Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Hoán thiện công tác phân bổ ngân sách nhà nước tại tỉnh Quảng Bình

Chia sẻ: Gvx Gvx | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:27

Thêm vào BST

Báo xấu

107
lượt xem 25
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn xác định tầm quan trọng của công tác phân bổ ngân sách nhà nước thông qua việc phân tích những cơ sở lý luận về ngân sách, phân bổ ngân sách, các nhân tố ảnh hưởng, tiêu chí phân bổ ngân sách.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn thạc sĩ: Hoán thiện công tác phân bổ ngân sách nhà nước tại tỉnh Quảng Bình

B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O Đ I H C ĐÀ N NG BÙI M NH CƯ NG HOÀN THI N CÔNG TÁC PHÂN B NGÂN SÁCH NHÀ NƯ C T I T NH QU NG BÌNH Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã s : 60.34.20 TÓM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH Đà N ng - Năm 2012
Công trình ñư c hoàn thành t i Đ I H C ĐÀ N NG Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS. TS. NGUY N NG C VŨ Ph n bi n 1: PGS.TS. LÂM CHÍ DŨNG Ph n bi n 2: TS. NGUY N TRƯ NG GIANG Lu n văn ñã ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p Th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày 19 tháng 02 năm 2012. Có th tìm hi u lu n văn t i: Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng
1 M Đ U 1. Tính c p thi t c a ñ tài Ngân sách nhà nư c là khâu cơ b n, ch ñ o c a tài chính nhà nư c, t p trung ngu n tài chính quan tr ng nh t trong h th ng tài chính qu c gia, ñ ng th i cũng là m t trong nh ng công c quan tr ng c a Nhà nư c trong vi c ñi u ti t vĩ mô n n kinh t . Ngân sách nhà nư c tác ñ ng tr c ti p ñ n vi c tăng quy mô ñ u tư, thúc ñ y n n kinh t tăng trư ng và phát tri n. Thông qua vi c phân b ngân sách ñ duy trì ho t ñ ng c a Nhà nư c và th c hi n vi c ñi u ch nh cơ c u kinh t nh m phát tri n b n v ng và không ng ng nâng cao hi u qu kinh t - xã h i. Đi u ñó cho th y vi c phân b , s d ng có hi u qu ngu n v n ngân sách c a qu c gia nói chung và c a các ñ a phương nói riêng có ý nghĩa h t s c quan tr ng, giúp Chính ph và chính quy n các c p th c hi n t t các m c tiêu tăng trư ng, phát tri n kinh t - xã h i c a mình. Nh ng năm g n ñây, công tác phân b ngân sách nhà nư c c a t nh ñã ñ t ñư c nh ng k t qu nh t ñ nh, vi c xây d ng và áp d ng ñ nh m c phân b ngân sách cơ b n ñư c th c hi n, mang l i k t qu tích c c, phát huy tính công khai, minh b ch, công b ng và h p lý trong qu n lý và ñi u hành ngân sách nhà nư c, kh c ph c ñư c ph n nào vi c phân b theo c m tính thi u căn c trư c ñây. Tuy nhiên, hi u qu công tác phân b ngân sách nhà nư c chưa cao và còn b c l nhi u ñi m chưa phù h p v i th c ti n. Phân b ngân sách ch y u d a vào kinh nghi m, ñư c l p theo t ng năm và theo phương pháp tăng thêm m t t l ph n trăm nh t ñ nh so v i s ư c th c hi n năm hi n hành, ho c mô ph ng theo các Quy t ñ nh c a Th tư ng Chính ph v ñ nh m c phân b ngân sách gi a ngân sách trung ương v i ngân sách ñ a phương. Vi c phân b còn ph
