Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến Pháp và Luật Hành Chính: Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi

Chia sẻ: Vica999 Vica999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn góp phần bổ sung những vấn đề lý luận về xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả; cung cấp các luận cứ khoa học cho việc nghiên cứu nhằm tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các văn bản pháp quy hướng dẫn thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật Hiến Pháp và Luật Hành Chính: Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ .............../ ............... ......../ ........ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN THỊ THANH HƢƠNG XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUẢNG NGÃI, TỈNH QUẢNG NGÃI Chuyên ngành: Luật Hiến pháp – Luật Hành chính Mã số: 60 38 01 02 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH THỪA THIÊN HUẾ - NĂM 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS LÊ THỊ HƢƠNG Phản biện 1: .................................................................. . ....................................................................................... Phản biện 2: .................................................................. . ....................................................................................... Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp …....., Nhà...... - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số:… - Đường…………… - Quận……………… - TP……………… Thời gian: vào hồi …… giờ …… tháng …… năm 2017 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Trong xu thế hội nhập và phát triển kinh tế quốc tế, các hoạt động sản xuất, buôn bán hàng hoá ngày càng diễn ra nhộn nhịp và phát triển chạy theo nhu cầu, thị hiếu người tiêu dùng. Tuy nhiên, một trong những vấn đề đáng quan tâm và lo ngại là tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả ngày càng gia tăng. Trước nguy cơ gây hại của hàng giả, việc đẩy mạnh công tác đấu tranh chống sản xuất và buôn bán hàng giả là một trong những yêu cầu cấp bách, đòi hỏi sự quan tâm của Đảng và Nhà nước và sự phối hợp đồng bộ của các cơ quan hữu quan để đấu tranh hạn chế tình trạng sản xuất và buôn bán hàng giả. Thực tiễn công tác đấu tranh phòng chống hàng giả trong thời gian qua cho thấy rằng, các quy định của pháp luật về hàng giả còn nhiều khiếm khuyết, kẽ hở. Mặt khác, xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả mới chỉ dừng lại ở góc độ hành vi vi phạm bị xử phạt vi phạm hành chính mà chưa đi vào nghiên cứu chuyên sâu để tìm ra những nguyên nhân, giải pháp chống lại tình trạng sản xuất và buôn bán hàng giả hiệu quả. Từ những lý do nêu trên, qua khảo sát thực tiễn hoạt động xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi, tác giả chọn đề tài: "Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi” làm luận văn thạc sĩ Luật Hiến pháp và Luật Hành chính. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Trong thời gian qua, đã có nhiều công trình khoa học nghiên cứu ở những mức độ khác nhau đã được công bố. Qua nghiên cứu, tham khảo cho thấy hoạt động xử phạt vi phạm hành chính về buôn 1
bán hàng giả đã được các tác giả đề cập nghiên cứu, phản ánh trên nhiều góc độ và thời gian khác nhau nhưng còn nhiều vấn đề chưa được đề cập nghiên cứu, đánh giá và kiến nghị một cách đầy đủ, thấu đáo. Chính vì vậy, việc chọn đề tài về xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả để nghiên cứu vẫn là cần thiết trong tình hình hiện nay. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn Trên cơ sở nghiên cứu các quy định pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi buôn bán hàng giả và thực tiễn áp dụng các quy định đó trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, luận văn đề xuất những giải pháp nhằm bảo đảm hoạt động xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả ở thành phố Quảng Ngãi trong thời gian tới; tập trung nghiên cứu hệ thống hóa những vấn đề lý luận, pháp lý về hàng giả, buôn bán hàng giả cũng như quy định pháp luật hiện hành về XPVPHC đối với hành vi buôn bán hàng giả; Phân tích và đánh giá thực trạng XPVPHC về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi thời gian qua; Xác lập các quan điểm, giải pháp để góp phần bảo đảm XPVPHC về buôn bán hàng giả ở thành phố Quảng Ngãi trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn Luận văn nghiên cứu các quy định pháp luật hiện hành về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi buôn bán hàng giả và thực tiễn áp dụng các quy định đó trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi từ giai đoạn năm 2014 đến năm 2018 trong phạm vi địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi. 2
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn Luận văn kết hợp nghiên cứu trên cơ sở vận dụng phương pháp luận của Chủ nghĩa Mác-Lê Nin và tư tưởng Hồ Chí Minh vào nghiên cứu vấn đề khoa học xã hội. Đồng thời, sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu khoa học khác như: phân tích tài liệu; thu thập và xử lý thông tin; thống kê, phân tích tổng hợp; so sánh, đánh giá và quan sát. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Các kết quả nghiên cứu của luận văn góp phần bổ sung những vấn đề lý luận về XPVPHC về buôn bán hàng giả; tiếp tục xây dựng, hoàn thiện các văn bản pháp quy hướng dẫn thi hành Luật XLVPHC trong thời gian tới. Luận văn sẽ là công trình khoa học có giá trị tham khảo cho việc nghiên cứu, học tập về XPVPHC về buôn bán hàng giả cho các cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức và cá nhân. 8. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 3 chương: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận và pháp lý về xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả; Chƣơng 2: Thực trạng xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi; Chƣơng 3: Phương hướng và giải pháp bảo đảm xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi. 3
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ VỀ XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ 1.1. Vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả 1.1.1. Khái niệm hàng giả và buôn bán hàng giả Hành vi “buôn bán hàng giả” là việc thực hiện một, một số hoặc tất cả các hoạt động chào hàng, bày bán, lưu giữ, bảo quản, vận chuyển, bán buôn, bán lẻ, xuất khẩu, nhập khẩu và hoạt động khác đưa hàng hóa vào lưu thông. 1.1.2. Khái niệm vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả là hành vi có lỗi do cá nhân, tổ chức thực hiện, vi phạm quy định của pháp luật về quản lý nhà nước trong phòng chống hàng giả nhưng chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự và theo quy định của pháp luật phải bị xử phạt vi phạm hành chính. 1.1.3. Cấu thành vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả 1.1.3.1. Mặt khách quan của vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Mặt khách quan của VPHC trong lĩnh vực buôn bán hàng giả gồm các dấu hiệu: hành vi trái pháp luật, hậu quả thiệt hại mà hành vi gây ra cho xã hội, quan hệ nhân quả giữa hành vi trái pháp luật và thiệt hại thực tế do hành vi đó gây ra; các yếu tố khác: thời gian, địa điểm, phương tiện vi phạm. 1.1.3.2. Mặt chủ quan của vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Mặt chủ quan của VPHC trong lĩnh vực buôn bán hàng giả là những biểu hiện tâm lý bên trong của chủ thể vi phạm bao gồm: Lỗi, động cơ và mục đích. 4
