Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông

MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài luận văn Thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng để thực hiện các công trình quốc phòng an ninh, lợi ích quốc gia công cộng, phát triển kinh tế là một khâu quan trọng, then chốt của quá trình phát triển. Bồi thường giải phóng mặt bằng là điều kiện ban đầu và tiên quyết để triển khai thực hiện các dự án. Trên địa bàn tỉnh Đắk Nông nói chung và trên địa bàn huyện Tuy Đức nói riêng trong những năm vừa qua đã có nhiều “điểm nóng” do thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi chưa tốt, nhiều người dân cùng khiếu nại, tố cáo, gây mất ổn định xã hội, việc giải quyết, khắc phục kéo dài, mất nhiều thời gian. Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi chọn chủ đề: “Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông” làm đề tài luận văn cao học quản lý công. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Một số luận văn Thạc sĩ có nghiên cứu vấn đề liên quan: “Nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong công tác giải phóng mặt bằng trên địa bàn Thành phố Hà Nội” của học viên Trịnh Hòa Bình năm 2005; “Pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất” của học viên Nguyễn Duy Thạch năm 2007; “Đánh giá việc thực hiện chính sách bồi thường thiệt hại khi Nhà nước thu 1
hồi đất ở một số dự án trên địa bàn huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh” của học viên Nguyễn Văn Hùng năm 2008; “Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Đăk Nông” của học viên Hoàng Văn Thuần” năm 2014. Ngoài ra, đến nay đã có một số bài viết liên quan đến nội dung bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất đã được đăng trên các báo, Tạp chí Cộng sản, Tạp chí Quản lý nhà nước…. Tuy nhiên, chưa có công trình nào trực tiếp nghiên cứu về thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức. 3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 3.1. Mục đích nghiên cứu Luận văn đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu quả thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông trong thời gian tới. 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nghiên cứu cơ sở lý luận về chính sách và thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. - Nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông giai đoạn 2014-2017, trên cơ sở đó đánh giá những mặt đạt được, những hạn chế và nguyên nhân. - Nghiên cứu các giải pháp nhằm nâng cao hiệu lực và hiệu quả thực hiện chính sách sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông trong thời gian tới. 2
4. Đối tượng nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là hoạt động thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại một số dự án, công trình trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Luận văn chỉ tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận về chính sách và thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, và nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn nghiên cứu thuộc huyện Tuy Đức - Đăk Nông giai đoạn 2014 – 2017. 5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Tác giả sử dụng phương pháp luận duy vật phép biện chứng và duy vật lịch sử của Chủ nghĩa Mác – Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng làm cơ sở phương pháp luận để nghiên cứu nội dung đề tài luận văn. Dựa trên nền tảng lý luận về thực thi chính sách công và quản lý công để xây dựng khung lý thuyết cho đề tài. 5.2. Phương pháp nghiên cứu Tác giả sử dụng tổng hợp nhiều phương pháp nghiên cứu, trong đó chú trọng các phương pháp dưới đây: - Phương pháp nghiên cứu tài liệu thứ cấp. - Phương pháp thống kê mô tả. - Phương pháp phân tích, so sánh, tổng hợp. 3
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài luận văn 6.1. Ý nghĩa lý luận Luận văn đã hệ thống hóa và làm rõ hơn những vấn đề lý luận về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất. 6.2. Ý nghĩa thực tiễn Luận văn đã đánh giá được thực trạng thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức. Đồng thời, đề xuất được những giải pháp hoàn thiện thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông trong thời gian tới. Luận văn là tài liệu tham khảo hữu ích cho các cơ quan hoạch định chính sách và thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Đặc biệt là đối với các cơ quan, tổ chức tham gia thực thi chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức. Luận văn cũng là tài liệu tham khảo hữu ích cho việc nghiên cứu, giảng dạy, học tập về chính sách công ở Học viện Hành chính Quốc gia và các cơ sở đào tạo khác. 7. Kết cấu của luận văn Luận văn gồm Phần mở đầu, Phần nội dung, Phần kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo. Phần nội dung được kết cấu thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất. 4
Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông. Chương 3: Nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông. Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT 1.1. Chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất 1.1.1. Một số khái niệm liên quan - Thu hồi đất: Thu hồi đất là việc bằng một quyết định hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấm dứt quan hệ pháp luật đất đai, chấm dứt quyền và lợi ích của các chủ thể đang sử dụng đất nhằm phục vụ lợi ích của nhà nước, xã hội hoặc để xử lý hành vi vi phạm pháp luật đất đai. - Bồi thường về đất: Bồi thường về đất là việc Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu hồi cho người sử dụng đất. - Hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất: Hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước trợ giúp cho người có đất thu hồi để ổn định đời sống, sản xuất và phát triển. 5
- Tái định cư khi nhà nước thu hồi đất: Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện có trách nhiệm tổ chức lập và thực hiện dự án tái định cư trước khi thu hồi đất. Khu tái định cư tập trung phải xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn xây dựng, phù hợp với điều kiện, phong tục, tập quán của từng vùng, miền. 1.1.2. Khái niệm chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 1.1.2.1. Khái niệm chính sách công Chính sách công là một tập hợp các quyết định liên quan với nhau do nhà nước ban hành, bao gồm các mục tiêu và giải pháp để giải quyết một vấn đề công nhằm đạt được các mục tiêu phát triển . 1.1.2.2. Khái niệm về chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là một tập hợp các quyết định do Nhà nước ban hành để bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho người sử dụng đất bị Nhà nước thu hồi đất nhằm phục vụ lợi ích của Nhà nước và xã hội. 1.1.3. Nội dung chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất - Chính sách bồi thường - Các chính sách hỗ trợ - Các chính sách tái định cư 6
1.2. Thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất 1.2.1. Khái niệm thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 1.2.1.1. Khái niệm thực hiện chính sách Thực hiện chính sách là quá trình đưa chính sách vào thực tiễn đời sống xã hội nhằm hiện thực hóa mục tiêu chính sách. 1.2.1.2. Khái niệm thực hiện sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư là việc các cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho người sử dụng đất bị Nhà nước thu hồi nhằm bảo đảm lợi ích của người sử dụng đất và mục đích thu hồi đất của Nhà nước. 1.2.2. Vai trò của thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư - Từng bước hiện thực hóa mục tiêu các chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. - Khẳng định tính đúng đắn của chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. - Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư giúp cho chính sách ngày càng hoàn thiện hơn. 1.2.3. Yêu cầu đối với thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư 7
- Đảm bảo đạt được các mục tiêu chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. - Đảm bảo tính hệ thống trong thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. - Đảm bảo tuân thủ pháp luật trong thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. - Bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các bên liên quan. 1.2.4. Nguyên tắc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư - Nguyên tắc thực hiện chính sách bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất. - Nguyên tắc thực hiện chính sách hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất. - Nguyên tắc thực hiện chính sách tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. 1.2.5. Quy trình tổ chức thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư - Bước 1: Xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm. - Bước 2: Lập, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. - Bước 3: Quyết định thu hồi đất, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. - Bước 4: Sơ kết, tổng kết quá trình thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất 8