2 thu c nhi u vào ý ch quan c a ngư i qu n lý, chưa g n ch t v i vi c tri n khai th c hi n k ho ch kinh t - xã h i và hi u qu ñ u ra, h th ng các tiêu chí, ñ nh m c phân b còn m t s ñi m chưa phù h p, chưa khuy n khích ñơn v ti t ki m ngân sách, k t qu mang l i chưa tương x ng v i ngu n l c ñ u tư c a xã h i. Xu t phát t tính c p thi t ñó, tác giã ñã l a ch n nghiên c u ñ tài “Hoàn thi n công tác phân b ngân sách nhà nư c t i t nh Qu ng Bình”. 2. M c tiêu nghiên c u Nghiên c u m t s v n ñ lý lu n v ngân sách nhà nư c và phân b ngân sách nhà nư c; phân tích th c tr ng công tác phân b ngân sách, ñánh giá nh ng ưu ñi m, h n ch và k t qu ñ t ñư c trong công tác phân b ngân sách nhà nư c c a t nh. T ñó ñ xu t m t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác phân b ngân sách nhà nư c t i t nh Qu ng Bình. 3. Đ i tư ng, ph m vi nghiên c u Đ i tư ng nghiên c u là lý lu n ngân sách và công tác phân b ngân sách nhà nư c t i t nh Qu ng Bình. Ph m vi nghiên c u c a ñ tài là công tác phân b ngân sách giai ño n 2007-2010 và m t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác phân b ngân sách nhà nư c t i t nh Qu ng Bình. 4. Phương pháp nghiên c u V m t phương pháp lu n, tác gi s d ng phương pháp ch ñ o là phương pháp duy v t bi n ch ng và duy v t l ch s . Các phương pháp c th ñư c s d ng: Nghiên c u lý thuy t và v n d ng các văn b n quy ph m pháp lu t; kh o sát tình hình th c t ; thu th p tài li u; phương pháp phân tích th ng kê s tương ñ i, s tuy t ñ i, s bình quân; phương pháp so sánh ñ i chi u, suy lu n. 5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n
3 Lu n văn xác ñ nh ñư c t m quan tr ng c a công tác phân b ngân sách nhà nư c thông qua vi c phân tích nh ng cơ s lý lu n v Ngân sách, phân b ngân sách; nguyên t c phân b , các nhân t nh hư ng, tiêu chí và ñ nh m c phân b ngân sách. Phân tích, ñánh giá nh ng ưu ñi m, t n t i và k t qu ñ t ñư c c a công tác qu n lý và phân b ngân sách nhà nư c t i t nh Qu ng Bình giai ño n 2007 – 2010 ñ rút ra nh ng nguyên nhân và bài h c kinh nghi m. T ñó, tác gi ñ xu t m t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác phân b ngân sách t i t nh Qu ng Bình, góp ph n nâng cao hi u qu s d ng ngân sách, th c hi n t t các m c tiêu kinh t - xã h i c a t nh trong th i gian t i. 6. K t c u c a lu n văn Lu n văn g m các ph n: “M ñ u”, “K t lu n” và 3 chương: Chương 1: M t s v n ñ lý lu n v ngân sách nhà nư c và phân b ngân sách nhà nư c Chương 2: Th c tr ng công tác phân b ngân sách nhà nư c t nh Qu ng Bình giai ño n 2007 - 2010 Chương 3: M t s gi i pháp nh m hoàn thi n công tác phân b ngân sách nhà nư c t nh Qu ng Bình
4 Chương 1 M TS V N Đ LÝ LU N V NGÂN SÁCH NHÀ NƯ C VÀ PHÂN B NGÂN SÁCH NHÀ NƯ C 1.1. NH NG V N Đ CƠ B N V NGÂN SÁCH NHÀ NƯ C 1.1.1. Khái ni m Ngân sách nhà nư c (NSNN) NSNN là m t ph m trù kinh t mà s hình thành và phát tri n c a nó g n li n v i s hình thành và phát tri n c a nhà nư c và c a ti n t . Theo GS.TS Tào H u Phùng và GS.TS Nguy n Công Nghi p: NSNN là d toán (k ho ch) thu - chi b ng ti n c a Nhà nư c trong m t kho ng th i gian nh t ñ nh (ph bi n là m t năm). Theo Đi u 1 c a Lu t Ngân sách Nhà nư c năm 2002 thì: NSNN là toàn b các kho n thu, chi c a Nhà nư c ñã ñư c cơ quan nhà nư c có th m quy n quy t ñ nh và ñư c th c hi n trong m t năm ñ b o ñ m th c hi n các ch c năng, nhi m v c a Nhà nư c. 1.1.2. N i dung kinh t c a NSNN NSNN ph n nh các n i dung kinh t - xã h i (KTXH) cơ b n. B n ch t c a NSNN là t ng th các m i quan h kinh t ña di n gi a Nhà nư c và xã h i, phát sinh trong quá trình Nhà nư c huy ñ ng, phân ph i các ngu n l c, hình thành qu ti n t t p trung. 1.1.3. Ch c năng c a NSNN 1.1.3.1. Ch c năng phân ph i 1.1.3.2. Ch c năng giám ñ c 1.1.4. Vai trò c a NSNN Huy ñ ng ngu n l c tài chính ñ ñáp ng nhu c u chi tiêu, ñ m b o s t n t i c a Nhà nư c nh m th c hi n ch c năng, nhi m
