Tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu thực vật địa phương
lượt xem 28
download
Thế giới thực vật thật phong phú và đa dạng, phân bố khắp mọi nơi trên trái đất, từ vùng núi cao cho đến các vùng hải đảo xa xôi, từ không gian bao la cho đến đáy sâu của đại dương tạo nên một sự sống sầm uất. Việt Nam là một nước nằm trong khu vựa khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa với thế giới sinh vật rất đa dạng, phong phú và rất phức tạp nhưng chưa được nghiên cứu một cách toàn diện, đặc biệt là các địa phương miền núi, sinh vật ở nhiều...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu thực vật địa phương
- Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com TRÖÔØNG ÑAïI HOÏC SÖ PHAÏM TP. HOÀ CHÍ MINH KHOA ÑÒA LYÙ LÔÙP K34A baøi tieåu luaään Giaùo vieân höôùng daãn Thaïc só : Nguyeãn Taán Vieän Nhoùm thöïc hieän Nguyeãn Thò Anh Traàn Ngoïc Anh Nghieâm Thò Chung Ñoaøn Thò Haïnh Phan Thò Ngaân Nguyeãn Thò Loan Döông Quang Phuù Leâ Thò Tam Nguyeãn Vaên Trình Mai Xuaân Vieät Thaønh phoá Hoà Chí Minh, thaùng 3 naêm 2010
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Lôøi môû ñaàu Theá giôùi sinh vaät thaät phong phuù vaø ña daïng, phaân boá khaép moïi nôi treân Traùi Ñaát, töø caùc vuøng nuùi cao cho ñeán caùc vuøng haûi ñaûo xa xoâi, töø khoâng gian bao la cho ñeán ñaùy saâu cuûa loøng ñaïi döông taïo neân moät söï soáng saàm uaát. Vieät Nam laø moät nöôùc naèm trong khu vöïc coù khí haäu nhieät ñôùi aåm gioù muøa vôùi theá giôùi sinh vaät raát ña daïng, phong phuù vaø raát phöùc taïp nhöng chöa ñöôïc nghieân cöùu moät caùch toaøn dieän. Ñaëc bieät laø ôûcaùc ñòa phöông mieàn nuùi, sinh vaät ôû nhieàu nôi vaãn coøn giöõ kín nhöõng bí maät cuûa mình. Theá giôùi sinh vaät goàm coù nhieàu quaàn xaõ sinh vaät, caùc quaàn xaõ sinh vaät ñöôïc ñaëc tröng baèng caùc quan heä giöõa caùc quaàn theå vôùi nhau, giöõa sinh vaät vôùi moâi tröôøng bao quanh. Coù nhöõng quaàn xaõ sinh vaät chæ thaáy nhöõng mieàn töï nhieân nhaát ñònh, moãi quaàn xaõ sinh vaät cuøng vôùi caùc ñieàu kieän töï nhieân bao quanh taïo thaønh moät theå thoáng nhaát. Chính vì vaäy khi khaûo saùt sinh vaät ñòa phöông chuùng ta phaûi nghieân cöùu ñoáng thôøi caùc thaønh phaàn töï nhieân vaø caùc moái quan heä chaët cheõ giöõa sing vaät vôùi caùc thaønh phaàn töï nhieân cuûa ñòa phöông. Qua ñoù chuùng ta vöøa thu thaäp taøi lieäu ñeå phuïc vuï cho vieäc giaûng daïy ñòa lyù ñia phöông cuõng nhö thaáy ñöôïc nhöõng taùc ñoäng cuûa con ngöôøi tôùi sinh vaät töø ñoù coù nhöõng ñeà nghò tích cöïc ñeå ngaên chaën söï suy thoaùi vaø maát caân baèng heä sinh thaùi. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu ñoù chuùng ta phaûi ñeà ra phöông phaùp nghieân cöùu ñòa lyù sinh vaät ñòa phöông. Nhaèm laøm roõ vaán ñeà naøy xin môøi thaày vaø caùc baïn ñeán vôùi baøi tieåu luaän cuûa nhoùm chuùng toâi. Chaân thaønh caùm ôn ! Trang 1 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Muïc luïc Muïc luïc ................................................................................................. 2 I. MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU, NHIEÄM VUÏ ....................................................... 4 I.1 Muïc ñích ................................................................................................ 4 I.1.A. Giaùo vieân ............................................................. 4 I.2 Hoïc sinh .................................................................................................. 4 I.3 Yeâu caàu.................................................................................................... 4 I.3.A. Giaùo vieân ............................................................. 4 I.3.B. Hoïc sinh............................................................... 5 I.4 Nhieäm vuï nghieân cöùu ....................................................................... 5 II. TIEÁN HAØNH KHAÛO SAÙT THÖÏC VAÄT ÑÒA PHÖÔNG .................................... 