1.3. Những yếu tố ảnh hưởng đến chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất 1.3.1.Môi trường thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư - Môi trường chính trị. - Môi trường kinh tế. - Môi trường xã hội. - Môi trường văn hóa. - Môi trường quốc tế. 1.3.2 Chủ thể chịu trách nhiệm thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư Tổ chức bộ máy hành chính: Tổ chức bộ máy hành chính chịu trách nhiệm thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cũng ảnh hưởng đến quá trình thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. 1.3.3. Các bên liên quan trong quá trình thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư - Tiềm năng chính trị và kinh tế. - Động cơ và lợi ích. - Sự ủng hộ của nhân dân. Tiểu kết Chương 1: Trong chương 1, tác giả làm rõ một số khái niệm về chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất; một số khái niệm về thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái 9
định cư khi nhà nước thu hồi đất và những yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất. Chương 2 THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TUY ĐỨC, TỈNH ĐĂK NÔNG 2.1. Khái quát về huyện Tuy Đức Huyện Tuy Đức nằm ở phía Tây của tỉnh Đắk Nông, có ranh giới như sau: Phía Bắc giáp với tỉnh Muldulkiri, vương quốc Campuchia; Phía Nam giáp huyện Đắk R’Lấp; Phía Đông giáp huyện Đắk Song; Phía Tây giáp huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước. Tổng diện tích của huyện là 112.384 ha, với dân số năm 55.263 người, Có 21 dân tộc cùng sinh sống trên địa bàn huyện. Về tài nguyên đất, nuớc, khoáng sản, du lịch ở Tuy Đức rất phong phú, có mạng lưới các sông suối thuận lợi cho hình thành các thủy điện lớn nhỏ, có tiềm năng về đất, rừng, có diện tích đất đỏ bazan lớn, màu mỡ, điều kiện khí hậu thuận lợi cho phép phát triển cây công nghiệp dài ngày như cà phê, cao su, điều, tiêu và chăn nuôi gia súc. Trong rừng có nhiều thác nước, suối, hồ đẹp, có những khu rừng nguyên sinh tạo nên những danh lam thắng cảnh hấp dẫn có thể khai thác phát triển du lịch, đặc biệt là du lịch sinh thái. Bên cạnh đó, Tuy Đức còn có những hạn chế, thách thức trong việc phát triển kinh tế - xã hội như xuất phát điểm của nền kinh 10
tế còn thấp, có quy mô nền kinh tế còn nhỏ bé so với các huyện trong tỉnh, tốc độ phát triển kinh tế tuy cao, song chưa tạo ra những bước đột phá phát triển để cải thiện vị trí nền kinh tế huyện; Hệ thống hạ tầng thiết yếu còn thiếu, cần tiếp tục được đầu tư đồng bộ đặc biệt là giao thông đến các vùng có tiềm năng sản xuất, vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc còn gặp nhiều khó khăn… 2.2. Tình hình thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất ở huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông 2.2.1. Tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối người sử dụng đất bị thu hồi đất - Thông báo thu hồi đất. - Xác định giá đất cụ thể. - Kiểm kê đất đai, tài sản gắng liền với đất - Lập phương án bồi thường thiệt hại, hỗ trợ, tái định cư. - Niêm yết công khai phương án lấy ý kiến của nhân dân. - Phê duyệt phương án và tổ chức triển khai thực hiện. - Tổ chức chi trả bồi thường. - Bàn giao mặt bằng, cưỡng chế thu hồi đất. 2.2.2. Kết quả thực hiện 2.2.2.1. Chính sách bồi thường Bảng 2.2. Quyết định phê duyệt phương án bồi thường phân bố theo các xã trên địa bàn huyện STT Đơn vị hành Diện tích Số tiền Số lượng 11
chính thu hồi bồi quyết định (ha) thường phê duyệt (đồng) phương án Toàn huyện 180,19 14.937,3 23 2.350, 1 Xã Quảng Trực 42,8 6 8 2 Xã Đắk Búk So 4,02 885,9 4 3 Xã Đắk R’Tih 0,1 26,2 1 8.771, 4 Xã Quảng Tâm 200,13 2 8 5 Xã Quảng Tân 0,05 603,4 4 2.299, 6 Xã Đắk Ngo 12,7 6 5 Bảng 2.3. Một số dự án, công trình Bồi thường lớn trên địa bàn huyện Tuy Đức từ năm 2014 đến nay Số tiền bồi Diện Số hộ ST thường Tên dự án, công trình tích thu được bồi T (triệu hồi (ha) thường đồng) 12
Tiểu dự án đầu tư xây dựng đoạn nối QL14C 1 từ KM 397+500 đến 18,7 137,769 26 cửa khẩu Bu Prăng tỉnh Đăk Nông. 2 Đập bon Bu Prăng 2 17,5 986,6 30 Thủy lợi Đăk Ngo giai 3 đoạn 2, địa điểm: xã Đăk 6,8 912 46 Ngo, huyện Tuy Đức Phát triển cây Mắc ca trên 4 120.4 6.132,906 59 địa bàn huyện Tuy Đức. 2.2.2.2. Chính sách hỗ trợ Bảng 2.4. Một số dự án, công trình áp dụng chính sách hỗ trợ trên địa bàn huyện Tuy Đức từ năm 2014 đến nay Số tiền Diện hỗ trợ Số hộ STT Tên dự án, công trình tích thu (triệu được hồi (ha) đồng) hỗ trợ 13
