Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học chính trị: Các tỉnh ủy ở vùng đồng bằng sông Hồng lãnh đạo chính quyền tỉnh giai đoạn hiện nay

HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH<br /> <br /> LÊ THỊ MINH HÀ<br /> <br /> CÁC TỈNH ỦY Ở VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG<br /> LÃNH ĐẠO CHÍNH QUYỀN TỈNH<br /> GIAI ĐOẠN HIỆN NAY<br /> <br /> Chuyên ngành: Xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước<br /> Mã số<br /> <br /> : 62 31 02 03<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC CHÍNH TRỊ<br /> <br /> HÀ NỘI - 2016<br /> <br /> Công trình được hoàn thành tại<br /> Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS Dương Trung Ý<br /> 2. TS Cao Thanh Vân<br /> <br /> Phản biện 1: ......................................................................................<br /> .............................................................................................................<br /> <br /> Phản biện 2: ......................................................................................<br /> .............................................................................................................<br /> <br /> Phản biện 3: ......................................................................................<br /> .............................................................................................................<br /> <br /> Luận án được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Học viện<br /> họp tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.<br /> Vào hồi<br /> <br /> ngày tháng<br /> <br /> năm 2016<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia và<br /> Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh<br /> <br /> 1<br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Từ khi trở thành đảng cầm quyền (năm 1945) đến nay, Đảng<br /> Cộng sản Việt Nam luôn nỗ lực hoàn thành chức trách của đảng cầm<br /> quyền, bảo đảm tính chính đáng cầm quyền. Với vai trò là đảng cầm<br /> quyền, Đảng lãnh đạo Nhà nước thể chế hóa, cụ thể hóa, hiện thực<br /> hóa cương lĩnh, đường lối của Đảng thành chính sách, pháp luật của<br /> Nhà nước. Năng lực cầm quyền của Đảng thể hiện chủ yếu, trước hết<br /> ở năng lực lãnh đạo Nhà nước, trong đó có năng lực lãnh đạo của các<br /> cấp ủy địa phương đối với chính quyền cùng cấp.<br /> Cấp tỉnh giữ vị trí, vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã<br /> hội (KT - XH), bảo đảm quốc phòng, an ninh, giữ vững ổn định<br /> chính trị - xã hội (CT - XH) ở địa phương, góp phần thực hiện thắng<br /> lợi sự nghiệp đổi mới đất nước. Để phát huy tốt vai trò của cấp tỉnh<br /> cần tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh ủy đối với chính quyền tỉnh<br /> (CQT) mà mấu chốt là Tỉnh ủy phải xác định đúng nội dung lãnh đạo<br /> và sử dụng hiệu quả các phương thức lãnh đạo (PTLĐ) đối với CQT.<br /> Trong 30 năm lãnh đạo sự nghiệp đổi mới, các tỉnh ủy ở đồng<br /> bằng sông Hồng (ĐBSH) đã tích cực lãnh đạo CQT, đạt được các kết<br /> quả tiêu biểu như: lãnh đạo CQT thực hiện tương đối tốt chức năng,<br /> nhiệm vụ, lãnh đạo kiện toàn tổ chức bộ máy CQT, lãnh đạo CQT<br /> thực hiện phối hợp với các tổ chức khác trong hệ thống chính trị<br /> (HTCT) khá tốt; xây dựng chương trình làm việc toàn khóa sau đại hội<br /> đại biểu đảng bộ tỉnh; xây dựng và hoàn thiện quy chế làm việc, cải<br /> tiến chế độ công tác, lề lối, phong cách làm việc của Tỉnh ủy; bước<br /> đầu xác định chức năng, nhiệm vụ của Tỉnh ủy, của Hội đồng nhân<br /> dân (HĐND), Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh; tăng cường chất lượng<br /> công tác tư tưởng; công tác tổ chức - cán bộ; công tác kiểm tra, giám<br /> sát…<br /> Bên cạnh đó, các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH có một số hạn chế,<br /> lúng túng trong quá trình lãnh đạo CQT như: chậm đổi mới, cải<br /> <br /> 2<br /> tiến một số khâu công tác; sự vi phạm các nguyên tắc tổ chức và<br /> hoạt động của Đảng vẫn tái diễn ở nơi này, nơi khác, ở thời điểm<br /> này, thời điểm khác; thẩm quyền, trách nhiệm của những người<br /> đứng đầu Tỉnh ủy, CQT chưa được quy định rõ và đầy đủ... Một<br /> mặt, đôi khi Tỉnh ủy lấn sân, bao biện, làm thay hoặc can thiệp<br /> sâu vào công việc của CQT, mặt khác, vẫn còn tình trạng Tỉnh ủy<br /> buông lỏng lãnh đạo đối với CQT trên một lĩnh vực. Năng lực<br /> lãnh đạo của Tỉnh ủy đối với CQT chưa ngang tầm yêu cầu nhiệm<br /> vụ, tác động tiêu cực đến sự nghiệp xây dựng và phát triển địa<br /> phương. Vấn đề đặt ra đối với các Tỉnh ủy trong lãnh đạo CQT ở<br /> vùng ĐBSH hiện nay như: phân định rõ chức năng, nhiệm vụ<br /> của Tỉnh ủy với chức năng, nhiệm vụ của CQT; làm rõ chế độ<br /> trách nhiệm của người đứng đầu Tỉnh ủy, của CQT; khắc phục<br /> cả hai xu hướng: lấn sân, bao biện, làm thay và buông lỏng lãnh<br /> đạo; vừa nâng cao năng lực lãnh đạo của Tỉnh ủy vừa nâng cao<br /> hiệu lực, hiệu quả điều hành và quản lý của CQT…<br /> Xuất phát từ những lý do trên, tác giả chọn vấn đề: “Các tỉnh ủy<br /> ở vùng đồng bằng sông Hồng lãnh đạo chính quyền tỉnh giai đoạn<br /> hiện nay” làm luận án tiến sĩ chuyên ngành xây dựng Đảng và chính<br /> quyền nhà nước, nhằm góp phần giải quyết những vấn đề cấp bách<br /> nêu trên.<br /> 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu<br /> 2.1. Mục đích nghiên cứu<br /> Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn các tỉnh ủy<br /> vùng ĐBSH lãnh đạo CQT, luận án đề xuất phương hướng và các<br /> giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của các tỉnh ủy vùng ĐBSH đối với<br /> CQT đến năm 2025.<br /> 2.2. Nhiệm vụ<br /> Tổng quan các công trình khoa học trong và ngoài nước liên<br /> quan đề đến tài luận án, đánh giá khái quát kết quả chính của các<br /> công trình đó và chỉ ra các nội dung luận án tiếp tục nghiên cứu. Làm<br /> <br /> 3<br /> rõ những vấn đề lý luận cơ bản về các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh<br /> đạo CQT giai đoạn hiện nay. Khảo sát, đánh giá thực trạng các CQT<br /> ở vùng ĐBSH và thực trạng các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh đạo CQT<br /> từ năm 2005 đến nay, chỉ rõ nguyên nhân, nêu các kinh nghiệm lãnh<br /> đạo CQT của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH. Đề xuất phương hướng và<br /> các giải pháp chủ yếu tăng cường sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng<br /> ĐBSH đối với CQT đến năm 2025.<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận án<br /> 3.1. Đối tượng nghiên cứu<br /> Các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH lãnh đạo CQT.<br /> 3.2. Phạm vi nghiên cứu<br /> Luận án nghiên cứu sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH<br /> (Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nam, Nam Định, Thái Bình,<br /> Ninh Bình, Vĩnh Phúc, Quảng Ninh) đối với CQT (HĐND, UBND)<br /> từ năm 2005 đến nay; đề xuất phương hướng, giải pháp tăng cường<br /> sự lãnh đạo của các tỉnh ủy ở vùng ĐBSH đối với CQT có giá trị đến<br /> năm 2025.<br /> 4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu<br /> 4.1. Cơ sở lý luận<br /> Luận án dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư<br /> tưởng Hồ Chí Minh và quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản<br /> Việt Nam về đảng cầm quyền, Đảng lãnh đạo Nhà nước, về xây<br /> dựng tổ chức bộ máy và hoạt động của Nhà nước.<br /> 4.2. Phương pháp nghiên cứu<br /> Luận án sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin<br /> đồng thời sử dụng các phương pháp liên ngành và chuyên ngành<br /> như: khảo sát, tổng kết thực tiễn; lịch sử - lôgíc; phân tích - tổng hợp;<br /> điều tra xã hội học; phỏng vấn sâu; phương pháp chuyên gia...<br /> 5. Đóng góp mới về khoa học của luận án<br /> - Khái niệm Tỉnh ủy lãnh đạo CQT giai đoạn hiện nay;<br /> <br />