Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế

Chia sẻ: Vica999 Vica999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

40
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn được nghiên cứu với mục tiêu nhằm phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã, đánh giá những ưu điểm và hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế của đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. Đề xuất phương hướng và các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế trong những năm tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRƯƠNG CÔNG BÌNH CHẤT LƯỢNG CÔNG CHỨC CẤP XÃ, THỊ XÃ HƯƠNG TRÀ, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ Chuyên ngành: Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Thừa Thiên Huế - Năm 2018
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. BÙI HUY KHIÊN Phản biện 1: ....................................................................... Phản biện 2: ...................................................................... Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp …....., Nhà...... - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Số: 201- Đường Phan Bội Châu - TP Huế - tỉnh Thừa Thiên Huế Thời gian: vào hồi …… giờ...…ngày....….tháng……năm 2018
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Chính quyền cấp xã là cấp chính quyền cuối cùng trong hệ thống các cấp chính quyền ở nước ta, là nơi trực tiếp tổ chức và bảo đảm việc thi hành Hiến pháp và Pháp luật; quyết định và tổ chức thực hiện các biện pháp nhằm phát huy quyền làm chủ của nhân dân, huy động các nguồn lực xã hội để xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh. Với vai trò hết sức quan trọng đó, chính quyền cấp xã cần không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, xây dựng chính quyền vững mạnh toàn diện. Để làm được điều đó, việc xây dựng một đội ngũ cán bộ, công chức đảm bảo đủ số lượng, đáp ứng yêu cầu về chất lượng là một trong những giải pháp quan trọng hàng đầu. Trong đó, chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã, với tư cách là những người đầu tiên, trực tiếp tham mưu việc tổ chức thực hiện nhiệm vụ của chính quyền cấp xã, cần được quan tâm nghiên cứu và có giải pháp riêng, nhưng cần thiết phải đồng bộ với việc xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã nói chung. Khác với các cấp chính quyền khác, đội ngũ công chức cấp xã có những đặc thù riêng về nguồn gốc hình thành, số lượng, yêu cầu…, nên việc chất lượng công chức cấp xã không chỉ đơn thuần gồm những biện pháp thuần túy về công tác cán bộ như đánh, giá, tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, chế độ, chính sách… mà cần phải nghiên cứu sâu sắc đặc điểm về con đường hình thành, những ảnh hưởng từ những yếu tố mang tính văn hóa, tâm lý, đặc thù địa phương. Từ khi có Nghị quyết Trung ương 5 (khóa IX) về đổi mới và nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở xã, phường, thị trấn, vấn đề công chức cấp xã đã được xác định rõ và từng bước thể chế hóa bằng các văn bản quy phạm pháp luật; đội ngũ công chức được hình thành và dần được chuẩn hóa, kiện toàn, chất lượng, hiệu quả công tác ngày càng được nâng lên. Tuy nhiên, chất lượng đội ngũ công chức cấp xã nói chung và của từng địa phương nói riêng vẫn 1
còn nhiều vấn đề đặt ra đòi hỏi cần phải có những nghiên cứu, phân tích để tìm ra các giải pháp cụ thể chất lượng đội ngũ này. Thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế là một trong những địa phương luôn đặc biệt quan tâm đến công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Trong thời gian qua, đội ngũ công chức cấp xã của thị xã đã có nhiều chuyển biến rõ nét cả về trình độ, năng lực, chất lượng, hiệu quả công tác, tinh thần, thái độ để phục vụ nhân dân. Tuy nhiên, đội ngũ công chức của thị xã Hương Trà vẫn còn thiếu về số lượng, một số công chức trình độ chưa được chuẩn hóa, chất lượng tham mưu, năng lực thực thi công vụ có mặt còn hạn chế, vẫn còn tình trạng thời ơ, lãnh đạm, hách dịch, nhũng nhiễu nhân dân. Muốn khắc phục được tình trạng này, cần có một phương pháp nghiên cứu đầy đủ, toàn diện về chất lượng đội ngũ công chức cấp xã, từ đó đề ra các