Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

47
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài được thực hiện với mong muốn hệ thống hóa về mặt lý luận trong công tác quản lý nhà nước về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trong phạm vi toàn quốc. Phân tích và làm rõ các khái niệm, nội dung quản lý và các yếu tố tác động đến công tác quản lý nhà nước về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA ĐỖ THÚY LINH QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀNSỬ DỤNG ĐẤT TẠI THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8 34 04 03 TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ CHUYÊN NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH NĂM 2020
Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA Người hướng dẫn khoa học: Tiến sĩ Nguyễn Thị Ngân Phản biện 1: PGS.TS Tạ Thị Thanh Tâm, Học viện Hành Chính Quốc gia. Phản biện 2: TS. Nguyễn Thanh Bình, Bộ Tư Pháp. Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Địa điểm: Phòng họp 207, Nhà A - Hội trường bảo vệ luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia Số: 10 - Đường 3/2 - Quận 10 – TP Hồ Chí Minh Thời gian: vào hồi 8 giờ ngày 24 tháng 8 năm 2020 Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia hoặc trên trang Web Ban QLĐT Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Từ khi Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Cà Mau và Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Cà Mau được thành lập theo mô hình một cấp, công tác quản lý nhà nước về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau đã đạt được những kết quả quan trọng, cụ thể như: Hoạt động tổ chức thực thi văn bản quy phạm pháp luật về cấp GCNQSDĐ do Trung ương, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh bàn hành được triển khai và thực hiện nghiêm túc, triệt để hơn; Hệ thống các cơ quan nhà nước có chức năng thực hiện quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ ngày càng thắt chặt mối quan hệ, cùng nhau xây dựng quy chế phối hợp, quy trình giải quyết hồ sơ cho tổ chức, cá nhân cho nhu cầu; Nguồn nhân lực thực hiện công tác cấp GCNQSDĐ được đảm bảo cả về số lượng và chất lượng, được tuyển dụng theo Đề án vị trí việc làm được phê duyệt, được bồi dưỡng nghiệp vụ thường xuyên; Quy trình cấp GCNQSDĐ được xây dựng theo quy định của pháp luật hiện hành nhằm đảm bảo tính chặt chẽ trong hoạt động, xác định rõ trách nhiệm của từng cơ quan phối hợp, đồng thời thể hiện rõ tính công khai, minh bạch nhằm phục vụ tốt nhất nhu cầu của cá nhân, tổ chức khi đến liên hệ làm việc; Hoạt động thanh tra, kiểm tra được tiến hành thường xuyên nhằm kịp thời phát hiện những sai sót, bất cập trong hoạt động quản lý, thực hiện nhiệm vụ để đưa ra những giải pháp khắc phục kịp thời. Tuy nhiên trong thực tiễn công tác quản lý nhà nước về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau vẫn còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc và bất cập như: Công tác cải cách thủ tục hành chính vẫn chưa đáp ứng được mong đợi của người dân, doanh nghiệp, một số hồ sơ còn thực hiện trễ hẹn so với thời gian 1
quy định theo Quy chế phối hợp giải quyết thủ tục hành chính; Mối quan hệ phối hợp giữa một vài cơ quan nhà nước có chức năng thực hiện quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ vẫn chưa được thiết lập chặt chẽ đã làm tăng chi phí và thời gian giải quyết hồ sơ; Chất lượng nguồn nhân lực ở các vị trí có dấu hiệu giảm sút về chuyên môn lẫn thái độ phục vụ người dân, doanh nghiệp; Việc thực hiện quy trình cấp GCNQSDĐ còn rườm rà và cần được nghiên cứu cắt giảm các khâu thực hiện trung gian; Hoạt động thanh tra, kiểm tra chỉ diễn ra ở một vài bộ phận nên chưa đánh giá được tổng thể chất lượng hoạt động của đơn vị. Do đó, việc nghiên cứu và đưa ra những giải pháp quản lý hữu hiệu là nhiệm vụ cấp bách trong công tác cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau. Nhận thấy được sự phù hợp giữa chuyên ngành được đào tạo và sự cần thiết trong việc nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau nên học viên đã chọn đề tài “Quản lý nhà nước về cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau” làm đề tài luận văn thạc sỹ chuyên ngành quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ là một trong 15 nội dung quản lý nhà nước về đất đai được quy định tại Luật Đất đai năm 2013. Đã có nhiều công trình nghiên cứu, bài viết, sách chuyên khảo viết về đề tài quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ, chẳng hạn như: - TS. Đinh Văn Hải, TS. Vũ Sỹ Cường (2014), “Giáo trình quy hoạch và quản lý đất đai”, Học viện Tài chính. Giáo trình đã làm rõ những nhân tố ảnh hưởng đến việc quản lý và sử dụng đất; lý luận chung, nội dung quản lý nhà nước về đất đai và những nội dung quản lý nhà nước về đất đai;… 2
