Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn phân tích và đánh giá thực trạng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt ở Cục trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để đưa ra các giải pháp góp phần bảo đảm hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ------------/------------ ----/---- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGỌC VĂN HÙNG THANH TRA CHUYÊN NGÀNH TRONG LĨNH VỰC TRỒNG TRỌT TẠI CỤC TRỒNG TRỌT, BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN CHUYÊN NGÀNH: LUẬT HIẾN PHÁP - LUẬT HÀNH CHÍNH MÃ SỐ: 8380102 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP - LUẬT HÀNH CHÍNH HÀ NỘI, NĂM 2023
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGƯỜI HƯỚNG DẪN: PGS.TS. NGUYỄN THỊ THU HÀ Phản biện 1: ........................................................ …………………………………………………... Phản biện 2: ....................................................... …………………………………..……………… Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp…, Nhà … - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa – TP Hà Nội Thời gian: vào hồi … giờ … ngày … tháng … năm 2023 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Ban QLĐT Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Công tác thanh tra là một trong những nội dung cơ bản của hoạt động quản lý nhà nước, là một chức năng thiết yếu của quản lý nhà nước. Thanh tra chỉ xuất hiện khi có nhà nước và ở đâu có quản lý nhà nước thì ở đó có thanh tra. Thực hiện có hiệu lực và hiệu quả công tác thanh tra sẽ góp phần quan trọng vào việc nâng cao hiệu lực và hiệu quả quản lý hành chính nhà nước; bảo đảm trật tự, kỷ cương; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan, tổ chức trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước. Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, tổ chức và hoạt động thanh tra thời gian qua cũng còn bộc lộ nhiều yếu kém, bất cập như: Tổ chức thanh tra còn dàn trải, thiếu tập trung, không thống nhất, hoạt động thanh tra còn chồng chéo, trùng lặp cả về phạm vi, đối tượng. Quyền hạn thanh tra còn bị hạn chế, các kết luận, kiến nghị thanh tra chưa được thực thi một cách nghiêm chỉnh và còn thiếu những biện pháp cứng rắn, chế tài đủ mạnh. Một số cán bộ thanh tra chưa đáp ứng được yêu cầu về trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức và bản lĩnh chính trị trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Những yếu kém, bất cập trên đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng, hiệu quả công tác thanh tra, làm cho công tác thanh tra chưa đáp ứng được yêu cầu của quản lý và mong mỏi của nhân dân trong công cuộc đổi mới, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Cùng với việc tiến hành cải cách bộ máy nhà nước, phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội theo đường lối đổi mới của Đảng, việc đổi mới tổ chức và hoạt động của các cơ quan thanh tra nhà nước nói chung và Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt nói riêng là một yêu cầu cấp thiết được Đảng và nhà nước quan tâm chỉ đạo. Để làm được điều đó cần phải đánh giá được một cách trung thực tình hình thực tiễn của công tác thanh tra trong lĩnh vực trồng trọt thời gian vừa qua, 1
cũng như những vấn đề vướng mắc đang đặt ra về tổ chức và hoạt động của thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt hiện nay để từ đó đề ra các giải pháp thích hợp nhằm nâng cao hơn nữa hiệu lực, hiệu quả của hoạt động thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt trong thời gian tới. Cục trồng trọt là tổ chức trực thuộc Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, thực hiện chức năng tham mưu giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước và tổ chức thực thi pháp luật đối với chuyên ngành trồng trọt thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ theo phân cấp, ủy quyền của Bộ trưởng Thời gian qua công tác