1.1.3.3. Chủ thể của vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Chủ thể VPHC về buôn bán hàng giả là các tổ chức, cá nhân có năng lực chịu trách nhiệm hành chính thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật về buôn bán hàng giả và bị XLVPHC về hành vi vi phạm đó. 1.1.3.4. Khách thể của vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Khách thể của vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả được chia thành các loại: Khách thể chung, khách thể loại, khách thể trực tiếp. 1.1.4. Các hành vi vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Thứ nhất, hành vi buôn bán hàng giả không có giá trị sử dụng, công dụng (còn gọi là hành vi buôn bán hàng giả về nội dung). Thứ hai, hành vi buôn bán hàng giả mạo nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa (còn gọi là hành vi buôn bán hàng giả về hình thức). Thứ ba, hành vi buôn bán hàng hoá giả mạo về sở hữu trí tuệ. Thứ tư, hành vi buôn bán tem, nhãn, bao bì giả. 1.2. Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả 1.2.1. Khái niệm, đặc điểm xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả là việc người có thẩm quyền xử phạt áp dụng hình thức xử phạt, biện pháp khắc phục hậu quả đối với cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi VPHC về buôn bán hàng giả theo thủ tục do pháp luật quy định, kết quả là chủ thể thực hiện hành vi VPHC về buôn bán hàng giả phải gánh chịu những hậu quả bất lợi, thiệt hại về vật chất và tinh thần so với trạng thái ban đầu của họ. Xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả có các đặc 5
điểm sau đây: Thứ nhất, các quy định pháp luật về xử phạt hành chính về buôn bán hàng giả được xây dựng thành một hệ thống. Thứ hai, hệ thống quy phạm về xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả luôn được hoàn thiện để đáp ứng với điều kiện mới. Thứ ba, thẩm quyền xử phạt VPHC về hàng giả thuộc về các cơ quan quản lý hành chính nhà nước. Thứ tư, XPVPHC về buôn bán hàng giả là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước, được đảm bảo thực hiện bằng các nguồn lực của nhà nước. Thứ năm, XPVPHC về buôn bán hàng giả phải tuân theo những nguyên tắc, thủ tục, trình tự được quy định tại các văn bản pháp luật về XPVPHC trong lĩnh vực về hàng giả do cơ quan có thẩm quyền ban hành. Thứ sáu, kết quả XPVPHC về buôn bán hàng giả được thể hiện ở quyết định xử phạt. 1.2.2. Nguyên tắc và biện pháp xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả 1.2.2.1. Nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Một là, mọi hành vi VPHC về buôn bán hàng giả phải được phát hiện, ngăn chặn kịp thời và đình chỉ ngay việc thực hiện hành vi vi phạm và XPVPHC nhanh chóng, công minh, đúng pháp luật. Hai là, việc XPVPHC về buôn bán hàng giả phải do người có thẩm quyền thực hiện. Việc XPVPHC phải được tiến hành nhanh chóng, công khai, khách quan, bảo đảm công bằng, đúng quy định pháp luật. 6
Ba là, khi quyết định XPVPHC đối với một hành vi vi phạm, người có thẩm quyền xử phạt phải căn cứ vào tính chất, mức độ, hậu quả, các tình tiết giảm nhẹ, tăng nặng của hành vi vi phạm, đối tượng vi phạm để áp dụng các hình thức phạt và các biện pháp khắc phục hậu quả phù hợp. Bốn là, người có hành vi VPHC về buôn bán hàng giả bị XPVPHC theo quy định tại nghị định chuyên ngành. Năm là, người có thẩm quyền xử phạt phải có trách nhiệm chứng minh VPHC. Cá nhân, tổ chức bị xử phạt có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp chứng minh mình không VPHC. Sáu là, trường hợp tổ chức VPHC thì áp dụng mức phạt tiền bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân có cùng hành vi và mức độ vi phạm. 1.2.2.2. Biện pháp xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả - Các hình thức phạt chính bao gồm: + Hình thức xử phạt cảnh cáo: Hình thức cảnh cáo là hình thức xử phạt chính trong xử phạt hành chính. + Hình thức phạt tiền: Hình thức phạt tiền là hình thức xử phạt chính và mức tiền phạt là áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính do cá nhân thực hiện. Mức tiền phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả được quy định thành các khung, tương đương với khung giá trị của số lượng hàng thật. - Hình thức xử phạt bổ sung + Tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm: + Hình thức xử phạt tước quyền sử dụng có thời hạn giấy phép 7