5 II.1 Chuaån bò ............................................................................................... 6 II.1.A. Duïng cuï ............................................................. 6 II.2 Veà phía giaùo vieân .............................................................................. 6 II.2.A. Keá hoaïch chung: .................................................. 6 II.2.B. Keá hoaïch chi tieát ................................................. 7 II.3 Phía hoïc sinh .......................................................................................7 Trang 2 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com II.4 Caùc Phöông phaùp khaûo saùt chính............................................... 9 II.4.A. Phöông phaùp choïn tuyeán khaûo saùt ........................... 9 II.4.B. Phöông phaùp caùc ñieåm chìa khoùa : ........................... 9 II.5 Tieán haønh khaûo saùt........................................................................... 9 II.5.A. Moâ taû thöïc vaät treân ñöôøng ñi .................................. 9 II.5.B. Moâ taû thöïc vaät theo ñieåm .................................... 10 II.5.C. Khaûo saùt moät soá loaïi thöïc vaät ñòa phöông ................ 12 II.5.C.i. Thöïc vaät röøng: .............................................................................. 12 II.5.C.ii. Nghieân cöùu thöïc vaät ñoàng coû ...................................................... 15 II.5.C.iii. Nghieân cöùu thöïc vaät ñaù voâi ......................................................... 17 II.5.C.iv. Nghieân cöùu thöïc vaät ôû nöôùc ........................................................ 18 II.5.C.v. Nghieân cöùu caây troàng ôû ñòa phöông ...........................................20 II.6 Laøm vieäc trong phoøng ................................................................... 21 II.6.A. Chænh lí soá lieäu .................................................. 21 II.6.B. Veõ laùt caét thöïc vaät ............................................. 22 II.6.C. Vieát ñeà cöông ................................................... 22 III. Aûnh höôûng cuûa thöïc vaät vôùi ñôøi soáng vaø saûn xuaát ......................23 lôøi keát, Phaàn nhaän xeùt cuûa giaùo vieân . 24 Taøi lieäu tham khaûo ................... 25 Trang 3 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com i. MUÏC ÑÍCH, YEÂU CAÀU, NHIEÄM VUÏ I.1 Muïc ñích I.1.A. Giaùo vieân Nhaèm söu taàm taøi lieäu, boå sung kieán thöùc thöïc tieãn phuïc vuï giaûng daïy.Phuïc vuï cho vieäc nghieân cöùu ñòa lyù ñòa phöông cho giaùo vieân, giuùp giaùo vieân hieåu roõ, naém vöõng hoïc sinh mình phuï traùch Thoâng qua vieäc khaûo saùt sinh vaät ñòa phöông giaùo vieân coù theå ñöa ra nhöõng tham möu cho ñòa phöông trong vieäc hoaïch ñònh saûn xuaát. I.2 Hoïc sinh Giuùp cho hoïc sinh reøn luyeän kó naêng söû duïng moät soá phöông phaùp khaûo saùt vaø duïng cuï khaûo saùt Ñòa Lyù ñòa phöông. Giuùp hoïc sinh ñaùnh giaù, phaân loaïi soá löôïng caùc loaøi thöïc vaät ñòa phöông. Giuùp hoïc sinh öùng duïng nhöõng kieán thöùc Ñòa Lyù ñaõ hoïc ñeå thöïc haønh toát coâng vieäc quan saùt , moâ taû hoaëc nhaän dieän moät soá daïng thöïc, ngoaøi thöïc ñòa Ngoaøi ra thoâng qua thöïc ñòa hoïc sinh coù theå traû lôøi ñöôïc nhöõng caâu hoûi nhö: quaàn laïc thöïc vaät phaân boá ôû ñaâu? Nhö theá naøo? Caáu truùc cuûa caùc loaïi quaàn laïc thöïc vaät nhö theá naøo? Chuùng ñöôïc hình thaønh ôû giai ñoaïn naøo? Nguoàn goác töø ñaâu? I.3 Yeâu caàu I.3.A. Giaùo vieân Phaûi bieát caùch söû duïng moät soá duïng cuï khaûo saùt nhö: la baøn, baûn ñoà ñòa hình khu vöïc, duïng cuï ño goùc, caëp thöïc vaät, caëp eùp… Giaùo vieân caàn naém vöõng moät soá phöông phaùp khaûo saùt sinh vaät. Giaùo vieân caàn phaûi bieát caùch toå chuùc vaø quaûn lyù hoïc sinh. Trang 4 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com I.3.B. Hoïc sinh Hoïc sinh caàn phaûi trang bò cho mình nhöõng kieán thöùc