Tóm tắt luận án Tiến sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay

Chia sẻ: Nhiên Hà | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:28

Thêm vào BST

Báo xấu

23
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề, luận án đề xuất các biện pháp quản lý nhằm phối hợp có hiệu quả các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội, góp phần phát triển nguồn nhân lực của Thành phố hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận án Tiến sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay

1 MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài luận án Đào tạo nghề là một khâu quan trọng trong hệ thống giáo dục của các quốc gia. Nó tác động mạnh mẽ đến chất lượng đội ngũ lao động tại các cơ sở trực tiếp sản xuất trong n ền kinh t ế. Việc huy động sức lực, trí tuệ của các lực lượng xã hội trong quá trình đào tạo nghề, đáp ứng đòi hỏi đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng là một trong những vấn đề vừa cơ bản, vừa cấp thiết. Phối hợp các lực lượng xã hội là nhằm phát huy vai trò trách nhiệm của mỗi người, của cả cộng đồng đối với sự nghiệp xây dựng nền giáo dục nước nhà, đặc biệt là trước yêu cầu về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo. Những năm gần đây, công tác phối hợp các lực lượng xã hội trong giáo dục, đào tạo nói chung, đào tạo nghề nói riêng đã được các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân trên địa bàn thành phố Hà Nội quan tâm, hưởng ứng tích cực. Trên địa bàn thành phố Hà Nội một số cấp uỷ Đảng, chính quyền (xã, phường, quận) và cơ quan, ban ngành, đoàn thể, doanh nghiệp,… chưa nhận thức đầy đủ vị trí, tầm quan trọng của sự phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề. Trách nhiệm của nhà trường, sự quan tâm ủng hộ của nhân dân, của các tổ chức kinh tế, xã hội, doanh nghiệp còn bộc lộ những hạn chế, nhất là công tác quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề. Về phương diện lý luận, vẫn còn thiếu những công trình nghiên cứu một cách hệ thống, toàn diện về phối hợp và quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội. Vì vậy, tác giả lựa chọn vấn đề: “Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề
2 ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay” để nghiên cứu, với mong muốn góp phần phát triển nguồn nhân lực cho thành phố, đất nước hiện nay. 2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề, luận án đề xuất các biện pháp quản lý nhằm phối hợp có hiệu quả các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội, góp phần phát triển nguồn nhân lực của Thành phố hiện nay. Nhiệm vụ nghiên cứu Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài. Luận chứng cơ sở lý luận quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Khảo sát, đánh giá chính xác thực trạng phối hợp và thực trạng quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn Tp.Hà Nội. Đề xuất các biện pháp, tiến hành khảo nghiệm và thử nghiệm các biện pháp đã đề xuất. 3. Khách thể, đối tượng, phạm vi nghiên cứu Khách thể nghiên cứu Quản lý đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Đối tượng nghiên cứu Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội. Phạm vi nghiên cứu Phạm vi về nội dung: nghiên cứu quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra,
3 đánh giá hoạt động đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội. Phạm vi về khách thể khảo sát: khách thể tham gia khảo sát gồm: cán bộ quản lý giáo dục, giảng viên, sinh viên và Tiến hành khảo sát 10 trường cao đẳng và một số cán bộ quản lý, chuyên viên thuộc doanh nghiệp trên địa bàn thành phố Hà Nội. Phạm vi về thời gian: các tài liệu, số liệu phục vụ cho nghiên cứu đề tài được sử dụng từ năm học 2015 2016 đến nay. Phạm vi thử nghiệm: chọn 01 biện pháp để thử nghiệm nhằm kiểm chứng mức độ cần thiết, tính khả thi của biện pháp, chứng minh tính đúng đắn của giả thuyết khoa học mà luận án đã đưa ra. 4. Giả thuyết khoa học Chất lượng đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội có vai trò rất quan trọng. Nếu các chủ thể đề xuất các biện pháp và tổ chức thực hiện