Tình trạng dinh dưỡng và chất lượng cuộc sống của sinh viên năm thứ nhất Đại học Quốc gia Hà Nội

TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG VÀ CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG<br /> CỦA SINH VIÊN NĂM THỨ NHẤT ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> Nguyễn Hoàng Long*, Hoàng Minh Tuấn,<br /> Nguyễn Thành Trung, Nguyễn Tuấn Sơn, Đặng Đức Nhu<br /> Khoa Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Với mục đích cung cấp thông tin cho chiến lược dự phòng và can thiệp dài hạn, nghiên cứu mô tả cắt<br /> ngang được thực hiện nhằm mục tiêu xác định mối liên quan giữa chất lượng cuộc sống và tình trạng dinh<br /> dưỡng của sinh viên năm thứ nhất Đại học Quốc gia Hà Nội. Đo lường tình trạng dinh dưỡng được thực<br /> hiện trên 5611 sinh viên năm thứ nhất, trong đó chọn ngẫu nhiên 534 sinh viên đo lường chất lượng cuộc<br /> sống. tình trạng dinh dưỡng được đo lường thông qua chỉ số khối cơ thể (Body Mass Index – BMI). Bộ<br /> công cụ EQ-5D-5L và EQ-VAS được sử dụng để đo lường chất lượng cuộc sống. Mô hình hồi quy tuyến<br /> tính đa biến được sử dụng để đánh giá mối liên quan giữa chất lượng cuộc sống và tình trạng dinh dưỡng.<br /> Kết quả cho thấy có 8,3% sinh viên thừa cân béo phì, trong đó có 13,3% sinh viên nam và 5,5% sinh viên<br /> nữ. Tỷ lệ sinh viên thiếu năng lượng trường diễn là 35,8% (34,0% nam giới và 36,7% nữ giới). Phân tích<br /> đa biến cho thấy sinh viên thừa cân béo phì có chất lượng cuộc sống thấp hơn sinh viên khác. Nghiên cứu<br /> cho thấy,chất lượng cuộc sống và tình trạng dinh dưỡng có mối liên quan với nhau.Cần có biện pháp can<br /> thiệp nhằm dự phòng xu hướng thừa cân béo phì và cải thiện tình trạng thiếu năng lượng trường diễn giúp<br /> nâng cao chất lượng cuộc sống của sinh viên.<br /> Từ khóa: chất lượng cuộc sống, dinh dưỡng, sinh viên, EQ-5D-5L, BMI<br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Sinh viên đại học phải đối mặt với nhiều vấn<br /> đề liên quan đến tâm lý chẳng hạn áp lực học<br /> tập, công việc,mối quan hệ với gia đình, bạn<br /> bè… Các yếu tố nàycó thể ảnh hưởng không<br /> nhỏ tới chất lượng cuộc sống (CLCS) của sinh<br /> viên.Các biện pháp cải thiện các yếu tố liên<br /> quan được thực hiện có thể giúp sinh viên có<br /> CLCS tốt hơn và nâng cao hiệu quả học tập.<br /> Trên thế giới, các nghiên cứu cũng chỉ ra có<br /> sự tương quan về tình trạng dinh dưỡng (TTDD)<br /> (thể hiện qua chỉ số BMI) với CLCS của người<br /> trưởng thành [1, 2], đặc biệt đối với sinh viên<br /> đại học. Các nghiên cứu đều chỉ ra rằng TTDD<br /> có vai trò quan trọng, ảnh hưởng tới CLCS của<br /> sinh viên. Đây cũng là một trong những yếu tố<br /> được đánh giá có thể cải thiện, và là mục tiêu<br /> của các can thiệp nhằm nâng cao CLCS [1, 2].