thanh tra chuyên ngành trồng trọt tại Cục trồng trọt đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận. Tuy nhiên vẫn còn những hạn chế nhất định như đội ngũ thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt còn thiếu; công tác thanh tra vẫn còn xảy ra ý kiến khiếu nại, tố cáo; công chức vận dụng văn bản trong công tác thanh tra chuyên ngành còn có sự lúng túng chưa được kịp thời. Để công tác thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt được tốt hơn nhằm góp phần thực hiện có hiệu quả công tác thanh tra của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn tác giả chọn đề tài “Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn” làm đề tài nghiên cứu của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Trong những năm gần đây, có khá nhiều công trình nghiên cứu, các bài viết về công tác thanh tra nói chung; thanh tra chuyên ngành nói riêng và lĩnh vực trồng trọt đã được các cá nhân và tổ chức thực hiện. * Về lĩnh vực thanh tra nói chung có thể kể đến một số công trình nghiên cứu: Ngô Mạnh Hùng (2012), "Một số vấn đề về quản lý nhà nước trong phòng, chống tham nhũng" đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ. Nguyễn Quốc Sửu (2015), “Nhu cầu minh bạch hóa hoạt động thanh tra, kiểm tra hoạt động quản lý nhà nước”. Tạp chí Thanh tra, thanh tra Chính phủ số 4/2015. 2
Văn Thị Hoài Thanh (2017) luận văn thạc sĩ “Tổ chức và hoạt động của thanh tra Bộ tài nguyên và môi trường”. Phạm Ngọc Xuân Đà (2019) luận văn thạc sĩ “Nghiên cứu giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thanh tra dự án công trình xây dựng tỉnh Lâm Đồng”. Tạ Thu Thủy (2019) Đề tài cấp cơ sở “Thanh tra chuyên ngành của cơ quan quản lý nhà nước – quy định pháp luật và thực tiễn thi hành” Nguyễn Thị Hồng Thúy (2020) Đề tài cấp cơ sở “Thanh tra và xử lý vi phạm trong thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng đối với doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước”. Đinh Thị Thanh Thủy (2021) luận văn thạc sĩ “Tổ chức và hoạt động của thanh tra Bộ Nội vụ”. * Về thanh tra chuyên ngành có các công trình nghiên cứu: Nguyễn Hữu Tiếp, (2013), Một số vướng mắc trong thực hiện các quy định của Luật Thanh tra về Thanh tra chuyên ngành. Tạp chí Thanh tra (tháng 5/2013). Văn Tiến Mai (2013), “Những yếu tố tác động tới hoạt động thanh tra chuyên ngành”. Tạp chí thanh tra (tháng 1/2013). Nguyễn Tuấn Khanh (2014), “Tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành - những vấn đề lý luận và thực tiễn”. Nguyễn Tuấn Khanh (2015) “Thanh tra, kiểm tra chuyên ngành trong cơ chế thực thi quyền hành chính”,Tạp chí Thanh tra, ngày 07/01/2015. Nguyễn Văn Tốn (2015) luận án tiến sĩ “Nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra trong lĩnh vực chuyên ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn ở Việt Nam”. Nguyễn Thị Thủy (2017) luận văn thạc sĩ “Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực nội vụ ở tỉnh Nam Định” Trần Văn Trường (2018) luận án tiến sĩ “Thanh tra chuyên ngành giao thông vận tải theo pháp luật Việt Nam hiện nay” * Về lĩnh vực trồng trọt có các công trình nghiên cứu sau: 3
Lê Vũ Nghĩa (2015) luận văn thạc sĩ, “Phát triển ngành trồng trọt tại tỉnh Quảng Ngãi” Vũ Thị Hải Hòa (2016) luận văn thạc sĩ “Phát triển ngành trồng trọt theo hướng hiện đại đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”. Trần Thị Bích Liên (2016) luận văn thạc sĩ “Nghiên cứu thực trạng hệ thống trồng trọt và đề xuất một số biện pháp kỹ thuật góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế tại huyện Yên Mỹ”. Phạm Tiến Dũng (2017) luận án tiến sĩ “Thực trạng và giải pháp phát triển ngành trồng trọt khu vực đồng bằng sông Cửu Long”. Như vậy, có thể nói cũng rất nhiều công trình nghiên cứu đến lĩnh vực trồng trọt, lĩnh vực thanh tra và thanh tra chuyên ngành nhưng đến nay, chưa có công trình nghiên cứu nào về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục Trồng Trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Do đó, trên cơ sở kết quả các nghiên cứu trước đây và các quy định của pháp luật hiện hành, việc nghiên cứu đề tài này sẽ góp phần làm phong phú và sâu sắc thêm những luận cứ khoa học, cũng như cơ sở thực tiễn cho việc đổi mới tổ chức, hoạt động thanh tra chuyên ngành ở nước ta hiện nay nói chung, và ở lĩnh vực trồng trọt nói riêng. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn Mục đích của luận văn là trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận, pháp luật về thanh tra chuyên ngành nói chung và thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt nói riêng, luận văn phân tích và đánh giá thực trạng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt ở Cục trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để đưa ra các giải pháp góp phần bảo đảm hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Để đạt được mục đích trên, Luận văn có các nhiệm vụ cơ bản sau: Một là, hệ thống hóa, làm rõ thêm lý luận về thanh tra chuyên ngành và thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt; khái niệm, 4
đặc điểm, ý nghĩa, nội dung thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt; các điều kiện đảm bảo thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. Hai là, khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt ở Cục Trồng Trọt Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; chỉ ra những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của hạn chế. Thứ ba, xác định các quan điểm, đề xuất giải pháp góp phần bảo đảm hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt ở Cục Trồng Trọt Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn - Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề lý luận và thực tiễn về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. - Phạm vi nghiên cứu: + Về không gian: Luận văn nghiên cứu thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; + Về thời gian: Luận văn nghiên cứu với các số liệu từ 2018 – 2021; 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận văn 5.1. Phương pháp luận Luận văn được dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử và tư tưởng Hồ Chí Minh về Nhà nước và pháp luật, các quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về xây dựng Nhà nước pháp quyền, về cải cách nền hành chính, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, thanh tra viên đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nuớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu cụ thể sau: Chương 1: Sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích, tổng hợp, lịch sử để làm rõ thêm lý luận về thanh tra, thanh tra chuyên ngành trong 5
lĩnh vực trồng trọt, qua đó, nêu được ý nghĩa của thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. Chương 2: Sử dụng phương pháp tổng hợp, thống kê, so sánh, phân tích, tổng kết để làm rõ thực trạng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn. Chương 3: Sử dụng phương pháp phân tích để xác định quan điểm, đề xuất các giải pháp hoàn thiện thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn. 6. Ý nghĩa của luận văn Về lý luận, Luận văn góp phần làm rõ thêm một số vấn đề lý luận và thực tiễn về tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. Về thực tiễn, Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho các cơ quan nhà nước về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. Luận văn cũng còn là tài liệu tham khảo trong nghiên cứu cho sinh viên và học viên chuyên ngành về Luật Hiến pháp – Luật Hành chính và Quản lý công. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục các tài liệu tham khảo, nội dung chính của Luận văn gồm 03 chương cụ thể như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận, pháp luật về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. Chương 2: Thực trạng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục Trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn. Chương 3: Quan điểm, giải pháp bảo đảm thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực Trồng Trọt tại Cục Trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn. 6