giải pháp chất lượng đội ngũ công chức cấp xã, góp phần nâng cao chất lượng hệ thống chính trị ở cơ sở thị xã Hương Trà. Đó cũng là lý do chọn đề tài “Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế” làm đề tài luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Ở Việt Nam đã có nhiều nghiên cứu cho luận văn Thạc sĩ về lĩnh vực nguồn nhân lực nói chung và phát triển nguồn nhân lực hành chính cấp xã nói riêng. Tuy nhiên, các nghiên cứu đó thường đề cập đến phát triển nguồn nhân lực ở tầm vĩ mô, quốc gia, cấp tỉnh, vẫn còn ít đề tài đề cập trực tiếp tới phát triển nguồn nhân lực hành chính cấp xã cho một huyện. Trong các nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn, nổi bật có một số công trình sau: Mỗi công trình nghiên cứu trên đều đề cập đến vấn đề phát triển nguồn nhân lực hành chính ở nhiều cấp độ khác nhau. Dưới góc độ khoa học, các công trình nói trên là hết sức có giá trị đối với những người đã và đang nghiên cứu phát triển nguồn nhân lực hành chính nhà nước các cấp. Những công trình nói trên, ở những mức độ khác nhau đã giúp tác giả luận văn có cơ sở dữ liệu và kiến thức cần thiết để có thể 2
tiếp cận và đi sâu nghiên cứu nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. Cho đến nay vẫn chưa có một công trình nghiên cứu nào về chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế một cách có hệ thống, trên cơ sở đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của thị xã trong những năm tới. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn 3.1. Mục đích nghiên cứu * Mục đích của luận văn Luận văn phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã của thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng công chức cấp xã trên địa bàn thị xã, đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ của địa phương trong tình hình mới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được mục đích nghiên cứu, luận văn đề ra các nhiệm vụ nghiên cứu sau đây: - Trình bày cơ sở lý luận về chất lượng công chức cấp xã; khái niệm, đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của công chức cấp xã; các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức cấp xã; các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã và sự cần thiết phải nâng cao chất lượng công chức cấp xã. - Phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã, đánh giá những ưu điểm và hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế của đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. - Đề xuất phương hướng và các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế trong những năm tới. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu 3
Luận văn nghiên cứu chất lượng đội ngũ công chức cấp xã bao gồm các chức danh được quy định tại Khoản 2, Điều 3 Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 của Chính phủ. * Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế - Về thời gian: Từ 2012 đến nay. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu * Phương pháp luận - Nghiên cứu đề tài dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. * Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp nghiên cứu: Luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu phù hợp với nội dung và mục đích nghiên cứu đề tài dưới góc độ của khoa học quản lý công như khảo cứu tài liệu; phương pháp điều tra xã hội học; phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp. + Phương pháp khảo cứu tài liệu: Đề tài tham khảo tài liệu về quản trị nguồn nhân lực, tổ chức nhân sự hành chính; các công trình bài viết được đăng tải trên các báo, tạp chí, internet liên quan đến chất lượng công chức nói chung và công chức cấp xã nói riêng; tham khảo các văn bản pháp luật về quản lý công chức của Trung ương, tỉnh, thị xã. Tác giả thu thập dữ liệu từ Niên giám Chi cục thống kê thị xã Hương Trà, báo cáo của phòng Nội vụ thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. Phương pháp này giúp người viết tiếp cận vấn đề từ góc độ lý thuyết đến thực tiễn, kết hợp với phương pháp nghiên cứu khác, người viết sẽ tránh được những quan điểm đánh giá phiến diện và những giải pháp đề xuất sẽ sát thực tiễn và có tính khả thi hơn. + Phương pháp điều tra, xã hội học: Phương pháp này sử dụng phiếu khảo sát về thực trạng đánh giá công chức hàng năm; nhằm thu thập thông tin về nhận thức, quan điểm, những khó khăn, bất cập trong việc nâng cao chất lượng công chức. 4
+ Phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp: Phương pháp này dùng để hệ thống hóa các số liệu thứ cấp và sơ cấp thu được trong quá trình điều tra, nghiên cứu; phân tích tỷ trọng trình độ công chức, tỷ trọng kết quả xếp loại công chức, tỷ lệ nhu cầu áp dụng qua điều tra. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn - Ý nghĩa lý luận Luận văn góp phần luận giải có khoa học những vấn đề lý luận về chất lượng đội ngũ công chức cấp xã như: khái niệm, đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của công chức cấp xã; các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức cấp xã; các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công chức cấp xã. - Ý nghĩa thực tiễn Luận văn phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã làm cơ sở để các cấp chính quyền tham khảo đề ra các cơ chế, chính sách nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã trong những năm tới. Luận văn cũng có thể là tài liệu tham khảo cho những ai quan tâm nghiên cứu những vấn đề của công chức cấp xã. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khải và phụ lục, luận văn gồm 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng đội ngũ công chức cấp xã. Chương 2: Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. Chương 3: Phương hướng và các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. 5
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ 1.1. Khái niệm, đặc điểm, chức năng, nhiệm vụ của công chức cấp xã 1.1.1. Khái niệm công chức và công chức cấp xã 1.1.1.1. Khái niệm công chức Khái niệm công chức là một khái niệm quan trọng, cơ bản trong nền công vụ của mỗi quốc gia; là khái niệm bắt buộc phải xác lập trong pháp luật về công chức; là khái niệm chính thống được sử dụng để làm cơ sở cho những vấn đề khác có liên quan khi điều chỉnh về công chức. Do đó, khi nghiên cứu về khái niệm công chức, phải nghiên cứu nó dưới góc độ của pháp luật quốc gia. 1.1.1.2. Khái niệm công chức cấp xã Khoản 3 Điều 4 Luật Cán bộ công chức năm 2008 quy định: “Công chức cấp xã là công dân Việt Nam được tuyển dụng giữ một chức danh chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, trong biên chế và hưởng lương từ ngân sách nhà nước”. 1.1.2. Đặc điểm công chức cấp xã Từ khái niệm nêu trên, có thể thấy công chức cấp xã có những đặc điểm sau: 1.1.3. Chức năng, nhiệm vụ công chức cấp xã Căn cứ Nghị định 112/2011/NĐ-CP ngày 5/12/2011 của Chính phủ về Công chức xã, phường, thị trấn và Thông tư 06/2012/TT-BNV ngày 30/10/2012 của Bộ Nội vụ hướng dẫn về chức trách, tiêu chuẩn cụ thể, nhiệm vụ và tuyển dụng công chức xã, phường và thị trấn; công chức cấp xã có các tiêu chuẩn, chức trách và nhiệm vụ như sau: - Chức trách: - Nhiệm vụ: 1.1.4. Vị trí, vai trò của công chức cấp xã Công chức xã có vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước - 6
là cầu nối trực tiếp của hệ thống chính quyền nhà nước với Nhân dân, thực hiện hoạt động quản lí nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa- xã hội, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương theo thẩm quyền được phân cấp; đảm bảo cho các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được triển khai thực hiện trong cuộc sống; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của dân, tổ chức cuộc sống của cộng đồng dân cư và huy động mọi khả năng phát triển kinh tế - xã hội. 1.2. Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã 1.2.1. Khái niệm Chất lượng là đặc tính khách quan của sự vật. Chất lượng biểu thị ra bên ngoài các thuộc tính, các tính chất vốn có của sự vật. Quan niệm chung nhất về “chất lượng” là cái tạo nên phẩm chất, giá trị của một người, một sự vật, sự việc. Nói đến chất lượng là nói tới hai vấn đề cơ bản: 1.2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ công chức cấp xã 1.2.2.1. Các yếu tố khách quan 1.2.2.2. Các yếu tố chủ quan 1.2.3. Tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ công chức cấp xã Đánh giá công chức là một biện pháp quan trọng để xem xét quá trình làm việc, cống hiến của công chức để có chính sách khen thưởng, kỷ luật phù hợp và xác định kế hoạch phát triển nguồn nhân lực của tổ chức. Để đánh giá được chất lượng công chức cấp xã cần phải dựa trên những tiêu chí nhất định. Nhưng trước hết những tiêu chí đó phải phù hợp với những tiêu chuẩn do pháp luật đặt ra. Trên cơ sở những tiêu chuẩn về mặt luật định thì việc đánh giá chất lượng công chức cấp xã có thể dựa trên những tiêu chí sau: 1.2.3.1. Tiêu chí về phẩm chất chính trị, đạo đức công vụ 1.2.3.2. Tiêu chí về trình độ 1.2.3.3. Tiêu chí về kỹ năng nghề nghiệp 1.2.3.4. Tiêu chí về kết quả thực hiện nhiệm vụ của công chức cấp xã 7
1.2.3.5. Tiêu chí đánh giá sự hài lòng của người dân đối với công chức xã 1.3. Nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã 1.3.1. Yêu cầu của việc nâng cao chất lượng đội ngũ công chức 1.3.1.1. Xuất phát từ yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước 1.3.1.2. Xuất phát từ yêu cầu của cải cách hành chính 1.3.1.3. Xuất phát từ vị trí, vai trò của chính quyền cấp cơ sở 1.3.2. Quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, của Đảng và Nhà nước về nâng cao chất lượng của đội ngũ công chức xã Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn coi trọng công tác cán bộ. Bác cho rằng công tác cán bộ là một trong những nhân tố quan trọng có tính quyết định đến sự thành công hay thất bại của Đảng, của cách mạng. Người khẳng định: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc” [22, tr.296] và “Muôn việc thành công hay thất bại đều do cán bộ tốt hay kém” [22, tr.240]. Bác chỉ ra vai trò, vị trí và tầm quan trọng của đội ngũ cán bộ, công chức cũng như việc lựa chọn, sử dụng và đánh giá một cách khách quan, Người nói: “Cán bộ là tiền vốn của đoàn thể, có vốn mới làm ra lãi. Bất cứ chính sách, công tác gì, nếu có cán bộ tốt thì thành công, tức là có lãi. Không có cán bộ tốt thì hỏng việc tức là lỗ vốn” [23, tr.46] 1.4. Các hoạt động nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã 1.4.1. Xây dựng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp, tiêu chí đánh giá Xây dựng tiêu chuẩn chức danh là xác định tiêu chuẩn cho từng chức danh công chức bao gồm các tiêu chuẩn chung và các tiêu chuẩn cụ thể cho từng chức danh. Tiêu chuẩn cụ thể của cán bộ, công chức cấp xã là căn cứ để các địa phương thực hiện các quy hoạch, kế hoạch bầu cử, tuyển dụng, sử dụng, đào tạo, bồi dưỡng xếp lương, nâng bậc lương và các chế độ, chính sách khác. Hoạt động xây dựng tiêu chí đánh giá công chức cũng là hoạt động quan trọng, được sự 8
quan tâm thực hiện và thể chế hóa trong nhiều Nghị định của Chính phủ và các hoạt động hướng dẫn của ngành nội vụ các cấp. 1.4.2. Đánh giá, phân loại công chức Đánh giá là một nội dung quan trọng trong công tác quản lý công chức. Đánh giá công chức để làm rõ phẩm chất chính trị, đạo đức, năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao. 1.4.3. Quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng công chức Đào tạo và bồi dưỡng công chức cấp xã là một khâu quan trọng trong công tác quản lý nhân sự nhằm trực tiếp nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã. Hay nói cách khác, chất lượng công chức cấp xã hiện nay được hình thành và chịu ảnh hưởng chủ yếu là thông qua đào tạo, bồi dưỡng. Kiến thức của công chức chính là yếu tố cần thiết để chính công chức hiểu và thực hiện đúng đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Đây cũng là công việc “gốc” của Đảng. Thông qua đào tạo mà mỗi người tiếp thu được tri thức, kinh nghiệm, các quy luật vận động của tự nhiên, xã hội và tư duy để vận động thực tiễn. Công chức được đào tạo bài bản, thường xuyên sẽ có kiến thức chuyên môn vững vàng, kỹ năng giải quyết công việc thành thạo. Chính vì vậy, công tác đào tạo, bồi dưỡng ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng đội ngũ công chức thời kỳ mới. 1.4.4. Tuyển dụng, quản lý công chức Tuyển dụng công chức cấp xã là khâu đầu tiên của quá trình quản lý nhân sự trong bộ máy chính quyền cấp xã, có tính chất quyết định đến chất lượng đội ngũ công chức cấp xã. Việc tuyển dụng công chức cấp xã thông qua bằng hình thức thi tuyển và xét tuyển. Qua đó để lựa chọn và bố trí đội ngũ công chức sao cho đúng người, đúng việc nhằm phát huy năng lực và sở trường của họ để đạt hiệu quả trong công việc. 1.4.5. Sử dụng công chức Bố trí, sử dụng công chức là một công việc có ảnh hưởng lớn đến chất lượng công chức: sử dụng đúng người, đúng việc thì cơ quan, tổ chức, đơn vị sẽ tạo cho công chức sự hứng thú đối với công 9
