Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Ảnh hưởng của một số tính cách đến dự định đầu tư cổ phiếu của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Nghiên cứu vai trò trung gian của nhận thức rủi ro, nhận thức không chắc chắn và kết quả đầu tư

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế "Ảnh hưởng của một số tính cách đến dự định đầu tư cổ phiếu của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Nghiên cứu vai trò trung gian của nhận thức rủi ro, nhận thức không chắc chắn và kết quả đầu tư" được nghiên cứu với mục tiêu: Đo lường mức độ tác động của các tính cách cá nhân đến dự định đầu tư thông qua nhận thức rủi ro, sự không chắc chắn và kết quả đầu tư; Xác định và đo lường các tính cách cá nhân ảnh hưởng đến nhận thức rủi ro và sự không chắc chắn; Đo lường mức độ tác động của nhận thức rủi ro và sự không chắc chắn đến kết quả đầu tư.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Ảnh hưởng của một số tính cách đến dự định đầu tư cổ phiếu của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: Nghiên cứu vai trò trung gian của nhận thức rủi ro, nhận thức không chắc chắn và kết quả đầu tư

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TPHCM -------------- NG ⃅ N H THỌ ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ TÍNH CÁCH ĐẾN D Đ NH ĐẦ TƯ CỔ PHIẾ CỦA CÁC NHÀ ĐẦ TƯ CÁ NHÂN TRÊN TH TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM: VAI TRÒ TR NG GIAN CỦA NHẬN THỨC RỦI RO NHẬN THỨC KH NG CH C CH N VÀ KẾT Ả ĐẦ TƯ 瓀ፅᶘ 䳌䁢瓀䳌 Qፅả Ӓ Ki 瓀 doa 瓀䳌 9340101 TÓM T T L ẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2022
ô 䳌 Ӓì 瓀 được 瓀o䁢瓀䁢瓀 ại䳌 TӒườ 䳌 Đại 瓀ọc Ki 瓀 ế TP. H 䳌ười 瓀ướ 䳌 dẫ k瓀oa 瓀ọc䳌 P瑲湩.T湩 TӒ H䁢 i 瓀 Qፅ T湩䳌ô Qፅa 䳌 Hፅ P瓀ả biệ 1䳌 ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… P瓀ả biệ 2䳌 ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… P瓀ả biệ 3䳌 ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… Lፅậ á ẽ được bảo vệ Ӓước 瓀ội đồ 䳌 c瓀ấm lፅậ á iế ĩ cấp Ӓườ 䳌, 瓀ọp ại䳌 TӒườ 䳌 Đại 瓀ọc Ki 瓀 ế Tp. Hồ 瓀í i 瓀 V䁢o lúc …….. 䳌iờ ……… 瓀á 䳌 ……… ăm 2022 ó 瓀ể ìm 瓀iểፅ lፅậ á ại 瓀ư việ 䳌 TӒườ 䳌 Đại 瓀ọc Ki 瓀 ế Tp.H ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………
DANH MỤC C NG TRÌNH NGHIÊN CỨ ĐÃ C NG BỐ LIÊN AN ĐẾN L ẬN ÁN Năm công TT Tên công trình Thể loại bố “ ác đặc Ӓư 䳌 í 瓀 các瓀 cá 瓀 ả 瓀瓀ưở 䳌 ới ý đ 瓀 đ ፅ ư c瓀ứ 䳌 k瓀oá 瓀ô 䳌 qፅa 瓀ậ 瓀ức 01 Ӓủi Ӓo, 瓀ậ 瓀ức ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc 2020 Tạp c瓀í c瓀ắ v䁢 đá 瓀䳌iá kế qፅả đ ፅ ư” 䳌ፅᶘễ Hữፅ T瓀ọ, TӒ H䁢 i 瓀 Qፅ , Tă 䳌 Vũ Hù 䳌. “Tác độ 䳌 của 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo, 瓀ậ 瓀ức ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ đế kế qፅả đ ፅ ư v䁢 dự đ 瓀 đ ፅ ư Ӓ 02 2020 Tạp c瓀í 瓀 Ӓườ 䳌 c瓀ứ 䳌 k瓀oá Việ am” 䳌ፅᶘễ Hữፅ T瓀ọ, TӒ H䁢 i 瓀 Qፅ . T瓀e Impac of 瓀e Bi䳌 Five TӒai o 瓀e I e io of 湩 ock I ve me 瓀Ӓoፅ䳌瓀 Ri k, 03 U ceӒ ai ᶘ, a d I ve me 2020 Tạp c瓀í PeӒfoӒma ce PeӒcep io . 䳌ፅᶘễ Hữፅ T瓀ọ, TӒ H䁢 i 瓀 Qፅ .
1 CHƯƠNG 1 - TỔNG AN VỀ NGHIÊN CỨ 1.1 Sự cần thiết của nghiên cứu 1.1.1 Thực trạng đầu tư cổ phiếu của nhà đầu tư (NĐT) cá nhân. 瓀䁢 đ ፅ ư cá 瓀 đ đó 䳌䳌óp Ӓấ lớ c瓀o ự p瓀á Ӓiể của TT K Việ am. 湩䁢i k瓀oả được mở đế cፅ i ăm 2020 l䁢 2.756.221 o với ổ 䳌䁢i k瓀oả 䳌ồm cá 瓀 v䁢 ổ c瓀ức l䁢 2,771,409 c瓀iếm 99,5%. Tፅᶘ 瓀i , ĐT cá 瓀 cũ 䳌 Ӓải qፅa 瓀iềፅ 瓀ă 䳌 Ӓ m k瓀i 瓀am 䳌ia 䳌iao d c瓀 cổ p瓀iếፅ. ụ 瓀ể, k瓀i 瓀ế 䳌iới đ i diệ với ự k瓀ủ 䳌瓀oả 䳌䁢i c瓀í 瓀 o䁢 c ፅ ăm 2007, c瓀ỉ V -I DEX ăm 2007 ă 䳌 độ biế , TT K Việ am Ӓở 瓀䁢瓀瓀 Ӓườ 䳌 “ ó 䳌” 瓀ấ . T瓀eo Tạp c瓀í TT K (cafef.v , 2007), ĐT cá 瓀 đ k瓀ô 䳌䳌䳌ại ử dụ 䳌 đò bẩᶘ “Ӓấ lớ ” với ỷ lệ 1䳌3 (cứ 1 đồ 䳌 v , được vaᶘ 瓀 m 3 đồ 䳌) để mፅa cổ p瓀iếፅ. Hậፅ qፅả aፅ đó, 䳌iá cổ p瓀iếፅ lao d c Ӓo 䳌 ăm 2009- 2010, 瓀䁢䳌 loạ ĐT l m v䁢o cả 瓀 “ ợ c瓀ồ 䳌 c瓀ấ ”, k瓀ô 䳌 cò iề để Ӓả 䳌瓀䁢䳌 do dù 䳌 đò bẩᶘ, dẫ đế p瓀á ả . 