Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Chính sách nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng ở CHDCND Lào đến năm 2020

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN<br /> ------------*----------<br /> <br /> SOUKTHAVONE VONGSAY<br /> <br /> CHÍNH SÁCH NHÀ NƯỚC VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ<br /> TÍN DỤNG Ở CHDCND LÀO ĐẾN NĂM 2020<br /> <br /> Chuyªn ngµnh : Kinh doanh th−¬ng m¹i (Kinh tÕ vµ qu¶n lý th−¬ng m¹i)<br /> M· sè<br /> : 62 34 01 21<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> Hà Nội - 2016<br /> <br /> Công trình này được hoàn thành tại<br /> <br /> Trường Đại học Kinh tế Quốc dân<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. PGS.TS. Nguyễn Văn Tuấn<br /> 2. PGS.TS. Trần Đăng Khâm<br /> Phản biện 1:<br /> <br /> Phản biện 2:<br /> <br /> Phản biện 3:<br /> <br /> Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Nhà nước<br /> họp tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội<br /> vào hồi<br /> <br /> giờ<br /> <br /> ngày<br /> <br /> tháng<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại:<br /> - Thư viện Quốc gia<br /> - Thư viện Đại học Kinh tế Quốc dân<br /> <br /> năm 2016<br /> <br /> 1<br /> <br /> LỜI MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Trong những năm qua, CHDCND Lào đã rất tích cực theo đuổi chủ trương hội nhập<br /> khu vực và toàn cầu, đẩy mạnh hợp tác với các nước bạn bè và các đối tác chiến lược, trong<br /> đó, những dấu mốc hội nhập quan trọng cần phải kể đến đó là: gia nhập Hiệp hội các quốc gia<br /> Đông Nam Á (ASEAN) năm 1997; gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2013<br /> và gia nhập Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) vào ngày 31/12/2015. Có thể nói, hội nhập<br /> kinh tế quốc tế đã và sẽ đem lại cho CHDCND Lào nhiều cơ hội song hành với nhiều thách<br /> thức trong thời gian tới. Bên cạnh đó, sự phát triển của khoa học công nghệ ngày nay đã thúc<br /> đẩy sự chuyển dịch mạnh mẽ trong cơ cấu các ngành kinh tế của các quốc gia theo hướng<br /> tăng tỷ trọng các ngành có hàm lượng khoa học công nghệ cao và các ngành dịch vụ, đặc<br /> biệt là các ngành đem lại giá trị gia tăng cao như ngân hàng, tài chính, bảo hiểm, logistics,<br /> công nghệ thông tin. Trong xu thế đó, việc phát triển dịch vụ tài chính ngân hàng, trong đó<br /> có dịch vụ tín dụng (DVTD), là một định hướng đúng đắn, nhằm thúc đẩy nhanh quá trình<br /> phát triển của CHDCND Lào. Tuy nhiên, thực tế hiện nay cho thấy, sự phát triển của DVTD<br /> tại Lào còn rất hạn chế, biểu hiện ở quy mô tín dụng còn nhỏ; đối tượng, phạm vi cung cấp<br /> dịch vụ còn hạn hẹp; phương thức cung ứng dịch vụ còn đơn giản, đơn điệu; chất lượng,<br /> hiệu quả dịch vụ còn thấp... Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, những hạn chế này sẽ trở<br /> thành những thách thức không nhỏ cho sự phát triển lĩnh vực DVTD nói riêng và sự phát<br /> triển kinh tế của CHDCND Lào nói chung.<br /> Đối với mỗi quốc gia, hệ thống luật pháp, cơ chế chính sách, sự quản lý vĩ mô của Nhà<br /> nước là những yếu tố bên trong mang tính quyết định đối với sự phát triển kinh tế đất nước<br /> nói chung và của mỗi ngành kinh tế nói riêng. Đặc biệt trong bối cảnh hội nhập, mỗi quốc gia<br /> đều phải rất nỗ lực cải thiện hệ thống khuôn khổ pháp lý để đáp ứng yêu cầu hội nhập khi trở<br /> thành thành viên của các Hiệp định thương mại song phương và đa phương trong khu vực và<br /> trên thế giới. Có thể khẳng định, lĩnh vực tín dụng của CHDCND Lào trong thời gian qua<br /> chưa đạt được những bước phát triển lớn, một phần cơ bản là do hệ thống chính sách Nhà<br /> nước về phát triển dịch vụ tín dụng tại Lào còn chưa hoàn thiện. Nhà nước Lào còn thiếu kinh<br /> nghiệm trong việc đưa ra những chính sách hợp lý nhằm tạo nên những bước đột phá trên con<br /> đường phát triển của lĩnh vực tín dụng trong nền kinh tế quốc dân.