TIỂU LUẬN:VẬN DỤNG NGUYÊN TẮC THỐNG NHẤT GIỮA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LENIN TRONG CÔNG TÁC GIẢNG DẠY

Chia sẻ: Tulip_12 Tulip_12 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

261
lượt xem 80
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chủ nghĩa Marx-Lenin là học thuyết chính trị do Karl Marx và Friedrich Engels sáng lập và được Vladimir Ilyich Lenin phát triển và hoàn thiện trong điều kiện (theo nhận định của Lenin) chủ nghĩa Tư bản trở thành Chủ nghĩa Đế quốc. Theo quan điểm của các đảng cộng sản theo chủ nghĩa này, Chủ nghĩa Marx-Lenin là thế giới quan, hệ tư tưởng chính trị của giai cấp công nhân.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TIỂU LUẬN:VẬN DỤNG NGUYÊN TẮC THỐNG NHẤT GIỮA LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC-LENIN TRONG CÔNG TÁC GIẢNG DẠY

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM KYÕ THUAÄT Hoï Vaø Teân : NGUYEÃN HOÀNG SÔN TEÂN ÑEÀ TAØI : VAÄN DUÏNG NGUYEÂN TAÉÙC THOÁNG NHAÁT GIÖÕA LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN CUÛA CHUÛ NGHÓA MAÙC – LEÂ NIN TRONG COÂNG TAÙC GIAÛNG DAÏY (Tieåu luaän trieát hoïc chöông trình cao hoïc vaø nghieân cöùu sinh khoâng chuyeân trieát) TP. Hoà Chí Minh, naêm 2006
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC SÖ PHAÏM KYÕ THUAÄT TEÂN ÑEÀ TAØI : VAÄN DUÏNG NGUYEÂN TAÉÙC THOÁNG NHAÁT GIÖÕA LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN CUÛA CHUÛ NGHÓA MAÙC – LEÂ NIN TRONG COÂNG TAÙC GIAÛNG DAÏY (Tieåu luaän trieát hoïc chöông trình cao hoïc vaø nghieân cöùu sinh khoâng chuyeân trieát) Hoï vaø Teân : Nguyeãn Hoàng Sôn Chöùc danh : P.GÑ Trung taâm TNTH OÂ TOÂ Hoïc vò : Kyõ sö oâ toâ Ñôn vò coâng taùc : Tröôøng ÑH Coâng Nghieäp TPHCM MUÏC LUÏC MUÏC LUÏC TP. Hoà Chí Minh, naêm 2006
MÔÛ ÑAÀU Quaù trình daïy hoïc laø moät bieán theå cuûa quaù trình nhaän thöùc dieãn ra trong caùc ñieàu kieän ñaëc thuø, noù laø cô sôû taïo neân moät khoa hoïc môùi thuoäc veà phaïm truø nhaän thöùc, ñoù laø khoa hoïc giaùo duïc. Lyù luaän daïy hoïc laø lónh vöïc giaùo duïc hoïc nghieân cöùu caùc quy luaät cuûa quaù trình daïy hoïc . Vieäc nghieân cöùu moái quan heä giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn coù yù nghóa raát lôùn veà maët phöông phaùp luaän cho moãi moät giaùo vieân ñeå aùp duïng vaøo coâng taùc giaûng daïy. Nghieân cöùu caùc vaán ñeà thuoäc veà lyù luaän, töø ñoù soi saùng vaøo thöïc teá coâng taùc cuûa mình laø phöông phaùp vaø cuõng laø noäi dung cuûa baûn tieåu luaän naøy, Do trình ñoä coù haïn neân khoù traùnh khoûi nhöõng haïn cheá, raát mong söï ñoùng goùp yù kieán cuûa Quyù Thaày Coâ vaø caùc baïn .
MOÁI QUAN HEÄ GIÖÕA LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN Phaïm truø thöïc tieãn: Caùc nhaø duy vaät tröôùc Maùc ñaõ coù coâng lao lôùn trong vieäc phaùt trieån theá giôùi quan duy vaät vaø ñaáu tranh choáng chuû nghóa duy taâm, toân giaùo vaø thuyeát khoâng theå bieát. Tuy nhieân, lyù luaän cuûa hoï coøn nhieàu khuyeát ñieåm, maø trong ñoù khuyeát ñieåm lôùn nhaát laø khoâng thaáy ñöôïc hoaït ñoäng coù tính chaát lòch söû – xaõ hoäi ñoái vôùi nhaän thöùc, do ñoù chuû nghóa duy vaät cuûa hoï manh tính tröïc quan. Maùc chæ roõ : “Khuyeát ñieåm chuû yeáu, töø tröôùc cho ñeán nay cuûa moïi chuû nghóa duy vaät (keå caû chuû nghóa duy vaät cuûa Feuerbach) laø khoâng thaáy döôïcvai troø cuûa thöïc tieãn”. Phôbaùch, nhaø trieát hoïc duy vaät lôùn nhaát tröôùc Maùc, tuy coù ñeà caäp tôùi thöïc tieãn, song oâng khoâng thaáy ñöôïc thöïc tieãn nhö laø moät hoaït ñoâng vaät chaát caûm tính, coù tính naêng ñoäng cuûa con ngöôøi. Do ñoù, oâng coi thöôøng hoaït ñoäng thöïc tieãn, xem töïc tieãn laø caùi gì ñoù coù tính chaát con buoân, baån thæu , oâng khoâng hieåu ñöôïc vai troø cuûa thöïc tieãn . Oâng khoâng hieåu döôïc vai troø, yù nghóacuûa thöïc tieån ñoái vôùi vieäc nhaän thöùc vaø caûi taïo theá giôùi. Ñoái vôùi oâng chæ coù hoaït ñoäng lyù luaän môùi laø quan troïng vaø môùi laø hoaït ñoäng ñích thöïc cuûa con ngöôøi . Caùc nhaø duy taâm tuy ñaõ thaáy ñöôïc maët naêng ñoäng, saùng taïo trong hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi nhöng laïi phaùt trieån leân moät caùch tröøu töôïng, thaùi quaù. Vì vaäy, chuû nghóa duy taâm cuõng chæ hieåu thöïc tieãn nhö laø hoaït ñoäng tinh thaàn chöù khoâng hieåu noù nhö laø moät hoaït ñoäng hieän thöïc, hoaït ñoängvaät chaát caûm tính cuûa con ngöôøi . Khi ñeà caäp ñeán “yù nieäm thöïc tieãn”, Heghen, nhaø trieát hoïc duy taâm lôùn nhaát tröôùc Maùc ñaõ coù tö töôûng hôïp lyù saâu saéc laø : baèng thöïc tieãn, chuû theå töï “nhaân ñoâi” mình, ñoái töôïng hoaù baûn thaân mình trong quan heä vôùi theá giôùi beân ngoaøi. Song do quan ñieåm duy taâm neân oâng chæ giôùi haïn thöïc tieãn ôû yù nieäm, ôû hoaït ñoäng tö töôûng. Ñoái vôùi Heâghen, thuïc tieãn laø moät “ logic” . Quan nieäm cuûa Mac vaø Angel veà thöïc tieãn vaø vai troø cuûa noù ñoái vôùi nhaän thöùc cuõng nhö ñoái vôùi söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi Keá thöøa nhöõng yeáu toá hôïp lyù vaø khaéc phuïc nhöõng thieáu soùt trong quan ñieåm cuûa caùc nhaø trieát hoïc tröùc mình veà thöïc tieãn, Maùc vaø Aêngghen ñaõ ñem laïi moät quan nieäm ñuùng ñaén, khoa hoïc veà thöïc tieãn vaø vai troø cuû noù ñoái vôùi nhaän
thöùc cuõng nhö söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi . Caùc oâng khoâng nhöõng tham gia tröïc tieáp vaøo hoaït ñoäng thöïc tieãn caùch maïng cuûa giai caáp voâ saûn maø coøn döïa treân thöïc tieãn xaõ hoäi ñeå khaùi quaùt, phaùt trieån lyù luaän caùch maïng. Nhôø ñoù, laøm cho lyù luaän gaén boù chaët cheõ vôùi thöïc tieãn, trôû thaønh vuõ khí nhaän thöùc theá giôùi vaø caûi taïo theá giôùi. Vôùi vieäc ñöa ra phaïm truø thöïc tieãn vaø lyù luaän cuûa mình, Maùc vaø Aêngghen ñaõ thöïc hieän moät böôùc chuyeån bieán caùch maïng trong lyù luaän noùi chung vaø lyù luaän nhaän thöùc noùi rieâng. Leânin nhaän xeùt raèng : “Quan ñieåm veà ñôøi soáng, veà thöïc tieãn phaûi laø quan ñieåm thöù nhaát vaø cô baûn cuûa lyù luaän nhaän thöùc” . Vaäy Thöïc tieãn laø gì ? Thöïc tieãn laø nhöõng hoaït ñoäng vaät chaát “caûm tính”, coù muïc ñích, coù tính lòch söû xaõ hoäi cuûa con ngöôøi, nhaèm caûi taïo töï nhieân vaø xaõ hoäi . Thöïc tieãn khoâng phaûi bao goàm toaøn boä hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi, maø chæ laø nhöõng hoaït ñoäng vaät chaát (ñeå phaân bieät vôùi hoaït ñoäng tinh thaàn, hoaït ñoäng lyù luaän), hay noùi theo thuaät ngöõ cuûa Maùc laø hoaït ñoäng caûm tính cuûa con ngöôøi. Trong hoaït ñoäng thöïc tieãn, con ngöôøi phaûi söû duïng caùc phöông tieän, coâng cuï vaät chaát , söùc maïmh vaät chaát cuûa mình taùc ñoäng vaøo töï nhieân, xaõ hoäi ñeå caûi taïo, bieán ñoåi chuùng phuø hôïp vôù nhu caàu cuûa mình. Baèng hoaït ñoäng thöïc tieãn, con ngöôøi laøm bieán ñoåi baûn thaân söï vaät trong hieän thöïc, töø ñoù laøm cô sôû ñeå bieán ñoåi hình aûnh cuûa söï vaät trong nhaân thöùc. Do ñoù, hoaït ñoäng thöïc tieãn la hoaït ñoäng coù tính naêng ñoäng, saùnh taïo, laø hoaït ñoäng ñoái töôïng hoùa, laø quaù trình chuyeån hoùa caùi tinh thaàn thaønh caùi vaät chaát. Hoaït ñoäng thöïc tieãn laø quaù trình töông taùc giöõa chuû theå vaø khaùch theå, trong ñoù chuû theå höôùng vaøo vieäc caûi taïo khaùch theå; treân cô sôû ñoù nhaän thöùc khaùch theå. Vì vaäy, thöïc tieãn trôû thaønh khaâu trung gian noái lieàn yù thöùc con ngöôøi vôùi theá giôùi beân ngoaøi . Hoaït ñoäng thöïc tieãn laø hoaït ñoäng baûn chaát cuûa con ngöôøi, laø hoaït ñoäng ñaëc tröng cho con ngöôøi. Neáu ñoäng vaät chæ hoaït ñoäng theo baûn naêng, nhaèm thích nghi moät caùch thuï ñoäng vôùi theá giôùi beân ngoaøi, thì con ngöôøi nhôø vaøo thöïc tieãn – nhö laø moät hoaït ñoäng coù yù thöùc, coù muïc ñích cuûa mình maø caûi taïo theá giôùi ñeå thoaû maõn nhu caàu cuûa mình, thích nghi moät caùch coù chuû ñoäng, tích cöïc vôùi theá giôùi vaø ñeå laøm chuû theá giôùi. Con ngöôøi khoâng theå thoûa maõn vôùi nhöõng gì maø töï
nhieân cung caáp cho mình döôùi daïng coù saün. Con ngöôøi phaûi tieán haønh lao ñoäng saûn xuaát ñeå laøm ra cuûa caøi vaät chaát ñeå nuoâi soáng mình . Ñeå lao ñoäng vaø lao ñoäng coù hieäu quaû, con ngöôøi phaûi bieát cheá taïo ra coâng cuï vaø söû duïng coâng cuï lao ñoäng. Baèng hoaït ñoäng thöïc tieãn , tröùc heát laø lao ñoäng saûn xuaát, con ngöôøi taïo neân nhöõng vaät phaåm voán khoâng coù saün trong thieân nhieân. Khoâng coù hoaït ñoäng ñoù, con ngöôøi vaø xaõ hoäi loaøi ngöôøi khoâng theå toàn taïi vaø phaùt trieån ñöôïc. Vì vaäy, coù theå noùi raèng. thöïc tieãn laø phöông thöùc toàn taïi cô baûn cuûa con ngöôøi vaø xaõ hoäi, laø phöông thöùc ñaàu tieân vaø chuû yeáu cuûa moái quan heä giöõa con ngöôøi vôùi theá giôùi . Tuy trình ñoä vaø caùc hình thöùc cuûa hoaït ñoäng thöïc tieãn coù thay ñoåi qua caùc giai ñoaïn lòch söû khaùc nhau cuûa xaõ hoäi, nhöng thöïc tieãn luoân luoân laø hoaït ñoäng cô baûn vaø phoå bieán nhaát cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi. Thöïc tieãn laø moät hoaït ñoäng coù tính chaát coäng ñoàng, khoâng phaûi chæ laø hoaït ñoäng cuûa moät vaøi caù nhaân rieâng leû, maø laø hoaït ñoäng cuûa ñoâng ñaûo quaàn chuùng nhaân daân trong xaõ hoäi. Do ñoù, veà noäi dung cuõng nhö phöông thöùc thöïc hieän, thöïc tieãn coù tính chaát lòch söû - xaõ hoäi . Thöïc teá cuõng coù quaù trình vaän ñoäng vaø phaùt trieån cuûa noù, trìng ñoä phaùt trieån cuûa thöïc tieãn noùi neân trình ñoä chinh phuïc giôùi töï nhieân, trình ñoä laøm chuû xaõ hoäi cuûa con ngöôøi . Thöïc tieãn coù caáu truùc phöùc taïp, bao goàm nhieàu yeáu toá vaø nhieàu daïng hoaït ñoäng. Baát kyø quaù trình hoaït ñoäng thöïc tieãn naøo cuõng goàm caùc yeáu toá nhö nhu caàu, lôïi ích, muïc ñích phöông tieän vaø keát quaû. Caùc yeáu toá ñoù lieân heä vôùi nhau, quy ñònh laãn nhau maø neáu thieáu chuùng thì hoaït ñoäng thöïc tieãn khoâng theå dieãn ra ñöôïc. Hoaït ñoäng thöïc tieãn ña daïng, song coù theå chia laøm ba hình thöùc cô baûn : - Hình thöùc cô baûn ñaàu tieân cuûa thöïc tieãn laø hoaït ñoäng saûn xuaát vaät chaát. Ñaây laø daïng hoaït ñoäng thöïc tieãn nguyeân thuûy nhaát vaø cô baûn nhaát vì noù quyeát ñònh söï toàn taïi vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi vaø quyeát ñònh caùc daïng hoaït ñoäng thöïc tieãn khaùc; noù taïo thaønh cô sôû cuûa taát caû caùc hình thöùc khaùc cuûa hoaït ñoäng ñôøi soáng con ngöôøi, giuùp con ngöôøi thoaùt khoûi giôùi haïn toàn taïi cuûa ñoäng vaät.
- Hình thöùc cô baûn thöù hai cuûa thöïc tieãn laø hoaït ñoäng chính trò – Xaõ hoäi nhaèm caûi taïo, bieán ñoåi xaõ hoäi, phaùt trieån caùc quan heä xaõ hoäi, cheá ñoä xaõ hoäi. - Vôùi söï ra ñôøi vaø phaùt trieån cuûa khoa hoïc, hình thöùc cô baûn thöù ba cuûa thöïc tieãn cuõng xuaát hieän – ñoù laø hoaït ñoäng thöïc nghieäm khoa hoïc . Daïng hoaït ñoäng thöïc tieãn naøy ngaøy caøng trôû neân quan troïng do söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa cuoäc caùch maïng khoa hoïc kyõ thuaät hieän ñaïi. Treân cô sôû nhöõng hình thöùc cô baûn, nhöõng hình thöùc khaùc, khoâng cô baûn cuûa thöïc tieãn ñöôïc hình thaønh, chuùng laø caùc hình thöùc thöïc tieãn phaùt sinh ngay trong caùc hình thöùc cô baûn. Ñoù laø maët thöïc tieãn cuûa caùc hoaït ñoäng trong moät soá lónh vöïc nhö ñaïo ñöùc, ngheä thuaät, giaùo duïc, toân giaùo, ... Sôû dó goïi laø khoâng cô baûn khoâng phaûi laø nhöõng hình thöùc naøy keùm quan troïng maø chæ vì chuùng ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån töø caùc hình thöùc cô baûn. Lyù luaän laø gì ? Theo Maùc, lyù luaän laø“söï toång keát nhöõng kinh nghieäm cuûa loaøi ngöôøi, laø söï toång hôïp nhöõng tri thöùc veà töï nhieân vaø xaõ hoäi tích luõy laïi trong quaù trình lòch söû” Quan ñieåm duy vaät bieän chöùng cho raèng, nhaän thöùc laø quaù trình con ngöôøi phaûn aùnh moät caùch bieän chöùng theá giôùi khaùch quan treân cô sôû thöïc tieãn lòch söù – xaõ hoäi. Quaù trình nhaän thöùc dieãn ra khoâng ñôn giaûn, thuï ñoäng, maùy moùc, nhaän thöùc khoâng coù saün, baát di baát dòch, maø laø quaù trình phaûn aùnh hieän thöïc khaùch quan vaøo boä oùc con ngöôøi moät caùch naêng ñoäng saùng taïo , bieän chöùng. Ñoù laø quaù trình ñi töø khoâng bieát ñeán bieát, töø bieát ít ñeán bieát nhieàu, töø noâng ñeán saâu, töø khoâng ñaày ñuû vaø khoâng chính xaùc tôù ñaày ñuû hôn vaø chính xaùc hôn . Quaù trình nhaän thöùc cuûa con ngöôøi vaø loaøi ngöôøi noùi chung traûi qua hai giai ñoaïn laø nhaän thöùc caûm tính vaø nhaän thöùc lyù tính. Nhaän thöùc caûm tính laø giai ñoaïn ñaàu cuûa quaù trình nhaän thöùc, laø söï phaûn aùnh tröïc tieáp, cuï theå, sinh ñoäng hieän thöïc khaùch quan vaøo caùc giaùc quan cuûa con ngöôøi. Nhaän thöùc caûm tính bao goàm caùc h2nh thöùc caûm giaùc, tri giaùc vaø bieåu töôïng. Nhaän thöùc lyù tính hay tö duy tröøu töôïng laø giai ñoaïn cao cuûa nhaän thöùc, noù laø söï phaûn aùnh tröøu töôïng, khaùi quaùt vaø giaùn tieáp hieän thöïc. Nhaän thöùc lyù tính ñöôïc hình thaønh döïa vaøo
nhöõng taøi lieäu do nhaän thöùc caûm tính ñem laïi vaøtheå hieän döôùi caùc hình thöùc laø khaùi nieäm, phaùn ñoaùn vaø suy luaän. Neáu nhaän thöùc caûm tính môùi döøng laïi ôû caùi beà ngoaøi, chöa phaân bieät ñöôïc caùi chung vaø caùi rieâng, baûn chaát vaø hieän töôïng . . . thì nhaän thöùc lyù tính coù theå giuùp ta ñi saâu vaøo nhöõng moái lieân heä baûn chaát, phoå bieán, taát nhieân, beân trong cuûa söï vaät, do ñoù nhaän thöùc söï vaät saâu saéc hôn vaø ñaày ñuû hôn . Söï phaùt trieån cuûa nhaän thöùc loaøi ngöôøi taát yeáu daãn ñeán söï xuaát hieän cuûa lyù luaän . Lyù luaän laø saûn phaåm cuûa söï phaùt trieån cao cuûa nhaän thöùc, ñoàng thôøi theå hieän nhaän thöùc cuûa con ngöôøi ñaõ ôû moät trình ñoä cao. Xeùt veà baûn chaát, lyù luaän laø moät heä thoáng nhöõng tri thöùc ñöôïc khaùi quaùt töø thöïc tieãn, phaûn aùnh nhöõng moái lieân heä baûn chaát, nhöõnh tính quy luaät cuûa theá giôùi khaùch quan. Lyù luaän ñöôïc hình thaønh khoâng phaûi ôû beân ngoaøi thöïc tieãn, maø trong moái quan heä vôùi thöïc tieãn. Giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn coù moái quan heä bieän chöùng vôùi nhau, taùc ñoäng qua laïi vôùi nhau, trong ñoù thöïc tieãn giöõ vai troø quyeát ñònh. Leânin nhaän xeùt raèng “Thöïc tieãn cao hôn nhaän thöùc vì noù coù öu ñieåmkhoâng nhöõng cuûa tính phoå bieán, maø caû cuûa tính hieän thöïc tröïc tieáp” . Söï thoáng nhaát giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn: Söï thoáng nhaát giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn laø moät trong nhöõng vaán ñeà cô baûn cuûa chuû nghóa Maùc-Leâ nin noùi chung vaø cuûa lyù luaän nhaän thöùc maùcxít noùi rieâng. Con ngöôøi quan heä vôùi theá giôùi baét ñaàu khoâng phaûi baèng lyù luaän maø baèng thöïc tieãn. Chính töø trong quaù trình hoaït ñoäng thöïc tieãn, caûi taïo theá giôùi, trí tueä con ngöôøi ñöôïc phaùt trieån, ñöôïc naâng cao daàn cho ñeán luùc coù lyù luaän, khoa hoïc. Lyù luaän, khoa hoïc ra ñôøi chính vì chuùng caàn thieát cho hoaït ñoäng thöïc tieãn cuûa con ngöôøi. Thöïc tieãn laø muïc ñích cuûa nhaän thöùc, lyù luaän. Nhaän thöùc, lyù luaän sau khi ra ñôøi phaûi quay veà phuïc vuï thöïc tieãn, höôùng daãn, chæ ñaïo thöïc tieãn, phaûi bieán thaønh haønh ñoäng thöïc tieãn cuûa quaàn chuùng. Giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn coù quan heä bieän chöùng vôùi nhau, taùc ñoäng qua laïi nhau, taïo ñieàu kieän cho nhau cuøng phaùt trieån. Trong moái quan heävôùi lyù luaän, thöïc tieãn ñoùng vai troø quyeát ñònh vì thöïc tieãn hoaït ñoäng vaät chaát, coøn lyù luaän laø saûn phaåm cuûa hoaït ñoäng tinh thaàn. Vôùi vai troø quyeát ñònh, thöïc tieãn laø cô sôû, ñoäng löïc vaø muïc ñích cuûa nhaän thöùc (lyù
luaän). Thöïc tieãn laø tieâu chuaån cuûa nhaän thöùc chaân lyù (cuûa lyù luaän). Thoâng qua hoaït ñoäng thöïc tieãn, con ngöôøi taùc ñoäng vaøo theá giôùi, buoäc theá giôùi phaûi boäc loä nhöõng thuoäc tính, nhöõng quy luaät vaø tính quy luaät ñeå con ngöôøi nhaän thöùc chuùng. Trong hoaït ñoäng thöïc tieãn, con ngöôøi tieán haønh bieán ñoåi theá giôùi vaø ñoàng thôøi cuõng bieán ñoåi baûn thaân mình, phaùt trieån naêng löïc baûn chaát, naêng löïc trí tueä cuûa mình. Nhaän thöùc khoâng phaûi chæ ñeå nhaän thöùc maø coù muïc ñích cuoái cuøng laø giuùp con ngöôøi bieán ñoåi theá giôùi. Tri thöùc thu nhaän ñöôïc trong quaù trình nhaän thöùc phaûi quay veà phuïc vuï thöïc tieãn, höôùng daãn chæ ñaïo vaø ñöôïc toå chöùc thöïc hieän trong thöïc tieãn. Nhö vaäy, thoâng qua hoaït ñoäng thöïc tieãn, lyù luaän môùi ñöôïc kieåm nghieäm, ñöôïc vaät chaát hoaù, hieän thöïc hoaù, môùi coù söùc maïnh caûi taïo hieän thöïc. Thöïc tieãn coù vai troø quyeát ñònh ñoái vôùi lyù luaän. Song, lyù luaän cuõng coù söï taùc ñoäng trôû laïi ñoái vôùi thöïc tieãn. Lyù luaän coù vai troø trong vieäc xaùc ñònh muïc tieâu, phöông höôùng cho hoaït ñoäng thöïc tieãn. Lyù luaän laø kim chæ nam cho hoaït ñoäng thöïc tieãn, ñieàu chænh hoaït ñoäng thöïc tieãn, laøm cho hoaït ñoäng thöïc tieãn coù hieäu quaû hôn. Noùi ñeán söï thoáng nhaát giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn, chuùng ta thaáy raát roõ söï caàn thieát phaûi quaùn trieät quan ñieåm thöïc tieãn, nghieân cöùu lyù luaän phaûi gaén lieàn vôùi thöïc tieãn, “hoïc ñi ñoâi vôùi haønh”. Neáu xa rôøi thöïc tieãn seõ daãn ñeán caùc sai laàm cuûa beänh chuû quan duy yù chí, giaùo ñieàu, maùy moùc, beänh quan lieâu, chuû nghóa xeùt laïi. Tuy nhieân vieäc coi troïng thöïc tieãn khoâng coù nghóa laø coi nheï lyù luaän, haï thaáp vai troø cuûa lyù luaän. Neáu haï thaáp vai troø cuûa lyù luaän seõ rôi vaøo chuû nghóa thöïc duïng, chuû nghóa kinh nghieäm. VAÄN DUÏNG NGUYEÂN TAÉÙC THOÁNG NHAÁT GIÖÕA LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN CUÛA CHUÛ NGHÓA MAÙC – LEÂ NIN TRONG COÂNG TAÙC GIAÛNG DAÏY .
Trong daïy hoïc ñeà hoaøn thaønh caùc chöùc naêng veà giaùo duïc, giaùo döôõng vaø phaùt trieån nhaèm giuùp hoïc sinh trôû thaønh nhöõng ngöôøi phaùt trieån toaøn dieän , moãi giaùo vieân caàn quaùn trieät quan ñieåm keát hôïp giöõa lyù luaän vôùi thöïc tieãn trong quaù trình daïy hoïc . Ñoù laø daïy hoïc keát hôïp vôùi ñôøi soáng vaø xaõ hoäi, vôùi saûn xuaát; hoïc phaûi ñi ñoái vôùi haønh. Nguyeân taéc daïy hoïc keát hôïp vôùi ñôøi soáng vaø xaõ hoäi,laø döïa treân nhöõng luaän ñieåm quan troïng coù tính chaát quy luaät cuûa hoïc thuyeát Maùc – Leânin veà söï thoáng nhaát giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn, veà nhöõng ñieàu kieän vaø nhu caàu xaõ hoäi quy ñònh quaù trình daïy hoïc,veà tính Ñaûng, tính giai caáp vaø noäi dung hoïc taäp trong nhaø tröôøng, veà söï caàn thieát phaûi keát hôïp daïy vaø hoïc vôùi caùc nhieäm vuï cuûa coâng cuoäc xaây döïng xaõ hoäi chuû nghóa. Vieäc thöïc hieän nguyeân taéc daïy hoïc naøy coù moät yù nghóa theá giôùi quan voâ cuøng to lôùn, vì noù taïo ñieàu kieän naém vöõng tö töôûng duy vaät bieän chöùng veà moái quan heä giöõa khoa hoïc vôùi thöïc tieãn. Trong baát cöù moân hoïc naøo cuõng phaûi giuùp cho hoïc sinh thaáy ñöôïc nhu caàu cuûa saûn xuaát vaø ñôøi soáng xaõ hoäi quyeát ñònh söï phaùt trieån nhöõng hoïc thuyeát khoa hoïc vaø ngöôïc laïi caùc hoïc thuyeát khoa hoïc naøy cuõng môû ra nhöõng trieån voïng môùi ñeå hoaøn thieän thöïc tieãn saûn xuaát xaõ hoäi . Vieäc thöïc hieän nguyeân taéc daïy hoïc naøy coøn ñoøi hoûi moãi giaùo vieân phaûi löïa choïn nhöõng ví duï coù söùc thuyeát phuïc cao, minh hoïa vieäc aùp duïng moät khaùi nieäm, moät quy luaät khoa hoïc vaøo trong caùc laõnh vöïc coâng nghieäp, noâng nghieäp hay trong ñôøi soáng xaõ hoäi. Ñaëc bieät quan troïng laø phaûi ñöa ra caùc ví duï mang tính chaát ñieån hình, coù nghóa laø phaûi choïn trong voâ soá caùc ví duï, ví duï naøo laø phoå bieán nhaát, coù yù nghóa khaùi quaùt nhaát, toång hôïp nhaát , coù trieån voïng nhaát . Vieäc theo doõi caùc thoâng tin mang noäi dung chính trò xaõ hoäi hay caùc thoâng tin khoa hoïc seõ giuùp giaùo vieân laøm toát caùc yeâu caàu treân. Giaùo vieân cuõng coù theå yeâu caàu hoïc sinh laáy ví duï cuûa baûn thaân hay boå sung cho minh hoïa cuûa thaøy baèng nhöõng quan saùt cuûa caùc em. Trong thöïc teá daïy hoïc cho chuùng ta thaáy söï bieán ñoåi cuûa thöc tieãn daïy hoïc theå hieän ôû hai maët : Löôïng tri thöùc cuûa nhaân loaïi vaø khaû naêng nhaän thöùc cuûa hoïc sinh . Löôïng tri thöùc cuûa nhaân loaïi taêng leân nhanh choùng trong nhöõng naêm cuoái cuûa thaäp kyû 20 caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng . Neáu nhö ngaøy tröôùc, ngöôøi lao
