Tóm tắt Luận văn thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thanh tra hành chính – Từ thực tiễn Thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang

Chia sẻ: Hinh Duyệt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

62
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bố cục của luận văn gồm 3 chương được trình bày như sau: Cơ sở lý luận chung về thanh tra và thanh tra hành chính; Thực trạng thanh tra hành chính tại Thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang; Phương hướng, giải pháp bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính: Thanh tra hành chính – Từ thực tiễn Thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ --------/-------- -----/----- HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐỖ THỊ HOÀNG YẾN THANH TRA HÀNH CHÍNH – TỪ THỰC TIỄN THANH TRA THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG CHUYÊN NGÀNH LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH Mã số: 60 38 01 02 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SỸ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH HÀ NỘI – 2017
Luận văn được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: TS. ĐINH VĂN MINH Phản biện 1: ……………………………………………… Phản biện 2: ……………………………………………… Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp … tầng … Hội trường bảo vệ Luận văn Thạc sĩ Học viện Hành chính Quốc gia Số: 77, Nguyễn Chí Thanh, Đống Đa, Hà Nội Thời gian: vào hồi …h ngày … tháng … năm 2017 Có thể tìm hiểu luận văn tại thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web của Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói: “Đối với cán bộ, được làm công tác thanh tra là một vinh dự. Vì sao? Vì công tác thanh tra là một công tác quan trọng, Đảng và Chính phủ có tin cậy mới giao cho làm nhiệm vụ ấy” [43]. Có thể thấy, công tác thanh tra là một trong những nội dung cơ bản của hoạt động quản lý hành chính nhà nước, là một chức năng thiết yếu của quản lý nhà nước, là công cụ phục vụ sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước. Bên cạnh đó, thanh tra còn là một phương thức phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế, phát hiện và xử lý những biểu hiện quan liêu, tham ô, lãng phí và những hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động quản lý. Ngay từ những ngày đầu lập nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã rất chú ý tới việc sử dụng, phát huy vai trò công tác thanh tra. Tại cuộc họp Chính phủ ngày 13/11/1945, Hồ Chủ tịch đề nghị “Các Bộ trưởng có thể chia nhau đi thanh tra một khu vực gần Hà Nội, Bộ Nội vụ sẽ khảo cứu và lập một chương trình về việc này”. Ngày 23/11/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh 64/SL thành lập Ban Thanh tra đặc biệt, tiền thân của các tổ chức thanh tra ngày nay. Có thể nói, kể từ khi tổ chức và hoạt động thanh tra được chính thức quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật chuyên biệt, công tác thanh tra đã phát huy được các nhân tố tích cực trong phòng ngừa xử lý vi phạm, góp phần thúc đẩy hoàn thành nhiệm vụ, hoàn thiện cơ chế tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan tổ chức và nhân dân. Tuy nhiên, trong thực tế hiện nay, các quy định hiện hành về thanh tra, còn chưa được quy định rõ, còn chồng chéo về vai trò, hoạt động của thanh tra hành chính và chuyên ngành, hoạt động phối hợp xử lý giữa cơ quan thanh tra và các cơ quan chức năng dẫn đến hiệu quả của công tác thanh tra còn nhiều hạn chế, làm giảm hiệu lực quản lý nhà nước. Bên cạnh đó, quyền hạn thanh tra còn bị hạn chế, các kết luận, kiến nghị thanh tra chưa được thực thi một cách nghiêm chỉnh và còn thiếu nhiều biện pháp cứng rắn, chế tài đủ mạnh. Một số cán bộ thanh tra chưa đáp