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN, PHÁP LUẬT VỀ THANH TRA CHUYÊN NGÀNH TRONG LĨNH VỰC TRỒNG TRỌT 1.1. Khái quát chung về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực Trồng trọt 1.1.1. Khái niệm 1.1.1.1. Khái niệm thanh tra Khái niệm thanh tra được cụ thể trong Luật Thanh tra 2022 như sau: “Thanh tra là hoạt động xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự, thủ tục do pháp luật quy định của cơ quan thực hiện chức năng thanh tra đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức các nhân. Hoạt động thanh tra bao gồm thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành”.[47] 1.1.1.2. Khái niệm thanh tra chuyên ngành Trên cơ sở Luật Thanh tra năm 2010, Luật Thanh tra năm 2022 quy định rõ: “Thanh tra chuyên ngành là thanh tra việc chấp hành luật chuyên ngành quy định về chuyên môn, kỹ thuật, quy tắc quản lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản lý theo ngành, lĩnh vực”. [47]. 1.1.1.3. Khái niệm trồng trọt Luật trồng trọt năm 2018 quy định: “ Trồng trọt là ngành kinh tế - kỹ thuật trong nông nghiệp có liên quan đến việc gieo trồng cây nông nghiệp, cây cảnh và nấm ăn để phục vụ mục đích của con người”.[12] Nền nông nghiệp trồng trọt là một trong những ngành chủ chốt và có sự ảnh hưởng rất lớn đối với người nông dân khi tham gia hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Nông học hiện đại, chọn tạo giống cây trồng, hóa chất nông nghiệp như thuốc trừ sâu và phân bón, và phát triển công nghệ đã làm tăng mạnh sản lượng cây trồng. Vì vậy mà Nhà nước đã có nhiều chính sách đảm bảo phát triển trong lĩnh vực trồng trọt. 7
Với tầm quan trọng của lĩnh vực trồng trọt nên tại Điều 5 Luật Trồng trọt năm 2018 cũng có quy định về chiến lược phát triển trồng trọt được xây dựng cho chu kỳ 10 năm, định hướng 20 năm; phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế – xã hội. (Khoản 1 Điều 5 Luật trồng trọt 2018).[12] 1.1.1.4. Khái niệm Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt Trên cơ sở phân tích khái niệm về thanh tra chuyên ngành và khái niệm về lĩnh vực trồng trọt tác giả luận văn xác định khái niệm thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt như sau: Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt là hoạt động thanh tra của cơ quan quản lý nhà nước đối với cá nhân, tổ chức trong việc chấp hành pháp luật những quy định về chuyên môn, kỹ thuật, quy tắc quản lý của ngành trồng trọt và lĩnh vực thuộc thẩm quyền quản lý của lĩnh vực trồng trọt. 1.1.2. Đặc điểm thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt Thứ nhất ,là hoạt động thanh tra do các cơ quan có chức năng quản lý nhà nước về lĩnh vực trồng trọt tiến hành. Thứ hai, đối tượng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt là mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự điều chỉnh của pháp luật chuyên ngành trồng trọt. Thứ ba, nội dung của thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt là xem xét, đánh giá việc chấp hành pháp luật chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt, quy định về chuyên môn, kỹ thuật, qui tắc quản lý của lĩnh vực trồng trọt. 1.2. Chủ thể, đối tượng, nội dung thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt 1.2.1. Chủ thể thực hiện thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt Chủ thể thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt bao gồm cả cơ quan, tổ chức được nhà nước giao quyền và các cá nhân 8