đồng bộ các biện pháp như: Tổ chức giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các chủ thể trong phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề; Chỉ đạo phối hợp các lực lượng xã hội trong xây dựng hệ thống thông tin tuyển sinh, chương trình đào tạo; Chỉ đạo phối hợp các lực lượng xã hội trong đổi mới phương pháp dạy học, thực hành, thực tập và kiểm tra, đánh giá kết quả đào tạo nghề; Định hướng các tác động quản lý đến việc phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề và Tổ chức phối hợp các lực lượng xã hội trong đánh giá kết quả đào tạo theo chuẩn đầu ra và tư vấn việc làm cho sinh viên sau tốt nghiệp,... thì sẽ góp phần nâng cao hiệu quả quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn Tp.Hà Nội hiện
4 nay. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận Đề tài thực hiện trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng của chủ nghĩa MácLênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam về giáo dục, đào tạo và quản lý đào tạo. Trong quá trình nghiên cứu, tác giả tiếp cận vấn đề theo quan điểm hệ thống cấu trúc, tiếp cận thực tiễn và tiếp cận chức năng để làm rõ nội dung về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn Thành phố Hà Nội. Phương pháp nghiên cứu Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết Phân tích và tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát hoá các tác phẩm kinh điển của chủ nghĩa MácLênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; các văn kiện, nghị quyết của Đảng, giáo trình, sách tham khảo và các bài viết có liên quan đến đề tài. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp quan sát: quan sát cách thức tổ chức phối hợp các lực lượng xã hội trong quá trình đào tạo ở một số trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội để rút ra kết luận về nội dung nghiên cứu. Phương pháp đàm thoại: thực hiện tọa đàm, trao đổi với cán bộ, giảng viên, sinh viên ở một số trường cao đẳng và cán bộ quản lý trên địa bàn thành phố Hà Nội về các vấn đề có liên quan đến đề tài. Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi: điều tra xã hội học đối với cán bộ, giảng viên, sinh viên trường cao đẳng và cán bộ
5 quản lý thuộc các lực lượng xã hội về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề hiện nay. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm quản lý giáo dục: sử dụng phương pháp tổng kết kinh nghiệm thực tiễn, phân tích các số liệu thống kê hàng năm. Phương pháp nghiên cứu kết quả đào tạo nghề: tiến hành nghiên cứu kết quả quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Phương pháp chuyên gia: xin ý kiến về một số vấn đề lý luận quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề. Phương pháp khảo nghiệm và thử nghiệm: nhằm khẳng định tính cần thiết, tính khả thi và tính hiệu quả các biện pháp đề xuất. Nhóm phương pháp hỗ trợ Phương pháp thống kê toán học: để xử lý các số liệu thu thập được từ điều tra, khảo sát và khảo nghiệm, thử nghiệm. 6. Đóng góp mới của luận án Phát triển và hoàn thiện lý luận về phối hợp và quản lý phối hợp các lực lượng trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Phát hiện, đánh giá đúng thực trạng phối hợp, quản lý phối hợp các lực lượng trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đề xuất, khẳng định hiệu quả của biện pháp quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay. 7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn Ý nghĩa lý luận Luận án góp phần bổ sung những vấn đề lý luận về phối hợp và quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở
6 các trường cao đẳng. Trên cơ sở đó, góp phần làm chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của các chủ thể quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Ý nghĩa về thực tiễn Kết quả nghiên cứu của luận án cung cấp những luận cứ khoa học cho cán bộ quản lý trường cao đẳng, cán bộ quản lý ở các cơ quan, ban ngành, doanh nghiệp để vận dụng vào thực tiễn hoạt động phối hợp, quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội. 8. Kết cấu của luận án Luận án được cấu trúc: Phần mở đầu, 4 chương, kết luận và kiến nghị, danh mục các công trình nghiên cứu đã được công bố của tác giả có liên quan đến đề tài luận án, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục. Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI 1.1. Các công trình nghiên cứu về phối hợp các lực lượng xã hội trong giáo dục, đào tạo 1.1.1. Công trình nghiên cứu của các tác giả nước ngoài Trong mỗi giai đoạn lịch sử cụ thể thường có cách tiếp cận và bàn luận nông, sâu về phối hợp các lực lượng trong đào tạo nguồn lực lao động cho xã hội không hoàn toàn giống nhau. Có những công trình nghiên cứu về tính tất yếu, nội dung, lợi ích, biện pháp thúc đẩy sự phối hợp giữa nhà trường và xã hội trong giáo dục, đào tạo; có công trình ghiên cứu về biện pháp thúc đẩy phối hợp các lực lượng xã hội trong giáo dục, đào tạo như: Chun Gyun Jung, Lisbeth Lundahh and Theodor Sander, Rita Nikolai and
7 Christian Ebner 1.1.2. Công trình nghiên cứu của các tác giả trong nước Có nhiều công trình nghiên cứu về phối hợp các lực lượng trong giáo dục đào tạo như: Nguyễn Đức Trí, Trần Khắc Hoàn, Nguyễn Văn Tuân, Nguyễn Hồng Quý, Nguyễn Xuân Mai… Qua nghiên cứu những đề tài khoa học dưới dạng sách, đề tài, luận án, bài báo khoa học nghiên cứu về đào tạo nghề, phối hợp giữa nhà trường và xã hội trong giáo dục, đào tạo đã khẳng định tính tất yếu, vị trí vai trò, nhiệm vụ, hình thức phối hợp. Tuy nhiên, việc phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề là vấn đề mới, chưa được quan tâm đúng mức; các công trình khoa học ít nhiều bàn đến biện pháp phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề… Song đây là những gợi mở để tác giả tiếp cận xây dựng luận cứ cho vấn đề nghiên cứu. 1.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề 1.2.1. Công trình của các tác giả nước ngoài Tìm hiểu, các công trình nghiên cứu của các tác giả nước ngoài về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở nhà trường đươc tiếp cận nghiên cứu ở những phương diện khác nhau. Có thể kể đến một số công trình tiêu biểu: Bernet Praetzter; Micheal Hoppkins; R.Noonan, Ed. D, Ph. D. Senior Consultant Tuy chưa bàn trực tiếp về quản lý các lực lượ ng xã hội trong đào tạo nghề ở các trườ ng cao đẳng, nhưng các công trình khoa học tiêu biểu ở nước ngoài đã công bố đều bàn đến hai vấn đề chủ yếu: Một là, phối hợp giữa nhà trườ ng và cộng đồng xã hội trong giáo dục, đào tạo ; hai là, đảm bảo nguồn tài chính cần thiết cho đào tạo nghề. 1.2.2. Công trình nghiên cứu của các tác giả trong nước Các công trình khoa học bàn về nội dung, hình thức, biện
8 pháp quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong giáo dục, đào tạo được tiếp cận từ những góc độ khác nhau , có thể kể đến: Phan Văn Kha; Đỗ Văn Tuấn; Hoàng Công Chương; Phan Trần Phú Lộc; Nguyễn Văn Anh; Phan Minh Hiền; Nguyễn Hồng Quý; Nguyễn Quyết Tiến… Những kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học, đã góp phần nâng cao hiệu quả việc thực hiện chủ trương phát huy vai trò nhà trường và cộng đồng xã hội trong giáo dục, đào tạo. Tuy nhiên, đến nay chưa có công trình khoa học nào luận giải toàn diện, có hệ thống, sâu sắc về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội. 1.3. Khái quát kết quả nghiên cứu của các công trình đã công bố và những vấn đề đặt ra luận án cần tập trung giải quyết 1.3.1. Khái quát kết quả các công trình nghiên cứu đã được công bố Những công trình khoa học nghiên cứu về phối hợp, quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề được thực hiện ở các phương diện, với những cách tiếp cận khác nhau, đã làm sáng tỏ quan niệm về phối hợp và quản lý phối hợp các lực lượng trong giáo dục, đào tạo. Tuy nhiên, chưa có công trình khoa học nào đi sâu nghiên cứu quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng nghề trên địa bàn thành phố Hà Nội. 1.3.2. Những vấn đề đặt ra luận án cần tập trung giải quyết Một là, tiếp tục làm rõ những vấn đề lý luận về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Hai là, điều tra, khảo sát, phác họa bức tranh thực trạng về phối hợp, quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội.
