.1.2 Xây dụng một hệ thống ủ phân để tận dụng bùn thải ............................ 47 2.9.1.3 Trồng thêm hàng rào cây xanh xung quanh nhà máy .............................. 47  2.9.2 Giải pháp kỹ thuật                                                                                                     .................................................................................................       48 2.9.2.1 Bố trí thêm một bể lắng sơ cấp................................................................. 48 2.9.2.2Tăng cường xử lý bùn................................................................................ 48 2.9.2.2 Trang bị thêm hệ thống lọc bụi ............................................................... 49  Chương 3                                                                                                                              ..........................................................................................................................       51  KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ                                                                                              ..........................................................................................       51  4.1 Kết luận                                                                                                                          ......................................................................................................................       51  4.2 Kiến nghị                                                                                                                        ....................................................................................................................       52  TÀI LIỆU THAM KHẢO                                                                                                    ................................................................................................       53 iv
  5. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 v
  6. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1:  Tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong giai đoạn 2006 – 2013 Bảng 1.2: Thông số các bể xử lý trong hệ thống XLNT của VH1 Bảng 1.3: Một số thông số về mương oxy ở VH1 Bảng 1.4:  Ưu và nhược điểm của hệ thống mương oxy hóa: Bảng 2.1: Bảng biến thiên pH trong năm 2012 ­ 2013 Bảng 2.2: Bảng biến thiên BOD5 trong năm 2012 ­ 2013 Bảng 2.3: Bảng biến thiên COD trong năm 2012 ­ 2013 Bảng 2.4: Bảng biến thiên TSS trong năm 2012 ­ 2013 Bảng 2.5: Bảng biến thiên các chỉ tiêu khác trong năm 2012 ­ 2013 vi
  7. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 DANH MỤC HÌNH Hình 1.1: Giá trị và tốc độ tăng trưởng của xuất khẩu thủy sản trong giai đoạn 2006 –  2011. Hình 1.2: Công ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1 Hình 1.3: Quy trình chế biến bột cá Hình 1.4: Quy trình xử xý nước thải Hình 1.5: Sơ đồ tạo bông Hình 1.6: Bể tuyển nổi DAF Hình 1.7: Quy trình xử lý mương oxy hóa Hình 1.8: Mương oxy hóa ở VH1 Hình 1.9 : Bể khử trùng Hình 2.1: Biểu đồ pH trong giai đoạn 2012 – 2013 Hình 2.2: Biểu đồ BOD5 trong giai đoạn 2012 – 2013 Hình 2.3: Biểu đồ COD trong giai đoạn 2012 – 2013 Hình 2.4: Biểu đồ TSS trong giai đoạn 2012 – 2013 Hình 2.5: Biểu đồ các chỉ tiêu khác trong giai đoạn 2012 – 2013 Hình 2.6: Biểu đồ phân tích chất lượng nước thải trong giai đoạn 2012 – 2013 vii