Đường dây 500 Kv Pleiku – Mỹ Phước – Cầu Bông, Hạng mục hỗ trợ tháo dỡ nhà và 1 10,2 2 vệt kéo dây bổ sung đoạn qua xã Quảng Tân, huyện Tuy Đức (bổ sung) 2 Trường tiểu học Hoa Lan 2 421,2 1 Thủy lợi Đăk Ngo giai đoạn 3 2, địa điểm: xã Đăk Ngo, 6,8 567.945,4 7 huyện Tuy Đức. 4 Phát triển cây Mắc ca trên 120.40 2.439,094 59 địa bàn huyện Tuy Đức. (Nguồn: tác giả tự tổng hợp trên cơ sở báo cáo của UBND huyện) 2.2.2.3.Chính sách tái định cư: Từ năm 2014 đến nay trong quá trình thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức không có trường hợp nào đủ điều kiện bố trí tái định cư theo quy định. 2.3. Đánh giá chung quá trình thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất giai đoạn 2014 – 6/2017 2.3.1. Những kết quả đạt được và nguyên nhân 2.3.1.1. Những kết quả đạt được 14
- Tạo được sự chuyển biến tích cực trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. - Quyền lợi của người dân có đất thu hồi cơ bản được đảm bảo, ổn định đời sống và việc làm. - Xây dựng được bộ máy tổ chức cán bộ chuyên trách tạo cơ sở, tiền đề tốt hơn, đạt kết quả cao hơn về công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. - Kết quả thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã góp phần làm tăng tốc độ phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn huyện. - Công tác thông tin tuyên truyền, vận động và thực hiện công khai, dân chủ trong quá trình bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đi vào nề nếp. - Vai trò Lãnh đạo của các cấp ủy Đảng, sự chỉ đạo, điều hành của các cấp chính quyền và sự phối hợp của MTTQ, các tổ chức chính trị xã hội ngày càng được tăng cường theo hướng tích cực, chủ động, kiên quyết và có hiệu quả. 3.1.1.2. Nguyên nhân của những kết quả đạt được - Trước hết, có được thành công đó là do Ủy ban nhân dân tỉnh và Tỉnh ủy đã đầu tư đúng mức để hoạch định được chính sách bồi thường, hỗ trợ và tí định cư rõ ràng, dễ hiểu, minh bạch, thể hiện được tâm tư của người dân có đất thu hồi. - Chính sách càng rõ ràng, càng minh bạch, dễ hiểu, thể hiện được tâm, nguyện vọng của đa số người có đất thu hồi, thiết thực với quyền lợi của người dân càng dễ thực hiện. 15
- Công tác thông tin, tuyên truyền về các chủ trương, chính sách và các quy hoạch, kế hoạch thực hiện giải phóng mặt bằng ở các công trình, dự án được quan tâm và triển khai bằng nhiều hình thức từ huyện đến xã. - Đảng bộ, Chính quyền huyện hàng năm đều có Nghị quyết, kế hoạch sử dụng đất để trình HĐND tỉnh thông qua. Trong quá trình chỉ đạo, điều hành, cấp Ủy và chính quyền các cấp đã đã chú trọng nắm bắt tình hình dư luận và công tác tư tưởng. - Mặt trận tổ quốc và các đoàn thể từ huyện đến thôn, bon, bản đã tích trong công tác tuyên truyền, vận độngvề các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, nâng cao nhận thức của đoàn viên, hội viên. 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân 2.3.2.1. Những hạn chế - Việc ban hành chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất chưa đầy đủ, kịp thời, phù hợp với tình hình địa phương. - Năng lực quản lý đất đai của các tổ chức, công ty trên địa bàn huyện còn nhiều bất cập, yếu kém. - Đến nay, UBND huyện chưa xây dựng được khu tái định cư các hộ gia đình, cá nhân đủ điều kiện bố trí tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện - Các hộ gia đình, cá nhân có đất thu hồi là không thống nhất nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo giá quy định của UBND tỉnh mà chỉ theo giá thị trường, giá thỏa thuận. 16
- Công tác quy hoạch và quản lý sau quy hoạch của cấp huyện, xã còn nhiều yếu kém. - Công tác tuyên truyền vận động, giáo dục nhân dân hiểu biết sâu rộng chủ trương của đảng, chính sách pháp luật của nhà nước về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để thông hiểu, chấp hành chưa thật sự đầy đủ. - Việc chỉ đạo, điều hành của chính quyền cấp xã nơi có đất thu hồi có nơi, có lúc chưa thật quyết liệt, đồng bộ. 2.3.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế - Nguồn gốc sử dụng đất là vấn đề khó khăn, phức tạp và gây ra nhiều vụ khiếu nại, khiếu kiện cũng như sự không đồng tình của người dân với chính quyền trên địa bàn huyện Tuy Đức. - Do chính sách pháp luật về đất đai đã được sửa đổi, bổ sung nhưng trong nhiều trường hợp vẫn chưa giải quyết được vấn đề đảm bảo hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng đất. - Một số cấp ủy đảng, chính quyền cấp xã, MTTQ, các đoàn thể nhân dân cấp huyện, xã và các phòng ban của huyện chưa nhận thức đầy đủ tầm quan trọng và ý nghĩa đối với đối tượng có đất thu hồi. - Sự phối hợp của MTTQ, các đoàn thể, với chính quyền các cấp chưa được thường xuyên, công tác phối hợp giữa chủ đầu tư với Trung tâm phát triển quỹ đất, chính quyền cấp xã, người có đất thu hồi chưa được chặt chẽ, kịp thời. 17