việc, qua đó giúp họ phát huy tối đa năng lực, sở trường, kinh nghiệm của mình, qua đó tạo dựng được sự hài lòng, gắn kết của công chức với cơ quan, đơn vị, tổ chức và đồng nghiệp, tạo điều kiện cho việc nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác của từng công chức. Ngược lại, sử dụng công chức không phù hợp, không khoa học sẽ không phát huy được năng lực, sở trường, chuyên môn của họ, dẫn đến hiệu quả công việc thấp, công chức chán nản, chất lượng công việc vì thế mà không được đảm bảo. 1.4.6. Kiểm tra, giám sát công chức Kiểm tra, giám sát và quản lý là hoạt động nhằm nắm chắc thông tin diễn biến về tư tưởng, hoạt động của công chức, giúp cho cấp uỷ và chính quyền phát hiện những vấn đề nảy sinh, kịp thời tác động và điều chỉnh làm cho đội ngũ công chức hoạt động đúng hướng, đúng nguyên tắc. Qua đó để khen thưởng những nhân tố tích cực, tạo lập lòng tin của nhân dân đối với Đảng và chính quyền. Đồng thời, nắm được thực trạng chất lượng của công chức cấp xã để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đối với những công chức có trình độ, năng lực còn hạn chế; luân chuyển, thay thế công chức yếu kém; tăng cường công chức có chất lượng cho những nơi yếu kém, mất đoàn kết nội bộ hoặc có phong trào yếu về mọi mặt. 1.4.7. Thực hiện các chế độ, chính sách đối với công chức Chế độ chính sách có thể hiểu bao gồm chế độ tiền lương, phụ cấp và các phúc lợi khác mà Nhà nước dành cho đội ngũ công chức khi thực hiện công vụ. Sự phát triển của nền kinh tế thị trường với những chính sách đãi ngộ đã tác dụng nâng cao tinh thần làm việc của đội ngũ công chức cấp xã nói chung cũng như công chức nhà nước nói riêng. Nhưng mặt trái của nền kinh tế thị trường cũng tác động lệch lạc đến tinh thần, ý thức làm việc của đội ngũ công chức, khiến cho tệ tham ô, lãng phí, nhũng nhiễu, cửa quyền tăng mạnh, ảnh hưởng lớn đến chất lượng đội ngũ công chức cấp xã. Chính vì thế các chính sách, chế độ phụ cấp và phúc lợi khác là đòn bẩy, là một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy sự tận tâm, tận lực phục vụ nhân dân của đội ngũ công chức cấp xã. 10
1.4.8. Khen thưởng, kỷ luật công chức Khen thưởng đối với công chức cấp xã là việc ghi nhận, biểu dương, tôn vinh công trạng và khuyến khích bằng lợi ích vật chất đối với công chức có thành tích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Kỷ luật công chức cấp xã là những quy định để cho đội ngũ ngày làm việc có kết quả; tính chất của kỷ luật là bắt buộc, nếu vi phạm thì sẽ bị thi hành kỷ luật bằng các hình thức thích hợp. Tiểu kết chương 1 Chính quyền cấp xã là cấp cuối cùng trong hệ thống các cấp chính quyền của nước ta, là cấp cơ sở, là nền tảng của hệ thống chính trị, là cầu nối quan trọng giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. Công chức xã có vai trò rất quan trọng trong việc tổ chức thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước - là cầu nối trực tiếp của hệ thống chính quyền nhà nước với Nhân dân, thực hiện hoạt động quản lí nhà nước trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa- xã hội, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương theo thẩm quyền được phân cấp; đảm bảo cho các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước được triển khai thực hiện trong cuộc sống; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy quyền làm chủ của dân, tổ chức cuộc sống của cộng đồng dân cư và huy động mọi khả năng phát triển kinh tế - xã hội. Công chức xã là nguồn nhân lực quan trọng trong bộ máy chính quyền cơ sở, là bộ phận cấu thành của đội ngũ cán bộ công chức nhà nước. Do tính chất và nhiệm vụ được giao, đội ngũ công chức chuyên môn xã phải thường xuyên tiếp xúc với nhân dân, trực tiếp lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của nhân dân, mọi việc mà công chức chuyên môn làm đều có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống, quyền lợi và nghĩa vụ của nhân dân Để làm cơ sở khoa học nghiên cứu chương 2, trong chương 1 tác giả đã trình bày và khẳng định sự cần thiết phải nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trong bối cảnh mở cửa, hội nhập, 11
chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế và cải cách nền hành chính nhà nước. Kết quả nghiên cứu Chương 1 làm căn cứ khoa học để tác giả nghiên cứu, khảo sát và phân tích thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế ở chương 2. Chương 2 THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÔNG CHỨC CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THỊ XÃ HƯƠNG TRÀ, TỈNH THỪA THIÊN HUẾ 2.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế 2.1.1. Điều kiện tự nhiên Thị xã Hương Trà là một trong chín huyện, thị, thành của tỉnh Thừa Thiên Huế; có toạ độ địa lý từ 16,31 đến 16,51 độ vĩ bắc, 107,27 đến 107,45 độ kinh đông, trung tâm thị xã Hương Trà cách thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế khoảng 15 km đường bộ. Địa giới hành chính được xác định như sau: phía Đông giáp thành phố Huế, thị xã Hương Thủy và huyện Phú Vang; phía Tây giáp huyện Phong Điền và huyện A Lưới; phía Nam giáp thị xã Hương Thủy và huyện A Lưới; phía Bắc giáp huyện Quảng Điền và Biển Đông. 2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế - xã hội 2.1.2.1. Về kinh tế Trong những năm qua, mặc dù gặp nhiều khó khăn do sự suy thoái của nền kinh tế chung và sự biến đổi khí hậu làm ảnh hưởng không ít đến tình hình phát triển kinh tế của thị xã, song kinh tế thị xã vẫn giữ được mức tăng trưởng khá. Tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm đều đạt và vượt kế hoạch đề ra, đời sống nhân dân không ngừng được nâng cao. 2.1.2.2. Về văn hóa - xã hội 12
Mạng lưới trường lớp các cấp học, bậc học được sắp xếp đúngtheo quy hoạch; huy động và duy trì số lượng cơ bản đạt kế hoạch đề ra và chỉ tiêu phấn đấu của Nghị quyết Đại hội; chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn được nâng lên. 2.1.2.3. Về an ninh - quốc phòng, cải cách hành chính Công tác quốc phòng và quân sự địa phương được tăng cường; lực lượng dân quân, tự vệ đủ về số lượng và từng bước nâng cao về chất lượng. 2.2. Chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế 2.2.1. Thực trạng về cơ cấu, số lượng, độ tuổi và giới tính 2.2.1.1. Về cơ cấu và số lượng Tổng biên chế được giao đối với công chức cấp xã của thị xã Hương Trà là 198 biên chế; trong đó có 07 xã, phường loại 1 được phân bổ 13 biên chế, 08 xã, phường loại 2 được phân bổ 12 biên chế, 01 xã, phường loại 3 được phân bổ 11 biên chế. 2.2.1.2. Về độ tuổi Công chức chuyên môn các xã trên địa bàn huyện độ tuổi từ 30 đến 45 tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất 66,10%; tiếp đến là độ tuổi từ 45 đến 60 tuổi có 40 người chiếm tỷ lệ 22,60%; độ tuổi dưới 30 chỉ có 20 người chiếm tỷ lệ 11,30% trong tổng số công chức. 2.2.1.3. Về giới tính Nam giới chiếm tỉ lệ lớn hơn nữ giới (72,32% công chức nam, 27,68% công chức nữ). Nam nhiều hơn nữ ở hầu hết tất cả các vị trí công tác (chỉ có chức danh Tài chính - Kế toán tỷ lệ nữ nhiều hơn nam). Có hai vị trí không có nữ đó là Trưởng Công an và Chỉ huy trưởng Quân sự. 2.2.2. Về phẩm chất chính trị, đạo đức 2.2.2.1. Về phẩm chất chính trị Mặc dù trong cuộc sống, công việc còn nhiều khó khăn nhưng công chức xã của Thị xã Hương Trà có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có ý thức trách nhiệm, nhiệt tình trong công tác. Trung thực, ít chịu sự tác 13