cô baûn veà caùc ñaëc ñieåm cuûa caùc loaïi sinh vaät Phaûi bieát lieân heä nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc vôùi vieäc ñaùnh giaù, nhaän dieän, phaân loaïi caùc loaïi ñoäng, thöïc vaät. Phaûi bieát söû duïng moät soá phöông phaùp khaûo saùt sinh vaät ñôn giaûn . Caàn phaûi coù kæ naêng quan saùt, nhaän xeùt caùc yeáu toá sinh vaät vaø kó naêng söû duïng baûn ñoà, bieåu ñoà toát ñeå thuaän tieän trong vieäc nghieân cöùu, khaûo saùt sinh vaät. Phaûi bieát caùch moâ taû vaø giaûi thích caùc hieän töôïng sinh vaät ngoaøi thöïc ñòa hay noùi caùch khaùc laø phaûi bieát caùch vieát baøi thu hoaïch. I.4 Nhieäm vuï nghieân cöùu Nghieân cöùu caùc quaàn laïc thöïc vaät nhö moät thaønh phaàn cuûa theå toång hôïp ñòa lí ñòa phöông töï nhieân. Xaùc ñònh caùc moái quan heä giöõa caùc quaàn laïc thöïc vaät vôùi ñòa hình thoå nhöôõng, khí haäu,….nghóa laø caùc nhaân toá töï nhieân Nghieân cöùu söï phaân boá cuûa caùc quaàn laïc thöïc vaät veà maët khoâng giamn trong ñòa phöông vaø caét nghóa söï phaân boá ñoù Ñaùng giaù tröõ löôïng cuûa nguyeân lieäu thöïc vaät veà phöông dieän noâng nghieäp vaø coâng nghieäp Tình hình söû duïng caùc taøi nguyeân thöïc vaät, vaø coù nhöõng ñeà nghò cuï theå veà vaán ñeà söû duïng vaø baûo veä chuùng trong ñòa phöông . II. TIEÁN HAØNH KHAÛO SAÙT THÖÏC VAÄT ÑÒA PHÖÔNG Trang 5 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com II.1 Chuaån bò II.1.A. Duïng cuï Tröôùc khi khaûo saùt thöïc vaät ñòa phöông caàn chuaån bò caùc duïng cuï chính nhö: baûn ñoà ñòa hình, baûn ñoà sinh vaät, oáng nhoøm thöôùc daây, la baøn , duïng cuï ño gaùc , caëp thöïc vaät, caëp eùp ,dao hay keùo xeùn caây, kính luùp, giaáy buùt, nhaõn thöïc vaät, giaáy goùi, xoâ ñöïng …. II.2 Veà phía giaùo vieân Caàn phaûi laäp keá hoaïch chung vaø chi tieát cho ñôït khaûo saùt. Coù theå choïn moät soá phöông phaùp nhö: ñieåm, tuyeán, keát hôïp giöõa tuyeán vaø ñieåm. II.2.A. Keá hoaïch chung: Toå chöùc caùc tuyeán ñöôøng ñi: Muoán phaùt hieän vaø khaûo saùt ñaày ñuû caùc quaàn laïc thöïc vaät ta caàn boá trí nhö theá naøo ñeå coù theå caét ngang qua moïi daïng cô baûn cuûa ñòa hình (qua thung luõng, theàm soâng, söôøn coù höôùng phôi khaùc nhau, vuøng truõng, ñaàm laày, cöûa soâng …) Choïn ñòa ñieåm chìa khoùa Caàn phaûi choïn moät soá ñòa ñieåm chìa khoùa ñeå nghieân cöùu saâu vaùo moät soá quaàn laïc thöïc vaät ñieån hình hoaëc ñeå giaûi quyeát moät soá vaán ñeà thöïc tieãn do nhu caàu cuûa ñòa phöông ñeá ra. Ví duï: neáu nghieân cöùu thöïc vaät baõi boài hay baäc theàm soâng thöù 2 thì dieän tích baäc theàm soâng coù theå nhoû, coøn muoán nghieân cöùu söï phaân boá thöïc vaät theo caùc yeáu toá vi ñòa hình, thì dieän tích vaøo khoaûng 500- 5000m2 Choïn khu vöïc ñaêc tröng : Trang 6 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Ñoái vôùi nhöõng quaàn laïc sinh vaät ñieån hình caàn phaûi choïn khu vöïc ñaëc tröng ñeå nghieân cöùu saâu vaøo thaønh phaàn loaïi, daïng, ñoä baét gaëp …cuûa noù thöôøng vaøo khoaûng 100m2. Choïn tuyeán khaûo saùt rieâng : Ta cuõng caàn nghieân cöùu saâu veà aûnh höôûng cuûa moät thaønh phaàn töï nhieân ñoái vôùi thöïc vaät. Thí duï nhö aûnh höôûng cuûa ñòa hình ñeán thöïc vaät , thoå nhöôõng ñeán thöïc vaät…trong tröôøng hôïp ñoù coù theå toå chöùc nhöõng tuyeán khaûo saùt rieâng ñeå laäp laùt caét ñòa hình thöïc vaät, laùt caét thoå nhöôõng thöïc vaät….vaø neâu trong laùt caét ñoù nhöõng ñaëc ñieåm cuûa thanøh phaàn nghieân cöùu vaø aûnh höôûng cuûa chuùng ñoái vôùi thöïc vaät . Thí duï: ñoái vôùi thoå nhöôõng caàn neâu cho ñöôïc chieàu daøy thoå nhöôõng, chieàu daøy cuûa muøn , thaønh phaàn cô giôùi… II.2.B. Keá hoaïch chi tieát - Neâu cuï theå thôøi gian khaûo saùt töøng ngaøy, töøng buoåi caùc ñieåm caàn khaûo saùt - Tìm hieåu hoaëc söu taàm caùc taøi lieäu, saùch baùo tranh aûnh lieân quan ñeán sinh vaät khu vöïc caàn khaûo saùt - Laäp noäi dung khaûo saùt :Tuøy vaøo yeâu caàu, noäi dung, muïc ñích cuûa quaù