- Nguyễn Đăng Sinh (2014), “Đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận đất lâm nghiệp trên địa bàn huyện Lập Thạch, tỉnh Vĩnh Phúc”, Luận văn Thạc sỹ, Đại học Thái Nguyên. - ThS. Phạm Thu Thủy (2015), “Một số vấn đề về cấp GCNQSDĐ theo Luật Đất đai 2013”, Tạp chí Dân chủ và Pháp luật số 4 năm 2015; - Trần Mạnh Tuấn (2017), “Quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ – Từ thực tiễn tỉnh Đắk Nông”, Luận văn Thạc sỹ, Học viện Hành chính quốc gia cơ sở thành phố Hồ Chí Minh. Luận văn đã khái quát cơ sở lý luận về cấp GCNQSDĐ, thực trạng công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại tỉnh Đắk Nông và đề ra một số phương hướng, giải pháp nhằm tăng cường công tác này tại tỉnh Đắk Nông. - Hoàng Thị Hương (2017), “Thủ tục cấp GCNQSDĐ ở thành phố Hà Nội”, Luận văn Thạc sỹ, Học viện Hành chính quốc gia cơ sở Hà Nội;… Ngoài ra vẫn còn nhiều công trình nghiên cứu khác về đề tài quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ. Mỗi công trình nghiên cứu khoa học đã được công bố đều là những tài liệu có giá trị nhất định, phục vụ cho quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Trước hết, đề tài được thực hiện nhằm nghiên cứu nắm vững những quy định pháp luật hiện hành về thủ tục cấp GCNQSDĐ tại thành phố thuộc tỉnh. Sau đó, đề tài nghiên cứu thực trạng quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau, từ đó rút ra những 3
thành tựu, hạn chế trong quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại đây, đồng thời chỉ rõ những nguyên nhân, hạn chế và đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cở sở lý luận về cấp GCNQSDĐ: Làm rõ khái niệm, vai trò, nội dung quản lý, thủ tục cấp GCNQSDĐ,… - Phân tích thực trạng quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau trong những năm gần đây. - Đề xuất phương hướng, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu luận văn 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố thuộc tỉnh. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về nội dung: Luận văn nghiên cứu cơ sở lý luận quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố thuộc tỉnh. - Về không gian: Luận văn chỉ giới hạn phạm vi nghiên cứu quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ cho các hộ gia đình, cá nhân tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. - Về thời gian: Nghiên cứu, đánh giá thực trạng quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau từ năm 2016 đến nay, định hướng nghiên cứu đến năm 2025. 5. Phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận 4
Luận văn được nghiên cứu dựa trên cơ sở vận dụng phương pháp nghiên cứu khoa học của phép duy vật biện chứng và phép duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lê Nin. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Luận văn được thực hiện thông qua việc thực hiện các phương pháp nghiên cứu như: phương pháp thống kê, phân tích, tổng hợp, so sánh đánh giá để nghiên cứu thực tiễn quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ trên địa bàn thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn 6.1. Về mặt lý luận Đề tài được thực hiện với mong muốn hệ thống hóa về mặt lý luận trong công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ trong phạm vi toàn quốc. Phân tích và làm rõ các khái niệm, nội dung quản lý và các yếu tố tác động đến công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ. 6.2. Về mặt thực tiễn Luận văn phân tích thực trạng công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ trên địa bàn thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau, từ đó chỉ ra những hạn chế, bất cập và đề xuất các giải pháp nhằm góp phần vào việc hoàn thiện và nâng cao chất lượng quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. Ngoài ra, luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho sinh viên và học viên, cán bộ làm công tác liên quan đến quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại Cà Mau nói riêng và cả nước nói chung. 5