瑲 đ ᶘ 瓀ấ , ăm 2020, 瓀eo Tạp c瓀í Ki 瓀 ế Việ am (V Eco omᶘ), k瓀i 瓀 Ӓườ 䳌 c瓀ứ 䳌 k瓀oá k瓀ởi ắc, c瓀ỉ V I DEX đạ 915 điểm (01/10/2020) l đế 1.015 điểm (31/12/2020), 瓀iềፅ 瓀䁢 đ ፅ ư xem đ ᶘ l䁢 cơ 瓀ội để đạ lợi 瓀ፅậ cao 瓀ơ o với 䳌ửi iế kiệm 䳌瓀䁢䳌; do đó, 瓀ọ đ Ӓú iề 䳌ửi 䳌瓀䁢䳌 để mፅa cổ p瓀iếፅ. Tፅᶘ 瓀i , c瓀ỉ aፅ v䁢i p瓀i 䳌iao, c瓀ỉ V I DEX đ 䳌iảm 90 điểm, ừ 1.125 điểm (19/01/2021) xፅ 䳌 1.035 điểm (28/01/2021), các 瓀䁢 đ ፅ ư đ i mặ với 瓀ữ 䳌 k瓀oả lỗ Ӓấ lớ . Qፅa Ӓọ 䳌瓀ơ , k瓀i 瓀 Ӓườ 䳌 lao d c li ục, cộ 䳌 với d c瓀 bệ 瓀 OVID-19 bù 䳌 p瓀á l 3 ( 瓀á 䳌 01/2021), 瓀iềፅ ĐT đ bá cổ p瓀iếፅ bằ 䳌 mọi 䳌iá, c瓀ấp 瓀ậ bá 䳌iá 瓀ấp 瓀ằm cắ lỗ, để 瓀ፅ lại iề đ ፅ ư với mo 䳌 mፅ 䳌 lấᶘ lại 瓀ữ 䳌䳌ì có 瓀ể lấᶘ
2 lại được. 湩ự ổ 瓀ấ lớ có 瓀ể 䳌 ᶘ c瓀o ĐT c瓀á ả , k瓀ô 䳌 cò mo 䳌 mፅ đ ፅ ư v䁢 có 瓀ể c瓀ፅᶘể đổi xፅ 瓀ướ 䳌 đ ፅ ư a 䳌 các k 瓀 k瓀ác 瓀ư iế kiệm 䳌瓀䁢䳌, v䁢䳌, 䳌oại ệ. Do vậᶘ c có 瓀iềፅ 䳌iải p瓀áp để 䳌iúp ĐT 䳌iảm bớ lo 䳌ại, xem k 瓀 đ ፅ ư 䁢i c瓀í 瓀 l䁢 mộ p瓀 iế kiệm íc瓀 lũᶘ, l ፅ d䁢i, có cái 瓀ì íc瓀 cực 瓀ơ về ự p瓀á Ӓiể của TT K Việ am, v䁢 iếp ục 瓀am 䳌ia đ ፅ ư Ӓ 瓀 Ӓườ 䳌. 1.1.2 Khoảng trống lý thuyết qua lược khảo các nghiên cứu thực nghiệm trên thế giới và Việt Nam. 瓀iềፅ 䳌瓀i cứፅ. Ӓước đ ᶘ đ ìm 瓀ấᶘ vai. Ӓò của í 瓀 các瓀 Ӓo 䳌 các qፅᶘế đ 瓀 đ ፅ ư v䁢 k瓀ẳ 䳌 đ 瓀 Ӓằ 䳌, việc 瓀iểፅ Ӓõ í 瓀 các瓀 ẽ 䳌iúp c瓀o ĐT 瓀ậ Ӓọ 䳌瓀ơ Ӓo 䳌 các qፅᶘế đ 瓀, ma 䳌 lại 瓀iệፅ qፅả Ӓo 䳌 đ ፅ ư, v䁢 l䁢 độ 䳌 lực c瓀o ĐT iếp ục đ ፅ ư Ӓ TT K (AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021; AӒe & Hamamcı, 2020; Ak瓀 aӒ & Ba ool, 2012; aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016). ăm í 瓀 các瓀 (Bi䳌 Five) được ìm 瓀ấᶘ có ả 瓀.瓀ưở 䳌 Ӓực iếp.đế dự.đ 瓀 đ ፅ ư 瓀ư䳌 í 瓀 cởi mở (AӒe & Hamamcı, 2020; Ak瓀 aӒ & Ba ool, 2012); í 瓀 ậ m (AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021; Ak瓀 aӒ & Ba ool, 2012; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016); í 瓀瓀ướ 䳌䳌oại ( a da & 湩aፅӒab瓀, 2016; aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008); í 瓀 dễ c瓀 ፅ (AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016); v䁢 í 瓀瓀ạᶘ cảm (AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021; AӒe & Hamamcı, 2020; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016; aᶘfield v䁢.cộ 䳌 ự, 2008). Tፅᶘ. 瓀i , 瓀 ፅ 瓀ư các 䳌瓀i .cứፅ Ӓước c瓀ỉ ìm 瓀ấᶘ mộ 瓀oặc 瓀ai Ӓo 䳌 ăm. í 瓀 các瓀 có ả 瓀瓀ưở 䳌 Ӓực iếp đế dự đ 瓀.đ ፅ ư (AӒe & Hamamcı, 2020; Ak瓀 aӒ & Ba ool, 2012; aᶘfield v䁢 cộ 䳌. ự, 2008). Đặc biệ , aᶘfield v䁢 cộ 䳌. ự (2008) c瓀ỉ ìm 瓀ấᶘ dፅᶘ 瓀ấ í 瓀 cởi mở ác độ 䳌 Ӓực iếp đế dự đ 瓀 đ ፅ ư d䁢i 瓀ạ .
3 Điềፅ 䁢ᶘ có 瓀ể dẫ đế mộ lập lፅậ Ӓằ 䳌䳌 bả c瓀ấ của í 瓀 các瓀 k瓀ô 䳌瓀ể 䳌iải 瓀íc瓀 mộ các瓀 đ ᶘ đủ việc Ӓa qፅᶘế đ 瓀. T瓀aᶘ v䁢o đó, c p瓀ải Ӓải qፅa 瓀ậ . 瓀ức Ӓủi.Ӓo, k瓀ô 䳌 c瓀ắc.c瓀ắ v䁢 kế qፅả đ ፅ. ư đạ được ừ 瓀ực ế Ӓước k瓀i 瓀ì 瓀瓀䁢瓀 qፅᶘế .đ 瓀 đ ፅ ư ( a da v䁢湩aፅӒab瓀, 2016; TӒa 䳌 & K瓀ፅo 䳌, 2017; TӒa 䳌 & T瓀o, 2017). 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo l䁢 ᶘếፅ c lõi để 䳌iải 瓀íc瓀 kế qፅả đ ፅ ư (Hoffma v䁢 cộ 䳌. ự, 2015; Lim v䁢 cộ 䳌. ự, 2016; TӒa 䳌 & K瓀ፅo 䳌, 2017; TӒa 䳌 & T瓀o, 2017). i qፅa 瓀ệ 䳌iữa Ӓủi Ӓo v䁢 lợi 瓀ፅậ mo 䳌 đợi đ được ìm 瓀ấᶘ Ӓấ Ӓõ Ӓo 䳌 lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀 Ӓፅᶘề 瓀䳌 v䁢瓀iệ đại ( 䁢i c瓀í 瓀瓀䁢瓀 vi). Lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀 Ӓፅᶘề 瓀䳌 – 瓀ư ô 瓀ì 瓀.đ 瓀䳌iá 䁢i. ả v – AP 瓀ể 瓀iệ m i.qፅa 瓀ệ cù 䳌.c瓀iềፅ 䳌iữa Ӓủi.Ӓo v䁢 lợi 瓀ፅậ 䳌 Ӓủi.Ӓo c䁢䳌 cao. 瓀ì lợi. 瓀ፅậ mo 䳌 đợi c䁢䳌 cao. ộ 䳌瓀i cứፅ về 瓀䁢瓀 vi 䁢i c瓀í 瓀 cũ 䳌 ìm 瓀ấᶘ m i.qፅa 瓀ệ cù 䳌 c瓀iềፅ 䳌iữa 瓀ậ 瓀ức Ӓủi.Ӓo v䁢 lợi. 瓀ፅậ (Hoffma v䁢 cộ 䳌 ự, 2015; Lim v䁢 cộ 䳌 ự, 2016; TӒa 䳌 & K瓀ፅo 䳌, 2017; TӒa 䳌 & T瓀o, 2017). 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo cũ 䳌 được ìm 瓀ấᶘ l䁢 ᶘếፅ Ӓፅ 䳌䳌ia , 䳌iải 瓀íc瓀 ự ả 瓀.瓀ưở 䳌 của í 瓀 các瓀 đế kế .qፅả đ ፅ ư v䁢 qፅᶘế .đ 瓀 đ ፅ. ư (TӒa 䳌 & K瓀ፅo 䳌, 2017; TӒa 䳌 & T瓀o, 2017). ó 䳌瓀ĩa Ӓằ 䳌, í 瓀 các瓀 ả 瓀瓀ưở 䳌 đế 瓀ậ . 瓀ức Ӓủi.Ӓo, v䁢 aፅ đó ự ả 瓀.瓀ưở 䳌䁢ᶘ ẽ ác độ 䳌 đế kế qፅả.đ ፅ ư v䁢 qፅᶘế đ 瓀 đ ፅ. ư. Tፅᶘ 瓀i , vai Ӓò Ӓፅ 䳌䳌ia của 瓀ậ 瓀ức.Ӓủi Ӓo (k瓀ô 䳌 c瓀ắc.c瓀ắ ), v䁢 kế .qፅả đ ፅ. ư Ӓấ í 䳌瓀i cứፅ kiểm Ӓa mộ các瓀 Ӓõ Ӓ䁢䳌. Do đó 䳌瓀i cứፅ mo 䳌 đợi có điểm mới về.mặ lý. 瓀ፅᶘế v䁢. 瓀ực iễ . Từ 瓀ực ế, mộ ĐT có 瓀iệፅ qፅả 瓀ì mo 䳌 mፅ iếp ục đ ፅ ư v䁢 cũ 䳌 k瓀ô 䳌 í ĐT c瓀ưa k瓀ả qፅa k瓀i đ ፅ ư c瓀ứ 䳌 k瓀oá 瓀ì 瓀ọ mፅ Ӓời bỏ 瓀 Ӓườ 䳌, do vậᶘ 䳌瓀i cứፅ đề xፅấ các.ᶘếፅ . ác độ 䳌 đế dự đ 瓀 iếp ục đ ፅ ư c瓀ứ 䳌 k瓀oá (cổ p瓀iếፅ) của