  8. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CBTS: Chế biến thủy sản ĐBSCL: Đồng bằng sông Cửu Long HTXLNT: Hệ thống xử lý nước thải KCN: Khu công nghiệp VH1: Công ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1 viii
  9. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 ix
  10. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 MỞ ĐẦU I. Đặt vấn đề  Việt Nam là một quốc gia nằm ở bán đảo Đông Dương thuộc khu vực Đông Nam  Á. Tuy là một quốc gia có diện tích nhỏ nhưng Việt Nam được biết đến với mạng lưới   sông ngòi chằn chịt và vùng bờ biển dài và rộng. Đây là quốc gia có chiều dài đường bờ  biển dài hơn 3200 km, vùng mặt nước nội địa rộng hơn 1,4 triệu ha nhờ hệ thống sông   ngòi và đầm phá, đặc biệt có hơn 2000 loài thủy hải sải phong phú đa dạng. Với vị  trí   địa lý và điều kiện tự nhiên thuận lợi như vậy, Việt Nam đã chú trọng đầu tư vào ngành   công nghiệp thủy sản và hiện nay đây là ngành kinh tế mũi nhọn, phần phần vào sự phát  triển kinh tế của cả nước.  Hiện nay, Việt Nam có gần 300 khu công nghiệp (KCN) và hơn 900 cụm công   nghiệp lớn nhỏ, trong đó có gần một nửa hoạt động trên ngành nghề thủy sản. Với diện  tích đất ngập nước nội địa và ven biển gần 10 triệu ha, hoạt động chế  biến thủy sản  (CBTS) sẽ  là một ngành nghề  mang lại nhiều lợi ích kinh tế. Trong đó, phải kể  đến   hoạt động nuôi trồng và CBTS tại đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). ĐBSCL với   diện tích nước dồi dào do được cung cấp nước từ  các con sông lớn như: sông Hồng,  sông Hậu, sông MeKong,… là một  ưu thế  lớn trong việc phát triển ngành nghề  thủy  sản. Không những vậy, mỗi năm ĐBSCL đều có định kỳ  ngập nước 3 tháng (tháng 7,   tháng 8, tháng 9), đều này giúp gia tăng thêm sản lượng từ việc đánh bắt thay vì chỉ nuôi  trồng như hiện nay. Đây là khu vực đi đầu trong lĩnh vực chế  biến cá basa, cá tra xuất   khẩu của cả nước, hay mới nhất là ngành công nghiệp sản xuất phụ phẩm cá mà nhiều  khu công nghiệp đang áp dụng nhằm gia tăng lợi nhuận và giải quyết vấn đề  việc làm  cho người dân.  1
  11. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1  Với tiềm năng thủy sản to lớn, ngành công nghiệp thủy sản luôn chiếm tỷ trọng  quan trọng trong ngành kinh tế cả nước. Song song với những lợi ích đạt được từ  hoạt   động khai thác tiềm năng thủy sản, việc chế  biến thủy hải sản lại tạo ra một lương   chất thải khó xử lý. Nước thải thủy sản chứa hàm lượng chất hữu cơ cao và mầm bệnh  là một nguồn ô nhiễm dễ lây lan khó kiểm soát và xử lý. Vì vậy, đối với mỗi cơ sở hoạt   động trên ngành công nghiệp thủy sản cần có những công nghệ  để  xử  lý nước thải  trước khi thải ra môi trường. Tuy nhiên, các khu công nghiệp hiện nay đều lơ  là trong   việc xử