Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Nghiên cứu đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ đô thị

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI<br /> ----------<br /> <br /> PHẠM HOÀI CHUNG<br /> <br /> NGHIÊN CỨU ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN<br /> CƠ SỞ HẠ TẦNG GIAO THÔNG<br /> ĐƯỜNG BỘ ĐÔ THỊ<br /> <br /> NGÀNH: QUẢN LÝ XÂY DỰNG<br /> MÃ SỐ: 62.58.03.02<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ<br /> <br /> HÀ NỘI - 2016<br /> <br /> LUẬN ÁN ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI:<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC GTVT HÀ NỘI<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học:<br /> 1. TS Lý Huy Tuấn - Viện Chiến lược và Phát triển GTVT<br /> <br /> 2. GS.TSKH Nghiêm Văn Dĩnh -Trường Đại học GTVT<br /> <br /> Phản biện 1:<br /> Phản biện 2:<br /> Phản biện 3:<br /> <br /> Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án tiến sĩ cấp<br /> Trường họp tại: Trường Đại học Giao thông Vận tải vào hồi ....... giờ<br /> ...... ngày ..... tháng ..... năm 2016<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:<br /> 1. Thư viện trường Đại học Giao thông vận tải<br /> 2. Thư viện Quốc gia<br /> <br /> 1<br /> <br /> PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài luận án<br /> Trong những năm qua, các đô thị trên toàn quốc đã chú trọng tập<br /> trung đầu tư phát triển CSHT GTĐB mặc dù nguồn vốn bố trí cho<br /> phát triển CSHT GTĐB đô thị bị thiếu hụt trầm trọng. Trong bối cảnh<br /> đó, việc lựa chọn giải pháp huy động vốn hiệu quả có ý nghĩa quan<br /> trọng trong phát triển CSHT GTĐB đô thị Việt Nam.<br /> Hiện nay, chưa có bất kỳ một cơ sở cụ thể nào đánh giá mức độ<br /> đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị dựa trên thực trạng đầu tư phát<br /> triển CSHT GTĐB đô thị. Trên cơ sở các thực trạng đã được nghiên<br /> cứu và phân tích cần đưa ra những đánh giá chung về hoạt động đầu<br /> tư phát triển CSHT GTĐB đô thị tại các đô thị và tìm ra những giải<br /> pháp thiết thực đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị.<br /> Do vậy việc lựa chọn đề tài “Nghiên cứu đầu tư phát triển cơ sở<br /> hạ tầng giao thông đường bộ đô thị” có ý nghĩa quan trọng và cần<br /> thiết về lý luận và thực tiễn cũng như nâng cao chất lượng, hiệu quả<br /> hoạt động đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị.<br /> 2. Mục đích nghiên cứu của luận án<br /> Nghiên cứu cơ sở lý thuyết về đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô<br /> thị và các chỉ tiêu đánh giá mức độ phát triển CSHT GTĐB đô thị;<br /> Phân tích hiện trạng đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị ở Việt Nam<br /> tại một số thành phố điển hình; Đề xuất mô hình kinh tế lượng đánh giá<br /> tác động đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị để đánh giá độ trễ trong<br /> đầu tư, tính toán cho 2 thành phố: Hà Nội và Hồ Chí Minh; Xây dựng chỉ<br /> tiêu đo lường mức độ đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị bền vững<br /> để đánh giá mức độ đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị tại 5 thành<br /> phố nghiên cứu; Đề xuất các giải pháp thiết thực, cụ thể để nâng cao<br /> hiệu quả đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị và Đề xuất thành lập<br /> Quỹ đầu tư phát triển PPP để đảm bảo vốn cho hoạt động đầu tư phát<br /> triển CSHT GTĐB đô thị.<br /> 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu<br />  Đối tượng nghiên cứu của luận án: Hoạt động đầu tư phát<br /> triển CSHT GTĐB đô thị; Nghiên cứu mối quan hệ giữa đầu tư phát<br /> triển CSHT GTĐB đô thị và hoạt động vận tải; Các chỉ tiêu đo lường<br /> mức độ phát triển bền vững (PTBV) CSHT GTĐB đô thị.<br />  Phạm vi nghiên cứu của luận án: nghiên cứu hoạt động đầu tư<br /> phát triển CSHT GTĐB đô thị tại 5 đô thị lớn tiêu biểu là Hà Nội, thành<br /> phố Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu<br /> mô hình hồi quy áp dụng tính toán cho Hà Nội và Hồ Chí Minh.<br /> 4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án<br /> <br /> 2<br /> <br /> a. Ý nghĩa khoa học: Góp phần hoàn thiện cơ sở lý luận về đầu tư<br /> phát triển CSHT GTĐB đô thị; xác định các nhân tố ảnh hưởng đến<br /> hoạt động đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị và sự tăng trưởng các<br /> chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội (KTXH), tập trung phân tích chỉ tiêu<br /> VĐT phát triển CSHT GTĐB đô thị và chỉ tiêu PTBV GTĐB đô thị.<br /> b. Ý nghĩa thực tiễn: Luận án đề cập đến đầu tư phát triển CSHT<br /> GTĐB đô thị cũng như sự tác động của đầu tư phát triển CSHT GTĐB<br /> đô thị tại 05 thành phố lớn: Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hải<br /> Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ đến sự tăng trưởng KTXH.