intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tình trạng dinh dưỡng và chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp tại Bệnh viện K năm 2022

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

11
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày đánh giá tình trạng dinh dưỡng và chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp. Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 70 người bệnh ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp tại Bệnh viện K từ tháng 01/2022 đến tháng 06/2022.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tình trạng dinh dưỡng và chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp tại Bệnh viện K năm 2022

  1. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 531 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG VÀ CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG CỦA NGƯỜI BỆNH UNG THƯ TUYẾN GIÁP SAU PHẪU THUẬT CẮT TOÀN BỘ TUYẾN GIÁP TẠI BỆNH VIỆN K NĂM 2022 Nguyễn Thị Hồng Tiến1, Hoàng Việt Bách1, Đăng Thị Thu Hằng1, Đặng Bảo Ngọc1, Dương Thị Yến1, Nguyễn Thị Dung1, Nguyễn Đức Dịu1, Lê Thị Hương1,2 TÓM TẮT 7 bệnh bị ảnh hưởng một phần, mệt mỏi là triệu Mục tiêu: Đánh giá tình trạng dinh dưỡng và chứng bị ảnh hưởng nhiều nhất. chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư Từ khóa: tình trạng dinh dưỡng, chất lượng tuyến giáp sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp. cuộc sống EORTC QLQ-C30, ung thư tuyến Đối tượng và phương pháp: nghiên cứu mô tả giáp, cắt toàn bộ tuyến giáp, Bệnh viện K. cắt ngang trên 70 người bệnh ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp tại Bệnh SUMMARY viện K từ tháng 01/2022 đến tháng 06/2022. Kết NUTRITIONAL STATUS AND quả: theo BMI có 88,6% đối tượng nghiên cứu QUALITY OF LIFE OF THYROID có tình trạng dinh dưỡng bình thường, tỷ lệ thừa CANCER PATIENTS AFTER TOTAL cân béo phì là 10,0%; theo bộ công cụ PG – SGA THYROIDECTOMY AT THE có 40,0% đối tượng có nguy cơ suy dinh dưỡng VIETNAM NATIONAL CANCER mức độ vừa hoặc nhẹ và 60,0% đối tượng có tình HOSPITAL IN 2022 trạng dinh dưỡng bình thường. Về chất lượng Objective: To assess the nutritional status cuộc sống theo EORTC – QLQ C30 cho kết quả and quality of life of thyroid cancer patients after điểm sức khỏe toàn diện trung bình là 87,9 ± 8,2 total thyroidectomy at the Vietnam National điểm, chức năng chung điểm trung bình là 96,7 ± Cancer Hospital in 2022. Method: A cross- 3,1 điểm, triệu chứng chung điểm trung bình là sectional study was conducted on 70 thyroid 7,9 ± 5,1 điểm, mệt mỏi là triệu chứng bị ảnh cancer patients after total thyroidectomy in the hưởng nhiều nhất, điểm trung bình 23,9 ± 13,2 Vietnam National Cancer Hospital from January điểm. Kết luận: sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến 2022 to June 2022. Results: 88.6% of patients giáp phần lớn đối tượng có tình trạng dinh dưỡng were diagnosed with well-nourrish, 10.0% of bình thường, chất lượng cuộc sống của người overweight and obesity classified by Body Mass Index (BMI). According to PG-SGA (Patient – 1 Generated Subjective Global Assessment), Bệnh viện K 40.0% of patients were at risk of malnutrition 2 Viện Đào tạo YHDP & YTCC, Trường Đại học and 60.0% patients were not at risk of Y Hà Nội undernutrition. Regarding quality of life EORTC Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Thị Hồng Tiến QLQ-C30, the global health status score were Email: hongtien95.dd@gmail.com 87.9 ± 8.2 points, general functions score were Ngày nhận bài: 19.09.2023 96.7 ± 3.1 points, general symptoms score were Ngày phản biện khoa học: 26.09.2023 7.9 ± 5.1 points. Fatigue was the most common Ngày duyệt bài: 28.09.2023 41