ứng được yêu cầu về trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức và bản lĩnh chính trị trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Để xử lý dứt điểm tình trạng trên không chỉ là vấn đề riêng của một địa phương, một ngành mà phải cần có sự hỗ trợ từ tất cả các cơ quan hữu quan. Tình hình trên đặt ra đòi hỏi phải nghiên cứu một cách tổng thể cả về lý luận và thực tiễn về công tác thanh tra nói chung, đặc biệt công tác thanh tra hành chính nói tiêng, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác này. Xuất phát từ những lý do nêu trên, em đã chọn đề tài: “ Thanh tra hành chính – từ thực tiễn Thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang” làm đề tài Luận văn tốt nghiệp chương trình sau đại học chuyên ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính tại Học viện Hành chính Quốc gia. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Hiện nay, nói về thanh tra hành chính, có khá nhiều đề tài nghiên cứu và tác giả đề cập đến nội dung liên quan đến hoạt động này, nhưng để nghiên cứu một cách trực tiếp, có hệ thống chuyên sâu về thanh tra hành chính thì số lượng công trình nghiên cứu còn hạn chế, cụ thể như sau: Thứ nhất, về các đề tài nghiên cứu khoa học. - “Cơ sở xác định trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng” do đồng chí Nguyễn Tuấn Khanh – Viện khoa học Thanh tra làm chủ nhiệm. - “Một số giải pháp nhằm hạn chế trùng lắp, chồng chéo trong hoạt động thanh tra” do đồng chí Lê Đức Trung – Viện khoa học Thanh tra làm chủ nhiệm. Thứ hai, về các đề tài luận án, luận văn đã bảo vệ. - Luận án tiến sỹ “Tổ chức và hoạt động của các tổ chức Thanh tra ở nước ta trong giai đoạn hiện nay – thực trạng và giải pháp” của tác giả Trịnh Xuân Thiện. - Luận văn thạc sỹ :“Hoạt động thanh tra hành chính của cơ quan Thanh tra tỉnh, từ thực tiễn tỉnh Cà Mau”; “Thanh tra quận, huyện; Thanh tra xây dựng xã, phường, thị trấn tại Thành phố Hồ Chí Minh” Thứ ba, các bài nghiên cứu đăng trên báo, tạp chí, các trang điện tử chính thống. - “Phân định thanh tra hành chính - thanh tra chuyên ngành: những vướng
mắc đặt ra cho việc sửa đổi Luật thanh tra” của tác giả Đinh Văn Minh – Viện khoa học Thanh tra. - “Thanh tra hành chính góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà Nước” của tác giả Nguyễn Tân Đông – Thanh tra tỉnh Đồng Tháp. Các đề tài, chuyên đề, bài viết nghiên cứu trên đây mới chỉ đề cập bước đầu đến vấn đề thanh tra hành chính. Các bài viết, các công trình nghiên cứu phần lớn tập trung vào khó khăn khi thực hiện hoạt động thanh tra hành chính, phân định giữa thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành, chưa có nhiều đề tài đi sâu nghiên cứu về lý luận , thực tiễn công tác tổ chức thực hiện hoạt động thanh tra hành chính ở các cấp, các ngành, cụ thể là hoạt động thanh tra hành chính trên địa bàn thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Các công trình nghiên cứu trên sẽ là cơ sở, tiền đề trong việc tham khảo, tiếp cận, nghiên cứu để đưa ra những giải pháp trong công tác hoàn thiện tổ chức và thực hiện thanh tra hành chính tại thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. 3. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu Luận văn luận giải, làm rõ những vấn đề lý luận và thực tiễn về thanh tra hành chính. Phân tích thực trạng về thanh tra hành chính ở thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Xác định những ưu điểm, hạn chế về thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang, phát hiện những mặt tích cực đã làm và những mặt hạn chế trong công tác thanh tra. Đề xuất những phương hướng, giải pháp đảm bảo thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục tiêu trên, luận văn sẽ thực hiện nhiệm vụ sau: nghiên cứu những vấn đề chung về thanh tra hành chính; trên cơ sở đó nghiên cứu đặc điểm, vai trò, cấu thành, nội dung của thanh tra hành chính. Đi sâu tìm hiểu, đánh giá thực trạng thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang. Trong quá trình nghiên cứu chỉ rõ những ưu điểm, hạn chế thanh tra hành chính trong thực tiễn, nguyên
nhân của ưu điểm, hạn chế, từ đó đề xuất các phương hướng, giải pháp nhằm đảm bảo cho hoạt động thanh tra hành chính. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn. Đối tượng nghiên cứu Thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trực thuộc. Thanh tra trách nhiệm quản lý của các cơ quan quản lý nhà nước Phạm vi nghiên cứu Phạm vi không gian: Thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang Phạm vi thời gian: từ năm 2010 đến năm 2015 5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn. Phương pháp luận Luận văn được nghiên cứu trên phương pháp chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, vận dụng các quan điểm, phương pháp luận của chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Phương pháp nghiên cứu Ngoài ra, để đạt được mục đích nghiên cứu của luận văn, tác giả sử dụng một số phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, thống kê, hệ thống hóa … 6. Kết cấu của luận văn Bố cục của luận văn gồm 3 chương : Chương 1: Cơ sở lý luận chung về thanh tra và thanh tra hành chính Chương 2: Thực trạng thanh tra hành chính tại Thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang Chương 3: Phương hướng, giải pháp bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THANH TRA VÀ THANH TRA HÀNH CHÍNH 1.1. Khái quát chung về thanh tra 1.1.1.Khái niệm thanh tra Thanh tra là việc xem xét, đánh giá, xử lý theo trình tự thủ tục do pháp luật quy định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan, tổ chức, cá nhân. 1.1.2. Vai trò của thanh tra trong quản lý nhà nước Vai trò của công tác thanh tra đối với hoạt động quản lý nhà nước được thể hiện trên những nội dung cơ bản sau: Thanh tra là chức năng không thể thiếu của quản lý nhà nước, có vai trò quan trọng đối với việc đánh giá hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Thanh tra là phương thức đảm bảo trật tự, kỷ cương trong quản lý, phòng ngừa vi phạm pháp luật, góp phần tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Thanh tra phát hiện và khẳng định, tạo điều kiện phát huy, nhân rộng những nhân tố tích cực. Thanh tra bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, góp phần bảo đảm các quyền dân chủ, phát huy vai trò làm chủ của nhân dân thông qua hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh và thanh tra việc thực hiện pháp luật về thanh tra, tiếp công dân; giải quyết khiếu nại, tố cáo. 1.2. Khái niệm, đặc điểm, vai trò, nguyên tắc của thanh tra hành chính 1.2.1. Khái niệm thanh tra hành chính 1.2.1.1. Khái niệm hành chính Hành chính là tổng thể những hoạt động (thao tác) nhất định do con người, chủ thể quản lý thực hiện đối với khách thể quản lý nhằm cải tạo khách thể, bảo đảm cho nó vận động tới một mục tiêu đã định. Hành chính chính là hoạt động quản lý của con người để tạo ra sự vận hành mang tính hệ thống của xã hội. 1.2.1.2 Khái niệm thanh tra hành chính Thanh tra hành chính là hoạt động thanh tra của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân trực thuộc trong việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.
1.2.2. Đặc điểm của thanh tra hành chính Hoạt động thanh tra hành chính có nhiều đặc điểm cơ bản phân biệt với hoạt động thanh tra chuyên ngành và các loại hình kiểm tra, giám sát của các cơ quan dân cử, cơ quan tư pháp và nhân dân, tuy nhiên nhìn ở góc độ quản lý nhà nước hoạt động này có những đặc điểm nổi bật như sau: Thứ nhất, hoạt động thanh tra hành chính là hoạt động do cơ quan hành chính nhà nước có thẩm quyền tiến hành, cơ quan trực tiếp đảm nhiệm là các cơ quan thanh tra có thẩm quyền. Thứ hai, đối tượng của thanh tra hành chính là các cơ quan, tổ chức, cá nhân trực thuộc cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp. Thứ ba, cơ sở của hoạt động thanh tra hành chính là mối quan hệ trực thuộc giữa các đối tượng thanh tra với Thủ trưởng cơ quan hành chính. Thứ tư, nội dung của thanh tra hành chính không chỉ xem xét, đánh giá việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm vụ, quyền hạn được giao của cơ quan, tổ chức và cá nhân trực thuộc cơ quan có thẩm quyền quản lý mà còn xem xét đánh giá cả tính hợp pháp, hợp lý, tính trách nhiệm và hiệu quả hoạt động quản lý của đối tượng được thanh tra. 1.2.3. Vai trò của thanh tra hành chính Một là, bảo đảm sự ổn định, trật tự, kỷ cương, kỷ luật trong hoạt động quản lý nhà nước, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Hai là, thanh tra hành chính phát hiện, xử lý, phòng ngừa hành vi vi phạm pháp luật, tham nhũng. Ba là, thanh tra hành chính góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động quản lý. Bốn là. thanh tra hành chính bảo đảm quyền, lợi ích của nhà nước; quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. 1.2.4 Nguyên tắc thanh tra hành chính Một là, tuân thủ Hiến pháp và pháp luật về thanh tra hành chính. Hai là, nguyên tắc bảo đảm tính chính xác, khách quan, trung thực của hoạt động thanh tra.