7. Bố cục luận văn Ngoài phần mở đầu, mục lục, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, luận văn được kết cấu thành 03 chương với nội dung cụ thể như sau: Chương 1: Cơ sở lý luận quản lý nhà nước về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố thuộc tỉnh. Chương 2: Thực trạng công tác quản lý nhà nước về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. Chương 3: Phương hướng và giải pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước về giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau. 6
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT TẠI THÀNH PHỐ THUỘC TỈNH 1.1. Tổng quan quản lý nhà nƣớc về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 1.1.1. Khái niệm quản lý nhà nước về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Theo khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai 2013 quy định: “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất.” Quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ là một trong những nội dung quan trọng của quản lý nhà nước về đất đai, là tổng hợp các hoạt động của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền như: ban hành văn bản quy phạm pháp luật về cấp GCNQSDĐ; tổ chức thực hiện quản lý quy trình, thủ tục cấp GCNQSDĐ cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân; quản lý đội ngũ nguồn nhân lực;…để thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đất đai và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho các chủ thể sử dụng đất. 1.1.2. Sự cần thiết của việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất * Đối với nhà nước GCNQSDĐ là điều kiện đảm bảo để Nhà nước quản lý chặt chẽ toàn bộ quỹ đất trong phạm vi lãnh thổ; đảm bảo cho đất đai được sử dụng đầy đủ, hợp lý, tiết kiệm và hiệu quả nhất. Hơn nữa, 7
việc cấp GCNQSDĐ cũng là căn cứ để nhà nước lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai hiệu quả, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội [14.Tr, 32]. * Đối với chủ thể sử dụng đất GCNQSDĐ là cơ sở để các chủ thể sử dụng đất thực hiện các quyền như: chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, cho thuê, thế chấp, góp vốn liên doanh bằng đất đai, sản xuất kinh doanh,… và các nghĩa vụ cần thiết giúp cho các chủ thể sử dụng đất yên tâm đầu tư và khai thác hiệu quả những tiềm năng trên mảnh đất của mình; trong trường hợp xảy ra tranh chấp hoặc bị xâm phạm các chủ thể sẽ được nhà nước bảo hộ đối với phần diện tích đã được cấp GCNQSDĐ. 1.1.3. Nguyên tắc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Theo Điều 98 Luật Đất đai 2013, việc cấp GCNQSDĐ phải tuân thủ 05 nguyên tắc. Một là, GCNQSDĐ được cấp theo từng thửa đất. Hai là, thửa đất có nhiều người chung quyền dụng đất, nhiều người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất thì GCNQSDĐ phải ghi đầy đủ tên của những người có chung quyền sử dụng đất, người sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất và cấp cho mỗi người 01 Giấy chứng nhận; Ba là, người sử dụng đất, chủ sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất được nhận GCNQSDĐ sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật. Bốn là, trường hợp quyền sử dụng đất là tài sản chung của vợ và chồng thì phải ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng vào GCNQSDĐ, trừ trường hợp vợ và chồng có thỏa thuận ghi tên một người. 8
Năm là, trường hợp có sự chênh lệch diện tích giữa số liệu đo đạc thực tế với số liệu ghi trên giấy tờ hoặc Giấy chứng nhận đã cấp mà ranh giới thửa đất đang sử dụng không thay đổi so với ranh giới thửa đất tại thời điểm có giấy tờ về quyền sử dụng đất, không có tranh chấp với những người sử dụng đất liền kề thì khi cấp hoặc cấp đổi GCNQSDĐ diện tích đất được xác định theo số liệu đo đạc thực tế. 1.1.4. Các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong quản lý nhà nước về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố thuộc tỉnh Các cơ quan trực tiếp thực hiện công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: Bộ TN&MT, UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện, Văn phòng Đăng ký đất đai và các Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai. Cơ quan phối hợp thực hiện công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất: UBND cấp xã, cơ quan Thuế. 1.1.5. Các yếu tố chi phối, ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất - Chính sách pháp luật - Năng lực của đội ngũ cán bộ ngành - Sự hiện đại của cơ sở vật chất kỹ thuật - Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất - Nguồn gốc sử dụng đất 1.2. Nội dung quản lý nhà nƣớc về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 1.2.1. Hoạt động tổ chức thực thi văn bản quy phạm pháp luật 9