<br /> Tuy nhiên, với mỗi quốc gia và mỗi cá thể<br /> khác nhau sẽ có những quan niệm về CLCS<br /> khác nhau. Do đó, việc áp dụng một công cụ<br /> được chuẩn hóa và thống nhất trên toàn thế giới<br /> là hết sức cần thiết để có thể so sánh giữa các<br /> cộng đồng. Hiện nay, EQ-5D-5L được sử dụng<br /> <br /> như một công cụ đánh giá CLCS phổ biến [3].<br /> EQ-5D-5L đánh giá CLCS thông qua một chỉ<br /> số tổng hợp và là cấu phần quan trọng trong các<br /> phân tích chi phí – hiệu quả. Ở Việt Nam, EQ5D-5L cũng đã được chuẩn hóa và ứng dụng để<br /> đo lường các nghiên cứu trên bệnh nhân HIV/<br /> AIDS [4].<br /> Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) là đại<br /> học trọng điểm của cả nước, tuy nhiên, chưa<br /> có đánh giá toàn diện về TTDD và CLCS của<br /> sinh viên, đặc biệt là sinh viên năm thứ nhất.<br /> Nghiên cứu này được thực hiện nhằm tìm hiểu<br /> thực trạng và cung cấp những thông tin cần<br /> thiết cho một chiến lược can thiệp và dự phòng<br /> dài hạn, nhằm đảm bảo sức khỏe cho học sinh<br /> sinh viên của Đại học Quốc gia Hà Nộitrong<br /> quá trình đào tạo.<br /> <br /> II. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> 2.1 Đối tượng<br /> Sinh viên năm thứ nhấtĐại học Quốc gia Hà<br /> Nộinăm học 2013-2014.<br /> 2.2 Thời gian và địa điểm nghiên cứu<br /> <br /> Tác giả: Nguyễn Hoàng Long<br /> Ngày nhận bài: 16-06-2014<br /> Địa chỉ: Khoa Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội Ngày phản biện: 25-08-2014<br /> Điện thoại: 0983297654<br /> Ngày đăng bài: 30-09-2014<br /> Email: nhlong@vnu.edu.vn<br /> 96<br /> Tạp chí Y học dự phòng, Tập XXIV, Số 6 (155)<br /> <br /> Từ tháng 9/2013 đến tháng 2/2014 tại Đại<br /> học Quốc gia Hà Nội<br /> 2.3 Thiết kế nghiên cứu<br /> Thiết kế nghiên cứu cắt ngang.<br /> 2.4. Cỡ mẫu và cách chọn mẫu<br /> Cỡ mẫu được tính toán theo hai mục đích:<br /> 1) Cỡ mẫu cho mục tiêu mô tả TTDD của<br /> sinh viên: toàn bộ sinh viên năm thứ nhất Đại<br /> học Quốc gia Hà Nội được lấy vào với tổng số<br /> 5611 sinh viên.<br /> 2) Với mục tiêu mô tả thực trạng CLCS của<br /> sinh viên, nhóm tiến hành chọn mẫu ngẫu nhiên<br /> đơn theo danh sách sinh viên tham gia. Cỡ mẫu<br /> dựa trên công thức ước tính cỡ mẫu cho một tỷ<br /> lệ trung bình.<br /> n=<br /> <br /> Z21-α/2<br /> <br /> σ2<br /> (εμ)2<br /> <br /> Với α = 0,05→ Z1-α/2 = 1,96; σ = 9,6; μ =<br /> 87,3 (theo một nghiên cứu về CLCS trong sinh<br /> viên tương tự tại Áo [5]); sai số tương đối ε =<br /> 0,01. Cỡ mẫu cần thiết cho nghiên cứu là 464<br /> sinh viên. Dự trù 15% sinh viên trong danh<br /> sách không đồng ý tham gia cuộc điều tra.Tổng<br /> cộng có 534 sinh viên.<br /> 2.5 Công cụ và phương pháp thu thập số liệu<br /> Các thông số về nhân trắc lấy từdữ liệu khám<br /> sức khỏe định kỳ của Đại học Quốc gia Hà Nội.<br /> Cân nặng được thu thập bằng cân điện tử Tanita<br /> của Nhật Bản có độ chính xác 0,1kg; chiều cao<br /> được đo bằng thước Microtoise của Pháp có độ<br /> chính xác tới 0,1cm. TTDD được đánh giá theo<br /> ngưỡng phân loại của WPRO-2000 [6], bao<br /> gồm: thiếu năng lượng trường diễn (TNNLD)<br /> độ III (BMI