9 Ba là, đề xuất các biện pháp quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay một cách có hiệu quả. Kết luận chương 1 Quản lý giáo dục nói chung, quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề nói riêng là những vấn đề được quan tâm, nghiên cứu của nhiều tác giả trong và ngoài nước ở những phương diện tiếp cận khác nhau, có những giá trị nhất định. Từ khái quát các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học nước ngoài và trong nước về những vấn đề lý luận phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề sẽ tạo cơ sở ban đầu cho những nghiên cứu tiếp theo của việc quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề. Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng là nhiệm vụ cơ bản, thường xuyên của nhiều lực lượng, nhất là đối với chủ thể quản lý giáo dục ở các trường cao đẳng. Trong đó, tính cấp thiết đối với việc quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề là phải nghiên cứu, đề xuất được những biện pháp quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng, nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo nói chung, đào tạo nghề nói riêng. Chương 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ PHỐI HỢP CÁC LỰC LƯỢNG XÃ HỘI TRONG ĐÀO TẠO NGHỀ Ở CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG 2.1. Những vấn đề lý luận về phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở trường cao đẳng 2.1.1. Khái niệm đào tạo nghề ở trường cao đẳng Đào tạo nghề ở trường cao đẳng là quá trình tác động có mục đích, tổ chức của chủ thể giáo dục tới đối tượng được đào tạo nghề theo một quy trình chặt chẽ, thống nhất nhằm
10 đáp ứng yêu cầu của một ngành nghề nhất định. 2.1.2. Khái niệm phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở trường cao đẳng Phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở trường cao đẳng là thực hiện mối liên kết chặt chẽ, thống nhất giữa nhà trường với các cá nhân, tổ chức thuộc cộng đồng xã hội nhằm phát huy sức mạnh tổng hợp trong quá trình tổ chức các hoạt động đào tạo nghề. 2.1.3. Nội dung phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng Nội dung phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng phản ánh tập trung về mặt nhận thức và tổ chức thực hiện. Thực chất của nội dung phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng được thực hiện ở tất cả các khâu, các bược của quá trình đào tạo: đầu vào (Input), quá trình (Process), đầu ra (Output, Outcome) và chịu sự tác động của bối cảnh (Context). 2.2. Những vấn đề lý luận về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng 2.2.1. Khái niệm quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng Khái niệm quản lý Khái niệm quản lý đào tạo nghề ở các trường cao đẳng Khái niệm quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng là tổng thể những tác động có tổ chức, có kế hoạch của chủ thể quản lý trong và ngoài nhà trường đến quá trình đào tạo từ nhận thức đến tổ chức hoạt động nhằm huy động tối ưu hóa các nguồn lực theo tinh thần xã hội hóa giáo dục, đáp
11 ứng mục tiêu đào tạo và phát triển nguồn lực lao động cho xã hội. 2.2.2. Nội dung quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong xác định mục tiêu, xây dựng chương trình đào tạo nghề ở các trường cao đẳng Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong thực hiện đổi mới nội dung, phương pháp, thực hành, thực tập đào tạo nghề ở các trường cao đẳng Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội về nguồn tài chính, cơ sở vật chất, hệ thống thông tin và nguồn đầu ra trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong thực hiện kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của sinh viên ở các trường cao đẳng 2.3. Những yếu tố tác động đến quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội 2.3.1. Tác động từ đường lối, chủ trương của Đảng, cơ chế, chính sách của Nhà nước về đào tạo nghề Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo nói chung, đào tạo nghề nói riêng, vấn đề về cơ chế, phương thức phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề tác động đến quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề, đòi hỏi chủ thể quản lý nghiên cứu, nắm chắc để phối hợp triển khai, thực hiện có hiệu quả. 2.3.2. Tác động từ sự phát triển của cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại, đặc biệt là cách mạng công nghiệp lần thứ tư Khoa học và công nghệ là yếu tố quan trọng góp phần đảm bảo chất lượng đào tạo, một mặt, góp phần không nhỏ vào quá
12 trình quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng; mặt khác, sự phát triển của giáo dục, đào tạo cũng thúc đẩy sự phát triển của khoa học và công nghệ. 2.3.3. Tác động từ nhu cầu thị trường sử dụng lao động Nhu cầu của thị trường lao động cũng là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến quản lý phối hợp các lực lượng trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. 2.3.4. Tác động từ mục tiêu, chương trình, nội dung đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Xác định đúng mục tiêu, chương tình, nội dung đào tạo sẽ là chìa khóa dẫn đường cho sự thành công trong công tác đào tạo của nhà trường; đồng thời phát huy hiệu quả hoạt động phối hợp và quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề. 2.3.5. Tác động từ điều kiện cơ sở vật chất, tài chính phục vụ cho đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Trướ c sự phát triển của cách mạng công nghiệp 4.0, đã và đang tạo ra môi trườ ng, điều kiện phươ ng tiện, cơ sở vật chất cho quá trình đào tạo nghề. Tuy nhiên, máy móc, trang thiết bị, phươ ng tiện dạy học dù có hiện đại đến đâu cũng không thể thay thế đượ c con ngườ i. 2.3.6. Tác động từ phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên có tác động tích cực đến quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Việc quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng chỉ được thực hiện hiệu quả khi từng bước trong quá trình được thực hiện tốt và được giám sát chặt chẽ, luôn duy trì mục tiêu đào tạo đã được đặt ra từ đầu.