4 ĐT cá 瓀 bằ 䳌 ự kế 瓀ợp với ba lý 瓀ፅᶘế ề ả 䳌䳌 (i) Lý 瓀ፅᶘế về í 瓀 các瓀 ( Ӓai 瓀eoӒᶘ), (ii) Lý 瓀ፅᶘế . 䁢i c瓀í 瓀䳌 bao 䳌ồm 䁢i.c瓀í 瓀 cổ điể ( Ӓadi io al fi a ce 瓀eoӒᶘ) với 䁢i c瓀í 瓀瓀iệ đại – 䁢i c瓀í 瓀瓀䁢瓀 vi (be瓀avioӒal fi a ce), v䁢 (iii) Lý 瓀ፅᶘế về dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi ( 瓀eoӒᶘ of pla ed be瓀avioӒ – TPB). Lý thuyết về tính cách (Trait Theory) Lý 瓀ፅᶘế về í 瓀 các瓀 li qፅa đế í 瓀 các瓀 co 䳌ười. AllpoӒ (1961) đ p瓀á Ӓiể 4.500 í 瓀 ừ c瓀ỉ về í 瓀 các瓀 v䁢 p瓀 loại c瓀ú 䳌瓀eo ba cấp䳌 c瓀ủ ᶘếፅ (đam m /ám ả 瓀), Ӓፅ 䳌 m ( Ӓፅ 䳌瓀ực) v䁢瓀ứ cấp ( 瓀íc瓀/k瓀ô 䳌瓀íc瓀). Tí 瓀 các瓀 k瓀ác với cảm xúc䳌 í 瓀 các瓀 ươ 䳌 đ i ổ đ 瓀瓀eo 瓀ời 䳌ia , Ӓo 䳌 k瓀i cảm xúc 瓀aᶘ đổi 瓀eo 瓀ời 䳌ia v䁢 c瓀ỉ xảᶘ Ӓa ại mộ 瓀ời điểm 䳌ắ (Ekkekaki , 2013). 䳌瓀i cứፅ kiểm Ӓa v䁢 p瓀 loại í 瓀 các瓀 của ĐT 瓀eo ăm í 瓀 các瓀 của các ác 䳌iả o a& c Ӓae (1985); c Ӓae & o a JӒ (1997) v䁢 c Ӓae & Jo瓀 (1992), với 䳌ọi “Bi䳌 Five”, bao 䳌ồm í 瓀 cởi.mở - ẵ . 䁢䳌 Ӓải. 䳌瓀iệm (Ope e ), í 瓀 ậ . m ( o cie ioፅ e ), í 瓀瓀ướ 䳌. 䳌oại (Ex ӒaveӒ io ), í 瓀.dễ c瓀 ፅ (A䳌Ӓeeable e ) v䁢 í 瓀瓀ạᶘ cảm ( eፅӒo ici m). Bi䳌 Five Ӓở 瓀䁢瓀 cô 䳌 cụ đá 瓀䳌iá í 瓀 các瓀 được ử dụ 䳌 Ӓộ 䳌 Ӓ i 瓀ấ ( a 瓀ew , DeaӒᶘ & W瓀i ema , 2003). Tፅᶘ 瓀i , ác 䳌iả qፅa m đế í 瓀 các瓀 có 瓀ể 䳌iải 瓀íc瓀. Ӓực iếp đế các qፅᶘế đ 瓀 dự đ 瓀 iếp ục đ ፅ ư 瓀ì c瓀ưa đủ vì ĐT có 瓀ể b ác độ 䳌 bởi 瓀iềፅ ᶘếፅ môi Ӓườ 䳌瓀ư 瓀ậ . 瓀ức Ӓủi.Ӓo, 瓀ậ 瓀ức. ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc.c瓀ắ v䁢 kế .qፅả đ ፅ. ư ở qፅá k瓀ứ ( of i 䳌eӒ, 2008). ụ 瓀ể, ĐT có 瓀ể 瓀íc瓀 mạo 瓀iểm 瓀ơ ( 瓀íc瓀 đ ፅ. ư các cổ.p瓀iếፅ biế độ 䳌, Ӓủi.Ӓo cao) aፅ k瓀i có lợi 瓀ፅậ , 瓀ư 䳌 lại Ӓấ 䳌ại mạo 瓀iểm aፅ k瓀i lỗ ( of i 䳌eӒ, 2008). Do đó, ác
5 䳌iả ẽ kiểm Ӓa í 瓀 các瓀 ĐT có li qፅa đế ᶘếፅ môi Ӓườ 䳌 Ӓo 䳌 lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀. Lý thuyết tài chính: cổ điển và hiện đại Lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀 cổ điể 䳌iả đ 瓀 Ӓằ 䳌 ĐT lo 䳌ại Ӓủi Ӓo, 瓀ư 䳌 k瓀i Ӓủi Ӓo cao 瓀ì lợi 瓀ፅậ cao. Tức l䁢 m i qፅa 瓀ệ 䳌iữa Ӓủi Ӓo v䁢 lợi 瓀ፅậ l䁢 m i qፅa 瓀ệ cù 䳌 c瓀iềፅ (ví dụ, ô 瓀ì 瓀.đ 瓀䳌iá 䁢i. ả v - AP ). Qፅa điểm 䁢ᶘ được Ӓa 瓀 lፅậ 瓀iềፅ ừ các 瓀䁢䳌瓀i cứፅ ủ 䳌瓀ộ lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀瓀iệ đại – 䁢i c瓀í 瓀瓀䁢瓀 vi. ác ác.䳌iả c瓀o Ӓằ 䳌, m i qፅa 瓀ệ 䳌iữa Ӓủi.Ӓo v䁢 lợi 瓀ፅậ k瓀ô 䳌 p瓀ải lúc 䁢o.cũ 䳌 cù 䳌.c瓀iềፅ (Ka瓀 ema & TveӒ kᶘ, 1979; RicciaӒdi, 2008; 湩imo , 1955; TveӒ kᶘ & Ka瓀 ema , 1975), 瓀aᶘ v䁢o đó, c瓀ú 䳌 có. 瓀ể cù 䳌 c瓀iềፅ.瓀oặc 䳌ược.c瓀iềፅ ùᶘ v䁢o qፅa điểm của ĐT. TӒo 䳌瓀ực ế, ĐT mo 䳌 mፅ đạ lợi 瓀ፅậ cao 瓀ư 䳌 lại c瓀ọ đ ፅ ư v䁢o các cổ p瓀iếፅ ổ đ 瓀, bề vữ 䳌, í biế độ 䳌瓀䳌iá. 䳌瓀i cứፅ cù 䳌 qፅa điểm với 䳌iả đ 瓀 của lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀 cổ điể v䁢 mộ p瓀 qፅa điểm của 䁢i c瓀í 瓀瓀䁢瓀 vi về m i.qፅa 瓀ệ cù 䳌 c瓀iềፅ.䳌iữa Ӓủi.Ӓo v䁢 lợi. 瓀ፅậ 䳌 Ӓủi Ӓo được 瓀ậ 瓀ức c䁢䳌 cao 瓀ì lợi 瓀ፅậ kỳ vọ 䳌 c䁢䳌 cao, v䁢瓀ậ 瓀ức 䁢ᶘ có 瓀ể l䁢m ĐT cảm 瓀ấᶘ 瓀ứ 䳌 k瓀ởi để iếp ục đ ፅ ư Ӓo 䳌瓀ời 䳌ia ới. 湩ự lập lፅậ 䁢ᶘ li qፅa đế lý 瓀ፅᶘế dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi. Lý thuyết về dự đinh hành vi (TPB): Lý 瓀ፅᶘế dự đ 瓀瓀䁢瓀.vi (Fi 瓀bei .& Ajze , 1977; Ajze , 1991) được p瓀á Ӓiể ừ lý 瓀ፅᶘế .瓀䁢瓀 độ 䳌瓀ợp.lý (TRA – T瓀eoӒᶘ of Rea o ed Ac io ), lý 瓀ፅᶘế 瓀ấ mạ 瓀 m qፅa Ӓọ 䳌 của dự đ 瓀 l䁢m mộ việc 䳌ì đó. Bởi vì k瓀i c瓀ú 䳌 a có dự đ 瓀 c䁢䳌 cao, 瓀ì c瓀ú 䳌 có k瓀ả ă 䳌瓀ực 瓀iệ c䁢䳌 cao. TӒo 䳌䳌瓀i cứፅ, ác 䳌iả cũ 䳌 c瓀o Ӓằ 䳌, ếፅ ĐT dự đ 瓀 đ ፅ ư c瓀ứ 䳌 k瓀oá c䁢䳌 cao, 瓀ì k瓀ả ă 䳌瓀ọ đ ፅ ư v䁢 dፅᶘ Ӓì đ ፅ ư c䁢䳌 cao.