Ba là, nguyên tắc bảo đảm tính dân chủ, công khai, minh bạch trong hoạt động thanh tra. Bốn là, nguyên tắc bảo đảm tính trách nhiệm trong việc phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật của chủ thể và đối tượng. 1.3.Cấu thành thanh tra hành chính 1.3.1. Chủ thể hoạt động thanh tra hành chính Chủ thể hoạt động thanh tra hành chính là các cơ quan nhà nước, công chức nhà nước có thẩm quyền pháp lý về thanh tra hành chính theo quy định của pháp luật thanh tra. 1.3.2. Đối tượng của thanh tra hành chính Đối tượng của thanh tra hành chính là các cơ quan nhà nước, công chức nhà nước và viên chức nhà nước. 1.3.3. Nội dung hoạt động thanh tra hành chính 1.3.3.1 Thanh tra việc thực hiện trách nhiệm quản lý của cơ quan quản lý Nhà nước Thứ nhất, thanh tra trách nhiệm thực hiện giải quyết khiếu nại, tố cáo của các cơ quan quản lý nhà nước Thứ hai, thanh tra trách nhiệm trong thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng của các cơ quan quản lý Nhà nước 1.3.3.2 Thanh tra kinh tế - xã hội Xét về bản chất hiện nay, Thanh tra kinh tế - xã hội là những cuộc thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý kinh tế, tài chính của các cơ quan, đơn vị, cá nhân với mục đích là phát hiện những sai phạm để xử lý (chủ yếu là thu hồi) và chấn chỉnh (chủ yếu là kiến nghị xem xét trách nhiệm của các cá nhân). Suy cho cùng, kết quả của các cuộc thanh tra này nhằm hướng vào việc xem xét trách nhiệm quản lý; trách nhiệm thực thi pháp luật; phát hiện, xử lý và phòng chống tham nhũng, hoàn toàn phù hợp, đồng điệu với mục đích mà thanh tra hành chính hướng đến. 1.3.4. Hình thức thanh tra hành chính Hình thức thanh tra hành chính là những biểu hiện bên ngoài của hoạt động này. Có nhiều hình thức thanh tra khác nhau, điều này phụ thuộc vào cách phân
loại khác nhau hay còn phụ thuộc vào căn cứ phân loại khác nhau. Bao gồm: thanh tra theo chương trình, kế hoạch hoặc thanh tra đột xuất. Thanh tra hành chính theo chương trình, kế hoạch được tiến hành theo chương trình, kế hoạch thanh tra đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Thanh tra hành chính đột xuất được tiến hành khi phát hiện cán bộ, công chức hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm pháp luật; theo yêu cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc do Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền quyết định. 1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến hoạt động thanh tra hành chính 1.4.1. Yếu tố về nhận thức 1.4.2. Yếu tố về pháp luật 1.4.3. Yếu tố về sự phối hợp 1.4.4. Yếu tố về nguồn nhân lực
Tiểu kết Chƣơng 1 Tại Chương 1, Luận văn đã tập trung làm rõ những vấn đề lý luận về thanh tra và thanh tra hành chính để làm cơ sở lý luận cho Chương 2 và Chương 3, lần lượt phân tích một cách hệ thống, đi từ khái niệm về thanh tra, thanh tra hành chính, chỉ ra 04 đặc điểm của thanh tra hành chính và làm rõ về nguyên tắc, nội dung, là cơ sở để thực hiện và tiến hành thanh tra hành chính. Qua việc phân tích, làm rõ các vấn đề về cơ sở lý luận về thanh tra hành chính đã đặc biệt cho thấy vị trí, vai trò của công tác thanh tra hành chính không chỉ đối với việc phát hiện, phòng ngừa và xử lý các hành vi sai phạm mà còn có vai trò đặc biệt trong đảm bảo hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế. Cùng với đó, luận văn cũng nêu ra, phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt động của thanh tra hành chính để từ đó, có cơ sở đưa ra nguyên nhân của những kết quả, hạn chế ở chương 2.
CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG THANH TRA HÀNH CHÍNH TẠI THANH TRA THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG 2.1. Khái quát chung về thành phố Tuyên Quang 2.1.1. Đặc điểm hành chính – chính trị 2.1.2. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội 2.2. Cơ cấu, tổ chức, nội dung hoạt động của Thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang 2.2.1. Tổ chức Thanh tra thành phố Tuyên Quang là cơ quan trực thuộc Ủy ban nhân dân thành phố có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân thành phố thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong phạm vi quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân thành phố. 2.2.2. Cơ cấu Thanh tra thành phố Tuyên Quang có 5 đồng chí, bao gồm: 1 đồng chí Chánh Thanh tra, 2 đồng chí Phó Chánh Thanh tra, 2 đồng chí Thanh tra viên. 2.3. Thực trạng hoạt động thanh tra hành chính tại Thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang 2.3.1. Thực trạng trong hoạt động xây dựng kế hoạch thanh tra Kế hoạch công tác thanh tra của Thanh tra thành phố Tuyên Quang là văn bản xác định nhiệm vụ chủ yếu về thanh tra của Thanh tra thành phố trong 01 năm do Chánh Thanh tra thành phố xây dựng để thực hiện định hướng chương trình thanh tra và yêu cầu quản lý của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp. Nhìn chung, nội dung kế hoạch thanh tra hàng năm của Thanh tra thành phố đã phần nào đáp ứng được các yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của thành phố Tuyên Quang; các yêu cầu trong công tác quản lý nhà nước về thanh tra, giải quyết khiếu nại tố cáo và phòng chống tham nhũng. Đồng thời, cũng bám sát và đáp ứng yêu cầu với kế hoạch thanh tra hàng năm của tỉnh một cách cụ thể, rõ ràng và chi tiết.
2.3.2. Thực trạng trong hoạt động ra quyết định thanh tra Về thẩm quyền ra quyết định thanh tra: thông thường Thủ trưởng cơ quan thanh tra - Chánh Thanh tra thành phố là người ra quyết định thành lập Đoàn thanh tra. Tuy nhiên, khi xét thấy cần thiết nhất là những vụ việc phức tạp, liên quan trách nhiệm nhiều sở, ngành, thì Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp là Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố ra quyết định thanh tra và thành lập Đoàn thanh tra. Căn cứ ra quyết định thanh tra: Việc ra quyết định thanh tra được dựa trên chương trình kế hoạch đã được phê duyệt; yêu cầu của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố; khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật; yêu cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo. Nội dung quyết định thanh tra hành chính bao gồm: căn cứ pháp lý để thanh tra, cơ sở pháp luật, kế hoạch thanh tra, đối tượng, nội dung, phạm vi, nhiệm vụ thanh tra, niên hạn thanh tra, thời hạn tiến hành thanh tra, Trưởng đoàn thanh tra và các thành viên khác của Đoàn thanh tra, các cơ quan, tổ chức và cá nhân được giao nhiệm vụ chỉ đạo, giám sát hoạt động Đoàn thanh tra v.v... Từ năm 2010 đến năm 2015, tại Thanh tra thành phố Tuyên Quang, có 51 quyết định thanh tra đã được công bố và tổ chức thực hiện. Trong đó, Chánh Thanh tra thành phố ra 48 quyết định, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân thành phố ra 3 quyết định thanh tra. Căn cứ để ra quyết định thanh tra chủ yếu là căn cứ dựa trên kế hoạch thanh tra hàng năm của thanh tra thành phố đã được phê duyệt, do sự tố cáo của người dân khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật (1 trường hợp). 2.3.3. Thực trạng quá trình tiến hành thanh tra Quá trình tiến hành một cuộc thanh tra của Thanh tra thành phố Tuyên Quang được thực hiện theo đúng trình tự được quy định tại Thông tư số 05/2014TT-TTCP. Bao gồm: Giai đoạn chuẩn bị tiến hành thanh tra Giai đoạn thanh tra trực tiếp Giai đoạn kết thúc thanh tra 2.3.4. Thực trạng hoạt động thực hiện xử lý và chỉ đạo việc thực hiện kết luận, kiến nghị thanh tra