lý nước thải thủy sản trước khi thải ra môi trường. Hiện nay, ĐBSCL có 75%   cụm   công   nghiệp   và   85%   khu   công   nghiệp   chưa   có   hệ   thống   xử   lý   nước   thải  (HTXLNT) tập trung. Trung bình mỗi năm, các KCN, cụm công nghiệp thải ra gần 50   triệu m3 nước thải ra môi trường. Ước tính trên cả nước, Tỷ lệ nước thải ra môi trường  không qua xử lý chiếm đến 70%. Vì vậy, việc trang bị một HTXLNT để  đảm bảo một   môi trường sạch là điều cần thiết của mỗi cơ sở.   Ở tỉnh Đồng Tháp đã có nhiều công ty hoạt động trên ngành nghề thủy sản, công  ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1 (VH1) là một trong những công ty đi đầu trong   hoạt động thủy sản ở đây. VH1 kinh doanh trên ngành nghề chế biến bột cá, công ty còn  được trang bị  HTXLNT để  đáp  ứng về  chất lượng nước thải đầu ra trước khi thải ra  môi trường. Tuy nhiên, để  đánh giá đúng hơn về  chất lượng xử  lý của hệ  thống xử  lý  nước thải ở VH1 cần có quá trình theo dõi trong một khoảng thời gian.Vì vậy đề tài sẽ  dựa trên số liệu 2 năm để  đánh giá và đưa ra kết luận, đó là lý do chọn đề  tài: “ Đánh   giá hiệu quả  hệ  thống xử  lý nước thải  ở  công ty cổ  phần thức ăn thủy sản Vĩnh   Hoàn 1” làm đề tài tiểu luận tốt nghiệp.  II. Mục tiêu của đề tài  ­  Đánh   giá   hiệu   quả   hoạt   động   của   hệ   thống   xử   lý   nước   thải   theo   QCVN  11:2008/BTNMT về nước thải công nghiệp chế biến thủy sản. 2
  12. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 ­   Đề xuất các giải pháp nhằm cải tiến công nghệ để tăng hiệu quả xử lý và giảm   thiểu sự ảnh hưởng của VH1 đối với môi trường. III. Phạm vi nghiên cứu  ­ Địa điểm: Công ty cổ phần thức ăn thủy sản Vĩnh Hoàn 1. ­ Đối tượng nghiên cứu: hệ thống xử lý nước thải tại VH1  IV. Nội dung và phương pháp nghiên cứu 1. Nội dung nghiên cứu  ­ Tìm hiểu về  các nguồn gây ô nhiễm: từ  nguyên liệu (đầu cá, da, mỡ  cá …), từ  khâu sản xuất, vận chuyển. ­ Tìm hiểu từng chức năng của các bể trong quy trình XLNT. ­ Đánh giá hiệu quả hoạt động của hệ thống xử lý nước thải. ­ Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của hệ thống xử lý  nước thải tại công ty.  ­ Lập phiếu điều tra, khảo sát người dân về mức độ ảnh hưởng của VH1 đối với   môi trường.  2.  Phương pháp nghiên cứu 2.1 Phương pháp thu thập và tổng hợp dữ liệu  Thu thập các số liệu về công ty và hệ thống xử  lý nước thải từ  các bài báo cáo   hằng năm của công ty, kết quả đo đạc mỗi năm, sách và các website thống kê, … Tổng  hợp và phân loại các số liệu đó. 2.2 Phương pháp khảo sát thực tế  Tham gia hoạt động khảo sát hệ thống xử lý nước thải phục vụ cho đề tài nghiên  cứu qua việc: chụp  ảnh, ghi chép các lỗi thường gặp trong vận hành… Theo dõi nước   thải qua màu sắc và các trạng thái biến đổi.   3
  13. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 1.4.2.4  Phương pháp xử lý số liệu Sử dụng các phần mềm để tính toán và xử lý số liệu: Excel 2007, GIS, … 4