1.2.2. Xây dựng đội ngũ công chức, viên chức thực hiện nhiệm vụ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 1.2.3. Quản lý quy trình, thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 1.2.4. Hoạt động thanh tra, kiểm tra 1.3. Kinh nghiệm của một số huyện, thành phố thuộc tỉnh trong công tác quản lý nhà nƣớc về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 1.3.1. Kinh nghiệm của các địa phương 1.3.2. Bài học rút ra có thể áp dụng cho thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau Tiểu kết chương 1 Công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ là một trong 15 nội dung quản lý nhà nước về đất đai, đóng vai trò quan trọng và đảm bảo cho việc cấp GCNQSDĐ được thực hiện đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục, phòng chống quan liêu, tham nhũng trong lĩnh vực đất đai. Chương này đã hệ thống hóa những vấn đề cơ bản trong quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ. Đây là những nền tảng lý thuyết cơ bản để học viên tiếp tục thực hiện chương 2. 10
CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT TẠI THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU 2.1. Kết quả cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau từ năm 2016 đến năm 2019 Từ năm 2016 đến 2019, qua 04 năm thực hiện mô hình một cấp, kết quả cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau đạt kết quả như sau: Kết quả cấp GCNQSDĐ lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân: Năm 2016 (945 Giấy/63,9ha); năm 2017 (691 Giấy/97,1ha); năm 2018 (484 Giấy/71,3ha); năm 2019 (649 Giấy/15,99ha). Lũy tiến đến năm 2019 thành phố Cà Mau đã cấp GCNQSDĐ lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân đạt 18.961,59/19.548,04ha đủ điều kiện được cấp, đạt tỷ lệ 97%. Kết quả thống kê từ bảng 2.1 cho thấy tỷ lệ cấp GCNQSDĐ lần đầu có xu hướng giảm; tỷ lệ cấp GCNQSDĐ trường hợp đăng ký biến động có xu hướng tăng do nhu cầu sử dụng đất tăng theo sự phát triển kinh tế - hạ tầng của thành phố. Ngoài công tác cấp mới GCNQSDĐ, Chi nhánh VPĐKĐĐ thành phố Cà Mau còn là đầu mối tiếp nhận và giải quyết các thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai như: đăng ký giao dịch bảo đảm, giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất, cấp đổi GCNQSDĐ,… 2.2. Hoạt động quản lý nhà nƣớc về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau từ năm 2016 đến nay 2.2.1. Hoạt động tổ chức thực thi văn bản quy phạm pháp luật 11
HĐND, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật, văn bản chỉ đạo về quản lý đất đai (đặc biệt là công tác cấp GCNQSDĐ). Việc tổ chức thực hiện các văn bản được triển khai đồng bộ, quá trình triển khai thực hiện thường xuyên rà soát, để kịp thời sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ cho phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh. 2.2.2. Xây dựng đội ngũ công chức, viên chức thực hiện nhiệm vụ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Đội ngũ nhân lực thực hiện công tác cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau là đội ngũ viên chức, người lao động công tác tại Sở Tài nguyên và Môi trường (VPĐKĐĐ tỉnh), Phòng Tài nguyên và Môi trường, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Cà Mau. Tuy thực hiện nhiệm vụ ở các cơ quan, đơn vị khác nhau nhưng đội ngũ này lại có mối quan hệ phối hợp chặt chẽ với nhau và được quy định cụ thể theo Quy chế phối hợp thực hiện giải quyết thủ tục hành chính về đất đai trên địa bàn tỉnh Cà Mau. 2.2.3. Quản lý quy trình, thủ tục cấp GCNQSDĐ Trong khuôn khổ có giới hạn, luận văn chỉ giới thiệu cụ thể quy trình thủ tục đăng ký, cấp GCNQSDĐ lần đầu và trường hợp chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, góp vốn bằng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất; chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất của vợ hoặc chồng thành của chung vợ chồng cho hộ gia đình, cá nhân. Trình tự, thủ tục được thực hiện theo quy định của Quyết định số 52/2018/QĐ-UBND ngày 28/12/2018 của Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau ban hành Quy chế phối hợp thực hiện thủ tục hành chính về đất đai trên địa bàn tỉnh Cà Mau. 12