- Công tác giải quyết đơn thư kiến nghị, khiếu nại, tố cáo vẫn chưa được thực sự quan tâm giải quyết kịp thời ngay tại cơ sở. - Các đơn vị tư vấn đôi lúc còn chưa tính toán đầy đủ các ảnh hưởng của công trình. - UBND cấp xã chưa làm tốt công tác xác nhận thời điểm xây dựng nhà và nguồn gốc sử dụng đất, dẫn đến sự so sánh giữa các hộ gia đình, cá nhân trong vùng dự án. - Các khoản chi cho dân còn chậm so với quy định. - Bên cạnh đó, nhận thức và ý thức chấp hành pháp luật của một bộ phận người khiếu nại còn hạn chế nên tỉ lệ khiếu nại tố cáo sai còn khá nhiều, chưa có xu hướng giảm. Tiểu kết chương 2 Để nghiên cứu thực trạng thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn huyện Tuy Đức tác giả tập trung nghiên cứu các nội dung sau: Khái quát về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Tuy Đức; tình hình thực thi chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất ở huyện Tuy Đức; Đánh giá chung quá trình thực hiện chính sách về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất giai đoạn 2014 - 2017. Chương 3 HOÀN THIỆN CÔNG TÁC THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƯỜNG, HỖ TRỢ VÀ TÁI ĐỊNH CƯ KHI NHÀ NƯỚC THU 18
HỒI ĐẤT TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN TUY ĐỨC, TỈNH ĐĂK NÔNG 3.1. Quan điểm thực hiện Chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất ở huyện Tuy Đức, tỉnh Đăk Nông 3.1.1. Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của người bị thu hồi đất Một là, mức bồi thường cho người có đất thu hồi phải được thực hiện theo nguyên tắc đảm bảo cho người dân sau khi có đất thu hồi phải có cuộc sống bằng hoặc cao hơn so với trước khi bị thu hồi. Hai là, mức bồi thường, hỗ trợ phải tạo điều kiện cho người bị thu hồi đất có thể khôi phục lại tài sản bị mất. Ba là, Việc bồi thường, hỗ trợ phải khách quan, công bằng, kịp thời, công khai, đúng quy định của pháp luật, đúng đối tượng. Bốn là, phải đảm bảo nguyên tắc về giá đất bồi thường khi bị thu hồi Năm là, quan điểm của huyện khi thực hiện thu hồi đất là hạn chế đến mức tối đa việc thu hồi đất, giải tỏa mặt bằng, cũng như số lượng người bị ảnh hưởng bởi việc thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư. 3.1.2. Bảo đảm công khai minh bạch, dân chủ khi thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Thứ nhất, công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cho người dân biết để có phương án chuẩn bị. 19
Thứ hai, lãnh đạo các cấp, UBND các xã phải quan tâm đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng. Thứ ba, cung cấp đầy đủ đơn giá bồi thường, hỗ trợ đối với từng loại đất đai, Thứ Tư, minh bạch, công khai trong quá trình đo đạc, kiểm kê cây cối hoa màu, tài sản vật kiến trúc trên đất. Thứ năm, Họp và công khai ngay sau khi lập phương án dự thảo, có quyết định phê duyệt. 3.1.3. Thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo hướng phát triển bền vững, phù hợp với điều kiện cụ thể của huyện Tuy Đức Huyện cần vận dụng một cách sáng tạo và phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương, với trình độ dân trí, phong tục tập quán của các đồng bào dân tộc thiểu số. Lấy công tác tuyên truyền, vận động làm nền trong quá trình giải phóng mặt bằng. 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện bồi thường, hỗ trợ và tái định cư trên địa bàn huyện Tuy Đức - Ban hành quy trình về giải phóng mặt bằng đối với đất tổ chức đã bị các hộ gia đình, cá nhân xâm canh hoặc chuyển nhượng trái pháp luật. - Xây dựng các điểm, khu tái định cư để phục vụ công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất. - Đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy Đảng và tạo điều kiện có sự tham gia tích cực của các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn toàn huyện. 20