  14. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 Chương 1 TỔNG QUAN I.1 Tổng quan về ngành công nghiệp thủy sản Việt Nam I.1.1 Tình hình ngành thủy sản Việt Nam  Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ sản xuất và nuôi trồng thủy sản cao   nhất trẹn thế giới. Với vùng bờ  biển rộng lớn, Việt Nam chú trọng vào việc khai thác  thủy sản và hiện nay đang một đối thủ  đáng gờm đối với các nước trên thế  giới. Bờ  biển Việt Nam thuộc ngư trường trung tây Thái Bình Dương có nguồn thủy hải sản đa   dạng, phong phú có trữ  lượng vào khoảng 4 triệu tấn, cho phép khai thác hàng năm 1,9  triệu tấn. Đây là vùng bờ  biển được đánh giá là một trong những ngư  trường có trữ  lượng cao trong vùng biển quốc tế. Hơn nữa, Việt Nam có điều kiện mưa nhiều nên đã   tạo ra có nhiều con sông lớn nhỏ  đan xen nhau,  ước tính cả  nước có 2360 con sông và   kênh lớn nhỏ với tổng diện tích lưu vực trên cả  nước hơn 1 triệu km 2. Đây là một  ưu  thế  cho việc Nam trong ngành đánh bắt và nuôi trồng thủy sản, góp phần vào việc  khẳng định  ưu thế  của thủy sản Việt Nam so với thị  trường quốc tế. Ngành công  nghiệp  thủy sản là ngành kinh tế đóng vai trò quan trọng luôn chiếm tỷ trọng cao trong   tổng sản phẩm nội địa (GDP) của cả nước.   Với những điều kiện tự nhiên thuận lợi như thế, Việt Nam đã đầu tư  vào ngành  thủy sản và đạt được nhiều lợi ích. Hiện nay, Sản lượng thủy sản của nước ta tăng   mạnh và chiếm ưu thế cao so với các hoạt động đánh bắt. Trong năm 2013, sản lượng   thủy sản đạt 5918,6 nghìn tấn, tăng 3,2% so với năm trước, diện tích đất thủy sản đạt  1037 nghìn ha, giảm 0,2% so với năm 2012. Diện tích đất thủy sản có giảm so với cùng  kỳ năm 2012. Tuy nhiên, ngành thủy sản vẫn góp phần quan trọng vào nguồn ngân sách  cả nước thông qua các hoạt động xuất khẩu, qua đó tạo thêm công việc cho người dân. 5
  15. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 Bảng 1.1:  Tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong giai đoạn 2006 – 2013. Năm 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Tỷ USD 3.36 3.76 4.51 4.25 5.02 6.11 6.2 6.7 % 22.6 12.1 19.9 ­5.7 18 21.8 ­0.4 10.7 (Nguồn: Tổng cục thống kê năm 2013) Thủy sản luôn là một trong những ngành nghề  chủ  lực của nền kinh tế  Việt   Nam.  Kể từ  lúc Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO), xuất khẩu   thủy sản của Việt Nam liên tục đạt mức kim ngạch và tốc độ tăng khả quan. Cụ thể từ  thời điểm năm 2006, xuất khẩu thủy sản nước ta đạt 3,4 tỷ USD, đến năm 2013 con số  này là 6,7 tỷ USD vượt xa mục tiêu 6,5 tỷ USD đặt ra vào năm 2012.  Hình 1.1: Giá trị và tốc độ tăng trưởng của xuất khẩu thủy sản trong giai đoạn 2006 –   2011. 6
  16. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 Năm 2013, dù gặp nhiều khó khăn về  thời tiết nhưng ngành thủy sản nước ta  vẫn tăng trưởng mạnh. Sản lượng thủy sản của nước ta được xuất khẩu ra 30 quốc gia,   trong đó thị  trường tiêu thụ  mạnh nhất là Mỹ  ( chiếm 21,89% tổng kim ngạch xuất   khẩu thủy sản). Trong 2013, xuất khẩu thủy sản đạt 6,7 tỷ  USD, và đã vượt xa mục   tiêu 6,5 tỷ USD mà năm 2012 (6,2 tỷ USD) chưa thực hiện được. Với mức tăng trưởng  10,7%, ngành thủy sản góp vai trò to lớn vào nền kinh tế  của cả  nước. Dựa vào điều   kiện tự  nhiên thuận