Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Đấu tranh phòng chống các tội xâm phạm hoạt động tư pháp

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> KHOA LUẬT<br /> <br /> ------***----NGUYỄN THỊ HOÀNG YẾN<br /> <br /> ĐẤU TRANH PHÒNG CHỐNG CÁC TỘI XÂM PHẠM<br /> HOẠT ĐỘNG TƯ PHÁP<br /> CHUYÊN NGÀNH: LUẬT HÌNH SỰ<br /> MÃ SỐ: 60 38 40<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC<br /> <br /> NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: GS.TS. ĐỖ NGỌC QUANG<br /> <br /> HÀ NỘI - NĂM 2006<br /> <br /> Lời cam đoan<br /> <br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình khoa học của mình, không sao chép.<br /> <br /> Nguyễn Thị Hoàng Yến<br /> <br /> Mục lục<br /> Trang phụ bìa<br /> Lời cam đoan<br /> Mục lục<br /> Mở đầu .................................................................................................................... 1<br /> Chương 1: THỐNG NHẤT QUAN ĐIỂM VỀ ĐẤU TRANH PHÒNG CHỐNG<br /> CÁC TỘI PHẠM XÂM PHẠM HOẠT ĐỘNG TƯ PHÁP<br /> <br /> 1.1 Nhận thức chung về các tội xâm phạm hoạt động tư pháp ............. 7<br /> 1.2. Nhận thức chung về đấu tranh phòng, chống các tội xâm phạm<br /> hoạt động tư pháp ................................................................................. 24<br /> Chương 2: TÌNH HÌNH ĐẤU TRANH PHÒNG CHỐNG CÁC TỘI PHẠM XÂM<br /> PHẠM HOẠT ĐỘNG TƯ PHÁP TỪ NĂM 2000 ĐẾN NĂM 2005<br /> <br /> 2.1. Thực trạng tình hình các tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp từ năm<br /> 2000 đến năm 2005 .............................................................................. 33<br /> 2.2.Tình hình đấu tranh phòng, chống các tội phạm xâm phạm<br /> hoạt động tư pháp ................................................................................. 45<br /> Chương 3 : NHỮNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐẤU TRANH PHÒNG<br /> CHỐNG CÁC TỘI PHẠM XÂM PHẠM HOẠT ĐỘNG TƯ PHÁP<br /> <br /> 3.1. Nhóm giải pháp về hoàn thiện hệ thống pháp luật ........................ 68<br /> 3.2. Nhóm giải pháp về tổ chức bộ máy các cơ quan tư pháp.............. 73<br /> 3.3. Nhóm giải pháp về công tác cán bộ của các cơ quan tư pháp ....... 78<br /> 3.4. Nhóm giải pháp về công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát<br /> đối với các cơ quan tư pháp<br /> <br /> 84<br /> <br /> 3.5. Nhóm giải pháp về phát hiện, điều tra, khám phá, xử lý............... 88<br /> KẾT LUẬN ............................................................................................................. 93<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài.<br /> Hiến pháp Việt Nam năm 1992 (được sửa đổi, bổ sung năm 2001) đã khẳng<br /> định nhiệm vụ mang tính chiến lược là xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ<br /> nghĩa Việt Nam thực sự của dân, do dân và vì dân. Trước nhiệm vụ xây dựng nhà<br /> nước pháp quyền nhằm đáp ứng yêu cầu của thời kỳ Công nghiệp hóa - Hiện đại<br /> hóa đất nước, Đảng và Nhà nước ta đã khẳng định quyết tâm chính trị mạnh mẽ về<br /> thực hiện chủ trương và triển khai các nhiệm vụ cải cách tư pháp nhằm một mục<br /> tiêu nâng cao chất lượng công tác tư pháp vì sự phát triển chung của đất nước.