6 瓀o đế aᶘ, dườ 䳌瓀ư í có 䳌瓀i cứፅ 瓀ực 䳌瓀iệm 䁢o kế 瓀ợp ba lý 瓀ፅᶘế 䳌 í 瓀 các瓀, 䁢i c瓀í 瓀 v䁢 dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi về đ ፅ ư c瓀ứ 䳌 k瓀oá của các ĐT.cá 瓀 Ӓ TT K.Việ am. Do đó, ác.䳌iả 瓀ực 瓀iệ . 䳌瓀i cứፅ lፅậ á với đề 䁢i䳌 “Ảnh hưởng của một số tính cách đến dự định đầu tư cổ phiếu trong tương lai của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường chứng khoán Việt Nam: nghiên cứu vai trò trung gian của nhận thức rủi ro nhận thức không chắc chắn và kết quả đầu tư” được đặ Ӓa để 䳌瓀i .cứፅ. Khung nghiên cứu tổng quát - 瓀ậ 瓀ức Đặc điểm Ӓủi Ӓo Kế qፅả Dự đ 瓀 í 瓀 các瓀 - 瓀ậ 瓀ức đ ፅ ư đ ፅ ư k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ (Nguồn: đề xuất của tác giả) Hình 1.1. Khung nghiên cứu tổng quát 1.2 Mục tiêu nghiên cứu - Đo lườ 䳌 mức độ ác độ 䳌 của các í 瓀 các瓀 cá 瓀 đế dự đ 瓀 đ ፅ ư 瓀ô 䳌 qፅa 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo, ự k瓀ô 䳌 c瓀ắ c瓀ắ v䁢 kế qፅả đ ፅ ư. - Xác đ 瓀 v䁢 đo lườ 䳌 các í 瓀 các瓀 cá 瓀 ả 瓀瓀ưở 䳌 đế 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo v䁢 ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ . - Đo lườ 䳌 mức độ ác độ 䳌 của 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo v䁢 ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ đế kế qፅả đ ፅ ư. - Đo lườ 䳌 mức độ ác độ 䳌 của kế qፅả đ ፅ ư đế dự đ 瓀 đ ፅ ư cổ p瓀iếፅ. - H䁢m ý c瓀í 瓀 ác瓀 v䁢 qፅả Ӓ đế Ủᶘ ba c瓀ứ 䳌 k瓀oá 瓀䁢 ước, 湩ở 䳌iao d c瓀, các 瓀䁢 đ ፅ ư cá 瓀 v䁢 ô 䳌 ᶘ c瓀ứ 䳌 k瓀oá .
7 1.3 Câu hỏi nghiên cứu 1) ác í 瓀 các瓀 cá 瓀 có ả 瓀瓀ưở 䳌瓀aᶘ k瓀ô 䳌 đế 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo, ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ v䁢 dự đ 瓀 đ ፅ ư? 2) 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo v䁢 ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ có ả 瓀瓀ưở 䳌瓀ư 瓀ế 䁢o đế kế qፅả đ ፅ ư? 3) Kế qፅả đ ፅ ư ả 瓀瓀ưở 䳌瓀ư 瓀ế 䁢o đế dự đ 瓀 đ ፅ ư ươ 䳌 lai? 4) ó 瓀ữ 䳌瓀䁢m ý c瓀í 瓀 ác瓀 v䁢 qፅả Ӓ 䁢o 䳌iúp Ủᶘ ba c瓀ứ 䳌 k瓀oá 瓀䁢 ước, 湩ở 䳌iao d c瓀 c瓀ứ 䳌 k瓀oá , các 瓀䁢 đ ፅ ư cá 瓀 v䁢 ô 䳌 ᶘ c瓀ứ 䳌 k瓀oá ? 1.4 Phạm vi và phương pháp nghiên cứu Phạm vi nghiên cứu: 䳌瓀i cứፅ. ập Ӓፅ 䳌 v䁢o 瓀 Ӓườ 䳌.c瓀ứ 䳌 k瓀oá Việ am với các 瓀䁢 đ ፅ. ư cá 瓀瓀am 䳌ia 䳌iao d c瓀 cổ p瓀iếፅ, mẫፅ điềፅ Ӓa v䁢瓀ፅ 瓀ập liệፅ ại 瓀ữ 䳌 đ a điểm䳌 T瓀䁢瓀 p瓀 .Hồ 瓀í i 瓀, H䁢. ội, Đ䁢 ẵ 䳌, T瓀ơ. Phương pháp nghiên cứu: 䳌瓀i cứፅ ử dụ 䳌 p瓀ươ 䳌 p瓀áp đ 瓀 í 瓀 v䁢 đ 瓀 lượ 䳌. (i) Phương pháp định tính: 䳌瓀i cứፅ 瓀ực 瓀iệ p瓀ỏ 䳌 vấ ፅ với các c瓀ፅᶘ 䳌ia 䁢i c瓀í 瓀 có mười ăm ki 瓀䳌瓀iệm Ӓo 䳌 lĩ 瓀 vực đ ፅ ư c瓀ứ 䳌 k瓀oá . P瓀ươ 䳌 p瓀áp đ 瓀 í 瓀䳌iúp p瓀á Ӓiể 瓀a 䳌 đo 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo v䁢 ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ 䳌 với 瓀ực ế đa 䳌 diễ Ӓa Ӓ TT K Việ am v䁢 bổ ፅ 䳌, điềፅ c瓀ỉ 瓀 các c ፅ 瓀ỏi Ӓo 䳌 các 瓀a 䳌 đo đặc điểm í 瓀 các瓀, kế qፅả đ ፅ ư v䁢 dự đ 瓀 đ ፅ ư Ӓước k瓀i 瓀ực 瓀iệ 䳌瓀i cứፅ đ 瓀 lượ 䳌 ( ơ bộ v䁢 c瓀í 瓀瓀ức). (ii) Phương pháp định lượng: 䳌瓀i cứፅ 瓀ực 瓀iệ k瓀ảo á ơ bộ với 265 bả 䳌 k瓀ảo á 瓀ợp lệ v䁢瓀ực 瓀iệ 䳌瓀i cứፅ c瓀í 瓀瓀ức với 465 bả 䳌 c ፅ 瓀ỏi 瓀ợp lệ của 瓀䁢 đ ፅ ư cá 瓀瓀am 䳌ia 䳌iao d c瓀 cổ p瓀iếፅ Ӓ 瓀 Ӓườ 䳌 c瓀ứ 䳌 k瓀oá Việ am.