kinh doanh, chứng chỉ hành nghề hoặc đình chỉ có thời hạn một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ vi phạm. - Biện pháp khắc phục hậu quả + Buộc tiêu hủy hàng hóa, vật phẩm; + Buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên nhãn, bao bì hàng hóa, phương tiện kinh doanh, vật phẩm; + Buộc đưa ra khỏi lãnh thổ Việt Nam hoặc buộc tái xuất hàng hóa, vật phẩm, phương tiện; + Buộc thu hồi tiêu hủy hoặc buộc thu hồi loại bỏ yếu tố vi phạm; + Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính; + Các biện pháp khắc phục hậu quả khác được áp dụng theo quy định của Luật XLVPHC và quy định tại Nghị định số 185/2013/NĐ-CP. 1.2.3. Thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Nhóm thứ nhất: Nhóm chủ thể có thẩm quyền quản lý trực tiếp trong lĩnh vực hàng giả. Nhóm thứ hai: Nhóm chủ thể có thẩm quyền quản lý nhà nước trên các lĩnh vực tại địa bàn được giao (Chủ tịch UBND các cấp). Nhóm thứ ba: Nhóm chủ thể có thẩm quyền quản lý trên lĩnh vực khác nhưng có liên quan đến lĩnh vực hàng giả gồm: người có thẩm quyền xử phạt thuộc lực lượng Công an nhân dân, Hải quan, Bộ đội biên phòng, Cảnh sát biển và Thanh tra chuyên ngành. Thẩm quyền xử phạt của quản lý thị trường, Chủ tịch UBND các cấp, Công an nhân dân, Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Thanh tra chuyên ngành. 8
1.2.4. Thủ tục xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả Trình tự, thủ tục XPVPHC trong lĩnh vực buôn bán hàng giả gồm các bước: Lập biên bản VPHC, Xác minh tình tiết của vụ việc VPHC, Xác định giá trị tang vật vi phạm hành chính để làm căn cứ xác định khung tiền phạt, thẩm quyền xử phạt, Giải trình (nếu có), Ban hành quyết định XPVPHC. 1.3. Kinh nghiệm xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả của một số địa phƣơng 1.3.1. Kinh nghiệm của tỉnh Bình Định Công tác phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan cũng được chú trọng. Công tác tuyên truyền tiếp tục được lãnh đạo Chi cục xác định là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và xuyên suốt. Việc mua sắm phương tiện, trang thiết bị phục vụ hoạt động kiểm tra cũng được quan tâm đầu tư. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ trong toàn lực lượng cũng hết sức chú trọng. 1.3.2. Kinh nghiệm của tỉnh Gia Lai Tăng cường công tác kiểm tra nội bộ, kiểm tra việc chấp hành nội quy, quy chế cơ quan và trách nhiệm của người đứng đầu; kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm. - Thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra nhằm tạo sự phối hợp đồng bộ, thống nhất; triển khai các đợt kiểm tra chuyên đề đối với các mặt hàng, lĩnh vực trọng điểm; tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật. 1.3.3. Bài học kinh nghiệm Xác định công tác tuyên truyền là nhiệm vụ trọng tâm, vận động giúp người dân nhận thức được hệ quả khôn lường của nạn 9
hàng giả. Tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm. Tăng cường công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng với nhau và với địa phương. Phối hợp, đồng hành cùng các doanh nghiệp, người dân trong cuộc chiến chống hàng giả. Nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, ý thức trách nhiệm của cán bộ, công chức. 10