động từ những mặt trái của cơ chế thị trường. Từng bước cải tiến lề lối làm việc, đưa hoạt động quản lý điều hành ở cơ sở đi vào nề nếp, có kết quả tốt. Tổ chức và vận động nhân dân thực hiện đúng đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ở cơ sở. Đa số công chức cấp xã đã gần dân, sát dân, thông thuộc địa bàn, gương mẫu, được nhân dân tín nhiệm. 2.2.2.2. Về phẩm chất đạo đức Nhìn chung, đa số công chức cấp xã thị xã Hương Trà đều có phẩm chất đạo đức tốt, có lối sống giản dị, lành mạnh, mẫu mực được nhân dân tín nhiệm. Bên cạnh đó không thể không nhắc đến những tồn tại yếu kém, gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng công chức cấp xã, đó là: 2.2.3. Về trình độ đào tạo 2.2.3.1. Về trình độ giáo dục phổ thông Việc chuẩn hóa đội ngũ công chức cấp xã là rất quan trọng, bởi văn hóa là gốc rễ, nền tảng, tiền đề cho đào tào, bồi dưỡng các trình độ khác. Chính vì thế, những năm vừa qua khi tuyển dụng, quản lý đội ngũ công chức cấp xã, lãnh đạo Thị xã Hương Trà rất chú trọng đến việc nâng cao trình độ văn hóa của công chức. Hiện nay, mặt bằng trình độ văn hóa của công chức cấp xã Thị xã Hương Trà rất cao, theo số liệu điều tra tính đến ngày 31/12/2017, trình độ văn hóa của đội ngũ công chức cấp xã của Thị xã Hương Trà có 100% người tốt nghiệp trung học phổ thông (nguồn phòng Nội vụ Thị xã Hương Trà). 2.2.3.1. Về trình độ chuyên môn Công tác tổ chức cán bộ trong những năm qua luôn được sự quan tâm của các cấp Đảng, Chính quyền, trong đó chú trọng nâng cao trình độ nghiệp vụ chuyên môn, đặc biệt là thực hiệm nghiêm túc và chặc chẽ từ khâu đầu vào (công tác tuyển dụng), nhằm góp phần nâng cao chất lượng đội ngũ công chức xã đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. 2.2.3.2. Về trình độ lý luận chính trị Đội ngũ công chức xã của thị xã Hương Trà luôn được các 14
cấp ủy Đảng quan tâm đưa đi bồi dưỡng về trình độ lý luận chính trị, tính đến 31/12/2017 đội ngũ công chức xã Thị xã Hương Trà được bồi dưỡng về trình độ cao cấp lý luận chính trị có 02 người chiếm 1,13%; trình độ trung cấp có 77 người chiếm 43,50%; chưa qua đào tạo 98 người chiếm 55,37%. Qua số liệu nay cho thấy công chức cấp xã được bồi dưỡng về lý luận chính trị đạt còn thấp; trong đó có nhiều đồng chí vừa mới được tuyển dụng trong những năm gần đây. 2.2.3.3. Về trình độ quản lý nhà nước Theo thống kê của phòng Nội vụ thị xã Hương Trà đến nay đội ngũ công chức cấp xã chưa được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về quản lý nhà nước. Việc bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước trong thời gian qua mới chỉ tập trung cho cán bộ cấp thị xã. Trong khi đó Thông tư 06/2011/TT-BNV của Bộ Nội vụ quy định về tiêu chuẩn đối với công chức xã là sau khi được tuyển dụng phải hoàn thành lớp đào tạo, bồi dưỡng quản lý hành chính nhà nước theo chương trình đối với chức danh công chức xã đảm nhiệm. Nhưng cho đến nay cũng chưa có văn bản quy định cụ thể chương trình đào tạo, bồi dưỡng quản lý hành chính nhà nước theo từng chức danh mà vẫn thực hiện đào tạo nghiệp vụ quản lý hành chính nhà nước chung chung theo ngạch công chức. 2.2.3.4. Về trình độ tin học, ngoại ngữ Theo số liệu thống kê của phòng Nội vụ Thị xã Hương Trà đến ngày 31/12/2017, công chức xã có trình độ tin học được cấp chứng chỉ là 166 người, chiếm 93,87%; ngoại ngữ được cấp chứng chỉ là 154 người, chiếm 87,00%, được thể hiện cụ thể qua biểu thông kê sau: 2.2.4. Đánh giá kết quả thực thi công vụ của công chức Số liệu báo cáo về kết quả đánh giá, xếp loại công chức cấp xã cuối năm 2017 cho thấy trong tổng số 165 công chức được đánh giá, xếp loại (12 công chức chưa đánh giá, xếp loại do nghỉ thai sản, đau ốm) có 8,5% công chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; có 85,5% hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và có 6,1% hoàn thành nhiệm vụ được giao, không có công chức hoàn thành nhiệm vụ được giao. 15
2.2.5. Các yếu tố tác động đến chất lượng công việc của công chức cấp xã Để có thể đánh giá thực trạng chất lượng công chức cấp xã, tác giả tiến hành gởi 177 phiếu khảo sát đến tổng số công chức của 16/16 xã, phường về những yếu tố tác động đến chất lượng công việc chuyên môn của công chức cấp xã, số phiếu thu lại 165/177 phiếu cho thấy kết quả như sau: 2.3. Đánh giá chung về chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế 2.3.1. Về ưu điểm 2.3.1.1. Về số lượng, cơ cấu 2.3.1.2. Về trình độ đào tạo 2.3.1.3. Về năng lực và các kỹ năng làm việc 2.3.1.4. Về phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, tác phong, lề lối làm việc 2.3.1.5. Về ý thức tổ chức kỷ luật 2.3.2. Về hạn chế, khuyết điểm 2.3.2.1. Về số lượng, cơ cấu 2.3.2.2. Về trình độ đào tạo 2.3.2.3. Về năng lực và mức độ hoàn thành nhiệm vụ 2.3.2.4. Về đạo đức, lối sống, tác