8 1.5 Điểm mới của luận án đến lý thuyết và thực tế Đóng góp về lý thuyết: (i) 䳌瓀i cứፅ ổ 䳌.瓀ợp ươ 䳌 đ i đ ᶘ.đủ v䁢 có 瓀ệ 瓀䳌 các.lý 瓀ፅᶘế ề ả 䳌䳌 í 瓀 các瓀, 䁢i c瓀í 瓀, v䁢 dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi. Qፅa Ӓọ 䳌瓀ơ , lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀 l䁢 Ӓፅ 䳌䳌ia kế i lý 瓀ፅᶘế í 瓀 các瓀 v䁢 lý 瓀ፅᶘế dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi. ác lý. 瓀ፅᶘế được Ӓì 瓀 b䁢ᶘ có 䳌iá Ӓ 瓀am.k瓀ảo c瓀o các 䳌瓀i cứፅ Ӓo 䳌 lĩ 瓀 vực.li .qፅa . (ii) 䳌瓀i cứፅ p瓀á Ӓiể 瓀a 䳌 đo 瓀ậ 瓀ức.Ӓủi Ӓo, 瓀ậ . 瓀ức k瓀ô 䳌.c瓀ắc c瓀ắ về việc đ ፅ ư.các loại cổ p瓀iếፅ đa 䳌䳌iao d c瓀 Ӓ TT K Việ am. Đặc biệ , 䳌瓀i cứፅ đề cập ự k瓀ác 瓀aፅ 䳌iữa. 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo.v䁢瓀ậ 瓀ức.k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ , v䁢 kiểm Ӓa ự k瓀ác biệ 䁢ᶘ 瓀ô 䳌 qፅa mô 瓀ì 瓀䳌瓀i cứፅ 瓀ực 䳌瓀iệm Đóng góp về mặt thực tiễn䳌䳌瓀i cứፅ đem lại ý 䳌瓀ĩa 瓀ực iễ c瓀o các 湩ở 䳌iao d c瓀, Ủᶘ ba c瓀ứ 䳌 k瓀oá 瓀䁢 ước x ᶘ dự 䳌 v䁢 điềፅ c瓀ỉ 瓀 bổ ፅ 䳌 các c瓀í 瓀 ác瓀, lፅậ c瓀ứ 䳌 k瓀oá Ӓõ Ӓ䁢䳌, đặc biệ l䁢 đ i với các cổ p瓀iếፅ b cả 瓀 báo, kiểm oá , 瓀ạ c瓀ế 瓀aᶘ đa 䳌 ạm dừ 䳌䳌iao d c瓀, v䁢 xử lý 䳌瓀i m các ô 䳌 ᶘ cổ p瓀 đại c瓀ú 䳌 i m ᶘế k瓀i đưa Ӓa các 瓀ô 䳌 i 瓀iếፅ 瓀oặc c瓀ưa c瓀í 瓀 xác. 䳌o䁢i.Ӓa, 䳌瓀i cứፅ.䳌iúp các 瓀䁢 đ ፅ ư.cá 瓀瓀iểፅ Ӓõ 瓀ơ í 瓀 các瓀 của mì 瓀, 瓀iểፅ Ӓõ m qፅa Ӓọ 䳌 của. 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo,.k瓀ô 䳌.c瓀ắc c瓀ắ .v䁢 ự 瓀䁢i lò 䳌 về.kế qፅả đ ፅ ư. Ӓo 䳌 việc qፅᶘế đ 瓀 iếp ục đ ፅ ư cổ p瓀iếፅ Ӓo 䳌 ươ 䳌 lai. ác cô 䳌 ᶘ.c瓀ứ 䳌 k瓀oá , các 瓀䁢.môi 䳌iới c瓀ứ 䳌 k瓀oá 瓀iểፅ Ӓõ.瓀ơ m i qፅa 瓀ệ.䳌iữa í 瓀 các瓀.v䁢 dự đ 瓀 đ ፅ. ư của k瓀ác瓀瓀䁢䳌 để có 瓀ể ư vấ 瓀iệፅ qፅả 瓀ơ c瓀o. 瓀䁢 đ ፅ ư cá. 瓀 . 1.6 Cấu trúc của nghiên cứu 䳌瓀i cứፅ 䳌ồm 5 c瓀ươ 䳌䳌瓀ươ 䳌 1䳌 Tổ 䳌 qፅa về 䳌瓀i cứፅ; 瓀ươ 䳌 2䳌 ơ ở lý 瓀ፅᶘế v䁢 mô 瓀ì 瓀䳌瓀i cứፅ; 瓀ươ 䳌 3䳌 P瓀ươ 䳌 p瓀áp 䳌瓀i cứፅ; 瓀ươ 䳌 4䳌 Kế qፅả 䳌瓀i cứፅ v䁢瓀ảo lፅậ ; 瓀ươ 䳌 5䳌 Kế lፅậ v䁢瓀䁢m ý c瓀í 瓀 ác瓀 qፅả Ӓ
9 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ TH ⃅ẾT VÀ M HÌNH NGHIÊN CỨ 2.1 Lý thuyết tính cách Lý 瓀ፅᶘế về í 瓀 các瓀 iếp cậ 䳌瓀i cứፅ về í 瓀 các瓀 co 䳌ười, các 瓀䁢䳌瓀i cứፅ đ 瓀䳌瓀ĩa đặc điểm í 瓀 các瓀 l䁢 ự ổ 䳌瓀ợp các 瓀ói qፅe của 瓀䁢瓀 vi, ፅᶘ 䳌瓀ĩ v䁢 cảm xúc (瑲oӒdo AllpoӒ , 1952). Tí 瓀 các瓀 v䁢 cảm xúc k瓀ác 瓀aፅ䳌 í 瓀 các瓀 ươ 䳌 đ i ổ đ 瓀 Ӓo 䳌 k瓀oả 䳌瓀ời 䳌ia d䁢i, Ӓo 䳌 k瓀i cảm xúc 瓀aᶘ đổi 瓀eo ừ 䳌瓀ời điểm (Ekkekaki , 2013). 瑲oӒdo AllpoӒ (1952), mộ Ӓo 䳌瓀ữ 䳌瓀䁢 m lý 瓀ọc đ ፅ i 䳌瓀i cứፅ về í 瓀 các瓀 bao 䳌ồm 4.500 í 瓀 ừ mô ả í 瓀 các瓀 v䁢 p瓀瓀䁢瓀 ba cấp䳌 c瓀ủ ᶘếፅ (đam m /ám ả 瓀), Ӓፅ 䳌 m ( Ӓፅ 䳌瓀ực) v䁢瓀ứ cấp ( 瓀íc瓀/k瓀ô 䳌瓀íc瓀). 湩aፅ đó, a ell v䁢 cộ 䳌 ự (1970) 瓀ፅ 䳌ọ 瓀ơ với mười áፅ í 瓀 các瓀 (16PF), đ Ӓở 瓀䁢瓀瓀a 䳌 đo được ử dụ 䳌 Ӓộ 䳌 Ӓ i. Tፅᶘ 瓀i , 16PF cũ 䳌 có 瓀ữ 䳌瓀ạ c瓀ế về í 瓀瓀ấ qፅá ( a 瓀ew v䁢 cộ 䳌 ự, 2003). ăm 1997, ác 䳌iả Eᶘ e ck (1997) 䳌iới 瓀iệፅ mô 瓀ì 瓀䳌ồm ba í 瓀 các瓀 c瓀í 瓀䳌 dễ c瓀 ፅ, 瓀ướ 䳌䳌oại v䁢瓀ạᶘ cảm. Dựa Ӓ ba í 瓀 các瓀 c瓀í 瓀䁢ᶘ, c Ӓae & o a JӒ (1997) đ p瓀á Ӓiể ăm í 瓀 các瓀䳌ồm䳌 í 瓀 cởi mở - ẵ 䁢䳌 Ӓải 䳌瓀iệm, ậ m, 瓀ướ 䳌䳌oại, dễ c瓀 ፅ v䁢瓀ạᶘ cảm. Dựa v䁢o lý 瓀ፅᶘế í 瓀 các瓀, 䳌瓀i cứፅ kiểm Ӓa ăm í 瓀 các瓀 của 瓀䁢 đ ፅ ư. 2.2 Lý thuyết tài chính Lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀 bao 䳌ồm lý 瓀ፅᶘế Ӓፅᶘề 瓀䳌 v䁢瓀iệ đại ( 䁢i c瓀í 瓀瓀䁢瓀 vi). Lý 瓀ፅᶘế Ӓፅᶘề 瓀䳌瓀ư lý 瓀ፅᶘế về da 瓀 mục đ ፅ ư 瓀iệ đại ( PT) v䁢 mô 瓀ì 瓀 đ 瓀䳌iá 䁢i ả v ( AP ) đềፅ 䳌iả đ 瓀 về m i qፅa 瓀ệ 瓀ፅậ c瓀iềፅ 䳌iữa Ӓủi Ӓo v䁢 lợi 瓀ፅậ mo 䳌 đợi䳌 Ӓủi Ӓo c䁢䳌 cao, lợi 瓀ፅậ mo 䳌 đợi c䁢䳌 cao. Tፅᶘ 瓀i , các 瓀䁢䳌瓀i cứፅ về 瓀䁢瓀 vi Ӓa 瓀 lፅậ Ӓằ 䳌, m i qፅa 瓀ệ Ӓủi Ӓo – lợi 瓀ፅậ có 瓀ể cù 䳌 c瓀iềፅ 瓀oặc 䳌ược c瓀iềፅ, bởi vì Ӓủi Ӓo được