được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành trng lĩnh vực trồng trọt, cụ thể: - Các cơ quan, tổ chức được Nhà nước giao quyền thành tra trong lĩnh vực trồng trọt, gồm:Thanh tra Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Cục Trồng trọt; Các Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật ở các tỉnh thành, phố trực thuộc trung ương; - Các cá nhân được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra trong lĩnh vực trồng trọt, gồm: Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn; giám đốc sở nông nghiệp và phát triển nông thôn tại các tỉnh, thành phố; Cục trưởng Cục trồng trọt; Chánh thanh tra Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn; Chánh thanh tra Sở nông nghiệp và phát triển nong thôn ở các tỉnh, thành phố; Trưởng đoàn thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt; các thành viên đoàn thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt; thanh tra viên, người được giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt. 1.2.2. Đối tượng của thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt Như vậy, đối tượng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong lĩnh vực trồng trọt đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành pháp luật chuyên ngành trồng trọt quy định về chuyên môn – kỹ thuật, quy tắc quản lý thuộc lĩnh vực trồng trọt. 1.2.3. Nội dung của thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt Theo quy định hiện hành tại Điều 20 Nghị định 47/2015/NĐ-CP về tổ chức và hoạt động của thanh tra ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn thì nội dung thanh tra chuyên ngành về lĩnh vực trồng trọt được quy định như sau: “Thanh tra việc chấp hành pháp luật chuyên ngành về sản xuất trồng trọt; chất lượng giống cây nhập khẩu; đề án, dự án trồng trọt 9
hữu cơ; chất lượng cây ăn quả; chất lượng cây công nghiệp; chất lượng cây lương thực, thực phẩm; sử dụng đất nông nghiệp; bảo tồn, lưu trữ, khai thác nguồn giống gen cây trồng; sử dụng phân bón hữu cơ và phân bón khác thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; các nội dung khác theo quy định của pháp luật”. [24] 1.3. Ý nghĩa của hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt Nguồn gốc sinh ra lãng phí, tham ô, ở đâu có bệnh quan liêu thì ở đó thường có tham ô, lãnh phí; nơi nào bệnh quan liêu càng nặng thì nơi đó càng nhiều tham ô, lãnh phí. Cho nên, muốn triệt để chống tham ô, lãng phí thì kiên quyết chống nguồn gốc của nó là bệnh quan liêu, mà cách tốt nhất, có hiệu quả nhất là phải kiểm tra, thanh tra có hệ thống, thường xuyên. Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt sẽ đem lại những ý nghĩa thiết thực như sau: 1.3.1. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về lĩnh vực trồng trọt 1.3.2. Động viên, khen thưởng để phát huy nhân tố tích cực trong việc thực hiện pháp luật về lĩnh vực trồng trọt 1.3.3. Ngăn chặn và phòng ngừa hành vi tiêu cực trong việc thực hiện pháp luật về lĩnh vực trồng trọt 1.3.4. Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật về lĩnh vực trồng trọt 1.3.5. Đảm bảo kỷ cương, kỷ luật hành chính về việc thực hiện pháp luật trong lĩnh vực trồng trọt 1.4. Các điều kiện bảo đảm hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực Trồng trọt 1.4.1. Điều kiện đảm bảo về chính trị 1.4.2. Điều kiện đảm bảo về thể chế 1.4.3. Điều kiện đảm bảo về nguồn nhân lực 1.4.4. Điều kiện đảm bảo về vật chất và nguồn lực tài chính 10
Tiểu kết chương 1 Dưới góc độ lý luận, và căn cứ pháp lý luận văn đã phân tích và làm sáng tỏ những nội dung sau: Thứ nhất, khái niệm về thanh tra; khái niệm thanh tra chuyên ngành; khái niệm trồng trọt; khái niệm thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. Thứ hai, chủ thể thực hiện thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt bao gồm: Các cơ quan thanh tra nhà nước và các cá nhân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật Thứ ba, đối tượng của hoạt động thanh tra chuyên ngành trồng trọt là tất cả các cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện hoạt động thuộc thẩm