  2. HỘI THẢO UNG THƯ VIỆT PHÁP LẦN THỨ 4 – KỶ NGUYÊN MỚI TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ symptom, and affected after surgery with average dưỡng và chất lượng cuộc sống của người score was 23.9 ± 13.2 points. Conclusion: Most bệnh sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp of thyroid cancer patients who underwent total đang là vấn đề được quan tâm hiện nay. Tuy thyroidectomy surgery were diagnosed with well nhiên, tại Việt Nam các nghiên cứu, báo cáo nutritional status, the quality of life was partly về vấn đề này chưa có nhiều. Bệnh viện K là affected after surgery, of which fatigue was the bệnh viện tuyến trung ương hàng đầu trong most common symptom experienced by thyroid việc điều trị bệnh nhân ung thư nói chung và cancer. bệnh nhân ung thư tuyến giáp nói riêng. Vì Keywords: nutritional status, quality of life vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Tình EORTC QLQ-C30, thyroid cancer, total thyroidectomy, Vietnam National Cancer trạng dinh dưỡng và chất lượng cuộc sống Hospital. của người bệnh ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp tại Bệnh viện K I. ĐẶT VẤN ĐỀ năm 2022” với mục tiêu: Đánh giá tình Theo GLOBOCAN năm 2020 trên thế trạng dinh dưỡng và chất lượng cuộc sống giới có 19,3 triệu ca mắc mới ung thư và gần của người bệnh ung thư tuyến giáp sau 10 triệu người tử vong do ung thư 1. Tại Việt phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp tại Bệnh Nam, Ung thư tuyến giáp (UTTG) đứng thứ viện K năm 2022. 10 trong tổng số ca mắc ung thư với khoảng 5471 ca mắc mới 1. UTTG là ung thư phổ II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU biến nhất của hệ nội tiết, chiếm tới 90% và tỷ 2.1. Địa điểm và thời gian nghiên cứu lệ tử vong chiếm 63% trong tổng số tử vong Nghiên cứu được thực hiện tại Khoa Y do ung thư tuyến nội tiết 1. học hạt nhân – Bệnh viện K cơ sở Tân Triều Nghiên cứu của Vũ Trung Nghĩa trên đối từ 01/2022 đến 06/2022. tượng người bệnh sau phẫu thuật tuyến giáp 2.2. Đối tượng nghiên cứu tại Bệnh viện K năm 2021-2022 cho kết quả Tiêu chuẩn lựa chọn có 76,4% đối tượng có tình trạng dinh dưỡng Người bệnh được chẩn đoán ung thư bình thường và 18,3% đối tượng thừa cân tuyến giáp đã phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến béo phì 2. Nghiên cứu của Wing-Lok Chen giáp nhập khoa Y học hạt nhân để khám và năm 2021 tại Hồng Kông sử dụng bộ chất hẹn lịch điều trị I131. lượng cuộc sống QLQ-C30 trên đối tượng Người bệnh đồng ý tham gia vào nghiên bệnh nhân ung thư tuyến giáp cho kết quả cứu. mệt mỏi và mất ngủ là 2 triệu chứng hay gặp Tiêu chuẩn loại trừ nhất và bị ảnh hưởng nhiều nhất của bệnh Người bệnh có các bệnh lý mạn tính kèm nhân ung thư tuyến giáp 3 . theo như suy thận, tăng huyết áp, suy tim, Ung thư tuyến giáp là bệnh có tiên lượng suy gan, đái tháo đường,… hoặc bệnh nhân tốt, việc điều trị ung thư tuyến giáp hiện nay bị rối loạn ý thức. ngày càng cho kết quả tốt vì tỷ lệ phát hiện 2.3. Phương pháp nghiên cứu sớm ngày càng cao. Do đó, tình trạng dinh 42