13 2.3.7. Tác động từ khả năng phối hợp giữa các lực lượng xã hội trong quá trình đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Trình độ, năng lực quản lý, điều hành của cán bộ là những yếu tố trực tiếp tác động tới việc thiết lập, duy trì mối quan hệ liên kết, hợp tác đào tạo cũng như bảo đảm chất lượng, hiệu quả quản lý phối hợp các lực lượng trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Kết luận chương 2 Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng là những tác động nhằm huy động tối ưu hóa các nguồn lực của cộng đồng theo tinh thần xã hội hóa giáo dục, đáp ứng mục tiêu đào tạo, phát triển nguồn lực lao động. Nội dung quản lý phối hợp các lực lượ ng xã hội trong đào tạo nghề ở các trườ ng cao đẳng bao gồm các vấn đề chủ yếu như tuyển sinh; xác định mục tiêu, chươ ng trình ; đổi mới nội dung, phương pháp dạy học, thực hành, thực tập; kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của sinh viên; huy động nguồn tài chính, cơ sở vật chất , hệ thống thông tin và nguồn đầu ra của quá trình đào tạo nghề ở các trườ ng cao đẳng. Quản lý phối hợp các lự c lượ ng xã hộ i trong đào tạo nghề ở các trườ ng cao đẳng chị u sự tác độ ng củ a nhi ều yếu t ố, c ả bên trong và bên ngoài nhà tr ườ ng; bao hàm yế u t ố khách quan và chủ quan. Chương 3 CƠ SỞ THỰC TIỄN QUẢN LÝ PHỐI HỢP CÁC LỰC LƯỢNG XÃ HỘI TRONG ĐÀO TẠO NGHỀ Ở CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG
14 TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI 3.1. Khái quát về các trường cao đẳng và công tác đào tạo nghề trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay 3.1.1. Các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Trên địa bàn thành phố Hà Nội, mạng lưới các cơ sở đào tạo nghề phát triển rộng khắp. Số lượng cơ sở đào tạo nghề tăng lên đáng kể, nhất là các trường cao đẳng ngoài công lập. 3.1.2. Tình hình đào tạo nghề trên địa bàn thành phố Hà Nội Kết quả đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội có nhiều khởi sắc, đáp ứng khá tốt nhu cầu của thị trường lao động. Đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội chủ yếu vẫn theo hướng cung, tính chủ động thiết kế các khóa đào tạo năng động, linh hoạt theo nhu cầu của người sử dụng lao động chưa cao. 3.1.3. Đánh giá thị trường lao động thành phố Hà Nội hiện nay Thành phố Hà Nội được coi là thị trường lao động có chất lượng nguồn nhân lực cao so với cả nước, sẽ tạo ra cơ hội lựa chọn việc làm cho người lao động. Tuy nhiên, cơ cấu nguồn lực lao động còn nhiều bất cập; tỷ lệ tìm được việc làm, nhất là việc làm đúng với ngành nghề đào tạo còn thấp... 3.2. Tổ chức khảo sát thực trạng 3.2.1. Mục đích khảo sát thực trạng 3.2.2. Nội dung khảo sát 3.2.3. Đối tượng, địa bàn và thời gian khảo sát thực trạng 3.2.4. Phương pháp khảo sát, thang đo và cách tính toán 3.3. Thực trạng phối hợp các lực lượng xã hội trong đào
15 tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội 3.3.1. Th ực tr ạng nh ận th ức v ề m ục đích, ý nghĩa c ủ a s ự ph ố i h ợ p các l ự c l ượ ng xã hộ i trong đào t ạ o ngh ề ở các tr ườ ng cao đ ẳ ng Nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên, sinh viên, cán bộ quản lý ở các lực lượng khác về mục đích, ý nghĩa của sự phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng có điểm trung bình là 2,57 điểm. 3.3.2. Thực trạng về sự phối hợp của các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Việc tham gia của các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội được biểu hiện cả hai cấp độ là cấp độ chính sách và cấp độ hoạt động đào tạo. 3.3.3. Thực trạng về thực hiện nội dung phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Phân tích số liệu thu được cho thấy, nội dung phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng được đánh giá ở mức độ khá với điểm đạt được là 2,54 điểm. 3.4. Thực trạng quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội 3.4.1. Thực trạng quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong xây dựng mục tiêu, đổi mới chương trình, nội dung đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Bảng 3.3. Đánh giá về quản lý phối hợp các lực lượng xây dựng mục tiêu, đổi mới chương trình, nội dung đào tạo