10 瓀ậ 瓀ức v䁢 lợi 瓀ፅậ mo 䳌 đợi dựa v䁢o qፅa điểm của 瓀䁢 đ ፅ ư (Ka瓀 ema & TveӒ kᶘ 1979; 湩 a ma , 2005; AckeӒ , 2014; BakeӒ & RicciaӒdi 2014). 瓀䁢 đ ፅ ư k瓀ô 䳌 p瓀ải lúc 䁢o cũ 䳌 đưa Ӓa qፅᶘế đ 瓀瓀ợp lý để đạ được lợi 瓀ፅậ i ưፅ (湩 a ma , 2005). T瓀aᶘ v䁢o đó, 瓀ọ có 瓀ể bá cổ p瓀iếፅ để Ӓá 瓀瓀ፅa lỗ (Ka瓀 ema & TveӒ kᶘ 1979; AckeӒ , 2014; BakeӒ & RicciaӒdi 2014). 䳌瓀i cứፅ dựa v䁢o lý 瓀ፅᶘế 䁢i c瓀í 瓀 ( Ӓፅᶘề 瓀䳌 v䁢瓀䁢瓀 vi) để kiểm Ӓa m i qፅa 瓀ệ 䳌iữa 瓀ậ 瓀ứ Ӓủi Ӓo (k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ ) v䁢 lợi 瓀ፅậ mo 䳌 đợi của 瓀䁢 đ ፅ ư. K i䳌瓀 (1921) p瓀 biệ ự k瓀ác 瓀aፅ 䳌iữa Ӓủi Ӓo v䁢 k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ 瓀ư aፅ䳌 cả 瓀ai đềፅ có 䳌瓀ĩa l䁢 Ӓủi Ӓo, 瓀ư 䳌 c瓀ỉ k瓀ác về xác ፅấ biế 瓀aᶘ k瓀ô 䳌 biế về k瓀ả ă 䳌瓀䁢瓀 cô 䳌 k瓀i qፅᶘế đ 瓀 đ ፅ ư cổ p瓀iếፅ. Do đó, 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo về đ ፅ ư cổ p瓀iếፅ l䁢 mức độ Ӓủi Ӓo m䁢瓀䁢 đ ፅ ư cảm 瓀ậ k瓀i biế xác ፅấ 瓀䁢瓀 cô 䳌. 瓀ậ 瓀ức k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ về đ ፅ ư cổ p瓀iếፅ l䁢 mức độ k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ m䁢瓀䁢 đ ፅ ư cảm 瓀ậ k瓀i k瓀ô 䳌 biế xác ፅấ 瓀䁢瓀 cô 䳌. Dựa v䁢o ự p瓀 biệ Ӓ , 䳌瓀i cứፅ kiểm Ӓa mức độ Ӓủi Ӓo v䁢 k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ của 瓀䁢 đ ፅ ư k瓀i đ ፅ ư cổ p瓀iếፅ. 2.3 Lý thuyết dự định hành vi (TPB) Lý 瓀ፅᶘế dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi (TPB) được p瓀á Ӓiể ừ lý 瓀ፅᶘế 瓀䁢瓀 độ 䳌瓀ợp lý (TRA – T瓀eoӒᶘ of Rea o ed Ac io ) bởi các ác 䳌iả (Fi 瓀bei , 1967; Ajze & Fi 瓀bei , 1975). T瓀eo TRA, 瓀ái độ 瓀ướ 䳌 đế 瓀䁢瓀 vi v䁢 c瓀ፅẩ mực c瓀ủ qፅa l䁢瓀ai ᶘếፅ c瓀í 瓀 để 䳌iải 瓀íc瓀 dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi. 湩aፅ đó, Ajze (1991) bổ ፅ 䳌瓀 m ᶘếፅ “kiểm oá 瓀䁢瓀 vi được 瓀ậ 瓀ức” 瓀ằm p瓀ả á 瓀 việc 瓀ực 瓀iệ 瓀䁢瓀 vi đó dễ d䁢䳌瓀aᶘ k瓀ó k瓀ă . 䳌瓀i cứፅ ử dụ 䳌 lý 瓀ፅᶘế dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi để xác đ 瓀瓀䁢瓀 vi dự đ 瓀 đ ፅ ư cổ p瓀iếፅ của 瓀䁢
11 đ ፅ ư. Bởi vì dự đ 瓀 c䁢䳌 cao, k瓀ả ă 䳌 đ ፅ ư cổ p瓀iếፅ 瓀ực ự c䁢䳌 cao (Ajze , 1991). 2.4 Lược khảo nghiên cứu và đề nghị các giả thuyết 2.4.1 Ảnh hưởng trực tiếp Tính cởi mở: 䳌ười cởi mở 瓀ườ 䳌 có Ӓí ưở 䳌 ượ 䳌 cao, đổi mới v䁢 có xፅ 瓀ướ 䳌 ử dụ 䳌瓀ô 䳌 i Ӓo 䳌 các qፅᶘế đ 瓀 của 瓀ọ ( c Ӓae & o a, 1997; aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; Pi ji akikool, 2018). ác 䳌瓀i cứፅ ìm 瓀ấᶘ m i qፅa 瓀ệ 䳌iữa í 瓀 cởi mở v䁢 dự đ 瓀 đ ፅ ư l䁢 cù 䳌 c瓀iềፅ (Ak瓀 aӒ & Ba ool, 2012; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016; AӒe & Hamamcı, 2020); 䳌ược c瓀iềፅ ( aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016); v䁢 k瓀ô 䳌 ả 瓀瓀ưở 䳌 ( aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021). 䳌瓀i cứፅ đề 䳌瓀䳌iả 瓀ፅᶘế H1.1 瓀ư aፅ䳌 H1.1: Tính cởi mở có ảnh hưởng cùng chiều với dự định đầu tư. Tính tận tâm: 䳌ười có í 瓀 ậ m 瓀ườ 䳌 có ý c瓀í mạ 瓀 mẽ, mục i ፅ v䁢 đ 瓀瓀ướ 䳌瓀䁢瓀 cô 䳌 ( c Ӓae & o a, 1997; Pi ji akikool, 2018). ác 䳌瓀i cứፅ 瓀 ፅ 瓀ế đềፅ ìm 瓀ấᶘ m i qፅa 瓀ệ 瓀ፅậ c瓀iềፅ 䳌iữa í 瓀 ậ m v䁢 dự đ 瓀 đ ፅ ư ( a da & 湩aፅӒab瓀, 2016; AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021), v䁢 mộ k瓀ác k瓀ô 䳌 ìm 瓀ấᶘ ự ả 瓀瓀ưở 䳌 ( aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016; AӒe & Hamamcı, 2020). Từ đó, 䳌iả 瓀ፅᶘế H1.2 được đề 䳌瓀瓀ư aፅ䳌 H1.2: Tính tận tâm có ảnh hưởng cùng chiều với dự định đầu tư. Tính hướng ngoại: 䳌ười có í 瓀 các瓀瓀ướ 䳌䳌oại 瓀ườ 䳌 lፅô ፅᶘ 䳌瓀ĩ íc瓀 cực (Pe eӒ o , 2007; David o a d Be䳌leᶘ, 2012), 瓀íc瓀 Ӓủi Ӓo v䁢 k瓀ô 䳌䳌ại về 瓀ፅa lỗ (Be i c瓀ke v䁢 cộ 䳌 ự, 2019). ộ 䳌瓀i cứፅ ìm 瓀ấᶘ m i qፅa 瓀ệ 䳌iữa í 瓀瓀ướ 䳌䳌oại v䁢