  3. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 531 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 Thiết kế nghiên cứu: nghiên cứu mô tả thiệp dinh dưỡng theo hướng dẫn của chuyên cắt ngang. gia dinh dưỡng kết hợp với bác sỹ điều trị và Cách chọn mẫu: chọn mẫu chủ đích tất cả điều dưỡng; từ 9 điểm trở lên cần cải thiện những người bệnh tại khoa Y học hạt nhân triệu chứng và/hoặc có can thiệp về dưỡng thỏa mãn tiêu chuẩn lựa chọn trong thời gian chất. nghiên cứu. Đánh giá chất lượng cuộc sống theo Cỡ mẫu: 70 người bệnh. thang đo EORTC QLQ-C30: các câu hỏi 2.4. Phương pháp đánh giá nhận định được đo lường theo 4 mức độ từ 1 (không kết quả có) đến 4 (rất nhiều). Quy sang thang điểm Đánh giá tình trạng dinh dưỡng bằng chỉ 100 và cách tính điểm, đánh giá điểm của số khối cơ thể - BMI: BMI= cân nặng/(chiều nhóm nghiên cứu EORTC. Vấn đề chức năng cao)2. BMI phân loại theo 3 mức độ: thiếu và sức khoẻ chung điểm càng cao chức năng năng lượng trường diễn BMI ≤ 18,5 kg/m2, và sức khoẻ càng tốt. Vấn đề triệu chứng bình thường 18,525 kg/m2. đi. Đánh giá tình trạng dinh dưỡng bằng bộ 2.5. Xử lý và phân tích số liệu công cụ PG – SGA theo 3 mức độ: PG - Số liệu nghiên cứu được mã hoá, xử lý và SGA A: dinh dưỡng tốt; PG – SGA B: suy phân tích bằng phần mềm STATA 14.0. dinh dưỡng nhẹ hoặc vừa hay có nguy cơ suy 2.6. Đạo đức nghiên cứu dinh dưỡng; PG – SGA C: suy dinh dưỡng Nghiên cứu đã được Chứng nhận chấp nặng. Theo điểm PG – SGA: từ 0 – 1 điểm thuận khía cạnh đạo đức đối với đề tài không cần can thiệp ở thời điểm đó, thường nghiên cứu khoa học và công nghệ của Hội xuyên đánh giá lại trong thời gian điều trị; từ đồng Nghiên cứu y sinh học – Trường Đại 2 – 3 điểm giáo dục dinh dưỡng cho bệnh học Y Hà Nội số 386/GCN-HĐĐĐNCYSH- nhân và người nhà; từ 4 – 8 điểm cần can ĐHYHN ngày 03/5/2021. III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Bảng 1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu (n=70) Thông tin chung Tần số (n) Tỷ lệ %
  4. HỘI THẢO UNG THƯ VIỆT PHÁP LẦN THỨ 4 – KỶ NGUYÊN MỚI TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ Biểu đồ 1. Tình trạng dinh dưỡng theo chỉ số BMI Kết quả nghiên cứu cho thấy phần lớn đối tượng nghiên cứu có tình trạng dinh dưỡng bình thường tỷ lệ này chiếm 88,6%. Bảng 2. Tình trạng dinh dưỡng theo bộ công cụ PG-SGA (n=70) Tình trạng dinh dưỡng Kết quả (n,%/X̅ ±SD) Tình trạng dinh dưỡng tốt (PG – SGA A) 42 (60,0) Nguy cơ SDD mức độ nhẹ (PG – SGA B) 28 (40,0) Điểm PG – SGA trung bình (điểm) 2,8 ± 2,1 Kết quả nghiên cứu cho thấy có 40,0% đối tượng có nguy cơ suy dinh dưỡng theo bộ công cụ PG – SGA. Điểm PG – SGA trung bình là 2,8 ± 2,1 điểm. Bảng 3. Tình trạng hạ canxi máu của đối tượng nghiên cứu (n=70) Chỉ số Phân loại Kết quả (n,%/X̅±SD) Bình thường 45 (64,3) Canxi máu (mmol/l) Hạ canxi máu 25 (35,7) Canxi máu trung bình 2,2 ± 0,2 Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ đối tượng có hạ canxi máu chiếm 35,7%, canxi máu trung bình 2,2 ± 0,2 mmol/l. Bảng 4. Điểm chất lượng cuộc sống theo các mặt chức năng và triệu chứng (n=70) Các chỉ số Điểm trung bình (X̅±SD) Sức khỏe toàn diện 87,9 ± 8,2 Các mặt chức năng Chức năng chung 96,7 ± 3,1 Thể chất 97,5 ± 5,1 Hoạt động 97,1 ± 14,4 Nhận thức 99,8 ± 2,0 Cảm xúc 92,1 ± 4,5 Xã hội 100,0 ± 0,0 44