2.2.4. Hoạt động thanh tra, kiểm tra Hoạt động thanh – kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, tranh chấp về lĩnh vực đất đai có nhiều tiến bộ hơn so với các năm trước cả về số lượng lẫn chất lượng. Chính sách pháp luật đất đai ngày càng hoàn thiện, giải quyết nhanh chóng và có hiệu quả lĩnh vực tranh chấp đất đai. 2.3. Đánh giá chung tình hình quản lý nhà nƣớc về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau từ năm 2016 đến năm 2019 2.3.1. Những kết quả đạt được Một là, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của địa phương quy định về công tác quản lý đất đai được bàn hành đầy đủ, kịp thời, đảm bảo điều chỉnh các mối quan hệ trong công tác quản lý đất đai của tỉnh. Hai là, hệ thống cơ quan VPĐKĐĐ được kiện toàn và đi vào hoạt động, đảm bảo thống nhất từ cấp huyện đến cấp tỉnh và VPĐKĐĐ tỉnh được Sở TN&MT ủy quyền ký cấp GCNQSDĐ đối với hộ gia đình, cá nhân trong các trường hợp quy định tại điểm a và điểm b khoản 1, Điều 37 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014. Ba là, đội ngũ công chức, viên chức ngành có trình độ chuyên môn, kỹ năng, nghiệp vụ đạt chuẩn theo quy định. Góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ. Bốn là, sự hiện đại của cơ sở vật chất kỹ thuật là một trong những phương tiện quan trọng để góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau. 13
Năm là, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là một trong những cơ sở quan trọng để thực hiện cấp GCNQSDĐ cho người sử dụng đất, đảm bảo đúng mục đích sử dụng đất. Sáu là, việc xác định nuồn gốc đất được tiến hành đúng theo quy định đã góp phần quan trọng vào kết quả cấp GCNQSDĐ tại thành phố Cà Mau. 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân * Về hạn chế Một là, hệ thống Văn phòng đăng ký đất đai hoạt động theo cơ chế đơn vị sự nghiệp tự thu, tự chi, do đó chưa đảm bảo kinh phí trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao. Hai là, công tác cải cách thủ tục hành chính trong cấp GCNQSDĐ đã được đẩy mạnh, đạt được một số kết quả tích cực, nhưng vẫn chưa đáp ứng được mong đợi của người dân, doanh nghiệp. Ba là, việc công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được thực hiện theo quy định, nhưng nhận thức của người dân và doanh nghiệp chưa cao, tính minh bạch trong thực hiện quy hoạch tại một số địa phương còn hạn chế. Bốn là, Chi nhánh VPĐKĐĐ thành phố Cà Mau gặp khó khăn trong việc xác định thành viên các hộ gia đình theo GCNQSDĐ đã cấp cho hộ gia đình trước đây. Năm là, Chi nhánh VPĐKĐĐ thành phố Cà Mau gặp khó khăn đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân trước đây thỏa thuận chuyển nhượng bằng giấy tay có chữ ký của các bên, hoặc có Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định nhưng chỉ chuyển nhượng một phần diện tích đất đến khi lập thủ tục thì khi bên chuyển quyền không trao Giấy chứng nhận cho bên nhận chuyển quyền để 14
nộp kèm hồ sơ. * Nguyên nhân: - Nguyên nhân khách quan Một là, một số văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn việc công nhận quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân còn chưa được cụ thể hoặc khó thực hiện, do đó ảnh hưởng đến hoạt động của cơ quan thực hiện đăng ký đất đai và cấp GCNQSDĐ. Hai là, việc biến động đất đai do hoán đổi, chuyển nhượng quyền sử dụng đất của người dân và các dự án đầu tư vào địa bàn thành phố trong những năm qua rất lớn, dẫn đến việc sai lệch về thửa đất trên giấy chứng nhận đã cấp theo bản đồ và thửa đất được đo vẽ so với bản đồ địa chính mới lập, gây khó khăn khi kê khai, rà soát, xét duyệt và lập hồ sơ cấp giấy chứng nhận trên địa bàn. Ba là, một số văn bản quy phạm pháp luật về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa sát với thực tế để áp dụng thực hiện, như chưa có quy định chi tiết về cách xử lý việc chồng chéo giữa quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và cấp huyện, giữa quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch chuyên ngành. - Nguyên nhân chủ quan Một là, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân về công tác đo đạc, lập hồ sơ địa chính, cấp GCNQSDĐ chưa tốt, chưa triệt để. Hai là, năng lực đội ngũ công chức, viên chức của một số bộ phận còn hạn chế, chất lượng giải quyết công việc chưa đảm bảo, còn thụ động trong công tác tham mưu xây dựng ban hành văn bản quy phạm pháp luật dẫn đến việc ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn chưa kịp thời. 15