5 v c a mình, thúc ñ y phát tri n KTXH. NSNN là công c quan tr ng ñ ñi u ti t vĩ mô n n kinh t theo ñ nh hư ng c a Nhà nư c. 1.1.5. Cơ c u NSNN ph c v phát tri n kinh t - xã h i NSNN là công c c a Nhà nư c ñ cùng v i th trư ng tác ñ ng tích c c vào n n kinh t , t o ñ ng l c khuy n khích và thúc ñ y n n kinh t phát tri n theo ñ nh hư ng nh t ñ nh trong t ng th i kỳ. 1.1.6. H th ng NSNN H th ng NSNN là t ng th các c p ngân sách, gi a chúng có m i quan h h u cơ v i nhau, ñư c xác ñ nh b i s th ng nh t trên cơ s kinh t - chính tr , b i pháp ch và các nguyên t c t ch c c a Nhà nư c. nư c ta, h th ng NSNN ñư c chia thành 2 c p ngân sách cơ b n là ngân sách trung ương và ngân sách ñ a phương. 1.1.7. N i dung thu, chi NSNN 1.1.7.1. Thu NSNN 1.1.7.2. Chi NSNN 1.2. PHÂN B NGÂN SÁCH NHÀ NƯ C (PBNS) 1.2.1. Khái ni m T th c ti n ho t ñ ng qu n lý, s d ng NSNN, phân b ngân sách nhà nư c ñư c hi u là: Vi c thi t l p, v n hành cơ ch phân chia và phân b ngu n tài chính gi a các c p ngân sách, gi a ñơn v qu n lý và s d ng ngân sách theo nh ng nguyên t c, tiêu chí, căn c , ñ nh m c và phương pháp tính toán nh t ñ nh nh m ñ m b o cho m i c p, m i ñơn v có ñ ngu n tài chính ñ th c hi n nhi m v theo ch c năng ñư c giao, phát tri n KTXH, góp ph n gi m thi u s b t bình ñ ng tài chính gi a các ñ a phương, ñơn v , th c hi n qu n lý và PBNS theo ñúng ch trương, quan ñi m, m c tiêu c a Nhà nư c t ng th i kỳ.
6 1.2.2. Nguyên t c PBNS Th c hi n theo ñúng quy ñ nh c a Lu t Ngân sách nhà nư c và các tiêu chí và ñ nh m c ñã ñư c xây d ng; + Đ m b o tương quan h p lý gi a các m c tiêu phát tri n; + Đ m b o th c hi n ch c năng, nhi m v c a nhà nư c; + Đ m b o tính công khai, minh b ch, công b ng và hi u qu . 1.2.3. Tiêu chí PBNS Tuỳ theo t ng ngành, ñ a phương ñ l a ch n tiêu chí phân b NSNN phù h p, các tiêu chí thư ng ñư c s d ng g m: 1.2.3.1. Tiêu chí dân s Tiêu chí dân s g m 2 tiêu chí: s dân và s ngư i dân t c thi u s . Quy mô dân s là nhân t ch y u nh hư ng tr c ti p ñ n m c chi ngân sách c a các ñ a phương. 1.2.3.2. Tiêu chí trình ñ phát tri n Tiêu chí v trình ñ phát tri n g m 3: t l h nghèo, thu n i ñ a (không bao g m kho n thu v ñ t, x s ki n thi t và thu d u thô) và t l ñi u ti t v NSTW c a các t nh, thành ph . 1.2.3.3. Tiêu chí ñơn v hành chính PBNS cho các ñ a phương ñư c căn c vào s ñơn v hành chính c p thành ph , huy n, xã, xã vùng cao, h i ñ o, mi n núi... 1.2.3.4. Tiêu chí biên ch Vi c PBNS cho các ngành, ñơn v ñư c tính toán căn c trên s biên ch c a các ngành, các ñơn v . 1.2.3.5. Tiêu chí di n tích t nhiên c a các ñ a phương 1.2.3.6. Các tiêu chí khác: thành ph ñ c bi t, thành ph tr c thu c trung ương, trung tâm phát tri n vùng, vùng kinh t tr ng ñi m... 1.2.4. Căn c PBNS + Ch trương, chính sách c a Đ ng và Nhà nư c.