16 Đối tượng khảo sát/ ĐTB Thứ TT Nội dung LL ĐTB CB GV CBDN SV bậc khác 1. Xây dựng mục tiêu phát triển kiến thức, kỹ năng 2.64 2.60 24.4 2.58 2.60 2.57 2 nghề cho sinh viên 2. Đổi mới chương trình đào tạo nghề phù hợp với đòi 2.62 2.58 26.7 2.58 2.49 2.58 1 hỏi của thị trường lao động hiện nay 3. Đổi mới nội dung đào tạo sát với yêu cầu phát triển 2.42 2.42 26.7 2.66 2.59 2.55 3 kỹ năng nghề cho sinh viên ĐTB chung 2.57 Số liệu ở bảng 3.3 cho thấy, thực hiện quản lý phối hợp các lực lượng trong xây dựng mục tiêu, đổi mới chương trình, nội dung đào tạo nghề ở các trường cao đẳng có điểm trung bình cộng là 2,57 điểm. 3.4.2. Thực trạng quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đổi mới phương pháp dạy học, thực hành, thực tập của sinh viên ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Kết quả điều tra về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong trong đổi mới phương pháp dạy học, thực hành, thực tập của sinh viên có điểm dao động từ 2.48 đến 2.54 điểm. Tuy nhiên, việc phối hợp các lực lượng xã hội trong tổ chức hoạt động thực tập cho sinh viên vẫn còn mang tính hình thức, chưa phát huy vai trò, trách nhiệm và điều kiện của các lực lượng xã hội trong tổ chức hoạt động. Bảng 3.4. Đánh giá về thực hiện quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong trong đổi mới phương pháp dạy học, thực hành thực tập của sinh viên
17 Đối tượng khảo sát/ ĐTB Thứ TT Nội dung LL ĐTB CB GV CB DN SV bậc khác 1. Nhận thức sự cần thiết về quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong 2.56 2.49 2.58 2.49 2.58 2.54 1 đổi mới phương pháp dạy học, thực hành, thực tập 2. Thống nhất nội dung phối hợp các lực lượng xã hội trong đổi mới 2.49 2.56 2.51 2.48 2.62 2.53 2 phương pháp dạy học, thực hành, thực tập 3 Hình thức phối hợp các lực lượng xã hội trong đổi mới phương pháp 2.73 2.47 2.53 2.53 2.48 2.48 3 dạy học, thực hành, thực tập 3.4.3. Thực trạng quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đánh giá kết quả người học và hỗ trợ sinh viên tìm việc làm Kết quả khảo sát và trao đổi tực tiếp với một số cán bộ, giảng viên, sinh viên cho thấy việc thực hiện quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong thực hiện nhiệm vụ tổ chức thi, đánh giá kết quả học tập của sinh viên chưa thường xuyên Về giúp sinh viên tìm việc làm sau khi tốt nghiệp, mặc dù đã được tực hiện nhng hiệu quả chưa cao. 3.4.4. Thực trạng quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong bảo đảm nguồn tài chính, trang thiết bị phục vụ cho hoạt động giảng dạy, thực hành nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội
18 Phối hợp các lực lượng xã hội trong việc bảo đảm về trang thiết bị phục vụ cho giảng dạy, thực tập của sinh viên luôn có sự tương phản trong cách đánh giá. Với 7/30 cán bộ quản lý doanh nghiệp, chiếm 23,3% khẳng định “thường xuyên” hỗ trợ máy móc, thiết bị phục vụ hoạt động thực tập của sinh viên tại doanh nghiệp, trong khi đó chỉ có 12,2% cán bộ quản lý trường cao đẳng thừa nhận điều này. 3.5. Thực trạng các yếu tố tác động đến quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội Kết quả khảo sát cho thấy, điểm trung bình của 7 yếu tố tác động đến quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay là 2,57 điểm. Mức độ tác động từ cao đến thấp ở các yếu tố là 6, 2, 7, 3, 4, 5. 3.6. Đánh giá chung về thực trạng quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội 3.6.1. Ưu điểm Các trường cao đẳng đã được Thành uỷ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, các Sở, ban, ngành quan tâm chỉ đạo và giúp đỡ. Sự phối hợp các lực lượng xã hội trong quản lý đào tạo nghề, góp phần quan trọng trong nâng cao chất lượng, hiệu quả đào tạo của các trường cao đẳng, được các đơn vị sản xuất, doanh nghiệp sử dụng lao động chấp nhận. Phần lớn các trường cao đẳng chủ động trong việc tìm kiếm sự hỗ trợ, giúp đỡ, liên kết, hợp tác với các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề. Việc phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng mang lại những kết quả tích cực Thời gian qua, hoạt động phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng bắt đầu được chú ý nhiều hơn.