quyền quản lý ngành trồng trọt. Hoạt động thanh tra chuyên ngành trồng trọt là hoạt động thanh tra trong phạm vi ngành trồng trọt. Thứ tư, nội dung của thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt: Căn cứ vào điều 20 Nghị định 47/2015/NĐ-CP, ngày 14 tháng 05 năm 2015 về tổ chức và hoạt động thanh tra ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn Thứ năm, Ý nghĩa của thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt Thứ sáu, các điều kiện đảm bảo hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt như: điều kiện đảm bảo về chính trị; điều kiện đảm bảo về thể chế; điều kiện đảm bảo về nguồn nhân lực; điều kiện đảm bảo về cơ sở vật chất và nguồn lực tài chính. 11
Chương 2 THỰC TRẠNG THANH TRA CHUYÊN NGÀNH TRONG LĨNH VỰC TRỒNG TRỌT TẠI CỤC TRỒNG TRỌT, BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN 2.1. Khái quát chung về Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục Trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn 2.1.1. Cơ cấu tổ chức của Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục Trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt được cơ cấu như sau: Cục trưởng và các Phó Cục trưởng chỉ đạo trực tiếp trong lĩnh vực thanh tra. Phòng thanh tra, pháp chế là đầu mối thực hiện các nhiệm vụ thanh tra. Hiện tại, phòng thanh tra, pháp chế của Cục có 7 biên chế trong đó có 1 trưởng phòng và 2 phó trưởng phòng. Trình độ chuyên môn có 4 thạc sỹ, 3 cử nhân. Độ tuổi trung bình từ 35 tuổi đến 52 tuổi. Thực hiện công tác thanh tra bên cạnh phòng thanh tra, pháp chế còn có các bộ phận chuyên môn, nghiệp vụ như: Văn phòng Cục; Phòng Kế hoạch, Tài chính; Phòng Thanh tra, Pháp chế; Phòng Cây lương thực, cây thực phẩm; Phòng Cây công nghiệp, cây ăn quả; Phòng Sử dụng đất nông nghiệp và Môi trường; Phòng Chất lượng; Văn phòng Bảo hộ giống cây trồng; Văn phòng Cục trồng trọt phía Nam. Các bộ phận chuyên môn sẽ phối hợp cùng phòng thanh tra, pháp chế tiến hành thanh tra chuyên sâu về các lĩnh vực như: tài chính; cây lương thực; cây thực phẩm; cây công nghiệp; cây ăn quả; sử dụng đất nông nghiệp và môi trường; chất lượng các sản phẩm cây trồng; giống cây trồng ….. 12
2.1.2. Thẩm quyền của Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục Trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn a. Chức năng Thanh tra Cục trồng trọt có nhiệm vụ, quyền hạn giúp lãnh đạo Cục thực hiện quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực trồng trọt; thực hiện công tác thanh tra chuyên ngành theo quy định của Pháp luật. b. Nhiệm vụ, quyền hạn: Xây dựng kế hoạch thanh tra trình lãnh đạo Cục phê duyệt; Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc quyền quản lý trực tiếp của Cục về lĩnh vực trồng trọt;Thanh tra việc chấp hành pháp luật chuyên ngành, quy định về chuyên môn - kỹ thuật;Thanh tra vụ việc khác do lãnh đạo Cục giao; Hướng dẫn, kiểm tra cơ quan, đơn vị thuộc Cục và các cơ quan cấp dưới thực hiện quy định của pháp luật về thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt; Yêu cầu Thủ trưởng cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt theo ngành dọc báo cáo về công tác thanh tra; tổng hợp, báo cáo kết quả về công tác thanh tra thuộc phạm vi quản lý của Cục.vv… 2.1.3. Quy trình thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quy trình thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn bao gồm các bước: Chuẩn bị thanh tra; Ban hành quyết định thanh tra; Tiến hành thanh tra; Kết thúc thanh tra; Thực hiện kết luận thanh tra. Để thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn, thanh tra Cục trồng trọt tổ chức xây dựng triển khai trên thực tế các nội 13