7 + Các ch tiêu k ho ch phát tri n KTXH. + Kh năng ngu n kinh phí ngân sách c a năm d toán. + Các ch ñ , chính sách hi n hành và d ñoán nh ng ñi u ch nh ho c thay ñ i có th x y ra th i gian t i. + K t qu qu n lý và s d ng ngân sách năm báo cáo. 1.2.5. Đ nh m c PBNS 1.2.5.1. Xây d ng ñ nh m c PBNS ĐMPBNS thư ng ñư c xây d ng d a trên các ñ nh m c kinh t k thu t, ñ c thù v chuyên môn nghi p v , các ch ñ chính sách và kh năng kinh phí c a NSNN trong t ng th i kỳ. Đ xây d ng ĐMPBNS, chúng ta c n th c hi n: + Xác ñ nh ñ i tư ng tính ñ nh m c. + Tính phù h p c a ĐMPB hi n hành và d tính m c chi m i. + Xác ñ nh kh năng ngu n tài chính có th huy ñ ng. + Thi t l p cân ñ i t ng quát và quy t ñ nh ĐMPB theo m i ñ i tư ng tính ñ nh m c. 1.2.5.2. Các yêu c u ñ i v i ñ nh m c phân b NSNN M t là, các ĐMPBNS ph i ñư c xây d ng m t cách khoa h c Hai là, các ĐMPBNS ph i có tính th c ti n cao Ba là, ĐMPBNS ph i ñ m b o th ng nh t B n là, ĐMPBNS ph i ñ m b o tính pháp lý cao 1.2.6. Các nhân t nh hư ng ñ n công tác PBNS 1.2.6.1. Nhân t khách quan a) Đi u ki n t nhiên Đi u ki n t nhiên có nh hư ng tr c ti p ñ n công tác phân b NSNN. nh ng nơi có ñi u ki n t nhiên thu n l i thì vi c t ch c các ho t ñ ng c a cơ quan nhà nư c g p nhi u thu n l i, có
8 nhi u ngu n thu và ngư c l i. Vì v y, nhà nư c c n có nh ng chính sách PBNS cho phù h p. b) Đi u ki n kinh t - xã h i Đi u ki n KTXH là cơ s xây d ng chi n lư c và chính sách phát tri n, tư ñó tác ñ ng tr c ti p ñ n vi c PBNS. Đi u ki n KTXH c a ñ a phương t t thì vi c PBNS t i ñia phương s d dàng hơn và ñ a phương có ñi u ki n phát huy kh năng th m nh c a mình. c) Quy mô dân s và trình ñ dân trí Quy mô dân s và trình ñ dân trí là nh ng y u t có vai trò h t s c quan tr ng cho s phát tri n và nh hư ng ñ n m c ñ PBNS. 1.2.6.2. Nhân t ch quan a) Ch t lư ng và cơ c u t ch c c a b máy qu n lý ñ a phương Cơ c u t ch c và ch t lư ng b máy qu n lý có nh hư ng l n ñ n k t qu ho t ñ ng c a ñ a phương. Đây là y u t nh hư ng tr c ti p ñ n hi u qu c a công tác PBNS. b) M i quan h gi a các c p ngân sách và các ñơn v s d ng ngân sách Đ a phương nào phát huy t t vai trò c a mình trong vi c s d ng ngu n v n ngân sách phân b thì có th ñư c chú ý ñ n hơn trong công tác l p d toán và PBNS các kỳ sau và ngư c l i. 1.3. QUY TRÌNH L P VÀ PHÂN B D TOÁN NSNN
9 Chương 2 TH C TR NG CÔNG TÁC PHÂN B NGÂN SÁCH NHÀ NƯ C T NH QU NG BÌNH GIAI ĐO N 2007 – 2010 2.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH KINH T - XÃ H I T NH QU NG BÌNH Trong nh ng năm qua, t nh Qu ng Bình ñã ñ t nh ng k t qu nh t ñ nh trên nhi u lĩnh v c phát tri n KTXH. Tuy nhiên, v n còn b c l nh ng t n t i nh t ñ nh, ñ c bi t là trong công tác qu n lý, phân b và s d ng NSNN. T c ñ tăng trư ng kinh t chưa tương x ng v i ti m năng; chuy n d ch cơ c u kinh t còn ch m, ch t lư ng, hi u qu chưa cao. Thu cân ñ i NS trên ñ a bàn hàng năm th p, không th ñáp ng so v i nhu c u chi tiêu, t ng thu ngân sách c a t nh m i ñáp ng ñư c 70% chi thư ng xuyên. Vì v y, trong th i gian qua công tác PBNS t p trung ch y u ñ m b o duy trì ho t ñ ng c a b máy nhà nư c, ñ u tư phát tri n cơ s h t ng, h th ng giáo d c, y t , ñ m b o an ninh qu c phòng và m t s lĩnh v c thi t y u. Vi c ñ u tư phát tri n các ngành kinh t tr ng ñi m c n ñư c quan tâm ñúng m c nh m phát huy t i ña ñư c l i th và ti m năng c a các ngành, các thành ph n kinh t như công nghi p khai khoáng và ch bi n, thương m i và du l ch, khu kinh t c ng bi n. 2.2. TH C TR NG CÔNG TÁC PHÂN B NGÂN SÁCH NHÀ NƯ C T NH QU NG BÌNH GIAI ĐO N 2007 - 2010 2.2.1. PBNS lĩnh v c chi thư ng xuyên 2.2.1.1. Nguyên t c cơ b n PBNS chi thư ng xuyên + Căn c vào t ng s ngân sách ñư c B Tài chính giao, ĐMPBNS hi n hành và các ch tiêu phát tri n KTXH ñ xác ñ nh t l PBNS; Đ m b o kinh phí th c hi n các ch ñ , chính sách. + Sau khi tính toán mà t ng ngân sách phân b năm 2007 th p hơn ho c b ng năm 2006 thì b sung ñ ñ m b o tăng t i thi u 3%.