19 3.6.2. Hạn chế, tồn tại Một là, công tác phân luồng học sinh vào học nghề chưa được quan tâm đúng mức Hai là, nội dung, hình thức phối hợp các lực lượng trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng còn bộc lộ nhiều khiếm khuyết. Ba là, mối liên kết, hợp tác giữa trường cao đẳng với các đơn vị sản xuất, doanh nghiệp còn nhiều bất cập. Bốn là, về mặt vĩ mô, chưa có đủ chính sách, quy định trách nhiệm của các chủ thể khi sử dụng nhân lực đã qua đào tạo. 3.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế Một là, hệ thống cơ chế quản lý, chính sách chưa đồng bộ, chưa đủ mạnh để tạo động lực thúc đẩy phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng. Hai là, do hoạt động phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng thường bị đứt đoạn, mang tính mùa vụ. Ba là, do cán bộ lãnh đạo, quản lý của các trường cao đẳng năng lực còn bộc lộ những hạn chế. Kết luận chương 3 Hoạt động phối hợp và quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng đã mang lại những kết quả nhất định, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, phát triển nguồn lực lao động trên địa bàn thành phố. Tuy nhiên, hoạt động phối hợp, quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng vẫn chủ yếu mang tính hoạt động theo mùa vụ. Quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng bước đầu thu được những kết quả nhất định. Bên cạnh đó, việc quản lý phối hợp các lực lượng ở các khâu, các yếu tố, như đầu vào, đầu ra và các yếu tố của quá trình đào tạo vẫn chưa đạt được kỳ vọng trong quá trình phối hợp đào tạo nghề. Chương 4 BIỆN PHÁP, KHẢO NGHIỆM VÀ THỬ NGHIỆM CÁC BIỆN
20 PHÁP QUẢN LÝ PHỐI HỢP CÁC LỰC LƯỢNG XÃ HỘI TRONG ĐÀO TẠO NGHỀ Ở CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HÀ NỘI HIỆN NAY 4.1. Các biện pháp quản lý phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội hiện nay 4.1.1. Tổ chức giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các chủ thể trong phối hợp các lực lượng xã hội trong đào tạo nghề ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội * Mục tiêu của biện pháp Nhằm tăng cường sự hiểu biết đúng đắn, sâu sắc và có hệ thống những kiến thức về bản chất, nội dung, phương thức phối hợp giữa trường cao đẳng với các lực lượng xã hội, giữa các lực lượng xã hội với nhau trên địa bàn thành phố Hà Nội. * Nội dung của biện pháp Tiếp tục đẩy mạnh hoạt động thông tin, truyền thông, góp phần nâng cao nhận thức của các lực lượng xã hội hiểu đúng, sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng, nội dung, hình thức và các chính sách của Nhà nước về công tác đào tạo nghề. * Cách thức thực hiện biện pháp Có chiến lược truyền thông về đào tạo nghề đồng bộ với yêu cầu đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trong từng thời k ỳ. Xác định rõ đối tượ ng truyền thông, không chỉ là ngườ i học mà còn cả ngườ i sử dụng lao động, trườ ng học, cộng đồng, doanh nghiệp, c ơ s ở đào tạo nghề và tổ chức, cá nhân khác liên quan 4.1.2. Chỉ đạo phối hợp các lực lượng xã hội trong xây dựng hệ thống thông tin tuyển sinh, chương trình đào tạo ở các trường cao đẳng trên địa bàn thành phố Hà Nội