Thanh tra thành phố Tuyên Quang có trách nhiệm theo dõi, đôn đốc việc thực hiện kết luận thanh tra, quyết định về xử lý thanh tra của mình, của Thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước cùng cấp. Trong giai đoạn 2010 – 2015, sau khi xử lý và chỉ đạo việc thực hiện kết luận, kiến nghị thanh tra, thanh tra thành phố Tuyên Quang đã thu hồi vào ngân sách nhà nước gần 300.000.000 đ (ba trăm triệu đồng); yêu cầu thoái trả hơn 80.000.000 đ (tám mươi triệu đồng); kiểm điểm trách nhiệm 22 cá nhân, 1 tập thể vi phạm; cách chức, buộc thôi việc đối với 01 đồng chí. 2.4. Nhận xét chung về thanh tra hành chính từ thực tiễn Thanh tra thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang. 2.4.1. Kết quả đạt được và nguyên nhân 2.4.1.1. Kết quả đạt được Từ năm 2010 đến 2015, thông qua các cuộc thanh tra hành chính, Thanh tra thành phố Tuyên Quang đã phát hiện những sơ hở, yếu kém trong công tác quản lý, bảo đảm những hoạt động kinh tế - xã hội được diễn ra, nâng cao chất lượng nền hành chính phục vụ nhân dân, góp phần ổn định chính trị - xã hội, an ninh, quốc phòng ở thành phố Tuyên Quang. Thanh tra thành phố Tuyên Quang đã thực hiện thường xuyên, định kì, trách nhiệm trong tổ chức và hoạt động của thanh tra hành chính. Những phát hiện, kiến nghị của các cơ quan chức năng trong triển khai tiến hành thanh tra hành chính đã góp phần quan trọng vào việc hoàn thiện chính sách, pháp luật về giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, quản lý nhà nước trên các mặt của đời sống xã hội. Thanh tra thành phố Tuyên Quang cũng làm tốt công tác tham mưu, đề xuất hợp lý, có hiệu quả cho Uỷ ban nhân dân thành phố đưa ra được các quyết định kịp thời về giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng, tạo lòng tin cho nhân dân vào chính quyền, vào chính trị, vào công tác quản lý nhà nước. Phần lớn cán bộ thực hiện hoạt động thanh tra hành chính tại Thanh tra thành phố Tuyên Quang có kiến thức và am hiểu chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, thực hiện tốt việc giải thích, hướng dẫn công dân; có thái độ hoà nhã, công tâm, trách nhiệm, nhiệt tình với công việc được giao phó.
2.4.1.2. Nguyên nhân đạt được Thứ nhất, nhận thức của các cấp, ngành và toàn xã hội về vai trò của thanh tra hành chính dần được nâng lên. Thứ hai, lãnh đạo cấp Ủy, lãnh đạo Ủy ban nhân dân thành phố đã có sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo về công tác thanh tra hành chính. Cùng với đó, là sự phối hợp của chính quyền các cấp, các sở, ban, ngành liên quan đã góp phần giải quyết đúng và hiệu quả trong quá trình thanh tra hành chính. Thứ ba, các văn bản chỉ đạo của Uỷ ban nhân dân thành phố về việc tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo; các kế hoạch, đề án tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật về khiếu nại, tố cáo tại xã, phường đối với các cán bộ làm công tác thanh tra ngày càng được triển khai và thực hiện một cách sâu rộng. 2.4.2. Hạn chế, bất cập và nguyên nhân 2.4.2.1 Hạn chế, bất cập Nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật về thanh tra hành chính của của một số cơ quan, tổ chức, cá nhân còn hạn chế. Chưa có cơ sở pháp lý quy định cụ thể chi tiết về tổ chức, nội dung thanh tra hành chính cấp huyện (thành phố). Đội ngũ cán bộ, công chức nói chung và đội ngũ cán bộ, công chức ngành thanh tra nói riêng chưa thực sự chuyên nghiệp trong công tác tiến hành thanh tra, đặc biệt trong hoạt động đối thoại với đối tượng bị thanh tra. Công tác phối hợp, tạo điều kiện của các cơ quan, đơn vị có nội dung liên quan đến các vụ việc với Thanh tra thành phố chưa thực sự đạt hiệu quả cao. Sự phối hợp, cộng tác còn hạn chế về thời gian xử lý và cứng nhắc trong nội dung xác minh, xem xét hành vi vi phạm của đối tượng bị thanh tra. 2.4.2.2 Nguyên nhân hạn chế Thứ nhất, do các nghành, các cấp chưa nhận thức đầy đủ và sâu sắc về ý nghĩa, vai trò, tác dụng của công tác thanh tra hành chính. Thứ hai, hệ thống pháp luật thực định quy định về thanh tra hành chính còn nhiều hạn chế. Nội dung hoạt động thanh tra hành chính được quy định tại Luật
Thanh tra 2010 còn khá hạn hẹp, chưa có sự bóc tách rõ rệt về đối tượng thanh tra hành chính với hoạt động thanh tra chuyên nghành. Thứ ba, công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ làm công tác thanh tra còn chưa được lãnh đạo các cơ quan, đơn vị thực sự quan tâm đúng mức. Thứ tư, mức độ quan tâm đến việc thực hiện thanh tra hành chính của lãnh đạo Ủy ban nhân dân thành phố chưa thực sự đáp ứng yêu cầu đặt ra trong việc giải quyết nội dung liên quan đến hoạt động này.