10 2.2.1.2. Tiêu chí, ñ nh m c PBNS chi thư ng xuyên V n d ng ñ nh m c phân b chi thư ng xuyên gi a NSTW và NSĐP, t tình hình phân c p gi a ngân sách t nh v i ngân sách huy n, xã và kh năng cân ñ i ngân sách c a ñ a phương, t nh ñã xây d ng, áp d ng các tiêu chí, ĐMPBNS làm căn c phân b NSNN ñ a phương năm 2007 và giai ño n n ñ nh NSNN 2007-2010 cho t ng lĩnh v c c th trong t t c các lĩnh v c. 2.2.1.3. K t qu PBNS chi thư ng xuyên a) K t qu ñ t ñư c B ng 2.15. Phân b NS chi TX giai ño n 2007- 2010 T ng NSNN phân b Trong ñó giai ño n 2007-2010 Ch tiêu Giá tr T tr ng Năm 2007 Năm 2010 T c ñ tăng (%) BQ năm (%) (t ñ ng) (t ñ ng) (t ñ ng) T ng Phân b NS 9.088,3 100 1.745,0 2.917,3 18,8 Phân b TX 4.615,0 50,1 878,0 1.499,0 19,6 Trong ñó: - NS t nh 1.574,1 34 333,2 477,3 12,9 - NS huy n 3.040,9 66 544,8 1.021,7 23,4 Ngu n: S Tài chính và tính toán c a tác gi T ng PBNS cho lĩnh v c chi thư ng xuyên giai ño n 2007-2010 ñ t 4.651 t ñ ng, chi m t tr ng 50,1% t ng PBNS, ñ t t c ñ tăng trư ng bình quân 19,6%/năm, ñ m b o năm sau cao hơn năm trư c, phù h p v i kh năng cân ñ i NS, ñáp ng nhu c u chi t i thi u h p lý và th c hi n ñư c các ch ñ , chính sách c a Nhà nư c, ñáp ng ngày càng nhi u nhu c u kinh phí ph c v phát tri n KTXH. PBNS cho lĩnh v c chi thư ng xuyên giai ño n 2007-2010 ñã ñư c th c hi n chi ti t cho các các ñ a phương, ñơn v theo t ng lĩnh v c c th , ñúng ñ i tư ng và ñ nh m c.
11 B ng 2.16. PBNS chi TX theo lĩnh v c giai ño n 2007 - 2010 T ng NSNN phân b giai Trong ñó ño n 2007-2010 Ch tiêu Giá tr T Năm 2007 Năm 2010 T c ñ tr ng tăng (t ñ ng) (%) (t ñ ng) (t ñ ng) BQ(%) T ng phân b TX 4.615,0 878,0 1.499,0 19,6 Trong ñó: 1. S nghi p Kinh t 347,3 7,5 60,5 110,0 22,3 2. S nghi p GDĐT 2.241,5 48,6 416,5 740,0 21,1 3. S nghi p Y t 407 8,8 98,5 117,0 7,4 4. S nghi p VHTT 82,2 1,8 18,0 24,5 11,0 5. S nghi p KHCN 44,4 1,0 9,7 13,0 10,3 6. S nghi p PTTH 25,6 0,6 5,1 8,2 17,3 7. Đ m b o xã h i 215,3 4,7 29,4 67,7 36,5 8. QLHC 1.020,7 22,1 190,4 349,2 22,7 9. An ninh - QP 77,7 1,7 17,8 22,0 7,4 10. Chi khác 44,7 1,0 8,5 11,5 16,5 11. Ho t ñ ng MT 90,7 2,0 19,1 31,3 20,4 12. Tr giá 17,9 0,4 4,5 4,6 1,0 Ngu n: S Tài chính và tính toán c a tác gi Vi c PBNS ñư c phân ñ nh thành các “vùng ngân sách” (ñô th , ñ ng
12 b ng, mi n núi) thông qua h th ng ĐMPBNS ñã góp ph n tăng cư ng tính pháp lý, tính minh b ch và n ñ nh trong vi c PBNS, góp ph n h n ch s b t bình ñ ng m t cách t t hơn, sát th c hơn. b) Nh ng t n t i và h n ch T ng s PBNS chi thư ng xuyên giai ño n 2007-2010 ñ t 4.615 t ñ ng, trong khi ñó t ng chi ngân sách ñ t 6.079 t ñ ng, ñ t 131% so v i s phân b . S chi ngân sách thương xuyên cao hơn nhi u so v i s phân b , ch ng t vi c PBNS ph n nào chưa sát v i nhu c u th c t trong ñi u ki n ngân sách t nh có h n. Vi c th c hi n d toán PBNS thư ng xuyên có m t s ch tiêu quan tr ng không ñ t như s nghi p KHCN, ho t ñ ng môi trư ng (ñ t 98% so v i s phân b ), s nghi p y t . PBNS cho m t s lĩnh v c chưa ñ m b o h p lý: t tr ng PBNS cho qu n lý hành chính cao hơn các s nghi p y t , SNGD và ñư c cào b ng theo tiêu chí biên ch mà không xem xét trong m i quan h v i các y u t khác (dân s , di n tích...) ñã gây khó khăn cho các ñ a phương có dân s ñông, di n tích r ng. PBNS h tr cho các t ch c xã h i, xã h i ngh nghi p có t l tăng cho th y s không phù h p v i xu hư ng ñi u ch nh cơ c u chi NSNN. PBNS lĩnh v c Giáo d c ch d a trên s h c sinh mà chưa tính ñ n các y u t : quy mô h c sinh trên m t l p h c, s h c sinh ñang ñ tu i ñ n trư ng... T nh chưa xây d ng ñư c ĐMPBNS cho m t s lĩnh v c như: ñào t o và d y ngh , KHCN, s nghi p kinh t c p huy n. Tiêu chí PBNS ch y u d a trên các y u t ñ u vào (biên ch , qu lương, s ñơn v ..) mà chưa chú tr ng ñ n k t qu ñ u ra làm cho m t s ñơn v chưa quan tâm ñ y ñ ñ n hi u qu s d ng NS. 2.2.2. Phân b ngân sách lĩnh v c Đ u tư phát tri n (ĐTPT) 2.2.2.1. Nguyên t c cơ b n phân b v n ĐTPT + Th c hi n ñúng Lu t NSNN và các tiêu chí, ñ nh m c. + PBNS b o ñ m tương quan gi a các m c tiêu phát tri n.