<br /> Trên cơ sở cải cách kinh tế - thực hiện nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần<br /> theo định hướng xã hội chủ nghĩa, nhà nước ta đang từng bước tiến hành cải cách<br /> hệ thống chính trị (cải cách lập pháp, cải cách nền hành chính Quốc gia và cải cách<br /> tư pháp). Trong Bộ máy nhà nước, hệ thống các cơ quan tư pháp đóng vai trò rất<br /> quan trọng. Các cơ quan này có chức năng và nhiệm vụ: bảo đảm dân chủ, công<br /> bằng cho mỗi công dân trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình trong<br /> hoạt động tư pháp; đảm bảo không để lọt tội phạm, không để xảy ra oan sai đối với<br /> người vô tội; mỗi tội phạm xảy ra phải được phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm<br /> minh; bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa; bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ tài<br /> sản xã hội chủ nghĩa; bảo vệ quyền làm chủ của nhân dân lao động; bảo vệ tính<br /> mạng, tài sản, tự do, nhân phẩm, danh dự của công dân.<br /> Với tầm quan trọng đặc biệt đó, trong giai đoạn xây dựng nhà nước pháp<br /> quyền và cải cách tư pháp, thì bất cứ một hành vi nào làm trái các quy định pháp<br /> luật về lĩnh vực hoạt động tư pháp cũng đều gây cho hoạt động tư pháp không<br /> được nghiêm minh, dẫn đến trật tự pháp luật bị đảo lộn, mất đi tính tối cao của<br /> pháp luật. Điều này sẽ dẫn đến làm giảm sút lòng tin của nhân dân đối với các cơ<br /> quan tư pháp nói riêng và làm mất uy tín của Đảng và Nhà nước nói chung.<br /> <br /> Đất nước ta đang từng bước bước trên chặng đường phát triển kinh tế vì mục<br /> tiêu "dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ và văn minh". Trong bối<br /> cảnh toàn cầu hóa kinh tế, nền kinh tế thị trường phát triển, công nghiệp hóa - hiện<br /> đại hóa nền kinh tế quốc dân, mở rộng quan hệ kinh tế đối ngoại, mở cửa hợp tác<br /> với các nước trong khu vực và trên thế giới không phân biệt chế độ chính trị, Nhà<br /> nước ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn không chỉ trong lĩnh vực kinh tế mà cả<br /> trong những lĩnh vực khác như: khoa học - kỹ thuật, giáo dục, văn hóa, pháp luật...<br /> Chỉ số GDP bình quân đầu người ngày càng tăng, đời sống của người dân đã được<br /> nâng cao hơn rất nhiều so với trước đây. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả to lớn<br /> đó, mặt trái của nền kinh tế thị trường cũng làm nảy sinh hàng loạt các vấn đề mà<br /> chúng ta cần quan tâm. Đó là vấn đề gia tăng của tình hình tội phạm nói chung<br /> cũng như việc gia tăng các tội phạm xâm phạm hoạt động tư pháp. Ngoài những ưu<br /> điểm đem lại cho sự phát triển kinh tế, nền kinh tế thị trường cũng mang trong<br /> mình những mặt tiêu cực của xã hội: sự suy đồi về đạo đức, đánh mất đạo đức<br /> nghề nghiệp, tham nhũng, đua đòi theo lối sống xa hoa, buông thả, vô trách<br /> nhiệm,... của một số cá nhân trong các cơ quan công quyền cũng là một trong<br /> những nguyên nhân dẫn đến việc gia tăng của tội phạm xâm phạm hoạt động tư<br /> pháp trong những năm gần đây.<br /> Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ chính trị ngày 02 tháng 06 năm 2005 "về<br /> Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020" đã nói nên tình hình công tác tư pháp<br /> trong những năm vừa qua: "Trong những năm qua, thực hiện các Nghị quyết của<br /> Đảng, nhất là Nghị quyết 08-NQ/TW, ngày 02/01/2002 của Bộ Chính trị "về một<br /> số nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp trong thời gian tới", công cuộc cải cách tư<br /> pháp đã được các cấp ủy, tổ chức lãnh đạo và tổ chức thực hiện với những quyết<br /> tâm cao, đạt được nhiều kết quả. Nhận thức và sự quan tâm đối với công tác tư<br /> pháp có nhiều thay đổi theo hướng tích cực; chất lượng hoạt động tư pháp đã được<br /> nâng lên một bước, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tạo<br /> <br />