phong và lề lối làm việc 2.3.2.5. Về ý thức tổ chức kỷ luật 2.4. Nguyên nhân của ưu điểm và hạn chế 2.4.1. Nguyên nhân của những ưu điểm Trong thời gian qua, đảng bộ và chính quyền thị xã Hương Trà rất quan tâm đến việc nâng cao chất lượng cán bộ, công chức thị xã nói chung và công chức cấp xã nói riêng, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm quan trọng trong công tác tổ chức cán bộ. Bên cạnh đó các cấp ủy Đảng, chính quyền cấp xã đã nhận thức rõ được vai trò của công chức đối với công tác quản lý Nhà nước, nên đã thường xuyên giáo dục chính trị tư tưởng, quan tâm bồi dưỡng, tạo điều kiện động viên các công chức tự học hoặc cử đi đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, do đó chất lượng công chức tại các xã được nâng lên. 16
2.4.2. Nguyên nhân của những hạn chế 2.4.2.1. Nguyên nhân khách quan Đội ngũ công chức cấp xã có những hạn chế như hiện nay là hệ quả của một quá trình dài đội ngũ này không được quan tâm đúng mức trên bình diện chung cả nước chứ không riêng tỉnh Thừa Thiên Huế hay thị xã Hương Trà. Sự không quan tâm đó thể hiện ở nhiều khía cạnh: thứ nhất, chế độ chính sách không tương xứng; thứ hai, điều kiện làm việc không đảm bảo; thứ ba, không quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng; thứ tư, thiếu kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực thi công vụ... Những yếu tố này đã tạo nên một thế hệ đội ngũ công chức cấp xã chậm chạp, thiếu sức sáng tạo, thiếu tinh thần trách nhiệm, cống hiến, hăng say với công việc. Tuy những tồn tại này đang được khắc phục dần nhưng không thể một sớm một chiều khắc phục hết được và những dư âm của nó vẫn còn tác động đến đội ngũ công chức ngày nay. 2.4.2.2. Nguyên nhân chủ quan Công tác tuyển dụng công chức cấp xã của thị xã Hương Trà như hiện nay bằng hình thức xét tuyển (phỏng vấn), việc ra đề xét tuyển công chức chỉ tập trung theo hướng “học thuộc lòng” mà chưa chú trọng đến kỹ năng thực thi công vụ, năng lực sáng tạo trong hoạt động thực tiễn; không yêu cầu người dự tuyển phải làm được những việc gì, thành thạo kỹ năng gì, kinh nghiệm công tác… nên chưa đánh giá đúng thực chất năng lực của công chức. 17
Tiểu kết chương 2 Trong chương 2, tác giả đã phân tích, làm rõ thực trạng chất lượng công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà từ 2012 cho đến nay. Thực trạng chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã được đánh giá theo các nội dung: phẩm chất chính trị, đạo đức, trình độ đào tạo, kỹ năng, ý thức tổ chức kỷ luật, kết quả hoàn thành công việc. Từ những phân tích thực trạng đó, tác giả đã chỉ ra các ưu điểm chính về chất lượng của đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, đó là: Đa số công chức cấp xã trên địa bàn thị xã được đào tạo cơ bản, được tiếp cận các phương thức quản lý nhà nước hiện đại, có tinh thần trách nhiệm cao trong công việc Bên cạnh những ưu điểm, chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà cũng còn có một số hạn chế hiện nay hệ quả quá trình dài đội ngủ này không được quan tâm đúng mức, chế độ chính sách không tương xứng, điều kiện làm việc không đảm bảo, chưa quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, thiếu kiểm tra, giám sát, đánh giá vệc thực thi công vụ… Nguyên nhân của những hạn chế này là do hệ thống chính sách, pháp luật về cán bộ công chức thiếu đồng bộ; mô hình tổ chức bộ máy còn bật cập; công tác đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức chưa gắn với sử dụng; công tác quản lý, điều hành chưa phát huy được năng lực của đội ngũ cán bộ công chức trong quá trình đổi mới. Có thể nói chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên đia bàn thị xã Hương Trà hiện nay về cơ bản đã đáp ứng được yêu cầu của nhiệm vụ đặt ra. Song, để nâng cao hiệu quả quản lý HCNN trong các lĩnh vực trên địa bàn thị xã trong thời gian tới thì cần phải nâng cao chất lượng công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà. Từ những hạn chế, nguyên nhân hạn chế về chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà, tác giả đề xuất phương hướng và các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ công chức cấp xã trên địa bàn thị xã Hương Trà ở chương 3. 18