Chương 2: THỰC TRẠNG XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUẢNG NGÃI, TỈNH QUẢNG NGÃI 2.1. Các yếu tố ảnh hƣởng đến xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi 2.1.1. Vị trí địa lý, dân cư Quảng Ngãi là một tỉnh duyên hải miền Trung với tổng diện tích tự nhiên là 5131 km2; phía Bắc giáp tỉnh Quảng Nam, phía Nam giáp tỉnh Bình Định, phía Tây giáp tỉnh Kon Tum, phía Đông giáp biển Đông với chiều dài bờ biển là 130 km. Thành phố Quảng Ngãi là trung tâm hành chính, chính trị của tỉnh Quảng Ngãi, có mật độ kinh doanh lớn, chủ yếu là kinh doanh, có vị trí rất thuận lợi, có nhiều điều kiện để phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những hoạt động kinh tế hợp pháp đang phát triển ngày càng sôi động thì các hoạt động buôn bán hàng giả cũng nở rộ với nhiều hình thức đa dạng, tinh vi. Đây đang là vấn đề lớn cần phải giải quyết không chỉ đối với địa bàn thành phố Quảng Ngãi mà là vấn đề chung trong toàn tỉnh Quảng Ngãi. 2.1.2. Tình hình buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi Hiện nay tình trạng buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi đang là vấn đề gây bức xúc trong dư luận xã hội, gây thiệt hại cho các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ người tiêu dùng. Các thủ đoạn sản xuất, buôn bán hàng giả nhìn chung ngày càng tinh vi, diễn biến phức tạp. 11
Tình trạng buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi diễn biến phức tạp. Các hành vi vi phạm được thực hiện với nhiều thủ đoạn tinh vi hơn, quy mô và phạm vi ảnh hưởng cũng lớn hơn. Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng ngày càng phức tạp. 2.2. Tình hình xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi 2.2.1. Về công tác chỉ đạo, điều hành Ở tỉnh Quảng Ngãi, Ban chỉ đạo 389 được thành lập theo Quyết định số 1070/QĐ-UBND ngày 30/7/2014 của Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi thành lập Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tỉnh Quảng Ngãi. Ngày 27/02/2015, Trưởng Ban Chỉ đạo 389 ban hành Quyết định số 03/QĐ-BCĐ389 ban hành Quy chế hoạt động của Ban chỉ đạo 389 tỉnh. Ngày 11/01/2017, UBND tỉnh Quảng Ngãi ban hành Quyết định số 02/2017/QĐ-UBND ban hành kèm theo Quyết định này Quy chế về trách nhiệm và quan hệ phối hợp hoạt động giữa các cơ quan quản lý nhà nước trong công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Ngày 05/11/2015, UBND tỉnh Quảng Ngãi ban hành Kế hoạch số 5649/KH-UBND triển khai thực hiện Nghị quyết số 41/NQ-CP ngày 09/6/2015 của Chính phủ; Kế hoạch số 960/KH-UBND ngày 10/3/2015 về theo dõi tình hình thi hành pháp luật năm 2015 trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi và Kế hoạch số 7681/KH-UBND ngày 30/12/2016 theo dõi tình hình thi hành pháp luật về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả và công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính năm 2017 trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi từ năm 2014 đến tháng 3 năm 2018, theo Ban chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Ngãi, các lực lượng chức 12
năng của tỉnh đã kiểm tra, xử lý hơn 17.709 vụ buôn lậu, hàng giả, gian lận thương mại, với 17.576 đối tượng vi phạm; tổng số tiền phạt hành chính, truy thu thuế, tiền bán hàng thanh lý, tiền tiêu hủy là 681.650.414.000 đồng. 2.2.2. Kết quả xử phạt vi phạm hành chính Theo số liệu thống kê do Đội Quản lý thị trường số 1 thực hiện từ năm 2014 đến tháng 03 năm 2018, Đội QLTT số 1 đã tiến hành kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả, kết quả như sau: Năm 2014, xử phạt 15 vụ với số tiền phạt là 124.000.000 đồng; Năm 2015, xử phạt 21 vụ với số tiền phạt là 107.600.000 đồng; Năm 2016, xử phạt 23 vụ với số tiền phạt là 129.600.000 đồng; Năm 2017, xử phạt 39 vụ với số tiền phạt là 129.000.000 đồng; Tháng 3/2018, xử phạt 10 vụ với số tiền phạt là 31.200.000 đồng. Qua kết quả xử lý vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi có thể thấy tình hình buôn bán hàng giả trên thị trường ngày càng diễn biến phức tạp, khó lường; tuy nhiên, công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi vẫn còn thấp. * Một số vụ việc buôn bán hàng giả điển hình đã bị xử phạt vi phạm hành chính - Vụ vi phạm “giả nhãn hiệu”[12] Đội QLTT số 1 kiểm tra xe ô tô biển kiểm soát 76C-02360, và tiến hành lập Biên bản vi phạm hành chính đối với toàn bộ hàng hoá mang nhãn hiệu Honda không phải do Công ty Honda Motor sản xuất hoặc cho phép sản xuất; tương tự 48 chai dầu nhờn mang nhãn hiệu Yamaha là giả nhãn hiệu và ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính, đình chỉ hoạt động kinh doanh; tịch thu toàn bộ số hàng hoá vi 13