trình hoïc taäp , khaûo saùt thöïc teá giaùo vieân ñeà ra noäi dung khaûo saùt khaùc nhau Ví duï: Khaûo saùt veà thaønh phaàn loaøi Khaûo saùt tính phaân taàng cuûa quaàn laïc thöïc vaät Khaûo saùt veà ñoä che phuû cuûa thöïc vaät II.3 Phía hoïc sinh ♦ Veà phía hoïc sinh caàn chuaån bò toát veà maët tö töôûng, muïc ñích, yeâu caâu, yù nghóa cuûa chuyeán khaûo saùt Trang 7 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com ♦ Hoïc sinh caàn chuaån bò ñaàu ñuû caùc vaät duïng , tö trang caù nhaân nhö: giaøy deùp, aùo quaàn, caùc vaät y teá caàn thieát cho chuyeán thöïc ñòa ♦ Hoïc sinh caàn chuaån bò toát caùc duïng cuï caàn thieát cho chuyeàn thöïc ñòa nhö: baûn ñoà, soå tay, buùt, thöôùc keû … ♦ Giaùo vieân höôùng daãn cho hoïc sinh caùch quan saùt , moâ taû caùc quaàn laïc thöïc vaät , daáu hieäu cô baûn cuûa quaàn laïc thöïc vaät ♦ Höôùng daãn hoïc sinh caùch laáy maãu Ngoaøi ra, tröôùc chuyeán ñi thöïc ñòa hoïc sinh caàn tìm hieåu nghieân cöùu caùc taøi lieäu lieân quan tôùi ñòa ñieåm mình khaûo saùt ñeå coâng taùc khaûo saùt ñaït keát quaû cao hôn. Maùy aûnh - ñoà duøng caàn thieát ñeå tieán haønh khaûo saùt Trang 8 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com II.4 Caùc Phöông phaùp khaûo saùt chính Trong khaûo saùt thöïc vaät ngoaøi thöïc ñòa thöôøng aùp duïng caùc phöông phaùp sau: II.4.A. Phöông phaùp choïn tuyeán khaûo saùt Veà nguyeân taéc choïn tuyeán thì caùc tuyeán nghieân cöùu cho pheùp phaùt hieän vaø khaûo saùt ñöôïc ñuû caùc loaïi hình thöïc vaät coù trong khu vöïc nghieân cöùu. Vì vaäy caùc tuyeán caàn ñöôïc boá trí sao cho chuùng coù theå caét ngang qua caùc daïng ñòa hình chuû yeáu ( baõi boài soâng, suoái, theàm soâng suoài, theàm ñaù goác …) qua caùc loaïi ñaát ñaù khaùc nhau . Vieäc choïn tuyeán nhö vaäy môùi coù theå giuùp nghieân cöùu moät caùch hôïp lyù caùc loaïi hình thöïc vaät khaùc nhau treân toaøn boä khu vöïc, vì söï xuaát hieän caùc quaàn laïc thöïc vaät khaùc nhau trong khu vöïc chính laø do söï thay ñoåi cuûa caùc nhaân toá töï nhieân trong khu vöïc ñeå taïo ra chuùng. Moãi tuyeán neân choïn theo nhöõng ñöôøng thaúng nhaát ñònh, coù ñoä daøi ngaén nhaát vaø ñieån hình nhaát . II.4.B. Phöông phaùp caùc ñieåm chìa khoùa : Caùc ñieåm chìa khoùa naøy ñaïi dieän cho nhöõng quaàn laïc thöïc vaät khaùc nhau, chuùng phaûn aùnh söï phaân hoùa cuûa caùc yeáu toá töï nhieân moät caùch coù quy luaät treân moät khu vöïc nhaát ñònh. II.5 Tieán haønh khaûo saùt II.5.A. Moâ taû thöïc vaät treân ñöôøng ñi Ñeå moâ taû thöïc vaät doïc ñöôøng ñi ta tieán haønh baèng 2 caùch: Trang 9 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Ghi cheùp vaøo soå tay thöïc ñòa: Trong soå tay thöïc ñòa ta ghi moïi keát quaû ñaõ thu thaäp ñöôïc trong ngaøy veà caùc hieän töôïng ñaùng löu yù ñaõ quan saùt . Phieáu moâ taû thöïc vaät Khi quan saùt caùc quaàn laïc thöïc vaät ta caàn ghi laïi ñaày ñuû vaøo phieáu moâ taû thöïc vaät theo noäi dung sau: -Ngaøy…Thaùng… Naêm -Teân quaàn laïc thöïc vaät chung -Vò trí ñòa lyù khu vöïc khaûo sat - Ñaëc ñieåm ñòa hình( thung luõng, theàm soâng…) - Kí hieäu oâ tieâu chuaån - Teân ñaát (ñaëc ñieåm thoå nhöôõng) - Dieän tích khu vöïc ñaëc tröng - Daïng beân ngoaøi cuûa lôùp phuû thöïc vaät - Ñoä che phuû - Moâ taû thöïc vaät theo taàng - Moâi tröôøng töï nhieân bao quanh - Teân ngöôøi, nhoùm khaûo saùt. II.5.B. Moâ taû thöïc vaät theo ñieåm Moät quaàn laïc thöïc vaät phaûi ñöôïc quan saùt , moâ taû, xaùc ñònh tæ mæ veà caùc ñaëc tröng. Khi löïa choïn oâ tieâu chuaån thöïc vaät khaûo saùt phaûi löïa choïn vò trí ñaët oâ tieâu chuaån ñieån hình nhaát cho moät kieåu quaàn laïc thöïc vaät ñieån hình nhaát ( thöïc vaät ñænh nuùi, chaân nuùi hay baõi boài…). Tuøy theo caùc kieåu thöïc bì vaø caùc tính chaát cuûa quaàn laïc thöïc vaät maø ngöôøi ta löïa choïn nhöõng oâ tieâu chuaån khaùc nhau.Tuy nhieân oâ tieâu chuaån Trang 10 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Theo Thaùi Vaên Tröøng (1962) caùc dieän oâ tieâu chuaån cuûa caùc thöïc bì mieàn Baéc Vieät Nam : • Ñoái vôùi traûng coû oâ tieâu chuaån thöôøng laø:10x10m2, 20 x 20m2, 30 x 30m2 • Ñoái vôùi röøng thöa vaø röøng ñôn giaûn laø:40 x 40m2, 50 x 50m2. • Ñoái vôùi röøng raäm, phöùc taïp thì khoaûng: ½ ha ñeán 1,5 ha • Ñ oái vôùi ñoàng coû , baõi boài, ñoàng ruoäng thöôøng laáy oâ tieâu chuaån laø: 1m2, 4m2, 9m2. Khi nghieân cöùu moãi oâ tieâu chuaån hoïc sinh caàn ghi cheùp ñaày ñuû caùc keát quaû d8ie62u tra nghieân cöùu vaøo baûng taäp hôïp keát quaû ñieàu tra hay phieàu moâ taû thöïc vaät sau: YÙ Ñoä Ñoä Cao Sinh nghóa STT Teân loaøi Taàng phong che Ghi khoái kinh (m) phuù phuû chuù teá Teân Vieät Teân khoa hoïc Nam Laøm Eupatorium 1 Coû laøo II 2 … 20% 4kg phaân odoratum xanh Trang 11 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com II.5.C. Khaûo saùt moät soá loaïi thöïc vaät ñòa phöông II.5.C.i. Thöïc vaät röøng: Ñoái vôùi thöïc vaät röøng thöôøng khaûo saùt theo caùc loä trình ñöôïc vaïch saün, giaùo vieân caàn höôøng daãn, giaûi thích roõ cho hoïc sinh moät soá noäi dung sau: - Quan saùt, phaân tích, ghi cheùp söï phaân taàng cuûa röøng, xaùc ñònh caùc loaøi öu theá taïo neân quaàn laïc thöïc vaät röøng - Caàn cho hoïc sinh xaùc ñònh ñoä cao, baùn kính moät soá loaøi cô baûn - Xaùc ñònh caùc loaøi phuï sinh, kí sinh… naèm ôû taàng naøo? Thöïc vaät trong röøng Khi choïn khu vöïc nghieân cöùu caàn choïn khu röøng cuõ (giaø) hôn khu röøng môùi, caøng coù ít daáu veát hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi caøng toát. Sau khi löïa choïn xong khu vöïc khaûo saùt chuùng ta baét ñaàu moâ taû röøng ñoù. Keát quaû quan saùt ghi laïi trong phieáu moâ taû thöïc vaät. Khu röøng ñaëc tröng neân coù dieän tích chöøng 200- 500m2. ÔÛ boán goùc cuûa khu vöïc ñoùng coïc laøm daáu vaø caêng daây noái lieàn caùc coïc vôùi nhau ñeå quy ñònh khu vöïc khaûo saùt. Trang 12 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Caàn moâ taû tröôùc tieân caáu truùc quaàn laïc thöïc vaät vaø phaân bieät nhöõng taàng caây khaùc nhau: o Taàng thöù nhaát: goàm moät hay vaøi loaïi taïo röøng chính o Taøng thöù hai goàm taàng caây nhoû hôn o Taàng caây thöù 3 taïo thaønh röøng caây buïi o Taàng caây thöù 4 goàm thöïc vaät thaân coû o Taàøng caây thöù 5 laø reâu vaø caùc loaïi caây haï ñaúng. Taàng caây buïi Taàng caây goã Sau khi phaân bieät caùc taàng caây caàn ñi saâu hôn moät böôùc vaøo vieäc nghieân cöùu caùc loaøi caáu taïo töøng taàng, traïng thaùi vaät lieäu cuûa chuùng. Neáu gaëp loaøi khoâng bieát teân thì ghi baèng soá lieäu trong baûn taû vaø laáy maãu ngay ñeå veà nhaø nghieân cöùu. Tieáp theo sau caàn xaùc ñònh ñoä raäm cuûa taùn caây, xaùc ñònh tuoåi cuûa caùc caây taïo thaønh taàng thöù nhaát. Vieäc xaùc ñònh tuoåi cuûa caây coù theå caên cöù treân caùc vuûng caây haøng naêm. Caàn ño chieàu cao cuûa caùc caây taàng thöù nhaát cuõng nhö ñöôøng kính cuûa chuùng. Muoán xaùc ñònh ñöôøng kính coù theå duøng moät duïng cuï rieâng maø caùc nhaø laâm nghieäp thöôøng duøng , trong tröôøng hôïp khoâng coù duïng cuï ño thì duøng thöôùc daây vaø sau ñoù tính chieàu daøi cuûa ñöôøng kính. Sau khi nghieân cöùu taàng thöù nhaát ta tieáp tuïc nghieân cöùu taàng thöù hai, ba ... Trang 13 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Ñoái vôùi taàng caây buïi, caàn noùi roõ theâm moät soá ñieåm . Caàn neâu cho ñöôïc thaønh phaàn caùc loaøi, tuoåi, ñoä raäm , ñaëc ñieåm cuûa chuùng töøng khu vöïc.Taàng caây buïi cuõng nhö taát caû caùc caây khaùc naèm döôùi taàng thöù nhaát , phuï thuoäc vaøo caùc ñieàu kieän sinh lyù cuûa caùc loaøi taïo röøng. Ngoaøi ra trong röøng caây buïi con coù nhöõng caây con cuûa taàng hoaëc laø nhöõng loaøi khaùc nhöng coù khaû naêng phaùt trieån thaønh taàng moät. Caàn quan saùt söï phaùt trieån cuûa thöïc vaät taùi sinh: neáu chuùng ñöôïc phaân boá ñoàng ñeàu khaép toaøn boä khu vöïc, moïc daøy vaø töôi toát thì coù theå ñaùnh giaù töông lai cuûa