12 dự đ 瓀 đ ፅ ư l䁢 cù 䳌 c瓀iềፅ ( aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016); 䳌ược c瓀iềፅ ( a da & 湩aፅӒab瓀, 2016); k瓀ô 䳌 ả 瓀瓀ưở 䳌 ( aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; AӒe & Hamamcı, 2020; AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021). Dựa v䁢o kế qፅả Ӓ , 䳌iả 瓀ፅᶘế H1.3 được đặ Ӓa 瓀ư aፅ䳌 H1.3: Tính hướng ngoại có ảnh hưởng cùng chiều với dự định đầu tư. Tính dễ chịu: 䳌ười có í 瓀 dễ c瓀 ፅ 瓀ườ 䳌 có ፅᶘ 䳌瓀ĩ íc瓀 cực, v䁢 có 瓀ể x ᶘ dự 䳌 các m i qፅa 瓀ệ với 瓀ữ 䳌䳌ười k瓀ác (DፅӒa d v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; BeckeӒ v䁢 cộ 䳌 ự, 2012; David o & Be䳌leᶘ, 2012). ộ 䳌瓀i cứፅ ìm 瓀ấᶘ í 瓀 dễ c瓀 ፅ ác độ 䳌 đế dự đ 瓀 đ ፅ ư l䁢 cù 䳌 c瓀iềፅ ( a da & 湩aፅӒab瓀, 2016); 䳌ược c瓀iềፅ (AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021); v䁢 k瓀ô 䳌 ả 瓀瓀ưở 䳌 ( aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016; AӒe & Hamamcı, 2020). Từ kế qፅả Ӓ , 䳌iả 瓀ፅᶘế H1.4 được đề xፅấ 䳌 H1.4: Tính dễ chịu có ảnh hưởng cùng chiều với dự định đầu tư. Tính nhạy cảm: 䳌ười có í 瓀瓀ạᶘ cảm 瓀ườ 䳌 có cảm xúc bấ ổ , 瓀aᶘ lo lắ 䳌 v䁢 k瓀ả ă 䳌 kiểm oá 瓀ấp ( c Ӓae & o a, 1997; aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008). ộ 䳌瓀i cứፅ ìm 瓀ấᶘ m i qፅa 瓀ệ 䳌iữa í 瓀瓀ạᶘ cảm v䁢 dự đ 瓀 đ ፅ ư l䁢瓀ፅậ c瓀iềፅ (AӒe & Hamamci, 2020; AӒe v䁢 cộ 䳌 ự, 2021); 䳌ược c瓀iềፅ ( aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016); v䁢 k瓀ô 䳌 ả 瓀瓀ưở 䳌 ( aᶘfield v䁢 cộ 䳌 ự, 2008). Từ 瓀ữ 䳌 p瓀 íc瓀 Ӓ , 䳌iả 瓀ፅᶘế H1.5 được đặ Ӓa 瓀ư aፅ䳌 H1.5: Tính nhạy cảm có ảnh hưởng ngược chiều đến dự định đầu tư. ộ 䳌瓀i cứፅ ìm 瓀ấᶘ ự ᶘ ፅ 瓀íc瓀 Ӓủi Ӓo có m i qፅa 瓀ệ 瓀ፅậ c瓀iềፅ với í 瓀 cởi mở, ậ m v䁢瓀ạᶘ cảm v䁢䳌ược c瓀iềፅ với
13 í 瓀 dễ c瓀 ፅ (湩oa e & 瓀miel, 2005; Do瓀me v䁢 cộ 䳌 ự, 2010; Pa & 湩 a ma , 2013; Wo 䳌 & aӒdፅcci, 2013; Pak v䁢 a瓀mood, 2015; Pi ji akikool, 2018). TӒa 䳌 & K瓀ፅo 䳌 (2017) ìm 瓀ấᶘ í 瓀 cởi mở, 瓀ướ 䳌䳌oại v䁢瓀ạᶘ cảm ác độ 䳌瓀ፅậ c瓀iềፅ với 瓀ậ 瓀ức k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ v䁢 í 瓀瓀ướ 䳌䳌oại ác độ 䳌 Ӓực iếp đế 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo. Dựa v䁢o kế qፅả Ӓ , các 䳌iả 瓀ፅᶘế được đề 䳌瓀瓀ư aፅ䳌 H2.1 - H2.5: Tính cởi mở, tận tâm, hướng ngoại, dễ chịu có ảnh hưởng cùng chiều và tính nhạy cảm có ảnh hưởng ngược chiều đến nhận thức rủi ro. H3.1 - H3.5: Tính cởi mở, tận tâm, hướng ngoại, dễ chịu có ảnh hưởng cùng chiều và tính nhạy cảm có ảnh hưởng ngược chiều đến nhận thức không chắc chắn. ộ ác 䳌iả đ ìm 瓀ấᶘ ự ả 瓀瓀ưở 䳌 của 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo v䁢瓀ậ 瓀ức k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ đế kế qፅả đ ፅ ư (Lim v䁢 cộ 䳌 ự, 2016; TӒa 䳌 & K瓀ፅo 䳌, 2017; TӒa 䳌 & T瓀o, 2017; Ak瓀 aӒ & Da , 2020). Do đó, các 䳌iả 瓀ፅᶘế H4 v䁢 H5 được đề 䳌瓀䳌 H4: Nhận thức rủi ro có ảnh hưởng cùng chiều đến kết quả đầu tư H5: Nhận thức không chắc chắn có ảnh hưởng cùng chiều đến kết quả đầu tư. ác 䳌瓀i cứፅ Ӓước đ ᶘ cũ 䳌 ìm 瓀ấᶘ ự 瓀䁢i lò 䳌 với kế qፅả đ ፅ ư ả 瓀瓀ưở 䳌 đế qፅᶘế đ 瓀 đ ፅ ư (瑲opi & Ramaᶘa瓀, 2007; Ramaᶘa瓀 v䁢 cộ 䳌 ự, 2009; P瓀a & Z瓀oፅ, 2014; a da & 湩aፅӒab瓀, 2016; AӒe , & aᶘma Hamamci, 2020; 湩瓀e瓀a a v䁢 cộ 䳌 ự, 2021). Do đó, 䳌瓀i cứፅ đề xፅấ với 䳌iả 瓀ፅᶘế H6 瓀ư aፅ䳌 H6: Kết quả đầu tư có ảnh hưởng cùng chiều đến dự định đầu tư. 2.4.2 Ảnh hưởng gián tiếp ộ 䳌瓀i cứፅ ìm 瓀ấᶘ vai Ӓò Ӓፅ 䳌䳌ia của các ᶘếፅ aፅ kế i m i qፅa 瓀ệ 䳌iữa í 瓀 các瓀 v䁢 dự đ 瓀 đ ፅ ư v䁢 kế qፅả
14 đ ፅ ư, bao 䳌ồm䳌 Ӓủi Ӓo 䁢i c瓀í 瓀 ( a da & 湩aፅӒab瓀, 2016); m Ӓạ 䳌 íc瓀 cực (TӒa 䳌, K瓀ፅo 䳌 & T瓀o, 2016); 瓀ậ 瓀ức ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ (TӒa 䳌 & K瓀ፅo 䳌, 2017); 瓀ái độ 瓀ướ 䳌 đế đ ፅ ư (Ak瓀 aӒ & Da , 2019); c瓀ấp 瓀ậ Ӓủi Ӓo (Ak瓀 aӒ & Da , 2020); kế qፅả đ ፅ ư (TӒa 䳌 & T瓀o, 2017). Do đó, 䳌iả 瓀ፅᶘế H7 đề xፅấ 瓀ư aፅ䳌 H7: Nhận thức rủi ro, nhận thức sự không chắc chắn và kết quả đầu tư giữ vai trò trung gian trong tác động của đặc điểm tính cách cá nhân với dự định tiếp tục đầu tư vào cổ phiếu trong tương lai. 2.4.3 Mô hình nghiên cứu Dựa Ӓ lý 瓀ፅᶘế í 瓀 các瓀, 䁢i c瓀í 瓀, dự đ 瓀瓀䁢瓀 vi v䁢 m i qፅa 瓀ệ Ӓo 䳌 các lược k瓀ảo 䳌瓀i cứፅ, mô 瓀ì 瓀䳌瓀i cứፅ đề xፅấ Hì 瓀 2.1 (Nguồn: đề xuất của tác giả) ả 瓀瓀ưở 䳌 Ӓực iếp, ả 瓀瓀ưở 䳌䳌iá iếp. Hình 2.1. Mô hình nghiên cứu đề uất của tác giả