13 + S d ng có hi u qu v n ñ u tư, ưu tiên t p trung cho các d án tr ng ñi m, t o ñi u ki n ñ thu hút các ngu n v n khác. + B o ñ m tính công khai, minh b ch và công b ng. 2.2.2.2. Tiêu chí, ñ nh m c phân b v n ĐTPT + Tiêu chí dân s : S dân và s ngư i dân t c thi u s ; + Tiêu chí di n tích t nhiên c a huy n, thành ph ; + Tiêu chí v trình ñ phát tri n: T l h nghèo và thu n i ñ a (không bao g m kho n thu v qu ñ t); + Tiêu chí v ñơn v hành chính: S ñơn v hành chính c p xã; xã mi n núi, bãi ngang c n bãi; xã vùng cao, biên gi i; + Các tiêu chí b sung, bao g m: thành ph thu c t nh; th tr n huy n l mi n núi; th tr n huy n l ñ ng b ng; th tr n. 2.2.2.3. K t qu phân b ngân sách nhà nư c cho ĐTPT T ng ngân sách phân b cho ĐTPT giai ño n 2007 - 2010 ñ t 4.323,3 t ñ ng, chi m 47,6% t ng phân b NSNN c a t nh, tăng bình quân 18,1%/năm. B ng 2.25. Phân b ngân sách ĐTPT giai ño n 2007- 2010 T ng NS Trong ñó phân b Năm Năm T cñ Ch tiêu giai ño n 2007 2010 tăng 2007-2010 (t (t BQ(%) (t ñ ng) ñ ng) ñ ng) 1. T ng NS phân b 9.088,3 1.745,0 2.917,3 18,8 - Phân b ĐTPT 4.323,3 829,6 1.363,2 18,1 Trong ñó: Phân b cho 1.367,7 349,8 413 7,7 CT tr ng ñi m 2. M c ñ u tư toàn xã 11.298,3 2.241,4 3.579,3 17,9 h i 3. T tr ng (%): - NS phân b 47,6 47,6 46,7
14 ĐTPT/T ng PB NS - NS Phân b cho 31,6 42,2 30,3 CTTĐ/Phân b ĐTPT - NS phân b cho 38,3 37 38 ĐTPT/t ng m c ĐT toàn xã h i Ngu n: S Tài chính và tính toán c a tác gi a) Phân b ngu n v n trong cân ñ i ngân sách Ngu n v n trong cân ñ i ngân sách ñư c t o l p t hai ngu n ñó là v n qu ñ t và v n ngân sách t p trung. Đ i v i v n qu ñ t, ngân sách phân b cho các huy n, thành ph là s kinh phí ñ a phương ñư c ñ l i theo phân c p ngu n thu; v n ngân sách t p trung phân b theo t l : ngân sách t nh 60% và ngân sách huy n, thành ph 40% . B ng 2.26. PBNS trong cân ñ i cho ĐTPT giai ño n 2007- 2010 T ng NS phân b Giai ño n Trong ñó 2007 - 2010 Ch tiêu T Năm Năm T cñ Giá tr tr ng 2007 2010 tăng bình (t ñ ng) (%) (t ñ ng) (t ñ ng) quân (%) Phân b ĐTPT 4.323,3 829,6 1.363,2 18,1 Trong ñó: V n trong cân 1.228,2 28,4 8,6 ñ i NSĐP 279,4 330,4 - PB cho huy n 635,3 51,7 140 174,5 - T nh phân b 592,9 48,3 139,4 155,9 Ngu n: S Tài chính và tính toán c a tác gi Phân b v n ĐTPT trong ngu n cân ngân sách c p t nh cơ b n ñã ñ m b o ñ u tư cho t t c các lĩnh v c c a ñ i s ng xã h i và theo quy ñ nh c a Trung ương ñ i v i các lĩnh v c b t bu c. T tr ng
15 phân b cho GDĐT tăng t 12,3% năm 2007 lên 15,2% năm 2010; lĩnh v c KHCN tăng t 2,8% năm 2007 lên 10,2% năm 2010. Tuy nhiên vi c PBNS còn mang tính dàn tr i, chưa t p trung ñ u tư cho các các lĩnh v c tr ng ñi m. PBNS cho m t s lĩnh v c chưa h p lý: phân b v n cho qu n lý Nhà nư c còn cao (chi m 6,4%) mà ch y u là xây d ng các tr s công. Trong khi ñó PBNS cho lĩnh v c Công nghi p - khu công nghi p, giao thông v n t i gi m. Tình tr ng n ñ ng trong xây d ng cơ b n còn khá cao, chưa b trí v n thanh toán d