Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong Luật hình sự Việt Nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> KHOA LUẬT<br /> <br /> HOÀNG THỊ THU CHANG<br /> <br /> MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN<br /> VỀ TỘI TỔ CHỨC SỬ DỤNG TRÁI PHÉP CHẤT MA TÚY<br /> TRONG LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM<br /> Chuyên ngành : Luật hình sự<br /> Mã số<br /> <br /> : 60 38 40<br /> <br /> TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC<br /> <br /> HÀ NỘI - 2012<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> Công trình được hoàn thành<br /> tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học: TS. Trịnh Quốc Toản<br /> <br /> Phản biện 1:<br /> <br /> Phản biện 2:<br /> <br /> Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, họp tại Khoa Luật - Đại học Quốc gia Hà Nội.<br /> Vào hồi ..... giờ ....., ngày ..... tháng ..... năm 2012.<br /> <br /> Có thể tìm hiểu luận văn<br /> tại Trung tâm tư liệu - Thư viện Đại học Quốc gia Hà Nội Trung tâm tư liệu - Khoa Luật Đại học Quốc<br /> gia Hà Nội<br /> <br /> 3<br /> <br /> 4<br /> <br /> MỤC LỤC CỦA LUẬN VĂN<br /> Trang phụ bìa<br /> Lời cam đoan<br /> Mục lục<br /> Danh mục các bảng<br /> MỞ ĐẦU<br /> <br /> Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TỘI TỔ CHỨC SỬ DỤNG TRÁI PHÉP CHẤT MA TÚY<br /> <br /> Trang<br /> <br /> 1<br /> 7<br /> <br /> TRONG LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM<br /> <br /> 1.1.<br /> 1.1.1.<br /> 1.1.2.<br /> 1.2.<br /> 1.2.1.<br /> 1.2.2.<br /> 1.2.3.<br /> 1.3.<br /> 1.3.1.<br /> 1.3.2.<br /> 1.3.3.<br /> <br /> Khái niệm và ý nghĩa của việc quy định tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong luật hình sự<br /> Việt Nam<br /> Khái niệm tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Ý nghĩa của việc quy định tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong Luật Hình sự Việt Nam<br /> Khái quát lịch sử lập pháp hình sự việt nam quy định tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Giai đoạn từ sau Cách mạng tháng tám năm 1945 cho đến trước khi ban hành Bộ luật hình sự năm 1985<br /> Giai đoạn từ sau khi ban hành Bộ luật hình sự năm 1985 đến trước khi ban hành Bộ luật hình sự năm<br /> 1999<br /> Giai đoạn từ sau khi ban hành Bộ luật hình sự năm 1999 đến nay<br /> Nghiên cứu so sánh các quy định về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trỏng luật hình sự Việt<br /> Nam với luật hình sự một số nước<br /> Bộ luật hình sự Nhật Bản<br /> Bộ luật hình sự Canada<br /> Bộ luật hình sự của Liên bang Nga<br /> Chương 2: CÁC QUY ĐỊNH VỀ TỘI TỔ CHỨC SỬ DỤNG TRÁI PHÉP CHẤT MA TÚY THEO BỘ<br /> <br /> 7<br /> 7<br /> 14<br /> 18<br /> 18<br /> 20<br /> 24<br /> 27<br /> 27<br /> 30<br /> 31<br /> 34<br /> <br /> LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM HIỆN HÀNH<br /> <br /> 2.1.<br /> 2.1.1.<br /> 2.1.2.<br /> 2.1.3.<br /> 2.1.4.<br /> 2.2.<br /> 2.2.1.<br /> 2.2.2.<br /> 2.2.3.<br /> 2.2.4.<br /> 2.3.<br /> 2.3.1.<br /> 2.3.2.<br /> 2.3.3.<br /> 2.3.4.<br /> <br /> Các dấu hiệu pháp lý đặc trưng của tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Khách thể của tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Mặt khách quan của tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Chủ thể của tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Mặt chủ quan của tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Các trường hợp phạm tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy cụ thể<br /> Phạm tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy không có các tình tiết là yếu tố định khung hình phạt<br /> Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 197<br /> Bộ luật hình sự<br /> Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 197<br /> Bộ luật hình sự<br /> Tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 197<br /> Bộ luật hình sự<br /> )hân biệt tội phạm tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy với một số tội phạm về ma túy khác trong luật<br /> hình sự Việt Nam<br /> Phân biệt tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và tội tàng trữ, vận chuyển, mua bán trái phép hoặc<br /> chiếm đoạt chất ma túy (Điều 194 Bộ luật hình sự)<br /> Phân biệt tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và tội sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán các phương<br /> tiện, dụng cụ dùng vào việc sản xuất hoặc sử dụng trái phép chất ma túy (Điều 196 Bộ luật hình sự)<br /> Phân biệt tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy với tội chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy<br /> (Điều 198 Bộ luật hình sự)<br /> Phân biệt tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy với tội cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái<br /> phép chất ma túy (Điều 200 Bộ luật hình sự)<br /> Chương 3: THỰC TIỄN XÉT XỬ, NHỮNG GIẢI PHÁP TIẾP TỤC HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH CỦA<br /> <br /> 34<br /> 34<br /> 37<br /> 50<br /> 50<br /> 52<br /> 52<br /> 53<br /> 58<br /> 60<br /> 64<br /> 66<br /> 67<br /> 69<br /> 70<br /> 73<br /> <br /> BỘ LUẬT HÌNH SỰ HIỆN HÀNH VỀ TỘI TỔ CHỨC SỬ DỤNG TRÁI PHÉP CHẤT MA TÚY VÀ<br /> NÂNG CAO HIỆU QUẢ ÁP DỤNG<br /> <br /> 3.1.<br /> 3.1.1.<br /> 3.1.2.<br /> 3.2.<br /> 3.2.1.<br /> 3.2.2.<br /> 3.3.<br /> 3.3.1.<br /> 3.3.2.<br /> 3.3.3.<br /> 3.3.4.<br /> <br /> Thực tiễn xét xử tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy ở nước ta<br /> Đánh giá, phân tích tình hình xét xử tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong 6 năm (từ năm<br /> 2005 đến năm 2010) của các Tòa án các cấp<br /> Một số tồn tại, hạn chế trong thực tiễn xét xử và những nguyên nhân cơ bản<br /> Hoàn thiện pháp luật hình sự về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Sự cần thiết và ý nghĩa của việc hoàn thiện các quy định của Bộ luật hình sự về tội tổ chức sử dụng trái<br /> phép chất ma túy<br /> Những giải pháp tiếp tục hoàn thiện các quy định của Bộ luật hình sự về tội tổ chức sử dụng trái phép<br /> chất ma túy<br /> Những giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng các quy định của Bộ luật hình sự về tội tổ chức sử dụng<br /> trái phép chất ma túy<br /> Tăng cường công tác hướng dẫn, giải thích các quy định của Bộ luật hình sự hiện hành trong tương<br /> quan với các văn bản pháp luật khác về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong nhân dân<br /> Phối hợp các cơ quan, tổ chức với các cơ quan bảo vệ pháp luật và Tòa án để phòng ngừa, ngăn chặn và<br /> xét xử nghiêm minh tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy<br /> Giải pháp nâng cao năng lực, trách nhiệm và tăng cường điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, công cụ<br /> <br /> 5<br /> <br /> 73<br /> 73<br /> 78<br /> 87<br /> 87<br /> 90<br /> 93<br /> 94<br /> 95<br /> 97<br /> 98<br /> <br /> 6<br /> <br /> 3.3.5.<br /> 3.3.6.<br /> <br /> hỗ trợ cho đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác điều tra, truy tố, xét xử và cán bộ làm công tác đấu<br /> tranh phòng chống tội phạm ma túy<br /> Tăng cường, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo của Đảng đối với công tác tư pháp<br /> Tăng cường hợp tác quốc tế về tư pháp<br /> KẾT LUẬN<br /> DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> 7<br /> <br /> 100<br /> 101<br /> 102<br /> 107<br /> <br /> 8<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài<br /> Từ những năm cuối thế kỷ XX đến nay, cộng đồng quốc tế đang phải đối phó với nhiều vấn đề nghiêm trọng như<br /> nạn khủng bố, nạn buôn bán trẻ em… trong đó có vấn đề ma túy. Ma túy đã trở thành thảm họa chung của nhân loại, gây<br /> tác hại nhiều mặt, làm gia tăng tội phạm, bạo lực và nhiều tệ nạn xã hội khác. Ma túy còn kéo theo việc hủy hoại sức<br /> khỏe lao động và những tiềm năng quý báu khác mà lẽ ra phải được huy động cho việc phát triển kinh tế - xã hội, đem lại<br /> hạnh phúc cho mọi người. Không những thế, ma túy còn đang làm suy thoái nhân cách, phẩm giá con người, tàn phá<br /> cuộc sống yên vui của nhiều gia đình, gây xói mòn đạo lý xã hội, ảnh hưởng xấu đến sự ổn định của một quốc gia và là<br /> tác nhân chủ yếu thúc đẩy căn bệnh HIV/AIDS phát triển.<br /> Sau khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), việc giao lưu buôn bán quốc tế ngày càng phát<br /> triển thì tình hình mua bán, vận chuyển, tàng trữ càng khó kiểm soát hơn, tình hình nghiện hút, tiêm chích và tổ chức sử<br /> dụng trái phép chất ma túy ngày càng diễn biến phức tạp. Đối tượng phạm tội ma túy quan hệ, móc nối với người nước<br /> ngoài, buôn bán, vận chuyển ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam và một số nước khác.