röøng raát toát. Neáu taùi sinh moïc leû teû, co taùn cuïp xuoáng nhö ñaàu oâ thì neân lo laéng veà töông lai cuûa röøng. Trong tröôøng hôïp naøy caàn khaûo saùt kó hôn caùc nguyeân nhaân laøm cho caây taùi sinh khoâng moïc ñöôïc vaø co nhöõnh bieän phaùp ñeà nghò thích hôïp. Trong caùc röøng caây coù nhieâu caây rôi laù ruïng treân maët ñaát taïo neân moät thaûm thöïc vaät chaát höõu cô muïc naùt laøm ngaên caûn söï phaùt trieån cuûa thöïc vaät thaân coû vaø reâu. Caàn ño chieàu daøy, thaønh phaàn vaø öôùc tính toác ñoä phaùt trieån cuûa lôùp thaûm muïc. Laãn loän trong thaûm muïc laø caùc loaïi naám. Naám cuøng vôùi vi khuaãn trong ñaát taïo thaønh söï khoaùng hoøa ñoái vôùi vaät chaát höõu cô. Cuoái cuøng caàn chuù yù ñeán daây leo vcaø caây kí sinh soáng khoâng theo moät taàng nhaát dònh. Neáu daây leo quaán chaèng chòtt quanh moät thaân caây thì co theå keát luaän raèng caây aáy bò caûn trôû trong söï phaùt trieån. Sau khi ñaõ nghieân cöùu xong khu vöïc ñaëc tröng caàn xaùc dònh ranh giôùi giöõa caùc quaàn laïc thöïc vaät vaø tim caùch caét nghóa taïi sao laïi coù söï thay ñoåi ñoù. Muoán xaùc ñònh ranh giôùi caàn ñi doïc theo khu röøng vaø quan saùt tình hình cuûa caùc caây taïo röøng. Neáu soá löôïng caùc caây taïo röøng cuûa moät quaàn laïc naøy giaûm roõ reät, thay theá vaøo ñoù nhöõnh caây taïo röøng ngaøy caøng nhieàu thì ñaáy laø daáu hieäu cuûa söï bieán ñoåi caùc quaàn laïc. Trang 14 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Khi ñaõ xaùc ñònh xong ranh giôùi thì phaûi baét daàu giaûi quyeát taïi sao laïi coù söï thay theá giöõa caùc quaàn laïc thöïc vaät. Nhö vaäy ñoái vôùi quaàn laïc naøo cuõng caàn xaùc ñònh vai troø yù nghóa kinh teá, moâi tröôøng vaø höôùng söû duïng , baûo veä caùc loaïi thöïc vaät dang coù maët taïi ñòa phöông. Caàn nhaéc nhôû hoïc sinh ghi cheùp, moâ taû, veõ, laáy tieâu baûn moät caùch ñaày ñuû II.5.C.ii. Nghieân cöùu thöïc vaät ñoàng coû Ñoàng coû Ñoàng coû töï nhieân laø nhöõng quaàn laïc thöïc vaät thaân coû, chuùng ñöôïc hnìh thaønh bôûi nhieàu yeáu toá moâi tröôøng bao quanh . Ñoù laø caùc yeáu toá veà khí haäu, ñòa hình, thuûy vaên, thoå nhöôõng… Ta thaáy raèng caùc yeáu toá cuûa khí haäu nhö: nhieät ñoä, ñoä aåm, löôïng möa thay ñoåi theo töøng khu vöïc khaùc nhau. Nhöõng thay ñoåi aáy ñeàu aûnh höôûng tôùi söï phaùt trieån cuûa caây coû. Caùc ñieàu kieän khí haäu thuaän lôïi thì caây coû phaùt trieån maïnh meõ. Veà thoå nhöôõng: treân beà maët traùi ñaát lôùp phuû thoå nhöôõng ôû moãi khu vöïc khoâng gioáng nhau ñieàu ñoù cuõng aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån ñeán ñoàng coû. Coù khu vöïc thì caây coû phaùt trieån nhöng coù nhöõng khu vöïc laïi ít phaùt trieån. Trang 15 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Veà ñòa hình: ñaây cuõng laø moät yeáu toá quan troïng, ñaëc bieät laø höôùng söôøn, söï khaùc nhau veà höôùng söôøn ñoùn gioù vaø söôøn khuaát gioù, ñoä doác cuûa ñòa hình, ñoä chiia caét cuûa ñòa hình… laøm cho söï phaân hoùa caùc thaûm thöïc vaät khoâng ñoàng nhaát. Chính nhöõng yeáu toá ñoù quyeát ñònh ñeán thaønh phaàn, caáu truùc ñoàng coû. Cho neân ta caàn phaûi nghieân cöùu caùc yeáu toá ñòa hình, khí haäu, thuûy vaên, thoå, nhöôõng…ñaëc bieät laø taùc ñoäng cuûa con ngöôøi. Thoâng thöôøng ngöôøi ta phaân bieät 2 loaïi ñoàng coû: ñoàng coû luïc ñòa thöôøng moïc ôû mieàn ñoài nuùi, khu vöïc chia nöôùc vaø coû baõi boài. Ñoàng coû luïc ñòa nhaän nguoàn cung caáp nöôùc chuû yeáu laø möa khí quyeån hoaëc nöôùc ngaàm. Ñoàng coû baõi boài thì phaùt trieån ôû caùc baõi boài soâng, suoái… vaø coù thôøi kì ngaäp nöôùc bôûi luõ. Khi nghieân cöùu caàn quan saùt chung tình hình ñoàng coû moät löôït töø moät ñoä cao naøo ñoù. Töø treân cao ta coù theå thaáy raèng ñoàng coû phaùt trieån khoâng ñoàng ñeàu töø nhöõng söôøn khaùc nhau do coù nhöõng trung vaø vi ñòa hình khaùc nhau Ñoàng coû töï nhieân laø caùc quaàn theå thöïc vaät hoang daïi khoâng do gieo