t ñi m cho các công trình hoàn thành. T tr ng phân b cho tr n công trình hoàn thành chi m bình quân 25,7%, phân b cho các công trình chuy n ti p chi m t tr ng 42,7% và phân b cho công trình m i 31,5%.. Đ i v i phân b ngu n v n cho các huy n, thành ph , qua xem xét, vi c phân b ngu n ngân sách t p trung cho các huy n, thành ph ñư c th c hi n theo tiêu chí, ñ nh m c quy ñ nh. Tuy nhiên, s lư ng phân b qua các năm t 2007 ñ n 2010 là không thay ñ i và chưa có tr ng tâm tr ng ñi m. Đ i v i ngu n v n qu ñ t, các ñ a phương có kinh t phát tri n thì t o ñư c ngu n thu ñ ĐTPT, còn các ñ a phương kém phát tri n hơn g p r t nhi u khó khăn. b) Phân b v n Chương trình m c tiêu qu c gia và v n b sung theo m c tiêu c a Chính ph B ng 2.30. Phân b v n CTMT qu c gia giai ño n 2007- 2010 T ng NS phân b Giai ño n Trong ñó 2007 - 2010 Ch tiêu T Năm Năm T cñ Giá tr tr ng 2007 2010 tăng bq (t ñ ng) (%) (t ñ ng) (t ñ ng) (%) 1. T ng PBNS 9.088,3 100 1.745,0 2.917,3 18,8
16 2. Phân b 4.323,3 47,6 829,6 1.363,2 18,1 ĐTPT Trong ñó: V n CT MT 2.750,8 63,6 476,9 906,7 24,3 qu c gia, m c tiêu khác - H tr có MT 2.197,6 361,9 779,7 30,1 - Chương trình 553,2 115 127 6,1 MTQG Ngu n: S Tài chính và tính toán c a tác gi Đ i v i ñ a phương, v n Chương trình m c tiêu qu c gia và v n h tr có m c tiêu c a Chính ph là m t kênh v n h t s c quan tr ng nh m ñ y nhanh ti n ñ th c hi n các m c tiêu c p bách v phát tri n KTXH c a t nh. Trong th i gian qua, vi c PBNS v n Chương trình m c tiêu cơ b n ñã ñư c th c hi n theo m c tiêu c a Trung ương và ñúng tiêu chí, ñ nh m c c a t nh, phát huy t t hi u qu c a các chương trình trong vi c ñ u tư phát tri n b n v ng, xóa ñói gi m nghèo, c i thi n ñ i s ng nhân dân cho các ñ a phương có ñi u ki n KTXH khó khăn. Tuy nhiên, cơ c u phân b các ngu n v n chương trình m c tiêu do Chính ph quy t ñ nh, nhi u chương trình m c tiêu trùng l p v i nhi m v c a NSĐP. Vì v y, vi c ñi u hòa, l ng ghép gi a các ngu n v n g p khó khăn d n ñ n phân b v n chưa sát nhu c u th c t ñ a phương và chưa phát huy h t hi u qu . Vi c phân b v n m t s chương trình m c tiêu c a t nh còn mang tính bình quân, d n ñ n vi c th c hi n các công trình ñòi h i nhu c u ñ u tư l n g p nhi u khó khăn ho c kéo dài trong nhi u năm, lãng phí ngu n v n ñ u tư. 2.2.3. Phân tích cơ c u PBNS cho lĩnh v c ĐTPT và lĩnh v c TX T ng PBNS giai ño n 2007 – 2010 là 9.088,3 t ñ ng, trong ñó phân b cho lĩnh v c chi thư ng xuyên ñ t 4.615 t ñ ng, chi m
17 t tr ng 50,1%; phân b cho lĩnh v c ñ u tư phát tri n ñ t 4.323, 3 t ñ ng, chi m 47,6%. PBNS cho ĐTPT năm 2007 ñ t 47,6% và gi m xu ng 46,7% năm 2010; phân b cho lĩnh v c chi thư ng xuyên năm 2007 ñ t 50,3% và tăng lên 51,4% năm 2010 trong t ng PBNS. Qua s li u trên và so sánh v i m t s ñ a phương khác, ta th y PBNS cho lĩnh v c chi thư ng xuyên cao hơn so v i s phân b cho ĐTPT và có t tr ng tăng qua các năm, trong khi ñó PBNS cho ĐTPT có t tr ng gi m là