<br /> Nhằm thúc đẩy sự phát triển dịch vụ tín dụng của CHDCND Lào trong thời gian tới,<br /> tận dụng được những cơ hội và hạn chế những thách thức mà hội nhập đem lại, việc cải<br /> thiện và đổi mới hệ thống chính sách quản lý vĩ mô của Nhà nước trong lĩnh vực tín dụng<br /> đang trở thành một yêu cầu mang tính cấp thiết hiện nay. Chính vì vậy, tác giả đã lựa chọn<br /> đề tài: “Chính sách Nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng ở CHDCND Lào đến năm<br /> 2020” làm Luận án tiến sĩ kinh tế của nghiên cứu sinh.<br /> 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của Luận án<br /> Mục đích của Luận án:<br /> - Mục tiêu nghiên cứu tổng quát của Luận án là tìm kiếm giải pháp nhằm hoàn thiện<br /> chính sách Nhà nước về phát triển DVTD tại CHDCND Lào, qua đó tạo điều kiện thuận lợi<br /> cho sự phát triển của DVTD tại CHDCND Lào trong bối cảnh CHDCND Lào đang đẩy<br /> mạnh hội nhập kinh tế quốc tế với các nước trong khu vực và trên thế giới.<br /> <br /> 2<br /> <br /> - Mục tiêu nghiên cứu cụ thể của Luận án là đề xuất hệ thống giải pháp nhằm hoàn<br /> thiện chính sách Nhà nước về phát triển DVTD ở CHDCND Lào, tập trung vào DVTD do<br /> các tổ chức tín dụng (TCTD) cung cấp, đến năm 2020. Hệ thống chính sách Nhà nước về<br /> phát triển DVTD ở CHDCND Lào được Luận án nghiên cứu với ba trụ cột cơ bản: chính<br /> sách Nhà nước về phát triển các TCTD; chính sách Nhà nước về phát triển các chủ thể sử<br /> dụng DVTD; và chính sách Nhà nước về phát triển các sản phẩm DVTD.<br /> Nhiệm vụ nghiên cứu của Luận án: Để đạt được mục đích của Luận án nêu trên,<br /> Luận án tập trung giải quyết những nhiệm vụ sau:<br /> - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về chính sách của Nhà nước về phát triển tín dụng nhằm<br /> thúc đẩy phát triển DVTD của nước CHDCND Lào.<br /> - Phân tích thực trạng chính sách của Nhà nước về phát triển DVTD ở CHDCND Lào<br /> trong thời gian qua, trên cơ sở đó chỉ ra những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên<br /> nhân dẫn đến những hạn chế.<br /> - Đề xuất hệ thống các giải pháp hoàn thiện chính sách Nhà nước về phát triển dịch vụ<br /> tín dụng ở CHDCND Lào đến năm 2020.<br /> 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Luận án<br /> Đối tượng nghiên cứu của Luận án:<br /> Đối tượng nghiên cứu của Luận án là chính sách Nhà nước về phát triển DVTD và<br /> tiếp cận chủ yếu trên giác độ thương mại, bao gồm chính sách Nhà nước về phát triển sản<br /> phẩm DVTD, phát triển chủ thể cung ứng DVTD và phát triển chủ thể sử dụng DVTD.<br /> Chính sách tín dụng (CSTD) có nội dung rộng lớn, bao hàm cả CSTD của Ngân hàng<br /> Nhà nước và CSTD của bản thân mỗi một TCTD hoặc các tổ chức tài chính tham gia hoạt<br /> động cung ứng dịch vụ tín dụng. Tuy nhiên, đối tượng nghiên cứu và giải quyết của Luận án<br /> là chính sách Nhà nước về phát triển DVTD do các TCTD cung cấp. Với dịch vụ tín dụng<br /> này, chủ thể cung ứng dịch vụ là các TCTD được thành lập hợp pháp và thực hiện nghiệp vụ<br /> cấp tín dụng theo quy định của Luật các tổ chức tín dụng, bao gồm: Ngân hàng và các tổ<br /> chức tín dụng phi ngân hàng (công ty tài chính; công ty cho thuê tài chính; quỹ tín dụng;<br /> hợp tác xã tín dụng... ); và khách hàng tiếp nhận dịch vụ là các doanh nghiệp, các tổ chức<br /> kinh tế - xã hội và các cá nhân. Bên cạnh đó, khái niệm DVTD trong Luận án này không<br /> bao hàm nghĩa “Tín dụng chính sách” của Nhà nước, bởi tín dụng chính sách chỉ là một loại<br /> tín dụng có tính chất ưu đãi cho một số đối tượng và chương trình kinh tế - xã hội nhất định.<br /> Như vậy, Luận án chỉ tập trung nghiên cứu chính sách Nhà nước ở tầm vĩ mô, đóng<br /> vai trò là công cụ quản lý và điều hành hoạt động dịch vụ tín dụng trong nền kinh tế quốc<br /> dân, mà không đi vào phân tích CSTD mang tính vi mô thuộc sách lược và nghiệp vụ kinh<br /> doanh của mỗi TCTD. Về giác độ nghiên cứu, Luận án nghiên cứu thực trạng và đề xuất<br /> giải pháp hoàn thiện chính sách Nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng đứng trên giác độ<br /> của các cơ quan Nhà nước ban hành chính sách phát triển dịch vụ tín dụng tại CHDCND<br /> Lào hiện nay, bao gồm: Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và các Bộ, ngành có liên quan.