15 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ 3.1 uy trình nghiên cứu 䳌瓀i cứፅ ử dụ 䳌 p瓀ươ 䳌 p瓀áp đ 瓀 í 瓀 v䁢 đ 瓀 lượ 䳌, với ba 䳌iai đoạ c瓀í 瓀䳌 (i) p瓀ỏ 䳌 vấ ፅ 6 c瓀ፅᶘ 䳌ia 䁢i c瓀í 瓀, (ii) điềፅ Ӓa ơ bộ với 265 瓀䁢 đ ፅ ư v䁢 (iii) k瓀ảo á c瓀í 瓀瓀ức với 600 瓀䁢 đ ፅ ư v䁢瓀ậ được 465 c ፅ Ӓả lời với đ ᶘ đủ 瓀ô 䳌 i , đạ ỷ lệ 78%. ác cፅộc p瓀ỏ 䳌 vấ 瓀ằm p瓀á Ӓiể các 瓀a 䳌 đo 瓀ậ 瓀ức về Ӓủi Ӓo v䁢 ự k瓀ô 䳌 c瓀ắc c瓀ắ , v䁢 điềፅ c瓀ỉ 瓀 các c ፅ 瓀ỏi về đặc điểm í 瓀 các瓀, kế qፅả đ ፅ ư v䁢 ý đ 瓀 đ ፅ ư. K瓀ảo á ơ bộ 265 瓀䁢 đ ፅ ư 瓀ằm kiểm Ӓa độ i cậᶘ của các 瓀a 䳌 đo v䁢 p瓀 íc瓀 các 瓀 k瓀ám p瓀á. 湩aፅ đó, k瓀ảo á c瓀í 瓀瓀ức ừ 465 瓀䁢 đ ፅ ư Ӓả lời 瓀ợp lệ 瓀ô 䳌 qፅa các cô 䳌 cụ Ӓực ፅᶘế 瓀ư Zalo, facebook v䁢 email v䁢 Ӓực iếp điềፅ Ӓa đế 瓀䁢 đ ፅ ư. T瓀ực 瓀iệ k瓀ảo á c瓀í 瓀瓀ức để kiểm Ӓa các 䳌iả 瓀ፅᶘế , Ӓả lời các c ፅ 瓀ỏi v䁢 mục i ፅ của 䳌瓀i cứፅ. 3.2 Thang đo nghiên cứu sơ bộ Dựa v䁢o kế qፅả 䳌瓀i cứፅ đ 瓀 í 瓀, 瓀a 䳌 đo 䳌 c dù 䳌䳌瓀i cứፅ ơ bộ ( 瓀áp) 䳌ồm c瓀í 瓀a 䳌 đo với ba mươi ám biế qፅa á được p瓀á Ӓiể được Ӓì 瓀 b䁢ᶘ Ӓo 䳌 Bả 䳌 3.1. ác c ፅ 瓀ỏi đềፅ l䁢 5 mức độ LikeӒ 䳌 1䳌瓀o䁢 o䁢 k瓀ô 䳌 đồ 䳌 ý, 2䳌 k瓀ô 䳌 đồ 䳌 ý, 3䳌 Ӓፅ 䳌 lập, 4䳌 đồ 䳌 ý v䁢 5䳌瓀o䁢 o䁢 đồ 䳌 ý. 3.3 Phân tích nghiên cứu sơ bộ 䳌瓀i cứፅ 瓀ực 瓀iệ kiểm Ӓa độ i cậᶘ 9 瓀a 䳌 đo. 湩aፅ k瓀i loại bỏ các biế qፅa á có ươ 䳌 qፅa biế ổ 䳌瓀ỏ 瓀ơ 0,3 (OPE 5, O 4, EXT3, EXT4, A瑲R4, RI湩K3, RI湩K4, U E3, U E4), ấ cả các 瓀a 䳌 đo đềፅ có 瓀ệ Ӓo bac瓀’ Alp瓀a > 0,7 v䁢 ươ 䳌 qፅa biế ổ 䳌 của các biế qፅa á Ӓo 䳌 ừ 䳌瓀a 䳌 đo lớ 瓀ơ 0,3.
16 Bảng 3.1. Thang đo nghiên cứu sơ bộ Biế qፅa “T瓀a 䳌 đo 䳌 c “Tác 䳌iả” á” 1. Tí 瓀 cởi mở 5 Kovaleva v䁢 cộ 䳌 ự (2013) 2. Tí 瓀 ậ m 4 Kovaleva v䁢 cộ 䳌 ự (2013) 3. Tí 瓀瓀ướ 䳌䳌oại 4 Kovaleva v䁢 cộ 䳌 ự (2013) 4. Tí 瓀 dễ c瓀 ፅ 4 Kovaleva v䁢 cộ 䳌 ự (2013) 5. Tí 瓀瓀ạᶘ cảm 4 Kovaleva v䁢 cộ 䳌 ự (2013) K i䳌瓀 (1921) v䁢䳌瓀i 6. 瓀ậ 瓀ức Ӓủi Ӓo 4 cứፅ đ 瓀 í 瓀 7. 瓀ậ 瓀ức k瓀ô 䳌 K i䳌瓀 (1921) v䁢䳌瓀i 4 c瓀ắc c瓀ắ cứፅ đ 瓀 í 瓀 8. Kế qፅả đ ፅ ư 3 Lươ 䳌 & H䁢 (2011) 9. Dự đ 瓀 đ ፅ ư Dodd v䁢 cộ 䳌 ự (1991); 6 ươ 䳌 lai 湩odelፅ d & O瓀ma , (2003) Tổ 䳌 cộ 䳌 38 䳌ፅồ 䳌 Tổ 䳌瓀ợp của ác 䳌iả 湩aፅ k瓀i p瓀 íc瓀瓀 k瓀ám p瓀á (EFA), các biế qፅa á có Ӓọ 䳌 ải 瓀 với 瓀ệ 瓀ỏ 瓀ơ 0,4 ( EU1, EU3, OPE 4) ẽ được loại bỏ. Kế qፅả EFA ơ bộ ( =265) bao 䳌ồm 9 瓀a 䳌 đo với 26 biế qፅa á ươ 䳌 ứ 䳌 (Bả 䳌 3.2) ẽ được ử dụ 䳌 c瓀o 䳌瓀i cứፅ c瓀í 瓀瓀ức ( =465).
17 Bảng 3.2. Tổng hợp thang đo và biến quan sát nghiên cứu chính thức (n=465) biế ፅ 瓀ỏi - biế qፅa á T瓀a 䳌 đo 1. Tính cởi mở (OPEN) OPE 1 Tôi đá 瓀䳌iá cao các Ӓải 䳌瓀iệm 瓀ẩm mỹ v䁢瓀ội 瓀oạ OPE 2 Tôi l䁢䳌ười ò mò về 瓀iềፅ 瓀ứ k瓀ác 瓀aፅ OPE 3 Tôi có k瓀ả ă 䳌 ưở 䳌 ượ 䳌 2. Tính tận tâm (CON) O 1 Tôi l䁢m mọi việc p瓀ải đạ 瓀iệፅ qፅả O 2 Tôi l䁢䳌ười 瓀ậ Ӓọ 䳌 Ӓo 䳌 cô 䳌 việc O 3 Tôi l䁢䳌ười có kế 瓀oạc瓀 v䁢瓀ực 瓀iệ 瓀eo kế 瓀oạc瓀 3. Tính hướng ngoại (EXT) EXT1 Tôi l䁢䳌ười 瓀oải mái v䁢瓀瓀iệ 瓀o䁢 đồ 䳌. EXT2 Tôi l䁢䳌ười Ӓấ 瓀iệ ì 瓀 4. Tính dễ chịu (AGR) A瑲R1 Tôi 瓀aᶘ i 䳌ười k瓀ác* A瑲R2 Tôi dễ bắ lỗi 䳌ười k瓀ác * A瑲R3 Tôi l䁢䳌ười lạ 瓀 lù 䳌 v䁢 k瓀ó 䳌 * 5. Tính nhạy cảm (NE ) EU2 Tôi 瓀aᶘ lo lắ 䳌瓀iềፅ EU4 Tôi l䁢䳌ười bì 瓀 ĩ 瓀 v䁢 kiểm oá că 䳌瓀ẳ 䳌 * 6. Nhận thức rủi ro (RISK): Mặc dù tôi biết xác suất để đạt được kết quả tốt khi đầu tư vào cổ phiếu..., tôi vẫn cảm thấy rủi ro. RI湩K1 ả 瓀 báo, đa 䳌 kiểm oá 瓀oặc ạm dừ 䳌䳌iao d c瓀. RI湩K2 瑲iá Ӓ dưới 10,000 Việ am đồ 䳌