<br /> Trước thực trạng nghiêm trọng nêu trên, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm ngăn chặn<br /> và đẩy lùi tệ nạn này. Một trong những biện pháp nhằm đấu tranh phòng, chống tệ nạn ma túy là việc xử lý các hành vi<br /> phạm tội về ma túy, nhất là tội phạm tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy. Loại tội phạm này không chỉ tăng về số<br /> lượng mà cả về đối tượng phạm tội. Phương thức, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, xảo quyệt; tính chất, mức độ<br /> nguy hiểm cho xã hội ngày càng lớn hơn. Đây là nguyên nhân quan trọng làm cho tệ nạn ma túy ngày càng gia tăng và<br /> phức tạp hơn, đồng thời còn gây khó khăn thách thức đối với các cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng trong<br /> việc điều tra, truy tố, xét xử cũng như trong chủ động phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh và phòng chống tội phạm, bảo<br /> đảm phát hiện chính xác, nhanh chóng và xử lý công minh, kịp thời mọi hành vi phạm tội, không bỏ lọt tội phạm, không<br /> làm oan người vô tội.<br /> Tuy nhiên, các quy định của luật hình sự Việt nam về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy còn chưa hoàn thiện,<br /> nhất là thiếu quy phạm định nghĩa và một số quy định liên quan các yếu tố định tội và định khung hình phạt chưa rõ ràng<br /> nên dẫn đến nhiều cách hiểu khác nhau, không thống nhất trong việc nhận thức về dấu hiệu pháp lý, đường lối xử lý và<br /> định tội danh đối với tội phạm tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy. Vì vậy, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử loại tội<br /> phạm này còn nhiều nhận định khác nhau giữa những cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng về việc định tội danh<br /> và định khung hình phạt hoặc không phân biệt được sự khác nhau giữa tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy với một<br /> số tội phạm về ma túy khác trong Bộ luật hình sự năm 1999.<br /> Từ những lý do nêu trên, việc tác giả quyết định lựa chọn đề tài nghiên cứu "Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về<br /> tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy trong Luật hình sự Việt Nam" làm luận văn thạc sĩ Luật học.<br /> 2. Tình hình nghiên cứu<br /> Dưới góc độ khoa học pháp lý, trong thời gian qua việc nghiên cứu các tội phạm về ma túy nói chung bắt đầu đã được<br /> triển khai sâu rộng và đã thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu lý luận, luật gia hình sự và cán bộ thực tiễn. Đến<br /> nay, ở các mức độ khác nhau, trực tiếp và gián tiếp đã có nhiều công trình nghiên cứu được công bố, đồng thời được thể hiện ở<br /> một số luận văn, luận án, sách chuyên khảo, tham khảo, bình luận và giáo trình như: GS.TSKH Lê Văn Cảm (2004), Sách<br /> chuyên khảo Sau đại học: Những vấn đề cơ bản trong khoa học Luật hình sự (Phần chung)", Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội;<br /> Tập thể tác giả do TSKH.PGS Lê Văn Cảm (chủ biên) (2003), Giáo trình Luật Hình sự Việt Nam (Phần các tội phạm), Nxb<br /> Đại học Quốc gia Hà Nội. Ngoài ra, các vấn đề lý luận và thực tiễn xét xử còn được nghiên cứu trong một số công trình nghiên<br /> cứu của Ths. Đinh Văn Quế, Bình luận khoa học Bộ luật hình sự, Tập IV: Các tội phạm về ma túy, Nxb Thành phố Hồ Chí<br /> Minh, 2006. Bên cạnh đó, còn có các bài viết của các tác giả như TS. Nguyễn Tuyết Mai, Một số đặc điểm cần chú ý về nhân<br /> thân của người phạm tội về ma túy ở Việt Nam, Tạp chí Luật học, số 11/2006; Hoàng Ngọc Bích, Ma túy - con đường hình<br /> thành và phát triển ở Việt Nam, Tạp chí Tòa án nhân dân, số 6/1999; Phạm Gia Khiêm, Ma túy đã tiếp thêm nhiên liệu cho một<br /> nền kinh tế phi pháp và ảnh hưởng đến an ninh xã hội, Tạp chí Phòng chống ma túy, số 10/2000... Bên cạnh đó, còn phải kể<br /> đến một số luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ Luật học chuyên ngành Tư pháp hình sự và một số báo pháp lý hình sự có liên quan<br /> đến các tội phạm về ma túy.<br /> <br /> 9<br /> <br /> 10<br /> <br />