<br /> Phạm vi nghiên cứu của Luận án:<br /> Về không gian nghiên cứu, Luận án tập trung nghiên cứu về chính sách Nhà nước về<br /> phát triển DVTD, tập trung vào DVTD do các TCTD cung cấp, tại CHDCND Lào.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Về thời gian nghiên cứu, Luận án tập trung nghiên cứu thực trạng hệ thống chính<br /> sách Nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng và thực trạng phát triển dịch vụ tín dụng tại<br /> CHDCND Lào trong giai đoạn 2000 - 2015 và định hướng giải pháp hoàn thiện hệ thống<br /> chính sách Nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng tại CHDCND Lào đến năm 2020.<br /> 4. Những đóng góp mới về mặt khoa học của Luận án<br /> Về phương diện lý luận, Luận án đã có đóng góp: (i) Tổng kết được kinh nghiệm<br /> hoàn thiện chính sách phát triển dịch vụ tín dụng ở Trung Quốc, Hàn Quốc và Việt Nam, là<br /> những nước có điều kiện tương đồng với CHDCND Lào, qua đó, đúc kết được những bài<br /> kinh nghiệm mới, tạo điều kiện cho việc phát triển dịch vụ tín dụng ở CHDCND Lào; (ii)<br /> Hệ thống hóa và làm rõ hơn một số vấn đề lý luận cơ bản về dịch vụ tín dụng và chính sách<br /> của Nhà nước nhằm phát triển dịch vụ tín dụng, làm rõ nội dung chính sách phát triển dịch<br /> vụ tín dụng trên ba trụ cột: Chính sách phát triển các chủ thể cung cấp dịch vụ - các tổ chức<br /> tín dụng; chính sách phát triển các chủ thể sử dụng dịch vụ - các khách hàng của các TCTD;<br /> chính sách phát triển các sản phẩm dịch vụ tín dụng; (iii) Luận án xây dựng được hệ thống<br /> các chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển dịch vụ tín dụng cũng như hệ thống các chỉ tiêu đánh<br /> giá mức độ hoàn thiện của chính sách phát triển dịch vụ tín dụng, đồng thời, luận giải được<br /> các nhân tố ảnh hưởng tới mức độ hoàn thiện của chính sách phát triển dịch vụ tín dụng.<br /> Về phương diện thực tiễn, Luận án đã phân tích được thực trạng chính sách phát<br /> triển DVTD của CHDCND Lào trên ba trụ cột: Chính sách phát triển các chủ thể cung cấp<br /> dịch vụ - các TCTD; chính sách phát triển các chủ thể sử dụng dịch vụ - các khách hàng của<br /> các TCTD; chính sách phát triển các sản phẩm DVTD, qua đó, khẳng định chính sách phát<br /> triển dịch vụ tín dụng của CHDCND Lào chưa hoàn thiện. Từ những nguyên nhân chủ quan<br /> và khách quan khiến chính sách phát triển DVTD của CHDCND Lào chưa hoàn thiện và<br /> định hướng hoàn thiện chính sách, Luận án đã đề xuất được 10 nhóm giải pháp và 2 nhóm<br /> kiến nghị nhằm hoàn thiện chính sách phát triển DVTD của CHDCND Lào đến năm 2020.<br /> 5. Ý nghĩa của Luận án<br /> - Ý nghĩa về lý luận: Luận án tổng hợp được những vấn đề lý thuyết về chính sách<br /> Nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng.<br /> - Ý nghĩa về thực tiễn: Luận án mô tả và phân tích thực trạng chính sách của Nhà<br /> nước Lào đối với phát triển dịch vụ tín dụng, từ đó đề xuất được hệ thống giải pháp nhằm<br /> hoàn thiện hệ thống chính sách. Kết quả nghiên cứu của Luận án có thể làm tài liệu tham<br /> khảo trong nghiên cứu, giảng dạy ở các trường đại học; là tài liệu tham khảo trong hoạch<br /> định chính sách của Nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng.<br /> 6. Kết cấu của Luận án<br /> Ngoài Lời mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Luận án được kết cấu<br /> thành 4 chương:<br /> Chương 1: Tổng quan nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu<br /> Chương 2: Tổng quan chính sách Nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng<br /> Chương 3: Thực trạng chính sách Nhà nước về phát triển dịch vụ tín dụng ở<br /> CHDCND Lào<br /> Chương 4: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện chính sách Nhà nước về phát triển<br /> dịch vụ tín dụng ở CHDCND Lào<br /> <br />