Tiểu kết Chƣơng 2 Tại Chương 2, Luận văn đã phân tích, đánh giá các thực trạng về tổ chức, hoạt động của Thanh tra thành phố Tuyên Quang và nêu ra nguyên nhân của các kết quả đạt được, các hạn chế về tổ chức, hoạt động của Thanh tra thành phố Tuyên Quang trong thực hiện thanh tra hành chính để tạo tiền đề, đề xuất giải pháp hoàn thiện, nâng cao hiệu lực hiệu quả của thanh tra hành chính tại Chương 3. Cụ thể: Luận văn khái quát về đặc điểm hành chính – chính trị, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, xu hướng đô thị hóa của thành phố Tuyên Quang. Đó là thời cơ, nhưng cũng là thách thức đối với các cơ quan quản lý trong việc đảm bảo phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Là khâu cuối cùng trong chu trình quản lý, thanh tra hành chính cần được quan tâm, đẩy mạnh, tăng cường để thực hiện cho mục tiêu phát triển chung của thành phố. Tiếp theo, luận văn nêu ra cơ cấu và tổ chức của Thanh tra thành phố Tuyên Quang, chỉ ra vị trí, vai trò của Thanh tra thành phố trong tổ chức bộ máy của Uỷ ban nhân dân thành phố Tuyên Quang để có được những phân tích, đánh giá, chỉ ra một số tồn tại, bất cập cụ thể trong các quy định về cơ cấu và tổ chức của Thanh tra thành phố trong hoạt động thanh tra hành chính. Cuối cùng, luận văn xem xét việc thực hiện hoạt động thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang. Trong đó, trước hết khái quát về thực trạng tiến hành thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang; sau đó đưa ra những kết quả đạt được, những bất cập hạn chế trong công tác thanh tra hành chính và phân tích các nguyên nhân của những kết quả đạt được, của những hạn chế từ thực tiễn thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang.
CHƢƠNG 3 PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM THANH TRA HÀNH CHÍNH TẠI THÀNH PHỐ TUYÊN QUANG, TỈNH TUYÊN QUANG 3.1. Yêu cầu của việc bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang 3.1.1. Đáp ứng yêu cầu thực hiện mục tiêu của cải cách hành chính trên địa bàn thành phố Tuyên Quang Thanh tra hành chính, với vai trò phát hiện, xử lý, phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật, tham nhũng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động quản lý; đảm bảo trong thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của cán bộ, công chức sẽ hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu thực hiện mục tiêu cải cách hành chính trên địa bàn thành phố Tuyên Quang. 3.1.2. Đáp ứng yêu cầu thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững, giữ vững trật tự an ninh quốc phòng trên địa bàn thành phố Tuyên Quang Bảo đảm thanh tra hành chính sẽ góp phần đảm bảo cho việc thực hiện và làm theo pháp luật được diễn ra một cách nghiêm túc, minh bạch, hạn chế những tiêu cực, mặt trái của nền kinh tế thị trường, giảm thiểu sự phân hóa giàu nghèo. Thông qua các hoạt động giải quyết khiếu nại, tố cáo được thực hiện trách nhiệm, hiệu quả, kịp thời sẽ tạo được lòng tin của quần chúng nhân dân vào các cơ quan quản lý nhà nước, đảm bảo cho sự bình ổn xã hội. 3.2. Phƣơng hƣớng bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang 3.2.1. Bảo đảm thanh tra hành chính phục vụ đắc lực cho công tác quản lý nhà nước Là một dạng hoạt động, là một chức năng của quản lý nhà nước, thanh tra hành chính được thực hiện bởi các chủ thể có thẩm quyền, nhân danh quyền lực nhà nước nhằm tác động đến đối tượng quản lý trên cơ sở xem xét, đánh giá ưu khuyết điểm, phát huy nhân tố tích cực, phòng nừa và xử lý vi phạm, tăng cường quản lý, góp phần hoàn thiện cơ chế quản lý, tăng cường pháp chế bảo vệ quyền lợi nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Chính vì vậy, cần phát huy và bảo đảm cho thanh tra hành chính là công cụ phục vụ đắc lực cho công tác quản lý nhà nước.