phạm. - Vụ sản xuất khăn ướt giả mạo nhãn hiệu [12] Ngày 31/10/2014, Đội Quản lý thị trường số 1 tiến hành kiểm tra cơ sở sản xuất khăn lạnh BELA-BABY Hồng Ngọc đã giả mạo thương hiệu mẫu sản phẩm khăn ướt MyBAby Wet Tissues. Đội QLTT số 1 đã lập biên bản vi phạm hành chính, ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính và tịch thu toàn bộ hàng hoá vi phạm. - Vụ vi phạm trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp [15] Ngày 24/3/2017, Đội Quản lý thị trường số 1 tiến hành kiểm tra Cửa hàng Tư Dung, ra quyết định tạm giữ và tiến hành xác minh, kết quả số hàng trên là hàng xâm phạm quyền đối với nhãn hiệu DULUX. Đội QLTT số 1 đã lập Biên bản vi phạm hành chính và ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, đình chỉ hoạt động kinh doanh của cửa hàng, buộc loại bỏ yếu tố vi phạm. 2.3. Đánh giá hoạt động xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi 2.3.1. Ưu điểm và nguyên nhân 2.3.1.1. Ưu điểm Tình trạng buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi đã từng bước được kiểm soát nhờ có chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; lực lượng chức năng của tỉnh Quảng Ngãi đã luôn chủ động, tích cực đấu tranh. Việc XPVPHC trong lĩnh vực buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi luôn đảm bảo tuân thủ đúng theo quy định pháp luật, đảm bảo tính nghiêm minh; làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân; quán triệt nghiêm túc và nêu cao tinh thần đấu tranh, tố giác của người dân trong công tác chống buôn bán hàng giả. 2.3.1.2. Nguyên nhân của ưu điểm 14
Để đạt được kết quả trên, các thành viên trong Ban chỉ đạo 389 luôn bám sát chỉ đạo của Chính phủ và bộ, ngành liên quan; triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều biện pháp để tăng cường công tác quản lý thị trường, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. - Ban chỉ đạo 389 tỉnh Quảng Ngãi luôn xác định công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả là một trong những nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên của đơn vị. - Phân công lực lượng làm công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả theo hướng tập trung, chuyên sâu và đề cao trách nhiệm của người đứng đầu; xử lý kịp thời, nghiêm minh những biểu hiện tiêu cực trong thực hiện nhiệm vụ được giao. - Tăng cường công tác điều tra, xử lý buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, kiên quyết không để xảy ra các điểm nóng. - Chủ động theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường, nâng cao chất lượng dự báo tình hình, xử lý kịp thời những vấn đề phát sinh, nổi cộm. - Thực hiện chặt chẽ, hiệu quả công tác phối hợp trong việc thực hiện các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật. - Xác định tầm quan trọng của lực lượng quản lý thị trường, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 960/KH-UBND ngày 10/3/2015 và chỉ đạo Sở Tư pháp kiểm tra tình hình thực hiện pháp luật về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tại Chi cục Quản lý thị trường. Trong thời gian qua, việc triển khai thực hiện Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15/11/2013 của Chính phủ và Nghị định số 124/2015/NĐ-CP ngày 19/11/2015 đã đem nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả của công tác xử phạt vi phạm hành 15