  5. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 531 - THÁNG 10 - SỐ ĐẶC BIỆT - 2023 Tài chính 0,0 ± 0,0 Các mặt triệu chứng Triệu chứng chung 7,9 ± 5,1 Mệt mỏi 23,9 ± 13,2 Buồn nôn, nôn 0,0 ± 0,0 Đau 2,1 ± 6,3 Khó thở 2,9 ± 9,4 Rối loạn giấc ngủ 9,5 ± 15,2 Mất cảm giác ngon miệng 4,8 ± 11,7 Táo bón 1,0 ± 5,6 Tiêu chảy 0,5 ± 4,0 Kết quả nghiên cứu cho thấy điểm sức có tình trạng dinh dưỡng bình thường, tỷ lệ khỏe toàn diện trung bình là 87,9 ± 8,2 điểm, thừa cân béo phì là 24,1% 4. Sự khác biệt chức năng chung điểm trung bình là 96,7 ± giữa các nghiên cứu có thể giải thích do sự 3,1 điểm, triệu chứng chung điểm trung bình khác nhau về cỡ mẫu, thời điểm nghiên cứu là 7,9 ± 5,1 điểm. và đối tượng nghiên cứu của chúng tôi là người bệnh cắt toàn bộ tuyến giáp còn 2 IV. BÀN LUẬN nghiên cứu trên là người phẫu thuật tuyến Nghiên cứu tiến hành trên 70 người bệnh giáp nói chung. Có thể thấy phần lớn người ung thư tuyến giáp sau phẫu thuật cắt toàn bộ bệnh ung thư tuyến giáp có tình trạng dinh tuyến giáp tại Bệnh viện K năm 2022. dưỡng bình thường và thừa cân béo phì đang Nghiên cứu của Hoàng Thị Hằng trên bệnh là vấn đề được quan tâm hiện nay của nhóm nhân ung thư tuyến giáp cho kết quả tuổi đối tượng này. trung bình là 45 ± 12 tuổi 4. Nghiên cứu của Nghiên cứu của Vũ Trung Nghĩa cho kết Vũ Trung Nghĩa năm 2022 cho kết quả tuổi quả theo bộ công cụ PG – SGA có 93,1% đối trung bình của đối tượng nghiên cứu là 46,1 tượng có tình trạng dinh dưỡng tốt và 6,9% ± 11,5 tuổi, có 80,1% đối tượng là nữ giới 2. đối tượng có nguy cơ SDD vừa hoặc nhẹ 2. Các kết quả này tương đồng với kết quả Có thể thấy phần lớn người bệnh ung thư nghiên cứu của chúng tôi và phù hợp với đặc tuyến giáp sau phẫu thuật có tình trạng dinh điểm dịch tễ của người bệnh ung thư tuyến dưỡng tốt theo PG – SGA. Điểm PG – SGA giáp. trung bình là 2,8 ± 2,1 điểm này cho thấy cần Tình trạng dinh dưỡng của đối tượng phải giáo dục dinh dưỡng cho người bệnh và nghiên cứu theo BMI có 88,6% bình thường người nhà người bệnh nhằm nâng cao nhận và 10,0% đối tượng thừa cân béo phì. Nghiên thức, kiến thức về dinh dưỡng cho người cứu của Vũ Trung Nghĩa trên đối tượng bệnh sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp. người bệnh sau phẫu thuật tuyến giáp cho Hạ canxi máu là một vấn đề rất được cho kết quả có 76,4% BMI bình thường và quan tâm ở bệnh nhân sau phẫu thuật tuyến 18,3% đối tượng thừa cân béo phì 2. Nghiên giáp đặc biệt là đối với bệnh nhân cắt toàn bộ cứu của Hoàng Thị Hằng tại Bệnh viện Nội tuyến giáp. Triệu chứng của hạ canxi máu tiết Trung Ương năm 2020 – 2021 cho kết thường bắt đầu là tê và ngứa ran bắt đầu quả có 72,4% người bệnh ung thư tuyến giáp xung quanh miệng, sau đó tiến triển đến bàn 45