dung thanh tra được quy định tại Thông Tư số 33/2016/TT-BNNPTNT ngày 13/10/2016 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quy định về trình tự thủ tục tiến hành môt cuộc thanh tra chuyên ngành và trang phục thẻ công chức thanh tra chuyên ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn. 2.2. Tình hình thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực Trồng trọt tại Cục Trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn 2.2.1. Thanh tra chất lượng giống cây trồng nhập khẩu 2.2.2. Thanh tra về đề án, dự án trồng trọt hữu cơ 2.2.3. Thanh tra về chất lượng cây ăn quả 2.2.4. Thanh tra về cây công nghiệp 2.2.5 Thanh tra chất lượng cây lương thực và cây thực phẩm 2.2.6. Thanh tra lĩnh vực quản lý sử dụng đất nông nghiệp 2.2.7. Thanh tra việc bảo tồn, lưu trữ, khai thác nguồn gen giống cây trồng 2.2.8. Thanh tra việc sử dụng phân bón hữu cơ Kết quả thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt từ năm 2018 đến năm 2021 Trong năm 2018 tổng cộng các cuộc thanh tra đạt 48,7% như vậy việc thực hiện kế hoạch vẫn ở mức thấp. Một số nội dung thanh tra đạt mức cao như chất lượng cây lương thực, thực phẩm đạt 75%; Quản lý sử dụng đất nông nghiệp và sử dụng phân bón hữu cơ đạt mức 60%. Còn các nội dung khác các cuộc thanh tra chỉ thực hiện được 50% thậm chí dưới 50%. Điều này cho thấy việc thực hiện các cuộc thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt còn nhiều khó khăn. Đội ngũ công chức thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt còn thiếu về số lượng so với thực tế công việc. Các điều kiện về kinh phí, cơ sở vật chất đảm bảo cho công tác thanh tra vẫn chưa đáp ứng kịp thời. 14
Năm 2019 do tình hình ảnh hưởng dịch covid 19 cũng tác động mạnh mẽ đến chất lượng các cuộc thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. Tổng số các cuộc thanh tra chỉ đạt 14,6% ở mức quá thấp. Trong đó có những nội dung thanh tra không thực hiện được theo kế hoạch. Có nội dung thanh tra thực hiện được nhiều nhất là vấn đề sử dụng đất nông nghiệp và môi trường đạt 33,3%. Sở dĩ nội dung vấn đề sử dụng đất nông nghiệp và môi trường được tiến hành thanh tra nhiều hơn là do số lượng đơn tố cáo và khiếu nại gửi đến thanh tra Cục trồng trọt nhiều. Có thể nói đây cũng là điểm nóng mà các cuộc thanh tra trong lĩnh vực trồng trọt luôn phải tập trung giải quyết. Năm 2020 tình hình dịch covid 19 vẫn diễn biến phức tạp, việc thực hiện các cuộc thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt vẫn ở mức hạn chế. Mặc dù đã có sự nỗ lực cố gắng nhưng tổng cộng các cuộc thanh tra chỉ đạt 23,5%. Vẫn có những nội dung thanh tra không thể thực hiện được theo kế hoạch đề ra. Tuy nhiên việc thanh tra nội dung sử dụng phân bón hữu cơ đạt 40% vì số lượng phân bón giả lưu hành nhiều trên thị trường dẫn tới bức xúc của người dân nên cùng với thanh tra Bộ, thanh tra Cục trồng trọt vẫn khắc phục một số những khó khăn trước tình hình dịch bệnh covid 19 để tiến hành các cuộc thanh tra về việc sử dụng phân bón hữu cơ trong trồng trọt. Thời điểm này vấn đề sử dụng đất nông nghiệp và môi trường cũng vẫn gây ra nhiều căng thẳng nhất định nên các cuộc thanh tra cũng đạt 50% so với kế hoạch thanh tra đề ra. Năm 2021 do tình hình dịch covid 19 đã được khống chế dưới sự chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn thanh tra Bộ cùng với Thanh tra Cục trồng trọt đã tiến hành các cuộc thanh tra trong lĩnh vực trồng trọt. Kết quả thực hiện các cuộc thanh tra cũng đạt mức cao so với năm 2019 và năm 2020. Tổng số các cuộc thanh tra đạt 65,7% so với kế hoạch đề ra. Nội dung thanh tra về chất lượng cây 15