3.2.2. Bảo đảm thực hiện thanh tra hành chính theo đúng nguyên tắc của hoạt động thanh tra Các nguyên tắc của hoạt động thanh tra nói chung, hoạt động thanh tra hành chính nói riêng được hình thành, phát triển trên cơ sở tổng kết thực tiễn và có sự điều chỉnh phù hợp với yêu cầu đặc điểm và yêu cầu quản lý trong từng thời kì. Các nguyên tắc trong hoạt động thanh tra sẽ chi phối toàn bộ quá trình ra quyết định thanh tra, thực hiện cuộc thanh tra, kết thúc thanh tra. Các nguyên tắc trong hoạt động thanh tra đều có tính ổn định cao, thực hiện theo nguyên tắc trong hoạt động thanh tra cũng nhằm cho hoạt động thanh tra hành chính được mang tính ổn định. 3.2.3. Bảo đảm thực hiện các kết luận, kiến nghị thanh tra hành chính Trong hoạt động thanh tra thì sản phẩm cuối cùng của nó chính là các kết luận thanh tra, việc đảm bảo tổ chức thực hiện các kết luận, kiến nghị thanh tra hành chính cần được quan tâm, chú trọng và triển khai hết mức có thể. Bởi lẽ, hiệu quả của một cuộc thanh tra phụ thuộc rất nhiều vào việc thực hiện các kết luận, kiến nghị sau thanh tra. Nó thể hiện mục đích cũng như kết quả cuối cùng mà mỗi cuộc thanh tra hướng tới. Đồng thời, nâng cao được vai trò của thanh tra trong quản lý nhà nước. 3.3. Giải pháp bảo đảm thanh tra hành chính tại thành phố Tuyên Quang, tỉnh Tuyên Quang 3.3.1. Nhóm giải pháp chung 3.3.1.1. Nâng cao nhận thức, ý thức cho các chủ thể và đối tượng trong hoạt động thanh tra hành chính Nâng cao nhận thức, ý thức về tầm quan trọng của thanh tra hành chính cần phải được thực hiện đối với tất cả các cấp, các nghành, phải xác định đó là một nhiệm vụ quan trọng trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, chống tham nhũng; phải coi đó là một khâu có ý nghĩa quyết định đến việc khắc phục những trì trệ, yếu kém trong quản lý nhà nước. Việc tiến hành thanh tra hành chính phải được tiến hành một cách nghiêm túc, trách nhiệm, minh bạch, dân chủ. Các cuộc thanh tra, kiểm tra trách nhiệm phải làm rõ được thực trạng công tác chấp hành pháp luật trong giải quyết khiếu nại, tố cáo và chống tham nhũng; làm rõ nguyên
nhân của tình trạng không chấp hành đầy đủ pháp luật trong công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng; và phải đưa ra được các kiến nghị, biện pháp xử lý khắc phục. 3.3.1.2. Tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật về thanh tra hành chính Thứ nhất, ban hành các văn bản pháp luật hướng dẫn, phân định rõ nội dung, chức năng, nhiệm vụ, phạm vi, đối tượng giữa hoạt động thanh tra hành chính và thanh tra chuyên nghành để có được quan niệm tư duy thống nhất về thanh tra hành chính. Thứ hai, đổi mới trong nội dung của thanh tra hành chính phù hợp với đặc thù của địa phương. Thứ ba, tăng cường thẩm quyền cho những người đứng đầu các cơ quan thanh tra thực thi hoạt động thanh tra hành chính. 3.3.1.3. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp Ủy và sự tham gia phối hợp của các đoàn, thể, ban, nghành trong hoạt động thanh tra hành chính Trong công tác tổ chức, Đảng bộ thành phố cần lựa chọn, bố trí cán bộ Đảng có phẩm chất chính trị vững vàng, tận tụy với trình độ chuyên môn phù hợp để làm tốt công tác thanh tra hành chính. Nâng cao, phát huy hơn nữa vai trò lãnh đạo của Đảng đối với việc xác định trách nhiệm pháp lý của chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. Mặt trận tổ quốc, báo chí, các tổ chức đoàn thể và nhân dân cần tích cực tham gia giám sát việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng. 3.3.1.4. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra hành chính Một là, xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác thanh tra hành chính. Hai là, xây dựng chính sách đãi ngộ hợp lý và thỏa đáng với cán bộ làm công tác thanh tra hành chính, đặc biệt là chế độ tiền lương, phụ cấp để tạo ra động lực, động viên cán bộ chuyên tâm công tác.