Ba là, sự lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai ở một số UBND xã/phường thiếu tập trung, chưa thật sự sát sao trong tuyên truyền, vận động, giải thích cho người dân, tổ chức hiểu; chưa quyết liệt trong đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện kế hoạch để kịp thời chấn chỉnh, uốn nắn những hạn chế, yếu kém. Tiểu kết chƣơng 2 Qua nghiên cứu thực trạng công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ trên địa bàn thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn tồn tại một số mặt yếu kém do nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, về mặt tổng thể thì công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ trên địa bàn thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau đã có những tiến triển đáng ghi nhận. Chương 2 của đề tài đã phân tích và chỉ ra những hạn chế còn tồn đọng trong công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ trên địa bàn thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau để từ đó đề ra các phương hướng và giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả công tác công tác quản lý nhà nước về cấp GCNQSDĐ trên địa bàn trong thời gian tới. 16
CHƢƠNG 3 PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƢỜNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CẤP GIẤY CHỨNG NHẬN QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT TẠI THÀNH PHỐ CÀ MAU, TỈNH CÀ MAU 3.1. Phƣơng hƣớng tăng cƣờng công tác quản lý nhà nƣớc về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau 3.1.1. Tiếp tục hoàn thiện chính sách pháp luật đất đai tại địa phương Sở Tư pháp thực hiện tốt công tác chủ trì, phối hợp với Sở TN&MT và các cơ quan, đơn vị có liên quan thẩm định các văn bản quy phạm pháp luật do HĐND, UBND tỉnh ban hành về đất đai đúng tiến độ, kịp thời và chất lượng; phối hợp chặt chẽ với Sở TN&MT và các cơ quan, đơn vị có liên quan trong rà soát, tổng hợp những bất cập, chồng chéo, vướng mắc giữa các quy định của pháp luật trong lĩnh vực đất đai, để kịp thời đề xuất, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, hướng dẫn. 3.1.2. Nâng cao chất lượng công tác lập và tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động sâu rộng, để các tổ chức, hộ gia đình cá nhân trên địa bàn của huyện, thành phố Cà Mau thấy được tầm quan trọng của Kế hoạch sử dụng đất và chủ động đăng ký công trình, dự án. UBND thành phố cần nghiêm túc thực hiện đúng các quy định về lập Kế hoạch sử dụng đất như: Các công trình, dự án đưa vào Kế hoạch sử dụng đất, UBND cấp huyện phải đảm bảo nguyên tắc Kế hoạch sử dụng đất phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan 17
nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; phải được ghi vốn và có văn bản chấp thuận chủ trương đầu tư của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. 3.1.3. Quản lý tốt công tác đăng ký đất đai, lập hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với UBND thành phố Cà Mau tăng cường chỉ đạo đẩy mạnh công tác đăng ký đất đai, cấp, đổi GCNQSDĐ cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân. Đặc biệt cấp Giấy chứng nhận lần đầu; trọng tâm là đất ở tại đô thị, đất ở tại nông thôn, đất nông, lâm nghiệp trong các lâm ngư trường đã bàn giao về địa phương để giao lại cho dân theo Nghị định số 181/2004/NĐ CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ (nay là Nghị định số 43/2014/NĐ- CP ngày 15/5/2014) theo hướng cải cách thủ tục hành chính, giảm phiền hà cho người sử dụng đất; rà soát trình tự, thủ tục thực hiện cấp Giấy chứng nhận tại các dự án phát triển nhà ở, khu đô thị mới để đảm bảo chủ đầu tư dự án phải hoàn thành nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất và hoàn thành trách nhiệm đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trước khi thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở tại các khu vực thuộc dự án theo đúng quy định của pháp luật về phát triển đô thị, đất đai và nhà ở; thực hiện việc ghi nợ tiền sử dụng đất trên Giấy chứng nhận đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân là đối tượng được ghi nợ tiền sử dụng đất theo quy định; 3.1.4. Kiện toàn bộ máy, xây dựng đội ngũ viên chức - người lao động trong ngành Sở TN&MT chủ trì, phối hợp với Sở Nội vụ, Sở Tài chính và cơ quan, đơn vị có liên quan nghiên cứu văn bản quy định về cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ được giao của ngành TN&MT và căn cứ tình hình thực tế của địa phương để tham mưu, đề xuất UBND tỉnh giải pháp kiện toàn bộ máy và cán bộ làm công tác quản lý đất đai đáp ứng yêu 18