lương thực, thực phẩm; Quản lý sử dụng đất nông nghiệp và môi trường đạt 83,3%. Các nội dung thanh tra khác đều đạt trên 60% so với kế hoạch. Chỉ có vấn đề bảo tồn, lưu trữ, khai thác nguồn giống gen cây trồng đạt 33,3% do những công nghệ ứng dụng phục vụ cho công tác thanh tra còn hạn chế. Có thể thấy trong năm 2021 công tác thanh tra chuyên ngành lĩnh vực trồng trọt đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên mặc dù đã có sự cố gắng, đặc biệt dưới sự chỉ đạo và vào cuộc của thanh tra Bộ nhưng số lượng nội dung thanh tra thực hiện vẫn chưa đáp ứn được 100% kế hoạch đề ra. Điều này tiếp tục cho thấy những khó khăn về thể chế, về vấn đề nhân sự, về kinh phí, về cơ sở vật chất… phục vụ cho công tác thanh tra trong lĩnh vực trồng trọt. 2.3. Đánh giá hoạt động thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn 2.3.1. Ưu điểm Công tác thanh tra đã bám sát kế hoạch đã được phê duyệt, chủ động trong công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện nghiêm túc kế hoạch thanh tra của Bộ giao; Công tác tiếp dân được thực hiện thường xuyên và đúng quy định; công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo đã có chuyển biến tích cực; Công tác kiểm tra, giám sát đoàn thanh tra thực hiện đúng quy định: Có quyết định phân công cụ thể việc kiểm tra, giám sát hoạt động của các đoàn thanh tra; Các Kết luận thanh tra được công khai theo quy định. Các kết luận, quyết định xử lý về thanh tra được các đối tượng thanh tra nghiêm túc thực hiện; Công tác thanh tra, kiểm tra trách nhiệm thực hiện pháp luật về thanh tra được chú trọng trong thực hiện; ngoài ra còn đưa nội dung này vào trong các cuộc thanh tra hành chính; Qua công tác tham mưu, chỉ đạo của ngành thanh tra, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí đạt được kết quả tiến bộ; Công tác đôn đốc, chỉ đạo thực hiện công tác xử lý sau thanh tra được quan tâm chỉ đạo tích 16
cực; Công tác xây dựng kế hoạch thanh tra hàng năm được đổi mới theo hướng nâng cao chất lượng. 2.3.2. Hạn chế Một là, hạn chế về đội ngũ công chức thanh tra chuyên ngành, cộng tác viên thanh tra; Hai là, hạn chế trong triển khai thực hiện hoạt động thanh tra chuyên ngành; Ba là, những hạn chế trong việc thực hiện chính sách, chế độ đối với hoạt động thanh tra và người làm công tác thanh tra 2.3.3 Nguyễn nhân hạn chế Thứ nhất, hoạt động thanh tra đặc biệt là thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt hiện nay còn thiếu căn cứ pháp lý; Thứ hai, cơ cấu tổ chức thanh tra chưa phù hợp, thiếu về số lượng và hạn chế về chất lượng; Thứ ba, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp còn chưa nghiêm, chưa thường xuyên; Thứ tư, công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật về thanh tra hiệu quả chưa cao chưa thu hút được sự quan tâm của các cấp, các ngành vào công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát các hoạt động của các cơ quan nhà nước. 17
Tiểu kết chương 2 Nghiên cứu thực trạng thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn cho thấy: Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn luôn đảm bảo đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt. Qua công tác thanh tra đã phát hiện nhiều thiếu sót, hạn chế của các chủ thể tham gia hoạt động chuyên ngành trồng trọt, qua đó, phòng ngừa, phát hiện những hành vi vi phạm pháp luật trong quản lý nhà nước trong lĩnh vực trồng trọt. Thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt tại Cục trồng trọt, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn còn có những hạn chế về số lượng các cuộc thanh tra được thực hiện hàng năm còn chưa đảm bảo kế hoạch đề ra; hoạt động thanh tra chậm đổi mới về nội dung, hình thức, phương pháp, cách thức thực hiện cho phù hợp với định hướng cải cách hành chính của Chính phủ; chủ yếu thực hiện thanh tra theo cách truyền thống (thanh tra theo kế hoạch). Kết luận thanh tra còn chung chung có trường hợp chưa chỉ ra được các sai phạm cụ thể, làm rõ trách nhiệm của cá nhân hay tập thể. Hoạt động thanh tra có tình trạng vừa trùng lắp, vừa bỏ trống.... Nguyên nhân của những hạn chế trên xuất phát từ việc còn thiếu căn cứ pháp lý; cơ cấu tổ chức thanh tra chưa phù hợp, thiếu về số lượng và yếu về chất lượng. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về thanh tra chuyên ngành trong lĩnh vực trồng trọt hiệu quả chưa cao, chưa thu hút được sự quan tâm của các cấp, các ngành vào lĩnh vực trồng trọt 18