lợi, các vùng trong nước đang đầu tư  phát triển ngành nghề  này  trong đó ĐBSCL vẫn đóng vai trò chủ yếu.  1.1.2 Tác động của ngành công nghiệp thủy sản đối với môi trường: Với những điều kiện thuận lợi, nguồn tài nguyên dồi dào, ngành thủy sản Việt   Nam đang phát triển mạnh, thu hút nhiều đầu tư  trong và ngoài nước. Song song với   những lợi ích to lớn đó, công nghiệp thủy sản còn có những tác động tiêu cực của nó,   thủy sản là một trong những nguồn đe dọa đến môi trường vì các thành phần của chúng.  Ở Việt Nam, các cơ sơ khai thác và CBTS mọc ra ngày càng nhiều mà ít quan tâm đến   mức độ ảnh hưởng của thủy sản đến môi trường. Theo tổng cục thủy sản (năm 2013),   hiện nay cả nước có 576 nhà máy chế biến thủy hải sản với quy mô lớn nhỏ khác nhau,   nếu mỗi cơ  sở  đều thải ra môi trường mà không qua xử  lý thì đây sẽ  một nguồn ô   nhiễm nghiêm trọng. Việc CBTS của các cơ sở không gây ô nhiễm môi trường mà chính  là lượng thải ra từ  sau quá trình chế  biến mới là nguồn gây ô nhiễm. Ô nhiễm của   ngành CBTS bắt nguồn từ 3 quá trình chính: chất thải rắn, khí thải, nước thải. Trong đó,  nguồn gây ô nhiễm nhiều nhất là nước thải. 1.1.2.1 Chất thải rắn Chất thải rắn từ quá trình CBTS chủ yếu sinh ra từ công đoạn sơ chế sản phẩm  và khâu tiếp nhận nguyên liệu. Thành phần của rác thủy sản bao gồm các chất hữu cơ  giàu lipit và các chất dinh dưỡng. Bản thân chất thải rắn không gây ô nhiễm môi trường  7
  17. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 nếu được xử lý kịp thời và hiệu quả. Vì chứa nhiều thành phần hữu cơ nên khi lưu trên   mặt đất một thời gian sẽ  bị  phân hủy nhanh gây mùi khó chịu và ô nhiễm không khí.  Không những thế, chất thải rắn khi ngấm xuống đất sẽ làm ô nhiễm tầng nước ngầm,   tạo điều kiện phát sinh cho các loài vi khuẩn gây bệnh, có thể gây ra dịch bệnh.  Hiện nay, hầu hết các cơ  sở  CBTS đều thực hiện các biện pháp thu  gom, phân  loại chất thải rắn tại nguồn. Điều này sẽ rất tốt cho việc tái sử dụng, đảm bảo vệ sinh   đối với thực phẩm thải bỏ. Phế liệu thủy sản được gom lại đưa ra khỏi khu vực sản  xuất hoặc sử  dụng làm nguồn nguyên liệu (phụ  phẩm thủy sản) cho việc sản xuất   phục vụ  cho các mục đích khác: như  chế  biến bột cá chăn nuôi, thức ăn gia súc, phân  bón … Vì vậy, chất thải rắn không phải là mối quan tâm đối với các doanh nghiệp  CBTS nhưng cũng cần phải có những biện pháp quản lý hiệu quả để  có thể  duy trì và  phát huy toàn diện tác dụng của nguồn phụ phẩm thủy sản.  1.1.2.2 Khí thải: Trong quá trình CBTS, ngoài chất thải rắn, khí thải cũng là một ngu6o2n gây ô  nhiễm đối với môi trường. Thành phần của khí thải bao gồm: SO 2, CO2, NH3,…Khí thải  trong quá trình CBTS bắt nguồn từ các công đoạn sấy khô và làm bột cá.  Hiện nay, các   nhà máy CBTS sử  dụng nhiều thiết bị lạnh để  bảo quản, điều này sẽ  sản sinh ra các  hơi độc như NH3, CFC…. Khí thải phát sinh từ các quá trình trên sẽ làm ô nhiễm không   khí xung quanh ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất của công nhân. Hơn nữa, khu vực   CBTS thường không thông thoáng và có độ   ẩm cao để  đảm bảo vệ  sinh thực phẩm,   điều này cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của người lao động làm việc tại đây. Ngoài tác   động của khí thải, khi làm việc với các thiết bị gây nhiều âm thanh như: máy cấp đông,   máy nghiền, máy lạnh, … sẽ  gây ô nhiễm tiếng  ồn, tuy nhiên không gây nghiêm trọng  và chỉ mang tính cục bộ.  1.1.2.3 Nước thải 8