  6. HỘI THẢO UNG THƯ VIỆT PHÁP LẦN THỨ 4 – KỶ NGUYÊN MỚI TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ UNG THƯ tay, ngón tay, bàn chân và ngón chân 5. Hạ V. KẾT LUẬN canxi máu sau phẫu thuật thường 60-70% là Sau phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp thoáng qua và bổ sung canxi có thể phòng phần lớn người bệnh ung thư tuyến giáp có ngừa trong vòng 1 tháng sau phẫu thuật 6. Có tình trạng dinh dưỡng bình thường. Chất thể thấy tỷ lệ người bệnh sau phẫu thuật cắt lượng cuộc sống của người bệnh sau phẫu toàn bộ tuyến giáp bị hạ canxi máu khá cao, thuật cắt toàn bộ tuyến giáp bị ảnh hưởng do đó việc hướng dẫn người bệnh ung thư một phần, mệt mỏi là triệu chứng bị ảnh tuyến giáp tăng cường sử dụng các thực hưởng nhiều nhất. phẩm giàu canxi là rất cần thiết để góp phần cải thiện tình trạng hạ canxi máu ở những TÀI LIỆU THAM KHẢO bệnh nhân sau phẫu thuật đặc biệt là sau 1. Sung H, Feerlay J, Siegel RL, et al (2020). phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp. Global cancer statistics 2020: GLOBOCAN Về chất lượng cuộc sống, nghiên cứu của estimates of incidence and mortality chúng tôi cho kết quả điểm sức khoẻ toàn worldwide for 36 cancers in 185 countries. A diện trung bình là 87,9 ± 8,2 điểm, chức Cancer Journal for Clinicians. 2021. 2. Vũ Trung Nghĩa. Tình trạng dinh dưỡng và năng chung điểm trung bình là 96,7 ± 3,1 chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư điểm kết quả này cho thấy sức khoẻ toàn tuyến giáp sau phẫu thuật tại khoa Y học hạt diện và chức năng chung của đối tượng nhân - Bệnh viện K giai đoạn 2021-2022. Luận nghiên cứu không bị giảm quá nhiều so với văn Thạc sỹ y học. Đại học Y Hà Nội. 2022. trước. Triệu chứng chung điểm trung bình là 3. Wing - Lok Chan, Hotace CheuK - Wai 7,9 ± 5,1 điều này cho thấy các mặt triệu Choi, Brian Lang (2021). Health-Related chứng của đối tượng nghiên cứu có bị ảnh Quality of Life in Asian Differentiated Thyroid hưởng sau phẫu thuật, đặc biệt triệu chứng Cancer Survivors. PubMed Central, 28. mệt mỏi là triệu chứng bị ảnh hưởng nhiều 4. Hoàng Thị Hằng, Nguyễn Trọng Hưng, nhất với điểm trung bình là 23,9 ± 13,2 điểm. Nguyễn Anh Tuấn (2022). Tình trạng dinh Nghiên cứu của Wing-Lok Chen năm 2021 dưỡng của người bệnh ung thư tuyến giáp tại Hồng Kông sử dụng bộ chất lượng cuộc trước điều trị I-131 tại Bệnh viện Nội tiết sống EORTC QLQ-C30 trên đối tượng bệnh Trung ương năm 2020-2021. Tạp chí Dinh nhân ung thư tuyến giáp cho kết quả mệt mỏi dưỡng và thực phẩm, 18(1), 72-79. 5. Greene FL, Komorowski AL (2012). và mất ngủ là 2 triệu chứng hay gặp nhất và Clinical approach to well-differentiated bị ảnh hưởng nhiều nhất của bệnh nhân ung thyroid cancers. Springer. thư tuyến giáp, điểm trung bình mệt mỏi là 6. Lorente-Poch L, Sancho J.J, Munoz-Nova 26,4 ± 20,6 điểm, mất ngủ là 26,2 ± 27,6 JL, et al (2015). Defining the syndromes of điểm 3. Nghiên cứu của Shijie Yang và cộng parathyroid failure after total thyroidectomy. sự năm 2022 tại Trung Quốc cho kết quả Gland Surg, 4(1), 82–90. điểm trung bình chất lượng cuộc sống của 7. Shijie Yang, Xiequn Xu (2022). Anxiety bệnh nhân UTTG sau phẫu thuật là 75,7 ± and quality of life among papillary thyroid 20,7 điểm, khó thở và mất ngủ cũng là những cancer patients awaiting final pathology triệu chứng hay gặp trên đối tượng này 7. results after surgery. Endocrinology, 76, 377–384. 46
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2