troàng, chuùng chieám soá löôïng chuû yeáu. Maëc duø laø moïc töï nhieân nhöng söï duy trì cuûa chuùng phuï thuoäc vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi nhö gieo troàng ít thaâm canh. Caùc ñoàng coû nay bao goàm nhieàu loaïi thöïc vaät hoang daïi nhö: coû Laùc, Coùi, Baác vaø caùc loaïi thaân thaûo. Khi tieán haønh khaûo saùt ta löïa choïn nhöõng vuøng ñaëc tröng nhaát, dieän tích khoûang 1m2, khoanh vò trí ñoù leân baûn ñoà vaø caên daây voøng quanh ôû treân thöïc ñòa. Coâng vieäc ñaàu tieân laø caàn quan saùt daïng cuûa thaûm coû vaø sau ñoù laäp baûng lieät keâ caùc loaøi. Coâng vieäc naøy maát nhieàu thôøi gian vì thaûm coû naøo cuõng laø moät hoãn hôïp phöùc taïp, trong ñoù coù theå coù moät soá loaøi chieám öu theá. Baûng lieät keâ cuõng caàn phaân taàng, ñoä che phuû, caàn chuù yù ñeán ñaëc ñieåm phaân boá cuûa caùc caây thuoäc töøng loaøi töø ñoù cho pheùp chuùng ta caét nghóa ñaëc ñieåm sinh lyù cuûa chuùng. Tieáp theo caàn ghi cheùp nhöõng gì quan saùt Trang 16 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com ñöôïc vaøo phieáu moâ taû thöïc vaät. cuoái cuøng caét coû trong khoaûng ñaëc tröng. Laáy keùo caét coû ôû ñoä cao 4-5cm caùch maët ñaát boù thaønh boù, ghi cheùp ngaøy giôø, ñòa ñieåm laáy …daùn leân soá coû vöøa laáy. Khi veà nhaø phaân loaïi Nghieân cöùu thöïc vaät coû daïi vaø caây buïi treân thöïc ñòa caùc quaàn laïc coû daïi treân ñoàng ruoäng, baõi boài, cuõng nhö caùc daïng caây buïi thaáp xen laãn coû daïi treân ñoài, nuùi thaáp, laø ñoái töôïng caên baûn thöôøng gaëp caàn quan saùt vaø nghieân cöùu kó. Ñoái vôùi caùc quaàn laïc naøy coù theå tieán haønh quan saùt, nghieân cöùu nhö ñoái vôùi thöïc vaät röøng nhöng ñaëc bieät coù theå tieán haønh nghieân cöùu theo oâ tieâu chuaån. Ñoái vôùi ñoàng coû treân ñoàng ruoäng hay caùc baõi boài, dieän oâ tieâu chuaån thöôøng laø 1m2, coøn ñoái vôùi thöïc vaät caây buïi xen laãn coû daïi thì dieän tích oâ tieâu chuaån thöôøng laø 15m2 – 25m2. II.5.C.iii. Nghieân cöùu thöïc vaät ñaù voâi Ñoái vôùi nghieân cöùu thöïc vaät ñaù voâi ta caàn laäp loä trình höôùng daãn hoïc sinh quan saùt, nghieân cöùu caùc ñaëc ñieåm thöïc vaät ôû chaân, söôøn hoaëc ñænh nuùi ñaù voâi. Tuøy theo ñaëc ñieåm cuûa töøng khu vöïc coù theå cho hoïc sinh quan saùt, nghieân cöùu thöïc vaät ôû hang vaø thung luõng ñaù voâi. Tieán haønh nghieân cöùu: Neâu caùc ñaëc ñieåm chung cuûa ñòa hình, thuûy vaên, ñòa chaát, khí haäu cuûa khu vöïc ñònh quan saùt. Phaân tích ñieàu kieän sinh caûnh taïi ñieåm quan sat: ñòa hình(cao hay thaáp), thuûy vaên (möïc nöôùc ngaàm), vò trí( höôùng maët trôøi, höôùng gioù..), ñaëc ñieåm cuûa ñaát do ñaù voâi phong hoùa ra. Nghieân cöùu heä thöïc vaät: thaønh phaàn loaøi, hoï, caùc` ñaëc ñieåm sinh thaùi( chòu gioù, chòu haïnh nhö moïng nöôùc, cöùng nhöng dai, caây thaáp hay cao, coù loâng, coù gai, maøu saéc cuûa laù: saãm, ...) YÙ nghóa kinh teá cuûa caùc loaøi coù ích . Trang 17 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Chuïp aûnh laøm tö lieäu Caùc keát quaû nghieân cöùu, quan saùt phaûi ñöôïc ghi cheùp ñaày ñuû vaøo soå tay thöïc ñòa laøm cô sôû ñeå vieát baùo caùo thu hoaïch. II.5.C.iv. Nghieân cöùu thöïc vaät ôû nöôùc Traùi ñaát bao phuû bôûi 73% laø nöôùc , trong ñoù bieån vaø ñaïi döông chieám 71%, coøn laïi moät phaàn nhoû laø nöôùc ngoït ôû ao, hoà, soâng, suoái. Tuy chieám moät dieän tích raát nhoû so vôùi caùc ñaïi döông nhöng thöïc vaät trong moâi tröôøng nöôùc ngoït laïi voâ cuøng phong phuù vaø coù yù nghóa quan troïng. thöïc vaät ôû nöôùc Thöïc vaät ôû trong hoà: söï soáng cuûa thöïc vaät ôû nöôùc chòu aûnh höôûng cuûa nhieàu nhaân toá nhö: ñoä saâu, ñoä trong cuûa nöôùc, toác ñoä doøng chaûy...taát caû caùc nhaân toá ñoù ñeàu in daáu veát cuûa mình leân daïng beân ngoaøi cuûa thöïc vaät ôû nöôùc. Thöïc vaät thöôïng ñaúng ôû caùc boàn nöôùc chuû yeáu laø aån loa thöïc vaät, cuõng coù theå chæ coù döông xæ vaø reâu. Sinh vaät ôû nöôùc ngoït chæ thích öùng vôùi` noàng ñoä muoái raát thaáp, vaø söï phaân boá cuûa chuùng theå hieän qua 2 moâi tröôøng: Sinh vaät ôû moâi tröôøng nöôùc ñöùng yeân (ao, ñaàm, hoà...): o sinh vaät ven hoà(ao, ñaàm) o Sinh vaät taàng nöôùc treân maët o Sinh vaät taàng ñaùy Trang 18 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