chưa h p lý và chưa b n v ng. Nhu c u ngân sách cho ñ u tư phát tri n ngày m t gia tăng, ñ c bi t là ñ u tư phát tri n h t ng, công ngh nh m ñáp ng nhu c u ngày càng cao phát tri n kinh t xã h i c a t nh. M t khác, c n ph i c i cách hành chính, tinh gi m g n nh b máy nh m gi m chi tiêu thư ng xuyên. Tuy nhiên, là m t t nh nghèo ngu n thu ch y u d a vào s h tr t ngân sách c p trên nên vi c PBNS g p r t nhi u khó khăn, ñ c bi t là tìm ngu n v n cho ñ u tư phát tri n. V lâu dài c n ph i xem xét cơ c u PBNS cho ĐTPT và chi thư ng xuyên cho phù h p trong t ng th i kỳ, trong ng n h n c n tăng d n t tr ng PBNS cho ĐTPT. 2.2.4. Nh ng v n ñ ñ t ra t th c tr ng công tác phân b ngân sách giai ño n 2007 - 2010 M t là, Tiêu chí, ñ nh m c PBNS trong m t s lĩnh v c chưa phù h p, chưa có s k t h p ch t ch , h p lý gi a các tiêu chí. Hai là, T nh chưa xây d ng ñư c ĐMPBNS cho m t s lĩnh v c như s nghi p ñào t o và d y ngh , s nghi p KHCN, s nghi p kinh t , phân b ñ c thù cho các ngành. Ba là, PBNS cho m t s lĩnh v c chưa h p lý, mang tính ch t dàn tr i, cào b ng và chưa phù h p v i xu hư ng PBNS. B n là, Phân b v n ĐTPT chưa bám sát quy ho ch phát tri n KTXH, ch y u theo k ho ch c a t ng công trình, chưa cân ñ i ñư c ngu n l c m t cách v ng ch c. Vi c ñ u tư dàn tr i d n ñ n m t s công trình cơ s h t ng thi t y u g p khó khăn v ngu n v n, m t s
18 công trình tr ng ñi m ñã không th c hi n ñúng ti n ñ . Năm là, PBNS ch y u d a trên các y u t ñ u vào (biên ch , qu lương, s ñơn v ..) mà chưa chú tr ng ñ n hi u qu phân b theo ñ u ra, k t qu , trong m t s trư ng h p làm cho ñơn v s d ng ngân sách không quan tâm ñ y ñ ñ n hi u qu s d ng v n. Sáu là, Nh n th c ñ i m i v công tác quy ho ch, phân b d toán NSNN còn thi u ñ ng b , s ph i h p c a các cơ quan tham mưu trong vi c PBNS và trình ñ ñ i ng cán b làm công tác qu n lý tài chính và PBNS c a ñ a phương ñang còn h n ch . Chưa có s ph i h p ch t ch gi a lĩnh v c ĐTPT và lĩnh v c chi thư ng xuyên. Chương 3 M TS GI I PHÁP NH M HOÀN THI N CÔNG TÁC PHÂN B NGÂN SÁCH NHÀ NƯ C T NH QU NG BÌNH 3.1. QUAN ĐI M VÀ Đ NH HƯ NG V PHÂN B NSNN 3.1.1. Quan ñi m Trong th i gian t i, vi c PBNS c n chú tr ng ưu tiên ñ u tư cho các lĩnh v c có th m nh, ñ y m nh chuy n d ch cơ c u theo hư ng phát huy l i th ti m năng, s d ng ngu n l c có hi u qu nh m tăng thu cho ngân sách ñ a phương. PBNS trư c m t c n có s ñ u tư tr ng ñi m cho các ngành, lĩnh v c có th m nh như ñ u tư phát tri n khu công nghi p c ng bi n, ch bi n và xu t kh u th y s n; ho t ñ ng xúc ti n thương m i, qu ng bá du l ch, nghiên c u thông tin th trư ng trong và ngoài nư c nh m thúc ñ y phát tri n s n xu t kinh doanh, xu t kh u và phát tri n du l ch; chương trình phát tri n d ch v , d án xây d ng khu kinh t c ng bi n Hòn La, chương trình phát tri n ñô th Tuy nhiên cũng c n xây d ng chi n lư c phát tri n b n v ng, tăng cư ng ñ u tư cơ s h t ng, ñào t o ngu n nhân l c, ñ m b o an