chính. 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân 2.3.2.1. Những hạn chế - Sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng trong công tác trao đổi, cung cấp thông tin chưa thường xuyên, chưa chặt chẽ. - Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa quan tâm đến bảo vệ thương hiệu của mình. - Việc phát hiện hàng giả ngày càng khó khăn do công nghệ làm hàng giả ngày càng tinh vi. - Sự thiếu quan tâm của người tiêu dùng. - Các tổ chức, cá nhân ít tham gia đối với công tác này. - Việc quy định cách tính trị giá hàng giả trên cơ sở giá trị của hàng thật để đưa ra mức phạt là chưa phù hợp. - Nội dung các văn bản còn bất cập, khái niệm hàng giả còn nhiều bất cập, chưa rõ ràng, chặt chẽ. - Khái niệm hàng giả trong pháp luật Việt Nam hiện được hiểu rất rộng, có những khác biệt với thông lệ quốc tế. - Hiện đang có sự phân biệt giữa khái niệm hàng giả với khái niệm hàng hóa có khuyết tật. - Mức xử phạt đối với một số hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả còn chưa cao, chưa tương xứng với hành vi vi phạm. - Việc quy định thời hạn tạm giữ chưa phù hợp với thực tế, đặc biệt đối với tang vật là hàng giả; khó đảm bảo về mặt thời gian theo quy định. - Trang thiết bị kiểm tra nhanh để nhận biết hàng giả còn thiếu. Trong khi đó, chi phí giám định khi có nghi vấn về hàng giả rất tốn kém. 16
- Lực lượng chống buôn bán hàng giả hiện nay còn mỏng, chưa được đào tạo. Về phương tiện, công cụ trang bị cho lực lượng chống buôn lậu còn hạn chế. - Việc tiêu huỷ hàng giả, hàng kém chất lượng còn nhiều khó khăn, kinh phí tiêu huỷ cao. - Quy định về tiêu huỷ hàng giả còn chung chung gây khó khăn trong thực hiện. - Hành vi vi phạm về hàng giả được quy định rải rác ở nhiều văn bản khác nhau, thậm chí còn chồng chéo, mâu thuẫn gây khó khăn cho công tác kiểm tra, xử lý. - Kinh phí hoạt động thiếu thốn, phương tiện lạc hậu. 2.3.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế - Nền sản xuất của nước ta còn yếu, các đối tượng lợi dụng chính sách tự do, chính sách ưu đãi cho người dân để hoạt động buôn bán hàng giả; chế tài đối với một số hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả còn chưa nghiêm khắc, chưa tương xứng với hành vi vi phạm; công tác đảm bảo thực hiện xử phạt vi phạm còn chưa được thực hiện thường xuyên. - Hệ thống văn bản pháp luật không đồng bộ, thiếu tính thống nhất, khái niệm về hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu quy định chưa rõ ràng. - Nhận thức về tầm quan trọng của công tác phòng chống hàng giả trong phát triển kinh tế - xã hội vẫn chưa theo kịp với tình hình mới. - Sự phân cấp quản lý, phân công trách nhiệm chưa rõ ràng. - Công tác tuyên truyền nâng cao ý thức chấp hành pháp luật chưa thực sự đi vào cuộc sống. - Việc kiểm soát hàng giả qua các đường mòn, lối mở trên các tuyến biên giới là rất khó khăn. 17
Chƣơng 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM XỬ PHẠT VI PHẠM HÀNH CHÍNH VỀ BUÔN BÁN HÀNG GIẢ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ QUẢNG NGÃI, TỈNH QUẢNG NGÃI 3.1. Phƣơng hƣớng bảo đảm xử phạt vi phạm hành chính về buôn bán hàng giả trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi 3.1.1. Xử phạt vi phạm hành chính phải đúng theo quy định pháp luật Đảm bảo việc XPVPHC tuân thủ đúng quy định pháp luật. Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về XPVPHC trong lĩnh vực buôn bán hàng giả XPVPHC phải có tác dụng răn đe, giáo dục đối với người vi phạm. 3.1.2. Đảm bảo công khai, minh bạch trong quá trình xử phạt vi phạm hành chính Chỉ khi nào việc công khai, minh bạch được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả thì khi đó nhân dân mới tự nguyện chấp hành quyết định XPVPHC. 3.1.3. Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp các bên liên quan trong xử phạt hành chính Bảo đảm quyền và lợi ích các bên nhằm phòng ngừa những trường hợp lạm dụng để hạn chế quyền được thông tin và quyền giám sát của dân, nhất là các quy định của pháp luật buộc các cơ quan nhà nước phải thực hiện. 3.1.4. Phát huy sự tham gia của xã hội vào phát hiện, tố giác vi phạm về buôn bán hàng giả 18