- Phöông phaùp nghieân cöùu thöïc vaät ñòa phöông Simpo Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Sinh vaät ôû moâi tröôøng nöôùc chaûy(soâng, suoái) o sinh vaät ôû thöôïng löu: nöôùc chaûy maïnh, thöïc vaät ngheøo naøn. o sinh vaät ôû trung löu: nöôùc chaûy xieát, thöïc vaät ít phaùt trieån o sinh vaät ôû haï löu:nöôùc chaûy chaäm, laø nôi chöùa nhieàu chaát höõu cô do thöôïng vaø trung löu cung caáp neân thöïc vaät ôû ñaây phaùt trieån maïnh hôn. Khi nghieân cöùu thöïc vaät ôû boàn nöôùc tieán haønh theo thöù töï: Quan saùt boàn nöôùc töø moät ñoä cao Nghieân cöùu thöïc vaät noåi: laøm baûng lieät keâ thaønh phaàn, laáy maãu thöïc vaät duøng saøo ño ñoä saâu ôû nhöõng boä phaän khaùc nhau cuûa hoà vaø ñoái chieáu thaønh phaàn thöïc vaät noåi troâi ôû treân , moâ taû thöïc vaät vaø veõ lôùp caét ngang. Tieáp tuïc quan saùt vaø caét nghóa söï phaân boá cuûa thöïc vaät döôùi nöôùc moïc töø ñaùy leân, aûnh höôûng cuûa ñoä saâu cuûa ñaùy .Tuøy theo ñoä saâu thöïc vaät öø ñaùy leân coù theå taïo neân nhieàu daûi( töø bôø cho ñeán 1m, töø 1- 3m trôû leân), neâu ñaëc tính cuûa töøng daûi, laäp laùt caét ngang. - Söï xeáp taàng cuûa lôùp phuû thöïc vaät trong moâi tröôøng nöôùc: Taàng thöïc ñaùy Taàng coû thaáp Taàng coû cao Taàng thöïc vaät noåi Taàng thöïc vaät beân treân maët nöôùc.(theo A.G.Voronov) Nghieân cöùu thöïc vaät döôùi nöôùc ôû caùc ñoàng baèng chaâu thoå, caàn khai thaùc caùc daïng ñòa hình keânh, raïch,... Trang 19 Gvhd : Th.s Nguyeãn Taán Vieän
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu khoa học
30 p | 4335 | 647
-
Tiểu luận: Phương pháp Nghiên cứu Khoa học trong kinh doanh
27 p | 4141 | 554
-
Báo cáo tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu kinh tế
17 p | 1491 | 289
-
Tiểu luận : Phương pháp nghiên cứu khoa học và phương pháp luận nghiên cứu khoa học
14 p | 2729 | 268
-
Tiểu luận Phương pháp Nghiên cứu Khoa học: Xây dựng chiến lược kinh doanh cho dịch vụ MyTV tại VNPT Đồng Nai đến năm 2015
28 p | 801 | 234
-
Thảo luận: Phương pháp nghiên cứu kinh tế
20 p | 706 | 213
-
Tiểu luận: Ứng dụng phương pháp nghiên cứu khoa học trong chế tạo vũ khí
36 p | 1341 | 146
-
Tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu khoa học trong hệ thống nhận dạng mặt người
25 p | 1747 | 118
-
Tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu khoa học trong xây dựng các phiên bản của hệ điều hành Windows
25 p | 1308 | 97
-
Bài tập tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu khoa học chuyên ngành
40 p | 632 | 85
-
Tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu khoa học trong tin học ứng dụng vào xây dựng nền tảng trí tuệ kinh doanh trên đám mây mã nguồn mở
34 p | 2263 | 77
-
Tiểu luận: Phương pháp nghiên cứu khoa học & phương pháp luận nghiên cứu khoa học
21 p | 368 | 61
-
Tiểu luận: Phương pháp sáng tạo và ứng dụng trong một số lĩnh vực công nghệ thông tin
0 p | 523 | 56
-
Tiểu luận Phương pháp nghiên cứu khoa học: Nâng cao ý thức chấp hành quy tắc giao thông đường bộ trong luật Giao thông đường bộ năm 2008 cho sinh viên lớp 1705LHOC trường Đại học Nội vụ Hà Nội
50 p | 220 | 38
-
Tiểu luận phương pháp nghiên cứu khoa học: Buyer-seller relationships in PCB industry
20 p | 1361 | 37
-
Tiểu luận: Phương pháp sáng tạo khoa học ứng dụng trong phát triển điện thoại di động
26 p | 217 | 34
-
Tiểu luận Phương pháp nghiên cứu khoa học: Nghiên cứu gặp kẹt xe khi đi học của sinh viên trường đại học công nghiệp Hà Nội
33 p | 408 | 33
-
Tiểu luận môn Phương pháp nghiên cứu khoa học: Năng lượng xanh - Trường ĐH Sư phạm TP. HCM
64 p | 33 | 13
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn