intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tình hình chăn nuôi bò và khả năng sinh trưởng của bò vàng và bò LAI SIND tại huyện M’DRĂK, tỉnh ĐĂK LĂK

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

122
lượt xem
8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

M’Drăk là một huyện phía đông Bắc tỉnh Dăk Lăk, huyện có tiềm năng phát triển nghề chăn nuôi gia súc có sừng. Huyện có diện tích tự nhiên 133.628 ha trong đó 47% là diện tích đồng cỏ tự nhiên và thảm cỏ dưới tán rừng có thể sử dụng cho chăn thả. Tổng đàn bò của huyện hiện nay là 29.415 con và thu nhập hàng năm từ chăn nuôi trâu bò chiếm 35% trong tổng thu nhập của cả huyện. Tuy nhiên chăn nuôi trâu bò tại đây chủ yếu vẫn ở hình thức chăn nuôi nhỏ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tình hình chăn nuôi bò và khả năng sinh trưởng của bò vàng và bò LAI SIND tại huyện M’DRĂK, tỉnh ĐĂK LĂK

  1. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... TÌNH HÌNH CHĂN NUÔI BÒ VÀ KH NĂNG SINH TRƯ NG C A BÒ VÀNG VÀ BÒ LAI SIND T I HUY N M’DRĂK, T NH ĂK LĂK Văn Ti n Dũng* B môn Chăn nuôi chuyên khoa, Khoa Chăn nuôi Thú y, Trư ng i h c Tây Nguyên * Tác gi liên h : Ths. Văn Ti n Dũng, Trư ng B môn chăn nuôi chuyên khoa, Khoa Chăn nuôi thú y, Trư ng i h c Tây Nguyên. T: 0914075140; E-Mail: vtdung6@yahoo.com TV N M’Drăk là m t huy n phía ông B c t nh Dăk Lăk, huy n có ti m năng phát tri n ngh chăn nuôi gia súc có s ng. Huy n có di n tích t nhiên 133.628 ha trong ó 47% là di n tích ng c t nhiên và th m c dư i tán r ng có th s d ng cho chăn th . T ng àn bò c a huy n hi n nay là 29.415 con và thu nh p hàng năm t chăn nuôi trâu bò chi m 35% trong t ng thu nh p c a c huy n. Tuy nhiên chăn nuôi trâu bò t i ây ch y u v n hình th c chăn nuôi nh l và qu ng canh, a s các h nuôi bình quân 5-10 con, s n ph m chưa tr thành th trư ng hàng hoá chính th ng. àn bò th t c a huy n hi n nay v n ch y u là bò n i, chi m kho ng 73% t ng àn. Bò lai các lo i chi m kho ng 27%. Trong nh ng năm g n ây m t s công th c lai gi a bò lai Sind v i các gi ng bò có năng su t th t cao hơn như Red Sindhi, Brahman, Droughmaster, Charolais ã và ang ư c tri n khai trên a bàn huy n. Tuy nhiên cho n nay vi c so sánh kh năng sinh trư ng c a các nhóm gi ng này v n chưa ư c ti n hành m t cách y . Huy n M’Drăk có ch trương phát tri n chăn nuôi bò th t, ph n u n năm 2010 t ng àn bò t 45.000 con và t l bò lai chuyên th t t 37% (S Nông nghi p và phát tri n Nông thôn T nh Dăk Lăk, 2005). ch trương này tr thành hi n th c và ngư i chăn nuôi bò th t có lãi thì các thông tin v tình hình chăn nuôi c a huy n cũng như vi c xác nh kh năng sinh trư ng phát tri n c a các nhóm gi ng khác nhau trong i u ki n a phương là r t c n thi t. Chính vì v y chúng tôi ti n hành tài: ánh giá tình hình chăn nuôi và kh o sát m t s ch tiêu sinh trư ng c a bò vàng và bò Lai sind nuôi t i huy n M’Drăk, T nh ăk Lăk nh m ánh giá hi n tr ng i u ki n chăn nuôi và kh năng sinh trư ng c a àn bò n i và bò lai Sind trong a bàn huy n.
  2. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... V T LI U VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U i tư ng àn bò vàng và bò lai Sind nuôi t i m t s xã i n hình c a Huy n M’Drăk N i dung nghiên c u - ánh giá tình hình chăn nuôi bò th t t i huy n M’Drak - Kh o sát kh năng sinh trư ng c a 2 gi ng bò th t chính ư c nuôi trên a bàn huy n. Phương pháp nghiên c u Phân tích các s li u th ng kê thu th p t Phòng th ng kê, Phòng Nông nghi p, Tr m khuy n nông, U ban Nhân Dân huy n và U ban Nhân dân các xã. Vi c phân tích tình hình cũng như ánh giá ti m năng phát tri n chăn nuôi bò c a huy n M’Drak ch y u d a trên các s li u hi n có và các l p lu n xu t phát t ki n th c và kinh nghi m c a các tác gi . - Kh o sát các ch tiêu sinh trư ng c a bò vàng và bò lai Sind ư c ti n hành thông qua vi c xác nh kh i lư ng (KL) cơ th các giai o n tu i khác nhau t sơ sinh n 24 tháng tu i. Thư c tiêu chu n FAO dùng o xác nh KL c a bò và KL bò ư c ti n hành vào các bu i sáng, trư c khi cho bò i ăn. X lý s li u Các s li u c n x lý th ng kê như KL và tăng KL c a bò và các giá tr trung bình c a nhi t , m , lư ng mưa... u ư c x lý trên ph n m m Excel và Minitab. K T QU VÀ TH O LU N ánh giá hi n tr ng chăn nuôi bò t i huy n M’Drăk i u ki n t nhiên c a huy n M’Drăk M’Drăk là huy n n m cách thành ph Buôn Ma Thu t 90 km, có t ng di n tích t nhiên 133.628 ha. T ng di n tích t nông nghi p là 29.682,34 ha (chi m 22,42% t ng di n tích t t nhiên), t lâm nghi p là 17.047ha (chi m 12,76%), t ng c chăn th là 2.515ha (chi m 2,02%), t chưa s d ng là 30.513ha (chi m 22,83%) và còn l i là t và t chuyên dùng khác. Các lo i t lâm nghi p, t chưa s d ng và t ng c có th ư c s d ng chăn th nh m t n d ng l i th t ai này. Ư c tính, àn trâu bò hi n ang ư c chăn th trên kho ng 44% di n tích t t nhiên c a huy n (tương ương 58.790ha) g m chăn th trên di n tích t lâm nghi p, t chưa s d ng và ng c . (C c th ng kê t nh ăk Lăk, 2006). N u m i ha t này có th cung c p th c ăn cho 2 bò thì t ng di n tích t có th chăn th c a hi n s nuôi 116.000 bò. Như v y v i i u ki n t ai hi n có, M’Drak có ti m năng l n phát tri n chăn nuôi gia súc nhai l i. a hình M’Drăk có th ư c chia thành 3 ph n: a hình có cao 500 - 550m và 0 d c 8 - 150 (chi m 30%) d c 0 -8 (chi m 35%), a hình có cao 600 - 650m và d c > 150 (chi m 35%). V i a hình có nhi u c p và a hình có cao trên 650m và d c như v y, vi c chăn nuôi bò th t c n ph i lưu ý n cơ c u gi ng sao cho h p lí. Các gi ng bò lai có t l máu ngo i cao thư ng có kh i lư ng cơ th l n, nhu c u th c ăn cao, s c ch u ng kham kh và kh năng leo d c tương i kém nên s không thích h p v i các khu v c có a hình d c m c >100. V i các khu v c này, gi ng bò vàng a phương ho c bò lai Sind có máu Sind m c trung bình (không quá 75%) s là s l a ch n thích h p hơn do các gi ng này có KL cơ th nh , nhu c u th c ăn th p hơn l i có
  3. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... kh năng leo d c t t nên có kh năng thu nh n lư ng th c ăn c n thi t. các khu v c có a hình th p hơn, có th nuôi các gi ng có KL cơ th tương i l n như con lai gi a bò Lai Sind và bò c chuyên th t nhi t i (Brahman, Drought Master) và ôn i (Charolais, Limousine, Red Angus, Simental vv.). Mùa mưa thư ng b t u vào th i i m tháng 5 và kéo dài 8 tháng có nh ng năm kéo dài hơn 8 tháng, trong ó lư ng mưa cao nh t vào kho ng tháng 11-12 và th p nh t là vào tháng 2-3. M t s c i m v th i ti t khí h u ư c trình bày B ng 1. B ng1: i u ki n th i ti t, khí h u trên a bàn huy n M’Drak Ch tiêu ơn v Trung bình Cao nh t Th p nh t Lư ng mưa mm/tháng 230,9 550-600 (tháng 10-11) 20 (tháng 2-3) 0 C Nhi t không khí 24 36-37 (tháng 4-5) 16-24 (tháng 12-1) m không khí % 84 91 (tháng 11-12) 78-80 (tháng 2-4) S gi n ng h/tháng 170,25 98 (tháng 12) 232-269 (tháng 5-7) Ngu n: Trung tâm khí tư ng thu văn ăk Lăk (2006) Như v y có th nói M’Drak có lư ng mưa, nhi t và s gi n ng trung bình /năm khá cao. ây có th ư c coi là m t y u t thu n l i cho s phát tri n c a ngành chăn nuôi trâu bò b i lư ng mưa và s gi n ng cao là i u ki n thu n l i cho ng c phát tri n. Tuy nhiên vi c phân b lư ng mưa không u l i là m t tr ng i cho s phát tri n các h th ng chăn nuôi d a vào thiên nhiên. Vào các tháng 2-3 do lư ng mưa th p nên d d n n s thi u h t th c ăn thô xanh, àn bò thư ng b gi m sút v kh i lư ng cũng như th tr ng. H th ng sông su i có kh năng cung c p nư c cho tr ng tr t và chăn nuôi nhưng do a hình i núi a d ng nên vi c phát tri n h th ng th y l i g p nhi u khó khăn và hi u qu không cao. Do ó vi c ch ng ngu n nư c v n còn là bài toán nan gi i. Ngoài ra lư ng mưa l n t i các tháng mùa mưa thư ng k t h p v i m cao nên trâu bò thư ng hay m c m t s b nh v hô h p và tiêu ch y gây thi t h i không nh cho ngư i chăn nuôi. Vi c ch bi n d tr th c ăn và thay i phương th c chăn nuôi chuy n t chăn th hoàn toàn sang bán chăn th k t h p b sung th c ăn có th là nh ng gi i pháp c n thi t phát tri n chăn nuôi gia súc nhai l i trên a bàn huy n. Tình hình chăn nuôi S lư ng àn gia súc gia c m Trong nh ng năm qua ngành chăn nuôi c a huy n luôn ư c quan tâm c a lãnh o t nh và a phương nên t c phát tri n tăng lên áng k . Trong th i gian t năm 2003 n 2006 t ng àn bò ã tăng 150% (t 19460 con lên 29415 con), àn trâu cũng tăng v i tc tương t - t 962 con lên 1458 con, àn l n tăng x p x 200% và àn gia c m tăng 130% (B ng 2). Như v y có th nói àn l n v n nh n ư c s quan tâm phát tri n c a các h chăn nuôi nhi u nh t, k n là àn trâu và bò. B ng 2: S lư ng gia súc, gia c m c a huy n M’Drak (năm 2003 – 2006) V t nuôi Năm 2003 Năm 2004 Năm 2005 Năm 2006 Trâu (con) 962 804 1.207 1.458 Bò (con) 19.460 28.433 31.636 29.415 Heo (con) 17.032 30.157 32.207 32.745 Gia c m (con) 20.000 185.200 215.961 257.460 S lư ng và cơ c u àn bò
  4. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... àn bò có s chuy n bi n l n c v s u con l n cơ c u gi ng trong giai o n t 2001 n 2006. Năm 2001 t ng àn bò là 16.324 con trong ó bò vàng chi m 79,6% và lai Sind là 17%. Năm 2006 t ng àn bò c huy n ã tăng lên 29.515 con, trong ó bò vàng chi m 73,6% và bò lai Sind chi m 24,5% (B ng 3). Tuy nhiên cũng c n lưu ý là s lư ng bò năm 2005 (31.636 con) cao hơn năm 2006. Nguyên nhân c a s gi m i trong năm 2006 là do giá bò gi ng t bi n cao, do nhu c u th trư ng bò gi ng tăng m nh nên vi c xu t bán bò gi ng cho các a phương khác ã làm cho s lư ng àn bò c a huy n gi m. T l bò lai Sind tăng lên và bò vàng gi m i cho th y ngư i chăn nuôi ã quan tâm nhi u hơn n ch t lư ng con gi ng. ng th i i u này cũng cho th y vi c u tư c a chính quy n vào công tác c i ti n gi ng bò th t ã có nh ng bư c ti n rõ r t. Xu hư ng tăng t l bò lai Sind và gi m bò vàng s là m t trong nh ng i u ki n thu n l i cho vi c phát tri n àn bò th t ch t lư ng cao a phương, góp ph n nâng cao năng su t và ch t lư ng th t bò c a huy n nói riêng và t nh ak Lak nói chung. B ng 3: Bi n ng àn bò trong giai o n 2001-2006 T l (%) T ng s T l (%) T ng s bò T ng s bò Lai bò vàng Năm so v i t ng (con) Sind (con) so v i t ng s (con) s 2001 16.324 12.994 79.601 2.791 17.09 2002 16.850 12.816 76.059 3.545 21.03 2003 19.460 14.700 75.540 4.517 23.21 2004 28.433 19.959 70.197 6.539 22.99 2005 31.636 22.873 72.301 7.592 23.9 2006 29.415 21.649 73.599 7.216 24.53 T l các lo i bò theo gi i tính và nhóm tu i ư c trình bày B ng 4 cho th y nhìn chung cơ c u àn là h p lý n u tính bình quân qua các năm. Tuy nhiên t l bò c gi ng bò vàng là tương i cao (chi m t l bình quân t 5.92% - 9.19% t ng àn bò). ây s là m t tr ng i không nh nh hư ng n công tác c i t o àn bò n i hi n có t i a phương. B ng 4: T l các lo i bò theo gi i tính và l a tu i T ng Bò vàng Bò Lai Sind (Con) s Năm Cái Cái (con) TL1 TL 1 TL 1 TL1 sinh TL 1 TL 1 sinh c Bê c Bê sn sn 2001 16.324 1155 7,08 7876 48,25 3963 24,28 286 1,75 1370 8,39 1135 6,95 2002 16.850 1199 7,12 7966 47,28 3651 21,67 310 1,84 1725 10,24 1510 8,96 2003 19.460 1152 5,92 8689 44,65 4859 24,97 397 2,04 2484 12,76 1636 8,41 2004 28.433 2612 9,19 10382 36,51 6965 24,50 523 1,84 3596 12,65 2420 8,51 2005 31.636 2231 7,05 13439 42,48 7203 22,77 629 1,99 4175 13,20 2788 8,81 2006 29.415 2082 7,08 11706 39,80 7861 26,72 594 2,02 3582 12,18 3040 10,33 1 : T l % t ng àn Bò c lai Sind chi m t l r t th p trong t ng àn (1,75% - 2,02%), bò cái sinh s n và bê lai sind cũng chi m t l th p. ây là v n khó khăn chính cho công tác c i t o gi ng bò nh m nâng cao năng su t và s n lư ng s n ph m trong chăn nuôi t i a
  5. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... phương. Tuy nhiên khi so sánh t l bò cái và t l bê trong t ng àn c a m i gi ng, ta th y àn bò lai Sind có t l àn bê cao hơn (39 so v i 32%) so v i t l này c a àn bò vàng. i u này ph n nào cho th y ngư i chăn nuôi t i a phương ã quan tâm nhi u hơn n s phát tri n àn bò lai Sind. Trái l i, t l bò cái sinh s n lai Sind (52% t ng àn bò lai Sind) l i th p hơn so v i t l này àn bò vàng (57,8% t ng àn bò vàng), có th do t l lo i th i ho c bán gi ng cho các a phương khác c a àn lai Sind cao hơn àn bò vàng. Ngoài ra th i gian thành th c c a àn bò lai Sind dài hơn bò vàng cũng ph n nào d n n s chênh l ch trong t l bê và bò cái sinh s n gi a hai nhóm gi ng này. Phương th c nuôi dư ng và qui mô àn bò S h chăn nuôi và qui mô àn bò năm 2006 ư c trình bày B ng 5. Chăn nuôi bò trên a bàn huy n M’Drak v n ch y u mang tính ch t chăn nuôi h gia ình nh l . S h nuôi dư i 5 con chi m t l x p x 78% và s h nuôi dư i 10 con chi m t i 96% t ng s h chăn nuôi bò. T l s h nuôi trên 50 con là th p nh t, ch chi m 0,51%. Phương th c nuôi dư ng àn bò ch y u là chăn th có ki m soát trên ng c t nhiên và dư i tán r ng ho c chăn th có k t h p b sung c tr ng. Vi c chăn th có ki m soát là i u ki n t t cho công tác giám sát d ch b nh và c i ti n gi ng cho àn bò a phương. Tuy nhiên s h có u tư tr ng c ph c v chăn nuôi bò m i ch chi m m t t l nh kho ng 10%. ng c t nhiên s không th áp ng nhu c u th c ăn c a àn bò lai có t l máu Sind và bò chuyên th t ch t lư ng cao vì các gi ng này có kh i lư ng cơ th l n và kh năng leo d c tìm ki m th c ăn kém. ây s là v n c n ph i ư c quan tâm khi chính quy n a phương mu n phát tri n chăn nuôi bò và c bi t là khi t l àn bò lai Sind tăng lên. B ng 5: S h chăn nuôi, qui mô và phương th c nuôi dư ng c a àn bò huy n M’Drak năm 2006 S Phương th c nuôi dư ng Sh Tl lư ng nuôi § ng c K t h p (c t nhiên Chăn th t Chăn th có (%) bò (h ) t nhiên và c tr ng) do ki m soát (con) 50 43 0.51 43 - - 43 D ch v khuy n nông ph c v công tác phát tri n chăn nuôi Toàn b tr m khuy n nông huy n M’Drak hi n có 5 ngư i trong ó 3 ngư i làm công tác khuy n nông chăn nuôi. H th ng khuy n nông cơ s g m 13 ngư i, trung bình m i xã và th tr n có 1 ngư i, m i thôn buôn có 1 c ng tác viên khuy n nông. V i i ngũ khuy n nông viên nói trên Tr m khuy n nông có th m nhi m công vi c tri n khai các l p t p hu n k thu t v phương pháp d tr ch bi n th c ăn t ph ph m nông nghi p, k thu t tr ng c , k thu t chăm sóc nuôi dư ng bò cho cán b khuy n nông thôn b n và ngư i chăn nuôi. Bên c nh h th ng khuy n nông viên, hi n trên a bàn huy n ã có 12 ngư i ư c ào t o làm d n tinh viên. S cán b này hi n ch còn 7 ngư i nhưng k t qu th tinh nhân t o cho àn bò trong giai o n 2003-2006 (B ng 6) cho th y trình c a các d n tinh viên là r t t t.
  6. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... B ng 6: K t qu th tinh nhân t o phát tri n àn bò S lư ng bò cái ư c S lư ng bò cái S lư ng bê Năm Tl u thai th tinh có thai sinh ra 2003 1019 842 83% 712 2004 2991 2507 84% 1028 2005 4265 3585 84% 2773 2006 2633 1934 73% 2008 Tl u thai b ng th tinh nhân t o t 73-84%. ây là i u ki n thu n l i cho công tác c i t o gi ng bò vàng c a a phương. Nh ng thu n l i và khó khăn i v i phát tri n chăn nuôi bò Huy n M’Drak có nhi u thu n l i cho chăn nuôi bò th t. Di n tích t r ng và t t nhiên chưa s d ng l n là m t l i th cho vi c s n xu t chăn nuôi bò th t giá thành th p. H th ng chăn th có ki m soát và h th ng d ch v thú y, khuy n nông ph kh p a bàn huy n cũng là i u ki n thu n l i cho công tác phòng tr d ch b nh cho àn bò. Ngoài ra ngành tr ng tr t v i kho ng 2890 ha lúa, 5821 ha ngô, 2599 ha s n và 1913 ha mía cũng cung c p m t lư ng ph ph m áng k có th s d ng cho chăn nuôi gia súc nhai l i. Tuy nhiên chăn nuôi bò trên a bàn huy n cũng có nh ng khó khăn nh t nh. a hình chia c t k t h p v i phân b lư ng mưa không u d n n thi u th c ăn cho àn bò trong mùa khô và d ch b nh x y ra trong mùa mưa. T p quán nuôi qu ng canh, ít quan tâm n vi c u tư thâm canh cũng là i u ki n khó khăn cho vi c phát tri n àn bò th t ch t lư ng cao. M t s ch tiêu sinh trư ng c a bò vàng và bò lai Sind Kh năng sinh trư ng c a bò vàng KL và kh năng tăng KL c a bò vàng t sơ sinh n 24 tháng tu i nuôi t i M’Drak ư c trình bày B ng 7. K t qu t i B ng 7 cho th y bình quân KL sơ sinh c a con c là 14, 8 kg và c a con cái là 13,1 kg. Các giá tr này th p hơn m t chút so v i k t qu kh o sát bò vàng nuôi trên a bàn các t nh mi n B c là 15, 6 kg con c và 14, 2 kg con cái (Lê Vi t Ly và cs, 2001). S khác nhau v KL sơ sinh c a bò vàng nuôi t i M’Drak và bò vàng nuôi các a phương khác có th là do i u ki n nuôi dư ng khác nhau gi a các a i m nuôi. M’Drak, bò ch y u ư c nuôi chăn th trên ng c t nhiên tương i nghèo dinh dư ng nên kh năng bò m cung c p ch t dinh dư ng cho s phát tri n c a phôi thai b h n ch và do ó bê sinh ra có KL th p. KL lúc 24 tháng tu i c a bò c cao hơn c a bò cái 23% (194 kg so v i 158 kg; B ng 7). Tương t , tăng KL trung bình /ngày t sơ sinh n 24 tháng tu i c a bò c cũng cao hơn bò cái (kho ng 7%). S chênh l ch v KL và kh năng tăng KL gi a con c và con cái c a bò vàng cũng không n m ngoài qui lu t t nhiên c a sinh v t, như thư ng th y t t c các loài gia súc gia c m nuôi. Tăng KL tuy t i c a c con c và con cái u có chi u hư ng gi m d n qua các tháng tu i, i u này hoàn toàn phù h p v i quy lu t sinh trư ng chung c a gia súc.
  7. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... B ng 7: Bi n i kh i lư ng bò vàng qua các tháng tu i c Cái Tháng tu i KL (kg) Mean Tăng KL N Tăng KL KL (kg) Mean ± N (con) (g/ngày) (con) (g/ngày) ± SE SE - - Sơ sinh 11 9 14,8 ± 3,5 13,1 ± 2,4 1 tháng 13 345 9 321 25,1 ± 2,2 22,7 ± 4,1 3 tháng 10 363 12 300 46,9 ± 4,5 40,7 ± 4,5 6 tháng 9 279 11 292 71,9 ± 6,2 67,0 ± 7,1 12 tháng 13 257 10 292 118,2 ± 8,0 94,2 ± 7,4 18 tháng 12 196 13 178 153,5 ± 8,5 126,2 ± 8,1 24 tháng 11 225 11 177 194,1 ± 12,5 158,1 ± 10,1 Kh năng sinh trư ng c a bò lai Sind KL và kh năng tăng KL c a bò lai Sind t sơ sinh n 24 tháng tu i nuôi t i M’Drak ư c trình bày B ng 8. KL sơ sinh c a bê c và cái lai Sind nuôi t i M’Drak l n lư t là 18, 5 và 17,7 kg, cao hơn so v i công b c a Ph m Th Hu (1997) v KL sơ sinh trung bình c a bò lai Sind nuôi t i ăk Lăk (trung bình là 17,47kg). Tăng KL trung bình (g/ngày) c a bò lai Sind nuôi t i M’Drăk có chi u hư ng gi m d n theo tháng tu i và tăng KL c a con c luôn cao hơn con cái, i u này hoàn toàn phù h p v i quy lu t sinh trư ng gia súc nói chung và trâu bò nói riêng. Tính cho c giai o n thì tăng KL trung bình c a con c t 275g/ngày và con cái 247g/ngày; th p hơn khá nhi u so v i k t qu nghiên c u c a Ph m Th Hu (1997) (tăng KL c a bò lai Sind t x p x 336g/ngày; bò t KL 263, 5 kg lúc 24 tháng tu i). Khi so sánh KL và t c sinh trư ng gi a bò vàng và bò lai Sind nuôi t i M’Drak ta th y bò lai Sind có KL t i các th i i m cân luôn cao hơn 13-36% (trung bình 23,2%) i v i con c và 25-44% (trung bình 36,7%) i v i con cái so v i bò vàng. Tuy nhiên tăng KL trung bình (g/ngày) c a bò lai Sind ch cao hơn c a bò vàng trong giai o n t sơ sinh n 6 tháng tu i, là giai o n trư c khi cai s a và bê thư ng ư c chăm sóc t t hơn giai o n sau. T 6 n 24 tháng tu i không có s khác nhau gi a 2 gi ng v kh năng tăng KL, có th là do kh năng tìm ki m và thu nh n th c ăn c a bò lai Sind kém hơn bò vàng. Do ó t sau khi cai s a (sau 6 tháng tu i), bê lai Sind b thi u dinh dư ng, d n n kh năng tăng KL không cao hơn so v i bê n i. ây là i m áng lưu ý trong các chương trình lai t o gi ng bò th t ch t lư ng cao t i M’Drak. N u các chương trình này ch chú ý n vi c t o gi ng năng su t cao hơn mà không lưu ý n kh năng cung c p th c ăn cu ng c ho c th c ăn b sung thì hi u qu c a gi ng m i s không cao, th m chí có th còn kém hơn so v i bò vàng. Tăng tr ng tuy t i c a c con c và con cái u có chi u hư ng gi m d n qua các tháng tu i, i u này hoàn toàn phù h p v i quy lu t sinh trư ng chung c a gia súc.
  8. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... B ng 8: Bi n i kh i lư ng c a bò lLai Sind qua các tháng tu i c Cái KL (kg) KL (kg) Mean Tăng KL N Tăng KL N Tháng tu i (con) (g/ngày) (con) (g/ngày) ± SE Mean ± SE - - Sơ sinh 10 9 18,5 ± 3,4 17,7 ± 2,7 1 tháng 8 465 12 460 32,5 ± 3,2 31,5 ± 2,4 3 tháng 12 524 10 453 63,9 ± 5,7 58,6 ± 3,6 6 tháng 11 336 8 362 94,2 ± 4,3 91,2 ± 5,5 12 tháng 9 237 10 242 136,8 ± 7,8 134,8 ± 7,9 18 tháng 10 214 11 195 175,2 ± 13,6 169,9 ± 12,5 24 tháng 9 245 9 160 219,3 ± 12,6 198,5 ± 12,1 M ts xu t gi i pháp phát tri n chăn nuôi bò T ng àn hi n có t i huy n là 29.415 con trong ó t l bò lai Sind 24.53%. Theo k ho ch c a huy n, n năm 2010 t ng àn bò t 45.000 con, t l bò lai chuyên th t t 37%. Như v y c n có nh ng nh hư ng và gi i pháp th c hi n ng b 1. Công tác gi ng - Trên cơ s àn bò cái lai Sind, cho lai v i các gi ng bò th t ch t lư ng cao (Red Brahman, Droughmaster, Limousine, Red Angus) nh m t o ra nh ng th h con lai có kh năng cho th t t t nhưng v n thích nghi v i i u ki n t nhiên t i a bàn. - ào t o i ngũ d n tinh viên cơ s , nâng cao hi u qu th tinh nhân t o cho àn bò t i a phương 2. Công tác th c ăn - T p hu n kĩ thu t b o qu n, ch bi n các lo i ph ph m nông nghi p làm th c ăn cho àn bò nh m gi i quy t s thi u h t th c ăn trong nh ng th i i m khan hi m - Nhân r ng các mô hình tr ng và s d ng có hi u qu các lo i cây th c ăn xanh ph c v cho nuôi bò cái sinh s n và bò th t thâm canh 3. Quy trình chăm sóc nuôi dư ng - Xây d ng quy trình chăm sóc nuôi dư ng h p lý cho t ng gi ng, i tư ng nuôi và t p hu n ph bi n cho các nông h chăn nuôi - u tư xây d ng các mô hình trang tr i chăn nuôi khép kín v con gi ng, th c ăn, kĩ thu t nuôi dư ng và theo hình th c s n xu t hàng hoá áp ng th trư ng hi n có và tương lai 4. Công tác thú y và phòng b nh - Tri n khai tiêm phòng văccine cho àn bò theo l ch thú y a phương. Xây d ng các xã an toàn d ch b nh. - Xây d ng i ngũ thú y viên a bàn, h tr k p th i khi có d ch b nh x y ra K T LU N Trên cơ s i u ki n t nhiên và k ho ch u tư h p lý. Huy n M’Drăk hoàn toàn có th cho phép phát tri n àn bò th t n qui mô kho ng 45000 con vào năm 2010. Xu hư ng chăn nuôi bò lai ang tăng lên m c dù t c v n còn khá ch m
  9. HOÀNG TH LAN – K t qu nghiên c u kh năng sinh s n... Chăn nuôi h gia ình qui mô nh v n là hình th c chăn nuôi chính và phương th c nuôi dư ng v n mang tính qu ng canh d a vào ng c t nhiên. Kh i lư ng bò lai Sind luôn cao hơn bò vàng cùng tu i nhưng v i phương th c nuôi dư ng qu ng canh truy n th ng hi n nay c a M’Drak thì hi u qu chăn nuôi bò lai không cao hơn nhi u so v i bò vàng. TÀI LI U THAM KH O C c th ng kê t nh Dăk Lăk. 2006. Niên giám th ng kê. Lê Vi t Ly. 2001. B o t n qu gen bò vàng (B o t n qu gen v t nuôi Vi t nam - T p 1 - Ph n Gia súc) - Vi n Chăn nuôi Ph m Th Hu . 1997. Lu n án Th c s Nông nghi p - HTN S Nông nghi p và phát tri n Nông thôn T nh ăk Lăk. 2005. D án quy ho ch phát tri n ngành chăn nuôi thu s n t nh Dăk Lăk giai o n 2005 - 2010 Trung tâm Khí tư ng thu văn T nh ăk Lăk. 2006. Báo cáo di n bi n khí h u năm 2006./.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0