ñoäng chæ caàn bieát coäng tröø, nhaân, chia vaø thaäm trí coù theå khoâng bieát laøm tính thì vaãn coù theå laøm vieäc trong moät vaøi hoaït ñoäng saûn xuaát, thì töông lai seõ khoâng coøn choã ñöùng ñoù cho hoï trong caùc hoaït ñoäng saûn xuaát. Ñeå ñaùp öùng nhu caàu cuûa thöïc tieãn, nhieàu moân hoïc cuõng ra ñôøi. Chaúng haïn cuøng vôùi söï ra ñôøi cuûa maùy tính, khoa hoïc veà thoâng tin ra ñôøi, keùo theo söï ra ñôøi cuûa raát nhieàu moân hoïc : phaân tích heä thoáng, cô sôû döõ lieäu, thuaät toaùn, ngoân ngöõ laäp trình, tin hoïc duøng trong vaên phoøng ... Coù theå noùi do nhu caàu cuûa neàn kinh teá tri thöùc raát caàn moät lôùp ngöôøi lao ñoäng môùi coù tri thöùc maø khoái löôïng hoïc taäp cuûa hoïc sinh so vôùi caùc theá heä tröôùc taêng neân raát lôùn . Phöông phaùp daïy hoïc hieän nay laø phöông phaùp daïy hoïc tích cöïc, laáy hoïc sinh laøm trung taâm, caùc phöông phaùp daïy hoïc hieän ñaïi nhö : daïy hoïc neâu vaán ñeà , chöông trình hoùa, thuaät toaùn hoùa phaûi ñöôïc caûi tieán vaø söû duïng nhieàu hôn. Thay vì giaûi thích kieán thöùc theo loái “giaûng”, neân höôùng daãn hoïc sinh caùch thöùc tieáp caän vaø naém tri thöùc, caùch laáy caùc tri thöùc môùi töø saùch giaùo khoa vaø caùc taøi lieäu tham khaûo (treân cô sôû tri thöùc ñaõ coù); Thay vì caùc baøi kieåm tra, caùc baøi thi mang tính hoïc thuoäc neân thay baèng caùc baøi kieåm tra mang tính suy luaän, caùc tham luaän, tieåu luaän, khoùa luaän coù tính toång hôïp cao, ñoàng boä taïo ra cho caùc em moät phong caùch hoïc taäp môùi. Baûn thaân moãi giaùo vieân phaûi laø moät söï theå hieän toát nhaát veà “moái quan heä giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn ” - lôøi noùi phaûi ñi ñoâi vôùi vieäc laøm; Khoâng theå coù söï nguïy bieän “Haõy nghe nhöõng ñieàu toâi noùi, ñöøng xem nhöõng vieäc toâi laøm” trong caùc tröôøng hoïc (ñieàu naøy coù theå thaáy trong giai ñoaïn cöïc kyø khoù khaên cuûa chuùng ta veà kinh teá, khi maø giaùo vieân cuõng phaûi laøm moät soá coâng vieäc “ngoaøi thieân chöùc” coù nhöõng taùc ñoäng khoâng toát tôùi uy tín ngheà nghieäp ñeå coù theå tieáp tuïc soáng vaø daïy hoïc). Trong daïy hoïc, cuõng nhö trong cuoäc soáng haøng ngaøy, moãi giaùo vieân phaûi laø nhöõng taám göông saùng veà ñaïo ñöùc, taùc phong, coù nhö vaäy thì lôøi noùi môùi “thoáng nhaát” vôùi vieäc laøm ñöôïc .
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 1. Giaùo trình trieát hoïc Maùc-Leânin, Nhaø xuaát baûn chính trò quoác gia, Haø Noäi - 2002 2. Trieát hoïc 1,2,3 Nhaø xuaát baûn chính trò quoác gia, Haø Noäi - 2001 3. Taøi lieäu tham khaûo duøng cho caùn boä giaûng daïy lyù luaän Maùc – Leânin
Môû ñaàu Trang 1 Moái quan heä giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn 2 Thöïc tieãn 3 Lyù luaän 5 Söï thoáng nhaát giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn 6 Vaän duïng nguyeân taéc thoáng nhaát giöõa lyù luaän vaø thöïc tieãn cuûa chuû nghóa Maùc- Leânin trong coâng taùc giaûng daïy 8 Taøi lieäu tham khaûo 10