<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu và những đóng góp mới của luận án<br /> a. Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp diễn dịch, phương<br /> pháp quy nạp, Phương pháp nghiên cứu thảo luận chuyên gia (nghiên<br /> cứu định tính), Phương pháp tổng hợp, phân tích, so sánh.<br /> b. Những đóng góp mới của luận án: Luận án đã hệ thống hóa lại<br /> cơ sở lý luận về đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị; Phân tích và đánh<br /> giá hiện trạng đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị tại 5 thành phố là<br /> Hà Nội, Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Đà Nẵng và Cần Thơ giai đoạn từ<br /> 2003-2015; Xây dựng được mô hình mối quan hệ giữa tăng trưởng<br /> GDP với đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị; Xác định độ trễ của<br /> hiệu quả đầu tư công trình GTĐB đô thị cho 02 thành phố thông qua<br /> sử dụng mô hình hồi quy và Xây dựng được Bộ chỉ tiêu đánh giá mức<br /> độ đầu tư PTBV CSHT GTĐB đô thị và đề xuất các giải pháp nâng<br /> cao hiệu quả đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị.<br /> 6. Kết cấu của luận án<br /> Ngoài phần mở đầu, nghiên cứu tổng quan và kết luận kiến nghị,<br /> nội dung luận án bao gồm 03 chương:<br /> Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về đầu tư phát triển CSHT<br /> GTĐB đô thị;<br /> Chương 2: Thực trạng đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị ở<br /> Việt Nam;<br /> Chương 3: Giải pháp tăng cường và nâng cao hiệu quả đầu tư<br /> phát triển CSHT GTĐB đô thị ở Việt Nam.<br /> TỔNG QUAN VỀ CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN<br /> 1. Tình hình nghiên cứu ở trong nước<br /> 1.1. Những công trình nghiên cứu tiêu biểu<br /> Hiện nay Việt Nam đã và đang có nhiều công trình nghiên cứu<br /> thực tế và mang lại thay đổi lớn cho diện mạo ngành GTVT.<br /> 1.2. Những luận án có liên quan<br /> Là các nghiên cứu của nhiều tác giả trong nước về một số khía<br /> cạnh về VĐT phát triển CSHT ngành GTVT, chế độ đấu thầu, các cơ<br /> <br /> 3<br /> <br /> chế chính sách thu hút VĐT có liên quan đến luận án.<br /> 2. Các nghiên cứu ở nước ngoài<br /> Việc phát triển CSHT GTĐB tại các đô thị đã được nghiên cứu<br /> và ứng dụng trên thế giới từ rất lâu như tại Nhật Bản, Mỹ, Đức…<br /> 3. Những tồn tại, khoảng trống của các công trình nghiên cứu<br /> trước đây<br />  Những tồn tại trong các công trình nghiên cứu trước đây:<br /> Số liệu của các nghiên cứu trước đây cũ hoặc đã thay đổi; Chưa<br /> có nghiên cứu sâu, toàn diện về mối quan hệ giữa đầu tư phát triển<br /> CSHT GTĐB đô thị với các chỉ tiêu phát triển KTXH của đô thị và<br /> một số công trình chưa mang tính toàn diện và hệ thống.<br />  Những khoảng trống chưa được nghiên cứu:<br /> Việc huy động vốn nhằm đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị<br /> chưa được quan tâm; Chưa có nghiên cứu toàn diện về mối quan hệ<br /> giữa đầu tư phát triển CSHT GTĐB đô thị với các chỉ tiêu phát triển<br /> KTXH của đô thị; Chưa có các tiêu chuẩn cụ thể được đưa ra để đánh<br /> giá mức độ PTBV CSHT GTĐB đô thị tại các tỉnh và thành phố và<br /> Chưa có những nghiên cứu chi tiết và cụ thể về đầu tư phát triển<br /> CSHT GTĐB đô thị.<br /> CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ ĐẦU TƯ<br /> PHÁT TRIỂN CƠ SỞ HẠ TẦNG GIAO THÔNG<br /> ĐƯỜNG BỘ ĐÔ THỊ<br /> 1.1. Khái quát về phát triển cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ đô<br /> thị<br /> 1.1.1. Đô thị và đô thị hóa<br /> a) Đô thị: Đô thị là điểm tập trung dân cư với mật độ cao, người<br /> dân sống và làm việc theo lối sống thành thị, là trung tâm tổng hợp có<br /> vai trò thúc đẩy sự phát triển KTXH của cả nước, tỉnh hoặc huyện.<br /> b) Đô thị hóa: Đô thị hóa là một quá trình biến đổi các lãnh thổ<br /> trở thành đô thị. Nó là quá trình tập trung dân số vào các đô thị, là sự<br /> hình thành nhanh chóng các điểm dân cư đô thị trên cơ sở phát triển<br /> sản xuất và đời sống.<br /> 1.1.2. Cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ đô thị<br /> 1.1.2.1. Khái niệm cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ đô thị<br /> CSHT GTĐB đô thị là hệ thống CSHT GTĐB được thiết lập tại<br /> các đô thị nhằm mục đích phục vụ cho việc đi lại của người dân cũng<br /> như phục vụ cho việc giao lưu kinh tế bằng đường bộ tại đô thị đó.<br /> 1.1.2.2. Đặc điểm của cơ sở hạ tầng giao thông đường bộ đô thị<br /> CSHT GTĐB đô thị thực hiện chức năng giao thông, vận chuyển<br /> trong đô thị.<br /> <br />