  18. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 * Tác động của nước thải đối với môi trường: Nước thải trong quá trình CBTS chiếm hơn 85% lượng nước thải, bắt nguồn từ  các quá trình: rửa nguyên liệu, rửa sản phẩm, vệ sinh thiết bị, nước thải sinh hoạt, …   Nước thải thủy sản có hàm lượng chất ô nhiễm hữu cơ lớn như: protit, acid amin tự do,   chất hữu cơ  chứ  nitơ. Đây là loại nước thải có màu đục và dễ  bị  phân hủy sinh học.  Trong thành phần của nước thải thủy sản chứa các mảnh vụn cá, đầu cá, vây cá, … đều   tập trung ở giai đoạn xử lý nguyên liệu. Ngoài ra còn có mỡ cá, chất nhờn rất khó lắng   và dễ  lây lan khí tiếp với môi trường nước như  sông, hồ,… Nước thải CBTS thường  chứa nhiều chất hữu cơ, chất rắn lơ lửng tạo nên độ màu, độ đục cho dòng thải. Trong   quá trình phân hủy, nước thải gây mùi khó chịu và độc hại và các tạp chất khác. Tùy   thuộc vào nguồn nguyên liệu và công nghệ  chế  biến mà thành phần và tính chất của  nước thải khác nhau. Các công nghệ  CBTS đều sử  dụng một lượng nước lớn để  sản   xuất cũng như  vệ  sinh các thiết bị  máy móc, vì vậy lượng nước thải ra môi trường là  khá lớn.  * Hiện trạng xử lý nước thải thủy sản tại Việt Nam: Nước thải của các cơ  sở  CBTS đều chứa hàm lượng hữu cơ  cao, ngoài ra còn  nhiều chất rắn lơ lửng, chất gây ô nhiễm khác … Đây là nguồn dễ lây lan và cần được  xử lý khi thải ra môi trường. Hiện nay, hầu hết các cơ sở sản xuất thủy sản đều có hệ  thống xử  lý nước thải. Tuy nhiên, mức độ  ô nhiễm nước thải thủy sản còn cao do các   cơ sở chưa thực hiện nghiêm các biện pháp xử lý nước thải. Tính đến năm 2011, nước  ta có khoảng 84% số cơ sở có hệ thống xử lý nước thải, trong đó có khoảng 240 cơ sở  áp dụng phương pháp kết hợp ( cơ học, hóa lý, sinh học) vào xử lý nước thải. Tuy nhiên   vẫn còn 15,92% cơ sở chưa có hệ  thống xử  lý nước thải và 29% cơ  sở  chưa áp dụng  biện pháp xử lý hiệu quả cao ( phương pháp kết hợp). I.2 Ngành nghề chế biến phụ phẩm thủy sản 9
  19. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 1.2.1 Giới thiệu nguyên liệu sản xuất bột cá Sản xuất, chế biến cá tra là một trong những thế mạnh của nước ta, nhất là vùng  ĐBSCL, góp phần to lớn vào nền kinh tế thủy sản cả nước. Trong đó, việc sản xuất ra  sản phẩm thủy sản đã thừa ra một phần không nhỏ lượng phế phẩm thủy sản trong quá  trình chế biến. Hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư  công nghệ để  khai thác lợi ích  của nguồn phế phẩm này. Phụ phẩm cá được sử dụng để làm nguyên liệu chế biến bột   cá phục vụ cho chăn nuôi. Đây là ngành nghề mới nhằm gia tăng lợi nhuận, gia tăng giá  trị kinh tế của cá.   Phế phẩm cá bao gồm: đầu, xương, vây, mỡ, …  được thải ra trong quá trình chế  biến được tận dụng tốì đa để sản xuất ra các dạng chế phẩm có giá trị. Điều này không  những đã giải quyết được bài toán về  môi trường mà còn đem lại nguồn lợi lớn cho   ngành này. Hiện nay, sản lượng nuôi cá tra của Việt Nam vào khoảng 1,2 triệu tấn/năm,   khi đưa vào chế  biến xuất khẩu với định mức 2,6 kg nguyên liệu cho ra 1 kg thành  phẩm. Như  vậy, lượng phu  phẩm từ  công nghiệp chế  biến cá vào khoảng 700.000  tấn/năm. Đây sẽ  là nguồn lợi to lớn cho ngành công nghiệp biết tận dụng nguồn phế  phẩm này (ước lượng khoảng 4000 tỷ đồng/năm). Ngành sản xuất bột tuy không không sử dụng nguyên liệu giàu hữu cơ như ngành   CBTS nhưng thành phần nguyên liệu là chất dễ phân hủy, đặc biệt là dễ  hưu hỏng và  hôi thối nhờ hoạt động của vi sinh vật. Vì vậy, phụ  phẩm cá phải được sử  dụng ngay  hoặc dùng các biện pháp bảo quản (dùng muối, bảo quản lạnh). Nếu không được xử lý  triệt để, phụ phẩm thủy sản sẽ là nguồn gây ô nhiễm không khí, đất, và đặc biệt là môi   trường nước dễ  lây lan.  Ở  Việt Nam, việc chế  biến, tiêu thụ  phụ  phẩm cá tra được   thực hiện theo nhiều cách như: mô hình sản xuất dây chuyền khép kín, cơ  sở  thu mua  phụ  phẩm từ  các cơ  sở  khác, các cơ  sở  quy mô nhỏ  lẻ. Việc này càng gây khó khăn   trong công tác quản lý và bảo vệ  môi trường. Vì vậy, cần có những biện pháp xử  lý   10
  20. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG XỬ LÝ NƯỚC THẢI CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN  THỨC ĂN THỦY SẢN VĨNH HOÀN 1 hiệu quả để vừa mang lại giá trị kinh tế từ phụ phẩm vừa hạn chế mức độ ảnh hưởng  của ngành nghề này đối với môi trường.   1.2.2 Vài nét về bột cá Phụ  phẩm cá được chế  biến và tinh luyện thành thức ăn phục vụ  cho nhu cầu   chăn nuôi gia súc, gia cầm,… Mặc dù nguồn dinh dưỡng trong bột cá không cao nhưng   lại chứa nhiều protein hữu ích cho động vật, giúp cho động vật kích thích mau ăn chóng   lớn. Chất lượng bột cá phụ thuộc vào hàm lượng protein có trong đó. Đây đều là những  protein hữu ích cho động vật, góp phần làm cân bằng và đồng hóa các thành phần cấu  thành acid amin. Ngoài ra, trong bột cá còn chứa các loại vitamin như: B 1, B12, B2 và các  nguyên tố đa lượng (Ca, Mg, …)  và vi lượng (Cu, Fe, …). Ở Việt Nam, bột cá được sử  dụng cho việc chăn nuôi lợn và gia cầm. Dầu   cá   thành   phần   chủ   yếu   là   triglyceride   acid   béo,   glycerol,   vitamin   A,   D,   phosphate và các chất mang màu khác, ngoài ra còn có sáp  Dầu cá được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như: + Trong y học: Trị bệnh quáng gà, khô mắt, còi xương, tim mạch, rụng tóc … + Trong thực phẩm: làm dầu rán thực phẩm, dầu xào … + Ngoài ra dầu cá còn được dùng trong công nghệ bội trơn trong thuộc da mỹ nghệ.  1.3  Vài nét về VH1 và lĩnh vực hoạt động 1.3.1 Giới thiệu khu vực nghiên cứu  Công ty Vĩnh Hoàn là một trong những công ty chế biến và xuất khẩu cá tra, basa   hàng đầu của Việt Nam được thành lập vào ngày 27 tháng 12 năm 1997 dưới dạng công  ty tư nhân. Đến ngày 17/04/2007, công ty được cổ phần hóa và được đổi tên thành công   11
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
16=>1